Brieven uit Palestina.
Brieven uit Frankrijk.
De liefde van esn
kunstschilder.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Derde Blad Vrijdag 24 December 1926
Dr. J. B.
H. d. J.
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
De stappen van den Duitschen gezant te Parijs in verband met het von
nis in het proces-Rouzier hebben in Frankrijk ontstemming gewekt. Te
Pont a Mousson is een hoogoven in aanbouw ingestor^; vier dooden, negen
gewonden. De achtergrond van den staatsgreep in Litauen.
Vanaf 1 Januari a.s. geregeld
's Zaterdagsavonds van 8-2 uur
DANC2NG
cn 's Zondagsmiddags van 3-6 uur
THé DANSANT
FEUILLETON.
n.
BETHLEHEM.
Op een frisschen Octobermorgen heb ik
post gevat op den uitkijktoren van de school
der Broeders in Davids stad. Wat een schouw-
sp :1In een breeden cirkel de bergen van
Maab voor me met licht vergulde toppen de
zon beklimt hun hellingen aan de achterzijde.
Links de velden der herdqps het gloria,
hier gezongen door vogel en bloem en bries
en door alles, wat maar natuur heet,het eeuwi
ge gloria vult de vallei vlak onder m het
land van Booz. Rechts tegen de eerste hel
lingen het dorpje Beit-Jala, reeds badend in
zonnegloor. Nu weder naar links draaiend,
eerst de velden van David, dan de Franken
berg, op welks top koning Herodes, de wreed
aard en kindermoordenaar zijn graf gevonden
heeftin het front Bethlehem, de stad van
Juda, de Christusstedé.
Als een uitgestrekt amphiteater heeft
Bethlehem zijn huizen gegroepeerd om een
middelpunt, de marktplaats, waaraan ook de
basiliek der Geboorte gelegen is. Zoo be
schouwd, zou de basiliek in het strijdperk
staan waarlijk ze mag er staan, want veel
strijd is om dit gebouw en deze kerk gevoerd.
De H. Helena liet in het begin der 4e eeuw
hier dit bedehuis optrekken, voltooid door
haar zoon Constantijn in het haar 333. De
eerste christenen waren er tevreden met een
bidkapel doch keizer Hach-ianus liet deze
door 't beeld van Venus venrangen. Door ge
loofshaat vervoerd, verwoestten de Pelagianen
voor een gedeelte de Constantijnsche kathe
draal, doch Justinianus herstelde haar in 530.
Ontglipt aan de gruwelhanden van Hakem,
kon deze kerk op 25 December 1101 getuige
zijn van de zalving van Boudewijn I tot ko
ning van Palestina.
Melek-es-Saleh, Sultan van Damasus en
broeder van Melek-el-Kamel, vriend van
den H. Franciscus van Assisië, vertrouwt in
1230 het heiligdom den Franciscanen toe.
Slechts in 1564 eischten de Grieksch-schis-
matieken de kerk als hun eigendom op, tege
lijk met de Armeensche schismatieken. De
laatsten echter, beter in de politiek onderlegd
dan de Grieken, verkregen na een offer van
500 schapen, gebracht tot welzijn van den
Turkschen SuLtan, de sleutels van de basi
liek, welke ze echter in 1628 door tusschen-
komst van Philips IV, koning van Spanje,
weder den Katholieken moesten teruggeven.
Nadat de Grieken in 1633, 1637 en 1676
voor slechts korten tijdperioden meesters
van de kerk waren, bevestigden de tractaten
van Carlowitz <26 Juni 1699) en Passarowitz
(1718) de Paters Franciscanen als eigenaars
van het heiligdom. Nu beginnen de Grieken
met geweld. In 1757 nemen ze gewapender
hand van verschillende kerken in Jeruzalem
en Bethlehem in bezit en de Turksche Sultan
hechtte hieraan door middel van zijn Groot
vizier, Regijo-Pasha, aan wien door de Grie
ken een half millioen priesters betaald werd,
zijn hooge goedkeuring. Sindsdien is den ka
tholieken het gebruik ontzegd van de basiliek
en vah het altaar, gebouwd op de plaats der
geooorte van den Goddelijken Zaligmaker in
de grot, welke, zich onder de kerk uitstrekt.
De Franciscanen zagen zich toen genood
zaakt een nieuwe kerk te bouwen, toegewijd
aan de H. Catharina, links van de oude. Nog
in onze dagep bezitten de Grieksch-schisma-
tieken de kerk van de Geboorte met het pries
terkoor en het altaar rechts daarvan de al
taren links behooren den Armeenschen schis
matieken, terwijl het den katholieken geoor
loofd is van het priesterkoor gebruik te maken
om zich van de nieuwe Catherina-kerk te be
geven na r de grot van de Geboorte, waarvan
Ze de 'pezitters zijn, doch niet uitsluitend.
De ingang tot het portaal van de kathedraal,
eens grootsch en indrukwekkend, is nu niet
meer dan een vierkant gat, één meter hoog.
Zoo is het voor een gewapende bende of een
opgezweepte menigte volks onmogelijk het
kerkgebouw te overvallen. Van het voorpor
taal is de linkerhelft ingericht voor de wacht
der soldatetjslechts één deur geeft toegang
tot de basiliek.
In een enkelen oogopslag kan men de vijf
schepen van de kerk overzien, lang 33 meter,
gevormd door vier rijen van roode monolieten
kolommen, wit geaderd en door kapiteelen
in corintastijl gekroond. De wanden zijn be
dekt met grijs cement, doch hier en daar is
deze wandoedekking onderbroken om prach
tige en kunstvolle stukken mozaïek den be
zoeker te toonen oudtijds waren hiermede de
muren geheel overdekt de zoldering is van
hout. Het priesterkoor is volgens het ge
bruik der postersche ritussen versierd met
vele voorstellingen van Heiligen, in zilver uit
gewerkt.
Aan beide zijden van het priesterkoor leidt
een trap naar de grot onder de kerk.
De grot, welke 12 meter lang en drie a vier
meter breed is, ligt daar nog voor een groot
gedeelte in haar natuurlijken staat. Gelijk
<Jezen, vindt men nu nog in Palestina vele
grotten, welke door de herders gebruikt wor
den, als nachtverblijf voor hun kudden. De
vloer en de wanden zijn bedekt met wit mar
meren platen, het daglicht dringt er niet in
door. De verlichting geschiedt door 53 olie
lampen, waarvan er 19 den katholieken be
hooren, de rest der tampen wordt door de
schismatieken verzorgd: Rechts van de trap,
welke naar de grot leidt, bevindt zich de plaats
waar de H. Maagd den Verlosser aan de we
reld schonk. Op de plek ziet men een marme
ren plaat met in het midden een zilveren ster
met het inschrift„Hic de Virginé Maria
Jesus Christus natus est, 1717." Het cijfer
duidt het jaar aan, waarin de ster is aange
bracht. Het altaar, geplaatst boven deze plek,
is in het uitsluitend bezit der Armeensche
schismatieken, uitgezonderd op den dag van
Kerstmis, waarop de geheele grot gereser
veerd is voor de Katholieken. Op dien dag be
ginnen er de H.H. Missen te middernacht
en worden voortgezet tot 4 uur in den namid
dag de laatste priester mag zijn drie H.H.
Missen daar opeenvolgend lezen. Op een af
stand van enkele passen ziet men de plaats,
waar eens de kribbe stond. Hier hebben de
Latijnen, wien deze plek toebehoort, een al
taar, toegewijd aan de Driekoningen, opge
richt.
Naast de grot der Geboorte zijn nog eenige
andere kapellen, zooals die van den H. Jo
seph, waar Jezus' Voedstervader de bood
schap des Engels ontving om onmiddellijk
naar Egypte uit te wijken. Volgt de grot der
Onnoozele Kinderen, een groote ruimte, waar
in volgens de overlevering de moeders met
hun kinderen in de bange dagen van Herodes
gevlucht waren, doch daar ontdekt, waren ze
ooggetuigen van den moord op hun kinderen.
De vereen n van deze Engelen-Martelaars
was gedurende de eerste eeuwen van de Kerk
in Bethlehem zeer groot en vele altaren waren
hun in de omstreken van het stadje toegewijd.
Resten nog de kapellen van den H. Hierony-
mus, dat gedeelte van de grot, waarin de hei
lige Kerkvader lange jaren gewoond hee't en
ook begraven is geweestnu rust zijn stoffe
lijk overschot in de basiliek van Maria de
Meerdere te Rome.
Bethlehem-Kerstmis, Kerstmis-Bethlehem
twee ideeën, waarvan de eene wederkeerig de
andere in gedachten doet komen- Bethlehem
is het schoonst op Kerstdag.
Het Kerstfeest begint er met de eerste ves
pers op de vigilie. Tegen 12 uur op den mid
dag zijn de nauwe straten reeds geheel opge
vuld met nieuwsgierigen, die den intocht van
den Latijnschen Patriarch willen bijwonen.
Zeer typisch is deze menigte gekomen uit de
omstreken op hun kameelen, dromedarissen,
muilezels vereenigen de bewoners der om
liggende dorpen zich met die van Bethlehem,
ieder in zijn eigen kleederdracht, terwijl ze
toch allen Arabieren blijven.
En de heerlijke Kerstnacht 1 De klokken
vanuit de velden der herders beieren reeds
over de valleien hun vreugdevolle tonen,waar
aan zich weldra die der dichtst bijzijnde ker
ken paren, alle in één koor verkondigend het
blijde „Puer natus est". De kleine stad, het
huis des vredes is schilderachtig in den hel
deren Oosterschen nacht. De maan blinkt
hoog aan het firmament, overdekt met flikke
rende sterren. Een breede lichtband, de melk
weg, waarin we voor dezen het „Gloria in ex-
celsis" zouden willen geschreven zien, ver
deelt. de hemelruimte tn twee helften.
In de kerk van de H. Catharina woont een
groote menigte de pontificale H. Mis bij.
„Pastores venerunt.... et reges adorave-
runt de herders kwamen.... en koningen
aanbaden" nog heden zien we in dien nacht
in deze kerk herders uit Beitsahour, het dorp,
gebouwd in de velden, waar de herders voor
het eerst den Engelenzang hoorden, maar ook
de grooten scharen zich rond het altaar, zoo
als de Engelsche Gouverneur en de consuls
der verschillende staten, vertegenwoordigd
in Jeruzalem. Het orgel bazuint het „Gloria"
eere, eere, eere En terwijl dan het hart over
loopt van onbeschrijflijke gevoelens, vormt
zich de processie van geloovigen, om den
Diaken naajr de grot te begeleiden. Aldaar
wordt het H. Evangelie der Geboorte van den
H. Lucas gezongen. Bij hét hooren van dit
eenvoudig evangelie-verhaal op deze histori
sche plek, verdwijnen de twintig eeuwen, die
ons van de vervulling van het feit scheiden
h:t geloof verlevendigt, het hart klopt sneller,
de knieën buigen zich en de lippen prevelen
in gevoelens van geloof en liefde „Waarlijk,
o H. Kind, Gij zijt de Christus, de Zoon
Gods."
men ïusschen een boulevard in welke stad
ter wereld' ook en een boulevard in Parijs.
Eigenlijk is er maar één, hij loopt door
heel Parijs, „Les grands Boulevards" zóokls
men hier zeg', heeft verschillende namen,
maar is toch één. Zoo zit ik op het oogen-
blik te schrijven in een café aan den
„Boulevard des Capucines" maar op „Les
Capucines" loopt de „Boulevard Mcmt-
martre" uit, terwijl „Les Capucines" weer
opgevolgd wordt door den „Boulevard -des
Italiens" enz.
Zoo een wandeling "s avonds langs de
groote boulevards is werkelijk de moeite
waard. M.i. is er geen betere manier om
een goed denkbeeld te krijgen hoe groot,
hoe geweldig en hoe rijk ondanks den
lagen geldkoers Parijs eigenlijk is. Ber
lijn is groot, Berlijn is mooi.... Londen,
Budapest, Weenen.,.. ze zijn groot, prach
tig.... maar.... Parijs is.... anders
„Le grand Boulevard"tegenover mij
vertoonen mannequins van een groot mo
dehuis hun schitterende wintertoilettén,
gefilmd na'uurlijk, maar zoo duidelijk en
zoo natuurgetrouw, dat het als echt is. De
expositie wordt af en toe onderbroken
door een korte geschiedenis, een grappig
tooneeltje e.d. en dat alles gewoon in' den
mrgevel van het huis, dus eén voorstel
ling in de open lucht. Eenige huizen ver
der is een heele muur afwisselend hel ver
licht en donker, reclame van een sigaret-
tenfirma. Een gewone lichtreclame zou men
onw llekeurig denken, maar zoo fraai, zco
artistiek ui:gevoerd, als ik het nog nergens
zag! Eh -overal elders lichtreclames, wat
schreeuwerig soms, maar het geheel toch
overweldigend en tevens buitengewoon
mooi.
Op een hoek van een straaf schelen men-
schen semen: een groote he! lichtgevende
lamp blijkt den toorn verwekt te hebben
van twee geweldige bokken. Met gekromde
koppen s'ormen ze woedend ieder van
een kant op de lamp in, tevergeefs,
hun hevigste stooten hebben geen succes,
de lamp blijkt onvemielbaar. En daa bo-
ven bezingt de radic, door z n schoonste
liederen, den lof der onverslijtbare „Ra-
dio'ampe".
'Slechts vreemdelingen treft de reclame,
de Parijzenaars zijn aan dergelijke dingen
gewoon, maar het zijn dan ook hoofdzake
lijk de vreemdelingen dëe de fabrikanten
zoeken, de vreemdelingen met hun Pon
den, Dollars, Guldens.... De Parijzenaars
met hun lage Francs zijn minder interes
san'.... Een groote oestersalcn geeft een
voorstelling in optima forma van de oester
vangst. De kleine visschersschepen, de
woeste golvenzullen de gevaren waar
mede de oester gevangen wordt, ze don
smuller nog lekkerder doen smaken
KERSTMIS TE PARIJS.
Parijs maakt zich op om het feest der
feesten te vieren. Het is een gouden tijd
voor de étaleurs; want de Parijsche win
kelétalages, waaraan toch altijd veel kosten
en heel veel werk wordt besteed, zijn thans
werkelijk ware kunstwerken, dikwijls door
groote drtis'en ontworpen. De etalages be-
zoigen den étaleur geen onstervelijken
naam, want van slechts korten duur zijn
hun crea ies, maar ze verschaffen een zeer
ru m bestaan. En dat verdient de étaleur
dan ook ten volle, dat zal ieder, die de
étalages hier gezien heeft, met me eens
zijn. Ziet bijvoorbeeld, hoe artistiek he'
„Louvre" zijn ar ikelen heeft tentoonge
steld. Die viririe bijvoorbeeld, met niets
dan kussens en bijna allemaal dezelfde kus
sens nog wel, want alleen Pierrots hebben
ze tot ontwerp. Maar de kleuren en de uit
voeringen verschellen en ook de Pierrots
ze'l zijn allen anders, „de - vroolijke Pier
rot", „de treurige Pierrot". Allen zijn ze
vertegenwoordigd: vanaf de gevierde Pier
rots uit den tijd van Debureau, Paul
Legrand en Séverin tot Willette's Mont-
martre Pierrot. En zoo wordt de pierrot,
de held der oude I'aliaansche comede, na
een tijd van vermetelheid, door de heden-
daagsche mode weer naar voren gebracht.
de cirkelgang der eeuwen....
Het is natuurlijk niet mogelijk al die
etalages te beschrijven, alleen het „Louvre"
heeft er tientallen, waaronder er die groo
ter zijn dan een gewone winkel bij ons.
Alleen wil ik een werkelijk leerzame en
buitengewoon interessante voorstelling der
oerwereld memoreeren. Men zit er den
oermensch in zijn strijd op leven en dood
met den holenbeer en andere voorwereld
lijke dieren. Men ziet hem tijdens zijn jacht
op het wilde paard der steppen. De pri
mitieve tenten, de paalwoningen en de
qigenaardige verblijfplaatsen der boombe
woners, de geweldige beesten der oudheid,
dé woeste, en toch majestueuze landschap
pen en meren en dat alles.... uit kinder
speelgoed.
En het Parijsche publiek weet een en
ander te waardeeren, want voor de groote
magazijnen staan de menschen en file en
wachten geduld'g hun beurt af om de kunst
producten hunner étaleur te bewonderen.
BOIS DE BOULOGNE.
Er zijn menschen, die Parijs' kunnen be
zoeken, zonder naar het Bois de Boulogne
te gaan; er zijn er ook, die over Parijs
kunnen spreken, schrijven, zónder het over
„Le Bois" zooals de Parijzenaar het vol
trotsch noemt „Le Bois". „Het Bosch"
(voor hem is er immers maar één „Bosch
zonder het over „Le Bois" te hebben. Ik
kan dat niet. Was het voor de twintigste
maal? voor de dertigste? dat ik eenige we
ken geleden in Parijs aankwam? Ik weet
het niet, wel, dat ik, op den dag, volgend
op dien mijner aankomst, mijn gewone wan
deling door het bosch maakte. Want het is
niet noodig tot den zomer te wachten cm
het „Bois de Boulogne" te bezoeken. Het
is er altijd heerlijk, altijd mooi.
's Zomers, als de natuurlijke eenvoud der
w'lde boschfcloemen verdwijnt met de
schitterende kleurenpracht der kuns'pro-
ducten van Frankrijk's groote tuinarchitec
ten; als het dichte bladerendak, ons het
hemelblauw, dat het aan onze oogen ont
trekt, tracht te doen vergeten, door ons de
schoonde tin'en groen voor oogen te too-
veren en als de verrukkelijke bloembed-
den en de kristalheldere meren, met de
statige zwanen, ons aan de sprookjestui-
nen der 1001-nachtvertellingen herinne
ren....
En in de Lente, als de boomen uit hun
win'erslaap ontwaken en hel ontluikende
groen z'n geuren mengt met die van rozen
en violenen
En in den Herfst en den Winter, de minst
bem'nden der jaargetijden, zelfs dan is het
er heerlijk, zelfs dan is het „Bosch
mooi
Hel is dan somber in de steden, met hun
modderige straten, en vooral is het dan
triest in de badplaatsen die immers
geboren worden in de maand Mei om in
October te s'erven en waanrt dan de
gasten vluchten, als uit een vroolijk, gast
vrij huis, dat plotseling tn diepen rouw is
gedompeld.
Van Boulevards tot Bois de Boulogne,
van 't in-drukke groote stadsleven tot het
heerlijk rustige buiten; het is in Parijs
slechs tien minuten met de „métro". Tien
minuten van het eene uiterste tot het
andere.
de Albaneesche politiek. De president,
Achmed Zogu, heeft zijn zwager, die vroe
ger gezant te Belgrado was, de opdracht
verstrekt daarheen te reizen en de regee
ring aldaar van Albanie's loyaliteit te ver
zekeren. Tevens schijnt hij de opdracht te
hebben Joego-Slavië een zelfde verdrag
aan te bieden als met Italië gesloten werd,
Een gelijkluidende opdracht is ook aan den
Albaneeschen gezant in Athéne gegeven^
Het verbond, dat Albanië met Griekenlanc
sluiten wil, zal of wel afzonderlijk tusschen
Tirana en Athéne tot stand komen, of wel
een gezamelijk verbond moeten worden tus
schen Griekenland, Joego-Slavië, Albanië
en Italië. Op deze wijze hoopt Achmed Zogu
Ernstig ongeval
In de bijgebouwen eener staaltabriek te
Pont a Mousson is een in aanBouw zijnde
hoogoven ingestort. Vier man werden ge
dood, negen gewond; vijf worden vermist.
De schade bedraagt 300.000 francs.
Militaire vliegtuigen.
Twee legervliegtuigen zijn boven een veld
nabij het militaire vliegveld te Raatoul
.Illinois) recht legen elkaar gevlogen. De
vier aviateurs, allen officieren, kwamen om.
Scheuring in de arbeiderspartij
van Zuid-Australië.
Een draadloos bericht maakt melding van
belangrijke verdeeldheid tusschen het
Belgrado en Europa te overtuigen, dat het
Italiaansch-Albaneesche pakt geen gevaar dersparüj van Z Autralië over de 44-urige
voor den vrede meebrengt. Men vermoedt werkweèk- Op een vergadering werd n.l.
echter, dat de voorstellen voor een er^~"'|een voorstel verworpen om dezen eisch op
lijk verbond niet van Tirana uitgaan, maar nemen in het program voor de eerstvol-
van Rome.
De staatsgreep in Polen en Lithaucn.
De staatsgreep in Lithauén wordt in War
schau in politieke en militaire krngen ver
oordeeld. De geheele bewegng, door de
militairen in Lilhauen op touw gezet, richt
zich wel is waar in de eerste plaats tegen
het verdrag met Rusland en tegen de com
munistische agitatie, maar heeit ondertus-
schen de verhouding van Lithauen tot Polen
zeer geschaad. Van beide zijden werden de
troepen aan de grenzen versterkt; maar
schalk Pilsudski heeft zelfs verscheidene re
gimenten naar de Lithausche grenzen gedi
rigeerd, terwijl ook de nieuwe dictator
Smetona niet in gebreke gebleven is, groote
troepencontingenten aan de Poolsche gren
zen te concentreeren. Men geloo.t, dat de
regeering het Wilnaprobleem opnieuw als
eerste punt op haar program zal plaatsen,
en voorziet ernstige conflicten met rolen.
Welke richting Smetona, de man die thans
de draden in de Lithausche politiek in han
den heeft, in zal slaan, is nog niet vast te
stellen. Hij werd op 4 April 1919 door de
voorloopige Tariba tot president van Li
thauen benoemd, maar legde zijn ambt opZ
Juni 1920 weder neer. Zijne sympathieën
aan beslist uit in DuHsche richting en ge
durende den oorlog als voorzitter van de
Lithausche vcreeniging tot verleening van
huip in Wilna, in het midden van het Li
thausche nationale leven staand heeft hij
steeds met de Duitsche regeering zoowel als
met de bezettingsoverheden de meest vriend
schappelijke betrekkingen onderhouden. In
het jaar 1922, na den opstand, heeft hij als
regeeringscommissaris gelegenheid gehad zich
volkomen op de hoogte te stellen van de
verhoudingen in het land van Memel. Wil
deze nieuwe politieke groepeering stand hou
den, dan moet Smetona zich de medewer
king verzekeren van Memel, welker inwo
ners onafgebroken tegen de huidige politiek
in oppositie waren. De Poolsche bladen leg
gen er clen nadruk op, dat dictator Smetona,
als bijzondere vriend van Duitschland, in het w t
Duitsche politieke vaarwater zal roeien. Hij advocé.at Relchenberger overleden, 34 jaar
is toch een tegenstander van de Poolsche oud wa$ de compagnon van den beken-
politiek en wil evenmin met de andere rand- dfcn a{jvocaat Ludwig Meyer, onlangs gear-
staten als met Sovjet-Rusland meegaan In,rcsteerd in verband met de zaak ontvreem
de laatste parlementszitlmg heeit Smetona j d yan stukken uit strafdossiers. Dr.
opnieuw de teruggave van Wiln* op den R nfc dic compagnon vaak ia
voorgrond gebracht, en tevens het gesloten straf s^n' vervangen heeft, zou hem
vriendschapsverdrag met Rusland bestreden, Gistermorgen vertoefde hij lan-
omdat, zooals de „Illustrowany Kuner Cod- tiic_
gende verkiezingen voor dezen staat.
GEEN KOLENSCHAARSTE MEER.
Tengevolge der Engelsche kolenstaking
heeft de regeering indertijd een centraal
orgaan aangewezen, waar de gemeenten, die
kolen noodig hedden, een bestelling konden
doen.
Reeds meer dan 700 gemeenten hadcen
bij dit orgaan bestellingen gedaan, doch
velen ervan hebben sindsdien laten weten,
dat bet onnoodig is de gevraagde brandstof
te leveren en de gestorte gelden teri.gge-
eischt.
Zulks bewijst, dat er verandering is ge
komen in den toestand; de tijd van schaars
te is voorbij. Onlangs heeft de staat een
aanbesteding gedaan voor het leveren van
verschillende kolensoorten. Uit het buiten
land is er nogal veel aanbod gekomen en
voor de groote klompen zijn zelfs de prij
zen iets lager dan bij de Belgischef mijnen.
Dat is dus een bewijs, dat ce Europee-
sche mairkt er weer goed voor staat Overi
gens is de Engelsche kolenaanvoer in België
weer volop aan den gang.
GEDENKPLAAT VOOR WOESTE.
Ter herinering aan den Katholieken
staatsman Woeste, wiens monument onlangs
op het St. Bonifaciusplein, in de Brusselsche
voorstad Elsene werd onthuld, heeft het
Verbond van Katholieke Vereenigingen, nu
ook in den gevel van het door den katho
lieken leider tot aan zijn dood, in de Na
pelsstraat te Brussel, bewoonde huis, een
marmeren gedenkplaat laten aanbrengen.
Het opschrift luidt, in de Fransche taal:
luidt: „Hier woonde en stierf Woeste, mi
nister van Staat, 18371922.
DE ONBETROUWBARE DUITSCHE
JUSTITIE-AMBTENAREN.
Gistermorgen 13 plotseling de Berlijnschc
zienny" beweert, dit verdrag niet ver genotg
oncenigheid gekomen, welke Reichenbrger,
'aat in anti-Poolsche richting.
DE BOULEVARDS. i
Waarom denkt men, als men over „bou
levards" hoort spreken, altijid direct aan
Parijs? Hebben de andere groote steden
geen boulevards? Waarom kent geen taal
een woord vóór „boulevardier" Om lat er
in geen ander land menschen zijn, die het
grootste deel van hun leven op straat
doorbrengen? Onzin natuurlijk, in bijna alle
groote sleden in bijna alle badplaatsen,
heeft men die fraaie wegen, die men als
boulevards pleegt aau te duiden en bijna
overal treft men van die types aan, waar
van niemand weet waar ze wonen. Wat is
eigenlijk het verschT tusschen een boule
vard en een .straat? Is er wel een versch'l?
Als er een verschil is, dan kennen maar
heel weinigen het. Maar toch toch zal het
niemand invallen een boulevard te verne
deren- door hem als straat le betitelen of,
omgekeerd, een straat door dlb weidschen
naam boulevard te verheerlijken.
Maar, ei* nu komt eindelijk het antwoord
op de vraag, waarmede ik dezen brief be
gon, hetzelfde verschil, he'zelfde, niet aan
te duiden, niet te omschrijven, maar toch
bestaande verschil als tusschen een boule
vard en een straat, da zelfde verschil voelt
.De Hongaarsche oppositie wil
haar medewerking onthouden.
De linksche oppositiepartijen, de sociaal-
j democraten, de democraten en de Kossuth-
partij hebben het voornemen geuit om geen
deel te nemen aan de werkzaamheden in het
Huis van afgevaardigden. De verschillende
linksche groepen voeren sedert gisteren
onderhandelingen met het doel een gemeen
zame verklaring van de sociaaldemocraten,
de democraten en de Kossuthpartij af te
geven in de eerste ziting van het parlement
tot voorlezing te brengen, waarin medege
deeld wordt, dat de oppositie de verkiezin
gen als onwettig beschouwt en het besluit
inhoud, dat zij geen zal nemen aan de parle
mentaire wrkTaamb-"'en ,n het nieuwe Hui'
van Afgevaardigen. Of de afgevaardigden der
oppositie hune mandaten neer zullen leggen,
dan wel willen volharden in passiviteit, is
nog niet bekend.
De Wecnsche Unionbank.
De Oostenrijksche Postspaarbank heeft de
aandeelen van de Union-bank, die zij in be
waring had, en ongeveer driekwart van he'
geheele aandeelen-kapitaal van de Unton-
hank vertegenwoordigden, kunnen aankoo-
pen. Zooals men weet, waren deze aandee
len door den bekenden bankier Siegmund
Bosel destijds aan de Postspaarbank als pand
beurzen plaats, daar Bosel een gezamenlijke
schuld had aan de spaarbank van 11.3 mil
lioen dolar, waarvoor Bosel deze aandeelen
en nog .andere effecten in pand gegeven
had. Het ligt niet in de bedoeling van de
lioen dollar, waarvoor Bosel deze aandeelen
te behouden Te gelegener tijd zal zij deze
papieren weder van de hand doen.
De mogelijke n;euwe groepee
ring cp den Ba'lran.
Uit Konstanlinopel en uit Belgrado komen
de volgende berichten over de onderhande
lingen betreffende een verbond tusschen
Turkije en Joego-Slavië. De Turksche offi-
cieuse pers waarschuwt ernstig tegen den
groeienden invloed van Italië op den Balkan.
„Tkdam" wil een vc bond oprichten van
alle staten op den Balkan, dus de vorming
Van een z.g. Balknnblok. Een ander bericht
uit Konstalititiopel meldt uit goede bron aan
de „Reichspost", als zoude er reeds een
pakt tusschen Angora en Belgrado tot stond
gekomen zijn, tenminste in voorbereiding,
hoofdzakelijk gericht tegen een grooter
vorden van eventueele Italiaansche invloe
ien. Van andere Turksche zijde worden
geruchten verbreid over een te vormen
pakt tusschen Angora, Belgrado en Athéne.
Uit Belgrado meldt de „Politika", dat er
in Tirana een zekere ontnuchtering ontslaan
afgegeven. De transaktie vond met gesloten is onder de verantwoordelijke leiders van
Het proces-Rouz'cr.
De stap van den Duitschen gezant te Pa
rijs, von Hoesch, met betrekking tot het
vonnis in het proces-Rouzier te Landau,
wordt te Parijs als een ongelukkige en over
bodige daad beschouwd, welke in strijd is
met het dóel, dat de Duitsche diplomatie
nastreeft. Want terwijl Duitschland aldus
formeel herziening van het vonnis eischt,
kan de Fransche regeering niet zwichten en
den Duitschen veroordeelden amnestie ver-
leënen, zooals zij van plan was na afloop*
van den gerechteliiken termijn te doen. Een
revisie van de vrijspraak van den Franschen
luitenant Rouzier zal in geen geval worden
gevraagd, doch het staat den Duitschen ver
oordeelden vrij in beroep te gaan.
De aankondiging van Von Hoesch aan den
directeur van het ministerie, dat de Duitsche
tegecring binnenkort een officieel protest
zal indienen, heeft e^nigen indruk gemaakt.
De Dqitsche minister Bell heeft een waar
manifest gepubliceerd, waarin een aanval
op Frankrijk wordt gedaan. Men vraagt zich
af of Strcsemann nóg verder zal durven gaan
en de laatste resultaten der Fransch-Duit-
sche besprekingen zal te niet doen.
Het meerendeel der Parijsche bladen
blijft zich onthouden van commentaren op
het vonnis, Zij geven er de voorkeur .aan te
wijzen op de overdrijvingen der Duitsche
commentaren. De „Petit Parisien" echter
schijnt de officieele lezing te geven; het blad
herinnert er aan, dat de luitenant uit wettig
;erweer handelde en betreurt htt, dat de
Duitschcrs een plaatselijk incident uitbuilen
'en behoeve der algemeene politiek en van
de quaeslie van de ontruiming van het Rijn
gebied. De zaken dienen niet te dramatisch
Ie worden opgevat. De rechtbark te Landau
heeft naar haar. geweten gehandeld.
Daarentegen schrijft de „Ere Nouvelle
dat het ongelukkig vonnis van I. afidau een
'uridische en ook een politieke dwaling is.
Het blad eischt maatregelen tegen den mili
tairen procureur, die de politiek van Locar
no aanviel, en adviseert den Duitschen ver
oordeelden onverwijld amnestie te verke
nen.
Het „Bcrl Tag." verneemt uit I.andau, dat
de beide Duitsche advocaten dreigbrieven
hebben ontvangen uit Parijs.
Conflict in de Wesf-Duitschc
schoen-industrie.
De schoenfabrikanten te Augsburg hebben
1400 arbeiders ontslagen. Dit is bet begin
.an de groote uitsluiting in de West-Duit-
sche schoenindustrie.
De steenkoolproductie In Engeland.
De productie der steenkolenmijnen van
Groot-Brittanië heeft in de week van 6 tot
;n met 11 December 4.467.000 ton bedragen.
Er waren in die week 886.500 loontrekken-
Jen werkzaam.
die den laatsten tijd leed aan een hartkwaal
sterk had aangegrepen. Nauwelijks thuis ge
komen overleed hij.
DE TOESTAND VAN DEN
ROEMEENSCHEN KONING.
Blijkens een telegram mag de koning, na
zijn operatie, reeds eenige dagen opzitte»
De algemeene toestand is bevredigend,
DE VIJANDEN DER KERK IN MEXICO
Een jonge man werd voor kort in Durangó
wegens een „godsdienstige misdaad' ter
dood veroordeeld.
Hij was pas sinds een jaar getrouwd en had
juist een dochterje in huis gekregen.
Geroerd door deze omstandigheden bood
de pastoor zich aan in zijn plaats terecht
te staan.
Neen, zei de man, wanneer ik voor God
sterf, zal Hij wel voor mijn dochtertje zor-
gen.
Twee jonge dames werden in hechtenis
genomen, wijl ze veertien kinderen in huis
godsdienstonderricht gegeven hadden.
In Colima werden 6 vrouwen aan de boo
men der hoofdstraat, de Avenue PieJra
Lisa, opgehangen. Hun misdaaad bestond in
de verbreiding van vlugschriften, die aan
spoorden tot den boycot tegen de regeering.
80 Meisjes uit de aanzienlijkste families
werden bij de grens aanghouden, toen ze
zich naar Texas begeven wilden, waar zij
in een kloosterschool waren opgenomen. Zij
mochten de grens niet ove-schrijden en
moesten naar huis terugkeeren.
Hierbij valt te bemerken dal volgens de
wet ieder Mexicaansch staatsburger onge
hinderd en zonder paspoort Je grens over
en weer mag trekken. Wat bekommeren
zich echter tyrannen om wetten,
1| eeft U reeds een tafeltje gereser
veerd voor het KERSTDINER in
PARKHOTEL, Telef. 11410. Zie
het menu in het nummer van dit blad
van Woensdag j.l.
Alleen toegankelijk op gratis bij de
Directie verkrijgbare introducties.
\anbcvelcnd,
Tj. TEITSMA,
Esther overlegde in bange zorg. Zou zij uit
Hamburg Werner bericht zenden, zijne aan
komst daar afwachten? Zou zij Magdalena
niet medenemen naar haar eigen, nog zoo
ver verwijderd thuis, of was het beter, de
ongelukkige vrouw naar het doel van haar
verlangen, naar Werners stille woning te
geleiden, opdat door zijne bemoediging en
door zijne broederlijke liefde, geest en
lichaam tegelijkertijd gezond mochten wor
den. Deze laatste overweging gaf het jonge
meisje raad hoe te handejen, als zij bedacht,
hoe gewichtig het voor de treurige zaak
was, dat Magdalena zelf haar geheim open-
baalde en hoezeer een bekentenis haar zot/
verliqhten. Aan verpleging zou bet haar niet
ontbreken, daar Werner de oude huishoud
ster van zijn voorganger mede had overge
nomen en daarenboven had het kleine eiland
een verbinding met het vaste land, die hem
de reis zou vergemakkelijken.
Bij hunne aankomst in Hamburg was een
lichte beterschap te bespeuren en bij de
gegronde bezorgdheid, dat vermeerderde
onrust en ontroering de zieke, als men haar
lot blijven uitnoodigde, ook grooter gevaren
zou bereiden, gaf de dokter toestemming,
haar aan het einddoel harer reis te brengen.
Esther meldde uit Hamburg haar vader
wat er was voorgevallen, nam voorschriften
en geneesmiddelen mede en ondernam de
reis met een dier visschersbooten, waar
mede de eilandbewoners der Noordzee het
vaste land bezoeken.
Verwachting en verlangen schonken Mag
dalena nieuwe kracht en waren oorzaak, dat
zij weinig last had van de ongemakkelijkheid
der bijna acht uren lange vaart. Esther
.zorgde met treffende liefde en wist elke
mededeeling te verhinderen, welke het diep
bewogen gemoed der zieke opnieuw zou
kunnen schokken.
Er was geen tijd geweest Werner bericht
te zenden; het wederzien, zoo smartelijk voor
hem en zoo tijoostrijk voor Magdalena, vond
hem geheel onvoorbereid. De zon was reeds
ondergegaan, toen de boot landde en de
beide viouwen het eiland betraden. Onder
heete tranen, uitgeput door ziekte en ziele-
lijden en nu plotseling overgegeven aan het
gevoel, het doel bereikt te hebben, het doel,
wan.naar zij zoo lang reeds met hare laatste
zinkende krachten had gestreefd, onder
heete tranen omhelsde Magdalena het jonge
meisje, dat zij als vreemdelinge gevonden
had in de overstelping der smart en dal haar
als een zuster geleidde naar het oord der
ruste. i
Na een korte verademing begonnen zij
den tocht door een visscher begeleid, maar
reeds spoedig bleken Magdalena's krachten
«ontoereikend te zijn, om den moeilijken weg
door de duinen af te leggen. De man, die de
kleine Veronica had gedragen, gaf het kind
aan Esther over, om de moeder op zijne
krachtige armen te nemen en toen ging de
zonderlinge optocht langzaam voort naar het
dorp.
Een aantal nieuwsgierige gezichten keek
hem na, hier en daar hie. zich iemand op
van de bank en volgde de vreemdelingen op
eenigen afstand. Nog eenmaal verlangde
Magdalena om te gaan, maar tevergeefsch.
Had de reis haar zqo uitgeput, brak
nu werkelijk de ziekte uit, die to'.
dusverre slechts gedreigd had, een dichte
nevel verduisterde haar oogen en wankelend
zonk zij na de eerste schreden, in de armen
van den verschrikten visscher.
Met verdubbelden haast werd het laatste
eind zwijgend afgelegd, Magdalena had de
oogen in bewusteloosheid gesloten en it
Esther's armen rustte het slapende kind.
De jonge predikant werkte in de avond
schemering, waarin men alle voorwerpen'
nog duidelijk kon onderscheiden, ijverig in
het tuintje, dat het huis omgaf. Hij stond ge
bogen over zijn Georgineplanten, toer;
Esther de kleine tuindeur opende en d'
vissqher met zijn last volgde.
Hoe bedaard en bezonnen Werner oo
was, deze aanblik ontroerde hem zoozeer,
dat hij verschrikt de banden voor zich uit
strekte als om een vizioen te bannen. Maar
het week niet, integendeel, de bekende steija
reide vriendelijk; Ik breng u een lang ver
loren schat.
Een enkejc .blik op Magdalena, dic bleek
en met gesloten oogen in de armen van den
visscher lag, was oorzaak dat hij, in plaats
van iets te zeggen, hevig schrikte en Esther
dit bemerkend, zeide, snel tot opheldering;
zij is bewusteloos, uitgeput door de lange
eis, rust en een goed bed is voor het oogen-
blik bet dringensf. noodig.
Geen enkele vraag werd verder tusschen
h.en gewisseld, de predikant liep ijlings
vooruit en wenkte, zijn kamerdeur openend,
!ën visscher om de onmachtige op zijn eigen
bed neder te leggen.
Toen verscheen de oude vrouw, die zijn
kleine huishouding in orde hield. Sprakeloos
riaarde zij een oogenblik de beide nette
dames en het sclioone kind aan, maar dadc-
:k kreeg zij haar bezinning terug, toen de
leine zeide: Veronica' heeft dorst.
Maar Werner nam zelf het kind bij zich
n bevochtigde haar lipjes met water uit een
"das, dat op een kleine tafel stond. De
loeder heeft uw hulp meer noodig, vrouw
iilrud, haal spoedig wa'ter en azijn en ont
leed de dame.
Hij zette de kleine, die heel bedaard en
Gfmierkzaam haar moeder beschouwde, in
Jij leunstoel en begon, terwijl de huishoud
er compressen gereedmaakte, de slapen
er bewustclooze met eau de cologne te
rifven.
De koelte en de stilte, de verfrisschendc
vloed werkte einclclülr op de oversnau.
jien zenuwen en Magdalena slog de oogen
op! wier eerste bewusteblik den trouwen
gen mnuwen en Magdalena sloeg de ooge°
op, wier eerste blik den trouwen vrienid
van haar jeugd trof, die bezorgd
zich over haar heen boog. Een zalige
ust teekende zich op het schoone gelaat, zij
breidde de armen uit en trok zijn hoofd
neder op haar borst.
Daar ben ik terug uit de wereld, zeide zij,
ik heb erg gedwaald Werner maar nu
Zijt gij thuis, viel hij haar diepbewogen in
de rede
Uitgeput cn vermoeid streelde zij zijn
hand, bij u, zeide zij diep ademhalend, het
valt zoo zwaar te sterven in den vreemde,
als men zijn hart. niet kan verlichterf en nu
ben ik hierheen gekomep en bid u: vergeel
mij en neem mij op met mijn kind.
Dierbare Magdalena, gij maakt mij
toch zoo gelukkig, omdat gij wederkeert
tot uwe vrienden, die uw gemis zoo smarte-
-ijk hebben gevoeld en gij brengt ons een
zoo kostbaar geschenk. Hij wees op het
kleine meisje en legde het, daar het naar
haar moeder heenwiide, Magdalena in de
armen.
Mijn Veronica, zeide zij, gij zult baar
behouden ads een aandenken aan mij
:n haar niet vergaten, als ik zai
:ijn heengegaan, voegde zij, zich
-Wenken aan mij en haar niet veriaten,
Is ik zal zijn heengegaan, voegde zij, zich
oprichtend, op angstigen toon daarbij,
ieloof mij dat Werner, beloof mij dat reeds
'leden!
Hij reikte haar de hand; ik zal haar een
trouw vriend zijn, evenals u, Magdalena.
Maar nu, wees bedaard en denk nu alleen
daaraan, dat gij thuis zijt onder mijne be
scherming. Wat daar ook achter u ligt en
wat daar ook komen mag, uw lot wordt be
stuurd door een goeden God De mensch
waant zich wel verlaten, hij is het nooit.
Laat ons iedere mededeeling verschuiven
tot een gunstiger oogenblik, als gij u krach
tiger zult gevoelen en als geen dringender
plichten op den voorgrond zullen treden. Gij
moet nu voor alles rust hebben, gij en het
kind, ik denk, wij zullen vooreerst ons
daarmede vergenoegen, dat gij bij mij zijt.
Dankbaar boog zij het moede hoofd, hare
oogen vielen weer opnieuw toe en zij duldde
het zonder tegenspraak, dat Eslher, toen de
predikant was heengegaan, haar ontkeedde
en vol zorg te bed hielp.
Mijn kind, zeide zij alleen nog angstig
met een zweem van hare vroegere ontroe
ring en het kleine meisje werd naast haar
gelegd. Toen daalde een diepe slaap neder
op hare vermoeiende oogleden.
Eerst toen alles gedaan was tot gemak
van Magdalena cn van het kind, toen eerst
dachten de beide menschen, die elkander
zco na stonden, aan zich zeiven.
Plotseling gevoelden zij, dat zij na jaren
lange scheiding een bijzonder en zelfstandig
recht hadden op dit wederzien en Esther
gevoelde in den handdruk, dat deze schei
ding haar niets ontnomen had.
fWordl vervolgd,)
