Uit de Pers. Sport en Wedstrijden. Biitenlandscb Overzicht. w." vXÏJIT™ 'a Verwaarloosde verkoudheid Het jaar 1926. Zweedsche Epis'els. DE SPAARNEBANK Berichten uit onze vorige oplage. -r^n schim it hei verleden. ondermijnt Uw gezondheid! Waak daarvoor, neem direct Akker's Abdijsiroop DAMMEN. SCHIETEN. Nationale competitie. KUNST EN KENNIS. Koppensnellers en hun bijgeloof. 1021/™ 1021/™ 27V2 100 100 57 214 91/2- 85V4 85-6 17 4X3 205 157 157 81/™ 8 40 39 694 693 384 383 170 437 428 426 3261/2 3281/2 173 173 194 264 365 127 '251/2 Willy Martens, f De moord op de Noordermarkt te Amsterdam. Een verklaring van den Chineeschen Minister van Buitenlandsche Zaken. 4 He STAATSLOTERIJ. TrêfcliinK van Maandae 24 JannarL 5e Klasse 5e Lijst. Hooce prijzen: Prijzen van f 70: Wij lezen in .,Het Centrum de volgende treffende beschouwing, naar aanleiding van het overlijden der ongelukkige prinses Char lotte van België, ex-keizerin van Mexico: De dood van pnnses Charlotte van Bel gië, gewezen Keizerin van Mexico, roept her inneringen wakker aan een tijd en een politieke tragedie, die sinds vele jaren ach ter ons liggen. In zijn gedicht: „Napoleon" (Napoleon III) laat Schaepman aan het oog van den stervenden Franschen keizer de figuren voorbijtrekken die in zijn veelbe wogen^ leven een plaats hebben ingenomen. Als schimmen uit het ve*'eden rijzen zij op, en de zieltogende Caesar, die zelf eenige jaren tevoren zijn troon verloor, hoort 'aun smeekbeden en meer nog hun verwijten, terwijl een siddering hem door de leden vaart, wanneer hh denkt aan de vele mis slagen van zijn avontuurlijke loopbaan. Tot de figuren, die in zijn verbeelding rond zijn stervenssponde waren, behoort ook de thans op haar kasteel te Bouchant gestorven vorstin Het Keizerrijk Mexico was het werk van Napoleon III, en het was de Fran- sche Keizer, die aartshertog Maximiliaan van Oostenrijk had bewogen er de kroon drager te zijn. Met Fransche militaire hulp was het Keizerrijk in 1804 gesticht, maar het bleek al spoedig, dat het zonder die hulp den noodigen grondslag miste. De jeugdige souverein, die gehuwd was met prinses Charlotte, deed wat in zijn ver mogen was, om een geregelde orde van zaken te scheopen- hij toonde zich, even als zijn gemalin, vol toewijding en ijver. Maar meer dan een droom zou de stichting van zijn dynastie niet wezen, en het einde van deze regeering, die nauwelijks drie iaren duurde, was een geweldig drama. Op een jammerlijke mislukking iep Napoleon's on derneming uit. Met oorlog bedreigd door de Ver. Staten van Noord-Amerika, die <xeze Huropeesche inmenging in de Mexicaansche zaken niet duldde, riep hij zijn troepen uit het verre land terug, en daarmede was het lot van Maximiliaan bezegeld. Keizerin Charlotte had zich naar Europa begeven om daar de hulp van Frankrijk in te roepen, en Napoleon te herinneren aan zijn beloften en fraaie voorspiegelingen van weleer. Het mocht niet baten. En op wreede wijze te leurgesteld ïd haar verwachtingen werd de arme vrouw krankzinnig reeds voord.it in Mexico de eind-catastrcphe kwam eo hare echtgenoot met eenigen zijner getrouwen viel onder de kogels der aan ïar.gers van Juarez. Nimmer kreeg zij het verstand terug, en Schaepman laat haar in zijn gedicht tot den man, die de aanstichter was van het Mexicaansche avontuur de wanhopige vraag richten: Wanneer komt Max terug?.... In den dood zijn de beide echtgenooten thans, na zoovele jaren, weer vereenigd. Maar dood voor de wereld was de ongeluk kige vorstin sinds het oogenblik, dat zij haar smeekbeden om bijstand met 'n afwijzing be antwoord zag. En zoo werd zij een der meest tragische figuren uit de geschiedenis der vorige eeuw, een schim uit het verleden, steeds meer verbleekende en geheel onbe kend en vergeten bij het thans levend ge slacht. Voor een oogenblik voert haar dood onze gedachten terug naar den tijd van haar kortstondig keizerschap. En wij gevoelen dan tevens, hoe vèr die rijd achter ons ligt, hoe ontzagelijk veel er sinds die jaren ver anderd is in de wereld, en...- hoe talrijk de beproevingen waren en de rampen, die kwamen over andere vorstenhuizen, dat van Napoleon in de eerse plaats. De gang der historie is vol verrassende wendingen, welke maar al te dikwerf tragische wendingen zijn: en telkens opnieuw demonstreeren de broos heid van menschelijke macht en de ijdelheid van menschelijke glorie." IL Koppom, Januari 1927. Ook in dit oord slaan twaalf huizen en een varkenshok. Wanneer men dan ook van plan is geweest ons Zweden te toonen in zijn veelzijdigheid, dan kan dat plan als ge slaagd hee'.en. Logeerden we in Göteborg, Trolaattan en Karlstad in de meest luxueuse Ho els, thans werden we gedwee onderge bracht in een ernstig, degelijk pension met dito oude dames, waar 's avonds werd geha'.ma-d en ge-zwarte-piet. Grif zij toegegeven, dat een vijfdaagsch verblijf in Koppóm ons aanvankelijk niet erg aanlokte. Maar reeds den volgenden dag werd het anders. Om zeven uur wer den we uit ons bed getrommeld voor een tocht naar de bergen. Voordien moesten we echter het gebruikelijke zware Zweed sche ontbijt doorworstelen met veel ha ring en andere visschen, plus het fleschje Pilsner. Ze beginnen daar in ieder geval niet te bat met bier. 't Merkwaardige is. dat bet ons allen goed smaak'.e, maar dat ze niet'emin in Holland gek zouden opkij ken als ik daar zooiets ook eens ordon- neeren ging. Nadat wij ons ergo te goed hadden ge daan aan diverse gerechten, kwam de slee voor en werden we ingeladen. Annex de ski's. Erkend dient dat geen der drie Hol- landscbe verslaggevers ooit vart zijn leven op ski's gestaan had. zoodat we ons in geen geval voor elkaar behoefden te geneeren. Nadat de slee zich door alle mogelijke kronkelwegen gekurketrekkerd had, kwa men we eindelijk op een stuk land dat nog ellender was dan alle andere gedeel en en ceder de goede zorgen van Luitenant Lind- berg werden de ski's vastgebonden. Het begon met een vaL En nadien nog ettelijke vallen. Maar alleng9 kregen we den -maak te pakken en ging het van een eien dakje. Zoodat het Koppom's verblijf ons direct minder vervelend ging toeschij nen als weleer. En eiken morgen trokken de Nederlandsche verslaggevers er, verge zelt van twee jonge Zweedschen, op uit om zich nog meer te bekwamen in deze zoo zeer gezonde sport. De gastvrouw, Froken Östermann, heef! waarlijk alles gedaan om ons het verblijf zoo aangenaam mogelijk te maken. En zoo was er dan ook op een avond een bal, waar een Noorsch officier in schitterend uniform het noodige cachet aan de zaak gaf. Twee musici vormden het orkest, het vloerkleed werd opgerold en de balzaal was ook klaar, eenige lfesschen Schweden- punch werden ontkurkt en het feest was cr! En zoo heeft ons drietal in een oord als Koppom vele keeren veel pleizier ge had en veel gelachen. Ik zeg in een oord als Kopom. U weet: er s onden twaalf hu zen en een varkens hok. Dat is heusch niet overdreven grap pig. Koppom is namelijk een gehucht op de grens van Ncorwegen er Zweden, waar geen Zweed ooit van gehoord had, Iaat staan een Hollander, een oord, dat 20 Ki lometer van het eerste spoorwegstation af ligt, en waar men nog vervoer heeft per diligence. Ook de post gaat nog per dili gence vóór verder per nacht'rein of vlieg tuig dieper Europa in te gaan. Winkels zijn er natuurlijk in Koppom niet en de gene uit ons gezelschap, die meende zien eens op zijn dooie gemak te Koppom te laten scheren, kwam van een koude kermis thuis. En toch: hoe genoegelijk was daar he' leven, 't Heeft toch heusch zijn bekoring eens ver van huis te zijn, niet gestoord door zorgen en gejacht, en eens genieten van het dolce far niente. Dat kon men daar zeker doen. Daarvoor leende zich de geheele omgeving gaarne. Deze Zweden hebben hun huizen eigen aardig ingericht. Allereerst zijn de meeste woningen van hout. Verder heeft de in richting van zoo'n huis de meest grillige architectuur. De kamers loopen haast allen in elkaar en hebben verschillende in en uitgangen en in het pension waar we ver blijf hielden, leidden niet minder dan drie trappen kronkelend naar de eerste étage In de kamer9 zelf staan enorme zuilen van kachels, die tot het plafond reiken en zeer veel hitte geven. Er was ter eere van de Hollandscbe journalisten op zekeren avond een vadec- landsch feest aangericht, dat een zeer bij zondere bijsmaak had. De Kers boom stond in de keuken ér. de gasten werden eveneens in de keuken verzocht voor het middagmaal. Daar dien den we zelf een groot stuk worst uit een oan op te visschen en eén speciaal soort brood onder te dompelen in de klaar »'sande saus. Dat was allemaal nog niets Maar het eind van het lied was dat eer, ieder bij het verlaten van de keuken de dienstdoende prinses een kus moest gever zoo was het gebruik! Het afscheid uit Koppom was hartroe rend. 't Idee dat geen van ons daar ooii meer zou terugkomen, omdat we zender Luitenant Lindberg nooit iemand zouder kunnen duide'iik maken, dat we naar Kop pom moesten, deed ons even pijn. Doch er doemden andere gezichten op in een plaatr genaamd Arvika. 't Ding bad in ieder geval 7000 inwoners en we logeerden tenminste weer in een ho-tel. Luitenant Lindberg liet ons eerst wat fabrieken zien, onder meer een f abri e k van landbouwwerktuigen. Nu kunnen d Zweden misschien goede fabrieken hebbc maaT Holland heeft ze ook en ik zou der lezer g'een nieuws vertellen, als ik gins ui leggen hoe een schroef en een moertje werden gemaakt in Arvika en Wilton, Fi- gee. Beynes etc. zouden ons uitlachen. Geen onzer rende derhalve naar het telegraaf kantoor ora het verslag van het machine fabriek-bezoek wereldkundig te maken met pakkende koppen, twaalf-punts, groot-vet! Neen, er stond weer een sroorgasje klaar en we hadden hongerige magen, zoodat keer cp keer naar het tafeltje liepen me' de hors d'oeuvre, steeds maar weer be denkend dat de huismoeders het hier zoo gemakkelijk hebben wat de tafclbediening aangaat. Ze ze ten maar neer en de rest moet maar zien dat ze wat krijgen. We dachten allen in een plaats als Ar vika verplicht te zijn om 9 uur onder de wol te kruipen. En juist zou de eerste onder ons aanstaltc maken cm op te stappen of er kwam een telefoontje van Luitenant Lindberg, dat de Directeur van het Tabaksmonopolet ons voor een gezel lig avondje had uitgenoodigd Goede Hol landers slaan zooiels nqoit af en dfes wet- -eenig zoeken vonden we eigenlijk de ge zochte woning, welke ook Weer geheel uit hout was opgetrokken, en waar een vrien delijke gastheer ons allerminzaamst ont- ving. Heer Disponent Olscn heelt er smaak van om vreemde journalisten bezig te hcuden. Zoo had hij onder meer de Zweed sche violist Zetterquist op bezoek, die wel- willend verschillende nummers ten gehoored hraeht Da*™, kwam wki.W a„d vermoedelijke uitslag is 11—9 bracht. Daarna kwam de whisky and soda op de proppen en niet te vergeten de on vermijdelijke Schweden-punch. En toen we meenden naar huis te gaan, bleek er in een andere kamer 'n souper te zijn gereserveerd dat werkelijk alle records op dat gebied rioeg. Wat eens te meer een bewijs was de lezer heeft het zoo langzamerhand wel kunnen merken dat de ZwedetPvoor al les houden van een natje en droogje'. Ik zei U reeds dat deze natie niet veel van de onze verschilt.... Heel laat is het dien avond geworden, toen we ons hotel weer opzochten. En den volgenden morgen gingen we direct fabrie ken bekijken. Daarna vroeg een der onzen of we nog niet eens een paar fabrieken konden zien, we hadfcn er pas twee-en- twintig te pakken. De vingerwijzing werd ter harte genomen en sindsdien konden tve ook eens van natuurschoon genieten. De och'end-express bracht ons regel recht naar Stockholm, wat niettemin nog elf uur sporen vorderde. Welk een afstan den in dit land! en nu reisden we nog maar dwars! Een rit van het Noorden naar het Zuiden kast meer dan twee dagen. Van daar dan ook dat net slaapwagen-verkeer tot een zeer groote hoogte ontwikkeld is en men nergens beter slaapwagens aantreft 4an in dit hooge Noorden. Daar kunnen zelfs de schit'erende rijtuigen van de Nord- Express (BerlijnParijs), eigendom der Wa- gons-Lits niet tegen op. In Stockholm heeft het kleine gezelschap nog enkele heerlijke dagen vertoefd en er veel bezienswaardigs aanschouwd. Daar over in een volgend artikel. H. ROOZEN. Om ket kampioenschap der Noordelijke 2de klasse. De Haarlemmers winnen na spannenden strijd. Gisteravond speelden te Amsterdam voor het kampioenschap der Noordelijke 2de klasse van den Nederlandschen Dambond de kampioenen der af deelingen A. en B.: de „IJaarlemsche Damclub II tegen de Christelijke Damvereeniging „Amsterdam" I. De gedetailleerde uitslag was „Amsterdam" I„Haarlemsche Dame." II 1. J. ZuiverJ. P. van Eyk 02 2. J. D. F. LanghenkelS. M. Mons 02 3. M. WassenaarH. van Santen 20 4. J. C. LanghenkelP. G. van Engelen 1-1 5. J. PrinsJ. Wielenga 02 H. J. KonertP. H. Meure 20 7. A. BosscJ. Bijster Jr. 02 8. C. StroobachP. Mollema 11 9. W. Hoeve—W. J. A. Matla 2—0 10. W. WijnenJ. Merts 02 Totaal 8—12 voor Haarlem. Over het verloop van dezen strijd het vol gende Het begin was voor de Haarlemmers wei nig bemóedigend, Maria verloor spoedig, even later gevolgd door Meure, Merts en Wielenga haalden echter den achterstand in, waarna de strijd gelijk op ging tct een stand van 77. Tot een kwartier voor het einde bleef de stand gelijk en heftig werd gestreden om de leiding. Tenslotte slaagden van Eyk en Mons erin om een einde te maken aan de heer- schende spanning door op afdoende wijze te winnen. Op 31 Januari a.s. vindt de return- match te Haarlem plaats. Competitie 3de klasse van den Nederl. Dambond. De 3de klasse competitie (afdeeling Noord) van den Nederlandschen Dambond vangt begin Februari a.s. aan. De „Haarlemsche Damclub" III komt in dezen competitie met het volgend tiental uit: ord Nr. 1. J. C. van Waard; 2. R. H. "-oda; 3. B. W. Kensen; 4. F. H. Kluen; i W. J. A Matla; 6. J. Merts; J. C. Gaste is; 8 U. v. d. Eynde;9. W. J. Ecsiran; 10. J. Otter, Reserves zijn: G. A. Ottolini, N. J. Zoefeman, 3. R. Hartgerink, 4. P. A. Nooy, 5. Jac. Fr. van Garderen, 6. W. Bosman, 7. J. R. Kuyk, 8. C. J. Roest, 9. J. v. d. Kodde, 10. J. Balk. CLUBCOMPETITIE DISTRICT H. EN O. VAN DEN NED. R. K. DAMBOND. Zaterdagavond had eene ontmoeting plaats tusschen S. D. O. en T. E. P., welke zeer geanimeerde wedstrijd als volgt verliep: S. D. O. I—T. E. P. I. A. Schiering—W. v. Gastelen 11 G. Roet—NT v. d. Berg 20 W. HopstakenC. Stijnman 11 G. RumpW. Knape 11 G. KraakH. Handgraaf xx T. SmitsT. Handgraaf 02 M. HomburgMasteling xx P. SpanjaardR. Melser 20 T. Nooy—W. Serné 02 P. MulW, Erbrink 20 9—7 S. D. O., daar beide afgebroken partijen in een remise standstaan. Zooals uit de uitslag blijkt, wordt het staande schieten meerendeels alleen in Haarlem en omstreken beoefend. Van de 27 vereenigingen, die meedoen, telt de staande afdeeling slechts 8 vereenigingen, waarvan 6 uit deze streek en één resp. uit Breda en Dordrecht. Toch staat er voor deze afdeeling de mooiste sprijs nl. een groote zilveren wisselbeker voor de eerste klas. Deze beker is reeds tweemaal gewon nen door de schietvereeniging Culemborg ep het vorige jaar door Bloemendaal Com mando. Ik vind het jammer, dat Culemborg dit jaar niet meeschiet, want nu gaat de strijd hoofdzakelijk tusschen St. Hubert uit Breda en Generaal Joubert uit Overveen met resp 478 en 476 punten, terwijl Bloe mendaal Commando laar 466 punten heeft. Het is te hopen, dat de prachtige beker dit jaar wederom in de buurt van Haarlem blijft. Zoo juist heb ik vernomen, dat Ge neraal Joubert een beste kans heeft; voor de tweede ronde heeft zij 479 punten ge maakt. (Hierover later). Voor de knielende houding is er veel meer animo, er wordt door 27 vereenigingen met 55 vijftallen deelgenomen in drie klas sen. Hoe in deze afdeeling het verloop zal zijn is moeilijk vooruit te zeggen, daar de verschillen uiterst klein zijn. „Merwede" uit Dordrecht staat bovenaan met 491 pun ten, daarna volgen Ermelo, Bloemendaal en Maassluis. Voor de tweede klasse gaat het tusschen Terheyden, Rozenburg, Zwolle en Breda, en voor de derde klasse tusschen Bergen op Zoom en Voorschoten. Een missionaris, die vijftien jaar lang onder de koppensnellers van Nieuw-Guinea zijn taak heeft verricht. Pater P. Verten ten, heeft Woensdagavond voor het Ned Aardrijkskundig Gcnootschao, in een der zalen van Artis, te Amste-dam gesproken over „Koppensnellerij en bijgeloof der Marind Anim. In zijn geestige causerie sprak hij van het uiterlijk en innerlijk der Kaja-Kaja's Na een uitvoerige schets gegeven te heb ben, ook in den meest letterlijken zin, van de zwarte bewoners van dit ver verwijderd deel van ons koloniaal bezit, trachtte' spr. een inzicht te geven in de ziel van deze primitieven en ging hij de vraag na: „Wat is de beteekenis van het koppensnellen?" De theorie van Kragt, waarin deze be weerde, dat de inlandsche bevolking tot koppensnellen overgaat, om daardoor „zie- lenstof" te bemachtigen, mocht over 't algemeen waa-heid bevatten, doch ging niet op voor zoover de Kaja-Kaja's betreft, Pater Vertenten was tot de conclusie ge- kpmen, dat de Kaja-Kaja's de bewoners van het binnenland verachten en zelfs meenen, dat dezen geen ziel hebben als zij gedood worden. Wanneer zij tot koppen snellen overgaan, dan geven zij den naam van deii gedooden man aan hun kinderen, opdat dezen zich daarop later kunnen be roemen. Hoe staat het nu met het bijgeloof der Marind Aniin? De spreker verhaalde uit voerig van de verschillende gedachten en voorstellingen, die de Marind Anim of de Kaja-Kaja's allen dcelen. Zij gelooven aan toGvenaars, aan de macht van geheime formules, aan tal van geheime krachten, pit bijgeloof is voor hen een bron van veel en diep ongeluk, van menige obsessie, van bijna steeds voortdurenden angst, Behalve hun groot egoïsme hebben zij ook veel» goeds, maar de goede hoedanigheden dezer primitieven worden verstikt, door bet bij geloof. De Kaja-Kaja's zijn gevoelig en gemoedelijk en gastvrij, indien zij niet door Hun bijgeloovigen angst gekweld worden Hoe trachtte nu de missie invloed te win nen in deze streken? Door vee! christelijke liefde, door veel geduld, door heel wat te verdragen. Men beschouwde de missiona rissen eerst als vreemden, later als mede lijdende, „echte" menschen en nog later als grootsche menschen. Langzamerhand kwam men met allerlei vragen, ook over het voortbestaan der zielen en haar oor sprong tot de missionarissen. Zoo was h°t ten slotte mogelijk ook godsdienstig zaad uit te strooien en eindelijk in 1922 liet de eerste volwassene zich doopen. Meerderen volgden en allen die hun bijgeloof lieten varen en zich tot het christendom bekeer den, werden van hun angst en obsessies genezen. Een internaat voor jonge men schen, die men naar lichaam en ziel wilde redden, werd opgericht, de stichting van modeldorpen had plaats waar zedelijk betere toestanden hcerschten en een ge zond nageslacht ontstond. In 1920 dreigde de bevolking van Nieuw Guinea uit te sterven, mede ook door de Spaansche griep. De regeering greep toen krachtig In, zond medische hulp en zoo werd het land der Kaja-Kaja's voor uit sterven behoed. Een groot aantal lichtbeelden werd ver volgens vertoond door Pater Vertenten, 'ie met zooveel liefde terugdacht aan dit primitieve volk, dat daar was hij van overtuigd ook nog vaak aan „Toean Petrus" dacht en het jammer vond, dat „die goede man" blijkbaar niet naar her terugkeerde. 5% Nederland 1919 1019/is '019/i6 6% Nederland 1923 lOl'/s 101'/8 4H Nederl 1917 100 100 4H N l. 1926 B 9611/16 9611 i 6% N.-l. 1923 D.. Oude Vaart 683/4 dito Gem Eigend 641 2 Mij „Nederland".. 175 b 175 b Scheepvaart-Unie 1821/2 Rotterd Lloyd 167 b 167 b Paketvaart 225 b 226 Oude Boot Holl. Stoomboot lurgens gew. 175 1741/, Nederl Kunstzijde Maecubee CM O) Holl Kunstzijde Koloniale Bank 245l/2 2473/, Indische Bank l74l/2 Cert. Handel Mij. I571/fib '577/8 1581/41 1581/2 Phoenix 1241/2 Geconsolideerde Kon Olie 389i/, 389 U S Steel Marine comm. Marine prei H V A Java Cultuur Vorstenlanden 183 Actions id. Poerwoderjo li?8/. Oude Deli CO 00 ro 456 453 A dam Rubber Serbadjadi 3343/, Allied Sumatra 115 114 1993/, 1981/2 V I. C. O 1951/a Deli Bat. Rubber Dordtsche Petr. Southern Rails 1641/a 163 Anaconda 981/4 CO AO "nT DEN HAAG, 24 Jan. De bekende kunst schilder Willy Martens, eere-voorzitter van het Schilderkundig Genootschap „Pulchri Studio" en voorzitter van het regeerings- comité voor Nederlandsche tentoonstellingen in 't buitenland, is heden op 70-jarigen leef tijd overleden. De begrafenis heeft Dorider- dagvoormiddag plaats op Oud-Eikenduinen. AMSTERDAM, 24 Jan. Naar wij ver nemen heeft de raadsman van Snelders appèl tegen het vonnis der Rechtbank aangeteekend. HANKAU, 24 Jan. De Cantonneesche mi nister van buitenl zaken Cheng-Fing heeft zich bereid verklaard met de mogendheden ie onderhandelen op de basis van econo mische gelijkheid. Hij zeidè, dat het inter nationale controle-systeem, dat tot heden door de mogendheden in China werd toege past, in strijd is met de onafhankelijkheid des lands. 11941 15000. 30 206 2146 3741 17934 1000. 3425 7132 7299 12915 20175 400. 199 3177 16699 18037 200. NIETEN -rwrr-fwy 24 145 150 155 161 248 283 294 299 324 347 486 489 555 562 575 598 657 669 676 703 725 736 782 783 798 818 825 879 891 900 927 929 940 1011 1202 1275 1302 1303 1309 1311 1349 1392 1428 1481 1503 1508 1526 1529 1534 1547 1566 1608 1618 1668 1697 1711 1756 1790 1857 1973 1978 2016 2018 2047 2062 2116 2182 2246 2292 2298 2340 2359 2400 2463 2477 2496 2531 2532 2564 2565 2572 2574 26S0 2684 2694 2733 2755 2765 2788 2870 2891 2906 2925 2965 2991 3020 3053 3140. 3146 3186 3337 3419 3488 3496 3534 3582 3656 3564 3719 3722 3736 3804 3823 3851 3905 3919 3921 4016 4081 4100 4115 4124 4140 4225 4336 4354 4362 4382 4410 4431 4496 4510 ■4558 4589 4603 4682 4687 4748 4795 4830 4858 4907 4970 5014 5027 5045 5054 5070 5186 5199 5266 5273 5322 5356 5438 5502 5510 5525 5589 5637 5657 5723 5733 5751 5856 5862 5867 5884' '5919 5938 5949 5957 5971 6040 6048 6174 6215 6241 6252 6273 6315 6371 6390 6421 6465 6500 6605 6609 6619 6645 6673 6772 6784 6794 6802 6859 6898 6924 6928 6939 6961 6977 7038 7049 7067 7070 7153 7167 7196 7234 7320 7365 7406 7463 7481 7483 7487 7493 7501 7503 7528 7556 7592 7642 7753 7795 7957 7981 8023 8038 8067 8131 8169 8198 3223 8228 8275 8277 8303 8322 .8349 8388 8417 8452 8479 8519 8521 8540 8559 8723 8780 8824 8833 8844 8854 8869 8912 8987 9046 9099 9100 9131 9155 9160 9175 9184 9307 9439 9553 9568 9598 9600 9659 9661 9696 9763 9785 9801 9802 9811 9893 9896 9931 9984 9985 9989 10104 10139 10156 10157 10191 10244 10289 10291 10292 10321 10330 10332 10420 10458 10471 10548 10584 10585 10625 10629 10635 10646 10855 10668 103'. ,7] lOSvi 1071 lj ,10803 10804 10812 10831 10937 10969 .109891 11002' 11017 11060 11112 1115ft 11177 4 11239 11294 11342 11437 11449 11456 114 11513 11536 11573 11577 11590 11616 116 11704 11764 11781 11788 11830 U8o4 118751 11939 11944 11955 11959 11972 12052 12094 12210 12241 12335 12413 (2572 125<8 12661 12720 12724 12727 12755 12778 1280Ï 12S33 12881 12885 12889 12907 12567 12977 „w. 1.3006 13012 13028 13045 1.3059 13082 13054 1990 2686 3250 5662 9937 12032 14331 1965013144 13152 13163 13166 13191 13192 13303 20696 ƒ100. 27 59 119 356 394 596 830 876 920 937 969 1271 1355 1385 1664 1716 1735 1802 1907 2001 2071 2206 2330 2392. 2429 250! 2550 2590 2659 2745 2941 3182 3428 3479 3624 3644 3723 3891 3957 4039 4238 4321 4615 4652 4700 4769 4832 4895 5090 5136 5234 5446 5639 5765 5889 5972 5980 5981 6131 6130 6248 6669 6881 6923 6960 7271 7449 7839 7868 7917 7923 8004 8070 8206 8236 8575 8623 8629 9027 9195 9226 9338 9346 9474 9628 9690 10085 10102 10228 10250 10519 10544 10558 10574 10639 10661 10752 10839 11011 11070 11076 11266 11431 11433 11477 11582 11701 11747 11856 11898 12023 12071 12149 12217 12408 12452 12478 12542 12622 12683 12819 12884 12992 13021 13048 13131 13416 13443 13518 13966 13988 14005 14062 14257 14259 14274 14389 14469 14561 14698 14819 15135 15151 15164 15295 15325 15357 15464 15564 15704 15826 15931 15988 16189 16234 16253 16282 16406 16413 16509 16544 16654 16721 16754 16781 16876 16937 17030 17255 17332 17517 17634 17756 17793 17814 18001 18116 18250 18728 18888 19239 19285 19388 19440 19521 19538 19657 19671, 19882 19903 19931 19945 20247 20429 20648 20726 20765 20779 291514804 14839 3*S415045 15051 443915272 15343 495615493 15511 580315667 15711 621215915 15922 739916123 16228 14183 144 50 14683 15020 13312 13345 13401 13429 13432 13465 1318$ 13495 13603 13656 13684 13729 13734 13760 63913761 13765 13794 13825 138S5 13901 13938 135413965 13980 14073 14107 14120 14134 188414271 14288 14305 14332 14375 14437 240414499 14551 14594 14668 14678 14685 14873 14912 14935 15C04 15100 15108 15172 15182 15344 15350 15362 15368 15538 15567 155S1 15604. 15733 15857 15879 15885 15972 16011 16030 16062 16110 16251 16256 16265 16336 1635, 806216363 16400 16418 16422 16445 16471 1648 9oifil6488 i 9304 16573 16615 16640 16650 16687 16685 16t/4 104^4 16854 16882 16S84 16903 16914 16926 169275 1072216934 16976 16988 16990 17059 17061 17148 15652! 15910; 17577 17642 17652 17942 18131 17962 17974 18164 1S199 17466 175 11 17688 17709 17883 17888 17992 18000 18202 18228 18735 1S340 18355 18458 18510 18757 18811 18925 18926 19050 19100 19449 19505 18360 18370 15375 18573 18576 18625 18819 1SS28 18865 18990 18992 18998 19134 19181 19222 19511 19545 19632 20895 20901 20974 v 20023 20934 ftnópl 5e klas 4 lijst: 5459 m.z. 5449; 13243 met 70 20860 20906 2092s 20954 JlX m. z. 13240 met 70; 7146 en 15884 m. z. niet 70. steeds is de vraag aanhangig, of niet Frank- steeds meer moet dit van zijn zuiver revo- (vervolg) Bij de spoedig daarop gevolgde algemeene verkiezing leden de monarchisten een vrij gevoelige nederli ig de republikeinen bleven niet nuttig werkzaam kan blijven, is wel- i f f T\ _l .L 1 J nl J rijk zijn mandaat over Syrië aan Italië wil overdoen, een vraagstuk dat overigens niet alleen de beide betrokken landen raakt. Want de Mandaten-commissie, welker ar beid ongetwijfeld tot de belangrijkste van den Volkenbond behoort, heeft in het ge schil, dat Chamberlain haar heeft opgedron gen, wel getoond zich de kaas niet v»n het brood te laten eten Dat de Mandaten-com missie zonder uitbreiding van bevoegdheden aan het bewind, ook al overheerschte bij licht te sterk gezegd. Dat echter de Manda- hcr de strooming, om Griekenland iets van ten-commissie geen inkrimping van haar^in- zijn vroegere, inderdaad groote glorie terug directe macht, die op controle berust, aan te' geven Met Turkije zijn voor Grieken- gedoogen, spreekt wel voor een ieder, die land de verhoudingen veel gemakkelijker het Mandatenstelsel kent Met groote vol den vroeger; Konstantinopel is nauwelijks doening mag er aan herinnerd worden, dat een afschaduwing meer van wat het vroeger bij de verdediging van dien arbeid een Hnd- was en de eeni zco voorname wijk van het genoot, de oud-vice voorzitter van den Raad paleis van den Sultan en de buitenlandsche gezantschappen is verlaten en stil geworden. Vanuit Angola bleef Kemal Pasja, op wien een aanslag gepleegd werd, meester van den toestand. Terzake van Mosoel werd het scherpe geschil met Engeland bijgelegd; nieuwe onderhandelingen volgden, die ertoe leidden, dat Irak het betwiste gebied Mo soel toegewezen kreeg, maar de Turkschc rechten op de daar te winnen petroleum moest afkoopen. Engeland, dat b:j invaileó in Irak met luchtmacht en cavalerie gemak kelijk m*ester van den toestand bleef, had, geluk Frankrijk in Syrië, moeilijkheden te over in het andere mandaatland: Palestina, te overwinnen. Maar voor Frankrijk was de toestand in Svrië veel erger: nauwelijks kon de opstand bedwongen worden en slechts bet tactrich optreden van den Senator de Jou ven el. lot Hootfen Commissaris aangewe zen, behield Syrië voor Frankrijk. Nog. van Indië, van Rees, een even belangrijke als belanglooze rol vervulde! De innerlijke toestand in Rusland bleef ook dit jaar een vraagteeken voor de rest van Europa, voor welke hij zorgvuldig ver borgen werd gehouden. Moeilijkheden in den lering van het communistisch bewind rezen er overigens genoeg de scherpe actie, ge voerd tfgen Zinovjef en Trotzki spreekt op dit punt voldoende. Beiden moesten al thans voorloopig bet hoofd in den schoot léggen; beiden werden uit hun vertrouwens-, functies ontslagen. Het moet echter zeer de vtaag heefen of dit een bewijs van kracht van het Sovjet-bewind, dat in Krassin, den Russischen gezant te Londen, een bekwaam dienaar-verloor, is. Wan! steeds duidelijker waarneembaar worden de teekenen, dat er in Rusland veranderingen op komst zijn: steeds merkbaarder wordt de afkeer van het Sovjet-bewind te kennen gegeven; lutionaire principes inboeten. Personen, die geacht worden den toestand in Rusland goed te kennen, schrijven veel van deze verande ringen toe aan haat jegens de joden, die in het Sovjet-regime het voornaamste bewind voeren, en zij voorspellen, dat het oogen blik niet ver meer is, waarop haat en wraak jegens de Sovjet-bewindvoerders zal worden gepredikt Men moet dat afwachten, want naar buiten maakt Rusland nog steeds een krachtigen indruk, een indruk van volkomen afzijdigheid van het overige Europa. Dit is gebleken in bet conflict met Zwitserland, betreffende den op Zwitsersch grondgebied gepleegden moord op een Russisch diplo maat, naar aanleiding waarvan Rusland bij zondere concessies wilde, voordat het aan de Ontwapeningsconferentie op Zwitser- schen bodem zou deelnemen. Dit is gebleken san de zijde van Perzië. waar de nieuw op getreden Shach aan meer dan een aanslag op zijn leven blootstond. Dat bleek wellicht niet het minst scherp jegens China, waarmede Rusland nauwer verwant is dan met welk ander Rijk ook. Want tenslotte is Rusland een Aziatische Staat en hel oriënteert zich langzaam maar zeker meer Aziatisch dan Communistisch. De toestand in China is nog even verward als hij was in den aanvang van het jaar; Ahnnghai. Kanton en Hankon zijn punten van actie, waarop de aandacht van de regeerin gen, die in China groote belangen hebber is gevestigd,. Of er eigenlijk een regelmatig bewind in China bestaat, hangt van den stand van zaken van'den dag, waarop men het vraagt, af Dat onder deze omstandighe den de groote woorden van China te Genève wat ergernis bij den een, wat lachlust bij den ander verwekten, kan moeilijk verwon deren. De legers van de tegenover elkander moeilijken toestand, waarin dit eens zoo formeel de aan de regeering trouw gebleven staande generaals blijven elkander bestrij- machtige Rijk verkeert. Het yerb.ndt en troepen; sloot m het Palms Be levueden staande generaals blijven elkander bestrij den; dan zijn het troepenbewegingen hier, dan daar. Rusland had reeds in den aanvang van 1926 een ernstig conflict met China over den Oosterspoorweg; zelfs werd de Russi sche directeur van dien spoorweg in hech tenis genomen, doch later, onder sterken drang van Moskou, weer vrijgelaten. Intusschen verhinderde de belangstelling, die de Russische diplomatic in het bijzon der voor China en ook voor Japan, dat overigens rustig zijn weg ging, haar niet, om ook jegens de Randstaten aan de Baltische zee haar aandacht uit te strekken. In het bijzonder geldt dit van Lithauen, den ver klaarden tegenstander van Polen, sedert dit Wilna, dat typisch Poolsch is, in bezit nam. Zelfs is het gekomen tot een tractaat tus schen Rusland en Lithauen, hetwelk een oogenblik dreigde door de in het laatst van het jaar in Lithauen plots uitgebroken re volutie ongedaan te worden gemaakt, in welk tractaat de status quo werd erkend en wederzijdsche hulp bij conflicten werd toegezegd, Hoe Lithauen een zoodanig trac- scheidt tegelijk Oosten en Westen; het ver eenigt en scheidt Azië en Europa. Het heeft een open front jegens zijn twee voor naamste tegenstanders; jegens Rusland, dat het zijn afval van het Communisme niet ver geeft; jegens Duitschland, dat de teruggave wenscht van de bij de Poolsche deelingen zoo onrechtmatig verkregen Poolsche pro vinciën van Pruisen. Poleris geldmiddelen veroorloven het eigenlijk niet, een groot leger op de been te houden, en toch moet het dit doen, zoowel naar Russischen als naar Duitscben kant, om de eigen veilig heid te bewaken. Polen sloot in den loop van dit jgar verdragen met Roemenië, met Zuid-Slavië, met Oostenrijk eq met Dene marken, om van die met andere landen niet te gewagen; het toonde daarmede opnieuw een vreedzame politiek te willen voeren en niet anders te wenschen dan met rust gelaten te worden om zijn econo mische ontwikkeling te voltooien. Maar innerlijk heeft ook in Polen het parlemen tarisme zijn momenteel, wellicht blijvende - onmacht bewezen taat kan rijmen met zijn verplichtingen als j vyant, terwijl de Poolsche zloty daalde, lid van den Volkenbond, in het bijzonder terwijl de buitenlandsche politiek nieuwe met die, voortvloeiend uit het bekende art. 16, is tot dusver onopgehelderd gebleven. Het moedige en loyale Finland heeft voor de eer van een dergelijk tractaat met Rus land bedankt; het wilde zich aan de Vol- moeilijkheden opriep, beraadslaagden de partijen en deden nauwelijks iets. Toen het Ministerie Witos, steunend op een minder heid in de Kamer zelfs, zich verstoutte naar den populairen Maarschalk Pilsudski te kenbondsverplichtingen houden en heeft grjjpeni was zijn einde nabij. Pilsudski, die deze in elk geval met den geest van het njet ten onrei-.hte door velen als den bevrii- nieuw a'angeboden tractaat niet in over- (jer van p0len wordt aangezien, die in elk eenstemming geoordeeld j geval gedurende den grooten oorlog per- Dat Polen, het jonge, herboren Polen, soonlvke offers brack' voor de Poolsche on ook in den loop van 1926 veler aandacht j afhankelijkheid, stelde zici» t»nnfd heeft getrokken, kan niet verwonderen van een deel der naar hem overgeloopen i Want velen begrijpen nog steeds niet den troepen. Hij rukte Warschau binnen, bevócru President in en dwong dezen tot afstand. Pilsudski zelf werd tot zijn opvolger geko zen, doch weigerde en stond zijn plaats aan den bekwamen techniker Moscicki af. Een Ministerie onder leiding van Bartel nam des Regeering in handen; Pilsudski trad op als Minister van Oorlog en eigenlijk hoofd vrn het leger. Zijn eerste werk was om dri Grondwet op zoodanige wijze te veranderen^ dat èn aan de Regeering èn aan den Presi dent grooter bevoegdheden zijn toegekend; zijn tweede werk was orde op de financiën van het Poolsche Rijk te stellen. En hu mag in den koers, dien de zlotty sedert heeft ver* kregen, de verandering van zaken in Polen zich nog niet duidelijk uitspreken dat cr een andere wind waait, valt niet tegen fo spreken Dat van Pilsudski, die in overeen stemming met dc socialisten, evenzeer als bij gekant tegen Witos, naar de macht greep, kracht uitgaat, kan niet worden ont kend, al zijn de berichtgevers daarin nier. overeenstemmend, dat zij niet welen of deze van Pilsudski zelf dan wel van Ziin medewerkers afkomstig is. Terecht heeft Polen zich bezorgd getoond over de toena dering, die tusschen Rusland en Lithauen tot stand kwam; terecht heeft het geprotesteerd tegen een herroeping van het vraagstuk vart Wilna, door den Raad van den Volkenbond definitief vastgelegd. Polen moest zich ia den loop van dit jaar tot twee keeren toe onderwerpen aan het oordeel van het Hof van den Volkenbond te 's Gravenhage: het kreeg ongelijk in de belangrijke aangelegen heid van de stikstoffenfabriek te Chorznvv en gedeeltelijk in die van in het voormalig Duitsch-Silezië geannexeerde gronden. (Wordt vervolgd.J

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1927 | | pagina 2