Voornaamste Nieuws
Dinsdag 1 Maart 1927
50ste Jaargang No. 16488
Aangifte moei, op» siraffe van verlies van alle reclrten, geschieden uilerliJR driemaal vier en twintig uren na hei ongeval
Dit nummer bestaat uit 8 bladzijden - Eerste Blad
IN EN OM HAARLEM.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Agenda
2 Maart:
Nationale Bankvereeniging.
Uitbreiding.
Notarissen en Candidaat-Notarissen
DEKEN H. J. ZONDAG.
Met een locomotief in aanraking
HET WEGENPLAN
IN NOORD-HOLLAND.
De weg naar Limmen.
De politie op het Apachen-bal
DE BLOEI VAN ZANDV00RT.
HET RAPPORT DER
RAADCOMMISSIE.
DE EIGEN WATERLEIDING VOOR
ZANDVOORT.
Het zilveren priesterfeest van
Pater Hentzen O.F.M.
Cantine en logeergebouw
op Schiphol.
De heer P. H. van der Ley. f
Een R.K. Middenstandsvereem-
ging te Bloemendaal-Overveen.
Nuts-Spaarbank te Haarlem.
J. J. WEBER ZOON
WEERBERICHT.
Belgische onderscheiding voor
J. H. Speenhoff.
Hinderwet.
Tentoonstelling der Kon. Ned.
Maatsch. voor Tuinbouw en
Plantkunde.
De abonnementsprijs bedraagt vool
Haarlem en Agentschappen;
Per week 0.25
Per kwartaal3.25
franco per post per kwartaal bij
fooruitbetaling 3.58
Bureaux: NASSAULAAN 49.
Telefoon No. 13866 (3 lijnen,1
Postrekening Ne. 5970.
Advertentiën 35 cents per regel
/raag. en aanbod-advertentiën 1-4
fegels 60 ct per plaatsing: elke
regel meer 15 ct., bij vooruitbetaling
Advertentiën tusscben den tekst,
als ingezonden mededeeling 60 ct,
per regel.
Bij contract belangrijke korting.
Alle abonné's op dit blad zijn, ingevolge de verzekeringsvoorwaarden f 'QflfflO - Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f bij een ongeval met f OgfJ -
legen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen 1 uUUU. verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen; i/^U. doodelij ken afloopeen
van een hand, f 125.
bij verhes van een f Cfï bij 'n breuk van «ft
duim oi wijsvinger1 utl. been of arm;
bij verlies v. eea
allen verzekerd voor een der volgende uitkeermgen vwv. verues van tseiae armen, oeiae oeeneu u, wg™, -- --- cen °°g lCj°' duim of wijsvinger1 uu' heen of arm, 1 TU' andere vingefc
DE GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN.
Moeilijkheden voor die Politieke Partijen.
De candidaatstellingen op 12 April of in
Mei? Wanneer treden de oude gemeente
raden af?
De verschillende Politieke Partijen zijn al
ijverig bezig met het samenstellen van can
didatenlijsten voor de a.s. raadsverkiezingen.
Zij verkeeren daarbij echter in moeilijk
heden, .omdat zij niet weten of er een can-
didatenlïjst voor klein Haarlem moet wor
den gereed gemaakt of een voor het nieuwe,
vergrcote Haarlem.
Niet alleen de politieke partijen in Haar
lem verkeeren in het ongewisse op dat punt,
maar oolc de partijen in de bij de grenswij
ziging betrokken gemeenten. Immers ook
bun candidatenlijsten zullen er anders uit
zien, naar gelang de grenswijziging er door
komt cf niet.
De moeilijkheid is opgeheven zoodra wij
weten of het wetsontwerp tot wijziging der
grenzen door de Eerste Kamer is aangeno
men, Dan is het wet. Gedeputeerde Staten
van Noord-Heiland bepalen dan den datum
dc-r candidaatstelling. Deze kan niec vroeger
zijn dan 1 Mei en niet later dan 7 Juni.
Maar niemand kan nu met zekerheid zeg
gen of de Eerste Kamer het wetsontwerp
zal aannemen of niet. De gemeentebesturen
van Heemstede en Blcemendaal zullen niet
nalaten hun invloed aan te wenden om het
ontwerp verworpen te krijgen en van hun
standpunt bezien hebben zij gelijk.
Men moet dus rekening houden met de
mogelijkheid dat de Eerste Kamer het ont
werp verwerpt en dat er van de grenswijzi
ging niets komt.
En dan komen de moeilijkheden, want.
gaat de grenswijziging niet door, dan moe
ten er op 12 April candidaatstellingen plaats
hebben in de verschillende gemeenten voor
de periodieke raadsverkiezingen. Immers dit
jaar moeten de verschillende gemeenteraden
aftreden en hebben nieuwe raadsverkiezin
gen plaats.
Zeker even groot wordt de moeilijkheid,
als het wetsontwerp op 12 April nog niet
door de Eerste Kamer behandeld is.
Volgens de gemeentewet moet dan ook op
12 April gelegenheid zijn vcor candidaat-
stelling,maar men kan dan alleen candida
tenlijsten indienen voor de gemeenten, zoosi's
zij nu zijn, niet voor de gewijzigde gemeen
ten. Weliswaar vervalt deze candidaatstel
ling als de grenswijziging een feit is ge
worden, maar men moet er rekening mede
houden, dat de Eerste Kamer het wetsont
werp verwerpt en dan blijft de candidaat
stelling van kracht. Men kan er dus bij de
candidaatstelling cok niet met de pet naar
gooien, want aan de op 12 April gestelds
candidaten zit men dan vast voor vier jaar.
Op het stadhuis zit men met deze puzzle
nok een weinig in de maag.
Men meent daar echter, dat de candidaat
stelling óp 12 April moet doorgaan, ook als
Je Eerste Kamer het wetsontwerp nog niet
"heeft goedgekeurd. Dat eischt de Gemeente
wet en men kan daar niets aan veranderen.
De oplossing zal1 dan uit de burgerij moe
ten komen.
Dat kan op verschillende manieren.
De politieke partijen kunnen onderling
overeenkomen om te „laten zitten wat zit'
en dus candidatenlijsten indienen, waarop
alleen de zittende raadsleden voorkomen.
Bij enkele candidaatstelling zouden deze
dan gekozen zijn. Maar het gevaar zit aan
deze methode vast,, dat deze raadsleden dan
vier jaar zitting zouden hebben, indien de
grenzen der betrokken gemeenten niet wor
den gewijzigd.
Een ander middel is om, bij onderlinge
afspraak, op 12 April geen candidatenlijsten
in le dienen. En dat schijnt wel de aan
gewezen weg te zijn. Te hopen is dan maar,
dat er in Haarlem geen veertig grappen-
makende kiezers zijn, die zich aan de af
spraken van de politieke partijen niet sto
ren en op het laatste moment met een lijst
komen aanzetten. Haarlem oi een der an
dere gemeenten zou dan wel eens een stel
raadsleden kunnen krijgen, waar geen prijs
op gesteld wordt.
Indien geen candidatenlijsten op 12 April
worden ingediend, dan beeft er dus volgens
de Gemeentewet geen candidaatstelling
plaats gehad. Er moet dan 14 dagen later
gelegenheid gegeven werden voor candidaat
stelling en heeft ook dan geen inlevering
.van lijsten plaats, dan wordt 14 dagen later
weer de gelegenheid opengesteld en zoo
■vervolgens.
Op deze wijze zou dan gewacht kunnen
worden totdat de Eerste Kamer een be
slissing heeft genomen.
Het is ons bekend, dat de Politieke Par
tijen er algemeen rekening mede houden,
ci?.t de Eerste Kamer het wetsontwerp tot
grenswijziging zal aannemen. De candidaten-
fijsten, die nu worden gereedgemaakt, hou-
den daar rekening mede- En mocht dus de
beslissing onverhoopt anders fcitvallen, dan
zouden hun lijsten niet deugen. Ook
daarom zou het wenschelijk zijn, dat op 12
April geen candidaatstelling plaats had,
maar dat die werd uitgesteld 14 dagen oi
tweemaal 14 dagen. Op die manier zouden
zii gelegenheid hebben rustig de candidaten
lijsten te veranderen.
Het duurt neg wel eenigen tijd, voordat
de fatale datum daar is, maar misschien wil
een of andere politieke partij alvast eens
het initiatief nemen om de kwestie onder
de cogen te zien en te bespreken.
De grenswijziging, wordt het ontwerp aan
genomen, zop 1 Mei ingaan en nu is ons de
vraag gesteld of op dien datum dan ook
dr thans zittende gemeenteraden moeten
aftreden. Dit is niet het geval. De oude
raden blijven zitting houden tot den eersten
Dk-sdag in September. Aan hen is ook op
gedragen om vóór 15 Augustus de geloofs
brieven na te gaan van de trieuwe raads
leden. Van 1 Mei tot September regeert de
oude gemeenteraad van Haarlem dus over
het vergroote Haarlem en de raden van
Heemstede en Blcemendaal blijven onver
anderd r t'eren over de dan verkleinde
gemeent'-i"
Sociëteit „St. Bavo". Ledenvergadering
A. R. K, O.", gemeente-ambtenaren, 8
uur. Haarlemsche Inkoop-Combinatie,
half 9 uur, Ledenvergadering Melkhan
delaren „St. Jozef", half 9 uur. Leden
vergadering Smedenpatroons, 8 uur.
Kanarieteelt, 8 uur. Ledenvergadering
R.K. Volksbond, 8 uur. R.K. Bevol-
kingshurea-u. 8 uur.
St. Josepsgazeflengebouw, Jansstraaht 59.
R, 1, V. Z„ Elftalcommissie, 8 uur Re
petitie muziekvereeniging „Utile Dulci",_
8 uur.
Kleine Theresia Stichting. Tehuis voor
onverzorgde zuigelingen. Spreekuur Dins
dag en Vrijdag van 34 uur. Tempeliers
straat 36.
R.K. Arbeidsbeurs voor mannen en jon
gens. Sociëteit „St. Bavó". Smedestr.
23 Telefoon 10049 Alle werkdagen
van 9half 12 uur. 's middags van 3—5
uur, 's avonds van half 8—half 9 uur,
's Zaterdags alleen van 9% 12 uur.
R.K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen en Meis
jes Bloemhofstraat 1 Tevens bemidde
lingsbureau voor verpleegsters en alle
werkende dames. Alle werkdagen van v.m.
1012 uur, des middags van 24 uur en
's avonds van 89 uur, behalve Zaterdag
avond Tel 11671.
Arbeidsbemiddelingsbureau van het Sint
Franciscus Liefdewerk Zoetestraat 11.
Eiken Donderdag van 89*4 uur.
R.K. Bevolkingsbureau Gebouw „Sint
Bavo" Smedestraat 23. Van 810
uur vp Maandag-, Woenstdag- en Vrijdag
avond.
R.K. Leeszaal en Uitleenbibliotheek.
Jansstraat 49. Eiken dag geopend van
1012. van 25 en van 710 uur, be
halve des Maandagsochtend3 en op Zon
en Feestdagen. Uitleenen van boeken
van 25 uur en van 7—9 uur. Woens-
dagmiddag ruilen van kinderboeken.
St. Marthavereeniging Bloemhofstraat 1.
f Zondags en Woensdags van 810 uur
I n.m gezellig samenziin voor Hollandsche
meisjes, die hier geen tehuis hebben.
Tel. 11671.
St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat 49.
Aanviagen om versterkende middelen
voor arme zieken de*- S E. V. Maan
dag van 23 uur. Donderdag van 12
uur.
R-K. Kraamverzorging van de Derde Orde
St, Franciscus. Aanvragen ook voor
niet-leden van de 'Derde Orde te richten
tot Mevr. Coebergh, God Oude Gracht 74,
Dinsdags van 23 uur.
R.K, Reclasseerïngsversenigintf afd. Haar
lem. Eiken Donderdagavond half 9
vergadering in het gebouw der Sint Vin-
centiusvereeniging, N Groenmarkt 22.
EERSTE HULP BIJ ONGELUKKEN.
SNELVERBAND, Centrale Post Telef. 15151
en verder bij de leden, te kennen aan
het zwart schild met wit kruis aan den
huisgevel.
REDDINGSBRIGADE VOOR DRENKELIN
GEN, verstikkings- en electriciteitsonge-
vallen. Telefoon 10231
ROODE KRUIS TRANSPORT COLONNE.
Telefoon 12685 (bij geen gehoor 10392).
Aan het jaarverslag over 1926 der Na
tionale Bankvereeniging ontleenen wij het
navolgende:
Niettegenstaande de daling in den rente
standaard konden wij onze rente-winst on
geveer handhaven.
Eveneens stemi het tot tevredenheid, dat
de aanmerkelijke mindere levendigheid in
het effectenbedrijf op ons provisie-inkomen
weinig invloed heeft gehad.
Het blijft ons groote voldoening geven,
dat ook dit jaar het aantal relatiën over
alle takken van ons bedrijf, geene uitgezon
derd, regelmatig bleef toenemen.
Evenmin als vorige jaren gaven wij cre-
dietpromessen in herdisccnto, terwijl wij
bovendien het geheele boekjaar een belang
rijk tegoed onderhielden bij de Rotterdam-
sche Bankvereeniging.
Onze debiteuren achten wij, na nauwkeu
rige revisie, en in aanmerking nemende de
onder crediteuren opgenomen speciale re
serve, geheel volwaardig.
Overeenkomstig de verwachting, welke
wij in ons vorig verslag uitspraken, wijzen
or.ze onkosten, zoowel wat betreft t hoofd
„Honoraria" als „Bedrijfsonkosten een ver
laging aan
Wij stellen u voor evenals verleden jaar
uit de winst 500.000 te bestemmen voor
onze speciale reserve tegen debiteuren, op
genomen onder crediteuren 100.000 toe te
voegen aan de statuaire reserve en ditmaal
200.000 af te schrijven op gebouwen.
Wij stellen u voor daarna het dividend te
bepalen op 4K pet.
De balans vertoont de volgende cijfers:
Debetzijde: Kas en coupons 3.210.965.68
(v. j. 2.945.368.24), Credtisaldi bij bankiers
en kassiers 15.422.929.11 fv.j. 88.943.378-94
Vreemde valuta 47.557.61 (v. j. 60.604.51 K
Wisselportefeuille 17.905.106.38 (vorig j.
I f 17.951.125.53), Leendepöt f 1.701.493 (v. j.
1.670.250.56), Effecten 600.174.33 (v. jl
602.151.56), Prolongatie gegeven en voor
schotten tegen effecten f 12.212.792.01 (v. i.
13.232.254.13), Debet-saldi in rekening-
courant 45.453.790.80 (v. j. 46.351.928.97),
Vorderingen wegens gestelde borgtochten
5.298.100.38 (v. j. 3.973.062.13), Gebou
wen 4.197.029.18 (v. j. f 4.292.008.70).
Creditzijde: Kapitaal f 10.000.000 (onv.)
Reserve 2.500.000 (v. j. f 2.400.000), Leen
depöt 1.701.493 (v. j. 1.670.250.56). De
posito en credit-saldi in rekening-courant
81.789.412.23 (v. j. 79.515.263.15). Te be
talen wissels en giro-crediteuren 3.299,568.35
(v. j. f 554.8844.40), Nederlandsche Bank en
bankiers SS2.593.85 (v .j. 1.329.722.61), Ge
stelde bergtochten 5.298.100.38 (v. j.
3.973.062.13), Dividend en belasting
490.725 (onv.), Onverdeelde winst
88.065.67 (v. j. 888.265.42).
Het winstcijfer der rente-rekening be
draagt 2.780^677.34 (v. j. 2.791.854.27),
dat der provisie f 2.437,251.36 (vorig jaar
2.440.783.95). De onkosten-,rekening wij^t
aan, gesplitst over de twee hoofden: hono
raria 2.641.251.61 (v. j. 2.6886.537.33) en
bedrijfsonkosten 978.051,73 (vorig jaar
f 1.008.162.38). De nettó-winst bedraagt
1.686.890.78 (v. j. 1.621.758.67).
De verdeeling van de netto-winst
een
van
1.686.890.78, na aftrek van de uitkeering
volgens art. 16 der statuten van tantièmes
aan plaatselijke directeuren, bedragende
308.100.11 (v. j. 292.768.25) laat toe:
een afschrijving op gebouwen van 200.000
(v. j. 150.000); een toevoeging aan het re
servefonds van 100,00 (onv.) een toevoe
ging aan de speciale reserve tegen de debi
teuren, op te nemen onder crediteuren van
f 500.000 (onv.) 4 Vi pCt. dividend 450.000
(onv.) en een reserveering voor belasting
van 40.725— (onv.) terwijl alsdan eer
overblijvend winstsaldo van 88.065.67 fv
j. 8..265.42) op de nieuwe rekening is over
te boeken.
Ingaande 1 Maart, zullen de gebouwen
van de firma Jan Muller, in verhuizingen en
méubelbewaring, Nieuwe Raamstraat 1012
uitbrefding ondergaan door aankoop
de aangrenzende perceelen der firma
v, d. Lande. De zaak, welke door Jan Mul
ler in 1891 werd opgericht, werd 1 April
1923 voortgezet onder de firma Jan Muller.
De eerste uitbreiding had plaats in Juli
1923, de tweede in December,
De derde uitbreiding, welke thans tot
stand komt, vermeerdert de bergruimte met
ongeveer 80 In verband met de omvang
rijkheid ven het bedrijf, was deze uitbreiding
noodzakelijk.
Bij beschikking van den Minister van
Justitie is opnieuw benoemd tot lid der
kamer van toezicht over de notarissen en
candidaa t-notarissen te Haarlem, mr. W, G.
der Baere, kantonrechter te Haarlem.
De Hoogeerw. Heer H. J. Zondag, deken
van Noordwiik en pastoor te Vogelenzang,
is gisteravond op zijn verzoek, uit voorzorg,
van de H.H. Sacramenten der Stervenden
voorzien.
De patiënt bracht een vrij rustigen nacht
door. De algemeenc toestand is nog on
veranderd.
De machinist der Nederlandsche Spoor
wegen C. de H., en de leerling-machinist
S. waren Vrijdagavond op de laadplaats
van steenkolen, nabij het station Hoofd
dorp bezig kolen in té Iaden. Terwijl öc
machinist tegen de beun van de omheining
van de laadplaats leunde, verplaatste de
leerlingmachinist de machine, waardoor de
heer De H. in aanraking kwam met de
luchtpomp van de in werking zijnde loco
motief. Inwendig gekneusd, moest de
machinist zich onder geneeskundige be
handeling stellen. Zijn toestand is thans
vooruitgaande.
Het lid der Provinciale Staten van
N 'ord-Holland mr. W. C Bosman heef!
den 3den Februari de navolgende vragen
bij Gedeputeerde Staten ingezonden.
Bij de behandeling van het Wegenplan
in de Staten is, ter bestrijding van het
amendement, dat beoogde de definitieve
vaststelling van de richting der primaire
wegen aan de Statenvergadering voorte
behouden, door den heer Hendrix namens
Gedeputeerden gezegd: 2 December 1925,
bi. 125: „De Staten bepalen de eindpunten
van de nieuw te maken primaire wegen en
de richting, welke daarbij zal worden ge-
volgt, terwijl de uitvoering bij Gedepu
teerde Staten ligt. Wat de beide wegen
betreft, het Zandpad er, den weg naar de
Zaan, zal, als de Staten zich met de voor
dracht verecnigen, met de uitvoering van
die projecten onmiddellijk worden be
gonnen."
Hoe kunnen Gedeputeerde Staten met
deze vaststelling van het wegenplan door
de Staten rijmen de wijziging die Gedepu
teerde Staten schijnen te zullen aanbrengen
in de richting van den primairen weg langs
de Zaanstreek naar Limmen?
Zijn Gedeputeerde Staten met van oor
deel, dat een wijziging in de richting der
vastgestelde primaire wegen aan de be
slissing van de Staten behoort te worden
onderworpen?
Achten de Gedeputeerde Staten het in
overeenstemimng met het stelsel van pri
maire wegen, door de Provinciale Staten
aangenomen, dat deze primaire wegen in
richting gewijzigd worden om aansluiting
te geven op tertiaire wegen, als de duin
wegen bij Castricum, Egmond, Bergen en
Schoorl, met aanmerkelijke verslechte
ring van de doorgaande verbinding van den
hoofdweg, de rijksweg naar Alkmaar en
Helder?
Het antwoord van Gedep. Staten luidt
o. m. als volgt:
In de laatste Stalen-zitting is zoowel
schriftelijk als mondeling op Gedeputeerde
Staten aandrang uitgeoefend, een kleine
wijziging te brengen in de richting van het
laatste gedeelte van den primairen weg
langs de Zaanstreek naar Limmen Naar
aanleiding daarvan is namens genoemd
College in de Vergadering der Provinciale
Staten van 1 December 1926 toegezegd, de
gevraagde wijziging in gunstige overweging
te zullen nemen, indien de gemeente
Castricum aan de daarbij genoemde voor
waarde zou voldoen.
Gedeputeerde Starten vermogen niet in te
rien, dat door die toezegging wordt afge
weken van hetgeen voorkomt in de rede
van hun medelid J. N. Hendrix, dat in de
eerste vraag wordt aangehaald.
Zaterdagavond was in een café-restaurant
te Velsen-Noord een „Apachen-bal" geor
ganiseerd. Het ging langen tijd goed en 't
moet er bij den aanvang zeer gezeilig zijn
weest Of er werkelijke apachen onder hel
gezelschap waren wet°n we niet; doch in
elk geval probeerde men er zich naar te
gedragen en wei zóó, dat de eigenaar van
het café-restaurant zich later in den avond
niet langer verantwoord achtte om deze
apachen-soiree ongestoord te doen voortdu
ren. Hij riep de hulp van de politie in en
deze slaagde erin om de zaal te ontruimen
en het illustre gezelschap op straat te zet
ten. Politie-agenten en apachen hebben t
echter nog nooit goed met elkaar kunnen
vinden ook niet te Velsen-Noord. Daar
werden na d1 ontruiming nog vele onvrien
delijke woorden gesproken, welke een on
aangenaam „antwoord" met den gummistok
1 uitlokten.
De commissie, die verleden jaar werd
ingesteld om na te gaan op welke wijze de
attractie van Zandvoort verhoogd kan wor
den, heeft thans een uitvoerig rapport uit
gebracht. Hierin stelt zij op de eerste plaats
voor meer reclame in binnen- en buitenland
oor Zandvoort te maken, hiertoe zou aan
de H(otel) en P(ensionhouders) V(ereeniging)
een subsidie te verleenen van j 800.
Voorts wordt in het rapport voorgesteld:
in het tijdperk van 22 Mei tot 30 Aug. vijf
vuurwerk te geven;
tusschen 15 Mei en 31 Augustus 11 con
certen te laten geven door verschillende
Harmonie- en Fanfarecorpsen, en daartoe
25 subsidie per concert te geven;
een bloemencorso te houden en hiervoor
een subsidie beschikbaar te stellen van
150;
strandfeesten, een concours de carosserie
enz. te organiseeren. Tenslotte stelt de com
missie een betere regeling der volksbaden
voor. Het Zangconcours dit jaar is boven
dien reeds verzekerd voor Zandvoort.
in hun prae-advies op dit rapport geven
B. en W. te kennen, dat het juister zou zijn,
het subsidie voor reclame te geven aan de
V. V. V. en niet aan de T. T. V. Ook is het
wenschelijk één dag per week vast te stel
len voor hét houden van een vuurwerk, en
niet op vastgestelde data.
Wijders achten B. en W. hef wenschelijk,
een Vereeniging te stichten voor volkscon
certen, voor het geven van concerten, ter
wijl zij meenen, dat een bloemencorso van
het particulier initiatief moet uitgaan en
hiervoor geen subsMie van 150 te geven.
B. en W. deelen verder mede, dat het in
de bedoeling ligt, de besturen der vereeni-
gingen, die aan het Zangconcours deelne
men, 8 Mei op het Raadhuis te ontvangen.
B. en W. Zandvoort stellen den raad voor,
ongeveer 3500 M2 grond te Bentveld te
koopen voor een bedrag van 1250, om
daarop het prise d'eau voor de waterleiding
te stichten.
Woensdag 9 Maart a.s. zal het 25 jaar
geleden zijn dat de Weleerw, Pater J. J. C.
Hentzen, kapelaan aan de Sint Antonius-
kerk alhier, de H. Priesterwijding ontving.
Naar wij vernemen, zal Pater Hentzen,
die geen feestelijke viering van dit jubilé
wenscht, dien dag uitstedig zijn.
Op hel vliegveld Schiphol doet zich de
behoefte gevoelen aan een op eenvoudige
wijze ingerichte gelegenheid, welke kan
dienen als cantine voor het lagere perso
neel der aldaar gevestigde luchtvaart
ondernemingen en tevens als nachtverblijf
voor monteurs. Hiervoor kan ingericht wor
den een bestaande stal. De verbouwing zal
kosten 20.000. Het gebouw zal daarna
gehuurd worden door de K. L. M, voor
1500—
Zooals wij Zaterdag reeds melden is hier
ter stede overleden de heer P. IT. van der
Ley, oud-directeur van de Rijkskweekschool
voor onderwijzers te Haarlem, officier in de
orde van Oranje Nassau en officier de l'In-
struction Publique,.
De heer v. d. Ley is 85 jaar geworden,
en een zeer bekend man in onderwijskringen.
Veel deed hij voor de verbetering der Kweek
schoolopleiding. Hij was 60 jaar bij het
onderwijs werkzaam en daarvan 33 jaar als
directeur der Kweekschool. Op 30 April
1921 nam hij afscheid als directeur en werd
hem een grootsche hulde gebracht.
Zelf nog leerling van de Kweekschool om
opgeleid te worden tot hoofdonderwijzer, ge
schiedde hem de zeldzame eer, benoemd te
worden als leeraar voor de kweekelingen (1
Mei 1865) in de wis- en natuurkunde. Ruim
23 jaar later, in April 1888, werd hij benoemd
tot directeur als opvolger van den heer J. H.
Slangen. Mag terecht worden gezegd, dat
hij een uitmuntend docent was in de wis
kunde, meer nog heeft hij zich verdienstelijk
gemaakt op het gebied van het onderwijs
in de physica. Zijne leerboeken staan op den
bodem der echte natuurwetenschap. Ook
was hij al dadelijk een aanhanger van de
eertijds „nieuwe richting," die handen
arbeid, slöjd, als deel van het onderwijs wilde
invoeren. Ook als examinator trachtte hij
invloed op het onderwijs uit te oefenen en
ook op vergaderingen van onderwijzers
maakte hij een opgewekte en levendige
propaganda voor zijn geliefkoosd denkbeeld:
„de leerlingen zelf zooveel mogelijk laten
werken." Geen wonder, dat de aandacht der
regeering al spoedig op zijn werken werd ge
vestigd. Op 18 Juni 1891 kreeg de heer Van
der Ley de vereerende opdracht een regeling
voor het onderwijs in slöjd te ontwerpen. Als
proef werd nu het slöjdonderwijs ingevoerd
aan de Kweekschool te Haarlem, onder zijn
leiding. En die proef is gelukt gelijk trou
wens te voorzien was zij moest gelukken,
waar een man met de energie van een Van
der Ley wilde, dat zij zou gelukken. Zoo goed
slaagde de proef, dat sindsdien de handen
arbeid ook aan andere kweekscholen is in
gevoerd.
Geen wonder, dat toen de regeering besloot
deel te nemen aan de tentoonstelling te Parijs
in de afdeeling onderwijs, de Haarlemsche
Kweekschool werd uitverkozen als exposante.
Met het schitterend gevolg, dat zij werd be
kroond met de hoogste onderscheiding den
Grand Prix. Dat was in het jaar 1900. Onze
regeering huldigde den heer Van der Ley
daarvoor zooals hierboven reeds medege
deeld door hem te benoemen tot ridder
in de Orde van Oranje-Nassau, welke onder
scheiding werd gevolgd door zijn benoeming
tot „officier de l'Instruction publique." En
niettegenstaande de Kweekschool steeds
zijn uiterste krachten vergde, vond hij toch
nog den tijd, jarenlang een der meest werk
zame leden van afdeeling N. O. G hier ter
stede te zijn, lang haar voorzitter,
toen lid van het hoofdbestuur. Ook willen
wij hem memoreeren als lid van de com
missie van toezicht op de Kweekschool
voor onderwijzeressen, van de schoolcom
missie voor het L. O., van de commissie
van toezicht op het M. O., enz. Steeds nam
hij daarin een werkzaam aandeel. Waar hij
zich gaf, daar gaf hij zich geheel.
In 1915 was hij 50 jaar aan de Kweek
school verbonden. Toen werd ook het nieuwe
gebouw aan de Leidsche Vaart ingebruik
genomen.
Bij het vijftigjarig bestaan der Rijks
kweekschool voor Onderwijzers te Haarlem,
zeide de heer Stamperius o.m. het volgende:
„De leeraren hebben hem trouw geholpen
en ter zijde gestaan doch hij, Van der Ley
is steeds geweest ik heb er mij van kunnen
overtuigen gedurende den korten tijd, dat
ik zelf aan de Kweekschool les gaf de
spil, waarom alles draaide in waarheid de
directeur, die bestuurde niet alleen, maar
voorging.
„Groot is de verdienste van den heer Van
der Ley voor de Haarlemsche Kweekschool;
maar niet minder groot voor het Nederland
sche onderwijs. En wel in tweeërlei opzicht.
„In de eerste plaats door zijn arbeid voor
het onderwijs in de kennis der natuur. Hij is
het geweest in het laatste Regeeringsver-
slag is het nog zoo volkomen juist opgemerkt
Van der Ley is het geweest, die het onder
wijs in kennis der levenlooze natuur op de
lagere school in de juiste richting heeft
gestuurd. Wat hij door zijn lessen aan de
kweekelingen en niet minder door zijn
geschriften voor de school heeft gedaan,
kan nauwelijks hoog genoeg worden ge
slagen.
Van der Ley is het geweest, die ons geleerd
heeft hoe we werken, hoe we studeeren
moeten l"
Zooals wij eenigen tijd geleden reeds
mededeelden, waren er te Overveen en
Bloemendaal planen gerezen om te komen
tot de oprichting van een afdeeling Bloe
mendaal-Overveen van de R, K. Midden-
standsvereeniging. In een dezer dagen ge
houden bijeenkomst is besloten tot de op
richting van zulk een afdeeling. 29 leden
traden toe.
HET CONCOURS HOLLAND 1926.
In de „Revue de Cavalerie" treffen wij on
derstaande beschouwingen aan van ritmeester
de Montergon, die dezen zomer aan het con
cours Hippique te Hoofddorp, en Den Haag
deelnam, onder den titel van Terug uit
Holland.
Wij ontleenen daaraan
....En daar ben ik een weinig voor het
donker in Haarlem. Het regent nog altijd en
de tulpen zijn al twee maanden uitgebloeid.
Maar ik was zoo gelukkig in een uitstekend
hotel van zuiver Hollandschen ritus gelogeerd
te zijn dank, zij hiervoor aan het comité
van het Concours en er mijn kameraden
terug te vinden, de luitenants Clavé en de
Fréminville en met hen ritmeester Vasselot.
die na het kampioenschap van Hilversum,
waar hij vierde was geplaatst, gebleven was om
ons te helpen. Door hen werden mij de in
lichtingen gegeven en de eerste kennisma
kingen voorbereid.
Den volgenden dag ving, op 8 K.M, van
Haarlem, het concours van Hoofddorp aan en
daar waren wij in het hartje van de polders.
Hoofddorp en zijn gebied is een deel van
het oude „Meer" van Haarlem, een meer van
18000 H.A., sedert 75 iaar door een wonder
lijk kanalisatie-systeem drooggelegd. De or-
ginaliteit van zijn concours is vooral daarin ge
legen, dat het georganiseerd is door boeren en
het heeft inderdaad den eenvoudigen aanblik
van onze provinciale wedstrijden. Maar waar
vindt men bij ons die ongehoorde tentoon
stelling van luxe équipages Waar vertoonen
ons de boeren aangespannen voor „voitures et
sous harnais de maitre" en met wel een
correctheid spannen van één, twee, zelfs
vier paarden, dravers van hooge klasse en die
toch voor het meerendeel slechts werkdieren
zijn En wat te zeggen van een caroussel van
95 boeren, waarvan verschillende meisjes,
alle op lar.dbouwpaarden. gedurende meer
dan een kwartier evolueerende in een be
wonderenswaardig geregelden en gecaden-
seerden draf en de moeilijkheden van een re
prise met de meest verschillende figuren met
een verwonnerlijke zuiverhein uitvoerende
De eenige critiek, die op het concours te
Hoofddorp te maken is, heeft betrekking op
zijn terrein, een kleinachtig weiland, dat vtij
glad is en dat een gebruik van kalkoenen
noodzakelijk maakt. Te meer omdat het ter
rein vlak voor de hindernissen niet in orde is
gemaakt.
Den eersten avond waren' wij ter tafel ge
nood bij een der beminnelijkste leden van de
Haarlemsche wereld. Wij genoten er van de
geraffineerde goedmoedigheid van de ont
vangst en ook van die charmante gewoonte
van toasten, die van het begin tot het einde
het maal kruiden met hartelijkheid.
Tusschentijds loopen wij door de kalme
straten van Haarlem, die gebaad worden in de
atmosfeer, welke de vreedzame jaren er ge
vormd hebben. Oude huizen in ouden stijl,
oude monumenten, oude glorie van Frans
Hals, rustige, lange rijen wielrijders, die in
kalmen gang en volkomen orde voorbij gaan
(want iedereen fietst in Holland) en vooral
de zwijgende hoeken, waar het geluidlooze
geluk van de stad óp het stille en beschaduwde
water van zijn kanalen schijnt te rusten.
Een delicaat genoegen was voor ons wegge
legd door de hoffelijke vriendelijkheid van
een onzer Hollandsche vrienden een gan-
schen namiddag langzaam te varen op de ka
nalen. Een klassieke tocht, doch ook klassiek
uitzicht,, dat overeenkwam met hetgeen wij
van de studie der Hollandsche gravures wis
ten Onder een lucht, waarvan het blauw
eenigszins minder hel was door een lichten
nevel en waarop enkele groote, witte wolken
dreven, leden wij langs lange vergezichten
van grasvlakten, kudden, bouwgrond, alleen
staande boerderijen en voortaan stilstaande
molens.
Des avonds waren wij in Scheveningen, de
badplaats van Den Haag aan de oevers van de
droevige Hollandsche zee.
Ik zal met een diep gevoel dit zachte, dit
kalme land terugzien. Al regende het nog,
toen ik het verliet
Vergelijkend overzicht over
Februari 19271926.
Aantal behandelde posten 11534 (v .j.
7911); Aantal inlagen 9188 (v. j. 7125); Aan
tal terugbetaringen 2346 (v. j. 1886); Inge
legd f 365.517.13 (v. j. 317.391 90ks); te
rugbetaald 310.313.78)4(v. j. 241.097.07).
Meer ingelegd 55203.34)2 (vorig jaar
76.294.83'A). Aantal nieuwe boekjes 350
(v. j. 221). Aantal albetaaide boekjes 103
*(v. j. 57)
Het verdrag NederlandBelgië; een ver-
weeivchriit van de Antwerpsche Kamer van
Koophandel.
Nadere bijzonderheden omtrent de hevige
ontploffing te Amsterdam.
Minister van Karnebeek zal te Genève
vervangen worden door mr. Doude van
Troostwijk.
Een nieuwe groote R. K. Stichting te
Gouda.
Door een feilen brand worden te Strijp
1N.-B.) 6 huizen in de asch gelegd.
Artikel 88 der Arbeidswet.
Het voor-ontwerp Ziektewet; de commis
sie uit den Hoogen Raad van Arbeid met
haar werk gereed.
Vijf arbeiders nabij Kerkrade onder in
stortend zand bedolven; één van hen ge
dood.
Spoorwegongeluk in Yorkshire; 32 gewon
den.
De Hongaarsche politie ontdekt een uit
gebreid bolsjewistisch complot.
De Engelsche regeering zal het Russische
antwoord op de door haar gezonden nota
onbeantwoord laten.
Het antwoord der Engelsche regeering op
het voorstel van Coolidge.
De Duitsche spoorwegarbeiders wenschen
een nieuw collectief contract.
Barometerstand 9 uur v.m.; 752 Vooruit.
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Koningstraat 10 Haarlem.
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 6.08.
Naar waarnemingen in den morgen van
1 Maart.
Hoogste Barometerstand 763.8 m. M. te
Varsö.
Laagste Barometerstand 736.8 m. M. te
Shields.
Verwachting van den avood van 1 Maart
tot den avond van 2 Maart:
Meest matige Zuidelijke tot Z.-W. wind;
zwaar bewolkt met tijdelijke opklaring,
waarschijnlijk nog enkele regenbuien; iets
zachter overdag.
Spaarbusjes op 28 Februari 1927 in om
loop 1850. Geledigd in Februari 1927 130
busjes, met totaal 2482.68)4. Aantal kluis-
loketten verhuurd op 28 Februari 1927 45.
De Burgemeester dezer gemeente heeft
aan den dichter-zanger J.H. Speenhoff
namens den Belgischen gezant het brevet
en onderscheidingsteeken van de Kroonorde
van België overhandigd.
Burgemeester en Wethouders van Haar
lem doen weten, dat bij hunne beschikking
van heden aan de Firma Dieben en Gubbi
vergunning is verleend tot uitbreiding van
hare fabriek tot het bereiden van minerale
wateren, gevestigd in het perceel aan de
Lange Heerenstraat no. 13 kad. sectie B
no. 185, door het daaraan bijtrekken van
het perceel aan de Lange Molenstraat no.
20, kad. sectie B no. 152, en het hierin plaat
sen van een electromotor van 2 P.K. voor
het aandrijven van een mineraalwatermachine.
Op Vrijdag 11 Maart houdt de Kon. Ned.
Maatsch. v. T. en Plantkunde hare winter-
bijeenkomst in het Gem. Concertgebouw.
Afgevaardigden van het geheele land komen
daar bijeen, terwijl verschillende sprekers
onderwerpen inleiden, die voor den Tuin
bouw van belang zijn.
De afdeeling Haarlem organiseert bij deze
gelegenheid in de Bovenzaal eene tentoon
stelling. Hoewel deze van geen grooten om
vang is, belooft zij toch zeer interessant te
worden. De fijnste gewassen zullen er ver
tegenwoordigd zijn. Een prachtcollectie
Orchideeën wordt ingezonden, benevens
een fraai sortiment Freesia's. Dit is een
Kaapsch bolgewas, waarin de fijnste nuances
van lila, wit en geel vertegenwoordigd zijn.
Naast tal van bloeiende bolgewassen zullen
ingebracht worden uitgebreide keurcol-
lecties van Cactussen en Vetplanten, waar
voor tegenwoordig zoo'n groote liefhebberij
bestaat.
Hoewel het oorspronkelijk de bedoeling
was deze tentoonstelling uitsluitend open
te stellen voor leden der Maatschappij, heeft
de afdeeling Haarlem toch (besloten tegen
een geringen toegangsprijs het publiek in de
gelegeriheid te stellen, wat Haarlem en om
geving op dezen tijd van het jaar aan bloem
gewassen te zien geeft.