Meddeelin van den K. R. 0.
Het jaar 1926.
Bnitenlandsch Overzicht.
Radio-Omroep,
Oudejaarsavond-gebruiken en hun charme
Het schieten in den
N.euwjaarsnacht.
"radkvnieuws.
NIEUWE HAARE. COURANT
Vierde Blad Vrijdag 31 December 1926
AMSTERDAMSCH NIEUWS.
Déraillement in de Rietlanden.
Afhalen van Postpakketten.
De post met Nieuwjaar.
Brand aan boord.
Goederenwagen der Gooische
stoomtram ontspoord.
Opening Radio-telefonie-station
Scheveningen.
De draadloos'telefonische
verbinding met Amerika.
RECHTZAKEN.
Ontslagen van rechtsvervolging
Bezitten oesters en champagne charme?
De doorgewinterde gastronoom zal het
enthousiast beamen, maar toch blijft hun
poëzie, hoewel er tamelijk pittoreske effec
ten mee te bereiken zijn, nogal oppervlak
kig. En de in bescheidener milieu's gebrui
kelijke oliebollen? De charme, die daarvan
uitgaat is rustiek, maar vettig. Ziedaar
eigenlijk alles, wat ons is overgebleven aan
eerbiedwaardige Sylvester-tradities. In
vroeger tijden was, vooral ten plattenlande
en in Noordelijke streken, het overgeleverd
program voor dien avond veel uitgebreider.
De Oudejaars-gebruiken droegen uit den
aard, der zaak nooit t karakter van open
lucht-ceremoniën of volksverzamelingen
buitenshuis. Ze bestonden in zeer beschei
den, idyllische bijgeloovigheidjeti, mogelijk
van zeer ouden oorsprong, werden knus en
oergezellig bij den huiselijken haard begaan
en waren voor 't meerendeel specifiek-
vrouwelijke liefhebberijen, die vooral groote
aantrekkelijkheid bezaten voor jongcmeis-
jcs. Vandaar dat ik er enkele zal noemen, die
m n lezeressen mjssehien kunnen interes
seeren of vermaken.
In de Noorsche landen was, en is waar
schijnlijk in sommige streken nog wel, een
zeer geliefd Oudejaarsavond-gebruik het
bakken van den „profetischen droomkoek."
Nietwaar, de aanduiding alleen is al van
een geheimzinnige aantrekkelijkheid. Deze
plechtigheid bestond in het volgende. Drie
jonge meisjes, die erg benieuwd waren, wie
in het komend jaar hun verloofde en later
hun echtgenoot zou worden, en wellicht
l'embarras du choix kenden, begonnen sa
men in de grootste eendracht en de meest
symmetrische samenwerking den koek te
bakken, die volgens een geheel speciaal re
cept bereid werd. De samenstelling was
hoogst eenvoudig: niet veel meer dan meel
en water, maar er kwam een uit alle ver
houdingen vallende portie zout aan te pas.
De meisjes moesten alles samen doen: -met
z'n drieën den lepel of het bordje vasthou
den. met z'n drieën de deegrol hanteeren
en het deurtje van den ovèn neerlaten.
Dit zou aanleiding kunnen geven tot veel
hilariteit en vriendschappelijk geplaag, maar
jawel! Geen woord mocht tijdens de plech
tigheid gesproken worden, geen lachje ge
zien, of alles was vergeefsch; de beloovering
was verbroken, en er moest opnieuw be
gonnen worden. Was de bremzoutc tracta-
lie klaar, dan werd die doodeerlijk in
drieën verdeeld; ieder der meisjes at haar
portie op en bewaarde een klein stukje, dat
ze onder haar hoofdkussen legde. Dan gin
gen ze, zonder een woord te spreken of iets
te drinken, slapen, alle drie in dezelfde
kamer.
Een natuurlijk gevolg van dezen zonder
lingen avondmaaltijd was een verschrikke
lijke dors>t in den slaap en het droomen van
frisch water en drinken. Maar nu! De
droomgestalte, die in onmiddellijk verband
met dit verkwikkend water stond, en de
droomster te drinken gaf, of haar den weg
naar een bron of beekje wees, dat was on
twijfelbaar de echtgenoot, haar door het
lot beschoren! Daar kon ze heel zeker van
zijn. Sliep iemand niet door den dorst heen,
of droomde ze volstrekt niets, wel, dan was
de oplossing even eenvoudig: zij zou den
uitverkorene haars harten dat jaar nog niet
ontmoeten, of, wat zij veel gretiger geloof
de: er had iets aan den koek gemankeerd!
Een groote charme gaat er uit van La-
gerlöf'sschildering van dit typisch gebruik
ib „het huis van Liljecrona": Maja Lisa
rrtet haar droomerige, fantastische natuur
en haar serieus feeën-gezichtje, die met den
diepsten ernst met haar vriendinnen de
proef neemt, en 's morgens verbaasd ont
waakt uit een droom over den jongen Lil
jecrona, die haar water heeft gereikt. De
poëzie van dit jongemeisjes-bijgeloof is niet
tb miskennen.
Een andere idylle, die eveneens aanwij
zingen wil geven omtrent gebeurtenissen in
bet Nieuwe Jaar, is het lood-sroelten op
Oudejaarsavond. In een grooten gietlepel
wordt over een kolenvuur (de meer pro
fane spiritusvlam is waarlijk practischer, of
er komt geen eind aan) een flink stukje lood
gesmolten tot een glinsterend, schomme
lend papje, en met een vlugge beweging
wordt dit uitgegoten in een diepe kom
koud water. De resultaten zijn werkelijk
van een verrassende grilligheid. Niet alleen
slanke, massieve beeldjes, maar ook ge
welfde, hol-uitgebogen figuren: gondels, be
kertjes en sleeën met fijne, dunne wanden
an ragfijne ornamenten stollen uit de effen
massa. Ieder van die voorstellingen heet
nu een interessante profetie te bevatten
voor den gelukkigen schepper ervan. Een
uit het gezelschap is met meerderheid van
stemmen tot uitlegger dezer* geheimzinnige
figuren benoemd; hij haalt ze voorzichtig
uit het water, houdt ze op eenigen afstand
van een witten muur, en verklaart plechtig
hun beteekenis. Een veelzijdige fantasie en
een slimme speurzin voor de geheime wen-
schen en plannen der aanwezigen is natuur
lijk voor zoo'n explicateur een onschatbare
eigenschap! Want niets zoo verscheiden en
onverwacht als de vormen die het afkoelen
de lood in het water kan aannemen! Som
migen probeeren iets naar hun eigen zin te
v maken, door 't lood vlugger of langzamer,
recht omlaag of met een slingerende bewe
ging in het water te gieten, maar hel re
sultaat blijft onberekenbaar. Soms verdeelt
de heele massa zich in tallooze afzonder
lijke spitse droppeltjes, allen gelijk van
vorm, die los op den bodem van dc kom
liggen. „Tranen", zegt de een pathetisch.
„Lekkage", voorspelt een ander, die nuch
terder is aangelegd. Maar de uitlegger
schijnt voor geen van die beide oplossingen
te voelen, en decreteert: „Zilveren regen,
dat wil zeggen: onverwachte financieele
voorspoed!"
Wat een kostelijke pret hebben we met
dikwijls ge'nad met dit geknoei! Ik weet
niet, hoe lang ik wel niet zorgvuldig een
hobbelige letter P bewaard heb, die tot
nog toe nooit het geringste in mijn leven
beteekend heeft, en een zeer fantastisch
bruggetje, dat prachtig zilverachtig glansde
en waarvoor ik tot nog toe evenmin een be
steding gevonden heb, hoewel me er met
een grafstem werd bijverteld, dat het diende
om over een gapenden afgrond geslagen te
worden!
Er zijn nog 'n heeleboel andere, niet
minder schilderachtige manieren om rom
mel te maken met kommen water, klimop-
blazen, trouwringen bengelend aan hoofdha
ren, die vanzelf beginnen te schommelen
en tegen den rand van een glas het aantal
jaren aflikken, die er nog vóór uw huwe
lijk verloopen moeten; noten, die twee aan
twee op een smeulend houtblok worden
gelegd, en waarvan er één wegspringt, als
uw liefste trouweloos is en nog veel
meer, alles van min of meer profetische
strekking! En voor zoover al die dwaas-
vroolijke gezelschaps-onzin 'n onschuldige
hilariteit ten doel heeft, is 't werkelijk zon
de en jammer, dat dergelijke gebruiken,
spelen eigenlijk, in onbruik raken en hoe
langer hoe meer plaats maken voor zwijg
zaam gesmui!
Op werkelijk bijgeloof berust bij sommi
gen het verbranden van de kerst-hulst op
Oudejaarsavond. Ik heb een huisvrouw ge
kend, die jia 't eten zorgvuldig het heele
huis liet afzoeken naar hulstrestjes, want ze
was overtuigd, dat de vreeselijkste ram
pen in het nieuwe jaar over haar huis zou
den losbreken, als alles niet vóór midder
nacht tot het laatste blaadje verbrand was.
Bleek het dan den volgenden morgen, dat
er toch nog ergens hoog aan een plafonnière
een twijgje vergeten was, dan was ze da
genlang niet te genieten!
Geen enkel oud gebruik, hoe idyllisch
ook, mag ooit in onvervalscht bijgeloof ont
aarden! Dan verliest het vanzelf ook zijn
charme, wordt duf en zinloos en een beetje
béte. En waar plaats is voor bijgeloof, is al
tijd een tekort aan geloovig optimisme en
vertrouwen. PIERROT,
Naar den oorsprong van het toch altijd
min of meer indrukwekkende schieten of
meer in 't algemeen het spektakelen met
klappers en donderbussen, dat in den nacht
van Oud op Nieuw onmiddellijk na den
laatsten slag van twaalven het Nieuwe Jaar
begroet, en dat wel in alle plaatsen van ons
land een ingewortelde gewoonte is gewor
den/ is al dikwijls gespeurd en gegist. Met
de oplossing: een eenvoudig saluut aan het
nieuwe tijdperk dat ingaat, nemen de folk
loristen geen genoegen. Liever beschouwen
zij het Nieuwjaar-schieten als een variant
op het oude midwinterblazen, dat nog in
verscheidene streken in het Oosten van ons
land in zwang is.
Wat is het eigenlijk, dat blazen op den
midwinterhoorn? Eenvoudig een oud-
heidensch gebruik uit den Saksenlijd, dat
na den overgang van die gewesten tot het
Christendom méégekerjtend werd en door
een nieuwe vrome beteekenis geïdealiseerd
bleef voortbestaan.
De hoorn zelf is van ocr-primitieve con
structie, een soort ruwe waldhoorn van
vlier- of wilgenhout, met houten of koperen
banden bijeengehouden. In den tijd tusschen
Kerstmis en Driekoningen, de geheimzinnige
Twaalf nachten, die elk het weer van een
der maanden uit het Nieuwe Jaar heeten
te voorspellen, steekt de midwinter-blazer
zijn hoorn over het verlaten land en blaast,
soms urenlang. Zooals zijn vader en groot
vader dat vóór hem deden, door een een
deren, onverklaarbaren drang uit de warme
woonkamer in den vricsnacht gedreven. Hij
blaast over den put van het erf heen
een bijkomstigheid, die waarschijnlijk ver
band houdt met een oor-ouden water- en
bronnen-cultus. Het doel was, duizenden
jaren geleden, het aftveren van de booze
geesten, wien op het Joel-feest plechtig
door allerlei soort afwerend spektakel we
beduid, dat men op hun doortocht geen
prijs stelde. Tegenwoordig heeft het mid
winterblazen, waarmee men veelal reeds in
den Advent begint, de beteekenis aangeno
men van een verkondiging van het Kerst
feest, een soort militaire begroeting van den
machtigen Koning, die zijn legerscharen op
roept tegen de duistere machten der hel.
De Nieuwjaars-schoten zouden dan een
parallel-gebruik zijn, welks oorspronkelijk-
bijgeloovige beteekenis wel is waar geheel
vergeten is, maar waar zich geen vrome bij
gedachte mee verbonden heeft. Of het erg
waarschijnlijk is, dat nog na de uitvinding
van hel buskruit een gebruik zou zijn in
gevoerd met ook maar iels van de oude
midwinter bedoeling? Misschien is een
schietpartij met pijl en boog over den put
er een voorlooper van geweest. Hoe het
zij, we zouden hel niet willen missen, dat
plotseling losknallen dier vreugdegeluiden
buiten om ons huis, dat ons in de
intieme beslotenheid van onze gezins
kamer opeens weer in contact brengt
met de groote menschenwereld buiten, met
die ontelbaren, die onze hoop en vrees en
verwachting deelen en dat ons ieder jaar
opnieuw, hoe primitief wq hel uitvoerend
materiaal ook vermoeden, een kleine rilling
van emotie weet te bezorgen!
KAJA.
Woensdagmiddag is bij aankomst van
een wagen een wielband losgeraakt, waar
door deze wagen en ook de vlogende zijn
ontspoord. Doordat de trein nog maar ge
ringe vaart had, zijn gelukkig ernstige ge-
solgen achterwege gebleven.
Door de posterijen bij den verzender.
De wnd. directeur van het postkantoor
maakt bekend, dat met ingang van 3 Ja
nuari a.s, te dezer stede een afhaaldienst
voor postpakketten wordt ingesteld. Deze
afhaaldienst za! alleen omvatten gewone
pakketten, uitsluitend bestemd vcor hét
binnenland (derhalve geen verreken- of
waarde-pakketlen).
De afhaling geschiedt éénmaal per dag
met de bestelwagens, die circa acht uur
voormiddags van het Centraal Station ver
trekken.
De kosten bedraden tien cent voor elk
pakket, welk bedrag bij hel afhalen zal
worden ingevorderd.
Het afhalen is beperkt lot de wijken,
waarin met bovenbedoelde wagens wordt
besteld.
De pakketten kunnen worden medege
geven zonder voorafgaande schriftelijke
kennisgeving, wanneer een besteber met
wagen cf auto zich aan een adres vervoegt
om een pakje te bestellen, dan wel na
indiening van een verzoek door middel
van een berich'kaart.
Deze berichtkaarten zijn gedurende de
openstellingsuren verkrijgbaar op het
hoofdpostkantoor, aan loket10 en bij den
zaalwachter, op de afdeelingen Expeditie
en bestelling der Pakketpost in het pos'-
gebcuw aan het Centraal Station, zoomede
op de wijkkantoren en bij de postagent
schappen, terwijl de bestellers der post
pakketten kaarten in voorraad hebben.
Teneinde te bereiken, dat de pakketten
met de e,v, ochtendpakketpostbestelling
worden afgehaald, bchooren de kaarten
te worden gepost: a. in de standaard- en
hangfcrievenbussen vóór het tijdstip der
laatste lichting; b. in de brievenbus van het
hoofdpostkantoor en de bussen welke zich
bevinden vóór het Centraal-S'tation en he'
postgebouw aan het Stationsplein, vóór drie
uur 's nachts.
Tenslo'te wordt er, voor zooveel noodig,
de aandacht op gevestigd, dat voor elk
te verzending afgegeven pakket een bew-.js
van terpostbezorging wordt afgegeven, dat
moet worden bewaard, teneinde bij even-
tueele navraag te kunnen dienen.
Zaterdag 1 Januari a.s. zullen vier lich
tingen der standaard-brievenbussen worden
uitgevoerd; de lichtings-auto s zuilen van
het expedi'iebureei der briefpost aan het
Centraal Station afrijden te 8 uur v.m., 1
uur, 5 uur en 9 uur n.m.
De brievenbussen aan de wagens der
tramlijnen 1 en 2 zullen geopend zijn als
op gewone werkdagen.
Van het wijkkantcor Oost zullen de lich-
'ingen uitgaan te 6.30 v.m., 12.15 n.m., 4.13
n.m. en 9 uur n.m.
Woensdagmiddag is aangekomen het s.s.
„Deucalion" van de K.N.S.M. In de haven
van Bremen is brand aan boord ontstaan,
vermoedelijk ten gevolge van een electri-
#che storing. Enkele hu'ien zijn uitgebrand.
Het vuur was spoedig gebluscht. Er zul
len eenige nieuwe schotten moeten ge
plaatst worden. De schade valt mee.
Woensdagmiddag, om ongeveer kwart
voor vijf, reed een tramtrein var. de
Gooische Stoomtram over de kruising van
de hoofd- en rangeersporen van de Ne-
derlandsche spoorwegen nabij den over
weg Linaeusstraat, toen plotseling van den
Lafs'en geladen goederenwagen een as
brak. Het gevolg was, dat deze wagen
het hoofdspoor van de dreinen in de rich
ting van het Muiderpoortsta'ion versperde.
Het verkeer werd dan" ook over een der
gcederensporen geleid. Het andere hoofd
spoor in de richting van het W.P.-sta'ión
bleef bruikbaar.
Personeel van de Gooische Stoomtram
geassisteerd door dat der spoorwegen (een
locomotief met twee ongevallen wagons
was naar de Linnaeuss'raat gegaan) bracht
de zaak in orde. Het verkeer was om
ongeveer zeven uur weer normaal.
Onze Bossche Propagandist, de heer H. M.
de Graaf, schrijft in „Hel Huisgezin" het
volgende, dat bij het begin van het Nieuwe
Jaar door ons aan 'verschillende katholieken
ter lezing wordt aanbevolen.
„Hij wist het niet",
„Een antenne op het dak, dus radiotoe
stel", mompelde de propagandist en staple
vastbesloten op de deur toe. Ring. gaat
dc bel, en weldra zat de propagandist tegen
over den heer des huizes, die een verwoed
radioliefhebber bleek te zijn.
„Propagandist van den X. R. O.' spelde
mijnheer van het visitekaartje, „mag_ ik u
vragen naar het doel van uw komst?
En dc propagandist begon voor den zoo-
veelsten keer dien dag te vertellen van de
stichting, die Katholieke Radio
heet, op verlangen van het Doorluchtig;
Episcopaat in het le\»5n geroepen. De Ka
tholieken gaan' met hun tijd mee en willen
niet wachten tol anderen klaar zijn en zich
voorzien hebben van een goede organisatie
op radio-gebied. Neen, zij beschouwen de
radio als een middel van krachtige apolo
getische waarde; dat dus niet verwaarloosd
mag worden. Is hel niet een prachtig hulp
middel bij de vervulling van dc taak, aan
de katholieken ook in Nederland opgedragen:
„Gaat en onderwijst alle volkeren'. Men
kent ons Katholiek geloof, onze Katholieke
cultuur, onze Katholieke kunst niet genoeg.
Per radio komen wij overal. Zie meneer,
wij willen gelegenheid hebben onze ideeën
de wereld in te brengen, lederen dag kan
men de meest verschillende levensbeschou
wingen door het luchtruim hooren klinken,
maar in het groote koor van stemmen, dat
daar opgaat, mag de Katholieke stem niet
ontbreken. De K. R. O., meneer, hoopt in de
allernaaste toekomst met de christelijke
groep van ons volk een eigen zender te
exploiteeren."
„Ja, maar wij hebben in Nederland toch
een neutralen zender; waarom moet daar nu
weer een katholieke zender naast komen?
Kom, kom, neutraal is mooi genoeg!"
Dat had de propagandist al meer gehoord
en hij vroeg: „Permitteer, meneer, maai
welke courant leest u?"
„Wel natuurlijk een katholieke, dat zou
toch al te gek zijn, een katholiek dagblad
te hebben en zich te abonneeren op een
neutraal; als Katholiek neemt men toch
geen genoegen met neutrale kost. Wij wil
len toch onze levensbeschouwing terugvin
den ook in de Pers?"
„Juist! meneer", zoo gaat het nu ook met
de radio. Niet alleen muziek komt er uil
uw luidspreker, maar ook allerlei voor
drachten en redevoeringen kunt u beluis
teren. Wilt u uit uw luidspreker alleen
mara neutrale kost krijgen? Het is waar,
ej komt niet vaak iets per radio tot ons
van den neutralen zender, wel van het
buitenland waaraan wij aanstoot moe
ten nemen; maar dat is niet genoeg. Wij
willen ook wel eens iet£, waaraan wij als
Katholiek wat hebben, en met de Katho
lieken niet te stooten bouwt men nog niet
op, U zult hel met mij eens zijn, dat neu
traliteit al heel slecht samengaat met het
verkondigen van onze ideeën'
Wij willen positief werk en niet de waar
heid verzwijgen! De velen, die zich uit
menschelijk opzicht schamen, bij het zoeken
naar de waarheid, zich rechtstreeks om in
lichtingen tot een Katholiek te wenden, kun
nen thans binnenshuis kennis nemen van
wat wij tè zeggen hebben."
„Ja, maar op die wijze wordt het zóó pi
kant en dwingt men met een katholieken uil
zender velen, het toestel ai te zetten.
„Aan wie de schuld? Een eerlijk man
moet de waarheid durven hooren, en de
K. R. O .waakt er zorgvuldig voor, dat er
niet aangevallen wordt, wel uiteenzetten,
doch niet anderen afbreken of onaange
naam zijn.
En mijnheer dacht na....Maar de Katho
lieken hebben toch iedere week een avond
en eenmaal per drie weken een Mis-uit-
zending!"
„Zeker! meneer, maar dat is natuurlijk
niet gratis; de K. R. O. moet daarvoor wel
degelijk betalen, dcch blijft daarbij gebon
den aan anderen; daarbij is eens per week
niet genoeg. Ook in het verkondigen van
de waarheid moeten wij baas zijn in eigen
huis. De eigen zender zal ook veel geld i
kosten; maar als de Katholieken nu eens
het geld, wat zij nu aan anderen geven, in
de kas van de K. R. O. storten, dan zou de
finantieele zijde van dit vraagstuk gemak
kelijk opgelost zijn. Daarom meneer, vraag
ik u beleefd, wordt lid van de K. R. O. voor
5.jaarlijks of donateur voor 10.— en
meer. Zoo werkt u mee aan een goede en
dringend noodige zaak, een Katholiek be
lang van den eersten rang."
Mijnheer teekende het formulier en ver
klaarde, dat hij al lang lid geweest zou zijn,
als hij dat geweten had; en hij nam zich
voor, ook bij vrienden en kennissen, die geen
radio hebben, propaganda te maken voor
den K. R. O., als voor een zaak waarbij heel
Katholiek Nederland belang heeft.
Tevreden ging de propagandist van de
Bossche Katholieke Radio-verceniging heen.
Dat deze propagandist alle hulde ver
dient voor zijn klare en eenvoudige uiteen
zetting van wat de K. R. O. voor de Nedcr-
landsche Katholieken wil zijn, zal wel
ieder onbevooroordeeld lezer toegeven. Wij
hopen, dat met het nieuw begonnen jaar
onze propagandisten nog talrijke katholieken
zullen overtuigen. Het jaar 1927 zal gewich
tig zijn voor onzen omroep en de grond
slag moeten leggen voor de toekomst. Wij
danken onze duizende leden van den K. R. O.
voor hun hulp in 1926. Het jaar 1927 zal
de kroon op het werk zetten.
L. H. PERQU1N,
Voorz. v. d, K. R. O.
ZATERDAG 1 JANUARI 1927.
HILVERSUM 1050 M. 10.00 Dienst in
de groote Kerk te Hilversum. Voorganger
Ds. J.A. Hoekzema. 3.004.30 Hawaf-
ian-muziek door het Hawaiian-kwintet, be
staande uit de heeren Chris de Vos Jr.,
Jan de Vos, Eug. Scholten, Chris. Seeger,
H. Fernandus. 8.10 Concert door het
H.D.O.-orkest, o.l.v. Nico Treep. 9.15
„De bruiloft van Kloris en Roosje", Oud-
Nederlandsch gelegenheidsspel met zang
en dans, met Nieuwjaarswensch door den
heer K. Speenhof-f. Rolverdeeling Peter-
nel-Mina Buderman, Thomasvaer-Rienk
Brouwer, Elsje-Annie Hofman, Krelis-
Herre de Vos, Kloris-v. Puffelen, Roosje-
Mies Rootlieb. De muziek door het H.D.O.
orkest, o.l.v. Nico Treep. 10.00 Persber.
DAVENTRY 1600 M. 3.20—5.20 Con
cert door de Callender's band. M. Her-
bert-sopraan. R. Chigneli-bariton. R. da
Costa-piano. 5.20 Causerie A garden
chat. 5.35 Kinderuur. 6.20 Dansmu
ziek. Payne's Cecil dansband. - 7.20
Weerber.", nieuws. Causerie England v.
The rest. 7.50 „Amasis", Egyptische
opera in 2 acten van F. Fenn. Speelt bij het
Ealeis van den Pharao in Memphis. 9.20
erceuse, Barcarolle, van Chopin. Solo
mon-piano. 9.35 Variëté. M. Scott-de
vrouw die 't weet. 9.50 AU England
feestconcert. Het London kamer-orkest.
Volksdansen door 300 Zang o.l.v. Dr.
Vaughen Williams. 10.20 Tijdsein,
weerber., nieuws. 10.35 S. Nesbitt et.
zijn Ukeiele. 10.5012.20 Dansmu
ziek.
HILVERSUM 9.50 v.m. Dienst in de
Groote Kerk te Hilversum. Voorganger ds.
J. A. Hoekzema. ,1. Orgelspel; 2. Voor
zang Ps. 43 vers 3, 4 en 5; 3. Votum en
Zegebede; 4. Voorlezing Ps. 42 cn 43; 5.
Gebed; 6. Tekst; Ezechiel 40 vers 27.
Zingen: Gez. 43 1 en 6; 8. Preek; 9. Gebed
10. Zingen Ps. 121 vers 1 en 2; 11. Zegen.
PARYS „RADIO-PARIS" 1750 M.
I.052.10 Concert door het orkest Loca-
telli. Mme. Gatneau-zang. 5.055.55
Concert door de Jazz Symphonie. 8.50
Galaconcert. Orkest en vocale en instru
mentale solisten. Hr. Franche-declamatie.
KONIGSWUSTERHAUSEN 1300 M. en
BERLIJN 484 <m 566 M. 8.20 Concert.
Oosterkerk-koor en sopraan. 10.50
12.10 Concert door het militaire muziek
corps. 3.506.20 Concert door de Stei-
ner- kapel. 7.50 Populair orkestconcert
Orkest en F. Baumann-tencr. 9.50
II.50 Dansmuziek.
LANGENBERG 468.4 M. (procfuitzen-
ding) 10.5012.20 Requiem voor 3
cello's en klein orkest, Popper. 3.50
5.20 Orkestconcert. 7.208.50 Con
cert door het groote orkest.
HAMBURG 334.7 M. 7.50 v.m. Nieuw
jaarsconcert. Posaunenkwartet v.h. Bre
mer symphonieconcert. 12.25 Nieuw
jaarsconcert. 1.052.10 Kamermuziek
3.505.50 Orkestconcert. 7.2011.15
Nieuwjaarsconcert, door het versterkte or-
kest.
MUNSTER 241.9 M. 12.50—1.50 Con
cert door het Schoenmakerkwartet. 5.25
6.05 Lezing over Bach en Mozart met
illustr. op de piano. 8.5510.20 Dans
muziek.
BRUSSEL 508.5 M. 5.20—6.20 Orkest
concert. 8.5010.50 Galaconcert. Mile.
Mergan-zang. Om 9.50 onderbroken
door een vertelling Le chien et l'oiseau.
ZONDAG 2 JANUARI.
HILVERSUM 1050 M. 8.30—9.30 uur
R.-K." Omroep. Mej. Anny Sevekej
sopraan. Frl. Gizi foth de Kisker, piano.
Hr. F. Jansen, bariton. 1. Aria uit „Acis
und Goltatia", Handel (sopraan), 2. Ave
Verum Corpus, Mozart (bariton). 3. O,
Jesu vol genaden (Guido Gezelle), An-
driessen (so<praan). 4. De heer J. Bakker
spreekt over: Een gave Gods. 5. Cor
Jesu, Jansen (bariton). 6. Jesu allerliefste
Kind (Guido Gezelle), sopraan. 7. L'ed
van den Arbeid, u. h. St, Jozefs-orato
rium, J. A, S. v. Schaik. 10.30 uur
Dienst i. h. Gcb. v. d. Vrije Gemeente
te Ams'erdam. Spreker: Ds. A, Binnerts,
Doopsgez. Pred. te Haarlem. 1. Orgelspel,
2. Lied 248 1, 2, N. P. B. bundel. 3.
Gebed. 4. Tekst Lucas 10 38-42,
over. Martha en Maria. 5. le deel toe
spraak. 6. Lied 266 1, 2, 5, 7 N. P. B.
bundel. 7. 2e deel toespraak. 8. Gebed.
9. Lied 269 1, N. P. B. Bundel. 10. Ze
genbede. 11. Orgelspel -12.30 uur
Kamermuziek door het Hollandsche trio,
Betsy v. Breemen-Schrik, viool, Sophie
Tabakspinder-Roeper, piano. Henk v.
Wezel, cello 3—5 uur Middagcon
cert door het H. D. 0.-orkest, o. I. v.
Nico Treep. Soliste. Mara Dyxhoorn,
sopraan. A, d. Vleugel: Egb. V een ^5.30
uur n.m, Dienst in de Ned. Herv. Kerk
te Utrecht. Voorganger: Ds. P.deHaas.
1, Orgelspel, 2. Zingen: Ps. 113 1-3, 3.
Lezen Pred. 1. 4. Gebed. 5. Zingen Gez.
250 4-7. 8. Preek over „Alles nieuw",
haar aan!, van Openb. 21 3a. 7. Zingen
Gez. 14 4. 8. Dankgebed. 9. Zingen Ps.
103". 3. 10. Zegebede, 11. Orgel 8 uur
Pers- en sportberichten 8.10 uur
V.A.R. A-avond. Mei. Tini Bosman,
viool en alt-viool. De heeren: J. Bonda,
piano, B. Smits, cello, P. G. Prins, cla
rinet, Mej. G. Hoogenberk, sopraan. De
heeren A. v. Strieu, tenor, A. Krelage
Jr., piano. Spreker: Dc heer A. H. Ger
hard, lid van de 2e Kamer der 'Staten-
Generaal.
DAVENTRY 1600 M. 3.50 uur Con
cert door de versterkte militaire band. I.
1' Anson, sopraan. R. Easton, bas 5.50
uur Het beroemde gedicht „The an
cient mariner voorgelezen door J, C.
Squire 6.05 uur Oproep: The Bri
tish red cross society and order of St.
John Hospital Library 6.08 uur
Causerie: Fifty years of Uganda 6.50
uur Dienst in de St, Cuthbert's kerk
Edinburgh 8.05 uur Kerkdienst in
de St. Phillip's kerk. Liederen door
blinde musici en dichters 8.30 uur
Studio-kerkdienst 9.15 uur Oproep:
The Royal mineral water hospi'al, Bath
9.20 uur Weerber., nieuws 9.35
uur Slrijkmuziek. O. Haley, sopraan.
Strijkorkest 10.3010.50 uur Or
kestmuziek.
PARIJS „Radio Paris" 1750 M. 1.05—
2.10 uur Concert, Orkest en Hr. Léonb
Zang. Hr. Schmidt, viool. Hr. Charcou-
chet, cello 5.055.55 uur Dansmu
ziek door de Jazz Symphonie 8.50
10.20 uur Concert. Orkest Mario Ca-
zes en vocale solisten, Dansmuziek.
KONIGSWUSTERHAUSEN 1300 M. en
BERLIJN 484 en 566 M. 8.20 uur
M'Orgenconcert, Michaelkorkkoor en or-
gelbegel. 10.50 uur Concert. Ton-
künstler-orkest 11.40 uur Max en
Paul, humoristen 12.30 uur Concert
W. Niemann, piano, M. Serct v. Eyken,
alt 3.50 uur Concert. Ette, kamer
orkest 7.20 uur „Die Fledermaus"
operette m 3 acten van J. Straus
9.5011.50 uur Dansmuziek.
LANGENBERG 468.8 M. en MUNSTER
241.9 M. 6.509.50 uur „Der
Freischutz", opera in 3 acten van C. M-
v. Web er.
HAMBURG 394.7 M. 8.35—10.20 uur
Concert, piano, orgel, viool, cello
12.25—1.05 uur Sylvesterconcert
1.051.50 uur Kamermuziek 3.50
6.15 uur Dansmuziek 7.209.40 uur
Dansmuziek.
BRUSSEL 509 M. en ANTWERPEN
266 M. 8.50—10.50 uur Orkestcon-
ccrt. Om 9.50 onderbroken door een le
zing.
MAANDAG 3 JANUARI.
HILVERSUM, 1050 M. 12 uur Politiebe
richten. I3.304 uur. Vrcuwenhalf-
uurtje door Mevr. Rhemonda. 56 uur
Kinderuurtje door mevr. Ant. van Dijk;
6.056.45, concert door het H- D. O.-
orkest. 6.457.15 Tuinbouw-halfuu-tje
7.157.45, Engelsche les voor begin
ners. 7.45 Politieberichten. 10 uur,
Persberichten. 8.10, Vlaardingsche
avond; 1. Harmonie „Concordia", Dir. L.
v. d. Tand; 2. Christel. Harmonievereen.
„Su'-sum Corda", dir. Adr. J. de Maare
3. Strijk-orkest „Beethoven"; 4. Mannen
koor „Orpheus", dir. P. v. d. Putten; 5.
Christel, gem. koorvercen. „Excelsior
dir. M. Gtoeneveld; 6: Gem. Koor „De
Stem des Volks". Dameskoor „Viviez-
za", dir. mevr. K. Verhoef. De heer van
Berkel, xylophoon. Rede door den
heer G. G. Roos. Enkele woorden over
Vlaardingen.
DAVENTRY, 1600 M. 11.20 u„ Concert
door het Daventry-kwartet en solisten
(bariton-viool-piano); 12.05 Vocaal
concert; 12.25 Davenlry-kwartet (ver-
volg). 1.20—2.20 Orgelconcert yan dc
Southwark-Kathedraal; vioolsolo's
4.20 Concert door de R. A. C. dans-band;
5.20 'Causerie; A. Scottish tea-table.
5.35, Kinderuurtje. 6.20 Orkestconcert
van het Rialto-theater; 6.50 Weerber.,
nieuws; 7.05 Orkestconcert. 7.20 Li
teraire critiek; 7.35, de 48 preludes en
figues van Bach; Pianomuziek; 7.45,
Causerie; January. 8.05 James Ber
nard: Een karakterstudie ,.0ur Pardner
en een gouddelversvertelling. 8.20
Vroolijk half uurtje door de Metropolitan
Police Minstrels. 8.50 Vocaal concert
door Olive Carey; 9.05 „Keyboard"-
muziek van Mozart. 9.20 Weerber.,
nieuws; 9.35 Sir F. Dicksee; 9.50.
„The arts leaugue of service travelling
theatre", tooneelvoorstelling, 10.20
11.20 Orpheus and the Orphean". Voor en
tegen Jazz. Causerie met muzikale ill.
11.2012.20 Dansmuziek.
PARIJS „RADIO-PARIS", 1750 M. - 10.50
11.20 Nieuws en muziek. 12.502.10
Concert door het orkest Gayina MIL De-
monthy, zang 5.055,55 Concert,
piano- en vioolmuziek en gedichten-voor
lezing; 9.05—10.50, Fragmenten uit dc
operette „Mme. Favart" Offenbach,
KONIGSWUSTERHAUSEN, 1300 M. en
BERLIJN 484 en 566 M. 1.50—7,20 Le
zingen en lessen. 7.50 Concert. Orkest
en Prof. PetiF-hnikoff, viool 9; 90
11.50, dansmuziek door de Kermbach-
LANGENBERG, 468,8 M. 10.20—11.50
Orkestconcert; 7.359.05 Vioolcon
cert; Therese Sarata, viool: Vioolconcert
G-moIl, Mendelssohn. Dansmuziek.
TAMEURG, 394,7 M. 11.50—1.20, Or-
keslconcert. 1.252.05 KamerrnuziLk.
3,354.20 Nieuwjaarsliederen; orkest
en zang; 4.205.15, Liedjes bij de luit.
5.20—5.50, concert door de Sandor-kapel.
7,20—9.20 Rudolph Philipp-avond. Koor-
BRUSSEL, 509 cn ANTWERPEN 266 M- -
8.20 De Radio-couranl. 8.50—10-Sti
Operette-programma. Orkest en solisten,
Minister van der Vegte zal eenige
woorden spreken.
Het ligt in het voornemen van den mi
nister van Waterstaat om Ier gelegenheid
van dc mdienststelling van bet Rijks-radio-
telcfcniestation voor de ui zending van za-
ke'ijke berichten op 3 Januari a.s. tusschen
9 30—10 uur v.m. te Schevemngen-haven
voor de radio-luisteraars eenige woorden
door middel van en ter inwijding van hel
s'ation te spreken.
De uitzending zal geschieden op een goll-
lengte van 1950 M.
Uit Londen wordt gemeld, dat in het be
gin van het nieuwe jaar de draadlooze te
lefoonverbinding tusschen cr.geiand en
Amerika defini'ief tot stand zal komen. De
dienst zal waarschijnlijk geopeud worden
met een telcioongespreK tusschen Koning
Getrge in het Luckingnam Palace en pre
sident Coolidge in het Witte Huis. Er moe
ten nog slecftis eenige technische details
geregeld worden, wanrna het mogelijk zijn
zal, dat particulieren in Londen 'nar. rela
ties in Amerika opbellen. De dienst zal m
Engeland geschieden via het draadloos sta
tion Rugby.
De kantonrechter te Alkmaar deed
Woensdag uitspraak in de zaak van den
vader, die had geweigerd zijn kind naar een
door B en W. aangewezen school te zen
den en terecht had gestaan wegens over
treding der leerplichtwet. De kantonrechter
ontsloeg den vader van alle rechtsvervol
ging-
Er valt het is voor den opmerkzamen
toeschouwer moeilijk te ontkennen in
den loop van 1926 opnieuw een verbetering
waar te nemen op het voorgaande jaar.
Reeds de algemeene feiten spreken daar
voor. Kan men 1924 het jaar noemen van
het Protocol van Genève, ontijdig, praema-
tuur maar niettemin van belang, en werd
1925 gekenmerkt door het belangrijk sa
menkomen te Locarno in 1926 is op de
zen grondslag voortgebouwd, is Duitschland
tot den Volkenbond toegetreden en daar
mede de onderscheiding, die tot dusver
kunstmatig tusschen voor- en tegenstanders
uil den grooten oorlog werd gemaakt, prak
tisch zoowel als theoretisch weggevaagd.
Er blijft ongetwijfeld het Verdrag van Ver
sailles met al de hindernissen, die het heeft
geschapen: er blijven bepalingen, waardoor
het eene deel van Europa toezicht oefent
op het andere; er blijft daartegenover de
drang van een groot levenskrachtig volk,
dat zich noch algemeen noch economisch
aan banden Iaat leggen; tegelijk echter komt
beider streven naar elkander toe. E pur si
rnuove, zoo zeide reeds de oude Ilaliaansche
geleerde, toen men hem wilde betwisten
j j-*5 aa.rc*e zou bewegen; toen men om
godsdienstige redenen zijn wetenschappe
lijke leer wilde verloochenen,. Inderdaad,
de aarde beweegt, en met haar de men-
schen, die op deze tranenrijke aarde ver
toeven, maar thans bewegen zij in de goede
richiing, in den geest van verzoening!
En evenmin valt te ontkennen, dat de
Volkenbond in dit werk van verzoening
een groote, vooraanstaande rol speelt. Was
er naast den Raad van den Volkenbond in
voorgaande jaren niet steeds geweest de
Gezantenraad, het mag de vraag heeten of
het herstelvraagstuk zou hebben geleid tot
de Ruhrbezetting. Maar de beteekenis van
den Gezantenraad is achteruitgegaan; die
van den Raad te Genève in tegendeel toe
genomen. In de eerste maanden van 1925
besloot het Duitsche Kabinet onder leiding
van Luther dc officiëele aanvrage om toe
treding bij den Volkenbond in te dienen, en
in de eerste en toldusvcr eenige buitenge
wone Assemblée, die bijeenkwam, behan
delde de Volkenbond deze. Het verloop
van de Maartcrisis staat een ieder nog
levendig voor oogen. Dacht men aanvanke
lijk. dat Duitschland's toetreding tot den
Volkenbond en Duitschland's opneming in
den Raad spelenderwijze zouden geschieden,
een paar weken tevoren kwamen de ge
ruchten, die vermeldden, dat Brazilië, Spanje
en Polen een permanenten zetel eiszhten
op het oogenblik, dat er aan Duitschland
een werd toegewezen. Ter zijde van de
Maartvergadering hebben de kopstukken
.vergaderd en Waa&kagd. gia&r S9ft<lS£
resultaat. Er zou een compromis gekomen
zijn, ware Brazilië niet op zijn stuk blijven
staan, en hadde dit land niet misbruik ge
maakt van de eenstemmigheid, die in.den
Raad voor dergelijke besluiten vereischt
is. Zoo ging men in Maart uiteen, Duitsch
land's aanvrage aanhoudend, en aan eene
Commissie den verderen arbeid overlaten
de. Deze Commissie, aan welker arbeid on v
Duitschland en Polen deelnamen, kwam
met voorstellen, die een nieuwen Duitsclieu
peimanenten zetel tot den eenigen nieu-
,wen maakten, maar die naast niel-pcrma-
nente zetels ook semi-permanente zetels
schiepen. welke voor Brazilië, Spanje en
Polen waren bedoeld. Brazilië trad r®e,s
in Maart uit den Volkenbond; Spanje volgde
zijn voorbeeld toen aan de Spaansche eei
die heette een permanenten zetel voor
Spanje te eischen, niet werd voldaan.
Polen, dat reeds in Maart de minste hin
dernissen aan de oplossing in den weg
legde; Pelen, dat ten einde toe door Frank
rijk en gedeeltelijk door Engeland werd
gesteund, vercenigde zich met dit compro
mis, en kreeg, als belooning daarvoor, een
semi-permanenten zetel toegewezen. Het
verdiende voor deze houding waardeeimg,
te meer wanneer men bedenkt, dal het
uitt* eden van Brazilië, en de daarop 'te-
volgde boosheid van Uruquay, nu dit in den
Raad niet ia herkozen, het gevaar voor een
specialen Amerikaanschen Volkenband doen
toenemen. Al is dit gevaar door het weer
optreden van Argentinië als actief olken-
bondslid wat ycmifider.d, Ruslpgd vervult
in Azië, waartoe het eigenlijk en uilsluitend
behoort, een gelijke separatistische rol;
door verdragen met Turkije en Perzic
tracht het een Aziatischen Volkenbond te
scheppen, waarvan het met China, ook al
boos omdat hel geen permanenten zetel in
den Raad te Genève heeft, de leiding zal
voeren. Dergelijke gevaren zijn niet te ver
mijden, maar dc praktijk heeft we! geleerd,
dal er tusschen het dreigen met een nieu
wen Volkenbond en het oprichten ervan,
een afstand van beteekenis ligt.
Daarbij dient niet te worden vergeten,
dal dc Vereenigde Staten nog we! altijd op
afwijzend standpunt jegens den Volkenbond
staan, maar niettemin eenige toenadering
hebben getoond tot het Hof, toch zeker
niet hel onbelangrijkste orgaan van den
Volkenbond. President Coolidge heeft het
voorstel van zijn voorganger gehandhaafd,
en Amerika's toetreding tot dit Hof aan
den Senaat voorgesteld. Deze heeft het
goedgekeurd, maar met een aantal reser-
ves. die, terzijde van de jaarlijksche Assem
blée, noodig maakten een afzonderlijke
vergadering ter bespreking van deze reser
ves.
Zij is Amerika tegemoet gekomen zooveel
zij kon: zij heeft Amerika's toetreding te
aanvaarden geacht mits dit land niet meer
voordeden verkrijgt dan aan de Staten, die
lid van den Volkenbond zijn, zim gegeven.
Vandaar, dat het protocol van deze verga
dering een interpretatie van de Amerikaan-
sche reserves bevat, waarvan het intusschen
twijfelachtig is of Amerika ze zonder rft&PX
zal aanvaarden. Trouwens, al heeft het
Nobelcomité terecht aan Generaal Da
wes, thans Voorzitter van den Senaat, de
helft van den Nobeipriis-1925 toegekend,
over Amerika's houding in het algemeen is
men in Europa niet of slecht te spreken.
Amerika is van vrijwel alle belangrijke en
onbelangrijke landen in den oorlog schuld-
eischer geworden; het heeft niet slechts
een weluitgerust leger maar vooral veel
contanten op het oorlogsaltaar geofferd.
En die contanten. waarvan men vroeger
dacht, dat ze wel terecht zouden komen,
vraagt het nu terug, en vvoral Frankrijk,
het arme uitgeputte Frankriik. kan deze
slechts ten deele betalen. Vandaar dan ook,
dat achtereenvolgens Fransche Ministers
van Financiën waren aangewezen op het
treffen van een regeling der schulden met
Amerika. Caillaux. wien dit een vorig jaar
mislukte, heeft het nog eens. en nu met iets
meer succes geprobeerd. Zijn accoorci met
den Amerikaanschen Staatssecretaris Mellon
heeft beteekenis. Hef werd voorafgegaan
door een accoord van Amerika met Italië,
wélk land Frankrijk aanmerkelijk billijker
behandeld achtte dan Amerika geneigd was
het Frankrijk te doen. Ook voerden Fran
sche Ministeis besprekingen met Engeland
en met Minister Churchill kwam men tot vrij
bevredigende resultaten, In Amerika zijn tal
van stemmen opgegaan, die ervoor pleiten,
dat bet rijke Amerika aan het arme Europa
de oorlogsschulden zal kwijtschelden. Men
iclit dit van belang niet slechts uil moreel
oogpunt, maar ook materieel, gezien dat de
daardoor gewekte indruk aan Amerika
slechts ten goede kan komen. Maar Coolidge
heeft geweigerd gelijk zijn voorgangers wei
gerden, en de Amerikaansche gezant te Lon
den, de beer Houghton heeft zelfs een rap
port gepubliceerd over Europa's economi-
schen toestand, dat van vrij gedegen studie
mag blijk geven, doch aan den anderen kant
voor den vreemdeling van een oozienb?'
de openhartigheid is Geen wonder, dat CIc-
menceau, die zooveel voor zijn land gedaan
heeft, het oogenblik gekomen vond om een
open brief te richten; geen wonder, dat
periodieken in Frankrijk „toevalligerwijze
begonnen met de publicatie van brieven
uit den tijd van Franklin, waarin het toen
arme Amerika aan het loeit rijke Frankrijk
dank betuigde voor de edelmoedige giften,
ook in geld geschonken. Maar Amerika blijft
op zijn stuk staan; het wil het volle pond
en het vraagt niet naar den indruk, dien
het wekt. De voorspoed, die Amerika ma
terieel genot, is geheel in tegenstelling daar
mede; die voorspoed was ook in 1926 nog
groot, maar begon tegen het einde van het
jaar te verminderen. Zal Amerika uit dien
tegenslag leeren en zich edelmoediger jeg°ns
het oude Europa, waaraan het eens zijn
beste krachten ontleende en aan welks
medewerking hel zijn vrijheid dankt, toonen!
(Wordt vervolgd).
