SOCIAAL LEVEN.
Werkstakingen en
uitsluitingen.
I
II
III
1926
199
8700
570
1925
262
31700
1628
1^24
239
27100
1159
1923
289
56400
1455
1922
325
44000
3371
1921
299
47700
2430
1920
481
66500
3014
1919
640
61700
4935
gem.
1914—1918
317
24000
1379
gem.
1901—1913
184
16000
677
LUNST EN KENNIS.
Uitvoering „Schola cantorum"
te Amsterdam.
GEMENGD NIEUWS.
De roofoverval te Berlicum.
Het avontuur van de K XIII.
Verduistering van f 100.000.
Een droevig ongeval.
Botsing tusschen twee auto's
Een gemeentelijke autobus
dienst waar geld bij moest.
Het dansverbod te Ede.
Oplichting van benzine
handelaars.
De Waaldijken.»
Een brutale inbraak.
Schandelijk.
Auto over den kop geslagen.
Inbraken te Tiel.
De inbraak te Zaandam.
FINANCIËN.
LOTEN PANAMAKANAAL.
Trekking 15 Februari.
No. 1.417.095 met 500.000 frs.; no.
1.411.711 met 100.000 frs.; no. 17.053 met
10.000 frs.; no. 158.775 met 5000 frs.; nos.
72.102, 321.098, "617.954, 934.001 en
1.877.189 ieder met 2000 frs.
De 50 volgende nummers ieder met 1000
frs.
30104 39941 80547 107701 111272
127656 142920 192612 196390 208627
251355 311558 355704 412781 462566
506789 552698 569139 5S1435 615343
628777 687842. 730045 757471 795735
851859 941960 945602 1083180 1147194
1169820 1182685 1195519 1237688 1292525
1314657 1391799 1453861 1457207 1498908
.1536507 1562130 1637664 1646062 1710873
j1730152 1812065 1850712 1904826 1944808,
UIT HET
AND
Engeland en Sovjet-Rusland.
De burgeroorlog in China.
Het aftreden van den Spaan-
schen minister van buiten-
landsche zaken.
De lucktdienst KaïroKarachi.
Sneeuwstormen in Montenegro.
Storm op de Zwarte Zee.
Een geslaagde inbraak in een
postkantoor.
Ontploffing in een
d iaconessenhuis.
VERSLAG OVER 1926 VAN HET R. K.
ZE ELIEDEN-SECRETARIAAT.
Het jaar 1926 mag voor het R. K. Zee
lieden secretariaat zeer vruchtbaar genoemd
worden.
Al bleven sommige wenschen onvervuld,
goed .zaad werd toch uitgestrooid, dat ont
kiemde en vruchten belooft.
De samenstelling van het comité van het
R. K. Zeelieden-secretariaat bleef onveran
derd aldus Z.E. P. Adrianus, Ord. Cap.,
voorzitter Mr. J. A. L. M. Loeff, secre-
tar E. Driebeek, penningmeester Julien
Pieters, J. v. d. Sluis, A. Kuypers en Th.
Schaepman.
Ling werd reeds uitgezien naar iemand
uit Amsterdamsche reeders- en cargadoors-
1 ringen, om in ons comité zitting te nemén,
thans kunnen we met voldoening zeggen, dat
onze wensch gaat worden vervuld.
Vgn 16 reeders- en cargadoorsfirma's
mochten wij financieelen steun ontvangen,
waarvoor wij zeer danbaar zijn, doch welk
getal wij het liefst zouden verdubbeld zien.
Recht door zee.
Van immer grooter beteekenis blijkt ons
weekblad .Recht door Zee" („Down to the
Sea)", hetwelk dit jaar in nog grooter for
maat uitkwam. Dank zij hier gebracht aan
de N.V. De Maasbode, die ons steeds met de
grootste bereidwilligheid in alles tegemoet
kwam.
Ons weekblad is onmisbaar voor den inter
nationalen band, zonder welke het zeelieden-
apostolaat niet vruchtbaar werken kan. Van
hoe groot belang dit is, blijkt uit het Engelsch
jaarverslag, dat zegt „This news-bulletin"
Down to the Sea" has done splendid service
in keeping the widely-scattered Centres in
touch with each other and informed as to
the progress of this international move
ment". En besluit, dat dit ^eekblad een der
machtigste hulpmiddelen van ons werk mag
worden „Adequately supported, „Down to
the Sea" may well become one of the most
powerful Auxiliaries of our Cause".
Eens in de maand verschijnt een poly
glot-nummer met een maandbericht momen
teel in 7 talen tegelijk.
Circa 140.000 exemplaren zijn dit jaar op
booten in diverse havens verspreid. -
Vaste centra van verspreiding zijn Rot
terdam, Amsterdam, Curasao, Hamburg,
Bremerhaven, Glasgow, Southampton, Mon
treal Melbourne, Dunedin, Buenos-Aires,
Barbados, Calcutta, Perth, Brisbane en
Rain hill.
De in ons weekblad geplaatste internatio
nal e kerldijst, iets eenigs in de wereld, wordt
steeds bijgewerkt en bevat reeds de adressen
en kerkdiensten in de voornaamste zee
havens.
Voor de regelmatige expeditie zij nog een
woord van dank gebracht aan de firma P.
E. v. d. Meer.
Boekenkisten.
Een goed boek op zee is een zegen voor
den ze»man. Aan onze zeelieden-bibliotheek
hebben we dan ook bijzondere zorg besteed.
Thans telt zij 1700 nummers, waarbij nog
komen tallooze tijdschriften in verschillende
talen, welke regelmatig worden meegegeven.
We hebben nu totaal 38 grootere en kleiner
boekenkisten. Van deze hebben er 32 een
maal een reis gemaakt op dezelfde boot, 14
tweemaal een reis op dezelfde boot, 2 driemaal
een reis op dezelde boot, 3 viermaal een reis
op dezelfde boot en 5 vijfmaal een reis op
dezelfde boot.
Deze vermelding moge volstaan, om aan
te toonen, hoe onze Katholieke boekenkisten
gewild zijn.
Bijzonderen dank verdient onze bibliothe
caris W. Middendorp, die al het omvang
rijke werk van boeken catalogieeren, kaften,
verpakken, van kisten halen en brengen,
steeds met de grootste offervaardigheid ver
richtte.
Dank ook aan de velen, die ons boeken en
tijdschriften toezonden.
- Broederschap.
Evenals elk missiewerk heeft ook de zee-
liedenzorg zoowel geestelijken als stoffelij-
ken steun noodig. Hierin voorziet de broeder
schap van het Apostolaat ter Zee, welke in
den kring Rotterdam 250 leden telt. Door
allerlei omstandigheden kon dit ledental
niet uitgebreid worden, wij hopen echter in
de naaste toekomst hierin veradering te
kunnen brengen.
Bemiddeling.
Behoudens verschillende gevallen van on
dergeschikt belang, werd in 10 gevallen de
hulp van ons secretariaat ingeroepen, waarbij
ons gratis Rechtskundig Adviesbureau zee-
gewaardeerde hulp verleende. Een geval
van reclasseeringsarbeid dient bijzonder te
worden vermeld.
Zieke zeelieden.
Verscheidene malen werd geconfereerd
met heeren doctoren en andere autoriteiten,
om de zieke zeelieden in de diverse zieken
huizen te bezoeken. Gelukkig werd hierin
een oplossing gevonden.
T oeko mstplannen.
Onze onderhandelingen met den Bijzon
deren Raad der St. Vincentius-Vereeniging
omtrent de stichting van een R.K. Zeemans
huis worden nog steeds gaande gehouden.
Intusschen is de stichting van een actieve
propagandaclub een feit geworden en is de
vorming van een damescomité in voorbe
reiding.
Ons secretariaat trekt steeds meer de aan
dacht, ook iif het buitenland, zooals de cor
respondenties getuigen, welke wij mochten
voeren met den St. Raphaël-Verein te Ham
burg, met den Z.E. Abbé A. Bernard te Port
en Bassin (Calvados) en niet het minst met
het hoofdbestuur te Glasgow en de verschil
lende centra van actie.
I
Afdeeling Amsterdam.
Een mooi resultaat van dit jaar is de stich
ting van een afzonderlijke afdeeling te Am
sterdam.
Officieel werd deze opgericht 23 Februari,
waarbij het bestuur geformeerd werd als
volgtJ. N. H. Butöt, voorzitter J. W. Th
Daems, secretaris S. Veltman, penning
meester en mevr. A. Borgonjen, hoofdzake-
trice.
In de maand September legde de heer Butöt
wegens zijn vertrek naar Curagao, de functie
van voorzitter neer eij werd de heer A. Bou-
ter," als zoodanig gekozen. Tevens werd in
diezelfde maand het bestuur uitgebreid met
de heeren J. Veltman Sr. en A. Zweekhorst.
Als geestelijk raadsman was aan het be
stuur toegevoegd de Z.E.P. Quirinus O.
Cap. en daarna de Z.E.P. Rogerius O.Cap.
terwijl ook van de Z.E.P. J. Vriend S.J.
bijzondere hulp werd ondervonden.
De broederschap van het Apostolaat ter
Zee telt in den kring Amsterdam 195 leden.
Het weekblad „Recht door Zee" wordt
door het bestuur op de booten verspreid. Een
afonderlij ke zeelieden-bibliotheek werd op
gericht met 381 boeken 7 boekenkisten en
2 leespakketten gingen op zee.
Zieke zeelieden in de ziekenhuizen werden
bezocht en een geval van reclasseeringsarbeid
had bijzonder succes.
Voor verschillende vereenigingen werden
door een bestuurslid propaganda-lezingen
gehouden.
Bijzondere activiteit legde het bestuur
aan den dag bij het bezoek van het Ameri-
kaasche oorlogsschip „Pitsburg", van het
Engelsche eskader en van het Duitsche linie
schip „Hannover".
Een afdeeling IJmuiden is in voorbereiding.
Afdeeling Curasao.
Een ander belangrijk resultaat van het
afgeloopen jaar was de stichting van een
afdeeling Curasao. Dit centrum van actie
strekt zich niet enkel uit tot West-Indië,
maar ook tot New-York, Haiti, enz. Officieel
opgericht 24 Juni werd het bestuur aldus ge
formeerd L. Veltman, voorzitter H. v.d.
Hoeden, penningmeester A. C. Goilo,
bibliothecaris en hoofdzelateur en M. A.
Fray, secretaris. De Z.Eerw. Pater I. Verriet i
O.P. was de geestelijke raadsman. j
Van verschillende zijden kwam financieele
en moreele steun, o.a. van den Koninklijken-
West-Indischen Maildienst en van de Cu-
ra ipaosche Scheepvaart Maatschappij.
Een zeelieden-bibliotheek werd opgericht
met 600 nummers en 13 boekenkisten, welke
allen op de van Curasao varende schepen
werden geplaatst. Het weekblad „Recht door
Zee" wordt regelmatig verspreid en bij de
booten werd steeds propaganda voor ons
werk gemaakt.
Het bestuuf heeft de mógelijkheid geopend,
om door zijn bemiddeling gelden op de Hol-
landsche bank voor West-Indië te deponee-
ren, waarvan door de zeelieden een dankbaar
gebruik wordt gemaakt. Evenzoo stelt 't
bestuur zijn bemiddeling beschikbaar voor
het afhalen van brieven en postpakketten.
De behoefte aan een geschikt; ontspannings
lokaal voor zeelieden doet zich steeds meer
gevoelen.
Aan het einde van ons jaarverslag mogen
wij dank brengen aan de velen, dieons met
raad en daad steunden en al dit werk moge
lijk maakten. Niet het minst dank aan onze
zeelieden-propagandi ten, wier sympathie en
ijver ons bemoedigde en steeds tot grooter
activiteit aan-poorde.
Bovenal dank aan den Gever aller gaven,
zonder Wiens genade ook het zeeliedenwerk
onvruchtbaar blijft.
Doch dat Gods genade ons niet ontbrak,
dit danken wij de Sterre der Zee.
Het verloop in 1926.
EEN ZEER AANZIENLIJKE
VERMINDERING.
Door het Centraal Bureau voor de Statistiek
werd dezer dagen gepubliceerd het voorloo-
pig overzicht van de in 1926 in Nederland be-
gorfhen werkstakingen en uitsluitingen. Het
Bureau constateert, dat 1926, in economisch
opzicht, een jaar was van onzekerheid; het be
drijfsleven, hoewel niet algemeen, maar toch
in zeer veie zijner onderdeden, in belangrijke
mate hersteld in vergelijking met de jaren
van overwegende tegenspoed, bleef onder den
druk van de nog voortdurende na-oorlogsche
stoornissen gebukt gaan. Het jaar kenmerkte
zich dienovereenkomstig op verschillend ge
bied door toestanden eigen aan deze verhou
dingen, o.m. een dalend prijspeil in den groot
handel, eenige neiging tot mindere duurte,
vrij stabiele verhoudingen in den stand der
Iconen, nog veel, maar geenzins toegenomen
werkloosheid, verschillende acties tot ver
betering der arbeidsvoorwaarden, doch weinig
strijd in den vorm van werkstakingen en uit
sluitingen.
Wat de arbeidsconflicten betreft, was 1926
een zeer rustig jaar. Weliswaar kan de om
vang der beweging nog niet met juisheid wor
den vastgesteld, daar de gegevens, noodig
voor de berekening van het aantal verloren
arbeidsdagen ,nog zeer incompleet waren,
maar groote, langdurige conflicten kwamen
niet voor, terwijl de cijfers nopens het aantal
geschillen, het aantal betrokken arbeiders
en het aantal ondernemingen, verre bleven
beneden die van alle oorlogs- en na-oorlogs
jaren 19011913. Onderstaande cijfers ma-
en een vergelijking met vorige jaren moge
lijk. (I. stakingen en uitsluitingen II. sta
kers en uitgeslotenen III. betrokken on
dernemingen.)
sleinmige 150e Psalm van J. P. Sweelihck,
eenige Oud-Nedelandsche liederen,"ook voor
Knapenkoor, benevens een 3-tal van Dina
Apeldoorn voor Mezzc-Alt en het Declama-
torium „Die Wahlfahrt nach Kevelaer", ge
dicht van H. Heine, muziek van Hubert
Cuypers.
Solisten: Rodie Medenbach (Declamatie),
Julie de Stuers (zang) en Dina Apeldoorn
(aan den vleugel).
30 pet. van het totaal aantal gestelde ei-
schen in 1926 betrof loonsverhoogingen (31
pet. in 1925) en 9 pet. was gericht tegen loons
verlaging pet. in 1925) voor de overige
eischen waren de percentages als volgt
andere looneischen 17, betreffende den ar
beidsduur, betreffende het vereenigings-
recht 2, wederindienstneming van ontsla
genen 10, regeling van het werk 2, betreffen
de het arbeidscontract 10 en „andere
eischen" 11.
Zooals cok in de meeste der voorgaande
jaren het geval was, kwamen in 1926 de
meeste geschillen voor in het bouwbedrijf,
n.l. 62. Voorts werden, om de voornaamste
aantallen te noemen, in het verkeerswezen
20 stakingen en uitsluitingen geteld, in den
warenhandel 18, in de bereiding van voe-
dings- en genotmiddelen 17, in den scheeps
bouw en de vervaardiging van rijtuigen 15,
in de fabricage van aardewerk, glas, kalk
en steenen 13, terwijl in de overige beroeps
groepen minder dan 10 conflicten werden
geteld.
Ook thans werd weder het grootste aantal
geschillen aangetroffen in de provincie
Noord-Holland (68), en Zuid-Holland (47),
45.7 pet. van alle geschillen had plaats in
de gemeenten met meer dan 50.000 inwoners.
Van de 199 in 1926 begonnen stakingen
en uitsluitingen duurden er ultimo December,
voor zoover bekend nog 11 voort. Van de
188 geëindigde geschillen bleef van 10 de
uitslag nog onbekend (5 pet.) 56 geschillen
(30 pet.) vielen ten gunste der werklieden
uit r65 (35 pet.) werden geschikt 53 (28 pet.)
eindigden ten nadeele der werklieden, ter
wijl de uitslag van 4 geschillen onbeslist
bleef (2 pet.).
Het programma voo de uitvoering van
„Schola Cantorum" (Dir. Hubert Cuypers),
op Woensdag 23 Februari te 8 uur, in het
Concertgebouw te Amsterdam, vermeldt:
Werker voor gemclgd koor „Justorum
animae" en L i-co van Orl. Lasso, de 8-
Twee oudjes mishandeld.
Omtrent den brutalen roofoverval in den
nacht van Vrijdag op Zaterdag in een alleen
staande boerenhofstede in het gehucht Mid
delrode (gemeente Berlicum, N.-Br.), verne
men wij nog het volgende:
Aan de z.g. Zandstraat woonde de 56-jarige
landbouwer J. Aarts met zijn 64-jarige
vrouw.
In den bewusten nacht hoorde de vrouw
tegen ongeveer 3 uur eenig geraas aan de
deurgrendel. Zij keek uit de bedstede en zag
een gemaskerd persoon ophaar toekomen,
die onmiddellijk gevolgd werd door twee an
deren, die het gelaat hadden zwart gemaakt.
Zij gaf een gil, waardoor haar man wakker
werd. De twee eerste personen wierpen zich
op de echtelieden, rukten de kussens onder
hun hoofden vandaan en drukte hen deze op
het gelaat. Om te voorkomen, dat zij geluid
zouden geven, plaatsten de bandieten hun
knieën op de aangezichten der oude lieden.
Onder de uitroepen: „je geld, je geld, waar is
je geltf.7" sloegen en stompten zij de oude
menschen.
Middelerwijl had de derde roover met een
zaklantaarn de kamer afgezocht. De beide
andere indringers hadden intusschen de oude
lieden uit hun bed gehaald en onder de be
dreiging: „we schieten je kapot, er zit hier
voor duizenden guldens", brachten zij de
vrouw er toe de plaats aan te wijzen, waar
het geld geborgen was. Deze plaats was ech
ter al door den derden roover bezocht. Toen
de vrouw dit merkte, riep zij: „Gij hebt het
al, ik behoef het u niet meer te geven."
De bandieten, die met den kleinen buit
vermoedelijk niet tevreden waren, ontstaken
in woede, en onder de grofste bedreigingen,
wierpen zij het beddegoed uit de bedstede op
den grond. Daarop wierpen zij de echtelieden
op de matras en slingerde het beddegoed
over hen heen. Zij verlieten daarop in alle
stilte de woning.
Eerst des morgens om acht uur werd de
toestand der beide oudjes ontdekt, doordat
een .buurmeisje hen wilde wekken in verband
met een begrafenis, waarbij de mishandelden
tegenwoordig zouden zijn. Door inmiddels ge
waarschuwde omwonenden werden de oude
lieden verlost.
De marechaussee uit Den Bosch, kwam on
middellijk ter plaatse. Er werden foto's ge
nomen van hel vernielde huisraad, terwijl
ook voet- en vingerafdrukken werden ge
maakt. De oude vrouw kon een vaag signale
ment van de indringers geven. Naar de
spraak te oordeelen waren de indringers niet
uit de streek afkomstig. Eén boerenknecht
had des avonds drie personen ontmoet, die op
een kwartier afstand van de boerenhofstede
zich verdekt hadden opgesteld. Het door hem
opgegeven signalement komt overeen met
dat, wat de vrouw verstrekte.
De politie heeft een vage aanwijzing, welke
wellicht tot de opsporing van de drie daders
zal kunnen leiden.
In het geheel hebben de indringers een ge
drag van J 100 weten te bemachtigen, Dt
beide oude lieden hebben enkele kwetsuren
aan het gelaat en de armen opgeloopen, ten
gevolge van de ondevonden mishandelingen.
De officicele lezing. Geen averij
opgeloopen.
Uit de van den commandant der zeemacht
in Ned.-Indië ontvangei^ inlichtingen, die te
legrafisch doior den Minister van Marine ge
vraagd waren naar aanleiding van het
Aneta-bericht over Hr. Ms. K. XIII van 19
Februari j.l., is gebleken, dat de toedracht
van de zaak de volgende is geweest:
Gedurende de vaart onder water heeft bij
het instrueeren van ongeoefende inlandsche
schepelingen een verkeerde manipulatie
plaats gehad, waardoor te veel water is ge
komen in een der in het voorschip liggende
hulptanks. Als gevolg hiervan raakte de boot
uit haar evenwichtstoestand en ging, onder
bet aannemen van helling, naar beneden.
Dadelijk werd ingegrepen en door het leeg-
blazen van een paar tanks werd de dalende
beweging der boot op 70 M. tot slaan ge
bracht, waarna de evenwichtstoestand der
boot wederom werd hersteld.
Aangezien geen lekkages en defecten wa
ren geconstateerd (ook van kraken der span
ten was geen sprake) werd de vaart onder
water weder voortgezet. De boot heeft geen
averij.
Voortvluchtige handelsagent te Garoet ge
arresteerd.
De heer J. S., agent van de landelijke on
dernemingen te Dampit, verkocht, naar uit
Soerabaja wordt gemeld dezer dagen ie
Malang voor 60.000 koffie van de onder
nemingen Petong Omboh in het Semarang-
sche en Wonokerto in het Pasoeroeansche.
Daarna is hij spoorloos verdwenen.
Later werd de heer J. Q.' te Garoet ge
arresteerd. In totaal verduisterde hij één
ton, waarvan nog 3400 in zijn bezit werd
gevonden.
Een 8-jarig kind verdronken.
De heer S.. wonende te Zwolle, had Za
terdagmiddag zijn 8-jarig zoontje meegeno
men bij het bewerken van een stukje bouw
grond. Na eenigen tijd zag hij in een aan
grenzende sloot een paar kindervoeten bo
ven water uitsteken. Hij verkeerde in de
meening, dat het zoontje van zijn buurman,
die daar dichtbij werkzaam was. te water
was geraakt. Hij waarschuwde deze ter
stond, doch toen hij bij het ter hulp snellen
bij de sloot kwam, bemerkte hij tot zijn
grooten schrik dat het zijn eigen 8-jarig
zoontje was. Toen hij het kind uit het wa
ter had gehaald, bleek het reeds overleden
te zijn.
Op den Rotterdamsche weg nabij de Over
slag te Delft zijn Zondagavond omstreeks 7
uur twee auto's met groote snelheid tegen
elkaar gereden. Een er van, bestuurd door
den heer A. de Groot uit Amsterdam werd
zwaar beschadigd van den weg geslingerd,
de inzittenden bekwamen geen letsel. De
chauffeur van den anderen auto, die minder
beschadigd werd, reed zonder zich om de
gevolgen van de botsing te bekommeren.
,snel verder.
De beschadigde auto werd later door de
firma J. de Graaf weder op den weg ge
bracht en weggesleept.
Daar het publiek niet noemenswaardig
heeft gereageerd op de proef, die men ge
nomen heeft met te Utrecht de gemeente
lijke autobus te laten rijden van het Ledig
Erf naar de Nieuwe Algeraeene begraaf
plaats tegen slechts 5 ct. per rit, is deze
dienst Maandag stop gezet. De opbrengst
per dag bedroeg n.l. gemiddeld'nog geen
2 en de kosten bedragen voor de ge
meente per dag 12.
In de Vrijdag gehouden raadsvergade
ring te Ede, heeft de heer Poppe (S. D.
A. P.) aan den voorzitter vragen gesteld,
betreffende de alhier vastgestelde voor
waarde omtrent het dansen. De „Telegraaf"
had op deze bepalingen door een artikel en
enkele teekeningen de aandacht gevestigd.
De heer Poppe meende, dat voor die voor
waarden het recht van vereeniging en ver
gadering in gedrang kwam.
De voorzitter merkte op, dat het zeer
billijke voorwaarden waren, genomen in het
belang der opbare zeden. De voorwaar
den die hier gelden, zijn genomen in navol
ging van andere gemeenten als Zeist,
Gouda, Haarlem, Wormerveer enz. Spreker
gunt de „Telegraaf" gaarne het genoegen,
de zaak belachelijk te maken, als hoofd
der politie zal hij echter voor een goede
regeling zorg dragen en de bepalingen
handhaven. (Msb.)
DOODSLAG TE VALTE.
Uit Valte (Drente) wordt gemeld:
Bij de werken aan het kanaal Buinen
Schoonoord sloeg J. 'S. te Odoorn den
medearbeider W. Korst te Exloërmond met
een schop op het hoofd, W. K. werd zwaar
gewond en moest naar Assen worden ver
voerd, waar hij inmiddels aan de verwon
dingen overleden is.
In verband met dezen doodslag wordt
nader gemeld:
Zaterdagmorgen begaven de verschillende
ploegen van arbeiders zich omstreeks ze
ven uur aan den arbeid. De verslagene K.,
had den vorigen dag van S., den dader,
een kruiwagen geleend, welke deze thans
bij zijn eigen werk noodig had. K. wensch e
den wagen niet terug te geven, zoodat
daarover een woordenwisseling ontstond. K.
greep zijn mes en dreigde S. daarmee die
terug week, waarop K. hem aanviel. S.
pakte daarop zijn tegenstander aan
en wierp hem in een sloot Daarna greep
hij een schop (deze werktuigen zijn met
het oog op den moeilijken graafarbeid zeer
scherp gemaakt) en gaf K. daarmee een
hevigen slag op het hoofd. De getroffene
kreeg een gapende wonde in den schedel.
Hevig bloedend en zwaar gewond werd hij
naar het Wilhelmina-Ziekenhifis te Assen
vervoerd. De dader is onmiddellijk door
toevallig in de nabijheid zijnde politie ge
arresteerd en gevankelijk naar Assen ge
bracht.
De dader staat niet gunstig bekend. On-
geveer een jaar geleden is hij on'slagen
uit de gevangenis, waar hij een straftijd
van drie jaar had ondergaan wegens moord
aanslag op een rijks- en een onbezoldigd
veldwachter.
Verbaliseering der daders.
Dezer dagen beklaagde de rijwielhande
laar Hak, te Borgercompagnie (Gron.) zich
bij de gemeentepolitie te Veendam, dat hij
in den nacht was opgeklopt door een
chauffeur die met zijn auto, waarin een
„meneer" zat, niet verder voort kon, uit
gebrek aan benzine. Hak was eerst niet
genegen te voorschijn te komen, niet we
tende met wat voor menschen hij in het
holle van den nacht te doen had. Hij hoor
de echter, dat de chauffeur een min of meer
luid gesprek onderhield met den heer in
den wagen. Uitroepen als: 't komt wel in
orde, meneer, etc., waren niet van de
lucht. Daardoor kreeg de heer Hak ver
trouwen.
Toen een 50 liter benzine uit de pomp
was gemeten, meende de chauffeur dat het
veilig zou zijn, als men ook den voorraad
olie nog wat bijvulde en dies werd Hak
gevraagd olie te leveren. Daarvoor moest
H. zich naar de meer -achter gelegen werk
plaats begeven. Van deze gelegenheid
maakten de „heeren" gebruik om gas te
geven en er van door te gaan, zonder te
betalen. Daarover diende H. een klacht in
bij de politie.
't Was de politie wel bekend, welke
„heeren" héél dikwijls nachtelijke toeren
per auto organiseerden. Daarom viel het
haar niet moeilijk om den rijwielhandelaar
J. B. en den abeider S. v. d. L. te Veen-
dam, degene, die als „meneer" achter in
den auto had gefungeerd, aan te houden.
Toen de politie hen op 't spoor was, heb
ben ze zich gehaast om door betaling van
het gekochte, zich aan de gevaren van een
strafrechtelijke vervolging te onttrekken.
Maar weldra bleek, dat dit geval niet
op zich zelf stond en dat ook zoodanige
practijken waren toegepast bij een benzine-
handelaar te Groeve (Zuid Laren) en bij
handelaren te Hoogezand en te Kiel-Win-
dewcer. Bij laatstgenoemde had men nog
andere trucs noodig gehad om te slageh,
wijl benzine en olie te spoedig werden
geleverd om de heeren een ontvluchtings
kans te geven. Men klaagde over het niet
goed lcopen van den motor, waarnaar de
handelaar ^ven zou moeten kijken. Eerst
werd een eindje achteruit gereden, doch
wijl het defect nog niet al te goed atm
het licht kwam, werd besloten „vooruit"
te rijden. Toen men eerst maar vooruit ging
was de gang er vlug in gezet en zou men
er van door gaan. De benzinc-handelaar
ging hen achterna, terwijl hij zag, dat van
de tegenovergestelde zijde een auto kwam
met verblindende lichten. Daar de heeren
geen licht hadden, was het hen niet moge
lijk door te rijden. Zij stopten even en van
die gelegenheid maakte de handelaar ge
bruik om het nummer van den auto te no-
teeren.
Het geval te Groeve schijnt zich op on
geveer dezelfde wijze te hebben toegedra,-
gen, terwijl ze bij het uithalen van een
zelfden truc te Stadskanaal werden ver
hinderd door juist passeerende politie, die
proces-verbaal opmaakte wegens rijden
zonder licht. Daar hebben de heeren
het gekochte toen maar betaald.
Bij sommige der nachtelijke ritjes werd
ook aangetroffen de koopman H. L„ te
Ommelanderwijk. De politie heeft tegen de
oplichters proces-verbaal opgemaakt en
benzinehandelaren voor hen gewaarschuwd.
Alle boomen op den dijk te Druten en
Leeuwen weggekapt.
Op last der autoriteiten zijn alle boomen
op den Waaldijk te Druten en Leeuwen
weggekapt, teneinde den dijk beter te kun
nen bevestigen. Landschappelijk lijdt hel
aanzien der streek hieronder zeer.
Een kast voor de bedstede.
Men meldt aan het „Hsgz," uit Berlicum:
Zaterdagnacht hebben zich drie ver
momde inbrekers toegang weten te ver
schaffen tot het huis van den heer Jac.
Arts, café „De Rooie Sok", te Berlicum.
De dieven hebben een in huis staande
kast opgenomen en voor de bedstede ge
plaatst, waarin cle familie lag te slapen,
zoodat deze hierin zat opgesloten. Toen
werd van hen geëischt, de plaats aan te
wijzen, waar het geld zich bevond. Met
een buit van 100 maakten zij zich uit de
voeten. De politie stelt een ijverig onder
zoek in.
Een kind te koop aangeboden.
Te Helmond heeft een moeder door aan
plakking aan hare woning bekend gemaakt,
dat haar pasgeboren kind voor 25 te
koop is.
De chauffeur gedood.
Maandag is bij Dokkumer Nieuwezijlen de
auto van bakker L. Gosliga, uit Kollum,
door de gladheid van den weg over den kop
geslagen. De 23-jarige chauffeur J. Hanen-
burg werd gedood.
De daders gearresteerd.
In den laatsten tijd werden te Tiel niet
minder dan acht inbraken gepleegd, de
laatste j.l Vrijdag in de ijsfabriek, waar uil
een tafellade, die opengebroken werd, een
bedrag van 6 50 werd ontvreemd. Ver
dacht van deze inbraak werd door de po
litie aangehouden een 16-jarige jongen, L.
H. B. Hij bekende al spoedig deze en de
andere inbraken gepleegd te hebben met Jen
17-jarigen v. H. en den 18-jarigen G. Het
drietal is ter beschikking van den Officier
van Justitie gesteld.
De gestolen brandkast gevonden.
De politie te Zaandam is er in ges aagiï,
de bij de firma Vroom Dreesmann aldaar
gestolen brandkast op te sporen. De dieven
hadden de kast, na de achterzijde uitge
sneden te hebben, nabij het Lyceum in de
Zaan geworpen, waar zij door de politio
opgehaald werd.
De boeken waren alle nog aanwezig.
Dc firma- Vroom Dreesmann was, naaf
de „Tel." meldt, niet tegen inbraak ver»
zekerd.
UITLOTINGEN.
Een nota over de anti-Engelsche propa
ganda in voorbereiding.
LONDEN. 21 Februari. Reuter verneemt
dat het kabinet het zenden van een protest-
nota aan de Sovjetunie overweegt inzake
de anti-Engelsche propaganda. Als de ex
tremistische leden van het kabinet de over
hand behouden, zal de nota dreigen met
een afbreken van de diplomatieke betrek
kingen als de anti-Engelsche propaganda
niet onmiddellijk ophoudt. De gematigde
e'cmenten echter, tot welke ook Austen
Chamberlain behoort, zijn daartegen, daar
de sowjet-regeering niet voor alle com
munistische propaganda aansprakelijk ,s,
die toch niet op zal houden als de betrek
kingen verbroken wordeji.
PEKING, 21 Februari. Generaal Jan-joe-
ing, de chef van den generalen staf van
Tspang-tso-lin, heeft in een interview ge
zegd, dat generaal Sang -tsjoe-tsang. den
toetjjoen van Sjantoeng tpar Nankin was
vertrokken, na zijn militairen steun te heb
ben toegezegd aan Soen-tsjoung-fang, den
bevelhebber van Sjanghai in de provincie
Kiang-tsoe, waarin Sjanghai gelegen is. Hij
voorspelde, dat de legers van Tsjang-tso-Iin
;en van de Zuidelijken nu zouden vechten
op het front Kiang-tsoe Anhoei, Woe-sjing-
koean.
Hij voegde eraan toe, dat er definitief be
sloten was, dat de Noordelijke legers Sjang
hai zouden verdedigen als de Kantonneezen
de stad direct aanvielen. Ook zouden er po
gingen worden gedaan om Hankau op de
Zuidelijken te heroveren.
SJANGHAI, 21 Februari. In buitenland-
sche kringen gelooft men, dal Soen-sjoean-
fang zich niet meer tegen het Kantonneesche
leger zal verzetten, omdat, zijn soldaten,
hoewel goed betaald en gewapend, ont
moedigd zijn.
De overeenkomst met Tsjen.
Sir Austen Chamberlain heeft gister
middag in het Lagerhuis de tekst van de
overeenkomst voorgelezen, die nopens
Hangkou en Kioekiang tusschen O Malley
en Tsjen gesloten is. Deze komt overeen
met de reeds in het Avondblad vermelde
bijzonderheden. Slechts voegde Sir Austen
er nog bij dat de Kantonneezen aanvaard
hadden vergoeding te betalen voor de scha
de, die Engelsche onderdanen bij de ver
overing van Kioe-Kiang geleden hebben.
Verder heeft O Malley de strikte aanwij
zing gekregen om Tsjen duidelijk te maken,
dat de Engelsche regeering zich alle rech
ten blijft voorbehouden om de levens en
bezittingen harer onderdanen te Sjanghai
te beschermen op de wijze die de Engel
sche regeering daartoe het- meest geschikt
achtte. Van een terugroepen van Britsche
troepen kan onder de huidige omstandighe
den nog geen sprake zijn.
Tsjen had bij de onderhandelingen te ken
nen gegeven, dat de nationalistische regee
ring een herziening van alle concessies en
vreemde vestigingen noodzakelijk acht. Zij
meent, dat dit door onderhandelingen kan
geschieden, zoodat haar verklaring dien
aangaande geen bedreiging inhoudt. Wel
moest zij verklaren, dat de gcwcnschte wij
zigingen van zooveel belang zijn, dat zij niet
kan toestaan, dat plaatselijke of andere
Chineesche overheden, behalven zij zelve,
daarover onderhandelen. O' Malley heeft
hierop geantwoord, dat Engeland zich niet
kon verbinden onderhandelingen met ande
re régeeringen de facto te weigeren.
Clyncs en Lloyd George hebben namens
de arbeiderspartij en namens de liberalen
Chamberlain geluk gewmscht met het be
reiken van de overeenkomst.
Loyd George vroeg of er ook onderhan
delingen gaande waren met de regeering te
Peking oi eenigerlei andere regeering, die
gezag te Sjanghai uitoefent, over de con
cessie aldaar.
Chamberlain antwoordde, dat er onder
handelingen gaande zijn met de regeering
.te Peking. Sir Miles Lampson, de Engel
sche gezant heeft te Peking dezelMe ver
klaring afgelegd als O'Malley te Hankou.
Wat echter Sjanghai betreft, moet men be
denken, dat daar een internationale neder
zetting is, over welker éerderen status al
leen beslist kan worden in overleg met de
andere betrokken landen, die er dezelfde
belangen hebben als Engeland.
Tenslotte deelde Chamberlain mee, dat hij
aan sir Miles Lampson en O'Malley een
boodschap heeft gezonden om hun te be
danken voor de bekwaamheid, waarmee zij
de onderhandelingen, hebben gevoerd en
hun opnieuw het vertrouwen van de regee
ring te betuigen.
Jn antwoord op vragen omtrent de po
sitie van sir Francis Aglen heeft Cham
berlain nog gezegd, dat de Zuidelijken het
recht van de regeering te Peking betwisten
om als centrale regeering op te treden, maar
dat men niet kan zeggen of de Kanton
neesche regeering getracht heeft zich te be
moeien met het beheer van de invoerrech
ten,
Dt, toestand fn Sjanghai.
Steking van de post.
Nadere berichten omtrent de staking te
Sjanghai zeggen, dat zij zich uitbreidt on
danks de drastische maatregelen van Soen,
die tegen de honderd en niet dertig zoo-
als eerst gemeld is opruiers heeft laten
onthoofden. Trams en autobussen rijden in
de vreemde concessies echter weer, zij het
met beoerkten dienst. De meeste last wordt
ondervonden van de siak'ng bij de post
kantoren, die algemeen is. Alle Chineesche
bestellers staken en sinds Zondagochtend
is er geen post meer bezorgd De kantoren
zijn Maandagmorgen niet eens voor het
publiek opengesteld en den heelen verde
ren dag gesloten gebleven.
Het aantal stakers werd gisteren te Sjang
hai op ongeveer 110.000 geschat, onder
wie 30.000 in de Engelsche concessie.
De toestand op het hoofdpos'kantoor is
ernst'g geworden, doordat de stakers pos
ten uitgeze* hebben, die de nog vrij talrij
ke werkwilligen in het gebouw beletten
naar buiten te komen en den besteldienst
te organiseeren. Men verwacht, dat de En
gelsche bevelhebber, als de poststaking
vandaag niet afloopt tot energieke maatre
gelen zal overgaan omdat de toestand na
al onhoudbaar is geworden.
Een andere ernstige moeilijkheid is ont
staan uit het feit, dat de Chineesche auto
riteiten de uitlevering hebben gevraagd
van ongeveer 50 met name genoemde Chi-
neezen, die een toevlucht in de Engelscho
concessie hebben gezocht.
Het verzoek zegt, dat deze mannen voor
de Chineesche rechtbank zullen moeten te
recht staan, maar men vreest dat uitleve
ring gelijk staat met onmiddellijke of al
thans zeer snelle executie dier 50 mannen,
misschien na een kort proces voor den
vorm. De Engelschen hebben de uileve-
ring niet direct geweigerd, maar er nog
evenmin toe besloten. Zij verlangen garan-
tiën die de Chineesche rechtbank niet 'wil
geven.
De laatste Punjabis die nog te Sjanghai
waren, zullen vandaag naar Hongkong te-
rugkeeren, daar er genoeg troepen aange
komen zijn om hen te kunnen vervangen*
MADRID, 12 Feibr, De Noticiero
des Lunes bevat een officieuze mededee-
ling, dat verschil van inzicht in den m'uis-
'erraad over de methoden te volgen bij de
behandeling van de Marokkaansche zaken
door de verschillende leden van de regee
ring, de reden is, van het aftreden van den
minister van builenlandsche zaken. Diens
portefeuille wordt voorloopig door den
premier waargenomen.
Een meedeeüng van Hoare in
het Lagerhuis.
Sir Samuel Hoare, die gistermiddag voor
de eerste maal na zijn vliegtocht in het
Lagerhuis verscheen, is met een hartelijke
ovatie van alle banken begroet. De minister
gaf een paar inlichtingen en zeide o.a. dat
de luchtdienst KaïroKarachi op 8 April
officieel geopend zou worden met de vijf
De Haviland Hercules vliegtuigen, die er
voor bestemd zijn, en hij was overtuigd, dat
de dienst een groot succes zou worden.
Naar Wolff uit Graz meldt, woeden er in
Montenegro zware sneeuwstormen. De
sneeuw ligt hier en daar een meter hoog en
tal van plaatsen zijn van de buitenwereld
afgesneden en lijden gebrek aan voedsel,
Zij hebben reeds om hulp gevraagd.
Uit Boekarest wordt gemeld, dat er een
hevige storm op de Zwarte Zee woedt. Et
zijn vele noodseinen ontvangen. Vele sche
pen zijn nog niet in de havens, waar zij ver"
wacht worden, teruggekeerd.
Het postkantoor in Harrow Road Londen,
is gistermorgen tusschen 6 en 7 uur door
inbrekers bezocht, die de geheele bewaar-
kluis, open en bloot op een handkar geladen
hebben en er mee vertrokken zijn, zonder
dat iemand hen heeft aangehouden. De kluis
bevatte een groote waarde van aangetee-
kende brieven en chèque's, benevens1 de
contante ontvangsten van den Zaterdag. Bij
de geldswaardige papieren zijn er waar
schijnlijk slechts weinigen die voor de dieven
waarde zullen hebben, maar waar ook de
boeken verdwenen zijn, zal het een heelc
uitzoekerij voor de post worden om dq
schade te kunnen constatecren.
In het Evangelische diaconessenhuis te
Giessen hebben ontsnappende dampen een
ontploffing veroorzaakt, waardoor acht men
schen zware brandwonden kregen. Eén zus
ter is overleden en twee dienstboden ver»
keeren in levensgevaar.
