Nieuwe Haarlemsche Courant | 1927 | 7 februari 1927 | pagina 2

met

fazen!

OPDAT ZE ALLEN EEN ZIJN.

Agentschappen.

BEELDENKWESTIE

Voor den Poïitierechter.

Wisselkoersen en koersen
van Bankpapier.

De Radio-uitvoering van de R.-K.
Mandolineclub „Santa Lucia.'

Jaarfeest Algem. R.-K. Prop. Club
St. Elisabeth en Barbara.

Schilderijen-tentoonsteHing in de
kunstzaal van J. H. de Bots.

SCHOTEN.

INGEZONDEN.

„DANKBAARHEID IS EEN ZAAK VAN
KARAKTER 1"

Lezeres, lezer, gij die nog behoorlijk kunt
rondkomen, die nog uw genoegen kunt eten,

De Bijkantoren van de NIEUWE
HAARLEMSCHE COURANT zijn
als volgt gevestigd;

Haarlem:

Sigarenmagazijn

L. VAN BERKtL

Burgwal 115.

Boekhandel

FIRMA H. COEBERGH

Ged. Oude Gracht 74.

Boekhandel en Religicuse artikelen
F. W. A. BROM

Paul Krugerstraat 19.

W.P. VAN EEKHOUT

Breestraat 30.

Voor Bavodorp en omgeving:
J. TH. ELL1GENS

Emostraat 1.

Assurantie-kantoor

VV. MOLENKAMP

Overtonweg 7.

Loterijkantoor

M.OVERTOOM

Assendelverstraat 40 a rood.

Sigarenmagazijn

C. J. PAAUVV

koningstraat 11.

Sigarenmagazijn

L. P. F. VERHOOGD

Leidschevaart 144.

Melkhandel

C. VAN DER VLUGT

Pieterkiesstraat 28.

Heemstede:

Sigarenmagazijn

P. VAN ODYK

Raadhuisstraat 30.

Beverwijk:

BIJKANTOOR VOOR BEVERWIJK
EN OMGEVING

Peperstraat 33 - Tel. 2213.

Voor abonnementen, advertentiën,
enz., wende men zich tot bovenge
noemde adressen.
DE ADMINISTRATIE.

mofeielgarage kaft achterwege blijven. Mei
heeft dan iels, waar men altijd schik van
aal hebben.

Het lid Heemskerk zou de zaak nog wat
fcan willen houden. De plaatskeuze is nu
vervallen. Laat men nu eens zien. waar in
Haarlem het beste het gebouw gesticht kan
worden.

De afdeeling Haarlem «rijst er op, dat
geen ander terrein te Haarlem te vinden
is. Onlangs is nog terrein verkocht voor
J 18 en 21 per M2. Het terrein-Figée is
10.000 M2 en daar hebben wij dus veel
Waarde aan. Laat men eerst over het ter
rein-Figée beslissen; daarna kan over
nieuwbouw gesproken worden.

De heer v. d. Vcort. lid van hef hoofd
bestuur betreurt het, dat hel gebouw niet
in Hillegom komt. Spr. betreurt het ook da'
thans de kwestie behandeld moet worden,
nu er zoovee! vooraanstaande vaklui in het
buitenland zijn.

Het terrein-Figée beeft geen voldoende
gelegenheid voor auto-stalling; 100.C00
worden onder de puinhoopcn begraven.

Spr. wijst er op, dat Hillegom, Lisse er.
Sassénheim de bakermat zijn voor ce
bloembollencultuur. Die drie gemeenten
gaan de andere markten af. Spr. had ver
wacht, dat men deze afdeelingen tegemoet
gekomen was vanuit het noorden en hel
westen.

De voorzitter dreigt den heer v. d. Voort
het woord te ontnemen, als deze zich niet
"tot het plan-Figée beperkt.

De heer v. d. Voort wil de zaak aanhou
den, opdat 7 Februari 1927 niet de s'erf-
dag wordt van het monumentale gebouw
der vereeniging.

De voo~zitter verdedigt het voorstel van
het Hoofdbestuur. De vorige vergadering is
in Mei gehouden, inlichtingen zijn toen aan
Haarlem gevraagd, doch deze kwamen eerst
in December. Afgezien is van den aankoop
van .Spaar en Hout." Spoed is betracht
met het zoeken van een oplossing en daar
van kan het Hoofdbestuur toch geen ver
wijt gemaakt worden. Er was geen enkele
fede, deze vergadering later te houden. De
afwezigheid van vooraanstaande personen
is geen beletsel tot het houden dezer ver
gadering, omdat zij zich toch kunnen laten
vertegenwoordigen.

Spr. kemt dan tot het plan-Figée. Van
de geuren der ma-garine-fabriek heaft net
terrein geen last. Daarenboven is die fabriek
daar den langsten tijd geweest, terwijl de
geuren er niet steed» zijn. De raming der
onderhoudskosten is zoo zuiver mogelijk
gemaakt.

De grond is voor den proeftuin geschikt.

Het plan-Hiliegom bood een staanplaats
voor 100 auto's, het plan-Figée een over
dekte garage voor 80 auto's. Spr. gelooft, dat
dit wel ongeveer gelijk op gaat en een over
dekte gara^ te verkiezen is boven een open
staanplaats;

Er bestaat neiging onder de It den. te ko
i"t stichting van een orvmenaal gebouw.
Komt daarvoor geld bijeen, dan zal 4e
stichting nog mooier gemaakt worden. Het
plan „Spaar en Hout" is indertijd verworpen,
or-M r w'^ns^^tc.

De verschillende plannen, in de laatste
jaren der vereeniging voorgelegd, hebben
niet haar goedkeuring verworven en spr.
vreest, dat als men daamede doorgaat, er
niets van het plan terecht komt.

Spr. wijst er ten slotte op dat deze zaak
financieel zeer aanvaardbaar is.

onder hoofdelijke stemming wordt dan
besloten, de aanbieding der gemeente
Haarlem 100.000) te aanvaarden.
Besproken wordt dan bet voorstel tot aan
koop der terre:nen en gebouwen der firma
Figée voor 180.000.

De afd. Voorhout vindt dit bedrag te
hoog en stelt voor den aankoopprijs op
f 150.000 te bepalen. Door de in de nabij
heid liggende margarinefabriek, is het
terrein, volgens de afd., beduidend minder
waard. Daarenboven is hét hier slechts ten
zaak van koopmanschap.

De voorzitter merkt op, dat de verdedi
ger van dit amendement, de heer v. d.
Laan, de afd. Voorhout gesuggereerd heeft,
dit amendement in te dienen. Het is den
heer v.d. Laan, die sinds kort als hoofdbe
stuurslid afgetreden fs, bekend, dat Figée
een koopprijs van 150.0W) afgewezen
heeft. Wordt het amendement aangenomen
dan is er niets en loopt men kans de
100.000 van Haarlem ook kwijt te raken.

De beer v. d. Laan heeft de besprekingen
voor het plan Figée medegemaakt en was
er geheel voor.

Het amendement Voorhout wordt verwor
pen met 1.6430 stemmen.

Het voorstel van het Hoofdbestuur tot
aankoop der terreinen en gebouwen van
de firma Figée wordt dan aangenomen met
13757 stemmen.

De voorstellen tot aangaan van geldlee-
ningen worden zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.

Dan wordt besproken de vraag van
verbouw van de bestaande perceclen of
nieuwbouw.

De afd. Bennebroek verdedigt haar in
gediende amendement tot het maken san
nieuwbouw.

De afdeeling OverveenBloemend aal
meent dat het geld voor nieuwbouw mis
schien gevonden kan worden door het slui
ten van een tweede oblig.'tie-leening. De
rente en aflossing van die leening zou kun
nen gevonden worden door een kleine
entréeprijs tot de Beurs te heffen.

De voorzitter zegt. dat het hoofdbestuur
toe kan zeggen, dat plannen tot nieuwbouw
overwogen zullen kunnen worden en be
sproken kunnen worden met de afdeelin
gen. Het hoofdbestuur is ook voor nieuw
bouw, mits dit finantieel mogelijk is. Spr.
meent, dat daarom 't amendement Benne
broek ingetrokken moet worden, omdat
dit slchts positief nieuwbouw wenscht en
deze kon wel eens niet mogelijk blijken.

Het amendement wordt ingetrokken.

Het voorstel tot verbouw wordt dan zon
der hoofdelijke gemming aangenomen.

De voorzitter merkt op. dat de gemeente
Hillegom bedankt moet worden voor haar
aanbod. Een brief in dien geest zal geschre
ven worden; ook de gemeente Heemstede
zal van de genomen beslissing in kennis
gesteld worden.

Ook haar zal dankbaarheid betuigd wor
den. Eveneens zal 'n dankbrief gericht wor
den aan de Gemeente Haarlem.

Ook den Bond van Bloembollenhandela
ren is de vereeniging erkentelijk voor zijn
aanbod.

Spr. hoopt, dat de eensgezindheid onder
de leden ook bewaarheid zal worden ten
opzichte van de stichting van het eigen
gebouw.

De heer van Til, hoofdbestuurder, uit
Zijn voldoening over het aannemen van het
voorstel van bet hoofdbestuur. Hij brengt
vooral hulde aan den voorzitter, die in de
eigen-gebouw-kwestie steeds een neutrale
houding aangenomen heeft.

Applaus.

De voorzitter dankt hiervoor, waarna de
vergadering gesloten wordt.

arïe f.1. zoo'ft 'groot suces verwierf, waardoor
v/ij dien avond uitgenoodigd werden dit
nummer ook voor de Radio te wiljen geven.
De zang zal dus ook weer uitgevoerd wor
den door het Dubbelmannenkwartet „Inter
Nos".

Tevens deelen we mede, dat in ons be
richt van Vrijdag j.i. werd bericht dat Het
radioprograma in Haarlem afgewerkt zou
worden, dit moet echter zijn in Hilversum.
Zoowel de mandolineclub als de solisten
gaan naar Hilversum om het programma uit
te voeren. In het patronaatsgebouw aan dé
Koningsteinstraat te Haarlem zal het opge
vangen worden en in het gebouw zullen
de donateurs grais toegang hebben op dien
avond.

Wegens werkloosheid liep de 28-jarige
J. K. met een kar in Haarlem en om
streken, om met het opkoopen van vod
den geld trachten te verdienen. Hij kwam
daarbij O, a. bij een onbewoond huis te
Schoten, waar hij inging, volgens zijn zeg
gen of er oude flesschen en potten waren
te koopen. Het huis was echter verlaten
en niet_ goed gesloten, zoodat K. en de
16-jarige S., die bij hem was, gemakkelijk
konden binnenkomen. Zij vonden er geen
flesschen, maar wel gordijnen en een gas
kroon.

K. wilde, volgens zijn verklaring, de
gaskroon laten hangen, maar S. wilde ook
deze steler, zoodat hij ten slotte geholpen
heeft de gaskroon naar buiten te dragen
en aan een opkooper heeft verkocht. De
gordijnen namen zijn in vereeniging.

Hij stond derhalve terecht wegens dief
stal van gordi'ien en heling der gaskroon,
waarvoor dc Officier van justitie 5 maan
den gevangenisstraf eischte met aftrek van
preventief.

De verdediger, ror. Schreurs, oordeelde
den eisen zeer zwaar. Verdachte heeft twee
jaar geleden een bewijs van goed gedrag
gekregen bij ziin vertrek naar het buiten
land, waaruit blijkt, dat hij bii de politie
gunstig bekend staat. PI. vroeg daarom, ook
gezien de omstandigheden, waarm K. ver
keerde, de uiterste clementie of, indien
mogelijk, een voorwaardelijke straf.

De Politierechter veroordeelde K. tot 2
maanden gevangenisstraf met aftrek van
preventief.

1 von Christus za! eerst moeien worden ge
plaatst, vcor he. gebouw hecht zal kun
nen werden opgetrokken. Wanneer dit bij
een ieder is doordrongen, zal de jeugd in
de toekomst hiervan de vruchten plukken.
Daarom moeten wij; mannen, anderen wak
ker schudden.

Wat geeit het socialisme in Rusland en
FrankH/k? De scciale wetten voor den
arbeider zijn tot stand gekomen door de
R.-K. Staatspartij. In de korte jaren dat
de R.-K. Staatspartij medezeggenschap
heeft gekregen in ons land,- heeft zij meer
gedaan dan de socialisten in die landen,
waar rij de regeering vormen.

In de ecrs'e plaats moeten de propa
gandisten nooit bang zijn; ter illustreering
geeft Z. Eerw. een historisch feit, vóór
vijf en twintig jaren gebeurd in Rotterdam.

Juist het beginsel, hel Geloof, geelt
ons de kracht en vrijheid een ander te
overtuigen om allereerst Christus te bemin
nen. Lecren lielhefcben is de plicht van
christelijke naastenliefde. Roept de anders
denkenden toe: „koml tot ons. die dc
vrouw eerbiedigen, de kinderen bescher
men". Weg met het wereldsche vermaak,
doch alléén de nieuwe maatschappij in
Christus. Dc rechtvaardigheid en liefde
kan enkel en alleen geput werden uit het
hart van Christus. Met dit voor oogen is
de arbeid vcor de propagandisten nooit
hopeloos. Met een opwekken woord sluit
Z. Eerw. zijn gloedvolle rede.

Voor de pauze dankte de' voorzitter
pastoor Sandaal voor zijn heerlijke woor
den, waarna kapelaan Goes de geschiede
nis, en ook de lijdensgeschiedenis van de
propaganda-ciub vertelde.

Spr. twijfelde er niet aan, of het goede
zaad door Pastoor Sondaal heden gezaaid,
is op goeden akker gevallen.

Tijdens de pauze werden eenige tracta-
ties geoffreerd, waarna D. E. -S. nog een
tooneelstukje opvoerde: „De beroemde
Pillen Ook dit spel gaf den aanwezigen
te genieten en hartelijk werd er gelachen,
doch èn stuk èn spel vonden we mooier bij
„Het Pakje". Onder de pauze werden nog
eenige voordrachten ten beste gegeven.

De vioolclub van het jongenspatronaat
„St. Franci.'.cus van Sales" gaf zeer ver
dienstelijk, onder leiding van den heer Gi-
genfjak, een drie'al muziekstukjes, die
cck zeer in den smaak vielen.

In 't geheel een genotvolle avond.

7 FEBRUARI

In het programma, wat uitgevoerd zal
worden op Dinsdag 8 Febr a.s. te Hilver
sum voor den Kath. Radio Omroep, door de
mandolineclub „Santa Lucia", komt een
kleine wijziging, n.l. de twee laatste num
mers vervallen, waarvoor in de plaats komt
„La Feta del Grano" (Het Oogstlied) van
Mario Macciochi voor orkest met zang,
welk nummer op ons concert van 3 Fcbru-

Gisteren werd het jaarfeest gevierd van
de R.K. Propagandaclub, afd. St. Elisabeth
en Barbara. Des morgens werd tot intentie
van de leden een H. Mis opgedragen en
des avonds had in het Patronaatsgebouw
aan de Tugelastraat de feestviering plaats.
Dat er van deze bijeenkomst veel succes is
ui'gegaan zal een ieder getuigen, die toe
hoorder is geweest van de feestrede, welke
den Zeereerw. heer H. Sondaal, pastoer
der St, Josephkerk, uitsprak.

Te half acht opende de voorzitter, de
beer Mi'denhage de bijeenkomst. Spreker
schetste, hoe droevig de ervaring is dat
vele gezinnen geestelijk geheel ten gronde
gaan. Het arbeidsveld is zeer groot en God
zij dank kunnen wij op succes bogen.

Spr. memoreerde welke resultaten het
stelselmatig huisbezoek had opgeleverd.

Bij den zeer grooten arbeid komt men
krachten te kort, waarom spr. allen op
wekte mede te werken.

Daarna kwam voor het voetlicht de R.K.
Tooneelvereen. „Door Eendracht Sterk",
uil Heemstede, die zich geheej belangeloos
vcor dezen avond beschikbaar stelde met
de zeer interessante toonelschets „Het
Pakje". Zelden hebben we van zoo'n jonge
vereeniging met zulke krachten een zoo
goed spel gezien als hier werd gegeven.
Hendrik van Do'len en Klaas Wi'-teman
speelden zeer correct en gaven in hun rol
als verslaafde drinkers mooi spel, doch in
het bijzonder moet hier genoemd worden
Jan, het zoontje van Van Dalen, die juist
door zijn ongekunsteldheid volkomen de
rol vervulde van een kind met een warm
bart. 't Spel van dezen knaap was subliem
en deed bij menigeen een traan opwellen.

De feestrede van den Zeereerw. heer
Pastoor H. Sondaat was het glanspunt van
den avond. Z. Ecrw. meende goed te doen
een opwekkend woord tot de propagandis
ten van het leelcenapostolaat te richten,
richten.

Spr. schetste hoe in den loop der eeuwen,
de vrije geest naar voren kwam, die met
zkh bracht de hebzucht en daardoor de
ellende grooter maakte. Daarmede kwam
de groo'.e strijd lusschen de Openbaring
Gods en het vrije denken en handelen
De strijd tusschen geloof en ongeloof. Het
principe van den ongeloovige is dat hier op
aarde de hemel is; arm of rijk geniet wat
er te genieten is, in tegenstelling met den
geloovige die hier op aarde werkt om den
hemel te verkrijgen na het graf. Bij vrij
denkers wordt God uitgesloten en hel' men
over naar het socialisme of communisme.

Z. Eerw. vraagt zich af wat de maat
schappij is zonder God en wijst daarbij op
Rusland en andere stalen. Wanneer de
mensch zich los maakt van God, is hij
zelf God. Jn Rusland wordt de%jeugd ver
wilderd. De heiligheid van het huwelijk
wordt met voeten getreden; dit land zal
afdalen tot het laagste, omdat het zich
zelf uitmoordt. Wat zal daar van het kind
en de vrouw terecht komen? Wat van de
ouden van dagen? Niets dan ellende.

Zal het hier ook zoo ver komen?

Niet d'rec', doch als de mensch hier
ook zelf God wil zijn, zal hij eveneens ver
dierlijken.

De inzinking van het geloof en de op
komst van net communisme in Rusland,
bracht daar den arbeider onder nog groo-
tere tyrannie dan de knoet van den Czaar.
dien zij vermoordden.

Zij baadden zich in weelde en de arme
werkman wordt meer ver'rapt dan ooit.

Zóó moest het daar gaan, doch zoo zal
het ook hier gaan.

Ja, op huisbezoek hooren wi) verschil
lende bezwaren, groote werkloosheid, ge
drukte loonen, hooge heeren en belasting.
Dit is een rijp terrein voor het communis
me, dat als devies voert: „Alles voor Al
len". Hoe moeten wij Katholieken hier
tegenover staan? Wij moeten afdalen tot
de werkelijkheid. Van de één-derde Ka
tholieke bevo'king stemt nog 20 pCt
rooden; nochtans durft men ons de wantoe
standen aan te wrijven die in ons land
bestaan, die veel geringer zijn dan in die
landen waar het socialisme regeert. Eerst
j meet den mensch de godsdienstige ge-
I dachte worden bijgebrach', om te bidden
tot den Vader in den hemel; dé hoeksteen

EcKolL LAATSTE

KOERS

KOERS

BERLIJN

59.28

59.271 /8.

PARIJS

9.85

9.87l/2

BRUSSEL

34.80

34.821/2

WEENEN

i

35.20

35.25

LONDEN

9

12.13

12-131/»

STOCKHOLM

66.75

66.77

KOPENHAGEN

66.65

66.70

OSLO s

64.65

64.621/3

BAZEL

48.14

48.121/3

NEW-YORK

2.501/4

2.501/g

ROME

10.70

10.68

PRAAG

t

7.45

7.41 T

WARSCHAU

t

27.-

28.-

Cees Bolding.

Cees Bolding behoort tot die Amsterdam-
sche schilders, die zich te hoog achten den
dandy uit te hangen en liever vergeleken wil
len worden met den werkman, die zijn val
beheersebt en het zich een eer acht moeilijk
heden recht in de oogen te zien en te over
winnen met zijn jonge kracht.

Het zelfportret, (no. 19 van den Catalo- j
gys) vertoont ons den ploeteraar, die met
zijn scherpe, heldere oogen problemen op
lost, kleuren afstemt, bijwerkingen vaststelt
en als zijn knuisten erop hadden glstaan,
zouden we een paar gspierde maar glvoeli-
gc handen gezien hebben, die zoowel stevig
kunnen borstelen als wel fijn en teeder pen-
seclen. Iets bijzonders in dit zelfportret is de
koelen zilveren lichtkant, die de stevige om
geving goed maskeert, en die den kop het
alledaagsche leven geeft, zonder gewichtige
romantiek of dweeperige poëzie.

Zooals Cees Bolding heelemaal is,

Hij kijkt rond in het gewone leven, ver
acht alle elfectjes, maikt wat hem interes
seert en profiteert ervan, als het geval iets
picturaals heeft.

In zijn Zomernamiddag; roode daken ty
peert hij de daken van onze prootsteden,
eenvoudig zooals een klcurgevoelig mensch
re ziet, zonder romantiek die heel grootsch
kon zijn, zonder poëziie die bier misplaatst
kon zijn, maar overgoten van werkelijkheid.
Meteen had hij gelegenheid te coroponeeren
in een heerlijk rood-oranje, waardoor de
schilde,rij een aardig meubel is geworden aan
den wand.

In de Molenaar is Bolding er niet gehepl
in geslaagd in de grijs-witte stuiving een
sterke teekening te behouden, hier kan hij
veel lecren van Degouvc dc Hungues in het
andere zaaltje, die bij alle witheid nooit
wit" wordt en ondanks de sobere en am
pele begrensing der vlakken altijd teekening
blijft behouden, zelfs uitmunt door de knappe
teekening van het rhytme van het land
schap.

In zijn „Begrafenis," een troosteloos, maar
goed ding, heeft Bolding iets echt Hollandsch
zooals trouwens in veel van zijn werk
maar hij raakt hier heet even aan de tra
giek van de oude Meesters, de tragiek van
Iraëls, de tragiek die cr ligt in de troostc-
looze grijsheid van onze wispelturige, vlage-
rige temperatuur, die noeit sterker spreekt
dan bij het langstrekkeu van een begrafenis,
vol paskwülerige palienierties, koetsierttjes
en kraaien onder groete glimmende regen
schermen, hunkerend naer een borrel.

Lief zijn dc knappe portrolten van zijn
dochtertje, waar vooral zijn typische, gladde,
glimmende schildering meewerkt omdat ze
iets opens, iets kinderlijks heeft, zelfs iets
(dit is hier geen afkeurende bemerking) pren
tenboekachtigs,

In de héél eenvoudige schilderijen, zooals
dc Disteltjes, Citroentjes en Schaal Eieren
op schotel, heeft Bolding iels van Jan Man-
kes.

In de „Etages" en „Buitenkant" zie je heel
even iets van Brcilner's liefde voor de ge
wone stads dingen en in de Kinderen op
het plein," leven en spelen de figuurtjes wer
kelijk als op een BrcUgeliaaftsch snqeuwge-
zicht. Maar, al doet Cees Bolding je hier
even aan Israels denken, daar weer aan Jan
Mankes, elders weer aan Breitner of aan
Breughel, het blijft allemaal werk van Bol
ding en deze namen zijn er slechts bijgehaald
omdat het moelelijk is iqts over schilderijen
te zeggen, zonder dat men ze vóór zich heeft.
Bovendien heeft Bolding nog 30 jaren den
tijd zich in de rij van genoemde meesters le

plaatsen, voorloopig moet hij mei een be
scheidener plaats tevreden zijn, hetgeen bij
zelf nog beter zal inzien dan ik.

William Degouve de Nunques.

In het aangrenzende zaaltje zijn nog eeni
ge van dc-, nieuwste en waarschijnlijk ook
beste schilderijen ondergebracht van Degou
vc dc Nunques, groote majistieke doeken,
evenwichtiger dan het werk dat we vroeger
Van hem zagen. Wij meenen echter dat het
gevoelige palet van Dcgouse de Nunques in
een vorige expositie eenige jaren geleden
sterker tot uiting kwam. Zijn snecuwgezich-
ten hebben al die rijkheid die het sneeuw
landschap bieden kan en de lente-landschap
pen het temidden van de groote zilver
achtige doeken moeilijk houdep, hebben iets
hards. Dil komt doordat Degouse de atmos
ferische kleurwisseling tot op een zekere
hoogte onderdrukt, zooals b.v. de primitieve
en Breughel dit konden doen. Dc laaisten
echter redde het decoratieve uitzicht van het
Gal: door een sterk doorgewerkte detaillec-
ring, wat Degouse in de hier tentoongestelde
winterlandschappen wel heeft, in de schilde,
rijen vol zomerweelde daarentegen niet. Een
der groote doeken en wel het mooiste van
Degouse de Nunques, die hier hangen, is aan
gekocht door het 'Museum te Brussel.

Etsen van Jean Donnay.

In een der hooger gelegen zalen expo
seert De Beis het werk van een 30-jarig
kunstenaar Jean Donnay, zooals de cata
logus vermeldt een leerling van Marichal en
evenals deze geboren in de provincie Luk.
Donnay's werk wordt hier voor het eerst
in Holland getoond, terwijl van deze druk
ken slechts een beperkt aantal (2550}
verkrijgbaar worden gesteld.

Bij het zien van deze groote etsen, zoo
wel groot van formaat ais Van compositie,
gaat een geweldige bekoring uit en onmid-
delijk voelen we, dat hier werk wordt ge
toond van een meer dan gewone betee-
kenis.

Het ziin vooral drie namen, die zich hier
onmiddellijk cpdrngen en niet van de min
ste, n.l, Rembrandt, Frank Brangwyn cn
Bauer.

Vooral Le Paquebot en Le Cité du fes,
doen onrpiddellijk denken aan de' jongere
werken van Frank Brangwyn, die later
evenals Bauer in handen gevallen is van de
uitgeverij, die onmiddellijk alle jeugdige
energie verstikt en den kunsteaar verlaagt
tot meubelfabrikant.

Voorloopig is Jean Donnay deze periode
niet ingetreden, al zal dal misschien niet
lang meer duren, want deze etsen zullen
te veel de aandacht trekken, dan dat Jean
Donnay onbekend zal blijven.

Zijn etsen van kerkportalen, kathedralen,
enz., roepen herinneringen op aan Bauer's
Golgotha (gr. lorrhaat), Plutarque en
L'arke doen aan Rcmb-andt denken.
Plutarque zou vooral vergeleken kunnen
worden, vooral wat de compisatie betreft,
met de geweldige honderdguldcns-prent van
Rembrandt. Niettegenstaande de bouw van
deze' ets niet onmiddellijk in het oog springt,
zelfs in het eerst eenigszins raadselachtig is,
pakt erstond de prachlige compositie van
het ding. Later, als de aardwinnende leger
scharen gestale krijgen, neemt de bewonde
ring voor deze kranige etsen nog toe.

Vooral het licht en donker is Domray's
grootste kracht. Onwillekeurig sta je even
te kijken met welk een durf hij de vreemd
ste schaduwen over zijn groote lappen heen-
gooit, groote, grillige onverantwoorde scha
duwen vol zuivere romantiek en pakkende
tragiek.

De religieuze tragiek in Domray's werk
spreekt vooral uit zijn Servaesachige
Christ en het enorme Descente de croix.

Behalve de groote artistieke verdienste
van deze etsen hebben ze nog een andere
verdienste, nml. dat ze, hun be teekenis in
aanmerking genomen, verbazend goedkoop
zijn, zoodat men ooit minderwaardige dingen
aan den wand behoeft te hangen met de ver
ontschuldiging dat goede kunst zoo duur is.

F. M.

(Gedeeltelijk gecorrigeerd.

„KATHOLIEKE SCHOOL".

Naar wii vernemen hceit de lieer G. Bul
ten, wegens druke andere wrkzaamhden,
tegen 1 April a.s. ontslag genomen als mede
redacteur van het weekblad ,,De Katholieke
School"

JUBILEUM.

Heden herdacht de heer Joh. de Jeu,
controleur van het Biikantoor van het „H&n-
delsblrd, te Haarlem, den dag, waarop hij
vóór 25 iaai in dienst van bet „Handels
blad" kwam. De jubilaris ontving een feli
citatie der directie en een enveloppe met
inhoud.

Verkiezing groslijst Prov. Staten. Zon
dag werd dear de R.-K. K.esvereeniging te
Schoten de verkiezing gehouden veor het
plaatsen van candialen op de groslijst.

In het kwartier werden uitgebracht 61
slcmmen, waarvan 5 van onwaarde, één af
wijkend en 55 volgens politiek advies; te
Oud-Schoten 23 stemmen met 23 volgens
politiek advies. Totaal 84 stemmen, waar
van 78 volgens politiek advies.

gij die u nog behoorlijk kunt kleeden, die
I nog kunt verwarmen, die nog niet dii zorgen
kent als bovengeschetste armen, is er voor U
i geen reden tot dankbaarheid?Ja toch nietwaar?
j Geeft dan eens openlijk uiting aan Uw dank-
baarheid en toon aan dien armen Uw groot
en goed karakter.

Vandaag over een week, Maandag 14 Fe
bruari wordt een groot weldadigheidsconcert
gegeven ten bate der Stille Armen, in de Ge
meentelijke Concertzaal te Haarlem.

Gaat daarheen en demonstreert door Uw
groot aantal Uw medegevoel met hen, die in
stilte lijden en smachtend uitzien naar Uw
hulp. De kaarten kosten slechts 1.-, 0.75 en
50 cents, en zijn op vele plaatsen verkrijgbaa
Leest de biljetten voor dit Concert, te geven
door het R.K. Mannenkoor Philip Loots, en
koopt kaarten. Dit zal geven troost en geld
voor de Stille Armen en voor U een genot
volle voldoening een goed werk te hebben
verricht.

„OPTIMIST"

Voor den inhoud van deze rubriek stelt de
Redactie zich niet aansprakelijk.

DANKBAARHEID.

Geachte Redactie.

„Dankbaarheid," zoo zei een bekend kan
selredenaar, ,,is een zaak van karakter 1" Hij
voegde hier aan toe, dat in dezen killen tijd
zoo weinig dankbaarheid werd betoond, voor
al voor zooveel goede gaven, welke de mensch
eiken dag weer van zijn aigoeden Schepper
ontvangt..

Al zijn de tijden dan ook voor velen druk
kend en zwaar, toch mogen wij Nederlanders
nog dankbaar zijn voor het vele leed, dat ons
is gespaard gebleven.

In ons midden, Katholieke Haarlemmers,
werdt echter nog wel veel en zwaar geleden
kommer en zorg drukt op een groot getal
menschen van zeer goeden komaf, veroor
zaakt door omstandigheden buiten hun schuld
Véél en in stilte wordt geleden door menschen
die vroeger, toen zij nog in goeden doen wa
ren, steeds klaar stonden met hun geld en
naastenliefde, om anderen, armen te helpe t.

Nu hebben zij, (Gods wegen zijn wonder
baar) zij, die steeds goed deden aan anderen,
Jiulp noodig hulp, véél en spoedig, om be
waard te worden voor algeheelen ondergang.
Het zijn die menschen, wier uiterlijk nog geen
armoede verraadt, hoogstens zorgelijk voor
zich zien. God alleen weet, wat voor ellende
zij te doorstaan hebben Hij hoort hun zuch
ten, Hij weet hce zij smeeken, Hein biddend
geweld aan doen om hen te redden

Bijna den wanhoop ten prooi, wachten zij
al biddend op redding. Ach, zij hebben het
toch zoo zwaar. Wat zal er gegeten worden
Zal de kachel wel branden Hoe is het met de
kleeding en ligging dier armen? Het zijn de
stille armen, die zich schamen om warm eten
te halen aan de St. Vincentius spijskokerij,
die liever honger lijden dan te vragen, liever
in de kou zitten en vroeg in hup bed kruipen
om licht en brand te sparen, liever dan hun
armoede bekend te maken.

En datwijl zij vroeger steeds gaven,
steeds en véél.

„Niet voor dezen alléén vraag Ik, zoo
bad Jezus bij gelegenheid van het laatste
Avondmaal, doelende op Zijn Apostelen,
niet voor dezen alléén vraag ik, maar
ook voor wie door hun woord in Mij ge-
looven, opdat ze allen één zijn, gelijk Gij,
Vader, in Mij en Ik in U, dat ook zij in
Ons één zijn, t,en einde de wereld geloove
dat Gij Mij gezonden hebt" (Joannes 18,
20-21).

De éénheid van Jezus' Jeerlingen moet
dus een kenteeken wezen van Zijn Godde
lijke zending....

Daaraan dachten we, toen we het over
zicht lazen, dal Prof, Dr. J. Knappert in
het Juli-nummer van het Haagsch Maand
blad geeft van de kerkelijke kaart van
Nederland.

Na aan het slot te hebben medegedeeld,
dat de Katholieke Kerk in Nederland
2.444.583 leden telt, geeft hij de volgende
lijst van de overige kerkgenootschappen.

1. De Oud-bisschoppelijke Cleresie,
sinds 1723 (10.469).

2. Vrije'Katholieken.

3. Het Portugeesch Israëlitisch kerkge
nootschap (5929).

4. Het Nederi. Israël, kerkgenootschap
(109.293).

5. De afgescheiden Israël, gemeenten.

6. Dc Geref. Kerk onder de Repuh'iek,
Nederi. en Waals. Dc Neder, Herv. Kerk
sinds 1816 met de Eglise Wallone, do En-
gelsche en Scholsche gemeenten (2,826.633),
de Wnalsche (8962).

7. De stichting Duinoordkerk te 's-Gra-
venhage.

8. De Remonstrantsche Broederschap,
1630 (31.215)

9. De Vcreenigde Christelijke gemeente
te Dokkum, 1796 (Remonstran'en en
Doopsgezinden).

10. De Doopsgezinde gemeenten. De
Algem. Doopsgezinde Sociëteit sinds 1811
(67.769).

11. Het Evang. Luthersch Kerkgenoot
schap (87.396).

12. Het Hersteld Evang. Luth. Kerkge
nootschap sinds 1833 (15.120).

13. De Oud-Luthersche gemeente.

14. De Evang. Broedergemeente (Hern-
hut'ers) sinds 1736 (355).

15. De Geref. Kerken. De „afgescheide
nen", sinds 1834, de „doleerenden" sinds
1886, vereenigd in 1892 (571.834).

16. De Christelijk Geref. Kerk, sinds
1892 (49.908).

17. De - Vrije Gemeente te Amsterdam,
sinds 1878 (f994).

18. Te 's-Gravenhage, sinds 1918 (340).

19. Bond van. Vrije Evangelische Ge
meenten (3191).

20. Gereformeerde Gemeenten in Ne
derland (22.580).

21. De Christelijke afgescheiden Ge
meenten.

22. De Christelijk Evangelische Gemeen
ten.

23. De Vrije Gereformeerde Gemeenten.

24. De Oud-Nederduitsch Gereformeerde
Gemeenten.

25. De Ou i-Gereformeerde Gemeentqn,
Enz.

26. Dc Duitsche (1300).

27. Engelsche (606) en

28. Skaqdinaafsche Gemeenten.

29. Apostolische Gemeenten (Irvingianen)

30. Hers'eld Apostolische Zendingsge
meenten (630).

31. Hersteld Apostolische Zendingsge
meente in de éénheid der Apostelen.

32. Unie van Gedoopte Christenen (Bap-
liste») (3212).

33. Zevendedagsadvenfisten.

De schrijver voegt er bij, dat dit staal
tje niet vcUalPg is, omdat na No. 25 nog
enkele afzonderlijke gemeen'en van ge
reformeerde huizen hadden kunnen ver
meld worden. Ook konden niet opgeno
men worden dc Indische. Hoilandsch-Bui-
tenlandschc (Hollandscli-Afrikaansche en
-Amerikaansche) kerken.

Ziellier dan schrijft Prof. Knappert
de kaart van ous Vaderlandsche kerken-
dom, met een bontheid van kleuren, die
velen lichtelijk duizelig zal gemaakt heb
ben. En nog repte ik niet van de gods
dienstige gemeenschappen, die geen Kerk
vormen, als b.v. de „Woodbrookers" of
/le Nederlandsche Protestantenbond, of,
weer anders, als die der theosofen, anthro-
posofen, astrologen, spiritis'en, christian
scientisten, de Ster in het Oosten, bet
Leger des Heils, en vele andere, die tccb
bij hare aanhangers en gees'verwanten
godsdienstig leven in een van zijn duizend
schakecringen aankweeken.

Tot zoover prof. Knappert, in het ge
noemde Maandblad.

Nu moet men bij dit alles wél bedenken,
dat al de bovenstaande Kerkgenootschap
pen, voor zoover ze van Pro'estantschen
huize zijn, allen van het standpunt van
het aldus genaamde vrije onderzoek gelijk
rerht van spreken Lebben.

Neemt men eenmaal het standpunt in
van het vrije ondfcrzock, dan mist men van
zelfsprekend hel recht, om aan een ander
die eveneens van dat standpunt uit tot een
andere conclusie koml, te zeggen, dat hij
het mis heeft.

In beginsel zijn derhalve al die wijd uit-
eenloopende schakeeringen gelijkberech
tigd.

Maar wat zou de Apostel Paulus er van
zeggen, die al in zijn eersten brief aan de
Corinh'ërs (1, 11) schrijft- „Want mij is
aangaande u, mijne broeders, bekend ge
maakt door huisgenooten van Chloë, dat er
strijdigheden bestaan onder u; ik bedoel,
dat een ieder uwer zegt: ik behoor tot
Paulus en ik tot Apollo en ik tot Cephas
en ik tot Christus: Is Christus gedeeld?'

Nog eens: wat zou Paulus ervan zeggen,
die, geheel in dc liin van zijn brief aan de
Corinthiërs, de Christenenvan Ephese ver
maant, zich ie beijveren „oro de eenheid
des Geestes te bewaren in den brand des
vredes. Eén lichaam is het en één Geest,
zooals gij geroepen zijt tot één hope uwer
roeping; één Heer, één geloof, één doop,
één God en Vader van allen, die over allen
en door alles en in ons allen is." (Epfa. 4,
3—6).

En ten slot'é: Zou hij er één van deze 33
sparen, als hij weer zijn beslissing uitsprak:

Doch al ware het ook, dat wij, of een
Engel uit den hemel u een Evangelie ver
kondigde, buiten hetgeen wij u verkondigd
hebben, die zij vervloekt. Gal. 1-8.

Een kwestie, die belangrijk is om haar
consequenties, is gerezen bij den bouw van
de nieuwe Geref. kerk te Haarlem. De ar
chitect heeft daar, in overleg met de kerke
lijke colleges bovgn aan de zuilen de gesty-
leerde koppen aangebracht van Calvijn,
Luther, Hendrik de Cock, Kuyper, Rutgers,
Bavinck. Deze gestyleerde „koppen" doen
er den dienst van de Grieksche karyathiden.
De architect, de heer K.J. Boe ij en ga, die
zelf ook Gereformeerd kerklid is, alsmede
de Haarlemsche kerkeraad, zagen tegen
deze styleering geen bezwaar.

Allengs echter is in de Geref. kerkelijke
pers ernstig bezwaar aangeteekend. Vele
organen gaven te kennen dat zij deze Haar
lemsche nieuwigheid als een zeer bedenke
lijk symptoon zagen van een principe, dat
in den grond der zaak romaniseerend was.

In de Heraut heeft thans prof. dr. H.H.
Kuyper deze aangelegenheid breeder in
een drietal vervolgartikelen behandeld. Na
op de historici gewezen te hebben, conclu
deert prof. dr. Kuyper, dat al ziet hij nog
niet direct Roomsche beeldenvereering in
het Haarlemsche ondernemen, het Haarlem
sche voorbeeld „zeker geen navolging ver
dient" en de architect goed zou doen, indien
hij de „gestyleerde koppen" weer verwijder
de, ook om de ergernis die daarmede is
gegeven. „Zoo licht toch komt men hier
van den eenen stap tot den anderen. Het
begint dan met een gestyleerden kop als
architectonisch sieraad, straks komt een
ander architect, die met deze harde gesty
leerde koppen niets op heeft, en maakt er
een buste of levensgroot beeld van, boven
het ingangsportaal van de kerk. En dan be
hoeft men nog maar één stap verder te gaan
om zulk een beeld van het ingangsportaal
naar den binnenkant van het kerkgebouw
te laten verhuizen."

Het bovenstaade is ontleend aan wat de
Gereformeerde medewerker schrijft in de
N. R. CT.

Zooals men er uit lezen kan, heeft Prof.
H.H. Kuyper in De Heraut zich geschaard
aan de zijde dergenen, die bezwaren hebben
tegen her aanbrengen van de gestyleerde
koppen boven aan de zuilen van de nieuwe
Gereformeerde kerk te Hiarlem.

Wij voor ons gelooven, dat Prof. H.H.
Kuyper van zijn Gereformeerd standpunt
uit groot gelijk heeft.

want al of niet gestyleerd, al of met dienst
doende van de Grieksche karyathiden, het
zijn en blijven de beeltenissen van mannen
die men eeren wil en dat lijkt een reuzenstap
naar de verfoeide Roomsche beeldenvereering

Heeft men daarvoor de oude Roomsche
kerken in den bekenden beeldenstorm van
alle „afgoderij" en „paapsche beelden-aan-
bidding" moeten zuiveren, om nu na een
paar eeuwen de oude paapsche stoutigheden
weer binnen te halen in den vorm van ge
styleerde koppen van Luther en Calvijn,
van Hendrik de Cock, Kuyper, Rutgers en.

Bavmek

Want als men'dan toch op de een ot andere
wijze beelden van groote godsdienstige
personen in de kerken wil binnen halen,
had men dan niet beter de middeleeuwsche,
dikwijls heel kunstzinnige, afbeeldingen van
postejens als Petrus en Paulus, van kerklee
raars ai Augustinus of Amhrosius, van
vrouwen als Maria, de Moeder des Heeren,
rustig kunnen laten staan

Terwijl we dus eenerzijds Prof. H.H.
Kuyper van zijn Calvinistisch en Gerefor
meerd standpunt groot gelijk geven, kunnen
we toch anderszijds uit het plaatsen van die
beelden in de Gereformeerde kerk .te Haar
lem de gedachte niet terug dringen, dat de
natuur hier weer sterker Ts dan de leer.

Precies dezelfde gedachte, die den Gere
formeerden architect en den Gereformeer
den kerkeraad van Haarlem er toe gebracht
heeft de koppen van Luther en Calvijn e.a.
in hun kerk aan te brengen, heeft de eeu
wen door de katholieken bewogen om aan
de heilige mannen en vrouwen uit hun mid
den een blijvende plaats tn hunne kerken
en daardoor in hun herinnering en piëteit
geven.

Als men nu begint na vier eeuwen d
oude gedachte weer op te vatten, dan ware
op dit punt een „hervorming" beter achter®
wege gebleven.