Nacht-fast
Abdijsiroop
SER's GOEDKOOP
HEOSELfcyiGJIZIJg*
■f BakeuessorgracM 56 hk K. Bsgpesir.
Kaapt UITSLUITEND Uw MEUBELEN In
Ziet onze Etalages Alles met garantie
die afscfotiwdijke kwelling
verdwijnt snel en zeker met
BRIEVEN UIT BORNEO.
re.so
UIT DE PERS.
HANDEL EN NIJVERHEID,
Overwerk in de Schoenindustrie.
UIT ONZE OOS
25-Jarig jubileum van het
Kath. Sociaal Weekblad.
Ernstige toestand in Serdang.
AMSTERDAMSCH NIEUWS.
Een zware brand veroorzaakt
door kamervuurwerk
Ventilatie in éénmanswagens.
HANDEL EN NIJVERHEID.
Nieuwe groenten op de
a.s. Jaarbeurs
LEGER EN VLOOT.
Een salarisverhoogir.g voor
officieren.
KUNST EN KENNIS.
h'.V. Italiaansche Operia Irts.
LANDBOUW EN VISSCHERIJ
Insectenbeschadiging van
graangewassen.
bemesten van stalmest.
SOCIAAL LEVEN.
„St. Ckrisioffel".
UITLOTINGEN.
Voetbalvereeniging „Damiaie".
WIELRIJDEN.
VAN NEK—v. KEMPEN VIER
RONDEN ACHTER.
LAATSTE NIEUWS.
S. 2436 no. 25 S. 26607 no. 25 S. 3735 no. 5
S. 33462 no. 23 S. 5903 no. 16 S. 33462 no 25
S. 10686 no. 14 S. 43781 no. 4 S. 123S8 no 24
S. 43781 no. 22 S. 17649 no. 3 S. 47533 no 17
S. 18517 no, 24 S. 48292 no. 11 S. 22718 no 3
S. 49460 no. 2 S. 26-105 no. 6 S. 50542 no 22
S. 26607 no. 5 S. 50542 no. 23
Met uitzondering van de reeds genoemde
zijn de nummers der volgende series betaal
baar met 295 frs.
151 2426 3735 4232 5903 7397 9342
10686 10837 12388 15975 16854 17649 18517
22035 22478 22718 23947 24664 25631 26254
26405 26607 £6711 33462 35244 35946 36245
41028 43781 44624 46878 47533 48202 49268
49460 50542 52025 56376 57290 58710
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
Nationaal Zwemfeest
„De Waterratten".
lialiaanschDuitsch arbitrage-
verdrag.
Gemeenteraadsverkiezingen
in Palestina
Oostenrijktoeristenland.
Uitbreidingsplan
Southern Railway-Company.
Congres
voor Industrie en Handel
Een oud kasteel
door brand verwoest
Om ruimte te makan voor onze Vsorjaarszendingen
EXTRA LAGE FRIJZEN
Zwaar Eiken Buffet
Eiken Dressoir
Ameublement met leer.
Dito met wol moquette
2 Crapeauds, 4 eiken Stoeien met
prima trijp
Dito met wol moquette
Queen Anne Theekast
IVHoderne Theekast
Groote eiken Spiegels
Schuiftafels
45. SO
26.50
28.75
36.50
8© SO
IS Sti
7.ÖO
12.25
14.90
VlSSER's GOEDKOOP
MEUBELMAGAZIJN
I
Kuching, 30 Nov. 1926.
Gisteren middag „thuis" gekomen; m'n
„post" wachtte me: K. I., brief van Moeder;
N. H. Ct. met "n „vraag" van een lezer;
waarom lezen we zoo weinig van Pater
Staal? I Met antwoord raak van
Red.
Morgenochtend hoepel ik weer op en zoo
gaat het. Officieel „sta" ik hier in de hoofd
statie, zooals u weet, doch ik ben zelden
„thuis". Mijn parochie is ongelogen 7600
vierkante Engelsche mijlen. Hoeveel vier
kante kilometers is dat? Heel Nederland
beslaat 'n 12000 vierkante mijlen, dus mijn
brok van 's Ileeren Wijngaard vèr over half
Nederland. Praat over missieland! En in
dat parochietje hebben we zestien staties,
waar ik heelemaal alleen voor sta. Hier in
Kuching en directe omgeving heb ik niets
te doen, alleen onderhand nog 'ns Zieke be
diening of „trouwtje", als ik juist hier ben.
En die buitenstaties liggen niet langs een
weg ais HaarlemO verveenBloemendaai,
enz. Een paar betiets ik; verschillende
sjouw ik en de meesten bereik ik met 'n
roeiboot! O zoo plezierig! Gaat U mee naar
Sadong? Hier in een bootje de Sarawak
rivier af; een andere door; een andere
rivier op en als de maleier goed roeit,
dan mag je blij en tevreden zijn ^ils je 30
uren later uit iiet bootje kan stappen! O
zoo plezierig! Je bent stijf en nog meer; en
't bcroerste is dat als je aankomt, dat niet
de plaats is waar je wezen moet, alleen je
kan met verder varen en nu moet je 7 8
tiur tippelen en dan kom je bij je lieve
Dyakkcrs! Voor verleden week kwam ik
van mijn „verste" statie. Drie dagen
volle dagen sjouwen; een dag van 6 uur
's morgens tot over vijven 's avnds met al
leen één half uurtje rust. Je moeten beénen,
anders kan je in het oerwoud overnachten.
En als je daags te voren 9 uur geloopfen
heb, en dan na die 12 uur marscb, nog een
uur of zeven looien moet, dan ben je voor
die vier of vijf dagen vast niet in staat
't valt ten eene male niet om brieven in
de N. H. Ct. te pennen. U weet het, ik ben
niet bang voor een beetje en ik heb „heel-
wat" geschreven, maar de laatste paar
maanden is het trekken en Uekken en nog
eens trekken. En natuurlijk een particulier
secretaris hou ik er niet op na!! Als ik
weer „verlost" ben van dit baantje, dat is,
als die Duitsche priester weer „thuis" is
van vacanlie en ik God weet waar heen
gestuurd word dan kan het misschien
wel weer „lijen", dan valt het misschien
weer om 'ns 'n tikje te pennen, 't Is altijd
■een „harde arbeid" om te schrijven, want
's avonds zitten de muskieten je leeg te
zuigen, zoodat er van kalm brieven-schrij-
ven niets komt.
Nu heb ik me er voor gezet en nu weet
n het! Als ik niet meer zooveel plaatsen
na te loopen heb en 't moet gebeuren
dan boop ik 'n goed voornemen hoor!
weer min of meer geregeld te schrijven over
dii aardstuk. Er is genoeg en hier over
Sarawak heelt er weinig in de N. H. Ct.
gestaan!
De lezer die de vraag stelde „Waarom
lezen We zoo weinig van Pater Staal?" is
zeker geen lezer van de Annalen van Mill
Hill (Missiehuis Roosendaal N.E.), want
ik zie dat er dit jaar 1926, een heel artikel
over „Doesoens" in geplaatst is, zeker zes
of zeven of acht misschien, groote stukken.
Je werd bijna „raar" van het „wordt ver
volgd". Dus goede lezer nog 'n beetje ge
duid. Doch hier is iets dat toont, dat de
Haarlemsche Missieman nog volop in leven
is, we hebben geen tijd om dood te gaan.
Juist zijn weer twee missionarissen gearrï-
vcsid, kers versch, maar ze gaan verloren
iii de tropiche oerwouden! 't Is 'n moeilijke
missie, vol met verschillende talen, om
lureluursch te worden! Van verschillende
stammen en stammetjes, vol met oerwoud
en modderige moerassen, vol met waterige
rivieren, met insecten en andere „diertjes"
en o zoo dun bevolkt. Dat heele brok Bor
neo, 24 maal zoo groot nis Neerland
met slechts13 miiliocn zielen! Je moet ze
zoeken, ie hebt een acetyleenlamp noodig
met twee verrekijkers, 'n paar binoculars en
nog een roek-bril (uil-nfcri'l tegen de
zonnestralen! En cfat trekken kost geld, en
dat zoeken ook. De goecle herder ging ook
uit om zijn afgedwaald schaapje te „zoeken".
En wat zijn die Dyakkers, Doezoens, Poe-
nans, Kayans enz anders dan -fgedwaalde
schapen, geiten en hokken? En met dat
rond-trekken hebben we God's genaden o
zoo hard noodig voor ens zeb'en Bidt
dan ook cris voor dien Haarlemschen Mis-
Kaffers. Maar 't is bijna 1927! Mor
gen 1 December Zoo Zalig Nieuwjaar
goede vrienden. Moge de goede God u alles
geveft, nuttig en wat u wensc'nt voor hier en
hiernamaals; tijdelijk en geestelijk welzijn.
Gedenkt miner dikwijls in pw godvruchtige
gebeden, en dan tnisschen ik hoop het
zelf zal '27 weer meer „brieven uit
Borneo" hebben dan ',26 We zullen dan
wel eens „boomen" over de lievelingetjes
met hun eigën-hcbbelijkheid'es hier! Adieu.
God's beste zegen over U al'en.
Uw aller vriend
J. STAAL, Pr. Missionaris.
verspreide lectuur met las, en thans zelfs
bij name niet meer kent. Zoo komen ideeën
op en worden gepropageerd, die zeker wel
eens ernstig dienden getoets te worden, eer
ze in Katholieke bladen onweersproken
opname vonden. Het verkondigen der grond
beginselen bleef meer en meer achterwege,
omdat men meende, dat deze nu wel vol
doende algemeen bekend en aanvaard waren,
en men in elk geval meer voelde voor de
practische toepassing. Maar vergeten werd,
dat het nu opgegroeide geslacht die vroegere
lectuur niet of weinig gelezen had. Oude
vraagstukken komen weer op, al zijn ze dan
soms in nieuwe gewaden gekleed. Steeds
tftaar bezig met practische toepassing, ging
hier en daar de belangstelling voor de studie
der als theorie beschouwde beginselen ver
loren.
Deze aldus gegroeide toestand bergt ge
varen in haar schoot, welke men goed zal
doen, niet uit het oog te verliezen, ge
vaar vooral van niet voldoende principieele
scholing, gevaar ook van eenzijdigheid ont
staan uit de differentiatie in het vereenigings-
wezen met sterk gedifferentieerde lectuur.
"t Spreekt vanzelf wie in één bepaalde
organisatie werkzaam is, beziet het sociaal
gebeuren uit den gezichtshoek van die orga
nisatie en verliest belangstelling voor hetgeen
daarbuiten voorvalt.
Veel twistgeschrijf en misverstand der
laatste jaren vindt hierin gereede verklaring.
Nooit moge men vergeten, dat wie op welk
beperkt terrein ook der katholieke sociale
beweging in leidende functie werkzaam is,
vóór alles noodig heeft eenerzijds een gron
dige kennis van de Katholieke sociale be
ginselen, en anderzijds een breeden kijk op
het groote geheel.
Mist hij het een of ander, dan zijn mis
stappen en misverstanden onvermijdelijk.
Dit Weekblad sluit thans zijn eerste vijf-en-
twintigjarige periode af.
De vraag moest gesteld worden bij terug
blik en vooruitzien heeft het thans nog een
taak te vervullen?
En dan zouden wij gezien de alom
stijgenden klacht van teruggang in de sociale
beweging gezien ook het hier en daar blij
kend gemis aan voldoende principieels
scholing, aan degelijk dóórdenken van wat
de Katholieke sociale beginselen eischen en
wat hunne concrete practische toepassing
in verschillende gevallen zijn moet, ge
zien ook de door de sterke differentiatie in
vefeeoigingswezen en lectuur dreigende een
zijdigheid van opvatting en gemis aan
algemeenen kijk op het geheel van het
sociaal gebeuren, dan zouden wij willen
zeggen bestond een dergelijk algemeen
Katholiek Sociaal Weekblad niet, dan zou het
ten zeerste gewenscht zijn, het thans op te
richten met hetzelfde doel en hetzelfde
streven als voor vijf-en-twintig jaren
,,door het verspreiden van sociale kennis
aan te sporen tot degelijke sociale actie.
Hier is een terrein, waarop allen elkander
kunnen ontmoeten. Hier een rustig hoekje,
waarin men ongestoord met elkander van ge
dachten kan wisselen. Hier een blad, waarin
ieder aile vraagstukken van socialen en eco-
nomischen aard behandeld kan vinden, ook
die, welke liggen buiten zijn eigen gewone
dagelijksche praktijk, maar waarvan de
kennisneming voor allen noodzakelijk is,
om te behouden breedheid van blik, om te
verkrijgen goed verstaan van snderer leven
en streven, om te voorkomen kortzichtige
eenzijdigheid.
Zoo moge, gelijk in hel verleden, ook in de
toekomst het Katholiek Sociaal Weekblad
blijven het verzamelpunt, waarin alle die
genen, die in onze groote uiteengegroeide
sociale beweging, een leidende functie ver
vullen, elkander ontmoeten en spreken,
de bron, waaruit alle dezen telkens weer
kunnen putten bezieling voor hun arbeid,
diepere kennis van de groote katholieke
sociale beginselen, krachtiger gevoel van
saamhoorigheid, telkens vernieuwde op
wekking tot samenwerking en onderling
vertrouwen, gegroeid uit een beter weten van
elkanders werk en een beter begrijpen van
elkanders, bedoelingen.
Gesteund door de voorlichting van den
Raad van Redactie en den arbeid der tal
rijke Medewerkers, zal het mij een voor
recht zijn ook in de toekomst mijn beste
krachten te wijden aan dit werk, van welks
noodzakelijkheid ik thans nog meer en die
per overtuigd ben dan csii kwarteeuw ge
leden.
i Moge dc zegen van het Goddelijk Hart ook
in de toekomst onzen gezamenlijken arbeid
vruchtbaarheid schenken."
Ook verschillende andere leden van den
Raad van Redactie wijdden aan dit jubilé een
artikel.
De vergunning ingetrokken.
De minister van Arbeid heeft, zoo wordt
uit Tiel gemeld, de overwerkvergunning, die
sinds 1922 in de schoenindustrie bestaat, met
j ingang van 1 Januari a.s. ingetrokken,
j De- 48-urige werkweek zal dus voortaan
i ook vóór dit bedrijf weer gelden.
V
JL
f Het, „Katholiek Sociaal Weekblad" heen
thans zijn eerste 25-jarige bestaansperiode
achter den rug.
In no. 1 van den 26en jaargang van dit
weekblad wijdt prof. mr. Aalberse aan dit
jubilé een hoofdartikel, waarin hij, na erop
gewezen te hebben, dat op heel het sociaal ter
rein een breed uitgegroeid vereenigingsleven
bestaat, o.m. schrijft
„In het tweede deel van deze kwart-eeuw
ligt de wereld-oorlog, met al zijn gevolgen
op sociaal en economisch gebied, die hun
terugslag ook op het vereenigingsleven heb
ben gehad.
Waf sommigen vreesden, bleek werkelijk
heid. De groei was te hard gegaan, en het
bleek financieel moeilijk, hier en daar zelfs
reeds onmogelijk, om al het tot stand ge-
komene in stand te houden. En het waren j
helaas niet alleen derre takken, die afbraken.
Daar kwam iets bij. De sterke specia.li-
seering in het vereenigingsleven deed bij
velen het eenheidsgevoel verloren gaan.
Juist de vrees, dat dit komen zou, wel komen
moest, had in 1905 doen besluiten tot de
oprichting van de K.S.A., die als eenheid
in de verscheidenheid gedacht, tot taak had
de afzonderlijke vereenigingen tof één groote
sociale eenheid te verbinden.
En dan nog dit voor vijf-en-twintig jaren
werd het noodig geoordeeld principieel
krachtiger front te maken tegenover het
Socialisme en het Liberalisme. Maar blijkt j
thans niet dat er zijn, die geheet opgaande
in practische activiteit, socialistisch noemen,1
wat alleen niet-liberaal, en evenzeer, die
liberaal achten, wat enkel niet-sociaiistisch
is
Te veel wordt vergeten, dat een jonger
geslacht is opgetreden, dat den ouden strijd
om de beginselen niet meemaakte, veelal
er bitter weinig zelfs van afweet, en er daarom
niets van. begrijpt,.dat de vroeger ruim
De dijken der Bampoe-rivier doorge
broken.
De spoorwegverbindingen tussche Medan
en Belawan worden naar uit Medan wordt
gemeld, spoedig hersteld.
De toestand in Serdang is slecht. De groo
te Bampoe rivierdijken zijn doorgebroken;
het water staat 2 meter boven de rails en 1
meter boven den rijweg.
Zondagmiddag is een zware brand uitge
broken in het gebouw Hciligeweg 2628,
waarin gevestigd zijn calé Moderne en bet
dansinstituut van Van Hinie. De oorsprong
er van was te vinden op de tweede étage,
welke bewoond was door het gezin van den
gérant, den heer A. F. van Born. Deze zelf
lag raet influenza te bed, doch in de huis
kamer, aan de voorzijde van het huis had
den de overige familieleden zich om den
Kerstboom verzameld. Terwille van de
kinderen werd vuurwerk afgestoken. Dit
lijkt op zichzelf onvoorzichtig, doch niemand
duchtte gevaar omdat bet „kamervuurwerk"
was, dat naar verluidt geen brand kan ver
oorzaken. Dat men met dit zoogenaamde
onschuldige vuurwerk voorzichtig moet zijn,
is hedenmiddag dan ook doorslaand bewe
zen.
Lr was een zilver sterretje, dat zijn baan
door de ltorner precies eindigde in imitatie-
sneeuw op den Kerstboom, welke „sneeuw"
al even gevaarlijk was als hpt vuurwerk zelf.
Want voor één der hulag nooten er erg in
had brandde de sneeuw lustig. De versie
ring van den boom vatte mede vlam en plot
seling was hij een brandenden fakkel gelijk.
De gordijnen werden aangetast en de tijd,
welke verstreek tot het groote vertrek in
licbtc-iaEic stond, was met seconden af le
meten, In allerijl namen de huisgenooten de
vlucht. De heet Born, 'die ïn nachtgewaad
was, werd plotseling door het vuur verrast
en had groote moeite zich in veiligheid te
brengen. De pas werd hem bijna geheel af
gesneden en met ernstige brandwonden aan
handen en armen slaagde hij er in de ach
terzijde va de derde verdieping te bereiken.
Hij klom uit het raam en liet zich omlaag
vallen, zoodat hij op een plat terecht kwam.
Hier vond de brandweer hem. Met eenige
moeite droeg men hem naar beneden, waar
de directeur van den Geneeskundigen
Dienst, de heer Heyermans, die met een au
to-brancard naar het terrein van den brand
was uitgerukt, het eerste verband legde. Bij
zijn vlucht had de heer Van Born tevens
geringe kwetsuren aan het gelaat en eenj-
ge schaafwonden opgeloopen. Daarna bracht
de ambulancewagen hem naar het Binnen-,
gasthuis, alwaar hij werd opgenomen. Zijn
toestand is, de omstandigheden in aanmer
king genomen, niet onbevredigend.
Inmiddels was de ontboden brandweer-
sterkte au grand complet. Om even over
half vier was de eerste telefonische melding
het Centraal bureau van de brandweer bin-
nengeloopen, doch de persoon, die alar
meerde, had, zooals dat meer gaat, in de
haast vergeten het adres op te geven. In dit
geval was dat niet zoo erg, want vlak daarna
kwamen, ongeveer gelijktijdig, elf andere
meldingen per telefoon binnen en werden
de brandschellen van den Munttoren en het
politiebureau Singel afgetrokken, Het ge
volg was, dat de post Marnixstraat met een
koolzuurspuit en de hoofdwacht Prinsen
gracht met een motorspuit en een autolad
derwagen uitrukten, dadelijk gevolgd door
de motorspuit, een ladder- en een man-
schappenwagen van de hoofdwacht Nieuwe
Achtergracht, Van alle kanten naderde dit
materieel den Heiligeweg, waar een dichte
menschenmenigte zich had opgesteld. De
nieuwsgierigheid was zóó groot, dat het op
treden van de brandweer in eerste instantie
belemmerd werd.
De vlammen joegen zeer Iel uit de vier
breede vensters aan de voorzijde van het
gebouw en kletterend vielen de glasscherven
op het asfalt. De bezoekers van café Mo
derne maakten, dat ze weg kwamen, terwijl
het op het dansins'tituut van den heer Kan
Hine eveneens eeu sauve.qui-peut was.
Het duurde" niet lang of'ook uit de derde
verdieping laaide de vlam naar buiten en
een zware rookkolom dreef langzaam over
de oude stad weg. De brandweer zette haar
aanval Van vijf zijden in. Een ploeg brand-
wachts drong bet gebouw langs de breede
trap binnen en voor het gebouw stonden
twee autoiadders in uitgeschoven toestand.
De tweede aanval had van achteren plaats,
terwijl ook van de flanken geprobeerd werd
het vuur te bestrijden. Wie op de aangren
zende daken een kijkje nam, kon consta-
j teeren, dat het vuur vrijwel over de ge-
j heele lengte en breedte van bet pefceel
woedde. Eindelijk pofte het ook uit de zij
vensters onder de schuin oploopende kap
naar buiten.
Ongeveer een uur lang werd met vo'le ca
paciteit gewerkt.
Tegen vijf uur ongeveer kon een gedeelte
van het materieel inrukken. Met hel oog op
den toestand van de kap vooral bleet een
ruime bewaking aanwezig. Er werd druk
met bijl en koevoet gewerkt en steeds weer
opnieuw werd. tusscben het houtwerk vuur
ontdekt, zoodat ook voortdurend gespoten
moest worden.
Massa's water moesten op den brand wor
den geworpen; vandaar dat alles op de be
neden gelegen verdiepingen droop. De bal
zaal van Van Hinte geleek nu een meertje,
waarin enkele stoelen en tafeltjes ronddre
ven. De gladde parketvloer vormde aanvan
kelijk voor het bluschwater een beletsel om
door te sijpelen naar bet restaurant gelijk-
straats, Doch dit was slechts een kwestie
van lijd, want soocdig klaterden ook hier de
watervalletjes. De doordrenkte schemerlam
pen, de kronen en de verflensde muurbedek- j
kingen boden een troosteloozen aanblik en
ofschoon bet personeel naarstiglijk boende,
sch-obde en dweilde, bleef bet water hard
nekkig rijzen.
Oro haifacht ongeveer verdween de laatste
brandweerwagen en verscheen een trans
portwagen om de massa slangen op te halen.
Een vrij sterke bewaking bleef achter.
Hoe hevig de brand heeft gewoed, valt
af te leiden uit den desolaten toestand,
waarin de vertrekken op de tweede en der
de étage verkceren. Alles is weggebrand en
groote gaten zijn door het vuur in de vloe
ren gevreten. Aan den voorkant brandde al
les finaal weg, aan de achterzijde is overal
ernstige brandschade.
Zoowel dc heer Van Hintze als de heer
Boer, directeur van café Modern, zijn ver
zekerd. Gelukkig werd te midden van het
puin een geldkistje met een zeer belangrij
ken inhoud aan bankpapier aangetroffen.
De schade aan de aangrenzende huizen is ge
ring. Van het perceel van den banketbakker
Peters werd met bet oog op het doorvoeren
van eenige waterslangen, een gedeelte van
de dak panbedekking verwijderd.
Den geheelen avond was de belangstelling
van hst publiek uitbundig. Het café De Roe
mer, dat tegenover café Moderne gelegen is,
ondervond de nadeden van de politieafzet-
ting, omdat niemand kon worden toegelaten.
In verband met herhaaldelijk uitge
brachte klachten tn zake de ventilatie in de
cénmanswagens van da gemeentetram, wor
den op bat oogenblik eenige proeven ge
nomen. In «die wagens was een tuimel
raampje in de pui aangebracht; hieraan
za! een tweede op elk baloon worden toe
gevoegd. De proeven betreffen verder ver
schillende constructies van ventilatoren.
Reeds zijn op lijn 4 eenige draaibare ge
monteerd. Een andere ventilator volgens het
ontwerp van een Fransche fabriek, wordt
dezer dagen verwacht.
Het aantal inschrijvingen grooter dan in
vorige jaren. De Nederi. Kunstzijde
fabriek vertegenwoordigt.
Den 15den Maart a.s. zal het tien jaar ge
leden zijn, dat te Utrecht de eerste Neder-
landsche Jaarbeurs geopend werd. Of dit
feit feestelijk zal worden herdacht kon, naar
de „Tel." meldt, de secretaris-generaal der
Jaarbeurs, de heer W. Graadt van Roggen
niet mededeelen. Wat hij wel verteld_e is, dat
de a.s, voorjaarsbeurs, welke van 15 tot 24
Maart wordt gehouden er zeer gunstig voor
staat. j
Het aantal inschrijvingen is reeds vee!
grooter dan in vorige jaren. Irv hoofdzaak
schrijft de heer Graadt van Roggen dezen
vooruitgang toe aan het z.g» groepsysteein.
Waren op de vorige beurs groepen als de
bouwmaterialen, zuivelindustrie, radio, voe-
dings- en genotmiddelen, meubelen en galan-
teriën aanwezig, voor de a.s. beurs hebben
zich twee nieuwe groepen ingeschreven, ol.
die der textiel- en confectiefabrikantsn en de
electro-fechniek.
Een verblijdend teeken noemde de heer
Graadt van Roggen het, dat de Nederland-
sche kunstzijden fabriek de E.N.K.A., deel
zal uitmaken van de textielgroep. Wat de
groep electro-techniek betreft, daarvoor is
opgericht een centrale electrotechnische
commissie, waarin o.m. zitting hebben fa
brikanten van electrische apparaten, direc
teuren van elecfriciteitswerken en installa
teurs. Deze groep zal op de 1ste verdieping
worden ondergebracht.
De groep bouwmaterialen is van een der
gelijke uitgebreidheid, dat, na ar de heer
Graadt van Roggen mededeelde, daarvoor
reeds gebrek aan ruimte is. Tot de inschrij
ving van deze groep behoort o.m, een be
kend steenfabrikant uit Boedapest.
Uit het feit, dat firma's die nimmer heb
ben medegedaan, thans op de Jaarbeurs ver
tegenwoordigd zullen zijn, koesterde de
secretaris-generaal voor de toekomst de beste
verwachtingen.
6. de betere ontleding van den stalmest.
Hiertegenover staan evenwel de volgende
nadeelen
1. het voor het grootste deel verloren
gaan van de humusvormende waarde van
den stalmest;
2. het voor een deel verloren gaan van
de stikstof, vooral bij potstalmest en
3. de bevordering van de ontwikkeling
van wortelstokkruiden, met name van kweek-
ook tijdens den winter.
Het hangt nu van omstandigheden af
welke factoren den doorslag zullen geven.
Zoo zal op de lichtere zandgronden de be
dekking van den bodem met stalmest van
minder invloed zijn op de struetuur dan op
de zwaardere klei, In strenge winters zal
een overbemesting met stalmest vaak be
tere resultaten geven dan in zachte, terwijl
de verliezen van den groepstalmest geringer
zullen zijn dan die van den potstalmest.
Blijkens de in 1923 en 1924 door de Deut
sche Landwirtschafst Gesellschaft genomen
proeven was in het eene geval het onder-
ploegen voordeeliger en in het andere het
uitspreiden en laten liggen. Uit geen der
proeven viel een positief resultaat af te lei
den. Een oplossing van het vraagstuk is dus
nog niet verkiezen.
Een oud K. B., waarbij f 100 verliooging
werd toegezegd.
Bij legerorder is wijziging gebracht in de
salarisregeling van de Officieren. Zoo is o.m.
bepaald, dat de le luit. met 20 dienstjaren
van 1 Jan. 1925 af een verhooging van hon
derd gulden per jaar zal ontvangen.
Van dit interessant Japansch lyrisch drama
vat» Pietro Mascagni zal door de Italiaansche
Opera drie opvoeringen worden gegeven
en wel te Amsterdam tn den Stadsschouw
burg op Woensdag 5 Januari a.s.te Den
Haag Donderdag 6 Januari in het Gebouw
v. Kunsten en Wetenschappen en de laatste
op 8 Januari te Rotterdam in den Grcoten
Schouwburg.
Het tot zeventig personen extra versterkt
koor za! het beroemde zonnekoor uitvoeren.
Ook het orkest zal versterkt worden over-
eenkotnsriy de partituur van den componist.
De Japansche zangeres Yovita Fuentes zal de
titelrol„Iris" zingen. Verdere medewerkenden
zijn de tenor Yeghelli-Osaka, de bariton
Piccioii-Kyoto, de bas Fumagaili, de blinde
vader, e. a. De dansen voorstellende de
„Schoonheid", „Vampyr", en „Dood" zijn
ingestudeerd door Signorina Colferini.
De muzikale leiding is in handen van
Maestro Ferrari, die in Milaan met maestro
Mascagni persoonlijk dit werk heeft uit
gevoerd.
De enorme kosten van tnonteering enz.
aan de opvoering van dit werk verbonden,
maken het der Directie der Italiaansche
Opera onmogelijk méér dan de boven ver
melde drie opvoeringen van Iris te doen
geven,
SMALLE GRAANVLIEG EN FRIT-
VLIEG.
In de publicatie van den Plantenziekten-
kundigen Dienst over de smalle graan vlieg,
welks larven zooveel schade kunnen berok
kenen aan de scheuten der wintergranen,
geven de onderzoekers tevens den weg aan
voor de landbor.wpractiik, om het euvel
zooveel mogelijk te beperken.
Op een veld, waar schade optreedt (in
het voorjaar dus), kan zonder bezwaar haver
worden gezaaid. Veiligheidshalve wordt aan
geraden de haver niet te vroeg in te brengen.
In hetzelfde geval kan ook wel zomergerst
worden gezaaid, docli deze moet betrekkelijk
laat ingebracht worden.
Men zorge voer krachtige wintergraan
gewassen. De schade door eventueele aan
tasting is bij een krachtig gewas veel geringer
dan bij een zwak gewas. Vroeg zaaien is een
goed middel om een krachtig wintergraan
gewas re krijgen. Alleen als er gevaar bestaat
voor fritvliegschade, moet laat worden ge
zaaid
Op het cogenblik zal de wetenschap nog
niet altijd kunnen aangeven, of fritvlieg
schade dan wei smalle graanylieg-sehade is
te vreezen op den duur zal zij een en ander
echter zeer goed weten te voorspellen.
Het proefstation Rostrup beveel taan, wi'n-
tergranen na bakvruchten te verbouwen, daar
de laatste het land bedekt houden, tijdens
de periode vati het eieren leggen der vliegen,
waardoor deze haar eieren elders afzetten.
Om dezelfde raden beveelt Rostrup aan,
de kunstweiden niet eerder dan eind Augus
tus te ploegen. Fr zijn echter aan het laat
ploegen van kunstweiden ook bezwaren ver
bonden zoo neemt hiermede het gevaar voor
fritvlieg-, ritnaald- en emeltschade toe (de
laatste schade is echter te voorkomen door
tijdige aanwending van zemelen met Parijsch
groen, of wellicht zemelen met kiezelfluoor-
natrium). Men handde naar o»nstandi<z-
heden is er in de omgeving van het betref
fende perceel hevige aantasting door frit
vlieg cf ritnaald geweest, zoo kan het wen-
schelijk zijn vroeg te scheuren (eind Juli of
begin Aug.) is er daarentegen gevaar voor
smalle graanvliegschade, zoo ploege men het.
Over de beste wijze van stoppelbewerking
durven zij geen definitief oordeel uit te
spreken, Rostrup beveelt aan, het land onaan
geroerd te laten tijdens de periode van het
eieren leggen der vliegen. Kaar waarnemingen
waarop dit advies berust, zijn echter "ten
onzent niet bevestfgd. Daarentegen is wèl
waargenomen, dat op een groen geworden
haverstoppel, en op onkruidplekken in bak
vruchten en andere gewassen, zeer gaaine
eieren worden afgezet.
Om allerlei redenen bevelen zij daarom
aan, de stoppelvelden direct te ploegen.
BESTRIJDING VAN DEN FRITVLIEG.
Ook de fritvlieg en de bertrijdirtg er van is
bestudeerd. Aangeraden wordt het vroeg
zaaien van de zomergranen (haver als vrij
afdoend middel, om stengelaantasting door
fritvliegmaden te voorkomen. De planten
zijn dan reeds in het 4e Plad (of verder), als
de vliegen bij massa's optreden.
De korrdaantasting is niet door vroeg
zaaien te voorkomen.
In de meeste gevallen zal echter een vroege
zaai zulk een aantasting wel tegengaan het
gewas bloeit dan vroeg, en op een tijdstip,
dat et nog geen maximum aantal vliegen aan
wezig is.
Onderploegen of uitspreiden?
Blijkens een artikel in „De R.K. Boeren
stand" heeft men zich in Duitschland, even
als vele jaren geleden (in 1902) weer bezig
gehouden met de vraag of het aanbeveling
verdient den stalmest in den herfst onder te
ploegen, dan we! hem uit te spreiden.
Als voordeeleti eenzr overbemesting met
stalmest of het bedekken van den akker
hiermede gedurende de wintermaanden
kunnen werden genoemd
1. het verhinderen van het uitdrogen
Van de bouwvoor;
2e. net voorkomen van sterke teinpera-
tuttrsschommelingen, zoodat de grond een
meêr gelijkmatige temperatuur benoudt;
3i het losser blijven van de structuur,
Zonder gevaar voer dichtslibben en korst-
vopsning.
4. het gunstig beïnvloeden van het le
ven der boaembzeteriën
5. de beschutting van het wintergraan
een
•thi-
De R. K. Vereeniniging van Handels
reizigers „St. Christoffel" bestond 26 Dec.
j.l. tien jaren. In verband daarmede verscheen
het orgaan dar vereeniging vorige week
als lustrum-nummer, waarvoor door ver
schillende vooraanstaande leden bijdragen
werden geleverd. De buitengewoon bestuur
der de heer W. Lucassen, geeft een uit
voerig overzicht van de geschiedenis der
vereeniging van haar ontstaan af, toen zij
begon met 28 afdeelingen, waarbij succes
sievelijk nog 15 nieuwe kwamen, terwijl er 2
werden opgeheven.
„Waterratten" boven 30 jaar; 4 X 40 M.
vrije slag estafette voor school'ploegen uit
Haarlem. Voorts zal onderstaand zevental
een friendly game spelen tegen een nog
uit te noodigen zevental.
W. Voerman,
H. Pieters, A. Liezenberg,
A. H. de Bruyn Jr.,
C. H. Vrugt, S. v. d. Meer, H. Holsken.
Het derde elftal heeft wederom op zich
laten wachten.
De spelers worden er aan herinnerd, dat
zij, welke geen afschrijven hebben gezonden
aan den secretaris, de twee e.k. wedstrijden
niet medespelen.
Tevens worden alle leden er op geatten-
tcerd, dat hedenavond een ledenvergadering
wordt gehouden in den Chr. Bestuurders-
bond, Bakenessergracht.
Aller opkomst gewenscht.
Het tweede elftal speelde tegen Hoofd
dorp gelijk spel, 22.
De zesdaagsche te Brussel.
Na de sprints van hedenavond luidt het
klassement aldus
RielensVermandM 83 p.
Op één ronde 2. CharlierDuray 240 p.
Op twee ronden 3. Desmedt—Degelas
3S0 "p. 4. A. Maetv. Aken 370 p.5.
de ThijsBoogmans 365 p.6. Maes—
Dcclercq 337 p. 7. Hellebaut—-Roels .*35
o. 8. VermeerbergenHaesendonck 140
p. 9. SellierPutzeis 120 p. 10. Steenhout
Fonteyne 115 p.
Op drie ronden 11. RamscaertPersijn
95 p.
Op vier ronden 12. v. Nek—v. Kempen
1095 p. 13. MacillacMarcot 310 p.14.
DebaetsMarcel Buysse 210 p.
H. S. C. EXCELSIOR.
Do uitslag van de Zondag gehouden re-
cordritten over een ronde was als volgt;
H. de Wit 15 min. 50 sec.; P. Egging 16,
40' A. Michel 16. 48: W. Sleutel 16. 52; W.
J 'Schefter 16. 53; C. de Nijs 17, 19; F. do
Nijs 17, 32 en 18, 12; G. Makelie 17, 44; J.
v Tol 18. 2.
Zondag 9 Januari Wild-wedslrijd over 2
ronden met voorgilt, voor alle leden.
CONGO LOTEN 1888.
Trekking 20 December.
S. 48292 no. 1 betaalbaar met 10.000 fr.
S. 25631 no. 9 2000 fr. S. 22035 no. 7 1000
fr. S. 23462 no. 3 1000 fr. S. 49460 no. 5
1000 fr.
Zijn betaalbaar met 750 frs.
Naar wij vernemen heeft de Weled.geb.
heer C. Maarschalk, burgemeester van Haar
lem, het eere-voorzitterschap der jury voor
bovengenoemde zwemwedstrijden, welke 1
Januari a.s. ten bate van het Olympiade
Zwemfonds 1928 in Stoop'» Bad gehouden
worden, aanvaard.
In aansluiting op het reeds eerder ver.
melde programma van bovengenoemde
zwemwedstrijden, laten wij hieronder het
programma van de onderlinge wedstrijden
volgen;
20 M. vrije slag meisjes tot en met !2 jaa-
adspirant-ledan „Waterratten"; 20 M. vrije
slag jongens tot e:i met 12 jaar adspirant-
leden „Waterratten"; 40 M. vrije slag meis
jes boven 13 jaar adspirant-leden „Water
ratten"; 40 M. vrije slag jongens boven 13
jaar adspirant-leden „Waterratten 40 M.
wisselslag (schoolslag en rugclag) dames
leden „De Waterratten"; 40 M. wisselslag
(schoolslag' en rugslag) heeren-lcden ..Dc
Waterratten"; 40 M. schoolslag heeren-leden
ROME, 3 Jan. In de permanente Ita-
liaansch-Duitsche arbitrage-commissie zal
Italië vertegenwoordigd werden door TiU
loni.
JERUSALEM. 3 Jan. De gemeente
raadsverkiezingen in Palestina zullen in
den loop van de maand Maart werden ge
houden. De nieuw gekozenen zullen zit
ting hebben voor een periode van 3 jaren.
WEENEN, 3 Jan. De regetring hoopt
Oostenrijk tot een toeristenbond te ma
ken. Daarvoor heeft zij thans een uitge
werkt schema tot wegenaanleg genomen.
De motorrijders hebben geklaagd over de
verwaarloozing der wegen. De spoorweg
verbindingen zijn kort geleden verbeterd.
LONDEN, 3 Jan. De Southrcn-railway
company maakt eer. verbetering en uitbrei
dingsplan bekend, dat te zameh met an
dere reeds in ui voering zijnde werken 8
millioqn p. st. zal kosten. De uitbreiding
van de spoorwegwerken aan de haven te
Southampton zal 3 mdlicen kosten. V oorts
zullen 35 nieuwe locomotieven gebouwd
worden. Men hoopt de~ opdrachten alle bij
Brilsche firma's te plaatsen.
CALCUTTA, 3 Jan. —.Het Zondag ge-
eindigde Congres voor Industrie en Handel
heeft een resolutie aangenomen, waarin
het niet-aanvaarden van het rapport der
Scheepvaarl-commisie afgekeurd wordt. In
de reslutie was verder aangedrongen op
bevordering der nationale scheepvaart,
vaststelling van het gebied der kustvaart
en opheffing van de uitgestelde ko-tingen.
AUGSBURG, 3 Jan. Het in dc nabijheid
van Memmingen gelegen kasteel Eiïenburg.
dat dateert uit de 16e eeuw, is grooteudecls
door brand vernield. Heele kunstschatten
zijn verwoest of ernstig beschadigd.
