Gemengd Nieuws.
BültenlanilsGh Overzicht
Het jaar 1926.
NIEUWE
Tweede Blad
HAARLEMSCHE COURANT.
Woensdag 26 Januari 1927
De spook-auto van Amersfoort.
Op zoek naar een vreemdeling.
De a.s. verjaardag
van den ex-keizer.
Na de wieg een kinderwagen.
Oplichter aangehouden.
Anecdoten van Willem Royaards
Naar Assisië, Home, érii»
De kweekschool voor Zeevaart
te Leiden.
KERK EN SCHOOL.
Prof. dr. J. de Bruin, t
RECHTZAKEN.
Zijn vader bestolen.
VERKEER EN POSTERIJEN.
Geluktelegrammen.
KUNST EN KENNIS.
Nieuwe planeet ontdekt.
waard en niet meer, zegt de nederige Heilige
'n Verloren prent en 'n verloren
handschrift van Vondel's
gedichten.
Internationaal Christelijk
Vakverbond.
R. K. Werkliedenverbond.
STOOMVAARTLIJNEN
DE ACHTURENDAG EN DE SPOOR
WEGARBEIDERS.
Actie in de Westfaalsche
T extielind ustrie.
LANDBOUW EN VISSCHERIJ
Landbouwtentoonstelling
Zwolle 1928.
Uit de tweede stad van 't Sticht wordt
aan het U. D. gemeld:
In onze gemeente is sedert eenige weken
een stads-autobusdienst ingesteld; deze
dienst rijdt met twee bussen; één is de zoo
genaamde stadslijn, de andere rijdt de
„ringlijn".
Met groot enthousiasme is deze verbete
ring in het locale Amersfoortsche verkeer-
leven ontvangen, zij het dan ook dat vele
ouderen een traan hebben weggepinkt wan
neer zij door dezen dienst herinnerd werden
aan het paardentrammetje dat voor jaren
hèr langs de lommerrijke Shouckaertlaan
naar het station sukkelde, terwijl de conduc
teur haastig klapte met de zweep. Welaan
de autobussen hebben sinds eenige we
ken gereden en zoo ge thans naar Amers
foort uw schreden richt zult ge het volgende
ontwaren: Een autobus, lichtgoen van
kleur, breed van lijve, rent met geweldige
vaart om de stad, stort zich om hoeken,
verovert de fraaie lanen, valt van den Berg,
raast over de Stationsstraat, toeft éven op
de Varkensmarkt, wendt zich en begint op
nieuw den waanzinigen rit.
Deze autobus is ledig.
De eenige passagier is de sombere chauf
feur die het stuurrad omklemt en die met
scherpen blik den weg aftuurt daar hij
in 't geheel niet met Amersfoort's platte
grond bekend is! Want kwam het niet voor
dat een reiziger die op de Varkensmarkt in
stapte en zeidc, dat hij in de Vondellaan
zijn moest, een half uurtje om Amersfoort
getoerd te hebben weer op deVarkens
markt werd afgezet?.... De chauffeur kon
de Vondellaan niet vinden.
En desondanks dokte de reiziger een
kwartje. Dat is héén en terug.
„De Vliegende Amersfoorter" Hoort het
sinister claxongehuil door de avondlijke
stilte, ziet twee felle oogen naderen en in
een minimum van tijd voorbij flitsen. Dit
'vehikel heeft ten doel in een tijd van twin
tig minuten om en door Amersfoort te
vliegen.
Is het dan een wonder dat iemand die aan
een zoogenaamde „vaste halte" wachtte, tal
van ledige autobussen langs zich heen zag
rennen zonder dat die iemand ook maar
cén oogenblik de gelegenheid kreeg in te
stappen?
„We hebben geen tijd, meneer.... we
moeten 't traject afleggen in twintig minu
ten.
En het is historisch dat een chauffeur een
heer, die op de Utrechtsche straat nabij de
kei moest zijn, trachtte ergens bij 'n soort
oerwoud op den Berg af te zetten, omdat hij
vermeende dat dit toch óók „Utrechtsche
straat" was....
O, ja er is voor de chauffeurs de eerste
dagen een gids meegewcest, maar nu zij
alleen den weg moeten vinden.... komen
vergissingen nog wel eens voor....
En Amersfoort, dat zoo graag locale bus
diensten wilde hebben, Amersfoort lacht.
En de autobussen van de Dordrechtschen
ondernemer, die de illusie had hier een goed
broodje te kunnen verdienen, de autobussen
vervolgen hun wilden rit om de stad en het
zal niet lang meer duren of ze stoppen
alleen bij de garages om benzine in te nemen
of een noodzakelijke reparatie te doen ver
richten.
En de goed-willenden maken een smee-
kend gebaar in de richting van het Gemeen
tebestuur en stamelen iets van ..stadsbelan
gen" en vragen subsidie voor den dienst....
desnoods alléén voor 't eerste jaar.
Help mede, autoriteiten en publiek!....
roepen ze uit.
Maar het publiek meet dé kleine afstan
den die het in Ame sfoort slechts kent en
die het gewóón werd te loopen. Dat kost
ook geen 25 cent voor héén en terug.
Terwijl de ringlijn den „dance macabre"
uitvoert om de harde Amersfoortsche kei
tot het bitter einde....
De inbeslaggenomen sieraden te Rotterdam.
De rol der beide politie-agenten.
De politie van het bureau Meermans
straat te Rotterdam, wordt nog steeds be
zig gehouden met het onderzoek in de zaak
van de in beslag genomen gouden siera
den, in welke, zooals men weet, een ont
slagen en een actief agent van politie be
trokken waren.
In Steenwijk is thans bij een broeder
dén ontslagen agent van politie C. van W.
een gouden horloge in beslag genomen,, dat
deze van zijn broeder gekocht had, en dal
herkend is als afkomstig van de inbraak
bij de familie Van Leeuwen te Vlaardingen.
Betreffende het verder onderzoek jp deze
ingewikkelde zaak wordt nog vernomen,
dat de thans eveneens ontslagen agent
van politie A. B. verklaard heeft, dat Van
W., dien hij reeds lang kende, hem had
gevraagd, of hii niemand wist die gouden
voorwerpen wilde koopen. B., die in fi-
nancieele moeilijkheden verkeerde, had
daar wel ooren naar, te meer daar hem
een deel van de winst werd beloofd,
B. is het geweest, die den koopman, die,
gelijk men weet, zich op hst laatste oogen
blik beeft terug getrokken, heeft onge
zocht. Van W. heeft ten huize van B. aan
het Reigerspad verklaard, dat hij de in
beslag genomen gouden voorwerpen ten
Verkoop had gekregen van een vreemde
ling, die echter een oogenblik voor de ar
restatie de stad en vermoedelijk het land
vermoedelijk verlaten heeft. Uitgebreide
maatregelen zijn evenwel genomen, om
deze vreemdelingen alsnog te doen aan
houden.
Naar de „Kreuzzeitung" meldt, worden
ter gelegenheid van den aanstaanden ver
jaardag van den ex-keizer o.a. te Doorn
verwacht het voormalig ex-kroonprinseliik
paar, de hertog en hertogin vap Brunswijk,
prins Heinrich van Pruisen en de landgraaf
en landgravin van Hessen.
Voor de „100.000ste" te Groningen.
De baby, welke zozo fortuinlijk zal zijn
Groningen inwonertal op 105.000 te brengen,
zal daarmede een zeer dankbare tark ve--
vullen. Nadat dezer dagei^ een bekend fa
brikant te Groningen, den kleine een wieg
heeft toegezegd, heeft een andere kinder
vriend aldaar, tevens fabrikant, het voorne
men heeft te kennen gegeven voor het kindje
een kinderwagen te schenken.
Dinsdag is te Groningen aangehouden en
ter beschikking van de justitie gestel! de
26-jarige P.K., wonende te Amsterdam. Deze
man heeft zich twee weken geleden schul
dig gemaakt aan oolichting K. vervoegde
zich n.l. bij eenige R.K. geestelijken en gaf
voor katholiek te zijn. Voorts bezocht hij
den gereformeerden dominé, wien hij ver
zekerde, dat hij gereformeerd was. ^oo-
eugenachtige verhalep op te disschen wist
hij de verschillende geestelijken te bewegen
hem geldsommen af te dragen tot een to
taal bedrag van ongeveer 60. Op verzoek
van den Groningsche politie is hij te Am
sterdam aangehouden aenaa naar Groningen
op transport gesteld.
De „N. Ct." geeft eenige anecdoten van
Willem Royaards. Wij bieden onze lezers
de volgenden aan:
Een acteur moest in een stuk een lan
taarn opsteken. Op een der repetities klau
tert bet jongmcnsch tegen den paal op.
„Nee, meneer, nee, meneer," critiseerde
Royaards, „dat doet U niet goed dat deugt
niet. Dat moet u met gevoel doen, me
neer."
De acteur doet het gelaten over, mobi-
liseerend wat hij op de repetitie aan ge
voel in voorraad heeft. Hij- klautert naar
boven en draait kwasi aan den knop van de
lamp (de electricien was er natuurlijk niet
dus ging de lamp niet éan).*
„Ziet u nu wel, meneer," roept Royaards
„dat u het niet kan!"
Het gezelsohap komt van de reis. De
doctor loopt met èen groepje naar de taxfs
De een na den ander stapt in en geeft het
adres op. Royaards blijft maar voor zijn
taxi staan en geeft ge.en antwoord op de
vraag van den chauffeur: „Waar naar toe,
meneer?"
Eindelijk komt hij tot bezinning, stapt in
en zegt tegen den chauffeur: „Breng me.,
naar mijn zuster!"
Licbtrepetitie. Royaards in de zaal. De
electricien 'in zijn kast.
„Electra," roept de doctor, „zet eens wat
blauwe bolletjes op."
De electricien schakelt blauw in.
„Te veel, meneer, te veel!" De electrien
mindert.
„Dat is nog niet goed. Geef me wat roode
bolletjes." De elcct icien schakelt rood in.
„Te veel, meneer, te veelZoo gaat
het nog een poosje door. Alle kleuren zijn
geprobeerd. De doctor roept: „Geef me dan
nog maar eensMaar hij weet niet
meer. Intusschen schakelt de electrician
alle lampen uit om het nieuwe bevel vlot te
kunnen uitvoeren. Uit het donker klinkt
Royaa-ds stem:
„Maar man, wat doe je nou?" En de elec
tricien zegt doodleuk:
„Dat zijn de zwarte bolletjes, meneer."
Repetitie. Laat. Jeukende magen. Honger.
Zelfs van den doctor.
„Juffrouw," commandeert hij, „breng me
wat te eten."
En de juffrouw brengt broodjes met
rookvleesch.
„Juffouw, juffrouw," stuift de doctor op,
„hoe kunt u me nou broodjes met rook
vleesch brengen, ik hou niet van broodjes
met rookvleesch. daar word ik ziek van.
Neemt u die broodjes maar weer gerust
mee.... en brengt u me.... ja. ik moet
wat eten, ik heb hongerbrengt u me
een kwast."
Keesje, de zoon van Royaards, was eens
op een repetitie. Keesje was een aardig
jochie, ep daarom was hij het middelpunt
der vrouwelijke belangstelling.
„En Keesje," vroeg een van de dames,
„hoe vind je het?"
„Lcelijk", zei Keesje net als vader.
Om verwarring te voorkomen naar aan
leiding ven berichten in de pérs, verzoekt
men ons, aan belangstellenden in deze reis,
onder leiding van Rector Soffers, mede te
deelen, dat het onju.st is, gelijk sommigen
schijnen te meenen, dat met deze reis te
Assisië een rétraite of trlduum wordt ge
houden, om danj na een paar dagen, huis
waarts te keeren. Wel zal ie Assisië, Padua
en andere H, plaatsen korter óf langer wor
den vertoefd en daar, gelijk passend is, on
der leiding van een priester aan devotie
worden voldaan. Ook duurt de reis niet
maar enkele dagen, doch van 6 tot en met
24 April, eene maand, die voor Italië uiterst
geschikt moet genoemd worden.
Het hoofddoel van de reis, hetgeen wel
vanzelf spreekt als men Italië bezoekt, is
Rome. Rome met zijn eeuwenoude chris
telijke cultuur, met zijn tallooze monumen
ten van kerkelijke en profane kunst en his
torie, Rome met zijn St. Pieter en St. Jan
van Lateranen en een krans van hoofdker
ken, z'n katakomben, VaticaaOsche en an
dere musea enz., enz.! En alles waard .s
een audiëntie bij Z. H. den Paus!
Bezocht worden verder MJaan, Venetië,
Florence en een tiental andere steden, die
Riviera en bet eiland Capri. Boottochten
zullen worden gemaakt over twee van de
schoonste Zwitseirsche en Italiaansche me
ren, enz. enz.
De reizigers kunnen van prima hotels
verzekerd zijn. Nooit in den trein, maar al
tijd in hotels wórdt overnacht.
Men vrage uitvoerig prospectus bij de le
den van het comité: Rector C. A. Soffers,
Oosterhout (N.-B.). Albert van der Kallen,
hoofdred. „De Gelderlander", Kronenburger
singel 18, Nijmegen. W. Galesloot, red. „Het
Centrum", Ger. Noodtstraat 8b„ Utrecht.
Beschikbaar voor de Universiteit?
Zooals indertijd reeds is gemeld, zal de
Marine-kustwacht, welke te Leiden in de
Kweekschool voor Zeevaart is gevestigd,
met 1 April naar Amsterdam worden over
geplaatst. Het gebouw zal dan komen leeg
te staan.
Naar verluidt, worden er op het oogen
blik onderhandel.ngen gevoerd met de com
missie tot instandhouding en bevordering
van den bloei van de Kweekschool voor
Zeevaart te Leiden, aan wie dit gebouw in
eigendom toebehoort. Het moet namelijk .n
de bedoeling liggen, het vrijkomende gebouw
tijdelijk dienstbaar te maken aan de Leid-
sche Universiteit tot het geven van verschil
lende colleges, waarvoor het Universiteits
gebouw geen voldoende ru.mte biedt.
Men meldt verder uit Leiden:
Zooals men weet heeft onlangs de minis
ter van onderwijs, mr. Waszink, een bezoek
aan de hooger onderwijsgebouwen hier ter
stede gebracht, welk bezoek toen .in ver
band werd gebracht met de plannen tot uit-
breiding van het universite.tsgebouw. Een
feit is evenwel, dat reeds verschillende
plannen zijn ter sprake gekomen of ontwor
pen om in het nijpende ruimte-vraagstuk te
voorzien. Wij vernemen voorts, dat het O.m.
in de bedoeling zou liggen voorloop.g bet
aan het voorplein der academie grenzende
Rijks Prentenkabinet bij de Universiteit te
trekken. Het voorplein zou dan worden
overwelfd. Na de voltooiing en ingebruik
neming van het nieuwe academisch zieken
huis zou het oude worden bestemd voor het
thans in verschillende deelen der stad ver
spreide Rijks Ethnographisch Museum. De
gebouwen aan het Rapenburg, waarin thans
de afdcel.ng China en Japan van het mu
seum zijn gevestigd en die aan het Rijks
Prentenkabinet grenzen, zouden dan daar
mede verbouwd en geheel voor net geven
van academisch onderwijs worden ingericht.
Omtrent dit alles js tot dusver echter nog
niets komen vast te staan. Zijn wij echter
goed ingelicht, dan zal de oplossing van het
vraagstuk toch in deze r.chting moeten wor
den gevonden.
Kolonel Van Buuren, secretaris van d
Commissie tot Instandhouding en Bevorde
ring van den bloei der Kweekschool voor
Zeevaart, aan wie het gebouw in eigendom
toebehoort, dieelde mede, dat in zake het
beschikbaar stellen van het gebouw der
Kweekschool, tot dusver niets anders .s ge
schied dan dat er over is gesproken. Be
paalde onderhandelingen zijn daarover met
de commissie nog niet gevoerd.
intusschen hebben zich. naar de „Tel.'
verneemt, ook reeds andere gegadigden
voor het gbouw aangemeld, o. a. voor het
daarin vestigen vafi het Centraal Isr. Wees
huis te Leiden en voor een schoolgebouw
1 Alvorens echter iets definitiefs kan wor
den besloten, dient de commissie eerst de
j plannen van tien Minister van Marine te
kennen.
Maandag is te Amsterdam overleden prof,
dr. J. de Bruin, hoogleeraar in de prae-
diatrie aan d« Gemeentelijke Universiteit,
aldaar.
Voor de Vierde Kamer der Rechtbank
te Amsterdam heeft Dinsdag terecht ge
staan de 31-jarige J. v. R., uit Bussum,
thans gedetineerd in het Huis van Bewa
ring alhier.
Aan R. was ten laste gelegd, dat hij op
12 Sept, j.I. ten huize van zijn vader uit een
ijzeren geldkistje, dat in een in de huiska
mer staande linnenkast was geborgen, twee
bankbiljeten van 40 heeft gestolen.
Als eenige getuige was de vader gehoord.
Hij verklaarde, persoonlijk bij de politie
een klacht tegen zijn zoon te hebben inge
diend, daar deze hem door zijn slecht ge-,
drag het leven onmogelijk maakte. Het
gestolen geld maakte deel uit van een
spaarpotje van 150.en get. kon het in
het geheel niet missen.
Verd., die meermalen wegens diefstal was
veroordeeld, bekende het feit te hebben ge-
plegd. Hij had de 80 in Amsterdam ver
breidt.
Gezien het slechte verleden van verd.,
eischte de officier één jaar gevangenisstraf.
De verdediger, mr. Tonino, uit Hilversum,
verzocht voor zijn cliënt een voorwaarde
lijke veroordeeling, echter onder zeer stren
ge voorwaarden. Hij zal geheelonthouder
moeten worden, met het verbod, ooit weer
een voet in een café te zetten.
Uitspraak 8 Februari a.s.
Sinds eenigen tijd kan men aan alle tele
graafkantoren voor 40 cent extra verlangen,
dat telegrafische mededeelingen op een ge-
luktelegram-formulier worden uitgevoerd op
mooi oud-Hollandsch papier. De extra
opbrengst dezer telegrammen is bestemd
voor het jeugdwerk van alle richtingen in
ons land en voor de lichamelijke opvoeding.
Het is, naar het „Vad". verneemt, ge
bleken, dat het hestaande formulier aan den
smaak van velén niet kan voldoen de tee ke
ning schijnt op den duur te vervelen. Het Ne
derlandsche Jeugdleiders Instituut, dat door
de regeering belast is met de reclame-cam
pagne en met het verdeelen van de opbrengst
der geluktelegrammen, zal nu in samenwer
king met de directie der Posterijen en Tele
grafie een prijsvraag uitschrijven voor het
ontwerpen van een nieuw formulier, volgens
de bepalingen der Permanente Prijsvraag-
Commissie.
Naar uit Parijs wordt gemeld, is op een
Spaansche sterrenwacht in het sterrenbeeld
Hydra een nieuwe planeet ontdekt, die een
geheel andere beweging heeft dan de overig
tot dusverre bekende asteroïden.
DE SCHRIJVER DER NAVOLGING
VAN CHRISTUS.
De wetenschappelijke strijd over den schrij
ver der navolging van Christus is nog niet
geëindigd.
In de Parijsche „Le Correspondant" stelt
de heer M. Lewandowski een onderzoek in
naar de overeenkomst tusschen het wereld
beroemde boek en de Franciscaansche bewe
ging in de middeleeuwen en vindt tusschen
beide merkwaardige punten van overeen
komst. De grondgedachte der navolging is de
verachting der wereld, het zich losmaken
daarvan en de volle overgave aan God.
Ongetwijfeld is dat eveneens de grondge
dachte der Franciscaansche beweging, die in
de 13e en 14e eeuw de kloosters in Italië,
Zuid-Duitschland en Zuid-Frankrijk ver
vulde.
Deze beweging heeft den ouden regels in
verschillende kloosters nieuw leven gegeven
en overal ontstond een rijke, zuiver ascetische
litteratuur. Men noemde de aanwijzingen
voor een vrcom leven toentertijd zeer dik
wijls „Levensregels" en merkwaardigerwijze
zijn vele oude handschriften der Navolging
overgeschreven met als titel „Levensregels".
Daaruit volgde naar den Franciscaanschen
geschiedschrijver Michelet, dat de Navol
ging van Christus in wezen niets anders is,
dan een samenvatting der besté „Levensre
gels", die in de verschillende kloosters zijn ge
schreven en verzameld geworden.
Thomas Haemerken von Kempen zou dus
niet de eigenlijke vervaardiger, doch wel de
voortreffelijke verzamelaar en verspreider
der „Levensregels" zijn en tegelijk de schrij
ver van het vierde boek, dat in alles beduidend
afwijkt van de drie eerste boeken.
Dientengevolge heeft de Navolging van
Christus niet een vervaard'ger, doch een gan-
sche reeks,,vervaardigers gehad, tot welke
Thomas van Kempen ongeveer in verhou
ding stond als Homerus tot de onbekende
vervaardigers der door hem verzamelde en
misschien tot eenheid saamgevoegde helden
sagen der Grieken.
Lewandowski vindt dit zeer waarschijnlijk,
waar Thomas 5 Kempis bij het gereedkomen
van het wonderbare boek eerst 27 jaren oud
moet zijn geweest, welke leeftijd moeilijk
overeenstemt met de diepe levenservaring,
den rijpen ernst, de levenskennis en fijne ziel
kunde van het veel bewonderde werk.
Ook de merkwaardige overeenkomst van
vele dingen in de Navolging met de beste
Franciscaansche litteratuur uit de 13e en 14e
eeuw schijnt deze meening te bevestigen.
Zoo duiden de eerste Franciscaansche no
tities over het visioen van den Heilige op den
berg Alverno, en eenige hoofdstukken der Na
volging (b.v. Boek II 5 en 6) oogenschijnlijk
op eenige overeenkomst.
Evenzoo zijn menige uitdrukkingen in de
Navolging van Christus bijna gelijk aan die
gedichten van den grooten Franciscaanschen
dichter Jacopone da Todi (b.v. De Navol
ging zegt „Wanneer ge een mensch hebt
zien sterven, zoo bedenk, dat ook gij den
zelfden weg zult moeten gaan." Dat zelfde
zegt Jacopone in een zijner versregels (on
geveer 1300) in den volgenden vorm „Hebt
ge een mensch zien sterven Dan hebt u
geen verder teeken noodig, om te weten, dat
wij allen naar dezelfde haven spoeden."
Merkwaardig is dat de Navolging buiten de
H. Schrift en 4e Kerkvaders geen Heiligen
noemt, zij vermeldt zelfs Maria niet, slechts
eenmaal noemt zij uitdrukkelijk den H. Fran-
ciscus van Assisië „Wat de mensch in Uwe
oogen waard is, o Heer, zoo veel is hij ook
Franciscus."
Het woord „heilig" ontbreekt in dit ver
band in meerdere oude handschriften, wat
daarop duidt, dat deze regels in den tijd on
middellijk na den dood van den heilige zijn
neergeschreven.
Wat er ook van zij, hierin kunnen we het
tenminste eens zijn met Lewandowski., dat
zich de schrijver of de schrijvers van dit won
derbare boek streng daaraan hebben gehou
den, wat in den aanvang der Navolging wordt
gezegd „Schep uw behagen er in onbekend
te zijn en voor niets gehouden te worden."
Zij hebben de eer der wereld zooverre van
zich gehouden, dat het de zorgvuldigste na-
vorsching van eeuwen niet gelukt den sluier
dezer zelfgewilde anonymiteit op te heffen.
Bij de grootsche nieuwe uitgaaf van Von-
del's werken ondernomen door de Wereld
bibliotheek te Amsterdam, missen we 'n
paar belangrijke stukken. Vooreerst 'n al
bum waarin de alleroudste gedichten van
Vondel geschreven staan. Jacob van Lennep
heeft in dat album twee gedichten van Von
del gevonden, en wel zijn allereerste Schrif-
tuërlijck Bruylofts Reffertyn van 1605 en
Nieuw-jaars Liedt van 1607. Dit album was
afkomstig van de familie Haesbaert uit de
17e eeuw, en in de jaren 18501860 in
't bezit van Jhr. Mr. F. A. Ridder van Rap-
pard, Secretaris-Generaal bij 't ministerie
van oorlog.
Waar is dat album nu Alle nasporingen
zijn tot nu toe vergeefs geweest.
Ten tweede. Vondel's gedicht Hymnus
ofte Lof-Gesangh over de Wijd-beroemde
Scheep-vaert der Vereenigde Nederlanden
van 1613, is gemaakt bij 'n groote prent
's Lans Welvaren, uitgegeven door Abra
ham de Koning, in 't begin van de 17e eeuw.
Deze prent is door Mr A. D. de Vries be
schreven in Oud-Holland I (jaargang 1883)
blz. 113118, en was toen in 't bezit van de
Heer Aug. Coster te Brussel.
Ook hier moeten we vragen waar is die
plaat nu
Ten derde wie kan aanwijzen
De Cijfferinghe van Willem Bartjens in
ouder uitgaaf dan van 1632.
In dit rekenboek staat Lof-Zangh op
Willem Bartjens van Vondel.
Ondergetee' ende vraagt dringend inlich
tingen of aanwijzingen over deze dirgm zoo
belangrijk voor de uitgave van Vondel's
werken.
Tilburg. H. MOLLER.
De „Volkskr." meldt, dat het demonstra*
tief congres van het R. K. Werklieden
verbond te Nijmegen niet op Zondag 26
Juni doch op 10 Juli zal worden gehouden,
NEDERLANDSCHE SCHEPEN.
ALCOR 24/1 60 mijl Z.W. v. Finisterre,
Rosario n. Falmouth.
ATLANTIC, m.s., 23/1 v. Antw. te Londen.
BATAVIER II 25/1 v.m. 10 u. v. Rott. te
Gravesend.
BEURSPLEIN 24/1 Brunsbuttel gep., Oxel-
lösund n. Rotterdam.
BOEKELO 23/1 v. Rott. te Londen.
BRABANT, sleepb. 25/1, Wight gep., Liver
pool n. Kopenhagen, met sloopen „Rom-
ney" op sleept.
CATHARINA, m.s., 22/1 te Londen uitgekL
n. Nieuwpoort.
SCOPAS 23/1 v. Singapore te Auchland.
CELAENO, 25/1 Brunsbuttel gep., Oxelö-
sund n. Vlaardingen.
DRENTE 17/1 v. Singapore n. Bangkok.
EEM 24/1 v. Dakar te Kaslak.
EXPORT 23/1 v. Rott. te Londen.
GRONINGEN 17/1 v. Pladjoe n. Tjilatjap.
HERMES 20/1 te Singapore.
HONTESTROOM 23/1 v. Amsterdam te
Londen.
MIRACH 23/1 Terceira gep., Rott. n. W.
St. John.
IRIS 16/1 v. Calcutta n. Rangoon.
J. B. AUG. KESSLER 19/1 v. Suez n.
Gemsah.
WM. V. DRIEL SR. 25/1 Ouessant gep*
Rott. ni Algiers.
In verschillende landen wordt door de
regeering, die de conventie van Washington
„met wil ratificeeren, gewezen op de moei
lijkheid van toepassing dier conventie op de
spoorwegarbeiders.
Onlangs heeft de Nederlandsche regeering
in de parlementaire debatten over de ratifi-
ceering der conventie dezelfde houding aan
genomen.
Onder die omstandigheden heeft het Inter
nationaal Christelijk Vakverbond het noodig
geoordeeld, in samenwerking met de Christe
lijke Spoorweg-Internationale een onderzoek
in te stellen.
De heeren Serrarens, secretaris van het I.
C.V., en Timmermans, secretaris der chris
telijke Spoorweg-Internationale, zijn naar
Brussel gegaan, om daar te onderzoeken, op
welke wijze de conventie van Washington, die
door België geratificeerd is, op c' en arbeid bij
de spoorwegen wordt toegepast.
Zij hebben een onderhoud gehad met den
directeur-generaal der spoorwegen en het
inspecteurs van verschillende diensten, die
hun de noodige inlichtingen en documenten
hebben verschaft.
Deze mededeelingen en de gegevens van
het Kristen Syndikaat voor de Yzeren Wegen
in België zullen verwerkt worden in een rap
port over de methoden, die in België voor de
toepassing van den achturendag op de spoor
wegen worden gebruikt.
De enquête zal eveneens zich uitstrekken
over den toestand in andere industrieele lan
den, die de conventie geratificeerd hebben.
Ongeveer 2000 Ned. arbeiders erbij
betrokken.
Omtrent de actie in de Westfaalsche tex
tielindustrie, waarbij voor zoover het de
grensplaatsen betreft ook een paar duizend
Nederlandsche arbeiders betrokken zijn,
kan gemeld worden, dat de door de textiel
arbeidersbonden tegen 1 Januari j.l. op
gezegde loon- en werktijdregeling nog niet.
door een nieuwe regeling is vervangen.
De arbeiders wenschen|thans de door hen
gevraagde 48-urige werkweek (door 8y2
uur per dag en des Zaterdags alleen voor
middags te werken). De fima Van Delden
en Co. te Gronau wil 48 uur laten werken in
vijf dagen, doch de werklieden zijn daartoe
niet bereid. i
Zij verwachten van de geschillencommis-
sie, eventueel van den minister van Arbeid,
dat de 8-urige werkdag voor de textiel
industrie weer wordt ingevoerd en dat aan
de textielarbeiders een bij de veranderde
omstandigheden passend loon wordt uitbe
taald. Voorts wenschen zij dat aan jeugdige
personen van 1420 jaar een vacantie van
drie weken met behoud van loon wordt toe
gestaan.
Te Coesveld zijn de arbeiders der firma
Van Delden uitgesloten, wijl zij een aange
kondigde loonsverlaging niet wenschten te
aanvaarden.
STOOMVAARTLIJNEN.
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND.
JOHAN DE WITT (uitr.) pass. 22/1 Perim.
MADOERA (thuisr.) 24/1 v. Mal^allah.
RIOUW (uitr.) pass. 23/1 Dungeness.
ROTTI (uitr.) 22/1 v. Sabang.
KON. HOLL. LLOYD.
GELRIA (uitr.) pass. 24/1 Ouessant.
KON. NED. STB. MIJ. KON. W.-L
MAILD.
AURORA 24/1 v. Lissabon n. Cadix.
BACCHUS 24/1 v. Gibraltar n. Amsterdam.
COMMEWIJNE (thuisr.) 23/1 v. Madera.
DIDO 25/1 v. Gothenburg te Amst.
EOS 24/1 v. Malta n. Patras.
EUTERPE, Bordeaux n. Amster., pass.
25/1 Dungeness.
FAUNA 24/1 v. Catania n. Messina.
GANYMEDES 24/1 v. Varna n. Co»
stanza.
HAARLEM (uitr.) 22/1 v. Calera.
ILOS 24/1 v. Lissabon n. Carthagena.
MARS (uitr.) 24/1 te San Juan de Porto Rico.
NEPTUNUS 24/1 v. Gravosa n. Bari.
PERSEUS 24/1 v. Amst. te Kopenhagen.
STELLA 25/1 v. Hamburg te Amsterdam.
STRABO 24/1 v. Santander n. Gyon.
TELLUS 24/1 v. Tunis te Lissabon.
ULYSSES 24/1 v. Cavalla n. Salonic»
HOLLAND—AFRIKA LIJN,
ARES (thuisr.) 22/1 te Kaapstad.
BILLITON (uitr.) 22/1 v. Algoabaal.
BILLITON 24/1 v. Algoabaai te East
London.
HEEMSKERK (ritr.) 24/1 te Kaapstad.
JAVA (thuisr.) 24/1 v. Marseille n. Duin-
kerken.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
NICTHEROY 24/1 v. d. N. Pacific ts
Gamburg.
VOLENDAM 23/1 v. New York n. Havana.
HOLLAND—BRITSCH-INDIE LIJN.
ANDIJK (thuisr.) pass. 25/1 Dungeness,
BOVENKERK (thuisr.) 25/1 te Suez.
HOOGKERK (uitr.) pass. 24/1 Ouessant.
RIDDERKERK (thuisr.) 24/1 v. Port-Said.
STREEFKERK (uitr.) 23/1 v. Madras.
HOLLAND—OOST-AZIE LIJN.
GEMMA (thuisr.) 25/1 v. Shanghai.
OUDERKERK (uitr.) pass. 24/1 Ouessant.
JAVA—BENGALEN LIJN.
BOETON Calcutta n. Java 24/1 te Rangoon.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
BUITENZORG (uitr.) 24/1 v. Antwerpen
pass. Vlissingen.
MADIOEN (uitr.) pass. 24/1 Malta.
SIANTAR (thuisr.) pass. 24/1 Ouessant.
STOOMVAART-MIJ OCEAAN.
AUTOLYCUS, van Japan naar Rotterdam
23/1 van Port Said.
LAGMEDON, van Japan naar Amsterdam
24/1 van Singapore.
TYDEUS v. Liverpool naar Java 23/1 van
Port Swettenham.
Eind Augustus 1928 zal alhier gehouden
worden de groote landbouwtentoonstelling
van de Overijss. Landbouwmaatschappïj.
Het voornemen bestaat hieraan een groote
uitbreiding te geven, door hieraan andere
tentoonstellingen te verbinden, benevens
concours hippique.
Slot.
Aan den anderen kant toonden complotte, die
den anderen kant toonden complotten, die
in Silezië werden ontdekt, dat er nog steeds
genoeg broeit tegen de Poolsche onafhanke
lijkheid. Gelijk andere landen van Europa,
bcudt Polen in de eerste plaats de oogen
gevestigd op eigen voordeel, op eigen on
afhankelijkheid, maar dat het deze laatste
Verdedigt; dat het zich niet laat ontnemen,
Jvat het Verdrag van Versailles het gegeven
j*eeft, is van zijn standpunt, niet meer dar
begrijpelijk.
Tot de kleine Entente behoort Polen niet;
°eze, die onder leiding van den bekwamen
Bcnesj bleef st^an, sprak zich ten aanzien
*an Rusland duidelijk en consequenter uit
5/an tot dusver was geschied. In eigen land
had Benesj parlementaire moeilijkheden te
overwinnen, die ontstonden naar aanleiding
Van de behandeling der grondrechten in het
Parlement; parlementaire moeilijkheden, wel-
i i'Ck 'n straatgevechten te Praag weerspie-
gelden. Hongarije en Oostenrijk zagen de
controle, door resp. Amerikaansche en Ne-
uerlandsche Commissarissen-Generaal uitge
oefend, beëindigd, maar rustig was het iu
beide landen geenszins. In Oostenrijk trad in
raakte geheel uit zijn voegen door het schan-
öaaj der valsche bankbiljetten, dat toe
valligerwijze in Den Haag, dank zij de
zorgen van een eenvoudig wisselagent in de
Passage, werd ontdekt. Niemand minder dan
Prins Windischgraetz met zijn handlanger
Nadossy, hoofd der politie te Budapest, bleek
hierin de hand te hebben gehad, en het pro
ces, vooral tegen hen beiden gevoerd, heeft
politieke schandalen van ongekenden om
vang onthuld. De goede trouw van den pre
mier Bethlen werd daarbij betrokken; An-
drassy en anderen beschuldigden hem in het
openbaar van medeplichtigheid; en een Hon-
gaarsch nationalist diende hem in de voorzaal
van het Volkenbondsgebouw te Genève in
het openbaar een klap in het aangezicht toe.
Trouwens, niet alleen Hongarije had zijn
valsche muntersschandaal. Vervalsching van
bankbiljetten was aan de orde van den dag,
zoozeer zelfs dat de Volkenbond, op Frank-
rijks's initiatief, daartegen een actie heeft on
dernomen. Want, in den tegenwoordigen lijd
van valuta-wisseling bleek het Hongaarsche
plan gericht tegen Frankrijk, met welks bank
biljetten het werd ondernomen. Bij Windisch
graetz en de zijnen kunnen nationale motie
ven verondersteld worden aanwezig te zijn
geweest; ze hebben in elk geval een rol,
overigens wellicht een secundaire gespeeld.
Geheel anders met het Portugeesche schan
daal, dat ook Den Haag tot uitgangspunt had.
lier bicken de Portugeesche gezant en zijn
broeder, tevoren middenpunt van het Haag-
-chc voorname en mondaine leven, de inttf-
lectueele leiders te zijn van een poging om
valsche volmachten biljetten voor de zgn
den aanvang van het jaar het Kabinet onder
leiding van Ramek op, die inmiddels weer' is
vervangen door Mgr. Seipel, den geesteiijke-
politicus, die tijdens zijn verblijf in Amerika
zijn 50sten verjaardag vierde. Hongarije ge-
Bank van Angola te doen drukken. Hoe ver
nuftig deze poging tot oplichting in elkander
was gezet, heeft de behandeling voor de
Haagsche Rechtbank bewezen. Juist vanwege
deze vernuftigheid, waardoor een ervaren
Engelsch bankbiljettendrukker werd om den
tuin geleid, kostte het heel wat meer moeite
in deze zaak klaarheid te brengen dan in die
der Hongaarsche valsche munters, die al
spoedig de hen toegerekende straf konden
ontvangen. Portugal had ook overigens geen
rustig jaar; de revoluties volgden elkander
op. Generaal Gomez, de laatste der dictators,
die een greep naar de staatsmacht waagde,
was den eenen dag beheerscher van Lissa
bon en zat den anderen dag in een der forten
nabij de hoofdstad opgesloten. Thans heerscht
er maar voor hoe lang? weer rust in
Portugal.
De Scandinavische Staten leefden het
meest rustig hun eigen leven. In Zweden
kwam de socialistische Regeering, waaruit
ook de Minister van Buitenlandsche Zaken
Unden, die zich te Genève zoo uitnemend
gedroeg, was voortgekomen, ten val; zij werd
door een parlementair Kabinet var. de rech
terzijde vervangen. In Denemarken viel de ap
een minderheid gebouwde socialistische re
giering van Stauning, zonder dat deze haar
ontwapeningsvoorstel in veilig'e haven had
gebracht; intusschen is het uit andere poli
tieke partijen voortgekomen ministerie-Ras
mussen er toe overgegaan om dit denkbeeld
opnieuw, en vermoedelijk opnieuw vergeefs,
bij het parlement aanhangig te maken. In
Noorwegen was het drankverbod aan de
orde; met groote meerderheid werd voor op
heffing daarvan gestemd. Gelijk trouwens cok
,in den Staat New-York het gedwongen droog
leggen op bezwaren en verzet stuit. In België
trad Jaspar aan het hoofd der Regeer,ng;
zijn Ministerie slaagde erin om den Beigischen
franc te stabiliseeren; onder zijn bewind
voltrok zich de populaire verloving van
Kroonprins Leopold met Prinses Astrid van
Zweden, die, ondanks het verschil in geloof,
door de Belgische bevolking met groote har
telijkheid werd welkom geheeten. Zuid-
Amerika gaf de gebruikelijke verwikkelin
gen te~ zien; Peru en Chili bleven in geschil
over Tacna en Arica, en zelfs president Coo-
iidge vermocht daarin geen verbetering te
brengen. Het parlement in Argentinië kwam
met den President van de Republiek in con
flict over de jegens den Volkenbond te vol
gen politiek; gevolg is geweest, dat Argenti
nië zich nauwer dan tevoren bij den Volken
bond heeft aangesloten, die een dergelijke
versterking na het uittreden van Brazilië en
Spanje® maar al te goed kan gebruiken. In
Mexico woedde heftige kerkelijke strijd; Pre
sident Calles, zoo juist gekozen, ging tot ver
volging der Katholieken over. En in een ge
heel ander deel van de wereld, in het uitge
strekte Arabië, verhief Iba Saoed zich tot
koning van den Hedsjaz en riep in die kwali
teit het Kalifaat-Congres te Mekka bijeen.
Deze nieuwe heerscher van Arabië, die
als hoofd der Wahabieten en ouden Mo-
hamedaanschen godsdienst in eere herstelde,
is gebleken een verlicht heerscher met voor
uitziende beginselen te zijn. Een gezant
schap zond hij naar Europa, dat ook bij
de Nederlandsche Regeering zijn opwachting
maakte en den wensch uitsprak van blij
vende duurzame betrekkingen, die voor Ne
derland, met het oog op Indiê, zeker niet
van belang zijn ontbloot.
Aan 1926 zijn de rampen, de ongelukken,
de onheilen al evenmin bespaard gebleven
als aan voorgaande jaren. Het aantal spoor
wegongelukken, dat in bijna alle landen
der wereld plaats had, was enorm groot; dat
in Costa Rica, waarbij 250 dooden vielen te
betreuren, spande de kroon. Maar van al
deze' spoorwegongelukken verdient dat te
Lehrte op den weg tusschen Berlijn en Osna-
bruck bijzondere vermelding, want hier bleek
misdadige opzet in het spel; hier richtte de
wrok van twee door de wereld misdeelden
en uitgestootenen zich tegen al van onge
lukkige slachtoffers. Rampen van verschil
lenden aard verwoesten heele stukken grond
en deden, zoo in Brazilië, steden als het
ware verdwijnen; het Amerikaansche Flo
rida werd geteisterd op een ongekende
wijze, waarbij de natuurkrachten spotten
met wat wij menschen onverzetbaar rekenen.
Onheilen van allerlei aard troffen de mensch-
beid nu hier, dan daar; en het grootste onheil
was dat, waarbij in Amerika het voornaam
ste munitiedepot in de lucht sprong; geheel
de omgeving verwoestte, een schade, die op
een milliard dollar werd berekend, in luttel
tijds aanrichtte. Overstroomingen waren er
m verschillende deelen der wereld; branden,
".ardbevingen bezochten de menschheid, en
natuurlijk kreeg het ongelukkige Japan daar
van zijn deel. Tegenover deze schaduwzijden
staan echter lichtzijden. Want geen jaar,
waarin de menschelijke energie zich op het
gebied der vliegtochten zoo ontplooide als
1926. Engelsche vliegers naar Egypte en naar
Australië; Spaansche vliegers naar de Phi-
lippijnen en naar Zuid-Amerika; vlieger» var-
verschillende nationaliteit legden den afstand
ParijsTokio en terug in luttel tijds af.
Amundsen slaagde er in om uit Spitsbergen
per vliegtuig de Noordpool te bereiken; voor
hem, slechts één dag tevoren, gelukte dit
den Amerikaanschen vlieger Byrd. Daaren
tegen moest een poging om per luchtschip
den Atlantischen Oceaan over te varen, ge
staakt worden, voordat zij goed en wel be
gon; het luchtschip verbrandde onmiddellijk
bij de opstijging. Een andere, welbekende
poging van menschelijke energie, die van het
overzwemmen van het Kanaal, vond plotse
ling een aantal successen; nadat de Duitsch-
Amerikaansche Mejuffrouw Ebell opnieuw
verricht had, wat bijna 40 jaren geleden
een man gelukte, kwamen enkele zwem
mers en zwemsters achtereen den afstand
in steeds korter tijd overdoen; afstand
welke thans een recordtijd van 12 uur kent.
Een ander, minder gunstig bewijs vaa
menschelijke energie was de velerlei fraude,
waren de vele schandalen, die in verschil
lende landen werden ontdekt; schandalen
van ambtelijken en niet-ambtelijken aard.
Zoo toont het jaar 1926 een bonte staal
kaart van goed en kwaad, maar voor wie
de barometer van het internationale leven
raadpleegd, staat wel vast, dat het goede
het wint van het kwade; dat meer vrede
komt in de harten der menschen, en dat
er ondanks alle economische moeilijkheden
waartegen de Economische Conferentie
van 1927 geneesmiddelen zal trachten uit
te denken vooruitgang geconstateerd
mag worden.