f sooo.- f fa.»
Brieven uit Rente.
Voornaamste Nieuws
Verkeersongeval!®
f250.
Stadsnieuws.
Kleine naaperij.
Donderdag 2 Dec. 1926#
50ste Jaargang No. 1G420
AangiUe snoet, op straffe van verlies van alle
Dit nummer bestaat uit 12 bladzijden - Eerste Blad
U»er.«K driemaal vier e» .w.nli9 ore» H.l oaseva.
3 December
Agenda
VAN ONZE RECHTBANK.
DE SURSèANCE VAN
BETALING AAN GROOTES'
CACAOFABRIEKEN.
Het verslag
van bewindvoerders.
in dit nummer.
De vischprijs in Engeland
gedaald.
Een groote verbetering.
j. j. vveber ZOON
Koningstraat 10 Haarlem.
WEERBERICHT.
De Wïnterrelletjes.
fcj »fr>nn«»n-.aTststirïls bedraad! voor
Haarlem en Agentscnappen:
Per week 0.25
Per kwartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
Vooruitbetaling3.58
Bureaux: NASSAULAAN 49
Telefoon No. 13866 (3 lijnen},
Postrekening No. 5970.
NIEUWE HAARLEMSGHE COURANT
Advertentiën 35 cents per regdr
Adveftentiën tusscben den tekst»
als ingezonden mededeeling 60 et
per regel. Vraag- en aanbod»
advertentiën, 14 regels 66 et,
per plaatsing: elke regel meer
15 ct„ bij vooruitbetaling,
contract belangrijke kortin*.
Bij
bij verlies van een hand, j JOK bij verlies van een f gH 'n Ke"k.™! f 40,"
een voet of een oog; i&J. duim of wijsvinger1 been of arm, andere viug-r.
DE KATHOLIEKE UNIVERSITEIT
VAN TOKIO.
Hoe de eerste idee voor deze
Universiteit ontstond.
IKPR, Het gebeurde in het jaar 1905.
Zn de maand Juli had Z. H. Paus Pius X in
een particuliere audiëntie verklaard, dal
hij van plan was in Japan een groot col
lege te stichten en er de leiding van toe
te vertrouwen aan de Socië'eit der Paters
Jezuiten. Kort daarop werd Z. E. Kardinaal
O' Connell, toen nog bisschop van Port.
land, als bijzondere Gezant van Z. H. naar
den Keizer van Japan gezonden. De ont
vangst die hem te beurt viel, zou duidelijk
aantoonen. dat de Kerk in Japan goed
stond aangeschreven en dat het plan van
den Paus slagen moest.
Mgr. O' Connei ontscheepte te Yoko
hama den 29sten October en werd met alle
eerbetuigingen, gebruikelijk aan het Hof,
den lOden November in het paleis ter
audiëntie ontvangen, terwijl dé gezant den
ikeizer het pauselijk schrijven overhan
digde, verklaarde hij, dat de H. Vader hem
dankbaar was, omdat gedurende den Rus
sisch -Japanschen oorlog de christenen de
bescherming der Japansche regeering had
den mogen genieten. Het antwoord van den
Keizer kwam in het kort hierop neer, dag
„de katholieken overal, zoover zijn macht
strekte, de volle vrijheid zouden genieten".
Op leesten en recepties, door de minis'ers
gegeven, kon Mgr. O' Connel zich overtui
gen dat prinsen, staatslieden, admiraals en
generaals, groothandelaars en industriee-
len, kortom heel de hoogere wereld een
eerbied voor de Ka'-h. Kerk aan den dag
legde.
Maar er werd zonder omwegen bijge
voegd: „Gij Katholieken, moest maar op
den voorgrond treden'. Twee békende
kath. persoonlijkheden: de Vice-adm. Ito en
de toekomstige admiraal Yomamoto, teen nog
jong marine-officier, en hoog geschal door
admiraal Togo, gaven den gezant te ver
staan, dat de Katholieken een middel
moesten zoeken om aan intellectueele en
vooraanstaande mannen te doen zién, dat
ze bestonden.
De Pers sprak niet minder gunstig over
de Kerk. Vooral werd er gewezen op het
hoofdartikel uit het dagblad Ninon in het
nummer van 12 November. De schrijver
vestigde er de aandacht op, dat de gezant
•tot die oude Roomsche Kerk behoorde,
waarvan de geloofsgenooten in Japan drie
eeuwen lang aan de vervolging hadden
weerstand geboden en nog zestig duizend
aanhangers telde.' Het zou tijd worden,
meende de schrijver, dat ze nu eens uit
hun verborgenheid te voorschijn traden en
zich door wetenschappelijken arbeid naam
trachtten te verwerven.
Op 18 November had.de Japansche Uni
versiteitswereld ter eere van Mgr. O Con
nell spon'aan een ontvangst voorbereid.
De grootste zaal van Tokio slrcomde vol
studenten, professoren, reporters, staats
ambtenaren, menschen met de meest uit-
eenloopende opinies. Alles kwam luisteren
naar den gezant van den Paus. De burge
meester der hoofdstad, d-e heer Ozaka,
bracht het feit in herinnering, dat vier
eeuwen vroeger een andere Paus' den H.
Franciscus Xaverius naar Japan had gezon
den om er de beschaving te brengen.
Den 26 November ging de Pauselijke Ge
zant scheep voor den terugreis. Bij gele
genheid van zijn verblijf in Japan, richtten
dc Christenen van Nagasaki èen schrijven
aan Zijne Heiligheid, waarin ze eraan her
innerden, door welke Dauwe banden zij,
zonen van martelaars, met hun eerste mis
sionarissen verbonden waren; ze vroegen
dan ook, dat de paters Jezuiten terug zou
den komen naar Japan. Ook beklaagden
zij ér zich over, dat de protestanten ®chiin
terende werken hadden gesticht, terwijl de
katholieken ver ten achter stonden en
ivroegen daarom dat de Paus dien toestand
verhelpen zou.
Toen heeft Paus Pius X beslist, dat er
i.n Japan een un'versiteit komen moest om
onder de intellectueelen een katholieke
kern te vormen, en dc uitvoering van di.
lastig plan ver'rouwde de Paus toe aan de
Sociëteit van Jezus.
Het eerste begin.
Ongeveer drie jaar duurde het, vooraleer
de vroegere overste der Bufalomissie, ra-
ter Rockiiff, samen met Pater Damman, m
het Valicaan de laatste instructies ontvin
gen. Op reis moest een Fransch missionaris
uit Sjanghai, zich bij het tweetal^ aanslui
ten en samen landden ze te Yokohama
den 18 October 1908. In 1919 kwam Pater
Hefmann naar Tokio en werd weldra over
ste der jonge missie.
De toestand te Tokio.
Om goed te begrijpen, waarom alles in
'het begin zoo langzaam ging, moet men
niet vergeten, dat Japan geen pas on -
dekt eiland meer was. Japan was reeds
lang dtor kabels, postunie en handelsver
dragen met heel de wereld in verbinding
getreden. De Japaneezen hadden voor de
Westersche beschaving groote oogen °P8®
zet en dadelijk liep het jongere
naar de Universiteiten van Amerika, Enge
land of Duitschland. Heel de ontwikkel ng
vanaf het feodaal s.telsel tot de meest mo
derne beschaving hadden de Japaneezen
door een adoptatievc-rmogen zonder voor
beeld in de geschiedenis, binnen vijftig jaar
met succes bereikt. Maar men mrg n'e
vergeten, dat de studenten uit de We,^ er"
sche universiteiten ook het materialisme
mee naar huis hadden gebracht en dat e
oude Shintoisme en Buddhisme ondermijn
lag.
Voor ons is van meer belang te weien
dat Japan tegenover alles en iedereen on
afhankelijk stond, want de Staat had zeil
heel het school r ezen op eigen gelegenheic.
geregeld v^i de lagere school af tot aan tic
Keizerlijke Universiteit toe. De missiona-
sissen zouden dus allereerst tot taak he -
ben, zich in die volledige eri machtige or
ganisatie een plaats ie veroveren.
De onderwijstoestand was in h<?t kort al
dus dat godsdienstlessen uitgesloten waren
tcrwiil toch Shintoisme. Buddhisme en
christendom buiten de klasuren in de loka
len mochten worden onderwezen. Eti tevens
bleef naast het Staatsonderwijs nog e enige
plaat--, over voor bijzondere scholen. Aan
alle kinderen beneden zes en boven twaali
jaar kan 4le missionaris onderwijs geven.
De reden hiervan is, dat na hun lagere
school, zóóveel kinderen vragen in de mid
delbare en hoogere staatsscholen opgeno
men te worden, dat de helft er geen plaats
vindt.
Toen de Jezuitenpaters te Ttkio aankwa
men, hadden de boedhisten een aar.tai vrije
scholen, ook de verschillende protestanten
sekten bestuurden niet minder dan 16 scho
len voor jongelingen waarvan de belang
rijkste was het St. Paus College.
Tegenover al die scholen kon de katho
lieke kerk één enkel college voor middel
baar onderwijs stellen: „De Morgenster"
onder leiding der Marianisten. Zoo was
Tokio voorzien van alle moderne inrichtin
gen van colleges en universiteiten; in de
boekwinkels stonden naast Japansche uit
gaven de werken van Darwin, Spencer, Tol
stoi, Nietscbe in 't Duitseh en in het En-
gelsch, en de nieuwste Fransche romans
lagen er te koop in Japansche vertaling.
Tokio was overstroomd met al wat uit het
Westen kwam en daarom moesten de mis
sionarissen bewijzen, dat ze iets nieuws
aan te bieden hadden. Voor de eer van de
Kerk moest er dadelijk begonnen worden
en in het groot. Ze moes'en in de univer
sitaire kringen bekend worden, het wan
trouwen der regeering en de tegenwerk'ng
der vijanden breken, grond koopen, een
college' bouwen, een studicprogram vast
stellen en. als ze studenten wilden trek
ken, 't recht verkrijgen staatsdiploma's te
verleenen. Voor de oplossing van al deze
moeilijkheden, stonden een paar mannen,
die, om flink werk te kunnen verrichten,
beginnen moesten het Japansch aan te lee-
leeren, een der moeilijkste talen der we
reld.
Voorbereidend werk
De Paters trokken de aandacht der stu
dentenwereld door bijdragen in tijdschrif
ten en door voordrachten. Om met de stu
dentenwereld beter in contact te treden,
werden er een studenten-!ehuis geopend
met bibliotheek en leeszaal. Ook werden
daar, bij verschillende gelegenheden, le
zingen gehouden over wijsbegeerte, ge
schiedenis en letterkunde. Mettertijd
moesten die voorlezingen uitgroeien tot
geregelde lessen over letterkunde, geschie
denis, philosophic, aardrijkskunde, han
delsrecht en handelsrekenen.
Zonder eigen grond ep ruime lokalen,
kon echter geen duurzaam werk werden
verricht. In de wijk der legaties, dicht bij
het paleis van der. kroonprins lag wel een
geschikt terrein, maar het hoorde toe aan
vijf verschillende eigenaars. Het feit, dat
binnen het terrein een Russische kerk
stond, maakte het geval nog lastiger. Zoo
moesten de Paters drie jaar zich met voor-
loopig werk tevreden stellen.
Daarbij kwam nog, dat vreemdelingen
geen grondbezitters kunnen worden of ze
moeten vereenigingen vormen, die rechts
persoonlijkheid bezit. Aan die voorwaarde
kon voldaan worden, indien de regeering
een school liet openen.
Toen de Paters hiertoe een aanvraag de
den, gaf de minister duidelijk te verstaan,
idat de grootste moeilijkheid voortkwam
uit het feit.... dat ze Jezuiten waren.
De pers, door sommige bonzen en pro
testanten gesteund, zocht den ouden haat
weer wakker te roepen tegen missionaris
sen, die vroeger waren verjaagd. In zulke
omstandigheden kon de regeering niet be
slissen en vroeg een schriftelijke apologie
voor die Sociëteit. De raad van een pro
fessor in de geschiedenis aan de keizer
lijke universi'eit, werd ingewonnen en een
bijzondere ministerraad samengeroepen om
over het geval uitspraak te doen.
Toen het minstens twijfelachtig werd of
de Paters zouden slagen, landde in Japan
Pa'er Bem'nard Van'ban S. J„ wiens be
trekkingen met Eduard VII. Koning van
Engeland, bekend waren. Door zijn voor
drachten en redevoeringen was de zaak
der andere Paters zeer gediend. Den 19den
Maart 1913, kort na de afreis van Pater
Vaughan, werden de Paters s middags op
gebeld door den minister van eerediens
die overigens de Rocmsche Kerk genegen
was, en hen mededeelde: „Ik heb zoo jeist
de toelating onderteekend, dat U uw
school móogt openen."
De stichting der school.
Door taaie volharding hadden de Paters
alle moeilijkheden uit den weg geruimd.
De school zou er komen en alle voorreen-
ten genieten eener bijzondere Universiteit.
De officieele titel, door de regeering toe
gekend, was: „Jochi Daigaku" en betee-
kent letterlijk: „Nniversitas eapientae". Vol
gens 's lands gebruik beduidt „Da'gaku" niet
dat alle faculteiten gegeven worden, maar
a'leen dat het. onderwijs behoort tot den
hoogecen graad. De Universiteit opende
met de faculteiten van wijsbegeerte, let
terkunde en handelswetenschappen en
telde den 31sten Mei 1913 .slechts 15 leer
lingen.
D°n 12den October d.a.v. zond Z. Heilig
heid een schrijven, waarin hü ui ing gaf
aan zijn vurigen wensch, dat deze onder
neming tot Gods meerdere eer tot grooten
b! oei 7.ou komen.
Den 8sten. December, op bet feest van
Maria's Onbevlekte Ontvangenis", werd de
eerste steen voor het nieuwe college ge
legd en in den herfst van het iaar 1914
stak er een machtig gebouw uit boven de
houten bu:s:es der buurt. De school nad
12 klaslokalen, twee groote feestzalen, een
bibliotheek en plaats voor 500 studenten.
T egenslagen, regeeringsuisa're-
gelen en de aardbeving van 1923.
Toen de. eerste moeilljkhedpn overwon
nen waren en de toekomst zooveel be
loofde, kwamen er over de jo->ge Univer
siteit beproevingen neer, die niemand had
kunnen voorzien.
Aan den wereldoorlog dacht niemand.
Niet alleen bleef toen de noodige gelde
lijke steun uit Europa achterwege, maar
zelfs gingen aanzienlijke kapitelen, in
Duitschland opgehaald en bewaard, heele-
maal verloren.
Een tweede moeilijkheid kwanf ven de
Tapansche re'eering. Pas was in Europa
de vrede geteekend, toen 5 December 1918
de minister van onderwijs een decreet uit
vaardigde, waardoor aan alle bijzondere
Universi'eiten, die den unrv^rsiteitstitel,
samen, met 't recht diploma's te verleenen,
behouden wdden, werd opgelegd, op de
nationale bank een som ta s'orien van
500.000 Yen voor de eerste faculteit en
100.000 Yen vcor, elk der volgende facul
teiten.
Dit te storten kapitaal zou niet verloren
zijn, maar interest, opbrengen voor de
school. De Universiteiten die hieraan niet
konden voldoen, verloren den titel én wer
den verder Sommon Kotio genoema, dat is
„Speciale SchooiDe regeering bad dien
maatregel getroffen, om het groeiend aan
tal bijzondere Universiteiten te verminde
ren en om de zekerheid te hebben, dat
de bestaande scholen financieel in staat
waren een dergelijk on-aerwiizend perso-
neel aan ie werven.
Echter een derde ongeluk zou weldra
over de universiteit neerkomen. Den lsten
September 1923 's middags bracht een
hevige aardbeving groote verwoestingen
over de stad. Een half uur na den eersten
schok braken er hevige branden uit, die
het keizerlijk paleis langs drie kanten in- ugneue"'
sloten. Al bleef door Gods Voorzienigheid
de wijk, waar de Universiteit gelegen was,
voor den brand gespaard, toen nad de
aardbeving den bouw zoo fel geschokt,
dat alleen de benedenverdieping kon be
houden blijven. Nu is een verdieping in
houten timmerwerk opgetrokken en_.het
onderwijs is weer in vollen gang.
Wat de school tot stand bracht.
Dat het onderwijs aan de katholieke Uni
versiteit in Japan even hoog staat aange
schreven als dat der keizerlijke universiteit,
ja, meer dan dat, moge blijken uit het feit,
dat de hoofdinspecteur der bijzondere uni
versiteiten aan de paters zijn eigen zoon
heeft toevertrouwd eri gezegd, aat hun in
richting de -degelijkste is van alle scholen die
onder zijn toezicht staan. Ook de regeering
weet de verdiensten der paters te u aardee-
ren en liet dit blijken dóór er twee van te
benoemen als professoren aan de keizerlijke,
terwijl een derde les geeft aan een Her
voornaamste lyceums der stad.
Gedurende de eerste zes maanden van
het loopend jaar dit wat het reent-
streeksch apostolaat betreft werden vier
Japaneezen gedoopt, een dezer doopehngen
is professor aan de Keizerlijke Univer
siteit. Twee andere fessoren dier Uni-
versiteit bereiden zich voor tot het doopsel.
eéne zijn.uit de Katholieke kerkgebouwen
Een zangkoor luisterde de plechtigheid op
eri repeteerde langen tijd tevoren; een
twaalftal misdienaars werden maanden lang
op hun functie geoefend door een dame
uit het Kleverpark. enzoovoorts.
Van Katholiek standpunt beschouwd zal
men deze vertooning allicht niet anders dan
als heiligschennis onzer dierbaarste kerke
lijke ceremoniën bestempelen. En laten dc
Vrij-Katholieken "zich ervan overtuigd hou
den dat het Roomsche Volk niet dan met
pijnlijke ontroering, ja met groote ergernis,
kennis neemt van deze zoogenaamde plech-
Wst voor het Christendom van
de gansche wereld een Univer
siteit in Toio beteekent.
In 1923 lieten zich 180 studenten inschrij
ven maar dit getal is intusschen gedaald
lot een 25. Die sterke afname is vol betee-
kenis en laat voorzien, dat. komt in de toe-
komst geen spoedige verandering, de school
teniet moet gaan. De oorzaak is duidelijk:
zonder diploma's geen studenten. De som
die door de universiteit op de bank moet
gestort worden bedraagt 300.000 dollars, ter
wijl door de noodzakelijk geworden herstel-
lingen na de aardbeving de hecle som waar
over de paters nog beschikken de 100.000
dollars niet te boven gaat, dat wil dus zeg
gen een derde van het vereischte kapitaal.
Dat hier in werkelijkheid hulp geboden
MOET worden lijdt geen twijfel. Eerst en
vooral is het de wil van Z. H. den Paus en
ten tweede is deze Universiteit, in zeker op
zicht de verwezenlijking van wat de H. Fran-
ciscus Xaverius heeft verlangd. Wat men
thans begonnen is te Tokio, was hij reeds
vierhonderd jaar geleden van plan, men
bajioeft daarvoor slechts zijn brieven te
lezen waarin hij aanhoudend schrijft dat ze
uit Europa geleerden moeten sturen die in
staat zijn onmiddellijk naar de Universitei
ten der Bonzen te gaan en Japan te be-
keeren. te beginnen van boven af. Een derde
reden is de Japansche karaktervastheid,
waarop men kan rekenen en Japans groote
rol in het Oosten. Sinds de Japanners onze
beschaving hebben veroverd, zijn ze te vin
den in alle groote steden van China, Cochin-
China, Indië en Australië. Japan wil op zijn
beurt al die volkeren opvoeden en bescha
ven. Azië van zijn kant richt het oog naar
Japan, want Japan is sinds de overwinning
op Rusland het zinnebeeld der emancipatie
geworden.
Z. H. de Paus heeft nog geen twee maan
den geleden in een bijzondere audiëntie,
waarin hij vernam dat men deze moeilijkhe
den nog niet te boven was, daarom terecht
des te sterker aangedrongen, zeggende:
„Deze Universiteit moet, koste wat wil, be
houden blijven, want de eer der Katholieke
Kerk in'het Oosten staat op het spel."
Er is echter meer. Hot moeten vooial
deftige menschen zijn, dm naar deze kerk
in het Kinheimpark gekomen zijn. Van def
tige menschen, en van hen, die daarvoor in
het burgerleven willen doorgaan, zou men
mogen verwachten dat zij niet zonder toe
stemming van ee- zoo eerbiedwaardig hoog
staand én eeuwenoud insiituut als onze
Heilige Moederkerk is, de heilige gebruiken
en handelinger zouden overnemen. Hier toch
is zelfs geen sprake- van een historisch
reent, zooal? men nog Kan aannemen bij de
Oud-Katholieken of Jansenisten, bij de Rus
sische, Grieksche of A; ikaansche kerk
Het geldt hier ec„ rieuwe gezindte.
Uit een. oogpunt van auteursrecht kan
men het niet anders dan als plagiaat en
naaperij beschouwen Hoeveel meer indruk
zou zoo'n nieuwe godsdienst gem.: ah*
hebben, indien de auteurs met iets origineels
voor den dag waren gekomen.
Bij het zien en lezen van een en ander
zouden wij geneigd zijn te denken aan de
woorden'vat: net Evangelie dat voorgelezen
wordt in onze kerken op den laatsten Zon
dag van het kerkelijk jaar en die luiden
als volgt:
„zoodat indien het mogelijk ware, zelfs
de uitverkorenen in dwaling zouden worden
gebracht."
Ware het niet dat elk getrouwe Katho
liek in dit geval het ware van het onware
"zal weten te onderscheiden.
Laten wij slechts hopen en bidden, dat
menschen, die behoefte hebben aan de
plechtigheden van de Vrij Katholieke Ge
meente nog eenmaal door de Genade Gods
zu'len beroerd worden en de schoonheid
zullen inzien van de Eenig Ware Heilige en
Katholieke kerk.
In het deftige Kinheimpark van het rijj<c
Blnenjendaal is een kerkgebouw verrezen
van „De Vrije Katholieken",
Deze „Vrij-Katholieken" moeien w®
het voor onze lezers nog wel nadrukkelijk
herhalen? hebben niets, maar dan ook
absoluut niets uil te staan met onzen
Heiligen Roomschen Godsdienst. Ook niet
met oud-Katholieken, Grieksch-Katholieken
o[ iets van dezen aard. Het zijn zelfs niet
althans niet'in hoofdzaak, al zijn er mis
schien enkele bij afvallige katholieken.
Het zijn theosofisch aangelegde menschen,
die er deel van uitmaken, volgelingen al
thans vereerders, van de bekende Ann
Besant, en den zoogenaamden wereldlee
raar, Khrisnamoerti.
Wie echter mcencn mocht, dat de viij-
Katholieken alleen der. eeuigszins gewijzig
de n naam van de Katholieken hebben over
genomen, vergist zich. Als bewijs daarvoor
drukken wij hierondet af hel verslag van de
inwijding van dat kerkje Zondagmorgen j*
zooals wij dat vinden in de „Opi. Haarl,
Crt." Hier is het!
Wijding der St. Raphaels kerk.
Zondagmorgen ie hel kerkgebouw van
de Vereeniging „De Vrije Katholieke
Gemeente te Haarlem", gelegen aan de
Popellaan in het Kinheimpark in gebruik
genomen. Het kerkje was geheel bezet;
De dienst werd geleid door Mgr jhr-
A. Mazel, bisschop voor Nederland, te
Zeist.
Nadat de dienst door gezang geopend
was, had de zuivering van het altaar
plaats. Bij de nu volgende ommegang
werd het kerkgebouw gezuiverd. Hierna
werd het altaar gewijd en aangekleed.
Bij de volgende omgang werd het kerk
gebouw gewijd
Vervolgens werd een mis gezongen.
Hierna werden het brood en wijn ge
consacreerd, waarna een derde omgang
plaats had, nu met het Allerheiligste.
De mis werd gecelebreerd door Mgr.
Mazel, bijgestaan door de priesters J.
Borsten te Haarlem en H.Noal, Engeisch
priester, priesters uit Amsterdam, Rot
terdam en Leiden woonden verder de
plechtigheid bij.
De plechtigheid, die om half 11 begon,
was om ongeveer 1 uur afgeloopen.
Tot zoover dit verslag.
Inderdaad blijkt uit alles wat wij verne
men, dat de plechtb'hede- uit rie Roomsche
kerk tot in kleine bijzonderheden zijn nage
volgd. De versiering van de altaren kon er
Sociëteit „St. Bavo", Moedercursus R.K.
Vrouwenbond, 8 uur. Bestuur R. K.
Vrouwenbond, 3 uur. Coöp. Centr. Boe
renleenbank, 's morgens 10 uur. P»opa-
gandaclub R. K. Volksbond, 8 uur. Be
stuur R. K. Transportarbeiders, 8 uur.
„Alberdingk Thijm", 8 uur. „AniiojHia",
8 uur. R, K. Bevolkingsbureau, 8 uur.
St. Josephsgczcllengebouw, Jansstraat 59.
Damclub „T. en P." van 8 tot 10 uur in de
bovenzaal.
Statenzaal Prinsenhof. Vergadering Ge
meenteraad, half 2 uur en 8 uur.
Schouwburg Jansweg. Lezing met licht
beelden van de „Vereen. „Oost en West"
door Pater Vertenten, 8 uur.
„Luxor" Theater Bioscoopvoorstelling
8 uur.
Oud-Schoten. Gebouw R. K. Volksbond,
Kerklaan. Kegelwedstrijd, 8 uur.
Kleine Theresia Stichting, Tehuis voor
onverzorgde zuigelingen. Spreekuur! Dins
dag en Vrijdag van 34 uur. Tempeliers
straat 36
R.K. Arbeidsbeurs voor mannen en jon
gens. Sociëteit „St Bavo", Smedestr
23 Teletoon 10049 Alle werkdagen
van 9half 12 uur, 's middags van 35
uur, 's avonds van half 8half 9 uur
's Zaterdags alleen van 12 uur.
R.K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen en Meis
jes. Bloemhofstraat Tevens bemidde
lingsbureau voor verpleegsters en alle
werkende dames. Alle werkdagen van v m
1012 uur, des middags van 24 uur en
's avonds van 89 uur. behalve Zaterdag
avond. Tel 11671
Arbeidsbemiddelingsbureau van het Sint
Franciscus Liefdewerk Zoetestraat 11.
Eiken Donderdag van 89% uur.
R.K. Bevolkingsbureau Gebouw „Sint
Bavo" Smedestraat. 23 Van 810 uur
op Maandag-, Woensdag- en Vrijdag
avond
R.K. Leeszaal en Uitleenbibüotbeek.
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
10—12, van 25 en van 710 uur, be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen Uitleenen van boeken
van 25 uur en van 7 —9 uur Woens
dagmiddag ruilen van kinderboeken.
'St. Marthavereeniging. Bloemhcfstraat 1
Zondags en Woensdags van 810 uur
n.m. gezellig samenzijn voor Hollandsche
meisjes, die hier geen tehuis hebben
Tel 11671
St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat 49
Aanvragen om versterkende middelen
voor arme zieken der S E V Maan
dag van 23 uur. Donderdag van 12
uur.
R.K. Kraam verzorging van de Derde Orde
St Franciscus. Aanvragen ook voor
niet-leden van de Jerde Orde te richten
tot Mevr. Coebergh, Ged Oude Gracht 74,
Dinsdags van 23 uur
R.K. Reclasseeringsvereeniging, afd. Haar
lem. Eiken Donderdagavond half 9
vergadering in hel gebouw der Sint Vin-
centiusvereeniging. N Groenmarkt 22
EERSTE HULP BIJ ONGELUKKEN.
SNELVERBAND, Centrale Post Telef. **5151
en verder bij de leden, te kennen aan
bet zwart schild met wit kruis aan de»
huisgevel
REDDINGSBRIGADE VOOR DRENKELIN
GEN, verstikkings- en electriciteitsonge-
vallen Telefoon 10231
ROODE KRUIS TRANSPORT COLONNE
Telefoon 12683 (bij geen gehoor 19392),
De ontrouwe reiziger.
Voor de Haarlemschc Rechtbank had
zich de vorige week te verantwoorden een
reiziger van een atitomobielhandclaar hier
ter stede. Hem was ten laste gelegd, dat
hij, op 4 September j.i, een bedrag van
516, aan zijn patroon toebehoorend, had
verduisterd.
Dc Officier van Justitie eischte wegens
verduistering 3 maanden gevangenisstraf.
Verdachte werd thans veroordeeld tot 3
maanden gevangenisstraf.
Dc inbraak te Bloem end aal
Terecht stond ook de vorige week, de
Duitscher J. S., geboren te Munchen, die
in den nacht van 26 op 27 October door in
klimming zich toegang verschaft had tot
de villa van den heer T„ te Bloemendaal.
Verdachte had een venster geopend en
eenmaal binnengekomen had hij een aan
tal zilveren cups, een motorjekker en een
flesch wijn buitgemaakt.
Tegen hem was 1 jaar gevangenisstraf
met aftrek van voorarrest geëisch'. De
rechtbank veroordeelde hem thans "tot 8
maanden gevangenisstraf met aftrek van
preventieve hechtenis.
In het verslag van den bewindvoerder in
de aan de N.V. Cacao- en Chocoladefabriek
D. M. Grootes Gebroeders, te Westzaan,
verleende surséance van betaling wordt o.
m. gezegd:
Nadat door de Rechtbank de surséance
van betaling d.d. 8 Juni 1926 was verleend,
is de liquidatie, die reeds voor de sur
seance was aangevangen, met zoo grooten
spoed als inogelijk was, voortgezet.
De door de Twentsche bank als le hypo
theekhoudster reeds bij den aanvang der
surséance aangekondigde veiling had plaats
met het gevolg, dat de opbrengst der ver
kochte gebouwen bedroeg, na aftrek van
alle onkosten 61864.37.
De verkoop van een gedeelte der op dc
balans per 30 April 1926 vermelde verpak
kingsartikelen, emballage, vormen en ma-
chinebenoodigdheden bracht op, na aftrek
n alle onkosten, een bedrag van
60299,35.
Door deze transactie werd nog een be
trekkelijk belangrijke opbrengst verkregen,
van zaken, die op zich zelf, als vrijwel
waardeloos waren aan te merken, en als
zoodanig ook reeds in een vroeger verslag
van bewindvoerder waren gesignaleerd; ter
wijl deze transactie tevens van invloed is
geweest op de opbrengst van een gedeelte
van het onroerend goed, hetwelk juist in
verband met deze onderhandsche overeen
komst, circa 4000 hooger is afgemijnd dan
redelijkerwijs kon verwacht worden.
Kantoormeubilair, brandstoffen, kantoor
behoeften en diverse grondstoffen werden
te gelde gemaakt en brachten on resp.
1124.50, 2455.16, 100, 1607.45, ter-
wijl de geproduceerde goederen werden
van de hand gedaan voor f 9755.41, behou
dens een gedeelte dat in Ned. Indië in de
pót ligt.
Behalve op de kantoorbehoelten waarop,
als gevolg van een minder juist systeem van
afschrijving, een aanmerkelijk verlies te
verwachten was, kan dus de opbrengst dier
diverse activa bevredigend genoemd wor
den wanneer men de daarvoor op de balans
gestelde bedragen in aanmerking neemt.
Resumeerende meent de bewindvoerder
thans te kunnen vaststellen: De activa der
vennootschap zijn thans, wat de roerende
en onroerende' goederen betreft, geheel ge
realiseerd; zij bedragen in totaal per
7 Sept. 1926 193282.64, waarbij echter
met de mogelijkheid dient rekening te wor
den gehouden dat een bedrag aan vorde
ringen (debiteuren) alsnog oninbaar za!
blijken.
Het to'aal aan schulden beloopt thans
285.446.17, te vermeerderen met kosten
surseance, waarvoor bewindvoerder vei
ligheidshalve meent te moeten aanhouden
het bedrag daarvoor gesteld in zijn vroe
ger verslag ad 27500. Met een en ander
rekening houdende, zoude, ter beantwoor
ding van de vraag, in hoeverre de schuld-
eischers zullen kunnen worden bevredigd,
het totaal actief, na aftrek van dubieuze
debiteuren en kosten surséance, te stellen
zijn op 162782.64, zoodat dan voor de
schuldeischers beschikbaar zoude zijn circa
57 pC't. hunner vorderingen. Evenwel zijn
de hangende rechtsgedingen, enz., vermoe
delijk van nadeeligen invloed op het per
centage, zoodet het geraamd percentage
vcoriioopig op 50 pCt. moet worden aan
gehouden.
De Waterstaatsbegrooling voor 1927.
Spoorwegtarieven. Veiligheid voor dc
treinreizigers. Onbewaakte overwegen.
Drie nieuwe planeten ontdekt.
Het Nederlandsch-Engelsch arbitrage-ver
drag.
De wijziging der L. O.-wel. Het onder
wijs in vreemde talen op de Lagere School.
Minister Waszink en de nieuwe spelling.
De Indische tentoonstelling te Arnhem
gaat niet door.
Het verbod van uitvoer van steenkool,
zal in Engeland nog eenigen tijd gehand
haafd worden.
Aangenomen mag worden, dat*, vanaf
heden de Brifsche mijnwerkersslaking tot
hei verleden zal behooren.
Het standpunt der Oostenrijksche regee
ring inzake aansluiting bij Duitschland.
in de Duitsche rij"ks-
de loonovereenkomsien
Men schrijft ons uit IJmuiden
Nog steeds waren er veel trawlers dié
voortdurend hunne vangst in Engeland ter
markt brachten, door de abnormaal hooge
prijzen, aldaar, in verband met de staking.
Voor den zomer gebeurt dat altijd wel, maar
in den winter markt men anders steeds ter
plaatse. Nu zijn er echter gisterenmiddag
een paar trawlers terug gekomen vandaar,
die met hunne lading maar weer vertrokken
zijn. op het vernetnen der marktprijzen.
Andere ÏJmuider trawlers, die ginds wel
verkocht hebben; maakten zeer slechte
reizen, b.v. van f 1800. Het schijnt dat, nu
de kolenstaking afgeloopen is, de kentering
daar in eens met kracht is opgekomen, zoodat
de visch nil hier meer waard is dan in de
Britsche havens.
■Door het gemeentebestuur is tegenover
het huis van dokter Smit, het Spaarne al
daar, gedeeltelijk gedempt, waardoor dc
gevaarlijken hoek daar ter plaatse is komen
te vervallen. Een groote verbetering voor
Spaarndam dus.
Alle arbeiders
bedrijven hebben
opgezegd.
Een protest-nota van Polen in verband
met een verklaring in den Duitschen Rijks
dag.
Barometerstand, 9 uur v.m., 7.66 Stilstand.
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Licht op, De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 4.17.
Medegedeeld door het Ned. Kon. MeteoroL
Instituut te De Bildt.
Naar waarnemingen in den morgen van
2 December.
Hoogste Barometerstand 769.4 m.M. te
Haparanda.
Laagste Barometerstand 736.3 m.M, te
Reikjavik.
Verwachling van den avond van 2 Dec.
tot den avond van 3 December:
Zwakke, wellicht toenemende wind uit
westelijke richtingen. Nevelig, tot half of
zwaar bewolkt; weinig of geen neerslag;
des nachts lichte vorst of om het vries
punt; later wellicht iets zachter.
•"t
Anto-ongeluk.
Een vrachtauto van den heer v K zakte
Dinsdag bij de geniesluis ie Haarlemmer
meer bij bet passeerèn van een wagen in
den kant van den weg zóóver in den grond,
dat er geen beweging meer in. te krijgen
was.. Het afladen van de vracht baatte
niets, zoodat van andere zijde hulp moest
worden ingeroepen Met takels en een an
deren motorwagen gelukte het na lang tob
ben den vrachtauto weer oo den begancn
grond te krijgen.
Het 11-jarig zoontje van den arbeider V.
te Haarlemmermeer beging Dinsdag nabij
den Hoofdweg aldaar terwijl het vanuit de
school huiswaarts keerde, de onvoorzich
tigheid achter op een passeerende platte
vrachtauto te klimmen. Nabij dc ouderliike
woningwoning gekomen zijnde, sprong liet
knaapje van den auto, maar kwam daarbij
achterover te vallen met het hoofd op den
grond. Het knaapje bekwam een lici'te hcr-
senscbudding en werd dir. rj onder genees
kundige behandeling g:steld.
Met de wilde ganzen komen in den win-
tertijd ook dc werkloozen-agitatie-comité s
ons land weer binnen. Elk jaar wordt er,
ook in Haarlem, zoon comité opgericht ta
eiken winter zijn het dezelfde gezichten, die
er deel van uitmaken. Alleen het bestuur
is anders, want dat bestuur heelt het aan
het eind van het winterseizoen in den regel
zoo verbruid, dat het weggejaagd wordt, als
het door onderlinge ruzietjes al niet te
voren uiteengespat is. Het doel van de;:-*
comitë's is: agitatie te verwekken en r.e
weten zoo goed de kracht van de Pers uit
te buiten, dat het minste relletje, dat op
touw wordt gezet, in geuren en kleuren aan
de krantenmenschcn verleid wordt om er
lange stukken over te la'-en schrijven. Bij
ons komen zij niet, omdat zij gc-leerd heb
ben, dat wij hun agitatie niet steunen. De
eer, van te worden ingelicht door Fen, valt
alleen onzen collega's in Haarlem toe. Pro
sit met deze soort primeurs, nog daargelaten
de vraag of het wel verantwoord is derge
lijke agitatie in c'e hand te werken door ze
le pubiicreren. Indien toch de kranten er
geen melding van maakten, dan zou de pret
er vocwr de hoeren al heel gauw af zi'n-
Dat het alleen om reclame in dc krant te
aren i.s, b'ijkt uit wat daarin dc laatste
dagen werd verteld over leden van het
Armbestuur, die hinderlijk gevolgd zouden
zijn door de werkloozen. Men deelde ons
mede, dat dit hinderen niets te beteekenen
had, maar dat de berichten sterk over
dreven waren. Intusschen w.llen wij wel als
onze meening neerschrijven, dat het niet
nag voorkomen, dat leden van het Burger
lijk Armbestuur gemolesteerd worden. Het
minste, wat wij van de politie mogrn vra
gen is, dat die leden, die niets en niots
anders dan in het algemeen belang wer
ken, daarvan geen last ondervinden en wij
hopen hartelijk, dat de politie de middelen
zal welen te vinden dat sommige onhebbe
lijkheden, die verleden winter plaats von
den, zich niet herhalen. En mocht zich oev r-
hoapt toch zooiets al eens voordoen, dan
n.oge een beroep van den Commissaris van
Pclitie er toe bijdragen, om daaraan geen
publiciteit te geven. Wordt er geen publi
citeit aan gegeven, drn is voor de herrie
makers het doel mislukt.
Natuurlijk kurnen er wel feiten voor
komen, die zoo ernstig zijn, dat ze niet uit
üc krant zijn te houden, maar dan za! in
den regel de politie ock wel termen vinden
grootste herrieschoppers op te bergen,
en op het priitierapport te melden.
Ons bezwaar gaat tegen de publicatie van
onbeduidende oploopjes, waarbij de agita-
tors, om de onbelangrijkheid van het geval,
buiten ingrijpen der politie blijven en toch
door overdreven krantenberichten den in
druk wekken, dat er een geweldige agitatie
heerscht in Haarlem, zonder dat dit in wer
kelijkheid het geval is.