Verkeersongevallen.
Zware uitslaande brand aan
de Lange Heerenvest.
Voornaamste Nieuws
De kosten van ons
Lager Onderwijs.
PIJLTJES
Dinsdag 18 Januari 1927
50ste Jaargang No. 16458
Aangïüe moet, op straffe van verlies» van alle rechlen, geschieden uïlerlijk driemaal vier en Iwlnlig uren na hei ongeval
Dit nummer bestaat uit 10 bladzijden - Eerste Blad
PLAATSELIJK NIEUWS.
De a.s. Gemeenteraads
verkiezingen.
De loonactie
in het visscherijbedrijf.
Vischkotter gestrand.
Auto in de Ringvaart gereden.
De autobus en stoomtram.
Verkiezing Provinciale Staten.
R.K. PROV. KIESKRING VELSEN.
Botsing tusschen auto en
kinderwagen.
EEN INTERESSANT
NACHTELIJK SCHOUWSPEL
in dit nummer.
J, J. WEBER ZOON
OPTICIENS FABRIKANTEN
Koningstraat 10
Haarlem.
WEERBERICHT.
De brand bij de iirma Kaub, aan de Lange Heerenvest. Het bovengedeelte van de perceelen geeft een
duidelijk beeld yan de verwoesting.
Be abonnementsprijs bedraagt root
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0.25
Per kwartaal3.25
franco per post per kwartaal bij
.Vooruitbetaling 3.5?
Bureaux: NASSAULAAN 49.
Telefoon No. 13866 13 lijnen)
Postrekening Nc. 5970.
Aiverfentiên 35 cenls per regA
rraag- en aanbod-advertentiên 1-4
regels 60 ct per piaatsmg: elke
regel meer 15 ct., bij vooruitbetaling
Advertentiën tusscben den tekst,
als ingezonden mededeeling 60 ct.
per regeL
Bij contract belangrijke korting.
Alle abonné's op dit blad zijn, ingevolge de verzekeringsvoorwaarden fnfi fin Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f 7Kn bij een.ongeval met f DSJfl bij verlies van een hand, IOS bij verlies van een f CO bij 'n breuk van f Af) bijverfiesy.ee»
«gen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen I uUUU. verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen; 1 «U. doodelijken afloopeen voet of een oog; duim oi wijsvingerI «V. been ot arm; andere vingen
(Ingezonden).
„Het verslag van den staat van 't onder
wijs over 192324" geeft onder meer het
volgende rubriekje over de kosten van het
lager onderwijs aan;
Jaar Totale kosten Bevolking Kost. p. hfd.
1909 28 millioen 5 millioen 5.
1919 76 millioen 6 millioen 10.
1923 157 millioen 7 millioen 20.
De conclusies zijn en terecht Op
'de kosten van het onderwijs dient belang
rijk bezuinigd te worden.
Toch heeft men de getallen wel wat al
te schril voorgesteld en bijzonder eigen
aardig gegroepeerd.
In de vergelijking der cijfers spreken
noch de aanwas der bevolking, noch de
waardevermindering van het geld in de
juiste scherpte Tevens werd er vergeten
aan te stippen, dat juist de ondewijsbevre-
diging, zoowel bij 't openbaar onderwijs
„ten plattelande", als bij 't bijzonder onder
wijs „in 't algemeen" aan schier onhoudbare
toestanden een einde heeft gemaakt.
Ik bedoel hier voornamelijk: de onvol
doende salarieering van 't personeel en de
erbarmelijke huisvesting der leerlingen in
nogal tamelijk wat scholen.
Om deze twee misstanden uit de wereld
te kunnen helpen, heeft men diep in de
beurs moeten tasten.
Nu er veel is ingehaald, zullen ook wel
zoo langzamerhand, mede aan de hand van
een redelijke bezuiniging, de kosten van
ons lager onderwijs een „dragelijker" beeld
gaan vertoonen.
Wanneer ik bv. 1909 en 1919 met elkaar
vergelijk en daarbij tevens den bevolkings
aanwas en de waardevermindering van het
geld in rekening breng, kom ik tot de
volgende slotsom:
Jaar Totale Kosten Kosten per hoofd
1909 2X6/5X28:= 67 millioen 2X/5=10
1919 76 millioen ruim 10
Hier zijn èn de totale kosten èn de kos
ten per hoofd vrijwel gelijk.
Dit moet ook zoo zijn, omdat tusschen
1909 en 1919 geen „noemenswaardige"
6alarii-verbetering en ook geen „bijzondere
vermeerdering" van scholen plaats vond.
Alleen de aanwas der bevolking en waarde
vermindering van het geld deed hier dé
totale kosten en de kosten per hoofd
regelmatig en in denzelfden zin stijgen.
Die stijging baarde dus niet de minste
zorg.
Zet ik echter 1919 en 1923 naast elkaar,
Ban krijg ik rekening houdend met den
aanwas der bevolking het volgende:
'Jaar Totale Kosten Kosten per hoofd
1919 7/6X7Ó m.=/87 millioen ƒ10
1923 „157 millioen „20
Hier krijgen we een totale vermeerde
ring van 70 millioen of per hoofd 10.
Waardoor is die vermeerdering ont
staan?
Ie Door de „bijzondere" snelle toename
Van nieuwe scholen.
2e. Door de salarisverhooging van het
personeel.
3e Door andere oorzaken, zooals daar
zijn: te luxueus inrichten der schoolgebou
wen, rentevergoeding aan de schoolbesturen
van de geschatte waarde hunner „bestaande"
schoolgebouwen, verkleining der klassen,
enz.
Ik geloof niet, dat ik er zoo'n heel eind
naast zal zijn, wanneer ik beweer, dat de
eerste en derde oorzaak plus minus
40.000.000 vroegen
Immers in de jaren 1919-1923 bad een
flinke gemeente zoo gemiddeld per jaar
een nieuwe school te stichten. Blijft over
30.000.000. aan salarisvermeerdering of
1000 per jaar en per onderwijzer.
Deze 1000. is door de inmiddels inge
treden salarisreducties, na 1923, zoo onge
veer met 25% verminderd en dan geworden
pl.m. 700. Hiervan kan „redelijkerwijs'
gesproken heusch niet meer af.
De bezuiniging van ons onderwijs moet
'derhalve voornamelijk gezocht worden in
den scholenbouw.
'Ik zou wel durven beweren, bevolkings
aanwas nu buiten bespreking gelaten: ons
lieve Nederland heeft scholen genoeg.
Er zal daarom naar middelen gestreefd
Bienen te worden, om openbare scholen
ia bijzondere om te kunnen zetten en om
gekeerd.
En waarom kan dat toch niet?
In Haarlem trok een bijzondere Nijver-
heidsavondscbool in een verlaten gebouw
de vereeniging voor ambachtsonderwijs;
een Montensorieschool wordt gesticht in een
opgeheven openbare lagere school en de
zeer gunstig bekend staande R.K. Buitenge
wone school heeft geen gebouw met parket
vloeren en vensters met glas in lood ge
vatte ramen. Hiertegenover staat, dat men
in Amsterdam 3 openbare scholen ophief
en nog geen drie minuten verder een nieuwe
kostbare bijzondere Christelijke school
bouwde. De verlaten openbare scholen zijn
nog in goeden staat lij 't Gaasterland zag
ik een nieuwe school met den Bijbel en
een kwartier verder een werkelijk goede,
.verlaten openbare school
En zoo zal het wel meer gebeuren.
Dit nu is geldverspilling en eigenlijk
formidabele nonsesse.
De geest van 't onderwijs wordt toch niet
bepaald door den aard van den schoolgevel
of enkel en alleen door 't nieuwe en kost
bère gebouw.
Was er voor 1919 een „teveel
schoolkrotten, nu dreigt er een „teveel
aan dragelijke scholen en zal men het nog
beloven, solide ex-scholen als pakhuizen
te huur zien staan en zal dit weer ten ge-
De heeren dr. C. H. Kuenen en J.
H. Visser bedanken als raadslid.
Blijkens officieele mededeeling van de
P A. C. is bij dit lichaam bericht ingeko
men van de heeren dr. C. H. Kuenen en J.
H. Visser, dat zij voor een eventueele her
kiezing als raadslid niet meer in aanmer
king wenschen te komen.
De heer Visser had sinds Juli 1907 zit
ting in den raad en dr. Kuenen sinds 22 Oc
tober 1915.
Maandagmiddag vond opnieuw een be
spreking plaats tusschen het bestuur van
de IJmuider Federatie en de besturen der
beide Reedersvereenigingen te IJmuiden,
zulks naar aanleiding van de j.l. Zaterdag
door eerstgenoemde organisatie van de
Reeders ontvangen voorstellen.
Het bestuur der IJmuider Federatie acht
overeenstemming onmogelijk, indien door
de Reeders niet zou kunnen worden aan-
vaa»j, dat door hen 5 per maand en per
man in het fonds voor de opvarenden zal
worden gestort. Het door de Reeders aan
geboden bedrag namelijk 2 50 per man
en per maand, wordt door de IJmuider Fe
deratie t,en eenenmale ontoereikend ge
acht. De besturen der Reedersvereenigin-
gen zegden toe de zaak opnieuw in over-
weging te zullen nemen om uiterlijk
Woensdag a.s. hun beslissing te zullen me-
dedeelen. Onmiddellijk na deze bespreking
vond een bijeenkomst plaats met een groot
aantal opvarenden, welke dien morgen wei
gerden uit te varen vóóraleer hun positief
kon worden medegedeeld of de Reeders den
gesteldcn eisch konden inwilligen.
Op advies van het bestuur der IJmuider
Federatie nam men er genoegen mede, dat
de beslissende vergadering nog één reis
zou worden uitgesteld en besloot dus weer
uit te varen.
Hoewel de toestand gesoannen is, blijft
het bestuur van de IJmuider Federatie van
oerdeel, dat stillegging van het bedrijf voor
komen kan worden.
In den nacht van Zondag op Maandag is
te Noordwijk aan Zee gestrand de vischkot
ter „Margaretha" (Zeebrugge 31). Het
scheepje, met vijf koppen bemand, zit zeer
hoog op het strand. Het was Donderdag j.l
uit Zeebrugge vertrokken ter treilvisschcrij.
Kapitein V. Vliegink deelde mede, dat hi?
den treil verloren, had en daarop 's nachts
was vastgeleopen.
Het vaartuig is 's middags, nadat assis
tentie uit IJmuiden was aangevraagd, door
een sleepboot vlotgebracht en daarna naar
Zeebrugge vertrokken, -
De heer W, K uit Rotterdam was Zondag
morgen met een vrachtauto, volgeladen met
hengelaars, die in de ringvaart van den
Haarlemmermeerpolder hun geluk kwamen
beproeven, voor het café van den heer M.
aan den Aalsmeerderdijk aldaar, gearriveerd.
Terwijl de hengelaars zaten te visschen
beging, een zoontje van den heer H., dat in
den wagen was blijven zitten, de onvoorzich
tigheid om de remmen te verzetten met het
gevolg, dat de auto in beweging kwam en
achteruit de ringvaart in reed. Het knaapje
wist er intijds uit te springen.
De heer W. was spoedig met een andere
auto en takels ter plaatse' om de reeds
diep in het water weggezakten vrachtauto
weer op het droge te brengen,, een karweitje,
waarmede meer dan drie uren waren ge
moeid.
Een adres van de Kamer van Koophandel.
Voor electrische tram onder voorwaarden.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Haarlem en Omstreken heeft een
adre^ gezonden aan Ged. Stalen van
Noord-Iiclland waarin zij zich veroorlooft
naar aanleiding van de binnenkort doordat
College te nemen beslissing inzake het ver-
leenen van autobus-concessies op het tra
ject HaarlemLeiden, haar oordeel te dien
aanzien mede te deelen.
Ten einde zich een oordeel te kunnen
vormen van de wenschen, welke met be
trekking tot het personenvervoer tusschen
Haarlem en Leiden bij belanghebbenden op
nijverheids- en handelsgebied in deze
streek bestaan, aldus het adres, heeft de
Kamer zich tot de afdeelingen van de Al-
gemeene Vereeniging voor Bloembollen
cultuur, de afdeelingen van het Holland-
sche Bloembollenkweekersgenootschap, Ge
plaatselijke middenstandsorganisaties, de
aldaar gevesligde groot-industrieën, de
bankinstellingen en enkele particulieren
gewend met het verzoek haar wel te willen
berichten of prijs gesteld wordt op het ver
krijgen van een electrische railverbinding,
dan wel op de autobusverbinding, als eenig
vervoermiddel.
Het ingestelde onderzoek heeft uitgewe
zen, dat het overgroots gedeelte der bo
vengenoemde belanghebbenden de elec
trische railverb:nding verkiest boven het
autobusvervoermiddel.
De Kamer acht deze opvatting van de be
langhebbenden juist, op grond van de vol
gende overwegingen. De bestaanszekerheid
aaa. van het aanwezige railvervoermiddel is, uit
financieel oogpunt bekeken, grooter dan
van welke particuliere autobusondernemin
ook. Daarnaast zullen bij een uitsluitend
autobusvervoer de belemmeringen op dezen
volge hebben, dat we, om den overvloed j weg van een dergelijk jn omvang worden
van pakhuizen te doen verminderen, een daj hiervan groote nadeden, grooten hin-
nieuwe Oost-Indische Compagnie moeten dgr m] rgeds b;j beperkt yervoer het
gaan oprichten. j gevai voor alle andere vervoermiddelen,
De voorstanders van openbaar- en bijzon- duj. V0Qr het vervoer in het algemeen, zon
der onderwijs dienen zich dus te beraden hrf geyolg Hiervoor
en onder toezicht van de Overheid van
schoolgebouwen te ruilen in 't waarachtig
belang van een juiste en onschuldige bezui
niging op 't onderwijs.
Misschien worden de kosten dan nog wel
eens 15per hoofd
En dat zou al een heele stap in de goede
richting zijn.
H. J. J. SPOOK.
hoeft slech's gedacht te worden aan het
opnemen van een massaal personenvervoer,
hetwelk mei railverbinding mogelijk is en
minder kosten met zich brengt dan wan
neer datzelfde vervoer per autobus zou
dienen te geschieden. Voorts geeft bet
railvervoermiddel een zekerheid omtrent
het in gebruik nemen van een voor het
vervoer bepaald aangewezen gedeelte van
den weg, op igen kosten door de tram ge
maakt of door haar als concessie van der
den in eigendom of gebruik verkregen, ter
wijl de autobus zich aan de wegzijde kan
begeven, wanneer het noodig is, doch dat
in de praktijk hiervan meer dan eens niets
terecht zal blijken te komen.
Ten slotte worde nog opgemerkt, dat in
dien de autobus als eenig vervoermiddel
dienst moet doen, een niet te vermijden
tariefsverhooging daarvan het gevolg zal
zijn. De aanvullende vervoerstaak, welke
de autobus thans naast de tram vervult
zal, zoodra laatstgenoemde verdwenen is,
geheel van karakter veranderen, daar deze
dan te zorgen heeft voor een voldoende
surplus aan plaatsruimte, wil zij haar taak
naar behooren vervullen en hiermede is
verhooging der tarieven onvermijdelijk ver
honden.
Aan de hand van het ingestelde onder
zoek en op grond van het bovenstaande
heeft de Kamer dan ook eenstemmig beslo
ten aan het College van Ged. St. te advi-
seeren de bewuste autobus-concessies op
dezen weg niet te verleenen, indien de ze
kerheid bestaat, dat de bestaande stoom
tram binnen zoo kort moglijken tijd geelec-
trificeerd wordt. Aan de Directie der
Noord-Zuid-Hollandsche Tramweg Maat
schappij behooren daarbij eenige voorwaar
den te worden opgelegd.
In de eerste plaats dient als uiterste ter
mijn voor de totstandkoming dezer electri-
ficatie een jaar vestgesteld te worden.
In de tweede plaats dient in de conces
sievoorwaarden voor de tram een bepaling
opgenomen te worden omtrent den rijtijd,
terwijl het tevens zeer gewenscht is, dat
concessies aan autobus-ondernemingen ver
leend blijven, zoolang bovenbedoelde elec-
trificatie nog niet is tot stand gekomen.
De Kamer zou bet in hooge mate op prijs
stellen, indien Uw College met het boven
staande wel rekening zou willen houden,
aangezien voor handel en nijverheid in deze
streek verre te verkiezen is boven autobus
verbinding.
De groslijst voor de Prov. Staten bevat
de volgende namen alfabetisch: (de cijfers
achter de namen wijzen het aantal plaatse
lijke candidaatstellingen aan): H. J. Berg
kamp, aftr., 19; J, J, Bisschop, 2; Dr. E A.
M. Droog, aftr., 22; P. Heieker, 14; C. Jan
sen 1;,J G van Kessel, 1; A. J. Loerak
ker, 188; J. P. Nijssen, 16; A. J. M. Primus,
1; J. A, A. Straman, 2; J. W. Sieverding, 1;
G. A. Verkade, 6 en P. G van Wes, 4.
NOORD-HOLLAND.
Op de groslijst der S. D. A. P. van het
Gewest Noord-Holland-Zuid voor de Prov.
verkiezingen, komen de volgende candidaten
voor van de besturen, gerangschikt naar
voorkeur: 1. M. A, Reinalda, Haarlem; 2.
W. v. d. Vall, Heilo; 3. mevr. Miedeina-Zon-
dervan, Amsterdam; 4. W. F. Visser, Velsen;
5. J. Joosten, Haarlem; 6. C. Spaargaren
Dzn., Aalsmeer. Toegevoegd door de afdee
lingen, in volgorde door het lot bepaald:
7. H. J. Klein, Schoten; 8. W. Scheffer; Haar
lemmermeer; 9. J. H, Visée, Schoten; 10. P
de Bier, Amsterdam; 11. J. Visser, Bever
wijk.
De anti-rev. partij zal in de Staten-kies-
kringen Haarlem—Zaandam met een gecom
bineerde lijst uitkomen. De lijst bevat de
volgende namen: 1. Mr. A. Bruch, Haarlem;
2. D. L. Harms Hoorn, 3. K. Kan, Zaandam; 4.
Mr. F. J. D. Theyse, Bloemandaal; 5. L.
Slingenberg, Zaandijk; 6. G. Wolzak Hzn.,
Haarlem; 7. Mr D. Sluis, Alkmaar; 8. P. G.
Diepersloot, Schoten; 9. H J. Linzel, Zaan
dam; 10. C. ten Boom, Haarlem; 11. C. H.
Hoijtink, Alkmaar; 12. H. H. Felderhof,
Bloemendaal; 13. A J. Riemersma, Krom
menie en 14. W. F. Jansen, Schoten.
Voor den Kieskring Velsen is de volgende
candidatenlijst opgemaakt.
1. A. Colijn, Nieuwer-Amstel; 2. F, P. Ver
meulen, IJmuiden; 3. S. van Wijk, Haarlem
mermeer; 4. Mr. A. Slob, Haarlemmermeer;
5. P. van der Meer, Aalsmeer; 6. Ds. W-
Bijleveld, Haarlem; 7. A. Biesheuvel, Half
weg; 8. J. de Bree, Nieuwer-Amstel; 9. J.
Verkuyl, Heemstede; 10. F. H. Bos, Haar
lemmermeer.
Ongeveer te half 5 Zaterdagmiddag 'had
onder de gemeente Lisse, even over de
Lisserbrug, een ongeval plaats, dat wonder
genoeg zonder persoonlijke ongelukken af
liep.
De werkman S. B. ging met vrouw en
kind, welke laatste in een kinderwagen
gezeten in de richting Hillegom.
Achter hem kwam een auto aan. Plotse
ling reed de automobilist den kinderwagen
aan en sleurden den wagen mede, waar
door het kind er uit werd geslingerd. I?it
kind kwam er wonder genoeg zonder let
sel af, doch de wagen was versplinterd.
B, hield den chauffeur staande, tot de poli
tie verschenen was, welke inmiddels door
den aldaar wonenden heer de V. was opge
beld. Nadat procesverbaal was opgemaakt,
beloofde de chaffeur aan den heer van
B, 70 schadevergoeding voor den ver
nielden kinderwagen te zullen voldoen,
waarna hij zijn reis kon vervolgen.
Een schel telefoongerinkel, geruimen tijd
na het middernachtelijk uur, was de voor
bode, dat er iets bijzonders op til was. En
jawel, medegedeeld werd, dat er een hevige
brand uitgebroken was bij den heer Kaub
aan de Lange Heerenvest. Dat was wat!
Veel ernstige branden doen zich in Haar
lem gelukkig niet voor, maar nu er dan
toch eens was, haastten wij ons er heen.
Een kisten- en timmerfabriek in brand,
vol brandbaar materiaal dus? Maar op het
Spaarne was geen rook te zien! En oo,:
geen vuurgloed aan den hemel! Zou het
bericht dan toch overdreven zijn? Nabij
de Langebrug ontmoetten wij reeds men-
schen, die van den brand terugkeerden.
Zou het dan heusch niets bijzonders zijn?
Maar nauwelijks op de Lange Heerenvest
gakomen, zagen wij, in hoe groote om
geving het terrein afgezet was en, alsof op
ons gewacht was, laaiden met vernieuwde
woede de vlammen aan den vQorkant op
Een wirwar van slangen lag over den
grond uitgespreid. Van alle kanten werd
hét vuur bestreden Vanaf de Lange Heeren
vest, vanuit de Anthoniestraat, den Burg
wal en de Raamsteeg, werd met een twaalf
tal stralen de strijd met het vernielende
element gevoerd, maar het scheen niet te
helpen, het vuur breidde zich steeds uit.
Wij gingen een poort van de fabriek
binnen en hadden van daaruit een gezicht
op den vuurhaard Deze bevond zich achter
in de uitgestrekte fabrieksgebouwen
De familie Kaub had zich wat lang onder
houden met een logé en wilde zich later
dan gewoonlijk ter ruste begeven.
Vanaf het raam van zijn slaapkamer ont
dekte een der zoons den brand en onmid
dellijk werden politie en brandweer ge
waarschuwd.
Dit was kort na middarnacht en weldra
was de brandweer, met volledig materiaal,
waaronder de nieuwe motorbrandspuit,
aanwezig.
Het blusschingswerk bleek een heel
karwei te zijn en met vereende krachten
werd het aangevangen. Er dreigde gevaar
voor het. aangrenzende woonhuis van de
familie Kaub, waaruit de meest waarde
volle zaken werden uitgedragen. Ook het
kantoor werd ontruimd en de administratie
en andere zaken in veiligheid gebracht.
De. machines, welke in de fabriek ston
den, konden niet gered worden. Zij wer
den zwaar beschadigd door de ontzetten
de hitte en het vele water.
En ondertusschen brandde het vuur lustig
voort. Hoewel als een zee van water over
de vlammen werd uitgestort, scheen dit
niet te helpen,
Was men het vuur oogenschijnlijk op
een enkele plaats meester, dan dook het
daarnaast weer op en richtte men de water
stralen daarop, dan kwamen de vlammen
op de naar het scheen gedoofde plaats
weer te voorschijn. Langzaam kwamen de
vlammen naar voren en daar werd de
kroonlijst aangetast. De vurige tongen lek
ten langs den dakrand, kronkelden zich
langs een dakraampje en zetten dit weldra
geheel in. vlammen. Het kapelletje trok
zichtbaar krom, brandde geheel door en
helde geheel naar achteren over. Ieder
oogenblik kon het omlaag storten, doch het
gebeurde toch niet. Toen wij het terrein
van den brand verlieten, stond het nog
steeds in zijn hellenden stand.
Vooral toen het vuur meer naar voren
kwam, vormde de brand een imposant
schouwspel. Hoog laaiden de vlammen op en
nu en dan scheen het bovengedeelte als
één groote vuurbol te zijn. Op de ver
schillende verdiepingen zag men de ruiter,
hel verlicht en vol laaien gloed stonden de
vertrekken in het gebouw.
Ruiten werden stuk geslagen, dakpannen
stortten omlaag, tot plotseling met donde
rend geraas een gedeelte van het dak in
stortte, kort daarop gevolgd door een twee
de instorting. Een regen van vonken spatte
omhoog en als een gouden-regen-vuurwerk
spreidden zij zich uit over de daken der hui
zen en óver de Lange Heerenvest. Een
schitterend gezicht, waarnaar men volbewon-
dering moest staren ondanks de wetenschap,
dat zooveel moois, zooveel kostbaars ver
nietigd werd. Die vuurbollen hielden langen
tijd aan en verdwenen eerst, toen het vuur
oversprong naar het gedeelte, boven het
kantoor gelegen, om daar weer nieuw voed
sel te vinden en met verdubbelde kracht het
verwoestingswerk voort te zetten.
De brandweer scheen maciv.eloos.12
stralen en geen glimp van verminde-ing van
het vuurde nieuwe motorspuit werkte
op volle kracht en het eentonige geronk van
den motor klonk triestig in den stillen nacht.
Aan de andere kant der Lange Heerenvest
stond de laatste trarr.diensi der Amsterdam-
sche tram. De passagiers ?r van waren over
gestapt in een andere dienst en zoo verder
vervoerd.
Het gedeelte der lijn op de Lange Heeren
vest was stroomloos gemaakt op verzoek
der brandweer, omdat dit beter was met
het oog op de vele zware waterstralen,
welke uitgeworpen werden en omdat er
korten tijd kans bestond, dat de voorgevel
voorover zou slaan en op de draden der
tram terecht zou kunnen komen.
En voort ploeterden de brandweerlieden,
onder leiding van commandant Van den
Broek! Hard werd er gewerkt en ja, tegen
2 uur kon de heer v. d. Broek verklaren:
„Wij beginnen te winnen."
Het was zoo! De winst was aan de zijde
der kranige brandweer, die zichweer zoo
dapper weerde. De kracht van het vuus
verminderde, de helle gloed verdween en
een somber zwart trad er voor in de plaats:
akelig en doodsch; als treurend over de ver
nieling. Slechts op den verren achtergrond
bleef nog een lichte schijn van spelende
vlammen, maar ook deze zouden wel be
dwongen worden. Toch duurde het nog tot
half 4, alvorens de brandweer in kon ruk
ken. En het nog smeulende vuur moest nog
tot hedenmorgen voortdurend nat gehouden
worden.
„DE VLOOT VAART NIET UIT",
Ziehier een krantenberichtje uit het Ka
tholiek Volendam. „Gedurende de vernieu
wing der H. Missie, welke de 'geheele week
duurt, vaart de vloot niet
u i L"
Je wordt er even stil van als je dit bewijs
van ir.tens, echt Roomsch leven, zoo een
voudig weg geschreven, op je redactietafel
vindt. Vanwege de H. Missie, vaart de vloot
niet uit, blijven de visschers dus binnen, ligt
zoo goed als het heele dorpsbedrijf stil,
derven de betrokkenen dus inkomsten.
Wat drommel nog toe, dat is wat anders
dan wat wij doen, nietwaar?
Wij wekken elkaar op om de een of an
dere propaganda vergadering bij te wonen
en zijn dan heel enthousiast als de zaal
driekwart gevuld is voor een bijeenkomst,
met als buitengewone attractie een of ander
amusementsnummer; wij zijn dolblij als een
uitnoodiging om op de twee overgebleven
katholieke feestdagen de zaken te sluiten
voor vijftig procent succes heeft; voor ons
is een algemeene H. Communie, waaraan
goed wordt deelgenomen, een reden om te
roemen in de degelijke katholiciteit van een
parochie.
O, neen, wij dingen niets af op de vurig
heid der Haarlemsche katholieken. Hun ge
loofsijver, hun milddadigheid, hun strijdlust
ook om pal te staan voor de verdediging
van onze Moeder de H. Kerk staan buiten
kijf en verdienen lof. Prachtige staaltjes van
individueel vurig geloofsleven zijn onder de
katholieken van Haarlem en ruime omgeving
aan te wijzen, maar zoo'n berichtje uit Vo
lendam: „gedurende de vernieuwing der H.
Missie, vaart de vloot niet uit", 's jonge,
daar is een heele meditatie op te houden.
Een heele bevolking, die op openbare wijze
meeleeft met het kerkelijk leven!
Het herinnert me aan een ondervinding
die een onzer katholieke voormannen op
deed te Volendam in de dagen der revolutie-
bedreiging in 1918.
Ook in Volendam zou gesproken worden
om de menschen op te wekken zich te we
ren tegen het revoluticgevaar. Dat zou ge
beuren op Zondag. Dan was de vloot bin
nen. Zondagmiddag n? de vespers. De zaal
van het patronaatsgebouw liep vol met
stoere visschers. Zeshonderd. Zwijgend, allen
getooid met de bekende muts. Het was een
geweldig gezicht die zeshonderd berenmut
sen in die zaal. En muisstil was het, be
angstigend stil. De spreker begon. Het bleef
stil. Muisstil De spreker wss bang dat hij
het contact miste met de vergadering. Hij
raakte er door van streek bijna. Totdat hij
een tirade lanceerde (we kennen ze wel,
nietwaar?) waarin hij de mannen van Volen
dam opriep tot Verdediging van Kerk, Vor
stin en Vaderland. Toen kwam het. Ineens.
Geen handgeklap, maar een voetgetrappel
en bijvalsbetuiging, dat eerst zacht begon als
een aankomende wind en aanzwelde tot een
orkaan. Dan weer was 't muisstil. Tot een
nieuwe tirade kwam en weer datzelfde on
weer naderde, aanzwol, toornde en verging.
Het was geweldig omdat het zoo beangsti
gend was.
Zoo vertelde mij die voorman zijn bevin
ding in Volendam. Het klopt met dat be
richt uit Volendam: „gedurende de vernieu
wing der H. Missie, vaart de vloot niet uit."
Wetsontwerp tot aanvulling van het Wefb.
van Stralr. met een artikel tot bestrijding
der flesschentrekkerij.
Opbrengst der rijwielbelasting in 1926,
Ernstsig vliegongeluk bij De Kooy.
Voorloopig Verslag der Tweede Kamer
inzake steun aan mobilisatie-slachtoffers.
Smokkelarij op groote schaal te Venlo.
Het Rijk voor duizenden guldens benadeeld.
Opzienbarende roofmoord in Den Haag op
klaarlichten dag.
Een adresbeweging door geheel Neder*
land tegen het Ned. Belg. verdrag.
Ernstig auto-ongelnk in Groningen. Drie
personen verdronken.
Hfet spoorwegongeluk bij de Vink. Resul
taat der Commissie van Onderzoek, inge
steld door den Minister van Waterstaat.
De heeren Dr. C. H. Kuenen en J. H.
Visser wenschen niet meer voor verkiezing
als raadsKd in aanmerking te komen.
Zware brand aan de Lange Heerenvest te
Haarlem.
Candidaatstelling Provinciale Staten, kies-1
kring Velsen.
De Duitscche voorstellen inzake de ves
tingwerken in Oost-Pruisen worden door de
geallieerde deskundigen onbevredigend ge
acht.
De actie tegen den Poolschen Staat.
Nieuwe arrestaties.
De Belgische regeering staat hare con
cessie in Tientsin aan China aL
De ruime fabrieken en werkplaatsen
bieden een troosteloozen aanblik. Verbrand
en geblakerd met ingestort dak staat daar
nu nog slechts hef treurige overblijfsel van
de gisteren nog in volle actie zijnde fabriek,
waarin thans het water stroomt, dat ook van
alle kanten afdruipt.... De schade was
hedennacht nog niet te begrooten, maar er
zou, naar verondersteld werd, een zeer
groot bedrag mee gemoeid zijn.
Barometerstand,
7.53 Vooruit*
Licht op. De lantaarns moeten morgea
worden opgestoken om 4.50.
Medegedeeld door het Ned. Kon. MeteoroL
Instituut te De Bildt.
Naar waarmemingen in den morgen van
18 Januari 1927.
Hoogste Barometerstand 771.1 m.M, to
Isafjord.
Laagste Barometerstand 746.4 m.M. te
Rochefort.
Verwachting van den avond van 18 tot
den avond van 19 Jan.:
Zwakke tot matigen wind urt N. tot W.
Op het terrein van den brand waren o.m. richtingen, nevelig tot zwaar bewolkt; wei
aanwezig wethouder Reinalda, de gemeente-. nig of geen neerslag in het Z. In N. kans
secretaris, mr. Wesstra en het raads-| op regen- of sneeuwbuien; temperatuur op
lid, de heer Van Liemt.
Er waren overigens niet veel nieuwsgie
rigen op de been. Het schouwspel was wel
mooi, maar de nacht was koud!
Ook leden van E. H. B. O. waren aan
wezig en moesten nog hulp bieden. Een
nevenbewoonster had het op haar zenuwen
gekregen en wilde niet langer in haar huis
blijven. Toevallig stond er een particuliere
auto van iemand uit Heemstede. De inzitten
den werden door iemand van den eerste-
hulpdienst aangeklampt en bereid gevonden,
de juffrouw, die intusschen wat gekalmeerd
was, naar familie in de stad te brengen, waar
zij verder den nacht kon doorbrengen.
Nog werd door den E. H. B. O.-dienst een
brandweerman, die aan een pink gekwetst
was, verbonden,
het vriespunt tot lichte dooi.
Toen we naar huis terugkeerden, dreven
dikke, zware rookwolken stadwaarts....
Het officieele politie-rapport meldt het
volgende over den brand:
Om tien minuten over twaalven werd
hedennacht een uitslaande brand gemeld
in perceel Lange Heerenvest 114. waarin
gevestigd is de houthandel van de N. V.
voorheen J. E. A. Kaub.
De oorzaak is onbekend. De brand is ont
staan in de kistenmakerij.
Om half zes gisterenmiddag had de direc
teur bij een ronde niets bijzonders ontdekt.
De heer Kaub Sr., die naast de fabriek
woont, ontdekte den brand omstreeks 12
