Maria-Stüchtmg
>- PIJLTJES
f MAVRIDES
|L is de naam J1
DE SPAARNEBANK
GROOT-HAARLEM.
Spaarndanj.
breken van de Spieringmeer fa 1509 verder
Beethoven-Herdenkingsavond.
BURGERLIJKE STAND.
Aa sSjsstedlng.
Elke Mavrides-sigaret
zal U duidelijk maken
waarom.
MUZIEK.
G. J. K.
NEDERLANDSCH KUNSTVERBOND.
Jubileum J. A. Jansen.
Diefstal.
lederen middag van
2 tot 3 uur Polikliniek
Dieffstal van belastingplaatjes.
Onze taxi's.
Hoog bezoek aan „de Spaarnestad",
Aanbesteding.
Een avond bij de R. K. Vereeniging
van Groote Gezinnen.
Ontspanningsvereniging
„Ons Genoegen."
a v. a.
99Vl6
'0 'Va
se
!603/t
8 7/s
Gevonden dieren en voorwerpen.
Wisselkoersen en koersen
van Bankpapier,
laatste
1
■Haarlem heeft iti de laatste 40 jaar
een buitengewone uitbreiding gekregen.
De bevolking der groote steden dringt
zich dichter naar de duinen en met
een reeks van nieuwe wijken is Haarlem dan
pok omringd, die het stadsgebied voortschui-
ven naar Overveen, Bloemendaal, Santpoort,
Heemstede en sinds de laatste jaren ook sterk
naar het Oosten. Naar alle zijden strekt de
baan der electrische tram zich uit en is zoo
niet alleen oorzaak van bebouwing over de
streep, maar ook verder weg. (Aerdenhout-
Bentveld, Zandvoort, Heemstede.)
Laten we nu even naar het verre verleden
gaan.
Op den oosteiijken zoom der zand- of
geestgronden van de binnenduinen, hier be
grensd door de effene laagveenlanden met
hun groene weiden ten Zuiden van het IJ
kronkelde met breede bochten zich het Spaar-
ne als een scheiding tusschen de beide grond
soorten. Sinds overoude tijden kwam het uit
de plassen en poelen ten Oosten van Benne-
broek en Heemstede, die later met andere de
groote Haarlemmermeer zouden vormen,
naar het noorden om vriendschappelijk het
IJ de hand te drukken. Het Spaarne was dus
niet meer dan een veenwater, in vorm en be-
teekenis overeenkomend met Amstel en Rot
te. 't Was een riviertje, dat zich tot een breede
monding verwijdend, het overtollige water
uit het veenland en van den binnenkant der
duinen in het IJ stortte. Somtijds daarente
gen, vooral bij Oostelijke winden, liep het
teveel aan water naar binnen en zette de
lage oeverlanden soms tot aan den voet der
binnenduinen onder water. Al heel vroeg was
dan ook langs den Zuidkant van het IJ een
dijk gelegd en in verband daarmee besloot
men ook het Spaarne af te dammen. De dam
kwam onder Graaf Willem II (midden I3e
eeuw) tot stand. Sommigen meenen, dat die
te Haarlem tegenover de Damstraat gelegd
werd. Anderen evenwel meenen, dat het te
Spaarndam was. Hoe het ook zij, in 1285 was
Spaarndam van een schutsluis voorzien, waar
door het water van het IJ bij hoogen water
stand werd tegengehouden, terwijl de scheep
vaart niet werd gestoord en de afwatering van
het achterliggende land bij eb regelmatig kon
plaats hebben. Later kwamen er nog een
paar sluizei^ bij. Thans zijn er al vele jaren
die onder het beheer van Rijnland staan. Bij,
dezen dam en bedoelde sluizen ontstond nu
het dorp Spaarndam. Het was niet zoo gun
stig gelegen, als de plaatsen aan den dam van
Amstel of Rotte. Het bleef maar, zooals het
no is, een klein dorp, gebouwd tegen den IJ-
dijs. Een klein uur zuidelijker ontstond in de
grijze oudheid een dorp, zooals er zooveel op
den zoom der geestgronden het aanzien krij
gen. De droge zandbodem was aanleiding,
dat men zich hier veiliger kon vestigen dan op
vele punten in het moerasland. Het dorp, al
dus gunstig gelegen op korten afstand van het
IJ, beschut tegen dat water en niet van zijn
verkeersweg afgesloten, ontwikkelde zich
snel van nederzetting tot visschersdorp, van
visschersdorp tot stad en groeide tot het Haar
lem, dat we nu kennen. Het Spaarne toch
opende den weg naar het binnenland, te mid
den van een schoone natuur en van vrucht-
|t bare landouwen. De huizen en kasteelen langs
deu duinzoom en op de geestgronden, be
woond door den oudsten adel als Brederode,
Berkenrode, Heemstede vormde op deze plek
een geografisch middelpunt,"waar zich menig
bedrijf concentreerde, dat de bron werd voor
de - ontwikkeling van de buurtschap. Weinig
valt met zekerheid van die oude uurt te ver
tellen.
Het verhaal van het kasteel aan het Spaarne
en van reuzen van heer Lem zijn slechts le
genden, die niet historisch kunnen bewezen
worden. De plaats Haarlem was in 1116 reeds
bekend bij de ruiling van eenige goederen
tusschen den abt van Egmond en zekeren El-
ger, welke oorkonde door vier of zes mannen
i.van Harlem" onderteekend werd. Een oud
slot, dat hier stond en in 1132 verbrandde,
werd toen reeds een huis der oude graven ge
noemd en is zeer waarschijnlijk niets anders
dan het Slot Aelbertsberg, waarvan nog een
deel als aardappelenkelder bij het Meertje
van Berkhout over is. Zeker is, dat Haarlem
in 1245 van Graaf Willem II haar eerste hand
vest kreeg en er zijn paleis bouwde, waarvan
het huidige stadhuis nog een deel is.
Nu het dorp een stad was geworden, een
veilige plaats door grachten ingesloten, waar
men in den onrustigen tijd der fcinnenland-
sche toeristen een schuilplaats kon vinden en.
de poorters een goed bestaan hadden, breidde
de stad zich langzamerhand uit en werd zij
het handelsmiddelpunt van de omliggende
dorpen. Maar van tijd tot tijd ontvlamde de
dorlogsfakkel ook vóór en binnen de muren
der stad. We denken dan aan den opstand der
West Friezen tegen Graaf Floris den Zwar
ten in 1132, aan het Beleg van Jacoba van
Beieren in 1426, het Kaas- en Broodvolk in
1492. het Spaansche Beleg van 5 December
1572 tot 10 Juli 1573. Dan doemt nog voor
onzen geest die breede schare van Fransche
vluchtelingen op, die verdreven door de
opheffing van het Edict van Nantes, hier een
gastvrij onthaal vonden. Zij maakten de pro
vinciestad tot een nijvere veste, waar het fa-
brieksezen bloeide, waar zijde-, kant-, da
mast- en andere weverijen aan meer dan
10000 menschen arbeid verschaften. Het
heldere duinwater bracht de opkomst van
visscherij en bleekerij. Maar in de 2e helft der
papiereneeuw kwam de inzinking, langzaam
maar zeker gingen al de genoemde industrieën
ten onder en de bevolking verminderde.
Van 39400 inwoners in 1622, daalde de be
volking tot 26200 in 1748, tot 21200 in 1796
en 17400 in 1815. Daarop kwam de herleving.
In 1830 waren er weer 21600, in 1850 25800
in 1870 30500, in 1890 50000, in 1900
65000 bewoners. Ondanks dat veten om ve
lerlei redenen en allerlei oorzaken over de
streep gingen, steeg het inwonental in 25 jaar
tot 80000 en als de annexatie volbracht is,vlie
gen we over de 110000. Intusschen bleef
Spaarndam klein, al liep sinds eeuwen de
scheepvaart van uit 't noorden het IJ. Neer-
lands Noorden en Amsterdam naar het Zui
den en Rotterdam over Spaarndam. Maar al
die scheepvaart moest langs Haarlem. Dan
ging het over de Haarlemmermeer, dis lang
zaam maar zeker open vaarwater was gewor
den, door de Heemswetering, de Oude We
tering, het Brasemermeer tot Alphen aan den
Rijn en over de Gouwe langs Gouda en ver
der. Er was wel een kortere weg langs den
Amsterdamschen Overtoom, maar alleen voor
kleine vaartuigjes en Amsterdam verzette
er zich tegen met hand en tand, dat hier voor
grootere schepen een flinke sluis kwam, wat
eerst onder koning Lodewijk Napoleon van
Holland in 1810 tot stand is gekomen. On
willekeurig rijst de vraag waarom men niet
over det\ Amstel en verder naar het Zuiden
voer maar de Amstel is eerst in later tijd voor
schepen van eenig belang bevaarbaar gewor
den. Dan rijst de vraag waarom de Liede
niet genomen Zij voer uit het IJ buiten
Haarlem om, naar de Meer en na het door
naar het Zuiden. Maar dat stond Haarlem
ook niet aan en dit deed nu zijn best de Liede
te stoppen. Wat wij algemeene belangen noe
men, kende men nog niet of liever de ge
zichtskring was kleiner en plaatselijke belan
gen werden sterk naar voren geschoven.
Zoo bleef de oude vaart over Haarlem be
staan en Spaarndam voer zeer wel bij die druk
ke scheepvaart. Op één dag zag men bij wij
len eenige honderden schepen uit en in het
IJ doorschutten. Intusschen, hoe goed voor
zien van sluizen,hoe bloeiend door z'n scheep
vaart, visscherij en verwantej vakken, een
Rechthuis heeft het Ambacht Spaarndam van
zijn Schout en Schepenen in de dagen vóór
de Omwenteling van 1795 nooit bezeten. De
administratie was gevestigd in een kamer van
het schoolgebouw achter de kerk, en daar was
ook de zetel van de „Municipaliteit" in den
Franschen tijd, totdat er een" huis werd ge
kocht tot gemeentehuis en tevens tot veld
wachterswoning. Een dergelijke toestand van
het Raadhuis in de school bestaat nog te
Poortvliet en de Lier. Dat Spaarndamsche
schoolhuis is intusschen al jaren geleden afge
broken en er kwam een nieuwe school aan het
Spaarne tegenover de aanlegplaats van booten.
Spaarndam kocht een huis aan de Kolk, het
brandpunt van Spaarndams scheepvaart.
Spaarndam was intusschen grooter geworden
en wel tengevolge van het graven van het
Noordzeekanaal.
Eij de wet van 6 April 1874 werd de ge
meente aanzienlijk uitgebreid. Een groot deel
van het drooggemaakte IJ, Spaarndammer-
polder, benevens een deel van den polder
Buitenhuizen, vroeger tot Assendelft behoo-
rend, werd ingelijfd en zoo kwam Spaarndam
van 90 op 544 H.A.
In 1913 kreeg Spaarndam een nieuw raad
huis op de plaats van het oude aan de Kolk.
De Secretarie was toen al 25 jaren te Haarlem
gevestigd aan den Kruisweg boven een win
kel. 6 Februari 1913 werd dit in het nieuwe
Rechthuis ondergebracht, terwijl de gemeen
teveldwachter tevens bewaarder is. Het nieu
we raadhuis is zoowel buiten- als binnen
werks in oud-Hollandschen stijl opgericht.
Het staat aan het einde der Kolk, dicht bij den
dijk en de oude sluis, door graaf Willem II
hier in 1283 gebouwd. Het maakt in zijn om
geving van oude huizen en hooge boomen,
die doen denken aan een oud stadsgedeelte,
een goed figuur. De gevel is bijna 7 M. breed
en tot den top ongeveer 9 M. hoog. Hij is op
getrokken in harde miskleurige klinkers
(Rijnformaat). Tusschen de kozijnen aan be-
ganen grond en eerste verdieping is een fries
gemetseld aan sierverband. Hierin staat Anno
1912, met het wapen van Spaarndam in *t
midden, uitgevoerd in zandsteen. Gelijk
vloers zijn twee gekoppelde déur- en licht-
kozijnen. Op de verdieping zijn twee kruis
kozijnen met 2 draaiende onderramen. Het
bovenlicht prijkt met figuren in het kathe
draalglas in het lood gezet. In den zolder is
een drielichtkozijn en heel boven een rond
kozijntje. Een spiltrap met iepenhouten leu
ning voert naar secretarie en raadzaal. De
secretarie ziet op de Sluiskolk, de raad- te
vens trouwzaal op de kerk uit. In de raadzaal
is een 1.40 M. hooge lambriseering van ge
profileerde schrootjes. Verder is er een
schouwbetimmering met zijwanden, plat-
stukken en afdeklijst op consoles. De secre
tarie vertoont een dergelijke betimmering.
Ook de plafonds zijn van geprofileerde
schrootjes van vurenhout, eerst bruin gebeitst,
daarna gelakt. Secretarie en raadzaal zijn ge
meubileerd in Oud-Hollandsch eiken. Aan de
wanden prijken o.a. een tweetal schilderijen
door een der vorige burgemeesters, den heer
Haitsma Muiier aan Spaarndam vereerd. Ze
geven voorstellingen van Oud Spaarndam.
Architecten waren de heeren A.R. Hulshoff
en A.A. Kok van Amsterdam, de heer van
Wageningen, een Spaarndammer, was aan
nemer, die het werk lofwaardig heeft afgele
verd.
Tenslotte iets over het wapen.
Drie baarsjes en een ham
Is 't wapen van Spaarndam.
Zoo zegt een oud rijmpje. Het wapen be
staat uit een zilveren veld met drie gouden
baarsjes boven elkaar. Hieruit zou men kun
nen opmaken, dat de visscherij al van vroege
tijden af een der voornaamste middelen van
bestaan is geweest. Er is al eens beweerd, dat
het wapenschild eertijds den vorm van een
ham had.
De sluis, hier vlak voor ons, wordt nog ta
melijk veel, vooral in 't voorjaar gebruikt. Het
groote scheepvaartverkeer gaat evenwel door
de Groote Sluis, in den volksmond Schouw- j
sluis genaamd.
Welke dagen zal het Raadhuis beleven? Is j
Spaarndam dee! van Haarlem geworden, dan
zal 't niet langer Raadhuis zijn, maar een der
gebouwen van administratie van groot Haar
lem. Wat voor aanblik zal het Noorderbuiten-
spaarne ons over tien, zeg twintig jaar geven 1
Zal dan de bodem in den vaargeul op 10 Me
ter, wellicht meer zij n gebracht, de Schouwe-
sluis verbreed zijn en het Kanaal naar het
Noordzeekanaal uitgediept In onze verbeel
ding zien we reeds de VJaarderpolder tus
schen Spaarne en Liede in een zeehaven, de
lage polderdijkjes in breede handelskaden
herschapen en in plaats van boerderijen groo
te loodsen voor warenopslag en hooge fabrie
ken langs den oever. Is Haarlem weer zee
haven, dan zal Spaarndam opbloeien, zij 't dan
niet als zelfstandige gemeente, dan toch als
deel eener groote gemeente en zijn vroegeren
luister overtreffen.
Nu nog iets over Spaarndams vroegere ge
schiedenis. De Burgemeester verdwijnt en
zal vervangen worden door een soort wijk
meester of commissaris, zooals te Hoek van
Holland, de Raadsleden treden af, een paar
komen misschien in Haarlems Raad terug,
rriaar zij vormen niet het gemeentebestuur van
Spaarndam.
Vanouds stond het ambacht Spaarndam
onder de Grafelijkheid van Holland en na de
afzwering van Filips II in 1580, evenals de
tol onder de Staten van Holland en West-
Friesland. Vanwege de Provincie werd een
ambachtsheer aangesteld. De laatste was Mr.
Pieter Vermeulen, heer van Herwijnen, Raad
j in de Vroedschap en Burgemeester der Stad
i Haarlem. Vóór de Fransche omwenteling
1795 bestond de regeering uit een schout, vijf
schepenen en een secretaris. De baljuw van
Kennemerland benoemde elk jaar de schepe
nen, uit dubbeltallen door schout en schepe
nen opgemaakt. De schout van Spaarndam
(dikwijls tegelijkertijd van Spaarnwoude,
zooals o.a. J.H. Kuiper (zie zijn grafsteen op
't kerkhof aldaar) was tevens secretaris en
bode. Kort na de revolutie is Pieter Vermeu
len als ambachtsheer ontslagen, omdat hij „de
oude constitutie aankleefde" of liever oranje
gezind was. De provisioneele representanten
stelden in zijn plaats Caubier aan.
De omwenteling ging te Spaarndam heel ge
moedelijk in zijn werk. Alles was al voorbe
reid. De schout hield tot het volk een heel
aardig speechje en het was gebeurd. Hij werd
dadelijk tot burgemeester gekozen en Spaarn
dam- kreeg ook een municipaliteit (1795
1813). Toen kregen we een burgervader met
gezworenen en na de invoering der Gemeen
tewet van Thorbecke een Burgemeester met
een Gemeenteraad.
Gisterenavond om 8 uut vond in Hotel
,den Hout" een herdenkingsavond plaats
van Beethoven, waartoe xnej. Paula Horo
witz, mevr. Ellen Russe, en den heer Ma-
rius Monnikendam hun medewerking ver
leenden.
In plaats van een inleidend woord van
Marius Monnikendam, droeg mevr, Rttsse
een gedicht voor van den beroemden
Papini, uit diens laatste werk: „Pane e
vlinodoor hem gemaakt op den genialen
Bee hoven.
Was de vertaling (behalve het ,Angelo
sOTdo") heel goed weergegeven, tcch was 't
oorspronkelijke gedicht, in het zoete, zan
gerige, klankrijke Ilaliaaosch veel plasti-
sc-her van zegging en uitdrukking. Daarop
volgde de Sonate in f majeur, op 10. Piano
solo, dat gespeeld werd door Marius Mon
nikendam. Wij kunnen niet dan zijn geniaal
spel bewonderen, dat zeer goed van tech
niek en uiterst fijn van aanvoeling was.
Duidelijk waarneembaar i9 het hoe Beet
hoven bij de creatie van dit werk zich reeds
losmaakte uit de banden der traditie en
komt tot een vrije, machtige uiting van z'n
ontzagwekkende genialiteit en een onpeil
bare diepte. Steeds worden z'n vormen
grooter, naarmate z'n gedachten grootscher
worden. Hiercp volgde de Frühlingssonate
voor viool en piano. We hebben hier Paula
Storowitz (viool) kunnen hcoren, die zeer
veel voor de toekomst belooft, mils zij haar
spel weet te beschaven. Af en toe was dit
veei te geforceerd en niet geheel „tadellos".
Ze weet zich nog niet geheel in te leven
in de gedachtensfeer van den grooten mees
ter, wiens gedachten grootscher worden
naarmate de .subtiliteit van z'n innerlijkheid
zich verfijnt en z'n gedachten hocger gaan.
Na de pauze speelde Marius Monniken
dam Sonate op. 110, (piano-solo). Uit dit
stuk dat Beethovten componeerde in z'n
3e kunstenaarsperiode, sprak een geweldige
passie, die meesterlijk tot uitdrukking
kwam in de wondermooie spel en voor
dracht.
Hierop volgde Menuet in G. majer
„Rondius fiber ein Thema von Beethoven",
waar Paula Horowitz zeer veel goed maakte
en een welverdiend applaus oogstte.
Tot slot volgde de Egmont-ouverture
voor Piano 4 mains, die gespeeld werd
door den heer Monnikendam en mevr.
Ellen Russe,
Ook werd aan de dames een bouquet
aangebeden; wij kunnen den heer Marius
Monnikendam geluk wenschen met zijn
muzikale prestaties.
Ook Paula Storowitz en Mevr. Ellen
Russe wenschen wij succes en hopen, dat
dit met den tijd nog moge proeien.
L. B,
olieverfschilderij: Boomgaard ïn Zuid-Lim
burg van Jessurun de Mesquita twee hout
sneden; Duiven en Berggeit; van J. Poor
tenaar: vier etsen van Londen.
GEMEENTELIJK ORGELCONCERT.
Vrijdag 4 Maart a.s. vindt het 9de (voor
laatste) Gem. Orgelconcert ia dit seizoen
plaats. Medewerking hierbij verleent de
bekende violist Francis Koene, de tegen
woordige 1ste concertmeester van de Staats-
opera te Dresden.
VISCHCOLLEGE „DE LUSTIGE
HENGELAAR."
Zondag 1.1. hield bovengenoemd college
haar laatsten kaswedstrijd in dit seizoen.
Wegens het slechte weer werden er 3 halve
uren gevischt en werden er 85 stuks baars
gevangen.
Des avonds werden de prijzen door den
wnd voorzitter den heer L. Wilker, met een
toepasselijk woord aan de deelnemers uit
gereikt.
De uitslag was als volgt le pr. L. Wilker
(met de grootste) 2e pr. N. Tangermann
3e pr. C. v. d. Wouwer 4e pr. L. Pérukel
5e pr. J. Hartman 6e pr. J. v. Westerhoven
7e pr. F. de Boute 8e pr. Th. Wigcherinck
9e pr. Br. Jansen 10e pr. J. Prinsen lie pr.
C. van Haarlem en 12e pr. G. Stoof. De
bijprijzen, geschonken door de heer Prinsen,
Tangermann en Wilker, werden gewonnen
door C. v. d. Wouwer en F. de Bonte,
Geboren: 27 Febr, A. v. d. Veldtv. d.
Kroft, z. 28 Febr. P. C. v. Noortden Os,
z. 1 Maart: E. M, KorsTurkenburg, z.
Overleden: 27 Febr.: S. de Vries, 53 j.,
Julianiastraat. 28 Febr.: J. G., 1 mnd., z.
van G. Lagerweij, Leidschestraat. J. J.
Victoor, 74 j., Kamperlaan, J. P. van
NimwegenLautenbach, 61 j., Nassaustraat
1 Maart: F. J, Visser, 77 Jansstraat
G. LangendijkFrankfort, 75 j., Nobelstraat
Ondertrouwd: 1 Maart: G. H- Kaars Sijpe-
steijn en A. R. Stap.
Door den architect B, N. A. Aug, M. J.
Sevenhuysen werd namens het bestuur van
Je Coöp. „Vooruitgang" aanbesteed de bo
venbouw van een brood- en. banketbak
kerij alhier. Ingekomen waren de volgende
biljetten: Kon. Beton Ijzer Maatsch. v. Wa
ning, Rotterdam, 76.915; N. V. H. But-
zet, Den Haag, 76.600; Nat. Betonbouw
Den Haag, 74.800; Aannemers Maatsch.
CAPETKWARTET.
BEETHOVEN-AVOND.
Nog éénmaal zijn zij, sinds Capet en de zij
nen na den gedenkwaardigen Beethovency-
clus in het Concertgebouw van ons afscheid
namen, ons komen verrassen met Ravel,
Franck en Debussy. Ook die eene maal be
leefden wij ongekende emoties en gold het als
een voortzetting van wat bij Beethoven was
afgebroken.
Nu ten derden male mochten wij „Toon
kunst" danken dat zij het weer mogelijk
maakte, deze Beethovenvertolkers bij de
gratie Gods onder ons te zien. Mochten wij op
dien Beethovencyclus van nu drie en een haif
jaar geleden den gestagen groei beleven van
den heros der tonen, wijl in zes avonden de
17 kwartetwerken tot uitvoering kwamen, he
den werd dit volgroeiïngsproces doorgemaakt
in een enkelen avond, wijl uit elk der drie pe
rioden van Beethovens kunst één werk ons
werd gebracht, achtereenvolgens het zonnige
G-dur no. 2 uit opus 18, dan het „Harfen"-
kwartet (opus 74) om te einden, waar Beet
hoven zijn levenstaak als geëind kon be
schouwen den menschen te wijzen den weg
ter bevrijding. In dit heerlijk A-moll kwartet
beleefden wij nog eenmaal wat ons aan het
eind van dien onvergetelijken cyclus over
stelpte, ons allen, die daar te luisteren waren
gekomen. Daar stonden dan, als na de gigan
tische Fuga aan den eindeloozen jubel geen
eind wilde komen, Capet en de zijnen op het
podium, als de verwekkers van dat heilig
enthousiasme even blij verrast als de geluk
kigste onder ons. Niemand vermocht van de
plaats te komen, wij voelden dat onze jubel
voor een heel klein deel onzen dank uitdrukte
en zoo konden wij dus niet heengaan. Toen
kwam het oogenblik, dat de Lösung bracht
père Capet kwam ons tegemoet en breidde
als om nog eenmaal allen te omvatten beide
armen naar ons uit.
Zooeven ook waren wij niet tot heengaan te
bewegen, voor en aleer de heerlijke kunste
naars Camille Delobelle, Henri Benoit, Mau
rice Hewitt en de van God gezonden leider
Lucien Capet herhaalde malen tot de jui
chende menigte waren teruggekeerd. Nog
voelden wij hoe weinig onze blijken van ver
eering vermochten uit te drukken, tot ten les
te het blijde licht, dat van Capet's gelaat uit
straalde ons nog eenmaal het innig contact
bracht, dat een afscheid mogelijk maakte.
Een afscheid dat (altijd weer blijkt het) toch
geen afscheid is. Zoo wordt het ons mogelijk,
straks te Parijs mede te vieren de blijde hul
diging, die gansch de wereld, als zij 27 Maart
herdenkt den dag, dat honderd jaar geleden
Beethoven is gestorven, zal brengen aan Lu
cien Capet en de zijnen het quatuor Capet,
reeds bij het leven gehuld in den nimbus van
stralend licht, dat ons herinnert hoe door de
besten onder de menschen wordt levend ge
houden het contact met de oneindigheid.
Door de afdeling Haarlem vanh et Nederl,
Kunstverbond zijn de volgende kunstwer
ken aangekocht: Van djarlem Eyck, een
voorheen F. Broersma, Haarlem, ,t 71.980;
Doedens en, Schilders Alkmaar, 71.917;
W. M. T. Thyssen, Amsterdam, 68.270;
Verheijdt en Smids, Schoten, 68.178; L.
Raaymakers, Wouw, 68.100; Zaansche
Coöp., Bouwerbond, Wormerveer, ƒ66.900;
Jonker en v. Herwaarden, Haarlem, 60.000;
P. J. LI. Stiphout, Haarlem, 64.914; Boele
en v. Eesteren, Alblasserdam, 63.340; P.
Boxs, Schoten, 55.550.
Inschrijving gecombineerd beton en bo
venbouw: Koninkl, Beton Maatsch. v. Wa
ming, Rotterdam, 90.500; N.V. H. Butzer,
Den Haag, ƒ90.380; Nat. Betonbouw, Den
Haag, 87.700; Jonker en v. Herwaarden,
Haarlem, 86.842; W. M. T. Thyssen, Am
sterdam, 80,320.
De hoofdboekhouder der Gemeente-Rei
niging, de heer J. A. Jansen, virde heden
zijn 25-jarig dienstjubileum bij de gemeen
te. Hij werd bij deze gelegenheid toegespro
ken door den directeur, den heer A. v,
Driel en het afdeelignsbestuur van het
Nationaal Verbond van Gemeente-ambte
naren, De collega's hadden verschillende
cadeaux geschonken, o.a. een artistiek be
werkte muziekstandaard, een vulpenhouder
en een bloemenmand. Eveneens waren
bloemen gekomen van het Nat. Verbond v.
Gem.-ambtenaren.
Wethouder mr. J. N. J. E Heerkens
Thijssen sprak den jubilaris eveneens toe,
terwijl hij op het stadhuis werd gecompli
menteerd door den burgemeester en hem
het gebruikelijke cadeau werd overhandigd.
Door de recherche is de 20-jarige M. II.
D aagehnouden, verdacht van diefstal van
een taschje, dat in een café door een be
zoekster een oogenblik op tafel was gelegd.
In het taschje was 0.95.
Bij de politie is aangifte gedaan dat van
een onbeheerd staand rijwiel het belasting-
merk is ontvreemd.
Op aanwijzing van een burger, die iemand
in de Groote Houtstraat voor den winkel
der firma S. een rijwielplaalje van een flets
die iemand 1 nde Groote Houtstraat voor
den winkel der firma S. een rijwielplaatje
van een fiets zag nemen, is door de recher
che de 27-jarige los werkman J. v. K. ge
arresteerd en naar het 'ouvoau van politie
overgebracht. De man verzette zich ten
sterkste tegen zijn aanhoudig. n
Eenige jarer, gei eden wat vliegt die
tijd toch snel voorbij! klaagden wij over
de hooge taxi-tarieven in Haarlem, die het
gebruik van deze overigens gemakkelijke
wagentjes tot een ongewone luxe maakten.
Wij drongen aan op verlaging, mede omdat
die hooge tarieven aan Haarlem als luxe-
en uitgaansstad een weinig begeerlijke re
putatie bezorgden. Het heeft lang geduurd,
maar de verlaging is er nu toch sinds eenige
maanden door. Helaas, oo z'n Haarlemsch,
d.w.z. half aangepakt. De verlaging wij
wezen er reeds vroeger oo is zeer mi
niem geweest. Omdat het niet meer lijden
kon, volgens de taxi-eigenaars. Enfin, ze
moeten dat zelf weten, maar wij wijzen toch
elke klacht vai de band over de niet noe
menswaardige vermeerdering van passa
giersvervoer. die de tariefsverlaging heeft
meegebracht. Aanzienlijke vermeerdering
mocht men van zulk een kleine verlaging
niet verwachten. Wat wii beoogden was een
tarief, zoo laag dat bet 't taxi-verkeer zou
populariseeren. Maar wanneer voor een af
stand Groote MarltStation een prijs van
tachtig cent in rekening wordt gebracht, zal
niemand er aan danken eèn taxi inplaats
van een trammetje te nemen.
Een ondernemer met durf. die den prijs
van een rit oer taxi zeer laatf stelt en
daarvoor doeltreffende reclame maakt, moet
succes hebben. Wat in Parijs, Brussel en
Weenen slaagt, moet ook in Haarlem kun
nen slagen, want verhoudingsgewijs is Haar
lem en omgeving bewoond door een koop
krachtiger publiek dan de genoemde we
reldsteden.
Dat over de eerste twee maanden van
dit jaar de uitkomsten niet aan de ver
wachtingen hebben beantwoord, zegt dus
niets ten nadeele van de tariefsverlaging,
doch pleit alleen voor een nog grootere ta
riefsverlaging en meer bedrijfsreclame.
Gisterenmiddag heeft mgr. Dionysius Nja-
radi, bisschop van den Oosterschen ritus in
Jugoslavië en apostolisch administrator van
Tsjecho-Slowakijë, vergezeld van pater
Schrijver, vice-provinciaal van Galicie en
pater van Keulen uit Rotterdam, een bezoek
aan Monseigneur Callier gebracht. Na af
loop daarvan heeft het gezelschap, begeleid
door den Wel Eerwaarden Heer Pichot,
secretaris van het Bisdom, zich naar de
drukkerij „de Spaarnestad" begeven, waar
ruim drie kwartier vertoefd werd.
In de directiekamer heeft mgr. Njaradi
met den directeur de vennootschap en de
hoofdredacteuren der Nieuwe Haariemsche
Courant en Katholieke Illustratie kennis
gemaakt en daarna met groote belang
stelling naar de dagbladen en illustra
tie-uitgaven dezer onderneming gevraagd,
waaromtrent de heer v. d. Griéndt Mon
seigneur nauwkeurig inlichtte. Vervolgens
werd, voor zoover de tijd het toeliet, een
tocht door de administratie- en redactie
zalen, de fototechnische afdeelingen en de
drukkerij gemaakt. Mgr. Njaradi sprak bij
het afscheid zijn groote voldoening uit over
hetgeen hij had mogen zien en bewonderen.
Met de levendigste belangstelling had de
Servische Bisschop van alles kennis geno
men, omdat zijn vurigste wensch is ook
eenmaal in Jugoslavië met zijn vier mil-
lioen Katholieken een Katholieke drukkerij
te kunnen oprichten.
Hedenmiddag werd door het bestuur van
de stichting „Noorderkerk en -School", te
Haarlem, aanbesteed het uitbreiden Van
de „Noorderschool" aan de Velserstraat te
Haarlem. Ingekomen waren 11 biljetten.
Laagste inschrijver Gebr. C, en D. Helling
man, Haarlem en Amsterdam, 31.373
Het is steeds een lust, een uitvoering of een
feestvergadering van de R.K. Vereeniging van
Groote Gezinnen bij te wonen. Maar gister
avond was het een dubbel genoegen, omdat de
uitvoering gegeven werd in den aardigen
schouwburg aan den Jansweg en omdat de re-
citeer-afdeeling van den R.K. Kring opvoerde
het successtuk „De Toog van mijnheer
Pastoor".
Het was dan ook geen wonder, dat de zaal
tot in den nok toe gevuld was geen plaatsje
was onbezet gebleven. De heer W.J.B. v.
Liemt, bestuurslid, wees vol vreugde daarop
in zijn openingswoord, doch daarnaast merkte
hij op, dat het bestuur toch slechts betrekke
lijk tevreden was, omdat ongeveer 100 4 150
personen geen plaats meer hadden kunnen
krijgen en dus teleurgesteld hadden moeten
worden. Onmogelijk was te voorzien geweest,
dat een zoo groot aantal personen de opvoe
ring zouden willen bijwonen. Juist het stuk
„De Toog van mijnheer Pastoor" was geko
zen, omdat dit de laatste maand reeds drie
maal was opgevoerd. Toch was de belangstel
ling ook nu nog enorm. Gistermiddag 3 uur
was nog slechts een tiental plaatsen op de
gaanderij over, doch die waren gisteravond na
tuurlijk in een ommezien weg.
De heer Van Liemt wees er verder op, dat
de teleurgestelden de misrekening aan zich
zelf te wijten hebben. Er is nu eenmaal in
Haarlem geen schouwburg, waar men 1000
menschen kan bergen en zooveel plaatsen
heeft men noodig, want de Vereeniging telt
500 leden en ieder krijgt twee toegangsbe
wijzen. Het bestuur had juist op de program
ma's laten drukken, dat men toch vooral zijn
plaatsen zou bespreken, om teleurstelling te
voorkomen, want dat voor het beschikbaar
zijn van niet-besproken plaatsen niet kon
worden ingestaan, maar men heeft dit niet ge
daan, en het er maar op gewaagd. Diegenen
zijn nu teleurgesteld. Spr. wenschte ten slotte
allen een genoeglijken avond toe.
Daarna werd „De Toog van mijnheer
Pastoor" opgevoerd. Het behoeft zeker niet
gezegd te worden, dat ook thans daarmede
weer een groot succes geoogst werd. Dc aan
wezigen hebben zich kostelijk vermaakt. Zoo
wel de Vereeniging zelf als de Kring kunnen
zich feiiciteeren, want het was een vreugde
volle Vastenavond voor de aanwezigen, zoo
heerlijk, als zij zich maar konden wenschen.
„De Krekel", die zich wederom welwillend
beschikbaar gesteld had, vulde op voortreffe
lijke wijze de pauzes aan en droeg daartoe me
de bij tot het succes van den avond.
Na het derde bedrijf sprak de heer Van
Liemt eenige waardeerende woorden jegens
den R.K. Kring en bood namens de vereeni
ging een fraaien krans aan. Deze werd door
den heer H.N. Smits, voorzitter van den R.K.
Kring den regisseur omgehangen, waarna de
heer Smits een kort woord van dank sprak en
de verzekering gaf, dat de R.K. Kring bereid
was, om na de Vasten hetzelfde stuk (of een
ander blijspel) nog eens voor de leden der
Vereeniging op te voeren, om daarmede de
thans teleurgestelden ter wille te zijn.
Zendag 6 Maart hoopt de Ontspannings
vereeniglng „Ons Genoegen", een bezoek
te brengen aan Teyler's Museum. De
conservator, de heer Buisman, zal in de 1
6% Nederland 1923
Nederl 1917
4?4 N. L 1926 B.
N.-L 1923 D..
Oude Vaart
dito Gem. Eigend.
Mij. „Nederland"..
Scheepvaart-Unie
Rotterd. Lloyd
Paketvaart 233
Oude Boot
Holl. Stoomboot
Jurgens gew
Nederl. Kunstzijde 271
Maecubee
Holl. Kunstzijde
Koloniale Bank
Indische Bank
Cert. Handel Mij...
Reso dito
Phoenix
Geconsolideerde
Kon Olie
U. S. Steel
Marine comm.
Marine pref,
Java Cultuur
Vorstenlanden
Actions id.
Poerwoderjo
Oude Deli
MIau
Allied Sumatra
Oostkust
v. I. C. O
Deli Bat. Rubber
Dordtsche Petr.
Southern Rails
Onion
Anaconda
Wabash
1017/i«
102
102
99i/M
953/4
953/4
I0|i/a
48i/2
88
89
843/4
1913/4
193
1751/4
233
233
1041/2
105
781U
173 I
173
271
274-5
1021/,
IO21/2
973/4
97i/2
260
262i/a-3
'771/4
177
1611/2
161
161
131
259
259
3913/4
3921/g
>6H/2
1621/,
87/s
431/2
44i/3
7261/2
725
393
394
189
J89
178
'203/,
450
450
442
441
466
466
3453/4
351
350
351
J87
188b
U8i/a
119
2261/2
224-5
213
217
280
28
371 1
1251/2
1261/,
'085/8
170
971/2
74II/16
751/,
afd. Kunstverzamelingen eenige toelich
tingen geven.
A. Maarleveld, Nagtzaampiein 16, armband
je Stefters, Spaarne 36, briefH. Schrama,
Voorzorgstraat 49, bril in étuiG. Nijhuis,
Graaf Willemstraat 19, Duitsch leerboek
H.J. v. Leen, Klein Heiligland 48, boekje
en loterijbriefjes; De Wilde, Jordenstraat
43, mantelceintuur C. Makkelenburg. Burg
wal 40rood, gewichtPolitiebureau, Smede-
straat, grijze kinderhandschoen J. v. Aken,
Kinderhuissingel 62D, glacé dameshand
schoen 4 Piet, Zijlstraat 75, zw. bruine hopd
„Fauna G. Hirs, Oranjestraat 107, dames
horloge G. Koelemeijer, Breestraat 3,
halssnoer Politiebureau Smedestraat, idem
A. v. Melsen, Kennemerstr. 1 rood, bruine
handshcoen J. Benjamin, Kinderhuissingel
24a, zwarte hond A. v.d. Burg, Edisonstr.
poes (oranje) „Fauna"Mej. Ophuyzen,
Zandvoortscheweg 68 Aerdenhout, oorbel
W. Landwert, Drossestraat 23, portemonnaie
m.i. v. Kampen, Saenredamstraat Cl,
damesparapluie C. Groen, Korte Jansstr,
8, portemonnaie m,i. M. Seubring, Leid
schestraat 113, melkbussleutelW. Bosch,
Nassaulaan 19, sjaal; G.W. v. Es, Mr.
Joostenlaan 17, kinderschoentjeDirec
trice Doorgangshuis, Ciuquiusstraat 12,
Huissleutel H.S. Knoop, Gasthuissingel
4Srd„ zak tabak Sietes, Oudeweg 1 Haarl.
liede, tasch met muziek Huis in 'f Veld,
Drappenierstraat 10, schooltasch met boe-
ken H. Konings, Eendrachtstraat 1, tasch
W. Voges, Kenaustraat 8F, actetasch met
vleeschW. Buis, W. Heerenstraat 7rd.,
werkpak J. de Zeeuw, Leliestraat 19, kolen-
zakken v. Wetering, Spaarnhovenstr. 36,
rijwieltasch met plaatjes Concierge Raad
v. Arbeid, Statenbolwerk, rijwielbel. merk
J. Lubbers, Heerensingel 67 rd., rozenkrans
P. Boer, Paul Krugerstraat 6, autoslinger
Bruys, Thomsonlaan 51, bal S. de Goede,
Fabriciusstraat 34, bankbiljet H. Bijlsma,
Krelagestraat 36 rood, ceintuurA. v.d.
Tak, Bloemgracht 164 A.dam, horloge met
ketting C. Vrugt, Potgieterstraat 51, grijze
heerenhandschoenJ.D. Koopman, Deift-
straat 29, bruine dameshandschoen Politie
bureau, Smedestraat, glacé handschoen
Gosen, Frans Halsstr. 36rood, zw. bruine
hond „Fauna" Benjamin, Kinderhuissingel
24a, zwarte hond „Fauna"; v.Gulik, Schouw
tjeslaan 13, bast. gele herder „Fauna"
Marcus, Verbindingsweg 28, witzwarte hond
„Fauna" v. Weeien, Ursulastraat 10D,
grijze poes „Fauna"B. Meier, Zuidpol
derstraat 74, padvindersmes Avenbrecht,
Brouwersplein 3rd., portemonnaie m.i.
J. de Vogel, Papentorenvest 14rd., tabaks
pijp 't J-J, Booda, Parklaan 21, portefeuille
m.i. Eveloppe, Fabriek Spaarndamsche-
weg, bos sleutels A. v.d. Steijn, Cecilia-
steeg 7, sleutelJ. v. d. Nouland, K. Be
gijnestraat 7rd., tasch.
1 MAART
EEKSTfc
KOERS
KOERS
BERLIJN
i
59.24
59.201/2
PARIJS
9.80
9.771 /8
BRUSSEL.
1
34.66
34.731/2
WEENEN
35.20
35.19
LONDEN
i
12.123/g
12.11
STOCKHOLM
66.70
60.70
KOPENHAGEN
66.60
66,571/3
OSLO
1
64.90
64.79
BAZEL
t
48.10
48.04l/a
NEW-YORK
-
2.50
2.493/,
ROME
1
10.95
10.93
PRAAG
1 L
7.45
7.401/2
WARSCHAU
77.-
co
CM