De vorm van huwelijkssluiting volgens Kerkelijk Recht.
Voornaamste Nieuws
Verkeersongevallen
Pater JONCKBLOEDT,
LEDEN VAN EER EN DEUGD
Woensdag 8 Dec. 1926
50ste Jaargang No. 16425
Aangilie moei, oj> slralfe van verlies van Alle rechlen, geschieden ulterilfk. driemaal -vier en Iwlnlig uren na hel ongeval
Dit nummer bestaat uit 8 bladzijden - Eerste Blad
PLAATSELIJK NIEUWS.
Het R.K. Krankzinnigengesticht
te Noordwijkerhout.
Faillissmenten.
Denkt aan hei plechtig Lof met predicatie door den WelEerw.
op DONDERDAG 9 DECEMBER, 8 uur, in de JoseHierK.
DE BERUCHTE
ZANDVOORTSCHE
INBREKER.
Nög twee helers gearresteerd.
Aan den dood ontsnapt.
in dit nummer.
Inbraak in den R.K. Volksbond
te Oud-Schoten.
Vingertoppen afgekneld.
Protest-Staking.
Het onderzoek van het
spoorwegongeluk op de lijn
HaarlemBloemendaal
Prov. Staten van Zuid-Hollan J.
J. J. WEBER ZOON
WEERBERICHT.
ftl>oaa«==nts&rns bedrsaül voor
Haarlem en Agentscnappcu;
Per week v.„ 0.25
Per kwartaal3.25
Franco per post per kwartaal bij
Vooruitbetaling3.58
Bureaux: NASSAULAAN 49.
Telefoon No. 13866 (3 lijnen).
Postrekening No. 597C.
Advertentiên 35 cents per rag4
Advertenties tusschen den teksti
als ingezonden mededeeling 60 cV
per regel. Vraag, en aanbod*
advertentiên, 14 regels 60 ct.
per plaatsing; elke regel ipeer
15 ct., bij vooruitbetaling
Bij contract belangrijke korting,
Alle abonné's op dit blad zijn, ingevolge de verse keringsvoorwaarden f Qflfl ft Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f 7Kfl bij een ongeval met f OCQ bij verlies van een hand, f IOC bij verhes van een f Cft bij'n breuk van f Aft bijverliesv.ee»
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen OÜUU."* verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen: "11/ doodelij ken afloopi LdU. een voet of een oog; '"d, duim of wijsvinger 1 "ül been of arm; 1 ^U, andere vinger.
De vraag werd gesteld: Is het juist, dat de
R.-K. Kerk het burgerlijk huwelijk en het
samenwonen van een katholiek met een
protestant, gedoopt of ongedoopt, als er
geen dispensatie van de kerkelijke over
heid is verkregen, beschouwt als een con
cubinaat of ongeoorloofde samenleving
Het antwoord op deze vraag is zeer ge
makkelijk tc geven en wordt kort en- duide
lijk in het Kerkelijk Wetboek gevonden.
Over den vorm toch, waarin het huwelijk
gesloten moet worden, vinden we een wets
artikel, dat aan duidelijkheid niets te
wenschen overlaat Hel luidt aldus:
„Slechts die huwelijken zijn geldig, welke
gesloten worden voor den pastoor, of voor
den bestuurder van het bisdom, of voor een
priester door een van deze twee daartoe
aangewezen en voor twee getuigen."
Korter en duidelijker kan het toch
wel niet worden uitgedrukt. In dit wetsar
tikel over d#n vorm, waarin het huwelijk
rnoet worden aangegaan, liggen twee kerk
rechterlijke bepalingen opgesloten. Voor
eerst dat het huwelijk moet worden aange
gaan voor den Bisschop of Vicaris Generaal,
oi voor een pastoor, of hun gedelegeerde en
voor twee andere getuigen en vervolgens,
dat als het huwelijk op een andere manier
wordt gesloten, dit huwelijk niet enkel onge
oorloofd is, maar bovendien ongeldig Een
onwettige samenleving nu als man en vrouw
van twee, die niet geldig gehuwd zijn,
noemen wc gewoonlijk een concubinaat.
Deze wetsbepaling nu verplicht iederen
katholiek, hetzij hij van huis uit katholiek
gedoopt/is, hetzij hij later tot het katholiek
geloof is overgegaan, onverschillig of hij bij
dien overgang tot de katholieke kerk als
ongedoopte het Doopsel ontvangt of dit
niet ontvangt, omdat hij reeds buiten de ge
meenschap der Kath. Kerk geldig het H.
Doopsel bad ontvangen. Iedere katholiek
derhalve, in den hier gegeven zin genomen,
die een huwelijk poogt te sluiten anders dan
voor den Bisschop of Vicaris van het diocees
of voor den pastoor der parochie, doet in
waarheid vergeefsche moeite, want hij kan
ten cenen male onmogelijk een geldig
huwelijkscontract sluiten. Hierbij maakt het
ook in het geheel geen verschil, of zijn
wederpartij zelve ook katholiek is, of dat zij
niet katholiek is, of zij gedoopt is oi onge
doopt is, of zij protestant is of heiden, of zij
Europeaan is of Chinees. Het is alles om het
even, een huwelijk, buiten den door de Kerk
voorgeschreven vorm aangegaan, is geen
huwelijk en mag en kan dan ook als zoo
danig voor het geweten nooit worden be
schouwd. Zelfs dan. als een katholiek van
den Latijnschen ritus huwt met een katho
liek van een anderen dus Oosterschen ritus,
is hij door deze wet gebonden, al zou ook
zijn katholieke Oostcrsche wederpartij vol
gens hare kerkelijke wetten niet aan een
dcrgelijken huwelijksvorm gebonden zijn.
En zelfs wanneer de Kerkelijke overheid
dispensatie geeft in een of ander huwelijks
beletsel, hij voorbeeld voor een gemengd
huwelijk, dan blijft toch nog de wet over den
huwelijksvorm voor den katholiek van
kracht en kan hij onmogelijk anders geldig
trouwen dan voor den pastoor der parochie,
binnen wiens parochieelc grenzen hij zijn
huwelijkscontract wenscht aan te gaan. tin
nooit kan een katholiek zich aan deze wet
der H. Kerk onttrekken. Gesteld eens, een
katholiek man of vrouw zou het ongeluk
hebben, zijn geloof te verliezen en zich van
de Kerk af tc scheiden, of hij zou protestant
worden en zich bij een der proteslantsche
kerkgenootschappen aansluiten, ook dan
nog blijft het bovengeschrevene voor hem
van kracht; ook dan nog is de huwelijks
overeenkomst buiter. den vorm gesloten,
mei wien ook aangegaan, van nul en geener
waarde voor het geweten. Zeer goed moge
lijk is daarbij natuurlijk, dat zulk ?en afval
lige katholiek voor zich zeiven meent, dat
hij geldig gehuwd is Deze meening komt dan
echter voort uit onbekendheid met de kerke
lijke wet en is eene valsche meening, want in
werkelijkheid is hij niet gehuwd.
Deze wet, die genoemd wordt de wel over
den publieken vorm der huwelijkssluiting
geldt voor de geheele W'estersche Kerk. Zij
verplicht derhalve niet alleen de katholieken
van het diocees Haarlem of van de Neder-
landsche kerkprovincie maar evenzeer en
onder dezelfde straffe van nietigheid de
katholieken van alle ons omringende landen
en van geheel de Westersche Kerk. AI zou
dus een katholiek zijn land uittrekken, om
waar ook een huwelijk te sluiten tegen het
voorschrift van deze wet in, hij zou al weer
vergeefsche pogingen aanwenden en niet aan
de wet kunnen ontsnappen. Overal waar een
pastoor en een parochie gevonden wordt, is
voor een katholiek maar één mogelijkheid,
om een geldig huwelijk aan te gaan wat den
vorm der huwelijkssluiting betreft en deze
is, dat hij voor den respectieven pastoor en
twee getuigen, dus publiek trouwt.
Uit het gezegde volgt, dat het dus ook in
hc geheel geen verschil maakt, of een katho
liek, die deze wet der Kerk overtreedt, mis
schien een burgerlijk huwelijk sluit volgens-
de burgerlijke wetten van het rijk. waarvan
hij burger is Het burgerlijk huwelijk is voor
een katholiek een formaliteit, welke voor
het al of niet ontstaan en bestaan van de
huwelijksovereenkomst geen beleekenis
heeft. Als een katholiek derhalve alleen deze
formaliteit zou verrichten, dan blijft hii, niet
tegenstaande dat hij zijn toestemming gal
tot hel huwelijk, toch ongetrouwd.
We zijn na de korte weergave van deze
zoo krasse wetsbepaling der H. Kerk allicht
geneigd te vragen: Waar komt dit zoo krasse
voorschrift vandaan en waarom wordt hier
aan zoo streng de hand gehouden. We vin
den het antwoord op deze dubbele vraag
in de geschiedenis van het huwelijksrecht.
De bedoeling van den kerkdijken wet
gever is geweest, om te zorgen, dat het be
staan van een huwelijk en de geldigheid
ervan altijd zou kunnen worden bewezen
Deze wet heeft dus rechtstreeks en aller
eerst ten doel, dat het bewijs van een huwe
lijk kan geleverd worden en dat dit bewijr,
zeer gemakkelijk kan worden geleverd. En
is dit bewijs dan van zooveel gewicht, dal
de H. Kerk er zooveel waarde aan hecht?
Ja, dat is het zeker en dit heeft juist een
eeuwenlange ondervinding aan de H. Kerk
geleerd. Want als het huwelijk niet publiek
gesloten wordt, zoodat het bestaan van het
huwelijk gemakkelijk kan worden aange
toond, komer de onontbindbaarheid en de
eenheid van het huwelijk in het grootste ge
vaar en de rechten der kinderen, uit de
samenleving voortgekomen, verliezen hun
besten waarborg.
Vooreerst dc onontbindbaarheid van het
huwelijk is niet meer gewaarborgd. Want
wat is het geval? Wel, als het gesloten
huwelijk onbewijsbaar is, valt het den man
al heel licht, om zijn wettige vrouw, zoo ze
hem niet langer bevalt, heen te zenden of te
verlaten. En ook omgekeerd. De vrouw, wier
huwelijk niet publiek gesloten is en niet in
dc publieke registers is opgeteekend, kan
haar man in den steek laten, zonder dat het
bewijs gemakkelijk kan geleverd worden,
dat zij onrechtvaardig handelt en de huwe
lijkstrouw schendt. Om derhalve de echt-
genooten te steunen in het onderhouden der
Zoo noodige cn soms zoo zwaar vallende
huwelijkstrouw, om hun de mogelijkheid en
daarmee veelal.de bekoring teontnemen,
elkander bij voorkomende moeielijkheden te
verlaten en het geldig gesloten huwelijk te
verbreken met de simpele bewering, dat er
geen huwelijk is geweest, daarom heeft de
Kerk deze wet gemaakt.
Ook dc eenheid van het huwelijk loopt
gevaar. Als het huwelijk niet publiek is, wat
belet den rnan dan, om in Haarlem heimelijk
een vrouw te huwen en deze na eenigen tijd
in den steek te laten en elders weer een
andere te huwen? Jazclfs, wanneer hij het
een weinig slim aanlegt, kan hij zelfs met
behoud van zijn eerste vrouw te Haarlem,
een andere elders huwen En zulks kwam.
zelfs toen de wel op de publiciteit van het
huwelijk er al was maar nog niet gold op
straffe van ongeldigheid, zeer dikwijls voor.
De vrouwen werden dikwerf schandelijk be
drogen door gewetenlooze mannen, die haar
tot eén tweede huwelijk overhaalde, terwijl
het eerste huwelijk, dat waarlijk geldig was.
werd ontkend of verzwegen. Ook viel hei
voor, dat een gehuwde man, die het eens
was geworden met een andere vrouw, al be
trekkelijk gemakkelijk een overspelig huwe
lijk met haar te sluiten Het is niet moeielijk,
om dit in tc zien.
Uit het bovengezegde wordt ook gemak
kelijk afgeleid, dat de opvoeding der kinde
ren en andere rechten der kinderen het
grootste gevaar loopen te worden geschon
den. als het huwelijk niet als een publieke
zaak wordt behandeld en geregistreerd.
Wij mogen dus wel zeggen, dat het zeer
begrijpelijk is. dat de H. Kerk deze strenge
wetsbepaling heeft gemaakt en er zoo streng
de hand aan houdt. Deze wet toch geeft een
zoo groot mogelijken waarborg, dat de
onontbindbaarheid van het huwelijk en zijn
eenheid ir. de christelijke samenleving wor
den onderhouden. -De eenheid en onontbind
baarheid des huwelijks zijn goddelijke wet
ten En de H. Kerk is allereerst geroepen,
om le waken, dat deze wetten worden
onderhouden. Zij moet de zwakke menschen
steunen bij het onderhouden van deze wet
ten, die, zooa.ls de ondervinding aller
eeuwen heeft bewezen, zonder bijzondere
waakzaamheid en hulp door bet gezag ver
leend, voortdurend worden overtreden.
Door deze wet snijdt de H Kerk zooveel als
mogelijk is, den weg voor bedrog en list af,
waardoor vooral argelooze vrouwen tol eene
onwettige samenleving werden overgehaald.
Hierdoor ook beschermt zij dc opvoeding en
het erfrecht der kinderen. Zij heeft dus door
de uitvaardiging dezer wet en hare hand
having waarachtig het algemeen bflang ge
diend
Om de droevige gevolgen en om de veel
vuldige verwarring te voorkomen der ge
wetens harer kinderen, heeft de H. Kerk dan
ook altijd de geheime huwelijken veroor
deeld. Van den beginne af heeft zij gewaakt,
dat hei huwelijk publiek voor den Bisschop
onder liturgische plechtigheden zou worden
gesloten. Later als het ambt van pastoor in
de Kerk ontstaat, nemen de pastoors hierbij
de plaats van den Bisschop in
De algomeenfe formeele wet, dat het
huwelijk door den pastoor driemaal publiek
moet worden aangekondigd, voordat het m ig
gesloten worden, werd gegeven door paus
lnnocentius III op het algemeen concilie in
het jaar 1215. De geheime huwelijken tegen
de wet gesloten, werden evenwel nog niet
ongeldig en nietig verklaard. Dit is geschied
op het algemeen concilie van freule, 11
November 1563, toen het decreet, waarin na
breedvoerige discussie deze nietigheidsbe
paling der geheime huwelijken werd opge
nomen, met 133 tegen 59 stemmen door de
concilievaders werd aangenomen. Omdat
evenwel de verplichting dezer wet afhanke
lijk was gemaakt van hare afkondiging en
deze wet feitelijk in vele parochies niet was
afgekondigd, werden er nog vele plaatsen
gevonden, waar de wet niet van kracht was.
Zoo gold deze wet, bij voorbeeld, niet voor
dc gedoopte protestanten in Nederland, om
dat zij voor hen nooit was afgekondigd. In
1908 evenwel heeft Pius X een decreet over
het huwelijk uitgevaardigd,dat de meeste
nog geldende uitzonderingen ophief en nu
na de uitvaardiging van het nieuwe Kerke
lijke Wetboek, dus van Pinksteren 1918 af,
zijn alle uitzonderingen op de wet der publi
citeit der huwelijkssluiting vervallen
Twijfels, na dien tijd hieromtrent geuit, wer
den te Rome door het kerkelijk gezag zóó
opgelost, dat het nu zeker is, dat deze uni
forme en eenvoudige wet zonder ééne
enkele uitzondering van kracht is voor alle
katholieken.
Deze wet nu is zoo apert voor het alge
meen welzijn der christelijke samenleving
van dc- grootste beleekenis, haar karakter
ais waarborg voor dc heiligheid des huwe
lijks is zóó duidelijk, de ondervinding van
eeuwen lang heeft zoozeer haar hestaan ge
vorderd, dat het nauwelijks denkbaar is, dat
de Kerk deze wet ooit zal loslater, of op
punten van beleekenis nog nooit zal wijzi-
i'en.
WARMOND J. H. VISSER, pr.
--) De ve'e vfagen, welke voortdurend,
zoowel mondeling als schriftelijk, tot ons ge
richt worden, over allerlei gevallen van
huwelijkssluiting tusschen Katholieken en
niet-Katholieken. deden ons besluiten een
ter zake bevoegd man, den professor in hei
kerkelijk huwelijksrecht aan ons Groot
Seminarie, te verzoeken onzen lezers van
voorlichting tc dienen. Met een nog volgend
derde artikel, zal men zekér in deze moei
lijke materie wel een helder inzicht hebben
gekregen, dank zij de klare uiteenzetting van
den deskundigen schrijver. Redactie
N. H. Crt.
Heb het oitstekendste aan te bieden, da'
iemand wenschen kan. hoe zal de wereld
het weten, indien gij niet adverteert
JOHN. R, ROCKEFELLER,
In de zitting der Prov. Staten van Zuid-
Holland vroeg gisteren de heer Weitkamp:
1. Of Ged. Stalen kennis hebben genomen
van het voorstel van Gedep. Staten van
Noord-Holland om aan de Ver. Centraal Is
raëlitische Krankzinigenverpleging in Neder
land ter leen. te „verstrekken, 700.000 'ex
uitbreiding van haar gesticht te Apeldoorn,
onder voorwaarde dat 140 plaatsen beschik
baar gesteld worden en aan de Ver. voor
Chr. Verzorging van krankzinnigen 600.000
voor den bouw van een nieuw gesticht tc
Behnekom en Hillegom, onder voorwaarde,
dat 150 plaatsen worden beschikbaar gesteld;
2e. zoo ja, öf dit aan Ged. Staten dun
geen aanleiding geeft met dc Zusters van
Liefde te Venray nog eens in overleg te
(reden omtrent het aangenomen voorstel om
2.000.000 beschikbaar le stellen voor den
bouw van een geslicht le Noordwijkerhout;
3e. of het aanbeveling verdient de uit
voering der plannen in langzaam tempo te
toen geschieden om het risico tc vermin
deren.
Spr. lichtte zijn vragen loe en wees erop,
dat bii den opzet der plannen voor laatst
genoemd gesticht gerekend is op 400 plaat
sen voor Noord-Holland. Nu Noord-Holland
elders plaats reserveert, rijst de vraag of de
oozet niet 'c groot is en of daardoor iet
risico der nrovfneie niet zeer groot wordt
De voorzitter zeide antwoord in dc voort
gezette zitting toe.
E 'Vlg of svrrnhoom?
Wij lezen in het „Huisgezin":
Te Lisse heeft- men ruim 3000 gulden bij
eengebracht voor de openbare school, wat
bet Schoolblad aanleiding geeft tot een be
tuiging van „hulde".
Een overtallige onderwijzer moest worden
ontslagen, en de raad weigerde een assistent
aan te stellen.
De voorstanders van openbaar onderwijs
besloten nu op een ouderavond 3000 bij
een te brengen als salaris gedurende ruim 3
jaar voor een assistent, die 1000 per jaar
zal ontvangen.
De assistent is aangesteld en zoo zegt
het Schoolblad de tegenstanders van het
openbaar, onderwijs kunnen nu zien, dat het
den voorstanders ernst.is met hun genegen
heid voor hun school.
Zulk een daadwerkelijke belangstelling
verdient inderdaad een streepje aan den
balk, vermits het niet dan hoogst zelden
voorkomt, dat voorstanders der openbare
school uit eigen middelen iets voor haar
over hebben.
Met het bijzonder onderwijs staat het an
ders: de voorstanders daarvan hebben in
het verleden aanvankelijk alle kosten be
ta Ad, en toen, nagenoeg veertig jaar gele
den, de eerste, bescheiden, tegemoetkoming
aan de bijzondere school werd toegekend,
hadden zij nog aanzienlijke bedragen bij te
passen.
Dc openbare school heeft altijd van de
openbare kassen bestaan.
In Lisse heeft men nu een sommetje voor
het openbaar onderwijs bijeengebracht, en
het Schoolblad prijst dit als een daad van
burgerdeugd.
Als eenling heeft het geval natuurlijk niet
veel te beleekenen, maar zit er misschien
perspectief in voor dc toekomst?
Allen zijn hel er over eens, dat de lager-
onderwijsbegrooting, die straks, als het ver
plichte zevende leerjaar overal terug is en
de salarissen der onderwijzers op het oude
peil zullen zijn hersteld, nog aanzienlijk hoo-
gcr zal zijn, niet is te handhaven.
Er moet worden bezuinigd, niet, wij stip
ten het al aan, door vermindering van den
leertijd of verlaging der jaarwedden.
Eén middel is er maar, dat een stevige
verlichting kan bezorgen: breng de minimum-
kosten ten laste van het rijk, en laat al
het oveige worden betaald door de voor
standers van dc openbare of van de bijzon
dere school.
Dan krijgt men ais regel wat voor een
enkele geval nu te Lisse is beproefd en bc-
reikt. -
De financieele gelijkheid blijft gehand
haafd, en niet lichtvaardig zal tot het op
richten van een school worden besloten,
want aan de oprichting zit een financieele
verantwoordelijkheid van beteekenis vast.
Er zal ook een steviger band komen tus
schen dc voorstanders van dezelfde school,
daar zij gezamelijk staan voor den gemeen-
schappelijken last.
Vanzelf zal de belangstelling in 't onder
wijs toenemen en meer van dc samenwer
king tusschen onderwijzers cn ouders mogen
worden verwacht.
Tot den ernst der genegenheid van de
voorstanders van openbaar onderwijs voor
hun school kan uit het enkele geval te Lisse
niet besloten worden.
Die kan eerst blijken, als over heel de linie
bereidwiligheid tot het brengen van een offer
aanwezig is.
Welun, de toetssteen, dien wij willen aan
leggen, kan uitwijzen, of we te Lisse me)
een uitzonderingsgeval te doen hebben, dan
wel of dezelfde geest over de voorstanders
der openbare school in heel het land is vaar
dig geworden.
FAILLISSEMENTEN VAN 7 DEC. 1926
C. Schelvis, metselaar, thans wonende tc
Velseroord. Lindenstraat. Curator ME
J. A. P. C. ten Bokkek alhier.
P Out. bloembollenhandelaar te Hille-
gom. Curator Mr. J- van der Vegt, al
hier.
De firma Haze voet en Klomp, schilders,
en hare individueele leden VV. Hazevoct,
wonende te Haarlem, Zuidcr Buiten-
'Spaarne 64 zwart cn Chr. Klomp, wonende
ie Heemstede, Van 't Hoffstraat 19.
Curator Mr. K. A. F- J- Pliester Jr., al
hier.
Opgeheven werd het faillissement van L
van Emmer, koopman in hcerenkleeding
te Haarlem, Bakenesserjfracht. Curator
Mr. A. Bruch, alhier; uitgesproken 26 Oc
tober 1926.
Geëindigd zijn de faillissementen door
het verbindend worden der uitdeelingslijst
van: *n
de nalatenschap van C. J. Harmeyer, ge
woond hebbende en overleden te Bever
wijk. Curator Mr. A. A. Huizenga, alhier.
P. J. Boon. wonende te Wormerveer, lid
der firma Boon en Starreveld. Curator
Mr. R. C. Bakhuizen van den Brink, alhier.
C. J. Starreveld. wonende te Uilgeest,
lid van genoemde firma. Curator als
voren.
A. Timmers Azn., winkelier in sigaren te de firma Groen had geconfereerd, gingen dc
Wormerveer. Curator Mr. R. C Bak
huizen van den Brink, alhier.
A. J. H. Kloots, kantoorbediende, ge
woond hebbende te Zandvoort, thans wo
nende te Amsterdam. Curator Mr. R. C.
Bakhuizen van den Brink, alhier.
L. Beutick, sigarenwinkelier en timmer
man, wonende te Hillegom. Curator Mr.
F. A. Davidson, alhier.
G. Kayk, bloemist te IJmuiden. Cura
tor Mr. A. W. Hellema, alhier.
Jac. de Nobel, wonende te IJmuiden.
Curator als voren.
J. van Vrede, koopman te Haarlem.
Curator Mr. J. B. J. Simons, alhier
Het onderzoek der politie in de verschil
lende diefstallen en inbraken, die door den
beruchten inbreker, die door de Zandvoort-
sche politic gesnapt werd, zijn gepleegd, is
nog in vollen gang.
V. d. K. heeft alles volmondig bekend en
zoodoende hel onderzoek niet bemoeilijkt.
wel, dat ontkennen
arbeiders weer aan het werk, omdat dc fir
ma de eischen, welke door de Federatie wa
ren gesteld, ingewilligd heeft.
Gisterenmiddag ongeveer 5 uur, kwam te
IJmuiden hel stoomschip „Randfontein" van
de Holland—Amerika lijn uit Amsterdam de
groote sluis ingevaren. Als naar gewoonte
waren' op het sluiseiland vele menschen
bijeen om aan hun familie en kennissen aan
boord een hartelijk tot weerzien toe te wen
schen.
Onder hen bevonden zich ook kleine han
delslieden, die aan de passagiers en opva
renden iets trachten te verkoopen; als tabak,
sigaren, chocolade, gerookte visch, e. d.
Toen het schip in de sluis was aangeko
men, werden de staaldraden, waarmede het
schip meerde, op den wal vastgezet. Men
plaatste tegen bet nog al hoogliggende
schip een ladder, welke niet geheel tot de
verschansing reikte. Ommiddellijk begaven
zich hierop de kooplui. Toen door middel
van de winch het schip legen den sluismuur
werd getrokken, begon de ladder te ver
schuiven.
Het pubjiek dil ziende, rieo dit de drie
mannen, die zich op den ladder bevonden
De dure woningtelling te Amsterdam.
Waarom de geraamde kosten ad 32000 met'
45000 werden overschreden.
Dc Pers bij spoorwegongelukken. Een
schrijven van den voorzitter van den Ned.
Journalistenkring aan de Ministers van Ju
stitie en Waterstaat en aan de Directie der
Nederlaudsche Spoorwegen.
De relletjes te Amersfoort. Majoor Brassen
voor het Hoog Militair Gerechtshof.
Een nieuw systeem locomotief-draaischijL
Onderscheiding voor Ir Th. W. Mundt.
De ontruiming der bezette gebieden in
den Raad van den Volkenbond besproken.
Het Zuid-Slavische Kabinet hecit zijn ont
slag ingediend.
De ex-keizer en de kroonprins niet tevre
den met de door hun vertegenwoordiger be
reikte resultaten bij de regeÜLg der bezit
tingen der vorstenhuizen.
De boodschap van President Coolidge.
Hij ziet immers toch wel, dat ontkennen mannen, me zien op oen laoocr oevonaen
niets zou haten. Daarom wil hij, zooals hij toe; twee hunner konden nog aan boord ko-
zelf verklaarde ziin boekje dan ook maar I men. Onder angst geschreeuw der vele toe-
zelf verklaarde, zijn boekj
schoonmaken.
Hij zou heden naar Haarlem worden over
gebracht en ter beschikking van den Olfi-
cicr vpn Justitie gesteld worden.
Wat de helers betreft, L. uit Schoten en de
J. uit Amsterdam, zitten nog in arrest.
L. is eveneens .eén oud bekende van dc
politie, want bij heeft reeds verscheidene
vonnissen wegens diefstal, geweldpleging
enz., achter den rug. Na bet laatste vonnis,
waarbij hij gevangenisstraf moest ondergaan,
werd hij na eenigen tijd voorwaardelijk in
vrijheid gesteld. Spoedig evenwel is hij nu
weer in hechtenis,
Uit het feit, dat v. d. K. ter beschikking
van den Officier van Justitie is gesteld,
njoct niet worden afgeleid, dat het politie
onderzoek afgeloopen is; dit is inmiddels
nog in vollen gang. Echter moet volgens
wettelijke bepalingen de gearresteerde bin
nen een bepaald aantal dagen na zijn arre
statie voor den Officier van Justitie geleid
worden. Daarna kan de Officier van Justi
tie hem weder aan de politie voor verder
onderzoek overleveren, hetgeen ook in dit
•'cval zeer waarschijnlijk gebeuren zal, daar
de Bloemendaalsche politie hem nog naar
verschillende door hem zelf aangewezen
plaatsen, o.a. in Haarlemmermeer moet
brengenV teneinde aanwijzingen fee doen.
ïnmiddls vernemen wij in verband met de
diefstallen, dat door dc politie in Dordrecht
nog een twetal personen, een logmenthou-
der cn diens vrouw verdacht van heling
gearresteerd zijn. j i
Do inbreker v. d. K. had bi; den loge
menthouder na een van zijn inbraken over
nacht en toen dc logementhouder cn diens
vrouw de bagage van hun gast eens naza
gen, ontdekten zc daarin pile gestolen zll-
éeran voorwerpen; v. d. K. bemerkte, dat
zijn „spullen" waren onderzocht en hij kre*g
ruzie met den logementhouder cn zijn
"Teneinde hen te paaien, had hij hun wat
van het zilver gegeven
Toen dc gearresteerden door de poli.ie
behoord werden, ontdekten zij tc weten,
dat het zilver van diefstal afkomstig was.
Ze zijn echter in hechtenis gehouden.
Aanrijding te Lisse.
Gisterenavond te half zes staple de heer
J. Beumer, wonende le Bloemendaal, aan
de Voursleeg alhier uit de Brockwaybus.
Hij liep achter de bus om en stak den weg
over. Juist kwam uit de riehtir.g Sasscnheim
de auto van dc R. K. Coöperatie. De
chauffeur wendde het stuur om te trachten
een aanrijding le voorkomen, wat hij cc"~
ter niet kon verhinderen. De heer B- werd
tegen den grond geworpen en bleef liggen.
Dc chauffeur van de Coöperatie bracht hem
bij den heer de Graaf binnen, waar onmid
dellijk Dr. Haase werd ontboden. De heer
B. bleek ernstig aan de knie en licht aan
het hoofd gewond te zijn. Nadat hij door
Dr. Haase was verbonden werd bij per zie
kenauto van de firma Caminga naar zijn
woonplaats vervoerd.
In den nacht van Maandag op D>nsdaf|
is ingebroken in het gebouw van dan E-
•Volksbond aan de Kerklaan te Oud-Scho-
ien. Daarbij werd ontvreemd een étui met
allerlei rookartikelen en een bedrag van
3.50 aan zilvergeld.
In verband niet deze inbraak is gisteren
door de Scholensche politie, in samenwer
king met de Haarlemschc recherche, aan
gehouden J. v. S., verblijf houdende op een
woonschuit, liggende in de Oostvest. Na
verhoor is dc man echter weer op vrije
voeten gesteld. 'Het onderzoek wordt voort
gezet.
Hedennacht omstreeks 3 «ur keerde dc
19-jarige W. R. van zijn werk tc Haarlem
per motorfiets naar zijn woonplaats Bever
wijk lénig. Nabij het raadhuis te ochoten
was hij genoodzaakt, eenige reparatie aan
het motorrijwiel te verrichten* Daarbij ge
raakte hij met de vingers van zijn rechter
hand bekneld, waarschijnlijk tusschen dc
ketting, waarbij Hij zich ernstig aan een
tweetal vingers bezeerde.
Hij stelde zich onder behandeling van dr.
Lindetibergh, doch werd op djems advies
per auto naar het St. Elisabeths Gasthuis
vervoerd, waar hem beide vingertoppen ge
amputeerd moesten worden. Later is hij
naar zijn woning overgebracht.
Gisterenmorgen brak onder een aantal ko-
lenwerkers bij de firma Groen te IJmuiden,
een staking uit. De reden was, dat genoemde
firma voor eenige weken een kolenbaas, die
26 jaar in baar dienst was. had ontslagen
voor een feit, waarmede dc arbeiders, aan
gesloten bij de Federatie van Transportar
beiders, zich niet konden vereenigen.
Nadat nu het bestuur der Federatie inet
schouwers schoof de ladder langs het schip,
den 17-iarigcn C. Visser meesleurende.
Deze "kwam tusschen het schip en het Con-
trefert terecht; dit is een vooruitstekende
muur, dienende om de sluisdeuren, wan
neer zij openstaan te beschermen.
Intusschen naderde het schip den muur en
men- vreesde, dat dc jongen dood gedrukt
zou worden. Direct werd met man en macht
tegen het groote vaartuig geduwd, maar men
kon, alhoewel Vele medewerkten, het schip
niet tegen houden. Door den vletterman L.
Kaan werd toen de ladder tusschen het
schip gehouden, van boord af werd een
kttrkenzak als bescherming tusschen bel
schip en het Centrefort geschoven, totdat
hef C. Visser, die bewonderenswaardig kalm
bleef, gelukte, zich in een ruimer gedeelte
van de sluis 'e werken.
T)it alles geschiedde in eenige oogenblik-
ken, maar nog juist bijtijds, want de oogen-
blikken waren geteld.
Dc ladder werd nu aan Visser toegesto
ken, maar dit had weinig succes, want door
overspanning gleed de ladder uil hun handen.
Een toegeworpen lijn vanaf het schip wist
Visser te grijpen, deze sloeg hij eenige malen
om zijn arm cn aldus Icon hij gered worden.
Een zucht van verlichting ging op uit de
menigte, die dit iooneel had gade geslagen.
Later in den avond vernamen wij nog,
dat Visser het naar omstandigheden goed
maakt. Wel klaagde hij ovar pijn, veroor
zaakt door zijn val, ook was hij aan handen
en beenen nog al .verwond, maar.treurig
gestemd was hij over zijn mandje fijne ge
rookte visch, hetwelk hij bij het ongeval ver
loren had.
Hedenmprgen is in het stationsgebouw tc
Haarlem het onderzoek begonnen inzake het
de ontsporing op dc lijn Haarlem^-Bloemen-
daal, waarbij de locomtief in een sloot reed.
Zooals wij reeds vermeldden, is de oorzaak te
zoeken in het feit, dat de wissel niet over
gegaan is. Het is echter gebleken, dat de wis
sel wel overgehaald is. zoodat nu moet wor-
den onderzocht wat de oorzaak is, dat bij
het overhalen de wissel niet ook overgegaan
is.
Heden werd de najaarszitting der Prov.
Staten van Zuid-Holland door den com
missaris der Koningin in deze, provincie.;
E. C. baron Sweert dc Landas Wyborch,!
geopend. Na de opening der vergadering
herdacht de voorzitter het Overleden lid
den heer Jongenburger, die 13 iaar lang lid
der Staten was en met bekwaming en toe
wijding zijn plicht heeft vervuld. Met. deer
nis gedacht spr. de achterblijvepden.
Ln cïe plaats van den heer Jongenburger
was benoemd verklaard de heer A. Ver
heul Az., te Benthuizen, wiens geloofsbrie
ven werden onderzocht en tot wiens toela
ting besloten werd. De heer Verheul legde
in handen van den voorzitter de vereischte
eeden af, waarna hij zitting nam.
Spr. wenschte den heer Coltof geluk met
zijn aanvankelijk herstel en heette hem
welkom in de Staten.
Vervolgens werd overgegaan tot het sa-^
menstellen der afdeclingen.
Bij de vaststelling der agenda, werd op
voorstel van Mevr. Mailettc besloten de
missive van Ged. Staten betreffende ge
neeskundig schooltoezicht, waaromtrent
Gedr Stalen voorstelden haar voor kennis
geving aan te nemen, nader aan de orde
te stellen.
De heer C. Warnaar maakte bezwaar
tegen het aannemen voor kennisgeving
van de missive van Ged. Staten houdende
mededeeling om den stand van zaken met
betrekking lot dc voorbereiding der plan
nen tot wegenverbetering op Voomc en
Putten, indien dit uitstel zou leiden tot
behandeling in dc volgende zemerzitting.
In dat geval zou spr. moeten voorstellen
een buitengewone zitting te houden, in de
eerste plaats 0111 het gewicht dev zaak en
voorts omdat de statenleden, die thans zit
ting hebben en van de zaak op de hoogte
zijn wellicht bij de verkiezingen niet allen
herkozen zullen worden.
Spr. maakte van de gelegenheid gebruik,
om 00 te merken, dat Rotterdam schraal-
ties uit den hoek komt met een bijdrage
van 20.000.
De voorzitter antwoordde, dat alles ge
daan is om spoed te bevorderen en dat
spr. voornemens is aan de Koningin mach
tiging te vragen in Maart of April een
buitengewone zitting te houden.
Hel laatstaangeroerde punt was niet aan
de orde.
Bij bet voorstel-Rijsdijk om een vloek-
verbod in te voeren, waaromtrent Ged.
Staten voorstelden bet aan ben tc zenden
om prae-advies, merkte de heer v. Slave
ren op, dat een dergelijk slecht
voorbereid voorstel niet in aan-
iWHMlfyy?
king i
e-aavi
prae-advies te worden gezonden
De heer v. Aalten achtte het voorstel
Barometerstand 9 uur v.m.: U6 Stilstand
OPTICIENS FABRIKANTEN
Koningstraat 10 Haarlem.
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 4.14.
Medegedeeld door het Ned, Kon. MeteoroL
Instituut te De Bildt
Naar waarnemingen in den morgen va»
8 December
Hoogste Barometerstand 777.3 m.M. te
Brest.
Laagste Barometerstand 740.4 m.M. te
Yamnayen.
Verwachting van den avondvan 8 tot den
avond van 9 December.
Zwakke tot matige westelijke tot Z. W.
wind, nevelig tot zwaar of half bewolkt;
weinig of geen neerslag; aanvankelijk iet#
kouder.
daarentegen volmaakt geschikt om onmid
dellijk in behandeling te komen en vond
prae-advies overbodig,
Dc voorzitter antwoordde, dat het voor
stel i.; ingediend door een lid der Staten,
dat recht heeft op een welwillende behan
deling van zijn voorstel.
De heer van Aalten repliceerde cn vroeg
het voorstel dan zoo mogelijk te behande
len in de buitengewone vergadering van
Maart.
De heer Rijsdijk meende duidelijk genoeg
le hebben uitgesproken wat hij wenschte
en legde zich volgaarne neer bij het voor
stel van Ged, Staten, dat werd aangenomen
Aan het eind der agenda kreeg dc heer
Hovy het woord om eenige vragen te stel
len. j
Vaartverbetering in het Westland,
Spr. vroeg:
1. Kunnen Ged. Staten bij benadering op
geven tegen wanneer liet op 4 Juni vas ge
stelde rapport betreffende de vaarlverbc-
tering in het Westland zal worden gepubli
ceerd.
2. Welke dringende reden is er waarom
Ged. Staten de publicatie nog niet kunnen
bevorderen.
Het lid van Ged. Staten, de heer vofl
Fisenne antwoordde, dat het rapport der
betreffende commissie eerst dezer dager,
bij Ged. Staten is ingekomen en dat het
geen gebruik is een rapport afzonderlijk
te publiceeren. Dit zal geschieden tegelijk
met de voorstellen van Ged. Staten.
De heer Horry drong erop aar. spoed te
betrachten bij deze belangrijke kwestie.
De voorzitter merkt op, dat Ged. Stater
doordrongen zijn van hel gewicht der
kwestie en zooveel mogelijk spoed t* h*-
tradhten.
De interpellatie werd gesloten.
De Kilwaterleiding.
Dc heer Vlielander Hein stelde -n
omtrent de plannen voor dc Kilwiei-
ding n.l. of deze plannen tot stand zijn ge
komen cp initiatief en met medewerking
van Ged. Staten of prof. Visscber daarbij
is aangewezen door Ged. Saten of dat ge
adviseerd is door Ged. Staten om hem aan.
te wijzen; of door Ged. Staten aan de ge
nieenten garantie is gegeven of medewer
king is toegezegd wat het financieele ge
deelte der plannen betreft, of de planner
volgens dc gemaakte begrooting volledig
zijn uit te voeren cn of niet een commissie
de uitvoerbaarheid der plannen behoort
tc onderzoeken.
Spr. wees er op, dat telkens opnieuw dc
gemeenten voor verhooging der kosten ge
steld worden.
De voorzitter zegde' beantwoording der
vragen in de voortgezette zitting toe.
l
Dc polder Heukelum.
De heer W. G. van Eek' drong aan op
herziening van het reglement van den pol
der Heukelum, waar thans de kleinere
eigenaars over de meerderheid der stem
men beschikken. Reeds 7 jaren geleden
heeft spr. hierop aangedrongen. Spr. zal
zijn vragen hieromtrent schriftelijk indie
nen.
De voorzitter zegde beantwoording in da
voortgezette zitting toe.
De zitting werd verdaagd tot Dinsdag 21
December, des v.m, tc 11 uur.