In en om Haarlem
T^fm
i
Stadsnieuws.
Derde
NIEUWE
Blad
HAARL. COURANT
Dinsdag 25 Januari 1927
J. H. Visser.
Ra 7 -
mms
VERGADERING
VAN DE
R.K. KIESVEREENIGING.
De P. A. C. ingesteld.
Dekenaat Alkmaar.
Deken Zondag ongesteld.
Dom Paul Bellot O. S. B.
„Religieuse Bouwkunst".
Aanvaring
op het Noordzeekanaal.
Verkiezing Provinciale Staten.
ZUID-HOLLAND.
Geen Pluimveetentoonstelling
MET DE KAS ER VAN DOOR.
Een ontrouw peningmeester.
De procedure in zake
het Brongebouw.
De actie in het visscherijbedrijf.
VERBETERING
VAN DEN RIJKSWEG
HAARLEM—BENNEBROEK.
De Kennemer veilingen.
ifi-iÉiiiËfiiÉHriHfiH
Het ligt nu eenmaal in Gods wijze raads
besluiten besloten dat alles wat geschapen
is en tot vollen wasdom komt, een tijd van
opbloei kent, van rijpen oogst en verval.
Met den mensch is het niet anders en hoe
sterk en schoon een menschenleven op de
middaghoogte van zijn baan ook wezen
moge, eens komf de tijd dat de levens
avond zich doet gelden en den bezitter van
welke schoonc hoedanigheden ook vriende
lijk, maar soms zeer beslist, uitnoodigt zich
uit den koelen avond naar binnen te bege
ven om daar, soms nog in aangename en
nuttig bestede uren, le rusten. Maar wan
neer dan voor iemand, die in de maat
schappelijke samenleving iets beleekeud
heeft, dat uur van scheiden is aangebroken,
dan is het niet alleen passend, maar ook
gewenscht en voor anderen leerzaam, een
terugblik te werpen op dea tijd dat de
volle levenskracht ontplooid werd en op
het goed, dat werd tot stand gebracht.
Zoo'n terugblik mag geslagen worden in
het leven van den nu 74-jarigen heer J.
H. Visser, het R.K. raadslid, dat te jen
nen heeft gegeven bij de eerstvolgende
verkiezingen niet meer voor een herbenoe
ming als raadslid in aanmerking te willen
komen en na een twitigjarig raadslidmaat
schap niet meer in de zaal op het Prinsen
hof zal terugkecren.
„Het gaat niet meer zoo van harte", ver
telde pns de heer Visser. Als er voeger een
raadsstukje verscheen over eer bebouwing
aan de laat ons zeggen Pijlslaan of een
klacht ergens over, dan stapte je er heen
om je Ier plaatse op de hoogte te stellen.
Dat valt nu veel moeilijker en je komt
er niet meer toe. Waar dus de ambitie om
je tn de gemeentezaken te werken min
der groot is. en de voo-bereiding om e"n
richtig raadsbesluit uit te brengen minder
goed, daar wordt het tijd deze taak aan
anderen, jongeren, over te laten. Dat is de
reden van mijn besl-dt."
Zulk een redeneering en zulk een be
sluit ligt gehe°l in <ie lijn van een man met
verantwoordelijkheidsgevoel, van een man
met karakter.
De heer Visser gaat heen als raadslid
en met zich mede draagt hij de herinne
ring van 'n twintig iarig, goed besteed raads
lidmaatschap. Hij kvam in den Raad' in
1907 na in herstemming te zijn geweest
met den heer v. d. Most van Speijk, dien
hij met 20 stemmen meerderheid sloeg. Dat
was bit het toen geldende kiessie'sel nog
mogelijk en men behoeft geen oud kiezer
le wezen om zich nog de lekkere, span
nende verkiezingscampagnes te herinneren,
die wij toen medemaak'en. En wat 'n span-
-ning was er toen vooral bij het stemmen
tellen! Er zijn uitslagen geweest, waarbij
de overwinning van drie, vier stemmen af
hing.
De lieer Visser was de eerste vertegen
woordiger van den middenstand in den
Raad, maar da' er prijs gesteld werd op
een middenstander-raadslid bleek wel uit
het feit dat zijn tegencandidaat de heer
v. d. Most van Speijk ook een midden
stander was. Als katholiek vond hii in den
Raad de heeren H. v. d. Berg, Mr. Bij
voet, Mr. Heerkens Thijssen en den heer
Loomci'cr, zoodat met zijn verkiezing het
aantal katholieke raadsleden op vijf kwam.
Vraagt men 's hoeren Vissers mecning
over dien goeden, ouden tijd. dan is die
zeer vleiend wat den Raad betreft. De
vergaderingen waren vee] gemoedelijker,
duurden veel korter en het persoonlijk con
tact met de wethouders bracht veel tot
.stand. Wat nu bij de rondvraag wordt be
handeld, weid toen onder vier oogen met
de wethouders an arde gemaakt en menig
belang van gemeente-werkman of -ambte-
naar is oo di^ manier v^ór, fir-!enqï pc
de raadszitting in orde gebracht. In den lijd
van burgemeester Borecl van Hogelandcn
gold het parool: Als je wat l--bl, kom dan
even bij mij en, zoo mogelijk, lcomt het
in orde.
Maar wereldwijs ais de heer Visser is,
weet bij dat elke tijd zijn eischen heeft,
en zoo heeft ook de tegenwoordige gang
van zeken wel voordeelcn, oordeelt hij. Een
goede uitvinding vindt hij de fractie-verga
deringen.
Toen de heer Visser lid van den ge
meenteraad werd, voerde hij een bekende
zaak in zijden stoffen en garnituren in een
winkel aan de Groole Houtstraat tegenover
de Anegang. Het was wel in den tijd dat hij
op openbaar terrein de grootste activiteit
ontwikkelde. In dien liW :mni"rs was oo<se-
richt de Haarlemsche Han^elsvereeniaing.
Hij behoorde tot de initiatiefnemers E"us
op een dag, zoo verhaalde hij de geboorte
van die nu vele leden tellende midden-
standsvereeniging, stoncl de heer K. van
Dcursen, schoenwtokelier, voor de toon
bank in mijn winkel, toen daar een juf
frouw eenige inkoopen deed en later zou
betalen. Weet je wel, zei de heer v. Deur-
sen, dat die juffrouw een slechte belaalstcr
is. Ik krijg ook nog 30 van haar. Wij
meenden dat er toch iets rfedaan moest
worden om de winkeliers tegen wanbetalers
te waarschuwen. Een advertentie in de bla
den om de belanghebbenden op te roepen
voor het vormen van een vereeniging voor
dat doel had succes en bij de oprichting
telde de Haarlemsche Handelsvereenigiiig
reeds 80 leden. Oorspronkelijk was de be
doeling van deze vereeniging uitsluitend te
waaschuwen tegen slechte betalers, en 't in-
cassecren van kwade posten, maar langza
merhand is de vereeniging uitgegroeid tot
wat zij nu is. D-ie jaar lang, was de heer
Visser secretaris der H. H., wat wil zeggen
dat hij drie jaar adviezen en inlichtingen
verstrekte aan de winkeliers en het Haar
lemsche Informatiebureau tc zijnen huize
was gevestigd. Na die drie jaar bleef hij
wel bestuurslid, maar het informatie-werk
werd hem tc zw-nr en te cmvao^-ük bij al
het andere wat hij te doen had. Een mooi
zilveren inkfstel legt nog getuigenis af van
het vele werk door den heer Visser in die missen.
eerste drie jaren in het belang der veree
niging verricht.
Een niet minder belangrijk aandeel nam
de heer Visser in de stichting van R.K.
Mddensfandsvereenigingen. Z. D. H. Mgr.
A. J. Ca'lier had op een katholiekendag te
Delft den wensch te kennen gegeven dat
ook de R.K. Middenstanders zich zouden
vereenigen en nadat eenige afdeelingen
waren gesticht o.m. in Rotterdam en den
Haag kwam er te Delft een congres bijeen,
om een Diocesane Hanze op te richten.
Op deze vergadering was o.m. aanwezig de
bekende middenstands-adviseur Dr. Nou-
wens. Met op één na algemeene stemmen
werd de heer Visser bij die gelegenheid
lot voorzitter gekozen van den Diocesanen
Bond, maar hij meende zich tevreden te
moeten stellen met de functie van vice-
voorzitter. De heer J, J Verbeek uit Rot
terdam werd toen voorzitter, maar tijdens
den oorlog, toen de heer Verbeek militaire
plichten te vervullen had, was hij gcVüimen
tijd waarnemend voorzitter In Haarlem was
de stichting van een R.K, Middenstands-
vereeniging een aanleiding voor de Haar
lemsche Handelsvereeniging, om ook meer
kracht te gaan ontwikkeien.
Niet te verwonderen is het, dat onder die
omstandigheden de vertegenwoordiging in
den Raad ook van meer gewicht werd en
dat het den winkeliers belangrijk voor
kwam een h'mncr in ^en Raad te hebben.
En zoo werd de heer Visser door de feiten
zelf de middenstands-vertegenwoordiger in
den Raad, in welke kwalitieit hij later vele
en gewaardeerde medestanders kreeg. Zijn
winkel stond den geheclen dag open en
velen kwamen met hem over de toonbank
een praatje maken om hunne belangen of
die der gemeente te bespreken. Al die
openbare functies hebben aan de beharti
ging van mijn zaken niet altijd evenveel
goed gedaan, zoo vertelde hij or.3, en toch
schrille tegenstelling voorwaar! was
voor mij het genoegen om raadslid te zijn
voor een goed deel verdwenen, toen ik
miin zaak in 1910 uitging. Het contact
met de burgerij was voor een goed deel
weg. In een winkel komt men praten,
maar de menschen komen er bli'kbaar
niet toe om aan de huisdeur te bellen om
hun belangen te bespreken. Een merk
waardige uitlating is dit zeer zeker on het
geeft een kijk op de mentaliteit van het
publiek. Voor politici, die populariteit
wenschen, misschien een vingerwijzing om
eens b.v. een water-en-vuur-nering te be
ginnen?
De heer Visser schrijft bescheiden als
hij is zijn succes toe aan het feit dat
er zoo weinig middentanders waren, die
tijd en liefhebberij hadden zich met de
openbare zaak te bemoeien. In het land
der blinden is de éénoog koning, zoo
drukte hij zich uit, maar wij willen hier
toch opmerken dat de verdiensten van den
heer Visser niet onderschat mogen worden
en er mogen, na hem, dan menschen
gekomen zijn, die het in wetenschap van
hem winnen, moeilijk kan hem de eer
ontzcr'd worden on een nog ontfehamd
gebied pioniersarbeid te hebben verricht en
een goeden kijk te hebben gehad op de
behoeften van een nabijen, toekomenden
lijd! Wie historie schrijft, zal dat niet mogen
vergeten.
Wie eenmaal in hei openbare leven zit,
wordt dra in vele functies betrokken en zoo
zal het niemand verbazen, dat de l»eer Visser
verschillende leidende functies kreeg te
vervullen. In den tijd, dat hij raadslid werd,
gold het adagium, dat een nieuw raadslid de
eerste vier jaar van zijn lidmaatschp niets
te doen bad dan te luisteren en dus niet tc
spreken. Evenmin kwam hii vóór dien tijd in
aanmerking voor een functie als lid ccner
commissie. Maar na uien proeftijd werd de
heer Visser dan ook lid van eenige com
missies. O.m. van die der bedrijven in welke
functie hij meermalen aan wijzigingen van
gas- en electriciteitstarieven medewerkte.
Hij was vele jaren voorzitter van de com
missie voor de bezwaarschriften tegen de
belastingen, die voor de zwaarste commissie
gold; commissaris van de Bank van Leening.
Een dezer dagen herdenkt hij ook den dag,
dat hij 12'A jaar lid van het Armbestuur is,
waarvan de laatste 3 jaar secretaris. Gedu
rende 16 jaar was hij lid van de Commissie
C. wering van Schoolverzuim, waarvan 9
jaar voorzitter. Hij was vele jat;en voorzitter
van de commissie lot vaststelling van de
bijdragen dergenen, die ter verpleging wer
den opgenomen an de ziekenhuizen. Van
dc bonte rij andere functies vermelden
wij dat hij vele jaren bestuurslid was van
de Vereeniging tot Verfraaiing van Haarlem
en omstreken in de dagen dat dc heeren
Krol en v. Rossum achtereenvolgens voorzit
ter waren. De heer Visser was geruimen tijd
secretaris dier vereeniging als opvolger van
den heer Verwijnen. Vele jaren was hij be
stuurslid van dc R.K. Kiesvereniging en al
daar de opvolger van Mr. Heerkens Tlujssen
als voorzitter dier vereeniging; hij was voor-
ziiter gedurende jaren van het comité Haar-
löra. der K. S. A penningmeester van het
diocesaan comité der K. S. A en oud-voor
zitter en nu nog eerelid van de R.K. Politie
ke Propagandaclub; directeur van de Hanze-
bank.
Ongetwijfeld vergeten wij vele functies van
clen nu 74-jarigen heer J. II. Visser, maar
is het, zoo vragen wij den jongeren, is het
een staat van dienst, die er zijn mag? Zie
de lijst nog eens na ziet hoeve!" m-len de
naam van den heer Visser vermeld sliat als
voorzitter en secretaris, Dat wil zeggen dat
het om den dood geen' eerebaantjes waren,
die hij*vervulde.
Ziehier een opsomming van wat de heer
J. K. Visser heeft gedaan met de goede be
doelingen van den oprechten burger, die zijn
mcdemenschen wil dienen. Omdat zij zoo
omvangrijk is, wordt de vermelding dor en
daarom geeft zij niet voldoende weer, wat
voor arbeid in al deze zoo onderscheidene
functies is geleverd. Men ziet cr uit, dat het
werk van den heer Visser ook veelzijdig
was. Op politiek terrein trad hij op den
voorgrond in gemeenteraad, raadscommis
sies en kiesvereenigingen, op sociaal gebied
in middenstandsorganisaties, in charitatieve
vereeitigingen ook was hij zeer gewaardeerd
als lid van het Armbestuur en zelfs op eco
nomisch terrein verdiénde hij zijn sporen
als directeur der Idanzebank en leider van
een informatie- en incasso-bureau. Hoewel
geen Haariemmer van geboorte hij werd
geboren in Harlingen, op 5 Maart 1853
heeft Haarlem toch sinds 1881 van zijn
werkkracht geprofiteerd. In dat jaar ves
tigde hij zich hier als reiziger om van 1885
tot 1910 een eigen zaak te drijven. Er is dus
gewe-kt door den heer J. H. Visser en nu
hij op het punt staat uil het openbare leven
terug te treden, mag dat niet worden ver
geten.
De heer Visser behoort tot de verdienste
lijkste burgers, die Haarlem in de laatste
jaren heeft gekend. Het is tc hopen, dat wij
zijn werkkracht nog niet voor goed moeten
VELE GRIEVEN.
Onder voorzitterschap van den heer C.
Siegers vergaderde gisteravond de R, K,
Kiesvereeniging te Zandvoort.
De opkomst was tamelijk groot.
Na de opening met den Christelijken groet,
memoreerde de voorzitter, dat dit de laatste
maal zou zijn, waarop hij als voorzitter der
|R. K. Kiesvereeniging zou optreden.
I En in dat verband wil spr. nu iets zeggen,
wat misschien eenige verheldering in den
toestand kan brengen. De reden van zijn
heengaan als voorzitt® moet niet gezocht
worden in een eventueel vertrek naar elders.
Voor zijn heengaan zijn andere redenen.
Steeds heeft spr. verondersteld, dat het
vereenigingsleven zoo moest worden opge-
1 vat, dat men als bestuurslid in onderlinge
samenwerking alles tot stand moet brengen.
Die kameraadschap in het bestuur is et-
echter niet. En die oneenigheid dateert niet
van vandaag of gisteren, maar reeds van
eenige jaren.
Ook treft ze niet alle bestuursleden, slechts
enkele. Zoo bestaat er verschil van meening
over het verloop der vorige vergadering.
Waar spr. meende dat voor het nieuwe regle
ment nog een eindstemming moet plaats
hebben, meenen andere bestuursleden het
tegendeel en wanneer men dan van een der
bestuursleden de ontboezeming hoort „het
moet nu maar eens uit zijn met zijn dictator
schap," dan meent spr. toch te moeten con-
stateeren, dat het onderling vertrouwen
weg is. Een dergelijke oneenigheid bestaat
ook tusschen spr. en den secretaris.
En als voorzitter moet spr. toch door zijn
medebestuursleden vertrouwd worden en
spr. is dan ook niet van plan met zulk een
bestuur verder op pad tc gaan. Intusschen
hoopt spr. dat de besprekingen thans een
ordelijk verloop zullen hebben en niet
zullen ontaarden in een ruzie.
De vorige maal is vergaderd en het nieuwe
reglement behandeld. Over de artikelen is
toen gestemd; tot een eindstemming kwam
het echter niet.
En nu meende spr., dat het uit organisa
torisch oogpunt juist was, thans een eind
stemming te houden.
Sommige bestuursleden meenen, dat dit
niet gewenscht is.
Waarom toch
Men zegtHet had op dien avond maar
moeten gebeuren. Dat ziet spr. echter niet in
en daarom ook heeft hij inlichtingen inge
wonnen bij mr. Bomans, die o.m. ant
woordde, dat het rechtmatig en plichtmatig
is een eindstemming te houden. Of het in
dit geval goed is, dat dc voorzitter zich tegen
het advies van de overige bestuursleden
verzet, kan mr. Bomans hier niet beoordeelen.
Een eindstemming lijkt den voorzitter
toch van zeer groot belang en spr. dringt
er op aan, dat deze eindstemming thans nog
zal plaats hebben.
De secretaris, de heer Geers, meent ge
komen te zijn om te redderen en niet om
den toestand te ontredderen. Spr. wil zijn
betoog op kalme wijze houden, maar als men
zegt, dat er aantijgingen worden gedaan,
dan, zooals spr. reeds eerder zeide, heeft hij
dit niet gedaan om een verwijt, maar als een
argument tegen de aantijging door den
voorzitter, als zou het geheele bestuur niet
achter, hem staan.
Er is al drie jaar lang oneenigheid en spr.
weet dat men toen probeerde hem eruit te
werken, om plaats te maken voor den heer
v. d. Schinkel.
Dit wordt nu ontkend, maar daarom heeft
spr. aan den betrokkene een pertinente
verklaring gevraagd en deze heeft ze be
vestigd.
Spr. is gekozen door de R. K. bevolking
van Zandvoort cn niet door twee of drie
menschen. Als spr. in de raadsvergadering
moet zijn, al kost het hem een offer, dan is
hij cr. Dat acht spr. plicht.
Wat den door spr. ingezonden brief be
treft, hij had gedacht, dat daarover uit
piëteitsgevoel gezwegen zou zijn. Een tweede
feit is het meeningsverschil over de eind
stemming. Het geheele bestuur staat tegen
over den voorzitter en meent, dat een eind
stemming niet in het belang is van de ka
tholieke bevolking van Zandvoort. De be
stuursleden meenden bevrediging te hebben
bewerkt en geen afbreuk en oneenigheid.
Daarom geeft spr. dc leden in overweging,
zich te bezinnen, wat zij moeten doen met
het voorstel van den voorzitter om een eind-
slem r.ing te houden. De bestuursleden heb
ben hun eigen meening hier niet als oppositie
tegen den voorzitt:r, want als het reglement
aangenomen wordt, dan zullen èn voorzitter
èn secretaris moeten verdwijnen.
Zulk een offer heeft spr. gaarne over voor
de eenheid in de partij.
Wat de verdere grieven betreft, spr. hoopt
niet gedwongen te worden om feiten te
noemen.
Het antwoord van mr. Bomans vindt spr.
zeer op zijn plaats want in dat antwoord
wordt ook gezegd „Als het geheele bestuur
met de meening van den voorzitter niet
meegaat, is het dan niet juister, om iets op
te offeren ter wille van de eenheid
Hadden dus de bestuursleden geen gelijk
om aldus een offer te brengen ter wille van
de eenheid.
Een eindstemming wil men nu door
drijven om, zcoats men zegt, de Koninklijke
goedkeuring erop te kunnen krijgen. Maar
zou men liever niet eerst eens denken aan de
Bisschoppelijke goedkeuring.
Laat men het reglement aanvaarden, zoo
als het daar ligt.
Welke ondermijnende bedoelingen liggen
er aan het voorstel van den voorzitter ten
grondslag
Aanvankelijk werd hetjnieuwe reglement
door den voorzitter toegejuicht, maar toen
er verschil van meening kwam over de ver
kiezing van leden-voor de P. A. C., toen
deugde het reglcmftit niet meer bij den voor-
bitter.
Ten slotte waarschuwt spr. nogmaals
tegen het voorstel van den voorzitter.
De vice-voorzitter zegt naar aanleiding
vap zijn uitlating omtrent het dictatorschap
van den voorzitter, daarvan niets te willen
terugnemen.
De heer Middelaar vindt de wijze waarop
hier de besprekingen gevoerd worden, niet
aangenaam en spr. keurt dat af. Persoonlijke
zaken hooren in de bestuursvergaderingen
thuis.
Daarom verzoekt spr. zulke persoonlijke
kwesties buiten het debat te willen houden.
De voorzitter wil hieraan gaarne gehoor
geven en «luit het debat.
De heer Geers merkt nog op, dat hij toch i
verplicht was op het betoog van den voor- j
sitter te antwoorden.
Na lezing der notulen en Ingekomen stuk
ken is aan de orde: Verkiezing van leden voor
de Politieke Adviescommissie.
Nogmaals dringt de voorzitter er op aan,
eerst een eindstemming over het reglement
te houden.
Spr. vindt dit organisatorisch juist en hij
stelde aanvankelijk ook wel prijs op de P.
A. C., maar onder de voorgestelde candi-
daten zijn er ook, die de vooropgezette be
doeling hebben, den een of ander er uit te
werken. Zoo iets schenkt geen bevrediging.
Daarom stelt spr. maar voor een eind
stemming te houden.
De heer Geers herinnert er aan, dat de
overige bestuursleden niet voor een eind
stemming zijn om de eenheid niet te scha
den. Er moet wel eens een offer gebracht
worden. Laat men daarom het reglement
aannemen en de P. A. C. benoemen.
De heer Wolkiug zegt in de vergaderingen
van de R. K. Kiesvereeniging nog nooit iets
anders te hebben meegemaakt dan ruzie.
Daar is 't toch in de R. K. vereeniging de
plaats niet voor.
Na enkele besprekingen wordt het regle
ment in stemming gebracht en aangenomen
met 29 stemmen voor, 18 tegen en 7 blanco.
Daarna heeft de stemming plaats voor de
P. A. C. Waar voor groep I slechts één can-
didaat is gesteld en geen tegencandidaat is
ingezonden, wordt de heer Middelaar be
noemd verklaard.
Voor groep II worden bij eerste stemming
gekozen de heeren Corbey, Kaptein en
Boon na verdere stemming de heer v.d.
Meye.
Voor groep III worden bij eerste stem
ming gekozen de heeren Driessen, de Jong en
Vérzijlberg na verdere stemming nog de
heer Smits.
De voorzitter installeert de commissie en
wenscht de gekozenen geluk met het in hen
gestelde vertrouwen.
Als eerste taak zal de P.A.C. hebben het
adviseeren van candidaten voor het bestuur,
dat thans in zijn geheel aftreedt.
De bestuursleden Vader, Sluijs, mej. Dries
sen en mej. Versteeg-Corbie zijn herkiesbaar.
De voorzitter vraagt den heer Middelaar,
de leiding van de eerste bijeenkomst der P.A.
C. op zich te willen nemen. De heer Mid
delaar verklaart zich hiertoe bereid.
Ten slotte dankt de voorzitter voor de
zakelijke behandeling der agenda. Spr.
wenscht het nieuw te kiezen bestuur en den
nieuw te benoemen voorzitter veel geluk.
Spr. dankt allen, ook degenen, die critiek
op zijn beleid uitoefenden en indien spr. den
een of ander gegriefd mocht hebben, vraagt
hij hiervoor excuus.
De heer Geers wijst er op, dat door het
aanvaarden van het reglement èn voorzitter
èn Secretaris aftreden. Dit aftreden doet spr.
met gemengde gevoelensspr. hoopt dat
de P.A.C. op de eerste plaats zal zorgen, dat
de leden op de vergaderingen worden inge
licht en spr. hoopt dat het werk der P.A.C.
onder Gods Zegen moge strekken tot de be
vordering van de .eenheid der Katholieke
Partij te Zandvoort-
Namens de vergadering dankt de heer Kol
de aftredende bestuursleden voor hun werk.
(Applaus).
Hierna sluiting met den Christelijken
groet.
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem, heeft
benoemd tot Deken van Alkmaar den Zcer-
ccrw. heer E. P. Rengs, pastoor te Bergen
(N.-H.
Aan den Hoogeerw. heer M. P. A. Ooms
is door Z. D. H. cp zijn verzoek, om ge
zondheidsredenen eervol emeritaat verleend
als Deken van Alkmaar.
Naar wij tot ons leedwezen vernemen, is
de Hoogeerw. heer H. J. Zondag, kanunnik
van het Kathedrale Kapittel van Haarlem,
Deken van Noordwijk en pastoor te Voge
lenzang, sinds eenige dagen ongesteld.
Reeds eerder hebben wij het werk „Reli
gieuse Bouwkunst" van den Benedictijner-
monnik Dom Paul Bellot O. S. B. aange
kondigd,
Onze lezers zullen het werk van Dom
Bellot reeds wel kennen, want in Haarlem
cn Omstreken is hij geen onbekende meer.
Dc kerkhofkapel op het R.-K. Kerkhof in
„Dennenheuvel", tc Bloemendaal, een heer
lijk siaaltjc van artistieke bouwkunst, is
door Dom Belltot ontworpen en dit kunst-
pacduct heeft ierecht reeds ieders bewon
dering gaande gemaakt.
Zooals men weet zijn cok de plannen
voor den bouw der nieuwe R.-K. Kerk ie
Bloemendaal ran hem toevertrouwd.
Het werk „Religieuse Bouwkunst" is uit
stekend verzorgd.
Aan 'de inleiding gaan eenige biograplü-
schc bijzonderheden over Dcm Bellot voor-
ai. Hij is tfeboren te Parijs in 1876, werd op
achttiertjiffigcn leeftijd leerling van de Ecole
des Beaux Arts, behaalde daar hel diploma
van architect en trad, vervolgens te Solcsmes
in de erde der Benedictijnen. Toen de mon
niken door de Franschc scheidingswetten
werden uitgewezen, volgde hij de commu-
nauteit naar het eiland Wight. Maar in 1906
werd hij door zijn abt naar Oosterhout ge
zonden, waar de Benedictijnen uit de abdij
te Wasques (Pas de Calais) zich gevestigd
hadden en waar hij nu begon met den bouw
van een nieuw klooster. Daarna bouwde hij
Qucrr Abbey cp Wight, breidde St. Paul
le Oosterhout uit en voltooide de laatste
zeven jaar een aanmerkelijk aantal op
drachten.
De inleidende beschouwingen van den
Franschen architect Henri Charlicr nemen
vooral stelling tegen de overdreven plaats,
die men in den modernen tijd inru.mt aas
de stoffelijke factoren in het proces van de
slijlvorrmng en in verband daarmee tegen
een eenzijdige en mechanische opvatting van
het doelmatigheidsbcginscl.
Een bijzonderheid in hel werk van Dom
Bellot is vooral zijn aanwending van het
Hollr.ndschc bouwmateriaal bij uitstek: den
baksteen. Hij is hicr.n zoo persoonlijk en
zoo rijk van vinding, dat hij den bijnaam van
„l'amcureux des biiques" kon krijgen. De
heer Charlier zegt cr nog dit Van:
„Dom Bellot kwam er toe om den bak
steen op een geheel nieuwe manier te be
nutten, omdat in de landen, waar de Wes-
fcrschc bouwkunst ontstond, men dien bak
steen behandelde als natuursteen, of als on
dergeschikt aan den natuursteen., In Holland,
wear de baksteen het cen.ge materiaal is,
heeft men van baksteen pik ren, zuiltjes en
profielen gemaakt, die denzelfdcn vorm heb
ben als naiuursteen. Ongetwijfeld is dc boog,
vooral als ze een grootc spanning heeft,
even logisch in baksteen, maar er zijn nog
andere mogeliikheden, die nooit werden toe
gepast, niet alleen niet in de vensters, maar
ook niet in profielen, bcgen en hun over
gang in dien zuil. Baksteen is zoo'n klein
clément in een groot gebouw, dat, door ver
nuftige sch-leking, men het dc rel kan laten
vervullen van hel beeldhouwwerk cp ban
den en kroonlijsten van dc gebouwen uit
natuursteen.
Dcm Bellot is de eerste, die dit gebruik
van natuursteen maakte, en we moeten toe
geven: deze versiering kan niet dc schoon
heid bezitten van het beeldhouwwerk der
Xlle eeuw, immers, dit .s altijd vrij, 't eetre
motief vclgt op het andere, een geheel vor
mend zender eentonigheid, maar ze even
aarden dc versiering der XlIIe eeuw, waar
het monument reeds iets uniforms en me
chanisch begint te krijgen.
Doch dc baksteen heeft in zich het voor
recht dtcr kleur. In de XII en Xllle eeuw
had men de kleur even lief als wij, maar
daar men natuursteen gebruikte, konden
enkel de gewelven worden beschilderd, de
voorgevels en dc portalen, met inbegrip van
het beeldhouwwerk. Dom Bellot past alle
tinten toe van geel naar naar liclit-rcod en
van rood naar paars, waarbij hij zwart en
wit verwerkt. De verglaasde stcenen. voor
zichtig en in kleine massa's aangebracht,
geven de groenen en de blauwen."
Er volgen dan de beschrijvingen van Dom
Bellot's werken: de St. Pauls-abdij in Oos-
lerhout en Quarr Abbey op W.ght (door
Maurice Storcz, leider van dc Franschc
kunstenaarsgroep „l'Arche"), de parochie
kerk in Noordhoek, school en zusterhuis te
Bavei, parochiekerk te Ileerle, het college
en dc kapel dér Augustijnen te Eindhoven
en de kerkhcfkapel te Bloemendaal, dit al
les als toelichting cp de meer dan 100
prachtige platen.
Een opvarende verdronken.
Gistcrenochtend, om ongeveer kwart over
cli is op het Noordzeekanaal, ter hoogte van
Kanaal F. een motorboot van dc Papierfa
brieken te Velsen, door een van Amsterdam
komende petroleumboot aangevaren. De
motorschipper, dc heer H Bosman, die aan
het roer stond, kon zich staande houden. De
tweede opvarende, D. Kec genaamd, die zich
op de dekschuit bevond, welke dc motorboot
cp sleeptouw had, is door den schok tc wa
ter geslagen en jammerlijk verdronken.
De ongelukkige laat een vrouw met jeug
dige kinderen achter.
Van den schipper, den heer Bosman, ver
nemen wij de volgende bijzonderheden.
Des morgens was de motorboot van de
Papierfabriek vertrokken met-53 ton papier
aan boord. Zij had een dekschuit op sleep
touw, waarop 27 ton geladen was. Er hing
een zware mist.
Ter hoogte van het Zijkanaal F. hoorde
men do signalen van een stoomboot. Het
was de „Amsterdam," een petroleumboot,
welke uit de richting van de hoofdstad na
derde en door twee sleepbooten begeleid
werd. De mctorschipper had eveneens signa
len gegeven.
Toen het zeeschip tot dicht bij genaderd
was, zag de schipper plotseling, dat de sleep
boot „uil haar roer geloopen was," zooals
dat heet cn van dc noordzij naar den zuid
kant kwam stevenen. Het was te voorzien,
dat deze ongewilde manoeuvre ernstige ge
volgen kon hebben voor dc juist passeerende
papierbooten. De schipper zag het gevaar
en stuurde onmiddellijk op den oever aan.
Achteruitslaan kon niet meer baten, want
dan zou zijn schip dwars vpor de zeeboot
komen te liggen, en het was onherroepelijk
ten gronde gegaan.
Een aanvaring was echter niet meer te
vermijden. Het eerst kreeg de motorboot
aan bakboordzij een duw, waardoor zij
zwaar beschadigd werd. Daarop volgde een
hevige botsing tegen de dekschuit, waar
door de verbinding met de motorboot werd
verbroken.
Schipper Bosman was aan het roer van zijn
motorboot gebleven en bleef behouden. Zijn
maat echter was in een oogenblik van ze
nuwachtigheid op de schuit gesprongen. Door
den hevigen schok geraakte hij te water.
Van de „Amsterdam." werd een boei toe
geworpen, doch ze was voor Kee, dit niet
zwemmen kon, onbereikbaar. Ook de schip
per kon den drenkeling aanvankelijk niet
bereiken, daar zijn boot in 't riet was vasl-
geloopen. Een der sleepbooten had inmid
dels de tros losgemaakt en voer terug om
assistentie te verleencn. Het was echter te
kat. De heer Bosman probeerde nog met
een haak hulp tc verleencn, doch K. was
reeds in dc diepte weggezonken.
Spoedig werd met dreggen aangevangen,
doch zonder resultaat. Om even voor tweeën
werd het lijk opgehaald.
De „Amsterdam" was inmiddels doorge
varen.
Voor de familie is dit ongeluk een zware
slag. De verdronkene was 32 jaar cn woonde
te Velsen-Noord.
Begrijpelijkerwijs was ook de schipper
zeer onder den indruk van het droevig onge
luk. Het lijk is naar Amsterdam overge
bracht.
De motorboot werd aan den grond gezet.
Bij de tc Lisse gehouden stemming voor
No. 2 van dc groslijst voor de verkiezing
van de Provinciale Staten zijn uitgebracht
316 stemmer,, waarvan een van onwaarde.
Hiervan verkregen H. Bader 103 stemmen,
mr. Bolsius 56 st.; F. G. M. Haase 12 st.;
B. N. Loerakker 130 sl; en W de Ruyler
14 stemmen.
Het. bestuur van dc Haarlemmermecr-
sche Hoenderclub heeft definitief het be
sluit genomen dit seizoen in Haarlemmer
meer geen pluimvcetentoonstclling te orga-
nkeeren.
Mede met het oog op den minder gun-
stigen toestand van dc kas der vereeni
ging en het grootc risico aan zoo'n tentoon,
stelling verbonden, heef' het bestuur zich
ditmaal genoodzaakt gezien het plan om
een tentoonstelling op plu;mveegebied tc
hemden, maar tc la'en varen.
Misschien zijn dan in een volgend sei
zoen de omstandigheden dqarloe gunstiger
geworden.
Dezer dagen is de penningmeester van de
inkoopvereeniging van het Hoogovenperso-
neel er met dc kas van do vereeniging
vandoor gegaan.
De penningmeester, zekere H., wonende
te Velsen-Noord, genoot het volle vertrou
wen der vereeniging en was daarom ook
belast met de administraLc en het beheer
der gelden van dc inkoopcentr«Je.
Het verduisterde bedrag betoopt de som
van 2135.
Een brief, welke H aan zijn vrouw zond,
vermeldde, dat hij met het verduisterde
bedrag reeds eenige dagen op zee was. Van
deze mededeeling is toen onverwijld ken
nis gegeven aan het bestuur van de inkoop
vereeniging.
De politic heeft het onderzoek in handen.
De Haarlemsche Rechtbank verleende
heden wederom 14 dagen uitstel aan Jhr.
Mr. van Styrum tot het nemen van con-
clu ':e van dupliek inzake de bekende
procedure contra de N. V. Staalwater-,
bronnen betreffende het Brongebouw.
Gisteren vergaderde de IJmuider Fede
ratie te IJmuiden et te Egmond, voor de
aldaar wonende leder,
In beide vergaderingen werd met alge
mene stemmen een motie aangenomen,
waarin het bestuur machtiging werd ver
leend om op de overeengekomen basis,
nl. het fonds voor sociale voorzieningen,
een contract voor 1927 en 1928 af te
sluiten.
De houding der overige organisaties
werd scherp afgekeurd en geeisebt werd,
dat de vertegenwoordiging der verschil
lende organisaties in het fondsbestuur zal
plaats vinden naar de sterkte van het leden
tal. In den loop dezer week zullen meerdere
vergaderingen worden gehouden.
Ook door de besturen van den Centralcn
Band van Transportarbeiders, den Christelij
ken Zeeliedenbond en den Ned. Bond van
Chr. Fabrieks- en Transportarbeiders is
gistermorgen in de groote zaal van bet
Koning Willemhuis te IJmuiden een leden
vergadering belegd, ter bespreking van da
voorstellen der Reedersvereenigingen inzake
de door de organisaties gestelde eischen en
het voorstel der Reeders-vereenigin-
gen, betreffende de vorming van eert
fonds voor sociale voorzieningen. Door de
besturen werd van de in groote getale op
gekomen leden (161 opvarenden) een uit
eenzetting van den gang van zaken gegeven
ea werden de leden in kennis gesteld van
de gevoerde correspondentie en de ge
houden besprekingen.
De vergadering keurde unaniem het door
de besturen ingenomen standpunt goed en
sprak zich uit tegen de plannen van het
bestuur der IJmuider Federatie.
De leden waren van oordeel, dat de
gestelde eischen, waaronder die van ver-
hoogipg der gages met 5.per maand
absoluut billijk waren en droegen de be
sturen op dit den besturen der Reeders
vereenigingen ter kennis te brengen. Men
verlangde, indien hel fonds tot stand zou
komen, de vrije keuze van deelneming;
voor wie niet deel wenschten te nemen,
betaling in den vorm van gage.
Dc besturen kregen de opdarcth, na ook
De besturen kregen de opdracht, na ook
hebben, dc onderhandelingen voort tc
zetten.
In de vergadering van den raad der ge
meente Heemsfedc van 25 Februari 1926
werd besloten over het jaar 1926 aan B.
en W. een crediet te verleenen van 30.000
voor aankoop van wegstrooken langs den
Heerenweg ten behoeve van den aanleg
van voetpaden zoo mogelijk ter breedte van
4 Meter, alsmede voor de uitvoering van
deze verbetering en dc daarmede in ver
band staande werken.
De bedoelde verbetering is bijna geheel
tot stand gekomen vanaf het WeslerhouU
park aan het begin van de gemeente Heem
stede tot aan de Van Oldenbarncveltlaan,
over welk gedeelte ook de asfaltverharding
door het Rijk is aangelegd.
B. en W. van Heemstede zijn er in ge
slaagd met medewerking van verschillende
eigenaren de beschikking te verkrijgen over
enkele wegstrooken, waardoor ook nog op
enkele andere plaatsen de gewenschtc ver
betering kon worden uitgevoerd.
Het ligt in de bedoeling in 1927 met de
regelmatige uitvoering van deze werkzaam
heden door te gaan. Allereerst komt thans
voor uitvoering in aanmerking aanleg van
voetpaden langs de Hartekamp, Huize te
Manpad tot huize dc Cronjer, ter lengte
van ongeveer 1200 Meter.
B. en W. van Heemstede stellen er prijs
op, hier met de uitvoering te beginnen in
verband met het feit, dat het in de bedoe
ling ligt van hel Rijk dit gedeelte van den
Rijksstraatweg dit jaar te asfalteeren.
Verder ligt het in het voornemen van B.
en W. dit jaar over tc gaan lot het maken
van voetpaden zooveel mogelijk aan beide
zijden van den Kecrenweg vanaf de Kerk-
laan tot de Koedicfnlaan, ter lengte van on
geveer 750 Meter. Voorts adviseeren B. cn
W. tot uitvoering van de volgende riolec-
ringswerken: het maken van een riool van
af de Oude Posthuisstraat tot de Kocdiefs-
laan ter lengte van pl.m. 500 Meter, een
riool vanaf den Konijnsberg tot de sloot on
middellijk nabij dc Manpadslaan ter lengte
van pl.m. 500 Meter en een riool vanaf de
Van Merlenlaan tot de Kerklaan ter leng
te van pl.m 430 Meter. Met inbegrip van
aankoop van grond worden de kosten voor
1927 geraamd op ƒ34.000.
B. en W. van Heemstede verzoeken den
Raad hun daarvoor een crediet te verlcc-
Ofschoon de tweede helft van de maand
Januari reeds is ingetreden, blijven de
groenten-aanvoeren aan de Beverwijksche
veilingen nog altijd even groet. Er schijnt
zoo hier en daar nog een overvloedige
voorraad van winterproduclen aanwezig te
zijn. De handel is echter stil en over het
algemeen is bij de koopers weinig belang
stelling. Het zachte winterweer is niet
bevorderlijk aan de vraag waardoor de prij
zen van de meeste artikelen niet loonend
Het echtpaar A. NIEUWBOERC. DE BOER te Nieuwendam,
hoopt 28 Januari a.s., zijn gouden huwelijksfeest te vieren. De
bruid is 73 jaar, c^e bruidegom 83 jaar, oud-zouaaf en drager
van het kruis Fidei el Virtuti, Bene Merenti in !*oud van Z, H,
Paus Leo XIII.
