UÏTËM
Radio-Omroep,
Het kind van de heide
Het voorstel van Coolidge inzake verdere ontwapening ter zee. Het
Fransche standpunt. Eijzonderheden over de jongste revolutie in
Portugal. Botsingen tusschen Hindoes en Mohammedanen.
Onder de Radio-berichten: Wegens mist in 't Kanaal bijn alle over-
zeesche diensten stop gezet. De Fransche Kamer hecht haar goed
keuring aan het wetsontwerp, dat een crediet van tien millioen francs
opent voor het werkloosheidsfonds. De aardbeving in Bosnië en
Herzegowina. Vele slachtoffers; enorme schade.
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
Het verdrag met België.
Minister van Karnebeek
niet naar Genève.
Zieke Kamerleden.
De installatie van den nieuwen
Burgemeester van Leiden.
De veiligheid op onze
spoorwegen.
Het duartevraagstuk
op de Noordzee-eilanden
De Staatsmijnen.
Bezuiniging bij de P. T. Ti
FEUILLETON.
Het Fransche standpunt en de ont
wapening ter zee.
Zoowel de „Temps" als het „Journal des
Débats" wijden hoofdartikelen aan de kwes
tie van de ontwapening ter zee in verband,
met bet memorandum van president Coo-
iidge, waarin deze het houden eener nieuwe
conferentie voorstelt Men weet reeds dat
de Fransche regeering in haar antwoord een
zekere terughoudendheid zal betrachten,
daar zij de conferentie onlogisch acht, nu
de desbetreffende commissie van den Vol
kenbond zich reeds met het vraagstuk heeft
beziggehouden.
De „Temps',' is van oordeel dat, als het
voorstel van Coolidge zou worden verwe
zenlijkt, de Volkenbond verlamd zou worden
in zijn streven om het piobleem van de be
perking der bewapening op te lossen, daar
dit probleem door een partieel accoord, het
welk uitsluitend voor de beperking der be
wapening ter zee geldt en waarbij slechts
vijf groote mogenheden partij zouden zijn,
voortaan buiten het gewone gebied van den
Volkenbond zou komen te staan en in for-
meele opposi'ie met den geest van het in
stituut van Genève zou zijn Te dien op
zichte is geen twijfel mogelijk, an de argu
menten, waarmede men zou willen doen ge-
looven dat de Volkenbond eventueel esnig
voordeel uit het Amerikaa*sche initiatief
zou kunnen halen, beoagen slrchts den schijn
ie redden voor een feitriijken toestand, wel
ken men uiterst delicaat en pijnlijk weet. De
kwestie van de beperking der bewapening
kan slechts in haar geheel worden behan
deld, tegelijkertijd rekening houdend met de
bewapening ter zee en te land, en met het
oorlogspotentieel van alle staten, groote en
kleine. Terwijl niemand het recht heeft de
oprechtheid en de edelmoedigheid van de
drijfveren van president Coolidge in twijfel
te trekken, zoo meent de Temps" toch dat
het probleem een dubbel aspect heelt, het
welk het erm 'igste voorbehoud rechtvaar-
d gt en tot de grootste voorzichtigheid
maant.
Het „Journal des Débats" merkt op, dat
Coolidge erkent dat er op het oogenblik in
Europa geen wedstrijd is in bewapening ter
zee door de tweede klasse- marine-mogend-
heden. Hij toont zich slechts ongerust ten
opzichte van zijn twee groote partners. Het
staat aan hem zijn ongerustheid te doen af
nemen door met Londen en Tokio te onder-j
handelen. Geografisch en politiek zijn de
drie groote marine-mogendheden aangewe
zen om een gewestelijk accoord aan te gaan.
De Grieksche regeeringscommissie van
'deskundigen, aangemoedigd door de voor
stellen van president Coolidge inzake een
verdere beperking der on wapening, be
pleit een drastische vermindering van de
strijdkrachten te land en ter zee.
Een oproep der Amerikaansche
kerken.
De federale raad der kerken van Christus
in Amerika, heeft aan de regeeringen van
Engeland, Frankrijk en Japan geseind dat
hij de ontwapeningsvoorstellen van Coolidge
onderschrijft en meegedeeld, dat de kerken
der V. S. als een eenheid vastbesloten ach
ter den president staan.
Het spoorwegongeluk te HulL
Omtrent bet spoorwegongeluk bij het Pa
ragon Station te Huil, waarbij acht personen
werden gedood en een dertigtal gewond,
waarvan vijftien ernstig, vinden we nog ver
meld. dat de locaaltrein uit Withernsea m
botsing kwam met den express van Huil
naar Scarborough.
Zes rijtuigen en een restauratierijtuig van
den eersten trein, die vol zakenmenschen
en schoolkinderen zat, werden in elkaar ge
reden. De machinist van dezen trein werd
op slag gedood. Verpleegsters en genees-
heeren van een vlak bij de spoorbaan ge
legen ziekenhuis sprongen over de muren
om spoedig hulp te kunnen bieden. De slag,
door de botsing veroorzaakt, was zoo hevig,
dat de huizen in de nabijheid op hun grond
vesten schudden en dat de bewoners onge
rust naar buiten snelden.
Het reddingswerk werd zeer bemoeilijkt
door de omstandigheid, dat enkele rijtuigen
schier aan splinters werden geslagen.
Ruim een wiek geleden had op dezelfde
plek een botsing plaats, waarbij vier per
sonen gekwetst werden.
Een groot aantal menschen. die zich naar
hun werk begaven, waren getuigen van het
ongeluk.
an den uitgaanden trein werd alleen
een goederenwagen ernstig beschadigd.
Geen der reizigers van dezen trein kreeg
letsel.
De locaaltrein had vrij langzaam gereden,
doch ring iuist barder rijden toen het onge
luk gebeurde. De trein naar Scarborough
reed slechts langzaam.
Omtrent de vermoedelijke oorzaak vinden
wii niets vermeld.
Verleden jaar hadden er in Groot-Bri-
tannië drie spoorwegongelukken plaats,
waarbij dooden, in het geheel dertien, te be
treuren waren. Twee er van gebeurden tij
dens de algemeene staking.
Sejm ca regeering in Polen.
Het conflict tusschen Seim en regeering
is bijgelegd, doordat de beide partijen zijn
bijgedraaid. Zonder noemenswaardige wijzi
gingen en vergelijking met de tweede lezing
is de begrooting aangenomen, waarmede de
behandeling van het budget is afgeloopcn.
Onderdrukking der minderheden.
De vertegenwoordigers der minderheden
in den Foo.'schen Sejm hebben naar aan
leiding van de inbeslagneming van het
maandblad Natio een interpellatie gericht
tot de ministers van binnenl. zaken en justi
tie.
Arrestaties van socialisten
in Litauen.
In Litauen zijn volgens den Duitschen
rad'odienst een groot aantal socialisten ge
arresteerd, 28 leiders geïnterneerd en 16
vakvereenigingen ontbonden.
Na de revolutionaire bewe
ging in PortugaL
In hun nabetrachting over de rumoerige
dagen in Portugal vertellen de „Times
correspondenten in Oporto en Lissabon nog
enkele bijzonderheden;
Tot dusver trok men zich in Portugal
nooit veel aan van revolu'ies. Het gedwon
gen sluiten der winkels en theaters was wel
een last en een schade voor den handel,
doch vreedzame burgers liepen geen gevaar.
Ditmaal echter bleek aanstonds dat de be
weging een veel ernstiger karakter droeg,
en gedurende verscheidene dagen heelt de
bevolking van Oporio den terreur van een
beleg doorstaan. De strijd begon Donderdag
3 Febuari en onmiddellijk vloeide het bloed.
Den volgenden dag echter verschenen de
bladen nog als naar gewoonte. Zij bevatten
een lijst der dooden, meerendecls huisperso
neel, dat zich naar de markt had begeven
om inkoopen te doen. Vrijdag werd het be
ruchte gevecht op de brug over de Douro
geleverd. Twee bataljons regeeringstrocpen,
gesteund door artillerievuur, poogden de
revolutionaire troepen uit hun stelling te
verdrijven. De regeeringsiroepen verloren
steeds meer terrein; een kleine afdeeling
cavalerie deed een helfdhaftige poging om
zich door de opstandelingen heen te slaan.
Het machinegeweervuur decimeerde haar
evenwel, en de enkele overlevenden, die er
in slaagden de brug te overschrijden, wer.
den gevangen genomen.
De correspondent slaagde er in een onder
houd met generaal Souza Diaz, den leider
der opstandelingen, te krijgen. Door de ver
laten straten, waar doode paarden lagen en
de stukgeschoten telefoondraden cri frag
menten van huizen, een triesten aanblik
vormden, toog hij naar het kwartier der
revolutionairen. Verscheidene malen moest
hij hals over kop in een portiek of overdek
king springen om niet door een granaat te
worden getroffen. Hij werd tot den generaal
toegelaten, die hem feitelijk niets vertelde,
omdat de positie der revolutionairen reeds
precair begon te worden.
Twee dagen later stortte alles ineen en
trokken de regeeringsstrijdkrachten de stad
binnen.
De berichtgever in Lissabon vertelt dat de
eigenlijke leiders der rebellen waren Col-
mendes das Reis, oud-m:nister van oorlog,
luitenant-kolonel Tamagnini Barbosa, even
eens oud-minister, luitenant-ter-zee Aga'èo
Lanca, een democraat in Silva's laatste ka
binet, e.a. Bijna alleen hebben zich overge
geven of zijn gevangen genomen.
Het aantal burgers, die de wapenen heb
ben opgenomen, wordt op 6000 geschat.
Nadat de regeering den toestand weer
meester was, moesten de burgers hun wape
nen weer uitleveren. Duizenden geweren en
revolvers werden openlijk op straat neer
gelegd.
Deportaties.
De Portugeesche minister van Justitie
heeft den ministerraad een decreet voor
gelegd, waarbij de aanstich'ers der revo
lutie verantwoordelijk worden gesteld voor
de schade, door het bombardement aan
eigendommen veroorzaakt.
De revolutionaire officieren uit Oporto
en Lissabon zullen morgen naar de Portu
geesche kolonies worden getransporteerd.
Ernstige botsingen tusschen Hin
does en Mahcnmcdanea.
Uit Indore wordt gemeld, dat er zeer
arnstige botsingen hebben plaats gehad
tusschen Hindoes en Mahommedanen. Er
.verden 5 personen gedood en 19 gewond,
.'olitie en troepen herstelden de orde.
Het BritschChineesclie conflict.
De conferentie, die naar men gelóóft de
laatste is, tusschen Tsjen en O'Malley ia
geëidigd zonder dat er een accoord getee-
ken d is.
Ket ministerie van buitenlandsche zaken
van Kanton verklaart, dat bet niets ïïeeït
mede te deelen, maar dat dit niet be-
teekent, dat er moeilijkheden bestaan.
Uit Japansche bron wordt gemeld, dat
de regeering van Peking er de Britsche
regeering van in kennis heeft gesteld, dat
iedere overeenkomst nopens Hankau moet
worden geratificeerd door Peking.
Vervangingen bij de Post.
Hoewel alle postcommissarissen,. die. in
gevolge bevel van den nationalistischen
minister van ve-keerswezen, in het Kan-
tonneesch beheer staande gebied moeten
worden vervangen, buitenlanders zijn, ge
looft men, dat deze zet meer bedoeld is als
protest tegen het recht der regeering van
Peking, om benoemingen te doen met
name op het gebied dat onder gezag van
de naLonalistische regeering staat, dan als
teeken van vijandigheid tegen buitenlan
ders.
Japan's standpunt.
De minister van buitenlandsche zaken
Sjidehara, heeft in het Hoogerhuis ver
klaard, dat de'politiek van Japan van non
interventie in de Chineesche aangelegen
heden niet belet, dat Japan zijn belangen
in China niet verwaarloost. Japan zou ver
plicht zijn den toestand te bestudeeren als
de Chineezen zouden trachten de conces
sies gewapenderhand te hernemen.
De samenwerking tusschen de mogend
heden is, zoo zeide hij, moreel, niet ma
terieel. Wat betreft de aan China door
Groot-Brittannië aangeboden memoranda
gebiedt de voorzichtigheid te zwijgen over
den aard der besprekingen hierover tus
schen de vertegenwoordigers van Engeland
en Japan gevoerd.
AUDIËNTIE IN HET VATIC AAN.
Eenigen tijd geleden ontving de Paus in
bijzondere audiëntie de vroegere Kroon
prinses van Oostenrijk-Hongarijo, de prin
ses Stephanie van België en haar gemaal
de prins Lonyay. Deze audiëntie had plaats
in de privé-bibüotheek va:i den Paus en
duurde een half uur. De Paus herdacht
hierbij het overlijden van de tante der
prinses, de ex-keizerin Charlotte van
Mexico, met warme bewoordingen. Nadat
zij door de H. Vader waren ontvangen,
werd ook nog een bezoek gebracht aan
den Kardinaal Gasparri en Mgr. Pizzardo
in het Vaticaan.
UIT HET VATICAAN.
De Paus ontving voor korten tijd den
Bisschop der stad Leon in Mexico, zoomede
een aantal missionarissen. Zichtbaar aange
grepen, sprak de H. Vader op den tegen
stand. die de Katholieken in het zoo zwaar
beproefde land bij het uitoefenen van hunne
geloofsplichtn onciervinden; de overige ka
tholieke wereld is dan ook in bewondering
voor den geestelijken moed, die de katholie
ken in Mexico voor hun Geloof toonen, De
Paus was echter, en juist daarom, vol van
vertrouwen, dat de dag der overwinning niet
meer verre is en vermaande de voor Hem
verschenen priesters trouw op hun post te
blijven en hun terugkeer in het hopenlijk
spoedig bevrijde land, met nieuwen ijver aan
het werk te gaan. Bij het afscheid nemen,
omarmde de H, Vader den Bisschop met de
woorden: „Vertrouw op God, hoop op Zijne
barmhartigheid en verwacht den dag de3
Heeren".
Te Rome bevinden zich tegenwoordig van
de uit Mexico verdreven kerkvorsten nog
een aartsbisschop en drie Bisschoppen; ter
wijl binnenkort de aankomst van den ver
bannen Bisschop Diaz wordt verwacht.
De meesten der hooge vluchtelinge en ook
andere zijn zoclang op aanwijzen van den
Paus in een gebouw aan de Piazza Scossa-
cavalH ondergebracht, vlak bij het St. Pie
tersplein.
HUWELIJK EN ECHTSCHEIDING
IN RUSLAND.
De nieuwe sedert 1 Januari 1927 in kracht
getreden wetsvoorschriften bepalen, dat van
ue huwelijkscandiéaten c!e vrouw niet onder
den 18 jaar oud mag zijn. De bureax van
den Burgerlijken Stand zijn thans met ver
zoeken tot huwelijksinschrijving overladen,
ofschoon in bijna alle gevallen de bruid nog
geene 18 jaar oud is.
Het blad „Rul" geeft de volgende interes
sante beschouwing over de huidige toestan
den:
In de wachtkamer van de centrale bur
gerlijke stand zit een burger, circa 30 jaar.
oud. Naast hem aan zijne linker zijde, zijne
„oude" vrouw en aan zijne rechter zijde
de „nieuwe" vrouw, die c.e, 17 jaar oud is.
Deze heer is van plan zich op den zelfden
dag te laten trouwen en scheiden.
Esne dame met pelsk. aag en geverfde
lippen laat zich heden voor de 4de maal in
schrijven, zij blijkt eerst 18 jaar oud te zijn.
De namen van hare drie ee-ste echtgenooten
kan zij niet opgeven, daar zij deze heeft ver
geten. Mogelijk is bet echter ook, dat zij
zich voor haar nieuwen tran schaamt.
Nog een paartje: voor twee dagen zijn ze
eerst in den echt verbonden en willen zich
thans weer laten scheiden. De reden; „Zoo
is het beter".
Vele huwelijken die in 1926 zijn gesloten
worden thans weer gescheiden. Zoo is b.v.
een nog heel ionge vrouw verschenen, die
reeds is gehuwd. Zij kw-atr alleen vragen:
„Wanneer ik mij nu laat scheiden om een
nieuw huwelijk aan te gaan, kunt u dit nieu
ws buweliik dar inscrijven?" De ambtenaar
zet de dame uiteen, dat de nieuwe wet uit
drukkelijk den ouderdom van 18 jaar voor
schrijft. Tot hare geruststelling kan hij ech
ter mededealen, dat voor diegene, die reeds
gehuwd is geweest, de wet gemakkelijk een
uitzondering maakt.
De Bureaux worden thans gesloten; er
komen echter telkens nog nieuwe paartjes;
men geeft hun den raad, den anderen dag
zoo vroeg mogelijk weer te verschijnen.
Heb het nitstekendsle aan te bieden, dal
iemand wenschen kan, hoe zal de wereld
bet weten, indien gij niet adverteert.
JOHN P. ROCKEFELLER.
Een adres van R, K. Werkgevers.
De Alg. R. K. Werkgeversvereen. in hef
Bisdom Haarlem zond aan de leden de:
Eerste Kamer een adres om haar beden
kingen tegen dit ontwerp te doen kennen.
De redenen, waarom zij aanvaarding van
het met België gesloten verdrag ontraadt
zijn hoofdzakelijk gelegen in het ontwor
pen kanaal Antwerpen-Moerdijk.
Adressante meent, dat aan alle verlan
gens, die België, en meer speciaal de Ant-
we-psche haven, redelijkerwijs mochten
koesteren teneinde een onbelemmerde
ontwikkeling harer economische mogelijk
heden te kunnen verzekeren, doOr Neder
land voorzoover dit van ons land af
hangt behoort te worden voldaan. De
concessie aan België van dit kanaal Ant
werpen-Moerdijk valt buiten de aldus ge
trokken1 grenzen.
In het adres wordt besproken de positie
en de onderlinge verhouding der havens
van Rotterdam en Antwerpen, ten betooge:
Het vervoer langs den Rijn is de eenige
oorzaak van de aantrekkingskracht, die
Rotterdam als verkeersknooppunt uit
oefent.
De voorsprong, dien Rotterdam tegen
over Antwerpen's bevoorrechte positie op
zoo menig ander gebied ontleent aan zijn
betere ligging t. o. v. den Rijn, zal hij aan
leg van het ontworpen Moerdijkkanaal
vrifwel komen te vervallen.
Het kanaal plaatst Antwerpen op de
Rijnvrachtenmarkt nagenoeg in dezelfde
positie als Rotterdam en bevoordeelt het
in niet geringe mate boven Amsterdam.
Adressante bespreekt de vermoedelijke
gevolgen van den aanleg van dit kanaaL
Rotterdams belang is Nederiands beland.
Wat t. a. v, Rotterdam is betoogd, gelét
mutatis mutandis evenzeer voor Amster
dam.
Amsterdam wordt door het Moerdijkka
naal èn als stukgoederenhaven èn als
markt van overzeesche producten in zijn
positie geschokt.
Dordrecht wordt door hét kanaal be
d-eigd in het voor deze stad zoo vitale
sleepbedrijf voor de Rijnvaart op Antwer
pen.
De gezamenlijke vertegenwoordigende or
ganen der geheele Nederlandsche binnen
scheepvaart, hebben nog onlangs op ver
werping van het geheele verdrag aange
drongen.
Uiteraard worden voor de streek, die
het Moerdijkkmaal zal doorkrui:!» n, in
waterstaatkundig en economisch opzich!
hiervan voordeelen verwacht. Het wi!
adressante echter voorkomen, dat deze
toevallige plaatselijke voordcelen voór
zoover zij zouden blijken reëel te zijn
tegenover de nationale schade van het ka
naal allerminst staan in een verhouding
die ten gunste van den aanleg zou mogen
besluiten.
Aan de belangen der betrokken st-eek
zal men op andere wijze kunnen en willen
tegemoet komen.
Adressante is zich bewust, dat niet-aan-
vaarding van het verdTag, zooals het daar
ligt, ve-traging zou kunnen beteekenen
voor de totstandkoming der verbetering
van de verbinding MaastrichtLuik, die
aan Nederlandsche zijde in het bijzonder
voor Limburg van bel-ng moet worden
geacht. Dat kan thans niet een ongewij
zigde aanvaarding van het verdrag recht
vaardigen, al moet van Nederlandschen
kant al het mogelijke worden gedaan om
het risico van deze eventualiteit tc ver
minderen.
Zij uit dan ook den dringenden wensch
dat welk ook het lot zij van dit verdrag,
de. Nederlandsche regeering zonder aarze
len de hand zal slaan aan de verbetering
der verbinding van Limburg met Luik, voo '-
zoover deze zich bevindt op Ncderlandsch
gebied.
Naar het Vad. uit parlementairen kring
verneemt, zal Minister van Karnebeek in
verband met de behandeling van het Bel
gische tractaat in de Eerste Kamer, de
vergadering van den Volkenbondsraad in
Maart niet bijwonen.
Het. lid der Tweede Kamer, de heer Vis-
scher, heeft aan de Kamer bericht, dat hij
wegens ongesteldheid voorloopig de ver
gaderingen met kan. bijwon-n.
De heeren Stenhuis en Flesfeens waren
verhinderd, eerstgenoemde wegens een
ernstige keelaandoening, laatstbedoelde
wegens ongesteldheid.
Maandagmiddag heeft in een speciaal
daartoe belegde gemeenteraadsvergadering,
de installatie plaats gehad van Leiden's
nieuwen burgemeesteri rar. A. van de Sande
Bakhuizen.
Nadat de nieuwe burgemeester door den
oudsten wethouder den heer Mulder, oudste
raadslid, de heer Van Hamel en den ge
meentesecretaris, mr. dr. Van Strijen, was
binnengeleid, nam de waarnemend burge
meester, wethouder A. L. Reiminger, het
woord. Deze begon met den nieuwen burge
meester, namens den geheelen raad met zijn
benoeming geluk te wenschen, waarbij hij er
op wees, dat het hem niet makkelijk zal
vallen den uiterst populairen burgemeester
jhr. De Gijselaar te vervangen. Dat gij,
aldus spr„ desondanks niet geaarzeld hebt,
direct deze benoeming te aanvaarden,
geeft hoop voor de toekomst, vooral ook,
omdat Leiden u niet onbekend is, omdat
gij hier uw jeugd hebt doorgebracht en
bovendien aan de Leidsche universiteit hebt
gestudeerd. De taak van den burgemeester
van een gemeente als Leiden, is niet licht,
en zekér niet onder 8e tegenwoordige om
standigheden. Nog altijd ligt een zware
economische druk op de bevolking, 't aantal
werkloozen neemt weer toe, er is in vele
zaken en industrieën een malaise en de
belastingen te Leiden zijn uitermate zwaar.
Na op verschillende punten te hebben
gewezen, welke de bijzondere aandacht
vragen, en na te hebben doen uitkomen,
dat Leiden door zijn ligging ia Rijnland met
zijn bloeiende handel en industrie en door
de beroemde universiteit een belangrijke
stad is, sprak de wethouder de hoop uit,
dat de nieuwe burgemeester veel tot ver
hooging van den bloei en welvaart van
Leiden zal helpen tot stand brengen. Moge,
aldus de heer Reimeringer, U ook met uw
gezin in deze stad gelukkige dagen heb
ben en U in de behartiging der aan uwe
zorgen toevertrouwde belangen, een
schoone voldoening vinden.
Spr, verklaarde hierna mr. Van dc Sande
Bakhuizen als burgemeester van Leiden
geïnstalleerd en verzocht hem, zich met het
teeken zijner waardigheid te omhangen,
de voorzitterhamer te aanvaarden en den
voor hem bestemden zetel in te nemen,
(Applaus).
Nadat de burgemeester zijn zetel had in
genomen, begon hij met een woord van
dank te brengen aan de Koningin voor zijn
benoeming. Wanneer hij tot God bidt, dat Hij
hem de kracht mag geven voor Leiden een
goed burgemeester te zijn, dan is hij be
zield met den vurigen wensch, dat Hij hem
in zijn oprecht streven, het welzijn van stad
en burgerij te bevorderen, mag leiden en
hem helpen het in hem gestelde vertrouwen
te rechtvaardigen.
Na een woord van dame gebracht te heb
ben aan den heer Reimeringer voor zijn
hartelijke toespraak en voor de hulp, die
hij hem reeds heeft verleend, dankte hij voor
de vriendelijke ontvangst hem bereid. Dit
stemt tot bemoediging en daaraan heeft hij
dubbel behoefte als hij denkt aan de wijze,
waarop zijn voorganger, jhr. De Gijselaar,
zijn ambt heeft bekleed. Moge hij daarom
niet in de verwachtingen der Leidsche
burgerij, die wel hoog gespannen zijn, te
kort schieten.
Spr. zal zich niet wagen aan het uit
spreken van een programma, doch dit wil hij
wel doen uitkomen, dat er voor Le'iden zijn
drie groote levensbelangen, waarvan hij
zich zeer bewust is en waarvan hij het oog
niet kan afwenden. Dit zijn de academie,
de industrie en de handel en verkeer. Het
verkeer- en uitbreidingsvraagstuk, zal
echter door het gemeentebestuur, en zulks
met kracht moeten worden ter hand ge
nomen.
Na gewezen te hebben op den hoogen
belastingdruk in Leiden, zegt spr. dat de
balans er echter niet slecht uitziet. Al doet
de wakkere ondernemingsgeest van Lei
den's burgerij het beste voor de regel
matige toeneming der inkomsten hopen,
is de druk wel zoo zwaar, dat de princi-
pieele eisch van een sluitend budget zich
slechts verdraagt met den wensch naar
verbeteringen en uitbreidingen in een snel
tempo.
Aan al deze vitale belangen zal spr.
met kracht medewerken, al zal zijn taak
een zware zijn. Wijzende op de politieke
verhoudingen ifi den Raad, zeide hij, dat
het zijn ernstig streven zal zijn, zich steeds
boven de partijen te houden, ieders mee
ning te eerbiedigen en daarom recht te
doen wedervaren. Vervolgens richtte spr.
nog een afzonderlijk woord tot de wethou
ders, en tot den gemeente-secretaris, op
wier hulp hij bleef rekenen, evenals op die
van het ambtenarencorps. Hij deed ten
slotte nog een beroep op de burgerij en
verklaarde het voorzitterschap van den
Raad te aanvaarden.
Een krachtig applaus weerklonk, waarna
het oudste raadslid, notaris Van Hamel,
nog eenige woorden van welkom sprak,
die door den burgemeester werden be
antwoord.
Hierna werden de raadsleden en ver
volgens ieder, die dit wenschte, in de ge
legenheid gesteld in de Kamer van B. en W.
met den burgemeester kennis te maken.
Ook vele Eerste Kamerleden wenschen
een spoedig grondig onderzoek
van Regeeringswege.
Aan het voorloopig verslag der Eerste
Kamer over de Waferstaatsbègrooting 1927
is het volgende ontleend:
Ven zou h»t roer toebo'chen, zoo de mi
nister bceid bleek tot het nemen van meer
veiligheidsmaatregelen, zoowel voor het
verkeer te land als te water.
Aangedrongen werd op het betrachten
van g-ooten spoed bij het ter hand nemen
der totstandbrenging van een betere ver
binding te water van Amsterdam met den
Riïn.
De aandacht werd gevestigd oo de Over-
toomsche schutsluis te Amsterdam, waar
boven, volgens de plannen voor de cein
tuurbaan te Amsterdam, een vaste spoor
brug zal worden gebouwd. Hiertegen is, zoo
werd gezegd, de geheele schipperii in de
Kamer van koophandel in verzet gekomen.
Men hemte, dat de minister inti'ds deze
bedenkelijke belemmering van het ver
keer te water zou weten af te wenden.
Eenige leden beklaarfden zich over 's mi
nisters brteid in zake de spoorwegen. Som
mige leden betreurden den in den laat-
sten tijd voorgevallen spoorwegongevallar
ten zeerste, maar meende toch. dat de on
veiligheid van }iet spoorwegverkeer in vele
kringen worden overdreven.
Een der leden meende, dat de geringe
bezetting der treinen door treinpersoneel
gevaar oplevert voor de veiligheid op de
spoorwegen.
Gewezèn werd op hel te ver doorgevoerd
systeem van bezuinigingen en het niet onder
behoorlijk toeziqht werken op de lijn
LeidenDelft.
Gevraagd werd of de minister bereid is
spoedig uitvoering te geven aan de door
de Tweede Kamer met algemeene stemmen
aangenomen motie in zake het instellen van
DONDERDAG 17 FEBRUARL V
HILVERSUM, 1050 M 12 0C Pjlitieber. -4
3.304.30 Uurtje voor wees- en zieken
huizen 5.006 45 Concert door het
H. D O.-orkest Mevr F. v Andel-Ro-
mijn, sopraan 6.45- 7.45 Beginselen
van het Burgerlijk Recht en het Handels
recht. 7.4- Politieker 1000 Pers»
ber 810 Fen a*u nd in 's-Hertogen-
bosch. 1. 's-Hertogenbosscbe orkestver-
Dir S Spiero 2 Rede door Mr. F J,
v. Landschot. Burgemeester van 's-Herto-
genboscb over: De schoonheden der Ka
thedrale kerk van St. Jan. 3. Schündel's
mannenkoor „De Dageraad", dir F;< Bol-
sius 4 Mandolinerlub „Ons Ideaal", dir.
L. Steyn 5 's-Hertogenbosch's dubbel-,
mannankwarte*., dir R Gevers. 6. Mari-
nus Ogier Jrviool, a d. vleugel: Dr.
v. Norde 7 Me>'r J Lan.ers-Hoogveld,
sopraan 8 Ir. A S J v Kesteren, fluit,
met pianóbegel 9 R. Gev< »s, bariton. 10.
Cariilonspel van de S* Jans Kathedraal
door den beirm.öie- A v Palkom.
DAVENTRY, 1600 M 11 20 A. Browns,
piano-kwintet en solisten (sopraan, alt,
viool, piano). 1.202 20 Gramofeonmuziek.
2.45 Voorlezing: Moby Dick. 2.50 Lezing
A hundred years ago 3.204.05 Even-
srng van de Westminster Abbey 4.20
Orkestconcert. 5.20 Lezing: Up Hijl and
downdale. 5.35 Kinder-uurtje. 6.20 Da-
ventry-kwartet. 6.35 Landbouwprijzen.
6 40 Daventry-kwartet. 6.50 Tudsein,
weerber nieuws. 7.05 Cauierie, 7 20 Le
zing: Caiavanning ;n Canada. 7.30 Lezing:
The centenary of Pestalozzi. 7.35 Piano
sonates van Mozart. 7 45 Lezing: The ma
king of man-Marriage. 8.05 Dansmuziek.
8,?0' B. B. C. National Concert. Groot
orkest (150 musici! o 1. v. Bernardino
Molinari Om 9.35 onderbroken door
we"rber. en nieuws. 10.40 Causerie. 10.55
1? "0 Dansmuziek.
PARIJS „R \OïO-PARIS", 1750 M. 10.50
1120 Nieuws en muziek. 12.50"MO
Concert. Orkest Lccatelli en Mile. Maldy-
zang. 5 05—5ri5 Kinder-uurtje. 9 05—»
10.50 Concert Orkest.
LANGENBERG. 469 M. 10.2n—11.20 Or-
kestconcert. 12 50—1.50 Orkestconcert,
4.205 15 Concert Kapel Petösy. 7 35—-
9.20 Svmohoniec-mcert. G. Piatigorskv-
c-lto. 9 2011.20 Dansmuziek door de
Blum-kapel.
een onderzoek naar den veiligheidstoestand
bij de Nederlandsche Sooorwegen en tot
het doen vertegenwoordigen der vakver-
*n deze commissie.
Andere leden herinnerden nog aan de
ergerlijke vervolging van een verslaggever
van een Haagsch blad, die ter gelegenheid
van het spoorwegonteval bü BH'«wüV zich
zonder verlof op spoorweggrond had be
geven.
Wat de onbewaakte overwegen betreft,
werd betoogd, dat de huidige toestand on
houdbaar is.
In overweging werd gegeven het aan
brengen van met leder bek'eede zittingen is
de spoorwegrijtuigen der derde klasse ea
ten minste het maken van houten arm
leuningen, bijvoorgeld onder elk venster,. -
De rijksambtenaren der Noordzee-ei'an-
den voeren, naar uit Leeuwarden geme.d
wordt, een gezamenlijke ac ie voor een.
ncn zich allerm'nst vereenigen met de ha-
neergelegd in het rapport-de Korver*
Vc.'gens dl1. rapport ziin de eerste levens
middelen h&t duurst in de groote steden.
De rfeïso'èërde ligging der eilanden en ea
primitieve vèrkéerstoéstanden, bewerk
stelligen erh'er een prijsn'vau dat. naar de
meening der oo de eilanden wonende amb
tenaren'" ver boven de volkrijkste steden
uitgaat. Daarom zijn zij thans begonnen met
een actie voor positieverbetering.
Het Voorloopig Verslag der Eerste Ka
mer is verschenen over de begrootin* der
Staatsmijnen in Limburg. Een l d sprak als
zijn meening uit, dat een verkoo-pcWek.
als door de S'aatsmijnen gevoerd tijdens
de Enge'sche rmjiiwe*"kersstakin3 onverce-
digbaar is, wanneer als gevolg daarvan on-
Jer abnormale omstandigheden het econo
mische leven van Ned-.rland zou dreigen
te worden ontwricht. In abnormale tijden
mag het algemeen na':onaal belang niot
worden achtergesteld bij het commercieel
be'ang om voor de Staatsmijnen groot er
winst te maken.
Te ver gegaan met de inkrimping?
Versrkeidene lec'en der Ee-ste Kamen
zijn. blijkens bet Voorloopig Verslag, no
pens de begrooting der P. T. T. van mee
ning, dat men met de inkrimping vrn dit
bedrijf 'e ver is gegaan, waardoor het pu
bliek dikwids schade lijdt. Speciaal het
aantal bestel'ingen is h. i. al te veel inge
krompen. Het ergste is bet, zoo word' be
toogd, des Zondags op het platteland rfe-
steld; ook bij den telefoondienst. Sommige
leden drongen aan op verlaging van het
enkelvoudig briefport.
Bovenal behoort het stadsport be'ang-ijk
te worden verlaagd. Ind'en he* Staatsbe
drijf dit niet tot ten hoogste 5 cent ver
mag te verlagen, onderzoeke de minister,
-ldus wo-d gevraagd, of een particuliere
onderneming in groote steden tot exploita
tie van dit onderdeel voor zoodanig tarief
bereid zoude zijn.
Andere leden betwijfelden of deze oplos-
ring wel uitvoerbaar zou wezen. De vraag
werd gesteld, of de minister niet goed zou
doen de telefoon te automatiseeren, of
waar dit niet roogelük is, een proef te ne
men met het aanstellen van mannelijk per
soneel.
II I j
Marianne? riep Ernst uit, ten zeerste
verrast.
Wat is er opvallend bij dezen naam?
Die wordt tocb dikwijls genoeg gebruiktl
zeide mevrouw Menger. Heb je misschien
wat vernrir.'ui, met betrekking hierop, dat
je zoo schrikt.
Neen tante Josephine. Ik weet niets,
sta echter voor een raadsel en om dit op te
lossen, zou me geen moeite geen offer te
zwaar vallen. Maar ik verzoek u met uw
verhaal verder te gaan. Als u klaar is, zal
ik u mededeelen, waarom ik zoo verbaasd
ben, dat ik den naam Marianne in verbin
ding met deze trotsche hoogmoedige vrouw
gebracht zie.
Ik zal mijne nieuwsgierigheid bedwin
gen. om die van iou trachten te voHoen.
Ik heb Marianne Espen niet slechts gekend,
maar ook veel van haar gehouden. Wij
waren an danzelld-n leeftüd en wü kw-mep
in veel overeen dat ons gauw bij elkaar
bracht; naast natuurlijke opgewektheid, een
lictee ne:,<'nc tct s 'ctim"ptaTitelt en ee-
zekere schuchterheid tegenover vreemden
of ais wij genoodzaakt waren aan groote par-
I tijen deel te nemen. Bij mij was de reden
daarvoor het bewaistziin, dat ik een onbe-
duidend, om niet te zeggen leelijk uiterlijk
I bezat, bij Marianne het drukkend gevoel,
1 dat van eene ongeschikte positie onafscheid
baar is, wanneer de bovengestelden zich
altijd als zoodanigen voelen en gedragen.
Marianne was dus arm en tengevolge
daarvan afhankelijk, overigens was zij in
geen enkel opzicht minder dan de jonge
dames, die, evenals ik, in het huis van Huf-
hammer kwamen. Haar vader was een knap
pe jurist geweest en daardoor een gelijken
stand als de dochter van den koopman, zij
was zelfs beter onderlegd en opgevoed, dan
wie ook van ons, zij kende heel veel van
muziek en als zij niet zoo schuchter ge
weest was, zou zii ons in gezelschappen
allen overtroffen hebben Ook baar uiterlök
was zeer aantrekkelijk. Zij was een van die
schoonheden, die men bij de eerste ontmoe
ting niet opmerkt en die men bij herhaal-'
samentreffen meer en meer bewondert, tot
dat zij eindelijk ons heel en al ingenomer
hebben.
Dat de jeugdige zoon des huizes een zoo
lieftallig wezen al gauw in hei oog moest
hebben, was heel natuurlijk; dat er een
groote bewondering opvolgde, kon niemand
opvallen, die het levendige, begeesterde ka
rakter van den jonger man kende. Toch
was dit niet het geval roet zijn moeder.
Waarom was zij ook zoo onvoorzichtig ge
weest, om haar zoon in dageüjksche aan
raking met een zoo aantrekkelijk meisje als
Marianne was, te brengen, daar men gemak
kelijk kon voorzien, dat zij nooit hare toe
stemming voor een buwelijl, zou geven?
Deze vraag kan men slecrts beantwoorden
met aan te nemen, dat in dit geval haar
'"•ootmoed «wooter was dan haar verstan4
In haar killen trots was zij door de zeld
zame lieftalligheid van Marianna volst-ekt
niet getroffen. Zii had Je gioote innerlijke
en uiterlrke hoedanigheden van liet meisïe
heelemaal niet opgemerkt; zoodat zij ont
zettend verwonderd was toen zij de neiging
van haar zoon voor de arme wees ontdekte.
Men hoeft slechts een half uur met
haar te praten, om dat aan te nemen, merk
te Ernst op.
Zeker; en om dan ook aan te nemen,
dat hare verrassing weldra voor een on-
steltenis plaats maakte, die- aan het paar
tje geen twijfel konden laten, dat zii zich
riet aan den wil onderwierpen van haar,
die al hunne wenschen en 'verwachtingen
-oo vijandig gezind was
Zij schikten zich niet naar haar zin. De
'onge Hufhamirer had genoeg van zijn moe
der om riet toe te geven en door de toe
gevendheid en bewondering, die zii hem ir
''are voorltefdo getoond had, zijn aange
boren koppigheid nog versterkt. Zoo ont
brandde een striid tusschen moeder eo
zoon, die met ongemeane scherpte gevoerd
werd; en de verbittering van beiden werd
zco groot, dat zij nauwelijks van haat te
onderscheiden was.
De grootste macht was in elk geval in
banden der moeder en naast haar eiger
tezag had zii daarenboven nog de rechten
-les vaders. Zij zorgde dus voor de ver-
barning van haar zoon naar Warschau,
waar zji met verschill-nde firma's handels
betrekkingen onderhield.
In het begin had de jonge Antoon Chris-
'iaan alles in het werk gesteld, om het
bevel, dat hem naar het buit-uland zond
le dwarsboomen, eindelijk schikte hij er
zich in, schitnbaar boos-, wanhopig. Marianne
bad natuurlijk het huis van Hufhammer
verlaten. Zii had gezegd, dat zij naar een
zuster van haar vader ging, die in een
stadje aan den Rijn woonde. Mevrouw Huf
hammer meende nu, dat alle hinderpalen
rit den weg geruimd waren.
Maar zii vergiste zich leelijk. Marianne
ging naar hare tante en Antoon naar War
schau, maar beiden maakten een grooten
omweg. Destrids konden buitenlanders, zon
der moeilijkheden in Engeland trouwen:
le jongelui waren naar Londen gegaan, zii
•varen daar in het bnwelr'k getred-n en
hadden de wittebroodsweken te Brigthon
'oorgebracht, het zou het laatste geb'k
•ün, dat zij op aarde genoten. Daarna had
teder zich naar zijn plaats van bestemming
begeven.
Rir'm een half jaar kon voorbij rijn, na
dat Antoon vertrokken was, toen in Polen
een dier revolutionaire bewegingen ont
stond, die liet ongelukkige land met bloed
overstroomden en met puinhoopen bedek
ten.
Omstreeks dezen tijd bleven plotseling de
weinige maar regelmatige berichten uit, die
de oude Hufhammer tot nu toe van zijn
aoon uit Warschau ontvangen had In het
begin steld0 men zich gerust met de ge-
4Gekte van de gestoorde verkeersmiddelen
in het oproerige land; langzamerhand begon
men bezorgdheid ie krijgen, vooral toen her
haalde brieven der ouders, waarom Antoon
de briefwisseling zoo plotseling had afgebro
ken. onbeantwoord bleven. De oude Huf
hammer wilde zich reeds tot het hoofd van
het huis, waar zijn zoon als volontair was
opgenomen, wenden, toen een brief van zün
handelsvriend aankwam. Deze bevatte
slechte berichten. De ionge man had zich
zeer voor de zaak der Polen geïnteresseerd
an, nietteganstaande de ernstige waarschu
wingen zijner vriencl-n, zich zoo onvoor
zichtig gedragen, dat bit in de oogen der
Russ'sche overheid zich zeer gecompromit
teerd had. Zijne hoedaoioheid als huiten-
'ander zou hem nauwelijks kunnen baten en
riaarom bad hii, dP vriend van Hufhammer,
'•et raadzaam geacht, den jongen man zoo
•lauw mogelük aan den arm der gewelde
naars te onttrekken. Het was rriet roogelük
teweest hem over de Duitsche grens te
krrgen. Onder de vermomming van raaga
zijnknechf had hii zich als begeleider va:
een voor Lemberg bestemd goederentrans-:
port op weg naar Galicië moeten begeven»
Als hii over de Oosteurüksche grenzen was,
zou hij volkomen veilig zijn.
Met welke spanning men nu nadere be
richten over het succes van deze poging
1 afwachtte, kan mén zich denken. Zij kwa-
I men en hun inhoud overtrof de vrees, die
men had gehad. Het goederentransport was
door een troep opstandelingen bij de grens
van Galicië aangevallen, omdat de Polen bet
bij vergissing voor een Russische murilie-
kolonne hadden gehouden; de mannen had
den het eigendom van hun heer verdedigd
en bij deze treurige zaak had een kogel vaü.
hen, voor wie de ionge man zoo begeesterd
partij gekozen had, aan zijn jong leven een
cirda gemaakt.
Ook Marianne had om inlichtingen naar
Warschau geschreven, om zekerheid omtrent
het lot van haar echtgenoot te verkriigon,
en had eindelrl- de bevestirfing van haar on
herstelbaar verlies ontvangen. Thans, drie
maanden na het bion-vkomen van 't eercte
ongch'ksbericM bii H'riharnmcr. versrh-efl.
M.aria.nne in het h'ris harer schoonouders,
riet om haar ei<ten rechtan. maar om die
van haar ki"d, wiens geboorte snoe4'g ver
wacht kon wc.rd.eu te doan geld-n. De oude
i Hufhammer, die in de handen zi'ne- ec'ri-
genoot o meer meer tct een zwa' kering
j was afgedaald, wilde haar volstrekt niet zien
fJJfprdt vervolgd},
