s
Radio-Omroep.
Het kind van de heide
De uitbreiding van de opstandige beweging in Portugal. Ernstige
gebeurtenissen te Lissabon. Japan steunt het voorstel van Kellogg om
Sjanghai tot neutraal gebied te verklaren.
Onder de Radio-berichten: Vermoedelijk zullen de onderhandelingen
over een Duitsch-Poolsch handelsverdrag worden afgebroken. Rusland
weigert deel te nemen aan conferenties op Zwitsersch grondgebied.
Engeland geeft aan den Volkenbond eere "'toonzetting over den toestand
in China.
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
ENGELSCHE BEDEVAART
NAAR ROME.
BÏNNENLANDSCH NIEUWS.
Hef Doras Rijkersfonds.
Congres-Ziektewet.
Gemeentebescheiden
r ontvreemd?
De tijdelijke tewerkstelling
van werkloozen in Drente.
j Onderscheiding
oud-minister dr. De Visser.
UIT ONZE OOST.
Rustverstoring voorkomen.
KUNST EN KENNIS.
FEUILLETON.
Boekbespreking.
LANDBOUW EN VISSCHERIJ
In één jaar 351 eieren gelegd.
Resultaten mat de nieuwe
aardappel Gelkaragis.
Dc conferentie inzake Tang er.
Heden zullen te Parijs de besprekingen
een aan rang nemen inzake de wijzigingen
in het statuut van Tanger.
Men weet dat Primo de Rivera den 25sten
Aug. U. aan de regeeringen van FtVrakrijk,
Engeland en Italië' een nota deed overhan
digen, waarin hij ze officieel op de hoogte
stelde van de aanspraken van Spanje op
Tanger en verzocht den lsten September,
vóór het bijeenkomen van den Raad van
den Volkenbond, een conferentie der bij de
Marokkaansche aangelegenheden geïnteres
seerde mogendheden te Geaè.e bijeen te
roepen. Le regeeringen te Parijs en te Lon
den verklaarden echter niet te kunnen
toestaan dat Spanje Tanger in zijn invloeds
zone zou opnemen, en dat zij zich verzetten
tegen bet bijeenroepen eener conferentie
waarvan zij de noodzakelijkheid niet in
zag ra. Zij stemden er echter m toe, dat er
te Parijs besprekingen zouden worden ge
opend om de wijzigingen te bestudeeren,
die er in bet statuut van IS Dec 1923, het
welk voor Tanger geldt, zouden kunnen
worden aangebracht. Zijn de Fransche en
Spaansche gedelegeerden het daarover eens
dan zullen Engeland en Italië worden uit-
genoouigd zich uit te spreken.
De Spaansche gedelegeerden voor de
Fransch-Spaansche onderhandelingen, zijn
te Parijs aangekomen.
De bladen spreken hun vertrouwen uit,
in de hechtheid van de vriendschap der
beide landen om de hinderpalen, die het
welslagen der besprekingen in den weg
staan, te overwinnen.
t
De secretaris van Abd-el-Krim.
Gisteren stond voor den Fianschen krijgs
raad in Meknes terecht de Duitscher Josef
Klems, die onder den naam van El Hadj
Aleman, de Duitsche pelgrim, destijds in
di-nst van Abd-el-Krim stond, en zich we
gens desertie en verraad te verantwoorden
bad.
Klems was aanvankelijk onderofficier
in het Fransche vreemdelingenlegioen,
waa-.n hij de Marokkaansche campagnes
van 1916 tot 1921 meemaakte Hij deser
teerde echter om zich aan de zijde van
AbJ-el-Krim te scharen, kort na diehs
eerste successen. Hij werd Krim's secreta
ris en biwees hem groote diensten bij het
vervaardigen van stafkaarten en foto's
®Ti;dens de laatste Marokkaansche oor
logsjaren steeg Klems' invloed voortdurend.
Hij had zich geheel in het leven der Rif-
fi,nen ingeleefd en werd als een der hun
nen beschouwd. Hij stond voortdurend in
verbinding met het vreemdelingenlegioen en
trachtte de leden daarvan over te halen om
te deserteeren en naar Krirn s strijdmacht
...jBver te loopen.
Abd-el-Krim schatte zijn medewerking
zeer hoog. Hij schonk hem vier huizen,
drie vrouwen en twee paarden. Bij het
einde van de heerschappij van zijn meester
viel ook Klems in handen der Franschen.
De naturalisaties.
Het aantal verzoeken om en vergunnin
gen tot naturalisatie neemt in Frankrijk
de mate toe, dat er hier en daar eenige be-
znrgdheia begint tc heerschen. Terwijl in
1923 het aantal te behandelen dossiers
15009 bedroeg, steeg dit in 1924 tot 19.000,
terwijl er in 1925 niet minder dar 27.000
aanvragen inkwamen. Van 1 Jan 1926 tot
1 Nov. 1926 werden er wederom 17.676
aanvragen gedaan; de laats'e drie maanden
alleen was het aantal 18.000!
Het „Journal des Débats vind! het voor-
treffelik, dat vreemdelingen, die achting
Waard zijn, Franschman worden als zij dit
wenschen, doch het zou gevaarlijk zijn om
de naturalisatie en massa tot een middel te
maken om een in aantal achteruitgaande
bevolking kunstmatig te vermeerderen Na
turalisatie dient niet te gemakkelijk tc gaan;
tij is een gunst. Het is een dwaling te mee-
nen, dat de vreemdeling zich snel assimi
leert. Het verschil van ras, van geest, van
ka akter vervaagt niet zoo snel en juist
door zijn eenheid is een volk groot en sterk.
De Fransche begrooting zal er inderdaad
wel bij varen wanneer er veel wordt gena
turaliseerd, doch men dient er geen 'geld
kwestie van te maken.
De reorganisatie der Ilaliaanschc
vakbeweging.
De „Tribuna beval een artikel met be-
t-ekking tot de verhouding tusschen re
geering en de rijksambtenaren, welk artikel
beschouwd kan werden als een officieuze
oiteenzetüng van het standpunt der regee-
ring. Volgens de in dit a-likel aangekon
digde regaling mogen de i" dienst van het
rijk zijnde ambtena"en en beambten niet
zijn aangesloten bij vakvereenignigen, we!
ke een regeling vm de betrekkingen tus
schen kapitaal en arbeid nastreven, daar
- zij, die in dienst van den staat zijn, juri
disch staatsonderdanen zijn en gehoorzaam;
beid aan den staat verschuldigd zijn. Hun
rechten en belangen zullen evenwel wor
den beschermd doo* de fascistische partij,
order welker jurisdictie zij komen te
staan. Zij mogen dus wel aangesloten zijn
bij wettelijk toegelaten vereenigingen.
De fascistische partij verkrijgt hierdoor
het karakter van een politieke staatsorga
nisatie, welke juridisch met de regeering
samenwerkt.
De „Tribuna" merkt op: Op het oogen-
blik heeft een geleidelijke reorganis'tie van
de partij plaats van een zuiver politieke in
een sociale, cultureele en opvoe„kundigt
arganisatie. Van dit oogenblik ai zullen alle
bijzondere belangen van de Staats- en an
dere openbare instellingen behartigd wor
den door de partij.
De revolutionaire beweg'ng in
PortugaL
Hel „Journal" meldt uit Lissabon dat ten
gevolge van een huiszoeking der regeerings-
roepen in het redactiebureau van de ,,ln-
formacao," het voornaamste oppositieblad,
dit bureau werd gesloten door de politie, dit
den hoofdredacteur, alle redacteuren en ar
beiders arresteerde.
Onder de overige gearresteerden bevin
den zich een vijftiental beambten der post
en telegrafie, die, na te hebben geweigerd
om te arbeiden, de revolutionaire regeering
toejuichten.
Oporto door de regeerings-
troepen bezet.
De uit Madrid ontvangen berichten beves
tigen dat de regeeringsstrijdkrachten onder
bevel van den minister van oorlog om 3 uur
's namiddags Oporto hebben bezet.
Te Lissabon.
Met den val van Oporto dat door de
straatgevechten zwaar heeft geleden schijnt
de opstand nog geenszins onderdrukt te we
zen. Uit Lissabon, waarheen de beweging
is overgeslagen, komen alarrreerende be-
richten. De republikeinsche garde, de politie
en eenige infanterieregimenten hebben zich
bij de revolutie aangesloten. De ministers
van buitenlandsche en binnenlandsche za
ken werden gearresteerd. De geheele stad
verkeert in de hoogste opwinding en de
kruiser „Carvalhao Aranjo" heeft het vuur
op de stad geopend en order gekregen het
arsenaal U beschieten, waarin zich het
hoofdkwartier der opstandelingen bevindt.
Oe kustbatterijen, welker bemanning zich bij
de revolutionairen heeft aangesloten, beant
woordden echter schot voor schot. De op
-.tandelingen hebben een aantal belangrijke
ounten der stad bezet.
Aan het hoofd der revo!utionai-en staat
kolonel Menderes. Hun actie betreft het
omverwerpen van de dictatuur, gelijk deze
door generaal Carmona wordt uitgeoefend
en de instelling van een nationaal-republi-
keinsch bewind. In Lissabon heerscht de
'roolste wanorde. Republikeinsche en dic-
'arlale" troepen loopen er dooreen en tel
kens worden er schoten gewisseld Het
•neerendeel der winkels zijn gesloten even
als de rerfeeringsbureaux. Zooals gemeld
'rin 150 politici en iournaiislen gearresteerd
Zij zouden aanvankeli'k naar twee oorlogs
schepen worden overgebracht, doch de be
manningen weigerden ze aan boord te ne
men. Ze werden toen naar de vesting Monte
9ar>to gebracht.
De revolutionairen hebben een manifest
'epubliceerd. waarn zij verkla-en, dat zij
.de republiek hebben hersteldDe a.s.
e^eering zou aan de volgende personen
allen republikeinsche leiders, worden over
gedragen: Aivaro de Castro, leider der Re-
s".b!:keinsche Artie, generaal Norton de
Mattes, vootmalig minister van oorjog
voormalig hooge commissaris van Angola en
•rad-gezant te Londen, Jaime de Morais
'ndië, Alfonso Costa, voormalig leider der
''ortugeesrhe delegat-'e bij den Volkenbond.
raime Cortczao directeur der Nationale
Bibliotheek, en nog ecDe anderen.
De schade in Onorto.
De correspondent van de „Da'lv Mail" te
Vigo meldt: Dinsdag is hier een Ëngelsch-
man aangekomen, die get'-He is geweest
- an de beschieting van Oporto. Fii ver.
laarde, dat zich in de stad vreeselüke ta-
'recJcn hebben afgespeeld. Vele personen
werden gednod en gewond. In de straten
'•ri'en ve'e li'ken.
Een vliegtuig bombardeerde Onorto en
beeft groote schade aangericht. Voor het
bombardement met vFegt'rigen werden pro
clamaties over de stad verspreid waarin de
burgerlijke bevolking werd aangemaand de
tad te verlaten.
De staking op de snoorweg-r.
Gemeld wordt dat de staking op de
-poorwerfen in Port"gal zich uitbreidt. De
'oestand is zeer ernstig.
Het Ame-i'-aansche gezantschpn.
Gemeld wordt, dat het Ame-ikaaosche
"ezantschapsgeboow te Lissabon beschoten
-ou zijn. fn verband daarmede is het ge
bouw ontruimd.
Het Britsch-Chineesche confFcf
Na een conferentie van 2 uur hebben
^sjen en O'Mailey gisteren geconfereerd.
Men gelooft, dat zij zoekende zijn naar een
iplcssing van de moeilijkheid, veroorzaak!
door den tegenzin van Tsjen, om een over
eenkomst te teekenen, 'gezien 3e Britsche
troepenconcentratie te Sjanghai.
Japan steunt Kellogg's voorstel.
Vernomen wordt, dat de Japansche re
geering ten volle het voorstel van Kellogg
steunt om de zone van Sjanghai onzijdig te
verklaren.
HET HUWELIJK VAN DEN BELGISCHEN
KROONPRINS.
Het huwelijk van den Belgischen kroon
prins met een protestantsche prinses heeft,
mag dit uiterlijk en ock in de pers niet di
rect tot uiting komen, bij de Katholieke
bevolking een diepen indruk gemaakt.
Bij allen bestaat de vurige wensch, dat de
prinses hare belofte, eiken Zondag met haar
gemaal de H. Mis bij tc wonen, zal nakomen
en terwille van haarzelf, van haar gemaal en
het Belgische volk, den weg tot het Ka
tholieke Geloof mag vinden.
IS EEN NEUTRALE SCHOOL
MOGELIJK?
Een bekentenis van een Belgisch
liberaal.
Dr. Richard Kreglinger, professor aan de
Universiteit te Brussel en liberaal afge
vaardigde van Antwerpen, zond voor korten
tijd geleden een artikel aan de „Le Fam-
beau", een tijdschrift, handelende over de
schoolvraag en over de onmogelijkheid der
neutraliteit van het onderwijs. Dit artikel
is zeef belangrijk, wanneer men bedenkt,
dat de Belgische Katholieken op het
oogenblik een heftigen schoolstrijd tegen de
liberalen en Sociaal-Democraten hebben te
voeren. Uit het oogpunt van een natuurlijk
rechtsgevoel, erkent Dr. Kreglinger echter,
dat de zoo hoog geprezen neutraliteit der
school een onding is.
Hij schrijft:
„In den tijd, die achter ons ligt, geloof
den velen aan dit waandenkbeeld, temeer
echter de peadagogen. Voor dezen is er
slechts eene moraal. Het is juist, dat dezelf
de moraalstellingen aan geloovigen, zoowel
als aan vrijdenkers worden geleerd. Het
verschil tusschen deze beiden bestaat
daarin, dat zij een geheel anderen oorsprong
voor deze waarheden met geheel andere ge
volgen voor de overtreders bekennen,
resp. aannemen. Het is dan ook een zeer
oppervlakkige opvatting wanneer deze groo
te kloof over het hoofd wordt gezien en
teg'en deze begripsverwarring moeten niet
„alleen de vertegenwoordigers van het ge-
Ioovige standpunt, dcch ook alle diegenen,
die over het eigenlijke wezen van de moraal
hebben nagedacht, opkomen. Ook het kind
zoekt altijd naar het waarom der dingen,
en doel van het onderwijs is juist de bevre
diging van dezen wetensdrang door dc
Waarheid aan het kinderlijke gemoed be
kend te maken.
Wil men echter hierbij den nadruk op
deze waarheden leggen, dan mogen deze
stellingen, deze levensregelen niet neutraal
getint resp. gehouden worden, anders
schiet het "onderwijs aan ernst en kracht te
kort.
Daarom, zoo gaat het artikel verder, zijn
liberaal gezinde ouders die echter voor hun
ne kinderen eene op moreel gebied eene
vastverankerde opvoeding willen geven, met
de staatsschool ontevreden en prefereeren
de particuliere katholieke scholen".
De schoolpolitiek der liberale partij is eer
onvolkomen en staat, wanneer zij met hare
ideën doordringt, voor de grootste moeilijk
heden. Zij vindt geene duurzame oplossing
voor het probleem der opvoeding. Dit blijkt
bij elke verkiezing en heeft groote tegen
spraak tengevolge. Het blijft een feit, dat
verreweg de meesten godsdienstig onderwijs
voortrekken". De schrijver brengt dan een
nieuw plan voor onderwijs, hetwelk hier
niet verder kan werden onderzocht. Het
is ons voldoende, te kunnen vaststellen,
dat ook liberale leiders in principieele vra
gen omtrenf de openbare opvoeding en hel
onderwijs, met ons accoord gaan.
ONTWIKKFLING DFR KATHOLIEKE NA
TIONALE PARTIJ IN FRANKRIJK.
In een officieel verslag ven de katholieke
nationale partij in Frankrijk', maakt generaal
Castelnau bekend, dat deze partij op het
einde van het tweede jaar van haar be
staan het respectabele getal van 2.5000.000
ledra heeft bereikt en hiermede aan de
spits staat van allo andere partijen en thans
een zeer ernstig te nemen factor in de
openbare meening is geworden. In 1927 zal
rij haar streven conccntreeren in den strijd
tegen de z.g. Eenheidsschool en tegen de
sociaal-democratie.
DE „ACTION FRANCAISE,"
De katholieke facultateiten van Toulouse
Hebben aan den Paus en schrijven gericht.
waarin zij hun bereidwilligheid hebben uit-
^esprok'n zich aan Ziine aanwijzingen en
beschikkingen terzake de „Action Fran-
Caise" te onderwerpen. Zij beloven plech
tig: 1. nooit eene richting zich aan tc slui
ten, waarvan de eerste leerstelling luidt-
ralitiek bovenaan; 2. zich zelf en anderen.
'-iV'rder de ieurfd, aan e"u invloed te ont
trekken die een gevaar beduidt voor mo
raal en gelooi: 3. de ondersteuning, ver
spreiding en lectuur van de „Action Fran
Caise" zooals dit thans wordt geredigeerd
nis verboden te beschouwen.
LEFKENPREDIKERS IN ENGELAND.
Volgens het jaarverslag van den katholie
ken ieekenpredikerbond in Engeland heel
'eze bond 500 predikers, die in het open-
Haar (op pleinen, etc.) werkzaam zim. In het
'aatsta jaar werden 21 nieuwe lessenaars
"rtericht. De meest bekende is te Hvde-
Park, vanwaar uit eiken avond van 7-10 uur
"ordags vanaf 11 uur 's morgens, onafge
broken dB katholieke kerkleer door leeken
wordt verbreid.
-EN EIGENAARDIGE PELGRIMSTOCHT
In Lourdes kwam dezer dagen een pel-
grimspaar aan, een vrouw van ongeveer 50
jaar, die een kar trok, waarop haar man,
dien beide beenen waren afgenomen, zat
Deze beiden kwamen uit Liile en de vrouw
had den geheelen weg te voet moeten af
leggen. De man had zijn beide beenen ver
brand, toen hij een van zijn kleinkinderen
bij een ongeluk had gered. In zijn zware
ziekte, die hem op den rand van zijn graf
bracht, had zij plechtig toegezegd een bede
vaart naar Lourdes te maken, zoo 1-ii weei
beter mocht worden.
Een pelgrimstocht naar Rome, die alle
tochten tot dusver in de schaduw stelt, wil
men in Engeland ondernemen. Voor 2000
personen heeit men reeds een ondercak tt
Rome bezorgd. Twee groote kanaalbooter.
zijn afgehuurd; 4 tot 5 extra-treinen zulle
benoodigd zijn. Kardiaal Bourne zal de la
ding op zich nemen, terwijl nog meer Bis
schoppen zich zullen aansluiten. Alle katho
lieke vereenigingen zijn opgevorderd een
vertegenwoordiger te stellen om den H. Va
der een uitvoerig verslag over het werker
van hunne organisaties uit te brengen, zoo
dat hierdoor de Paus in staat wordt gesteld
een goed overzicht over de werkzaamhe
den der Engelscche katholieken te verkrij
gen.
Het Dorus Rijkersfonds werd Dinsdag
morgen verrast met een gift van 1000 van
A. Gilissen's Bank te Amsterdam—Rotter
dam, als eerste opbrengst van den verkoop
der boekjes laagste en hoogste koers.
In aansluiting aan het vorige bericht kan
worden medegedeeld, dat het Congres voor
bespreking van het Ontwerp-Ziektewet
door de Vereenigirig van Raden van Arbeid
gehouden zal worden op Donderdag 24
Maart 1927, in het Gebouw „Diligentia"
Lange Voo-hout te 's-Gravenhage.
Zooals reeds werd medegedeeld, is de
omvangrijke stof onderverdeeld in een vier
tal punten, waarover geprae-adviseerd zal
worden:
Voor punt a: „algemeene inleiding:
waarde en beteekenis van de technische
beschouwingswijze; technische samenhang
met ande-e sociale verzekering; legislatief
technische opzet van hets ontwerptreedt
als ptae-adviseur op de hier Mr. T. J. Ver
schuur, vGorzitter van den Raad van Ar
beid te Breda.
Over print b: „de technische eischen aan
ziektevczekering te stellen uit een oog
punt vao administratie, controle en resar-
vcering", zal worden geprae-adviseerd door
de heeren Dr. J. van Bruggen, voorzilte-
van den Raad van Arbeid te Dordrecht en
Mr W. H. E. Elinck Schuurman te 's-Gra
venhage.
Hel prae-advies over punt c: „de prophy-
laxe in de ziekteve-zekering, wat zij kan
beteekenen en onder welke technische om
standigheden zij bet best zal bloeien", zal
worden uitgebracht door den heer J. W.
Deknatel, arts, geneeskundige bij de Raden
van Arbeid te 's-Gravenhage en Leiden;
terwijl hel prae-advies oVer punt d: „de
waarborging van ziektegeld bij collectieve
arbeidsovereenkomst", wordt uitgebracht
door den heer E. Kupers, Secretaris van
het Nederlandsch Verbond yap Vakver-
Ccnigingen.
"Bewijzen van toegang ad 2.JJ per
persoon, waarvoor men ontvangt: een toe
gangsbewijs, een exemplaar def gedrukte
prae-adviezen en een exemplaar van het
Verslag, zijn verkrijgbaar bij den Adjunct-
Secretari* der Vereeniging, den heer P. L.
Gerritse, Referendaris bij den Raad van
Arbeid te Amsterdam, Rijksadministratie
gebouw, Droogbak, Amsterdam,
Vragen aan B. en W. van Gouda.
De beer L. Overhand (s d.) heeft aan B. en
\V. van Gouda de volgende vragen gesteld:
1/ Is het juist, dat den Officier van Ju
stitie verzocht is een onderzoek in te stel
len, althans is bewerkstelligd, dat een on
derzoek door de pclitie is, of zal worden
gedaan naar ontvreemde of vermeend ont
vreemde bescheiden, eigendom van de ge
meente, op het Stadserf?
2. Is het juist, dat voor dit onderzoek
reeds verschillende leden van het personeel
van gemeentewerken door de politie in ver
hoor zijn genomen of nog zullen worden ge
nomen?
3. indien de vraag sub t bevestigend moet
worden beantwoord, zijn bedoelde hande
lingen dan verricht door den directeur van
gemeentewerken, den heer H. J. E. van der
Ven, met medeweten of in opdracht van
B. en W.7
Zoo neen, zijn B. en W. dan niet van
meening, dat voornoemde directeur in dat
geval ernstig zijn bevoegdheid heeft over
treden en tegenover B. en W. in verzuim
is gebleven en welke maatregelen hebben
B. en W. tegen dit eigenmachtig optreden
genomen of zijn zij van plan te nemen?
4. Indien de vraag sub 2 bevestigend moet
-worden beantwoord, wat zijn dan de re
sultaten van het onderzoek?
Een schrijven van minister Kan aan
B. en W. van de vier groote gemeenten.
De minister van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw, mr. Kan, heeft aan de college's
van B. en W. der gemeenten Amsterdam,
Rotterdam. 's-Gravenhage en Utrecht een
schrijven gericht In aansluiting aan het on
derhoud met de betrokken wethouders en
in verband met de plarnen om werkloozen
uit die gemeenten tijdelijk in Drenthe te
werk te stellen. In dezen briei bevestigt
de minister zijn bereidheid om met de ge-
meentbesturen de noodige maatregelen te
treffen opdat een eerste proef kan worden
georganiseerd. Hij wijst er op, dat de werk
loozen niet alleen lichamelijk voor het werk
geschikt dienen te zijn, doch ook bereid om
zoo flink mogelijk te werken en daardoor
hun loon zoo hoog mogelijk op te voeren.
Voor de proef stelt de minister beschik
baar: a. den noodigen grond, b. hetzij een
of twee barakken, hetzij huisvesting bij al
daar op de ontginning gevestigde arbeiders
gezinnen, c. stroo, kopkussen en dekens, d.
de organisatie waarover in de provincie
Drenthe wordt beschikt, te weten de hulp
van de N. .V Ontginningsmaatschappij „Het
Lantschap Drenthe" en die van de rijks-in
specteur, benevens die van het departe
ment, welke toezegging gedaan wordt in het
vertrouwen, dat de N. V. haar volle mede
werking zal willen verleenen en in den ge-
dachtengang, dat, wie den aangeboden ar
beid zonder deugdelijken grond weigert of
neerlegt, van ondersteuning onherroepelijk
wordt uitgesloten.
De minister verklaart zich bereid in de
kosten, mits deze vooraf door hem zijn
goedgekeurd, voor 25 pet. bij te dragen. De
toezegging geldt uitsluitend voor de eerste
proef. De gemeentebesturen worden uitge-
ncodigd voorstellen te doen omtrent de be
looning van de tewerkgestelden, het be
drag, dat wekelijks naar hun meening ter
beschikking moet worden gesteld van het
gezin, het aantal weken, gedurende welke
de arbeider in Drenthe moet blijven alvo
rens voor een of twee dagen naar huis te
gaan, enz.
Ten slotte vestigt de minister er de aan
dacht op, dat het slagen van de proef slechts
mogelijk is, indien een zeer nauwgezette
selectie wordt toegepast.
H. M. de Koningin heeft Dr. J. Th. de V lo
ser benoeftid tot Commandeur in de Or
van den Nederlandschen Leeuw.
Krachtig optreden tegen vele ongewenschte
personen.
„De „Deli Courant" meldt dat te Sibolga
Sumatra) plannen bestonden, om tijdens het
bezoek van den Landvoogd op den Passar
Malam de rust te verstoren en Batangtoroe
en Sibolga af tt loopen. Er werden zestien
personen gearresteerd en acht-en-twiniig,
wier verblijf ongewenscht werd geacht, naar
andere plaatsen gebracht.
Goeden avond, Juffrouw Amsteg, sprak
tul haar aan. Hoe onverwacht tref ik u hier,
builen op de heide, terwijl ik u daar de
laatste dagen nooit ontmoette.
Zijne woorden maakten haar verlegen en
een beetje kwaad levens
U had fv-'t ttis, als u geloofde dat ik
niets anders deed, dan over de heide loo
pen, zeide zij op een schelpen toon, die men
niet van haar gewend was.
Hij keek haar aan, verrast en onaange
naam getroffen, maar vond toch dat die
toornige uitdrukking op haar rozig gezichtje
haar alerliefst stond cn antwoordde:
Zulk eene oneerbiedige gedachte kan ik
Blij niet verwijten. Maai u noemde u zelf
jr.et onloochenbare voldoening een kind van
d.e heide en daarom meende ik te mogen
.aarinen n, dat li daar uwe vrije uren door-
.bracht, ten minste gedeeltelijk.
Dat doe ik ook Maar de laatste dager
had ik weinig tijd.
Ook thans, zeide hij vriendelijk, schijnl
B heel wat toevertrouwd te zijn. U heeft nog
•1 -vat te dragen! Sta mij toe. ten minste
dit van u over tc nemen. En hij nam snel het
pak, dat zij droeg.
Maar mijnheer, ik kan dat niet toege
ven, protesteerde zij.
M.aak u niet ongerust, ik zal niets stuk
maken. Ik was zoo gelukkig moeder en zus
ter te hebben; ik heb helaas beiden verlo
ren, echter niet voor ik mij tot een nuttig
lid dei maatschappij gnvormd had
Zij richtte hare schitterende oogen vol
leeineming op zijn gelaat
Heeft u zulke smartelijke verliezen ge-
eden? vroeg zij. En toen ik u onlangs onder
lie bcomen zag, scheen u zoo opgeruimd
te zijn.
Toch heb ik de geliefden diep betreurd,
cn verlang nog dikwijls naar hen; maar ja
ren zijn sedert hun scheiden heengegaan en
jeugd en leven doen hun rechten weer gel
den.
Sedert hun scheiden, zegt u.... Ja, dat
is treurig en denkt u eens, dat ik mijn vader
••elfs nog niet gekend heb, zoo vroeg verloor
ik hem.
U is dus ook een weeze, evenals ik?
Ik mag mij nauwelijks zoo noemen.
Mijne moeder leeft immers nog en de goede
man, dien zij mij tot stiefvader gaf, maakt
<een verschul tusschen zijn eigen kinderen
en mij, enkel verwent hij mij nog meer en
doet alles, wat hij kan om de wenschen mij
ier verwanten van vaderszijde te voldoen,
t.w.z. mij eene meer zorgvuldige opvoeding
'e geven, dan er eigenlijk voor een boeren
kind past.
Behoorde u wvader daa tot eea hoo-
ger» -t,»nd?
Ik weet het niet. Moeder spreekt er
niet gaarne ov«.r en daar het noch nu, nocl
voor dt toekomst van belang voor mij is
spaar ik haar pijnlijke vragen. Maar wij zijn
daar op een onderwerp terecht gekomen,
dat u niet kan interesseeren en het is goed,
dat wij aan de Noordhoeve zijs. Wilt u niel
binnen komen, om een oogenblik te rusten?
Vandaag niet; maar ik kom binnen en
kele dagen om met de uwen kennis te ma
ken Mijnheer Wildhöfei heeft beloofd mij
rjaar de Noordhöese te vergezellen.
Wel thuis en goeden nacht; als u ons
bezoekt, is u van harte welkom
Zij nam het pakket van hem over, opende
hel hek en was een oogenblik later in de
duisternis verdwenen
Ernst Holler sprong op ?ijn paard en sloeg
peinzend den weg naar de fabriek in. Hij
vroeg zich af of dit landsmeisje door zich
zelf, door haar schoonheid, haar opgewekt
heid en onschuld de oorzaak was, dal de
lieftallige verschijning Bijna altijd voor zijn
geest stond, dan wel of de onduidelijke, met
Hare persoonlijkheid in tegenspraak schij
nende omstandigheden, waarin zij leefde
zijne belangstelling voor haar opwekten. Hi'
kon geen bevredigend antwoord op deze
vraag geven, en hij hield er zich misschiet"
iuist daarom meer uitsluitend mee bezig.
Den volgendennamiddag verscheen juf
frouw Wildhöfer op de Noordhoeve en werd
door Catharina en hare dochter met groote
vreugde ontvangen - 1
Wij zijn alleen zeide de meesteres; miiiv
nan is naar Weilmanshoeve gegaan, daar
taat een paard, dat hij zou willen koopen
en-juffrouw Frigge is naar de stad om eer:
kennis fe bezoeken: ik hoop echter, juffrouw
Wildhöfer, dat u mijn gezelschap en dat van
Marianne voor lief neemt
Ik verlang niets beters, vrouw Brem
kamp; ik kwam eigenlijk om Marianne den
mantel uit te vegen, en daarom zal zij blij
zijn, dat alleen hare moeder er bij tegen
woordig is
Wat heeft zij dan uitgehaald? vroeg Ca
tharina ietwat angstig.
Eigenlijk niets en daarom juist ben ik
ontevreden Wekenlang heelt zij zich niet bij
mij laten zien en gebrek aan tijd kan zij niel
cis verontschuldiging laten gelden; want zii
was op de fabriek, maar kwam niet bij mij
in buis. en liet de boodschap door den ouden
\laus brengen,
Wel kindlief, hoe kwam je daartoe?
Anders doe je niets liever, dan juffrouw Jo
hanna bezoeken
Er is bezoek op de fabriek, moeder.
U moet haar dat niet kwalijk nemen,
uffrpuw Wildhöfer, zij is voor vreemden een
icetje schuw, daaraan is niets te veranderen.
Hoe zal het kind dan in de toekomst
laar komen, als zij met niemand anders wil
imgaan, dan met hen, die zij* vanaf hare
■crigd gekend heeft?
Het zal haar zwaar genoeg vallen, ant
woordde Catharina en legde hare hand me
delijdend op den arm van 't johge meisje,
als zii vah ons weg moet en onder de men-
„PEERKEN," door Pater Vertenten,
missionaris van het II. Hart.
Wie onzer lezers kent pater Vertenten
niet, den ijverigen missionaris die vele ja
ren onder de Kaja Kaja's werkte. In meer
dan één nummer van de ,N. H. Crt." namen
wij het een en ander over uit zijn ijvervol
missieleven. In „Peerken" vertelt pater Ver
tenten, in z'n mooi, hartelijk Vlaamsch, van
zijn zonnige jeugd. In verschillende hoofd-
-tukken zien we Peerken opgroeien tot een
Vlaarrtscheri jongen, grootgebracht door
brave öudërS, geleid doof vromé priesters.
Langzamerhand zien we in hem de roeping
ontwaken voor 't missionarisleven. Hij, de
zoon van den armen werkman, zag zich als
in een droom, bekleed met 't gouden ge
waad aan 't altaar. En werkelijk door de
goede zorgen van pastoor en ouders cn
vooral van een brave gegoede fam'lie, wordt
Peerken in staat gesteld zijn studies te be
ginnen.
Pater Vertenten vertelt dit alles in z'n
eigenaardige maar hoogst aantrekkelijke
taal en eenmaal begonnen, lezen we 't
boekske uit. 't Wordt uitgegeven door de
firma G. Mosmans te 's-Bosch op keurig pa
pier en in duidelijke letter. Een fraaie om-
dag met 't portret van Peerken maakt 't
boekje aantrekkelijk. Pater Vertenten, ztb"
teekenaar, zorgde voor aardige en spreken
de plaatjes.
VRIJDAG 11 FEBRUARL
HILVERSUM, :0Ö0 M. - 12.00 Politieber,,
5 306 00 Pianoconcert door Mevr-
Alida Gokenholz-Hügel 6.006.45
Orgelconcer; door d.'n beer Ferd. Kloek
ra het Gebouw de Vereeniging te Hil
versum. 0.457.43 Frm-sche les voor
beginners en voer meergevorderden.
7.45 Politieber. 8 10 Zesde les vanwege
het Onderwijsfond? voor de BinnenvaarL
De beer T. P. Keyzer, over: De toegang
tot de Zuiderzee. 8.3510.00 Concert
door het H D O -orkest Solist: Jack
van Kinsbergen, vice! 10.00 Persber.
10.10 „De list van Pierrof", kom. opera
in 1 bedrijf Muziek van E. v. d. Eynde.
Colombire, Annie v Beek; Ristiouw, Ar-
lequin, Kules Moes Pierrot. Ed. v. d.
Ploeg Het H D. O -orkest, o. 1. van
Nico Treep. Aigem voorbereiding, Chris
de 'Vos.
DAVENTRV, 1600 M 11.20 Concert.
Daventry-kwartet en solisten (sopraan,
bariton, pianr) - 12 50 Orgelconcert.
1.202.20 Grlrestconcert 3.35 Voorle
zing: Emma. van J Austen 3.40 Fran
sche les 4.05 Muziek van Mozart.
People's orkest 5.05 Vocaal concert
(sopraan en 1- nor). 5 35 Kinderuurtie-
6.20 Orkes'concert 6.50 Tijdsein,
weerber., nieuws. 7.U5 Orkestconcert.
7?20 Lezing: Seen on the secreen 7.35
Vioolsonate* van Corelli, met basbegel.
7.45 Lezing: The church of to-day.
8.05 Speciaal concert-partij programma.
8 50 Voorlezing van eigen gedichten
door Mr J Masefitld 9.05 Liederen
van Dunhill door M. Carew, sopraan.
9 20 Weerber nieuws. 9 35 Mr. Flot
sam en Mr. Jetsam ip een muzik nieuws-
ber. 9,50 Speeches a. h diner van H.
M. Civil service 10 30 Populair or-
kestproriramma. A Burch bariton.
11701??0 Dansmuziek
PARI TF „RADIO-PARIS". 1750 M. —10.50
Mteuwsber. en muzi» k 12 50—»
ra Concert. Orkesl Gayina en Mile.
Demonthy zang. 5.055.55 Concert
Gedichtenvoorlez'rg, zang en piano- en
vioolmuziek. 9 0510.50 „Avant hier
m'tinoneretle ip 1 acte.
LAN^ENPFRG, 469 M 10 20—11.20 On
kesfeopcert 12M0-1.50 Orkestconcrt
3 505.15 Poorlair concert. 7.35—
9.20 Voo'-klassieke orkestmuziek. 9.40
11.20 Dansmuziek
KONIGSWUSTERHAUSEN. 1300 M. 11.20
8.05 Lezingen en lessen. 7 50—11.10
„Variété" epn parodie var E. Gusfav,
X). Milosch Russische 'icderen. Chester^
fonkapel De Fledermause, dansorkest
Orkest en zangsolisten. Daarna dansmu
ziek in Het Alsterpavilj'oen
HAMBURG 394.7 M. 1.25—2.10 Kamermu
ziek. 3 354 20 Pianoconcert 570—
6 10 Volksconcert. 7.5011.10 Zie K3-
niisewusterhausen.
FPLTSSFt. 5O0 M. en ANTWFRPFN. 266
M 7 500 De Ra^io-Courant. 8.20—
10.50 Galaconcert. Orkest en solisten.
63,voor een broedci
De agronomische faculteit der universi
teit van Britsch-Columbia is er in geslaagd
een v/ilte leghorn te 'fokken, welke in 365
dagen niet minder dan 351 eieren legde.
Nu is het te begrijpen, dat er grooU
vraag is gekomen naar broedeieren van Jit
productieve dier
Zoo heelt, volgens de Engclsche bladen
een fokker uit Texas eieren van haar be
steld tegen 25 dollar per stuk (plm. 63).
Een broed stellende op 16 eieren, kan
men dus zeggen, dat hij voor een waarde
(liever gezegd een bedrag?l van ruim dui
zend gulden ond„r de kloek legt.... tenzij
hij, hetgeen niet waarschijnlijk is, machinadl
gaat broeden mei deze kostbare eieren.
Laat ons verder aannemen, dat hij uit dit
broed van zestien rekening houdende
met stukzitten der eïeren, onbevrucht zijn
ongelukjes met de jonge kuikens, enz.
twaalf voiwassvn dieren, hanen en hennen
weet te verkrijgen, dank zij een minutieuze
verpleging, dan nog komt elk dier hem op
minstens'/ 90te staan.
Omtrent het diei zélf lezen wij nog, d -t
het na in November de 351 te hebben vol-
gemaakt en daarmede het legjaar, reeds
begin Januari j.l wederom is begonnen te
leggen.... eiken dag één ei! Na den eera
-.ten leg was het licHa-msgewicbt, on^rp'is
4e geweldige eierproductie, met 27 pCt.
tocg'non-.cn.
Behalve het gewone gemengd§
krifgt het dier vec-1 melk.
Het oordeel van een aantal
beproevers.
Het afgcloopcn jaar voor het eerst Is een
nieuw eardappelras, genaamd Gelkn-aris,
afkomstig van hef aardaopelselectiobedrijf
Ragis. van Rabbetge en Gies'ke in Pomme-
ren, op de officieele vergeli'kingsproefvel-
den in on3 land, zoowel op den zwea's'en
bodem van Zeek.nd, Noord- en Zuid-Hri-
land, Groningen en Friesland, als on de
lichtere grondsnovlen van Noo-d-F-abant,
Limburg, Gelderland en Utrecht verbouwd.
Uit de vele proefnemingen mag worden
afgeleid, dat dczjt geclvleezige consumptie
aardappel aanbeveling verdient.
De heer dr. J. Oortwijn B-otj'es te Oost-
'vold. vindt de knollen zee- mooi gevo-rrd,
tarwi'I dc oogen ondiep zijn en kri'gt d'n
indruk, dat de kweeke-s van dezen aard
appel hun taak serieus hebben opgevat.
De heer dr J C. Dorst, consulent van de
Plantenveredeling te Leeuwarden, verge
leek het nieuwe buitenlan4sche ras met in
ons land gekweekte, met het resultaat, dat
de gemiddelde onb~engst was: pe- plant
'.09 K. O., van Eigenheimer 0.80 K.G., van
Ronde Star 0.76 K.G. en van Alpha 1.13
K.G
De heer D. W. Lindenberg te 's-Heer
\arendskn-ke vergeleek het nieuwe ras
met acht inlandsche rassen. Det nieuwe gaf
4e hoogste opbrengt; zoo ook op het selec-
tiebedrijf De Wilhclminapolder te Wilhel-
minano~p.
De heer St. v. d. Brink te Laren had een
opbrengst, omgerekend per H. A. van 465C0
K.G De kwaliteit was best en zieken kwa
men er niet in voor. De aardappel is mooi,
rond cn glad met ondiepe oogen en is ge-
mrkkcli'k te schillen.
Te Dmteloo'-d was de opbrengst per H.A,
berekend 31.600 K.G., te Beegden in I.im-
birg 40.900 K.G., te Wilhclminadorp 44.595
K.G te Herwijnen 350 H L. i 70 K.G.
'24.500 K.G.): te Leersum 560 H.L. 70
K.G. (39 2C0 K.G.)
Van alle proefnemingen melding te ma
ken; :s niet mogelijk; wij willen rfileen nog
mededeelen, dat ook de rijkslandbouwcon-
sulenten te Breda, te Roermond, te Tiel, te
Bilthoven, gun>#.ige resultaten ontvingen
van proefnemers in hun ambtsgebied.
Het voor ons land nieuwe ras heeft wei
nig last van bladrol om mozaiek. Te Tien
Gemeten werd 3 pCt. topbont geconsta-
tce-d.
schen komt, die niets van haar en ons ken-
Pen. Het zou mij veel liever zijn, als zij op
de Noordhöeve bleef, waar zij het goed heeft
n waar zij zot tevreden is, als een vogeltje
in zijn nest.
Maar het gfebeurt toch met uwe toe
stemming, Catharina, dat uwe dochter voor
onderwijzeres studeert.
Ja, dat gebeurt met mijne toestemming
ïn ik kan 't ook niet veranderen omdat haar
voogd zulks verlangt. Nu het evenwel zoo
is, heeft u gelijk, juffrouw, dat het goed zou
zijn, als je meer onder de menschen kwam,
Marianne.
Heel zeker, Catharina en daarom ver
zoek ik juffrouw Frigge haar morgen vrij te
geven. Zij moet weer eens een heelen dag
met mij doorbrengen, anders wordt zij hecle-
maal van mij vervreemd.
Den volgenden morgen ging het meisje dus
op zijn Zondagsch naai de fabriek. Maar zij
ging er peinzend heen, alsof zij aan het doel
harer wandeling heel wat anders zou vinden
dan genoegen.
Toen zij de plek bereikte, waar het rivier
tje het schiereiland vormde, bleef zij een
ogenblik staan. Zij was niet meer op haar
ïevelingsplekje geweest, sedert zij den
reemdcling had ontmoet en zij was bijna
';waad op hem, omdat zij een gevoel had,
ilsof zijn tegenwoordigheid in dc streek haar
an de heerlijkste vreugde, var. het heel en al
genieten der vrije natuur beroofde.
Zij wilde slechts een blik op haar ge
wone plaatsje werpen; maar zij kwam niet
zoover, want toen zij onder de boomen
trad, zag zij den vreemdeling in het bezit
van het schiereiland. Ontsteld keerde zij
zich om en hh.as te zich voort. Had zij
geen goede reden voor haren wrevel?....
Heel koelbloedig nam hij haar klein rijk ia
beslag.
Warm en vermoeid kwam zij op de fa
briek aan, gelukkig tegen den tijd, dat da
dames Malberg met haar toilet bez'g wa
ren. Zoo had zij bij juffrouw Johanna tijd,
om op haar verhaal te komen, voordat zij
de familie van deze on moette.
Zij behandelden het jonge meisje, zooals
a'tijd, met koelen trots; maar mijnheer en
juffrouw Wildhöfer waren zoo hartelijk en
vriendelijk, dat het bespot eiijk gedrag hun
ner gasten daardoor rijkelijk werd vergoed.
En daar hij hier de gastheer en zij de gast
vrouw was, en Marianne zich bewust was
dat zii aan een uitdrukkelijke uitnoodirring
van de juffrouw Gevolg had gegeven, voeldé
zij zich behagelijker en meer op haar ge
mak, dan zij verwacht had.
Kort voor het m'ddagmaal verscheen
ook Ernest Hol'er, met zo^als Marianne
hem tot nu 'oe had gezien, in rijkostuum,
maar gekleed om aan tafel te gaan.
(Wordt vervolgd.}
