Radio-Omroep.
Hstkind van de heide
Kart?'naai Dubois van Parijs vertoeft te Rome. Vermoed wordt, dat
Z Ein. bij het "ticann besprekingen houdt over de kwestie van de Action
rancaise. Een rranschen cogimunistischen afgevaardigde Cachln is
e toegang tot Zv, itseriand ontzegd. Bijzonderheden over de aardbeving
kn Z. O. Europa.
Onder de Radio-berichten: De begrooting voor 1927 in den Duitschen
Rijksdag. Een rede van minister Kohier. Geen rede tot pessimisme.
fiet Duitsch-f rnnsche handelsverdrag met drie maanden verlengd. Een
aardbeving bij Kamsjatka.
GEM. BUITENL. BERICHTEN
3INNENLANDSCH NIEUWS.
Afschaffing Zomertijd.
Veroordeeling van Indische
communisten.
A. I. Witmans. t
Int. Telegrafistenwedstrijd
te Comö.
Het geheim Utrechtsche
rapport.
De hoktijd voor kooi-eenden.
Nederl. Roomsche Reisvereen.
Belastingbetaling op
Postkantoren.
De hofhouding van
Prinses Juliana.
Doodelijke mijnongevallen.
Wijk-(stedenverwarming.
Mgr. L. Schioppa.
De doodstraf in Ned<-Indië.
De Rijwielbelasting in de
maand Januari 1927.
Henri ter Hall bedankt voor
een Staten-candidatuur.
DRANKBESTRIJDING.
R.K. Spoor-, tram- en Van C md
Loos-mannen gehel-
onthouders.
LUCHTVERKEER.
De Pinedo.
FEUILLETON.
Kardinaal" Dubois te Rome,
Kardinaal Dubois, aartsbisschop van Pa-
rijSj is te Rome aangekomen en werd gis
teren dcor Z. H. den Paus ontvangen. Het
verluidt dat de kwestie van de „Action
Lramjaise zal ter sprake komen.
Spioncage voor Frankrijk.
Terzake van spionnage werd door den
Strafsenaat van et Rijksgerecht alhier tot
6 jaar tuchthuisstraf en 10 jaar eerverlies
veroordeeld de schipper Martin Hofmann
uit Mainz, die belangijke documenten be
treffende de Duit=che marine had weten te
ontvq^emden, welke hij ter kennis van den
Franschen Inlichtingendienst had gebracht.
Cachin in Zwitserland.
- De „Humanité" meldt dat de communis
tische afgevaardigde Ocfcin, die Parijs had
verlaten cm zich via Zwitserland naar Roe
menië te begeven, te Parijs is teruggekeerd,
omdat hem het reizen door Zwitserland
door de Zwitsersche autoriteiten geweigerd
was. Cachin zal zich via Duitschland naar
Roemenië begeven.
De bezetting der Staatsfuncties.
De secretaris-generaal -an de Fascistische
Partij heeft te Milaan een redevoering ge
houden, waarin hij verklaarde, dat alle
staatsfuncties, zoowel de hooge als de lage,
door fascisten moeten en ook zullen worden
bezet. In de toekomst zal evenwel moeten
blijken of de daarvoor aangewezen personen
geschikt ziin en indien blijkt, dat er ook
huiten de Fascistische Partij betere krachten
zijn, dan moeten de fascisten niet denken,
dat zij de functies op den duur 'zullen blij
ven bezetten. De overheidsambtenaren moe
ten in de eerste plaats eerlijk en betrouw
baar zijn.
Schip vergaan.
De Fransche bladen pubücëcren een tele
gram uit Ragusa. dat het Zuid-Slavische s.s.
..Izabran voor Catlaro schipbreuk heeft ge
leden. Waarschijnlijk zijn er talrijke slacht
offers.
De aardbeving op den Balkan.
Via Weenen wordt thans wat meer be-
end over de natuurcatastrofe, welke het
koninkrijk der Serviërs, Kroaten en Slowe-
nan heeft getroffen.
Meer en meer blijkt, dat de aardbeving
een bijzonder heltig karakter heeft gehad.
Vooral Dalmatië heef' zwaar te lijden ge
had. In de voorafgaande dagen woedden
hevige sneeuwstormen, zoodat talrijke dor
pen totaal van het vefkeer waren afgeslo
ten. Zij verkeoren thans in den grootsten
nood, daar velt huizen zijn ingestort.
De regeering heeft maatregelen genomen
om de zwaar getroffen bevolking te hulp te
komen, aangezien het uitbreken van een
hongersnood dreigt.
Te Mostar (ten Z.W. van Serajewo) duur
de de aardbeving niet minder dan tien se
cenden, gedurende welke geweldige schade
werd aangericht aan talrijke openbare en
particuliere gsbouv en. Bij een aardverschui
ving te Serajewo kwamen 12 personen om;
geweldige rotsblokken stortten van de berg
hellingen in het dal.
De bevolking in het geheele land is door
een panischen schrik bevangen.
Uit de te Weenen ingekomen berichten
wordt afgeleid, dat de aardbeving in Zuid-
Slavië alle dergelijke rampen overtreft,
welke in de laatste 50 jaar in Z.O. Europa
zijn voorgekomen.
In het getroffen gebied (Dalmatië en Her-
zegowirej vormden zich dadelijk benden, die
de wanhopige bevolking begonnen uit te
plunderen zoodat de regeering in allerijl
sterke militaire detachementen heeft uitge-
zonden om tegen die hyena'i op te treden
en tevens om streken, waar gevaar dreigde
tengevolge van aardve. schuivingen enz., af
.te zetten.
Uit dan aarc^van de zaak loopen de be
richten over het aantal dooden en gewon
den sterk uiteen; de eerste telegrammen
noemden zelfs het cii'sr 603. De materieel'
schade wordt voorloopig geschat op een
miliioen dinar. Wegens de vernieling van
telefoon- en telegraafverbindingen is het on
mogelijk voorloopig een ;uist beeld te krij
gen van tien omvang van de catastrofe;
maar wat reeds bekend is. w,tst er we! op,
dat men hier te doer heeft met een ramp.
die een zware bep-oeving zal blij::en voor
bet jonge koninkrijk en zware eischen zal
stellen aan zijn economische krachten om de
geteisterde bevolking voor ondergang te be
hoeden.
De Presidentsverkiezing in de V. S.
Dr. Butler, de president der Columbia
Universiteit heeft in repuLlikeinscbe krin
gen in den staat Ni w York opzien gebaard
door zijn verklaring, dat hij niet voorner.er.s
was zich door de republikeinen candidaat te
laten stellen voor de presidentsverkiezing
in 1928.
De ontwapening ter zee.
Commentaar leverend op het Fransche ant
woord nopens de ontwapening, verklaarde
Kellogg, dat daaiuit misverstanden biei-icn
ten aanzien van de strekking der Ameri-
kaansche voorstellen Hij zeide dat uitstel
voor on bepaalden tijd der pogingen om den
^vlootaar.bouw tegen te gaan, een ernstigen
slag zou toebrengen aan de heele zaak der
ontwapening en sprak de hoop uit, dat
Frankrijk er roe zal medewerken om vóór
het eind der conferentie van Genève tot
overeenstemming te komtn.
De strijd in Nicaragua
Minister Wilbur heeft aan de leden van de
commissie voor bu'tenlandsche zaken van
het Representantenhuis meegedeeld, dat de
gewapende macht de- V. S. op Nicaragu-
aansch gebied omvat 5 kruisers, 5 des
troyers. 1 mijnenveger, 196 officieren en
3068 manschappen.
De Nicaraguaansche legatie ontkent, dat
de regeering van Diaz zich bereid heeft ver
klaard een compromis te sluiten met de
liberalen van Sacasa. De liberalen zetten
hun offensieve operatie m het gebied van
Matagalpa voort met een dagelijks toene
mende troepenmacht. De buitenlanders zijn
uit die stad gevlucht.
De havenstaking te Colombo.
De havenarbeidersstaking breidt zich uit.
Gisteren hebben ook de arbeiders, die de
kranen bedienen, het werk neergelegd. De
handel ondervindt veel belemmering. Aan
verscheiden scheper, is aangeraden Colombo
niet aan te doen. Andere schepen zijn zon
der te lossen vertrokken.
Het Britsch-Cfcineesche conflict.
O'Malley heeft medegedeeld, dat Tsjen in
den morgen van 14 Februari een aantal ver
klaringen aflegde, die in het bijzonder liepen
over de redevoering van Chamberlain en
over het onderwerp der waarborgen. Door
de verklaring werd een nieuwe toestand ge
schapen en de overeenkomst werd niet pe-
teekend. daar O'Malley het noodzakelijk
oordeelde den nieuwen toestand aan Cham
berlain uiteen te zetten, opdat deze een be
sluit zou kunnen nemen. O'Mallev blijft te
Hankau in afwachting van nieuwe instruc
ties.
Britsch-Indische troepen aangekomen.
Er zijn te Sjanghai twee bataljons Indi
sche troepen aangekomen.
HET BOEK VAN CHURCHILL.
Groot opzien is gewekt door onthullingen
van Churchill in zijn derde boek over den
oorlog betreffende muiterijen in het Fran
sche leger in 1917, van welk binnenkort
verschijnend werk de „Times' uittreksels
geeft.
Volgens Churchill zouden er muiterijen
eenige van zeer gevaarlijken aard zijn
voorgekomen bij 16 verschillende leger
corpsen en waren daarbij sommige der beste
troepen betrokken. Divisies zouden solda-
tenraden gekozen hebben en heele regimen
ten zouden op weg zijn gegaan naar Parijs
om een vrede door onderhandeling en mee;
verlof te eischen. Er was, zoo vertelt Chur
chill verder, vóór de revolutie een Russi
sche legermacht van ongeveer 15.000 man
infanterie naar Frankrijk gezonden om er
uitgerust en bewapend te worden. Deze
mannen waren aangetast door de politieke
ontwikkeling in hun eigen land. Bij meer
derheid van stemmen hadden deze Russen
besloten deel te nemen aan den slag van
16 April. Tie zouden, volgens Churchill, door
de Franschen op roekelooze wijze zijn gebe
zigd en er zouden er bijna 6000 gedood of
gewend zijn. De overlevenden zouden in
openlijk verzet zijn gekomen.
De Fransche minister van oorlog Hainle-
vé, die ook :n 1917 deze functie bekleed
de, heeft in een interview met den Parij-
schen correspondent van de British United
Press verklaard, dat het verhaal van Chur
chill door zijn beknepten vorm niet kan
ïalaten aan deze gebeurtenissen een grootcr
dramatisch karakter te geven dan zij wer
kelijk hadden.
Er was niet meer dan een vage neiging
bij „heele regimenten" om naar Parijs te
trekken. Er waren inderdaad nadrukkelijke
weigeringen /tm naar de gelederen terug te
Ueeren en heftige eischen inzake verlof
betooginger. die evenwel bezwaarlijk tra-
gisph konden geworden zijn daar het pood-
zakclijk was ze te belatten vóór ze zich
langs het he.'le front uitbreidden. Cm deze
pijnlijke gebeurtenissen tot haar ware be-
teekenis terug te brengen, behoeft er, zoo
ging Painlevé voort, slechts aan herinnerd
te worden, dat na vijf weken, de tucht in
het leger weer geheel hersteld was. Helaas
moest maarschalk Pétain machtiging geven
tot 23 executies, maar daarbij dient te wor
den bedacht dat cr een leger van 4.000.000
man en een front van meer dan 200 Eng.
mijlen-op het spel stonden.
Wat de Russen betrof wees Painlevé er
op, dat deze op 16 April en volgende dagen
dapper vochten. Hun verliezen waren zeker
zwaar maar niet zwaarder dan die der aan
'den strijd deelnemende Fransche divisies.
Tijdens den slag had er geen rebellie in de
Russische gelederen plaats maar de Russi
sche revolutionaire invloed, welke cischte,
lat de officieren door de manschappen zou
den worden gekozen, won veld en het con
tact met deze troepen zou voor de Fransche
soldaten hoogst ongewenscht geweest zijn.
Het was daarom noodig twee Russische bri
gades over te brengen naar een concentra
tiekamp te Courtine. In dat kamp braken in
Juni onlusten onder de manschappen uit.
Zij weigerde officieren te erkennen en de
Russische generaal moest ten slotte artil
lerie gebruiken, waardoor een aantal mui
ters gewond werden.
DE MIST HOUDT AAN.
Hoewel minder dicht dan gedurende de
laatste vijf dagen, is de mist boven Londen
en vele deelen van Engeland blijven hangen.
Wegens het buitengewoon slechte zicht in
het Engelsche Kanaal, waar ongeveer 100
stoomschepen voor anker lagen, was de
minister van de luchtvaart, Sir Samuel
Hoare, die door de lucht uit Parijs zou te-
rugkeeren van zijn vlucht naar Indië, ge
noopt zijn reis uit te stellen.
Volgens de „Evening Standard" zijn gis
termiddag de Kanaaldiensten uit Folkesto
ne, nadat de mist was minder dik was ge
worden, hervat Te 4 uur vertrok een Ka
naalboot naar Calais met 500 reizigeTs en
een ander naar Boulogne.
Ook op 'de Duitsche kust hangt een zware
mist, die gevaar oplevert.
Uit Hamburg bijv. wordt gemeld, dat daar
een ongewoon dichte nevel hangt, waardoor
de scheepvaart ernstige belemmering onder
vindt. Sinds Maandagavond zijn in het ge
heel slechts 25 stoomschepen, het tiende
deel van het normale verkeer, binnengeloo-
pen. Vele van die schepen droegen boven
dien de sporen van min of meer zware bot
singen.
DE WERKTIJD IN DE MIJNEN.
In den Pruisischen landdag diende afg.
Sobottka (comm.) een voorstel in om den
werktijd in de mijnen tot zeven uur en
dien boven den grond tot acht uur te ver
minderen. Hij motiveerde dit voorstel, naar
het W. B. meldt, met de verklaring, dat
het personeel in de mijnen den laatsten tijd
met ca 6 pet, is verminderd, de productie
in denzelfden tijd daarentegen met ruim
5 pet. is toegenomen, terwijl de loonen ge
lijk woiden voorkomen.
Afg. Otter (soc.-dem.) betoogt, dat de
vakvereenigingen het overwerkcontract
reeds hebben opgezegd en dat bet commu
nistische voorstel dus open deuren intrapt.
Afg. Steger (centrum) acht het voorstel
bedenkelijk', ook de communisten moeten
nu toch eindelijk eens rekening houden
met de feiten en erkennen, dat de beperking
van den werktijd in de mijnen slechts inter
nationaal kan worden geregeld.
Het voorstel wordt daarna ver-wezen naar
de commisae voor handelsaangelegenheden.
DE MEMOIRES VAN POINCARé.
Een uitgever te München heeft geweigerd
een Duitsche uitgave te bezorgen van de
nf moires van Poincaré of van uittreksels
ruit.
Hij schrijft in zijn antwoord de energie
an Poincaré te waardeeren, waarmede
deze Frankrijk dient, en hij zou hem ook
ichting toedragen, indien Poincaré als eerlijk
tegenstander met reine wapenen had gestre
den. „Daar hem- echter ook het ergste mid-
lel goed genoeg is om Duitschland te wur-
'en wil ik niets met hem te doen hebben."
EEN ZEDELIJKHEIDSVOORSCHRIFT.
De Hongaarsche minister van binnenland-
che zaken heeft de openbare zedelijkheid
;ereglementf erd, door o.a. den strijd aan te
binden tegen korte rokken, vleeschkleurige
'cousen enz.
En het blijft niet bij woorden: dezer dagen
verden zes meisjes-leerlingen van de zesde
'tlasse van het gymnasium te Boedapest naar
huis gestuurd, omdat zij knievrije rokken,
vleeschkleurige kousen en opvallende siepa-
'en droegen. Zii kregen de boodschap mee
laar huis, dat zij het onderwijs alleen moch
ten volgen, als zij zwarte kousen en lange
okken droegen en haar sieraden aflegden.
De politie heeft het recht gekregen het
icdelijk gehalte van opvoeringen in schouw
burgen te beoordeelen. De theaterdirecties
enz. zijn opgekomen tegen deze censuur door
lagere pchliqorganen.
In de dancings is men eenvoudig de watt-
hoop nabij; het eerste artikel van het m.inis-
ieriecle besluit toch wijst op den nadeeligen
'nvloed, weiken uitheemsche dansen op de
■eden uitoefenen. Charlestons, tango's en
black bottoms zijn ten doode opgeschreven!
De Centrale afdteling van de Tweede Ka
mer heelt besloten. Vrijdag 18 Februari te
één uur in de afdeelingen een aantal wets
ontwerpen te do^n onderzoeken, benevens
het wetsvoorstel-Braat tot afschaffing van
den zomertijd
Interpellaticyerzoek-De Visset toegestaan.
Aan den communist De Visser si Woens
dag door de Tweede Kamer verlof verieenu
tot het richten van vragen aan den minister
van Koloniën betreffende de vervolging en
de massa-interr.eering van communisten in
Indonesië en aan den minister van Marine
a.i., betreffende het zenden in dezen tijd van
spanning van den kruiser „Sumatra" naar
Sjanghai.
Deze interpellaties zullen op een nader te
bepalen dag werden gehouden.
Ten aanzien van het eerste interpellatie-
verzoek verzocht de heer Joekes V.D. de
interpellatie eerst dun te doen houden, wan-
neer alle gegevens om zich eer. oordeel feja' gaf de Zeereerw. Pater v. 3, Tempel
vormen, ter beschikking staan, hetgeen thans
nog niet het geval is, en nadat de Volksraad
gelegenheid zal hefcben gehad daarover te
beraadslagen.
Te Leiden is plotseling op 65-jarigen
leeftijd overleden de heer A. I. Witmans,
oud-deurwaarder van 's rijksbelastingen, se
cretaris van de Huurcommissie, van de
Gem. Woningsticiiting en lid ran den Raad.
De heer Witmans was een geboren en ge
togen Leidenaar en genoot in Leiden groote
populariteit. Hij had van 1901 tot 1907 voor
de Liberale Partij reeds zitting in den Raad
en moest toen wegens overplaatsing naar
Den Haag daarvoor bedanken. Na in Leiden
te zijn teruggekeerd, werd hij 25 Mei 1923
weer gekozen tot lid van den raad, als ver
tegenwoordiger van de democratische partij.
Maatregelen gevraagd om niet mede
te werken.
Het lid der Tweede Kamer de heer Van
Braambeek heeft tot den minister van Wa
terstaat de volgende vragen gericht:
1. Weet de minister, dat het hoofdbestuur
der Posterijen en Telegrafie een uitnoodigmg
aan de Ilaliaansche regeering heeft ontvan
gen et. aanvaard om het Nederlandsche per
soneel Ie doen deelnemen aan een inter
nationalen telegrafistenwedstrijd te Como?
2. Weet de minister, dat de kerkelijke,
neutra'e en moderne bonden in Nederland
besloten hebben zich van elke medewerking
aan dezen wedstrijd te onthouden en hun
leden zullen opwekken eveneens zoo te
handelen, op £rond van het feit, dat door de
maatregelen der Ilaliaansche regeering het
personeel in staatsdienst en den overigen
arbeiders elke vrijheid tot deelneming aan
de arbeidersbeweging is ontnomen?
3. Zoo ja acht de minister het dan niet
gewenscht, dat ook de regeering haar mede
werking in dezen niet verleent, door het
treffen van bijzondere maatregelen?
Een aanklacht tegen den leider der
Soc.-Dem. raadsfractie.
Naar de „Stand." verneemt, heeft het
anti-revolutionaire Utrechtsche raadslid, de
heer M. J. P- Vermooten, bij den officier
van justitie een aanklacht ingediend we
gens het aantasten in eer en goeden naam
tegen het soc.-dem. raadslid J. Reynders.
Deze aanklacht houdt verband met de
Utrechtsche publicatie-kwestie.
De Gedeputeerde Staten der provincie
Zuid-Holland hebben bepaald dat de kooi
man in 1927 verplicht is de kooieenden op
gesloten of gehokt te houden van 1 Juli
Tot en met 15 September 1927.
In het hotel „De Witte Brug" te 's-Gra-
venhage hield j.l. Zondag onder presidium
van den algemeen voorzitter, den heer B.
Stumpel van Amsterdam, de Nederlandsche
Roomsche Reisvereeniging hare algcmcene
vergadering.
Op drie na hadden alle afdeelingen hun
afgevaardigden gezonden, terwijl uit ver
scheidene plaatsen tal van belangstellenden
waren gekomen, zoodat de vergadering
door ruim 200 personen bezocht was.
Uit het verslag der algemeen secretaresse
mej. A. Everling bleek, dat in het afgeloo-
pen jaar het ledental met ruim duizend le
den gestegen was, waardoor in totaal de
vereeniging thans nieer dan 4000 leden telt.
Ook het financieel verslag was niet ongun
stig, het sloot met een flink batig saldo.
Wat betreft de door de vereeniging uit
gevoerde buitenlandsche reizen kon worden
medegedeeld, dat in 1926 gehouden zijn 20
reizen met totaal 466 dealncmcrs.
Vooral vermelding verdient een propa-
ganda-reis naar Lourdes en een propaganda-
reis naar Rome, ieder met ruim 100 deel
nemers. Behalve deze beide zijn ook reizen
naar Lourdes en Rome, Zwitserland, België
en Duitschland uitgevoerd met kleinere
groepen.
De verslagen werden allen door de ver
gadering goedgekeurd.
Bij de bestuursverkiezing werden de hee-
ren B. Stumpel, C. Koenraad en P Dieges
herkozen, terwijl gekozen werd in de vaca-
ture-v. Royen de heer M. v. d. Berghe uit
Nijmegen.
De heer B. Stumpel werd tot algemeen
voorzitter herbenoemd.
De vergadering hechtte hare goedkeuring
aan een bestuursvoorstel, om jongelieden
van 15 tot 18 jaar als adspirant-lid toe te
laten, zulks om de mogelijkheid^tot het or-
ganiseeren van speciale onderwijskundige
jeugdreizen mogelijk te maken.
Voor de organisatie dezer reizA zal met
bevoegde jeugdorganisators worden over-
legd.
Medegedeeld werd dat het orgaan dc
vereeniging in het vervolg (niet uitzonden;
in de vier wintermaanden, waarin het o
de maand verschijnt) elke veertien dag-
verschijnen zal.
Verschillende afdeelingsvoorstellen, de in
wendige organisatie der vereeniging raken
de, werden behandeld en overeenkomstig de
prae-adviezen van het hoofdbestuur aange
nomen.
Besloten werd dat in afdeelingen, die fi
nancieel niet krachtig genoeg zijn voor een
stevige propaganda ,het hoofdbestuur za!
bijspringen. Bepaald werd ten slotte dat de
volgende algemeene vergadering zal plaats
'nebben te Roterdam.
Een gemeenschappelijke maalijd en e.en
amusante feestavond besloten den welbe-
steden dag. Op dezen feestavond traden een
aantal fraaie reidansen te zien gaven Voor-
sche katholieke studentenwereld op, die een
aantal fraaie reidansen e zien gaven. Voor-
O.P. een korte uiteenzetting van het werk
van Heemvaart, in het algemeen en de be-
teekenis van het werk dezer reidansers en
danseressen in het bijzonder De uitvoering
dezer dansen verhoogde niet weinig de be-
teekenis van dezen avond.
Openstelling In het geheele land op 1 Juli.
Het Hbld. verneemt, dat het welslagen
van de proef, die in de provincie Noord-
Hollaiyd (uitgezonderd het Gooi) genomen
is met belastingbetaling op de postkanto
ren, geleid heeft tot de ernstige overweging,
de gelegenheid daartoe in het geheele land
open te stellen van 1 Juli af.
De koningin heeft met ingang van 12
April a.s. tijdelijk benoemd tot hofdame
van prinses Juliana jonkvr. A, M. baro
nesse Bentinck, en bevorderd tot kamer
heer in buitengewonen dienst ter beschik
king van de prinses, den kamerjonker mr,
J. C. baron Baud, referendaris ter gemeen
te-secretarie te 's-Gravenhage.
Baron Baud zal met zijn gezin dc villa
„Hoog Cale" te Katwijk aan Zee betrek
ken gedurende het verblijf der prinses al
daar.
Gelukkig laagterecord.
In 1926 is over de ongevallen in de Ne
derlandsche mijnen menig woord geschreven
en gesproken. Over het algemeen gold de
meening, dat het aantal ongevallen en in
het bijzonder het aantal doodelijke ongeval
lenin onze mijnen voortdurend toenam.
Het had in 1925 en begin 1926 een hoogte
bereikt als nooit te voren. Met deze cijfers
tot grondslag werd door de mijnwerkers
organisaties een actiiTgevoerd voor uitbrei
ding van het aantal arbeiderscontroieurs.
Zoo werd de meening levendig gehouden,
dat het met vde veiligheid in de Ned. mijnen
slecht was gesteld
Hoe groot het aantal doodeliike ongeval
len is, dat sinds 1921 in de Ned. mijnen
heeft plaats gehad, geeft het volgende over
zicht aan:
aantal doodelijke ongevallen:
Jaar: ondergronds: bovengronds: totaal:
1921 25 6 31
1922 20 6 26
1923 31 4 35
1924 26 5 31
1925 39 4 43
1926 30 5 35
De in dit staatje aangegeven totale aan
tallen kunnij evenwel geen maatstaf vor
men voor de veiligheid in onze mijnen Al
leen gemiddelde cijfers, waarbij rekening
wordt gehouden met het aantal mijnarbei
ders en de productie van steenkool, kun
nen lfler dienst doen De volgende staat geeft
deze cijfers:
Aantal doodelijke onder- en bovengr.
mijnongevallen
Jaar: per 10.000 arb.: per mill, t prod.:
1921 11.82 7.73
1922 10.08 5.67
1923 12 81 6.62
1924 10.30 5.29
1925 14.04 6.31
1926 11.02 4.04
Als in aanmerking wordt genomen, dat
het doodelijke ongevallen-cijfer in de mijnen
per 10.000 arbeiders over de geheele wereld
bedraagt ongeveer 15.50 en dat per miliioen
ten productie 6.40, dan blijkt ons land ge
lukkig verre van ongunstige cijfers te heb
ben. Het jaar 1925, dat in het algemeen
als zeer slecht voor ons land werd be
schouwd, blijft nog beneden deze wereld
gemiddelden.
Dat op zichzelf is reeds een bewijs, dat
men in een land, welks roijnbouwbedrijf nog
van zoo jongen datum is, de verantwoorde
lijkheid voor een zoo groot mogelijke vei
ligheid der mijnarbeiders beseft
Het cijfer over 1926 per miliioen ton pro
ductie is zelfs een wereldlaagterecord, dat
nog nooit in eenig ander land zelfs niet
in het mijnbouwland bij uitnemendheid, En
geland bereikt is.
Het vraagstuk Wiikvcrwarming (Steden-
verwarming) verheugt zich, vooral den laat
sten tijd, in een bijz' tidere belagstelling.
Deze omstandigheid is voor de N.V. F. W.
Braat's Kon. Fabriek van Metaalwerken te
Delft aanleiding geweest een interessante
brochure over dit onderwerp te schrijven.
Men vindt in deze b-ochure een beschrijving
van installaties welke de firma op dit gebied
beeft ontworpen en uitgevoerd.
Naar aanleiding van het bericht in de
Vholieke bladen in I.itauen, dat Mgr.
hioppa, op het oogenblik Pauselijk inter-
intius te 's-Hage, vertegenwoordiger van
len H. Stoel in Litauen zal worden, schrijft
de ,Msb." niet te weten, of dit bericht
'n dezen vorm ge'heel juist is en dus ook
niet, of mgr. Schioppa ook te Kowno ge-
arcreclitegrd wordt, In alle geval kan het
blad mededeelen dat m^r. Schioppa als
internum'ius in Den Haag blijft.
Het comité Nieuw Indië te s-Hage heeft
tot den minister van Koloniën het verzoek
gericht te bevorderen, dat de doodstraf als
straf uit het Indische Wetboek van Straf-
recht zal komen te vervallen. Het comité
grondt dit Verzoek vooral op het feit, dat
naar Nederlandsche rechtsbegrippen de
doodstraf in een deugdelijk strafstelsel niet
als straf behoort voor te konen.
VRIJDAG 18 FEBRUARI.
HILVERSUM 12 uur Politieber,
56.45 uur Concert door het H. D,
O.-orkest. Dick. Weiman bariton "6.45
7.45 uur Fransche les voor beginners
en meergevorderden 7.45 uur Po
litieber. 8.10 uur Les vanwege net
onderwijsfonds v. d. binnenvaart door
den heer M. Braam, over: Het binnen-
aanvaringsreglement 8.35 uur Con
cert voor 2 vleugels, door August Leo-
polder en Otto A. Graef 9.15 uur
Populair concert door het H. D. O.,
orkest, o. 1. v, Nico Treep 10 uur
Persber.
DAVENTRY 1600 M. 11.20—12.50 uur
Daventry-kwarlet en solisten (contra
al', bariton, piano) 12.50 uur Or
gelconcert van de St. Botolphs kerk
1.202.20 uur Lunchmuziek .335
uur Voorlezing: Emma 3.40 uur
Fransche les 4.05 uur Concert M.
Lambert, viool. E. Bartlett en R. Robert
son, piarro. Werken van Mozart 5.05
uur Dansmuziek 5.35 uur Kin-
deruurlje 6.20 uur Proza- en
poëzie-wedstrijd. Orkestmuziek 6.50
uur Tijdsein, weerber., nieuws 7.05
uur Orkesiconcert 7.20 uur B.
B. C.-muziekcritiek 7.35 uur Piano
sonates van Mozart 7.45 uur Le
zing: The small house of tod-day 805
uur Violet Loraine, de beroemde re
vuester in haar laatste successen 8.20
uur Gloucester Orpheus society con
cert. D. Smith, bariton en orkest 9 20
uur Tijdsein, weerber., nieuws 9 35
11.20 uur „Lord Jim", roman'ischa
radioschets van J. Conrad 11.20—
12.20 uur Dansmuziek.
PARIJS „Radio-Paris" 1750 M. 10.50
11.20 uur Nieuws en muziek
12.502.10 uur Concert. Orkest
Gayina. Mme. Daumas, zang 5.05
5.55 uur Concert. Declamaties, zang
en piano- en vioolmuziek 9.0511 20
uur Concert. Ged:chten, tooneel-frag-
menten. roman'ische muziek.
LANGENBERG 469 M. 10.20—11.20
uur Orkestconcert 12 501.50 uur
Orkest-concert 4.205-15 uur i
Orkestconcert 7.35—9.20 uur Con
cert. Mandelinogez. Ma-Ko-Ge, W. Klei-
nilbeck,'liedjes bij de luit.
Het comité wiist er verder op, dat de weg,
die nu in artikel 42 van de Indische Staats
regeling is gevonden, om de toepassing van
de doodstraf te voorkomen, principieel on
juist is Door in elk geval een uitspraak van
den gouverneur-generaal voor te schrijven,
wordt de eindbeslissing over dc zwaarste
straf overgebracht van het 'rechterlijk col
lege, dat het vonnis velde, op den Land
voogd. Dit wordt in strijd geacht met het
gehuldigde beginsel van collegiale recht
spraak.
Opbrengst bijna vijf miliioen.
De Rijwielbelasting heeft in de afgeloopen
maand 4.913.631 opgebracht, en wel voor
1.637.877 rijwielen, In Januari 1925 bedroeg
de opbrengst ƒ4.284,558 en in Januari 1926
4.465.548.
De heer Henri ter Hall te Renswijk heeft
bedankt voor de hem toegewezen plaats op
de candidatenlijst van den Vrijheidsbond
Voor de Provinciale Staten.
De Nationale R.-K. Vereeniging van Ge
heelonthouders onder Nederlandsch Spoor-,
Tram- en Van Gend Loos-personeel „St.
Franciscus van Assisië" zal op Maandag 21
Februari 1927 hare jaarvergadering honden
te Utrecht in het 'St. Jozefhuis. Kromme
Nieuwe Gracht No. 1, aanvangende om 11
uur v.m.
Naast de jaar'ifksche verslagen en ver
kiezingen bevat hare agenda meerder©
voorstellen.
Verder zal ter gelegenheid van het Eeuw
feest van den H. Franciscus van Assisië,
door den heer Benne, ambtenaar der Bos
sche Diocesane Drankbestrijding, een inlei
ding gehouden worden „in Franciscaanschen
geest".
De Pinedo heeft de tweede étappe Renitra-
Cisneros (Rio del Oro) een afstand van 1600
K.M. met een gemiddelde uursnelheid van
160 K.M. afgelegd. Daarna is hij voor de
derde étappe naar Bolama (Portugeesch
Guinea) gevlogen, een afstand van 1600
K.M., met een snelheid van 166 K.M. per
uur. Hedenavond zal den tocht over den
Oceaan, van Bolama naur Port Natal in
Brazilië, ongeveer 3000 K.M. ondernemen.
Markies de Pinedo is thans bezig voor;
een nieuwe vlucht en wel van Z. W.
Europa via N.W. Afrika naar Zuid-Amerika.
Een N.T.A. telegram uit Londen meldt nu,
dat de Pinedo van Rabat te Villacieneros
in N.W. Afrika is aangekomen: daarmede
heeft hij dus de tweede étappe van zijn
nieuwe vucht volbracht.
.12
H;i verklaarde, dat hij aar den rouw om
Antoon ChristL-an genoeg had en geer
nieuwe opwinding kon verdreven en liefde
loos liet Mi aan ziin koude, trotsche vrouw
over, het let van dc weduwe van z:jn zoon
nrar dcedvinden te bepalun.
Maar wat dat hard g.-r-.oed goedvond, was
voor de arme Marianne verschrik: .'j'-
Men kon tegen haar huw el: k niets inbren
gen. want zii hadden aan de wetten des
lends voldaan en waren voor een katholie
priester getrouwd. Hun huwelük was dus
ten allen deelc geldig en Marianne was eer
vrcuw, waarep niets te ze£«|3n viel. Z-
h?dd.~n echter dcor hume ongehoorzaam
heid *oo zwaar ten onzichtc hunner ouderr
r-:sda3n. dat deze het treurige recht had-
i in hun zoon te onterven en dat na^ diens
Vod sijne weduwe volstrekt geen aanspraa
1 n maken, cp wat dan ook. Dit were
ar -nnc. zonder haar cok in het minst tc
on Uier, duidelijk geiraakt en zij vesTe'.
gchec! gebreken naar lichaam en ziel, het
buis der trotsche vrouw, wier zoon zij zoo
I bemind had. Ik was toen reeds getrouwd en
noodigde haar bij mij uit; maar zij gaf er
de voorkeur aan, zoo spoedig mogelijk weg
I te gaan. Toen wit afscheid namen, was ik
bang, dat ik haar de laatste maal zag, en
j het is ook zoo uitgekomen.
Met hetgeen zij nog bezat van wat haar
'orge echtgenoot haar had doen toekomen,
ging Marianne 'n een naburig dorp op be
scheiden voet leven. Zii had besloten om
wanneer alles maar afgeloopen was, t noo-
'ige onderhoud voor zich en haar kind, door
'es te geven in Frarsch en muziek, te vcr-
r'ienen. En dat zii zulks zou g.edaan heb
ben, betwijfel ik geen cogenblile.
EnTele weken na haar vertrek werd haar
een dochtertje geboren, maar zij stierf
■*r,i<'e uren na de geboorte. Het wekt'
algemeene verbazing, dat mevrouw Hufham
mer ae vrouw van haar zoor had bezoeti'
en de stervende de oogen had gesloten.
Niemand kon deze handelwijze verklaren
*Tad zij wellicht gemeend rekening te moe
ten houden met het cordcel van hare be
kenden. die eenparig hare hardheid tegen
bare schoondochter veroordeelden? Had
'-aar geweten of de liefda voor den ver-
'oren zcon zich deen geldon? Genoeg, - zr
was aan de stervenssponde van Marianne
En zij moest we! tevreden zijn, nu zij de
Patste oogsnblrkken der over!cd-ne ver
licht Had, daar kort daarop de doodgewaan
de echtgenoot onverwacht Lij de zijner
terugkeerde.
Een kreet van ontzetting ontsnapte aan
de lippen van Ernest.
Wist je dat niet, vroeg zijn tante. An
toon Chris'iaan is niet in Polen, maar hier
gestorven. Men had hem bij vergissing voor
dood gehouden. De opstandelingen hadden
hem, zoodra zij hun misgreep met betreic-
!:ing tot het goederentransport hadden in
gezien en ontdekt, dat de gewonde Duit-
scher nog leefde, in het huis van een hun
ner aanhangers verborgen gehouden, tot hi
zoover hersteld was, dat hij Gaiicië kon
bereiken. De jonge Hufhammer was eers*
naar Lemberg en dan over Praag naar Dres
den gereisd. Hier was bij opnieuw ziek ge
werden, zoodat hij pas na verloop van
ettelijke weken zijn reis kon voortzetten.
Hij had zich met opzet thuis niet aange
meld, omdat hij geloofde, dat het zijne
ouders zou vermurwen, als hij plotseling
rauwelijks aan dcit dood ontsnapt, nog zwal.
•n lijdend voor hen verscheen; zij zouden
den teruggeschonken zoon en op zijn smee-
ken, ook zijn jonge vrouw, wel vergiffen,:
schenken.
Wie zal uitmaken óf hii in deze hoop zo'
eleurgesteld zijn, dan wel of zij verwezen
lijkt ware geworden, als Marianne nog ge-
'~c.fd had?Toen hij in het ouderlijk huis
kwam, trof hij niemand. Zijn vader was se-
'eit eenige weken bij zijne dcchter in
1?rankfcrl, om afleiding te hebben, zooais
zijne vrouw ze.de; maar zij had getracht hem
vpor een tijd te verwijderen. En zijn moe
der?
Mevr. Helmer, die op 't bericht, dat haar
broer was aangekotnen, terstond naar het
huis harer ouders gesneld was, was niet in
slaat om kalm en vertandig zijn dringende
vtagen te ontwijken en hij wist al gauw,
dat zijne moeder naar Marianne gegaan was.
Het kon niet anders, of dit bericht moest
den jongen man met dubbele teederheid
voor Marianne, met innige dankbaarheid
'egens zijne moeder en met de heerlijkste
verwachtingen voor de toekomst vervullen.
Het was alsof heden het geluk den
teruggekeerde met steeds nieuwe geschen-
hen wilde verrassen. Nog denzelfden dag
keerde zijn vader uit Frankfort terug; hij
had zich daar in den vreemde nog ellen
diger en treuriger gevoeld. Toen hij den
doodgewaande in levenden lijve voor zich
zag staan, waren dankbaarheid en vreugde
de eenige gevoelens, waarvoor in zijn week
hart plaats was. Hoe kon hij nog op den
weergevonden zoon boos zijn? En toen hij
inmiddels vernam, waar zijn vrouw heen
was, en hopen mocht, dat zijne vergevende
gezindheid bij haar niet op tegenstand zou
-.tooten, was de oude man bijna zoo ge
lukkig als de jonge.
Tegen den avond kwam ook de moeder
thuisvan de begrafenis van Marianne.
Zij bracht den dood in haar huis. Mevrouw
T'clmcr zeide mÜ destijds, dat hare moeder
dat vermoeid moest hebben. Want zij, de
dochter, was haar aan het rijtuig tegemoet
gesneld om haar eerst de terugkomst haars
vaders, en dan die van den verloren ge-
waanden broer mede te deelen. En zij had
dat bericht niet als een vreugdevolle bood
schap opgenomen, maar zij was terugge
deinsd, bevend over heel haar lichaam en
doodsbleek. Met bleeke lippen had zij ge
stameld:
Hoe zal dat afloopen? Hoe zal dat af-
loopen? en was daarna wankelend het huis
binnengetreden.
Het verdere verloop bewees, dat de be-
Tongdheid van mevrouw Hufhammer maar al
te gegrond was geweest. Mevrouw Helmer,
een onbeduidende, maar goedhartige vrouW.
die haar broer erg lief had en zich zoo
onuitsprekelijk over de onverwachte terug
komst van den diepbetreurde verheugd had,
mevrouw Helmer beweerde, dat hare moe
der zelf, door hare onvoorzichtigheid en
'ompheid voor een groot gedeelte de schuld
was van de verschrikkelijke catastrofe, die
dienzelfden nacht plaats had.
Wat gebeurde dan, tante?
Dat kan ik je in enkele woorden zeg
gen. De echtgenoot van de overleden Ma
rianne stierf nog dienzelfden nacht aan ver
bloeding; zijn zuster verklaarde mij,
snikkend, dat hare arme broer zich in
wanhoop het verband van zijne wonde bad
afgerukt, terwijl hare moeder een eenigs-
zins andere lezing gaf.
Wie heeft u geloofd, tar.te?
Me viuw Helmer.- Zij zeide zeker d©
waarheid. Of zij niet overdreef, toen zij
beweerde, dat hare moeder weliswaar zijn.
verzoek om vergiffenis had toegestaan,
maar tevens niet slechts liefdeloos van zijn
arme Marianne had gesproken en met door
niets te verschoonen haast den dood der
zoo zeer door hem beminde vrouw mede*
gedeeld had, laat ik in het midden. Indien
het werkelijk zou zijn, zooals mevrouw Hel*
mer het voorstelt, moet de moeder in blin*
den, hartstochtelijken toorn over het gehate
huwelijk van haar zbon, alle voorzichtigheid
uit het oog verloren hebben; want bet is
toch niet denkbaar, dat zij hem doodelijk
heelt willen treffen.
Neen, dat zou al te verschrikkelijk,
zijn, meer dan onmenschelijk. Maar hoe
gedroeg zij zich, toen haar zoon gestorven
was?
Niet zooals de meeste moeders na het
verlies van haar lievelingskind zouden ge*
daan hebben; maar toch betreurde zij den
zoon, ofschoon zij de diepe smart niet toon*
de, zooals iedereen in d> omstandigheden
natuurlrk zou gevonden hebben; dat was
niet te loochenen Ziin vader echter, had
er zooveel door geleden, dat ook hij hem
in het graf volgde.
Er volgde een droef zwijgen, tot Ernest
vroeg:
Wat gebeurde met het kind van de
ongelukkige Marianne?
(Wordt vervolgd.) J
