*jhh)ü£ getieeséen v&tiftaaii defüticL
BINNENLANDSCH NIEUWS.
Het wetsontwerp tot regeling
van den Hoogen Raad
van Arbeid.
Geschenken
voor Prinses Juliana
STATEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
Het ontwapeningsvoorstel.
GEMENGD NIEUWS.
Van een hoogte van 4 meter
gevallen.
Een autobus in de Merwede.
Inbraak in een goudsmids
winkel.
Een spoorwegderailiement
voorkomen.
De Fokker VII behouden
teruggekeerd.
Vermoedelijk door den schrik
gedood.
Typhus aan boord van het
stoomschip „Texel".
Een vrachtauto door den
trein gegrepen.
Het water der groote rivieren
stijgt.
Kindermoord.
De belooning van een moedig
en zelfverloochenend gedrag.
KUNST EN KENNIS.
Johan Schoonderbeek. t
Samenwerking van
artistenbonden.
UIT HET
AND* t
Onder de Radio-berichten: De Oostenrijksche nationale Raad heeft
liet voorstel tot vervroegde ontbinding aangenomen. Een aardbeving
in Hongarije. Gisteren is het 69e congres der Vereenigde Staten ge
sloten.
MARKTNIEUWS.
Marktwezen Gouda.
Reorganisatie defentiewezen.
De wet op den arbeidstijd.
De Oostenrijksche
parlementsontbinding.
De werkloosheidsverzekering
in Oostenrijk.
Aardbeving in Hongarije.
Conflict spoorwegpersoneel
T sjecho-Slowakije.
Een rede van Trotski
De nota der Ver. Staten
aan Mexico.
Het Amerikaansche Congres
uiteengegaan.
De strijd om Sjanghai.
De terugtrekking van de buiten
landsche troepen buiten de
nederzetting geëischt.
Een adres van de werkgevers.
De R. K. Werkgeversvereniging, de
Chr. Werkgeversvereniging en het Ver-
hond van Ned. Werkgevers hebben een
adres aan de Tweede Kamer gezonden, in
verband met het ontwerp van wet tot
wettelijke regeling van den Hoogen Raad
van Arbeid.
Adressanten meenen zich tegen het tot
stand komen van deze wet niet te moeten
verzetten, omdat van de zijde der arbei-
dersvakvereenigingen op het plan van een
wettelijken grondslag van den Hoogen
Raad van arbeid bijzonder prijs wordt ge
steld. Desniettemin zijn zij van oordeel, dat
een wettelijke regeling bij bijzondere wet
van de samenstelling, werkwijze en be
voegdheden van den Hoogen Raad van Ar
beid door de grondwet niet geboden is.
Deze stelt slechts den eisch, dat een orga
nieke wet tot stand kome, waarin regels
worden ges'eld, krachlens welke vaste col
leges van advies en bijstand in het leven
zullen worden geroepen.
Wat omtrent de taak van den Hoogen
Raad van Arbeid in het wetsontwerp is be
paald, vindt, aldus adressanten, in ons mid
den geen bestrijding. Alleen heeft het hun
•getroffen, dat de verhouding van den Hoc-
gen Raad van Arbeid tot andere colleges,
die over zaken, den arbeid rakende, advi-
seeren, in het wetsontwerp niet wordt ge
regeld.
Wat betreft de samenstelling van den
Hoogen Raad van Arbeid, wil het adressan
ten voorkomen, dat deze volgens de rege
ling, welke de minister gedacht heeft, onder
algemeene omstandigheden niet een be
hoorlijke samenstelling der adviezen waar-
bergt Zoo wordt geheel aan den Raad
overgelaten, zich in commissies of afdee-
iingen te splitsen. Adressanten hadden
liever gezien, dat het ontwerp imperatief
bepaalt, dat de Raad bijv. in vier groepen
verdeeld zal worden.
In hun gedachtengang zou greep I dan
vertegenwoordigen: het industrieele be
drijf (groot-, midden- en kleinbedrijf);
groep II bet handelsbedrijf (groet- en klein
bedrijf); groep III het scheepvaartbedrijf en
groep IV het landbouwbedrijf.
Aan een onafhankelijk president zou de
leiding van de vergaderingen van deze
groepen behooren te worden toevertrouwd.
De huidige verdeeling van den Raad in
vakgroepen kan h. i. gevoeglijk verdwijnen.
Adressanten hebben tot hun leedwezen
uit het ontwerp gelezen dat de minister
van Arbeid, Handel en Nijverheid van mee
ning is, dat ook in den vervolge ambtena
ren en z.g.n. wetenschappelijke leden als
stem-adviseerend aan de werkzaamheden
van den Raad moeten blijven deelnemen.
Hun oordeel wijkt in dit opzicht af van dat
van den minister. Wil men echter een be
perkt aantal wetenschappelijke leden
(adressanten gaven aan 'n maximum van 5)
in den Hoogen Raad van Arbeid opnemen,
dan zou aan deze leden, evenals aan de
hoogere amb'enaren h. i. uitsluitend een
adviseerende bevoegdheid moeten worden
gegeven.
Adressanten missen In het wetsontwerp
een bepaling, waarbij aan een groep werk
gevers of arbeidersvertegenwoordigers het
recht wordt gegeven om personen, die op
een bepaald technisch gebied deskundig
rijn, in den Raad als buitengewoon lid
met adviserende stem, mede te brengen.
Met de regelen, die het wetsontwerp met
betrekking tot het voorzitterschap en het
secretariaat van den Hoogen Raad bevat,
kunnen adressanten zich in het algemeen
zeer wel vereenigen, terwijl ook het stapel-
puut V n de regeering ién aanzien van dc
tinan- n van den raad aanbeveling ver-
dieni."
De centrale bond van Oranje- en Buurt-
vereenigingen te Rotterdam zal aan H. K. H.
Prinses Juliana ter gelegenheid van haar
18den verjaardag een schilderij aanbieden.
De opdracht voor de vervaardiging daar
van is gegeven aan den kunstschilder G.
Altmann te Rotterdam. Het schilderstuk
zal een Maasgezicht voorstellen met op den
achtergrond Rotterdam. Tevens zal een al
bum worden aangeboden, vermeldende de
namen van alle deelnemende verenigingen
en de besturen. Dit album, gevat in gewat
teerd 1 -ren band, zal versierd worden met
in calligrafisch werk uitgevoerde voorstel
lingen en wapens. De teekenaar daarvan is
de heer A. E. A. Duiver te Overschie.
Een telegram uit Weenen maakt melding
van het feit. dat alle vroegere kinderco
mité'» in Oostenrijk zich aangesloten heb
ben bij de Vereniging „Oostenrijk—Neder
land", met het doel om op 30 April, den
verjaardag van prinses Juliana, een ge
schenk aan te bieden als dank van de
<50.000 Oostenrijksche kinderen, die in de
moeilijkste oorlogsjaren gastvrijheid in ons
land hebben genoten.
Het geschenk zal den vorm krijgen van
een album met zoovee' mogelijk ondertee-
keningen van Oostenrijksche kinderen, die
in Nederland geweest zijn. Het geheel zal
verlucht worden door platen uit Oostenrijk.
In de vergadering der Tweede Kamer
werd Vrijdag voortgegaan met de algemeene
beraadslagingen over het voorstel-Ontwape-
ningswet.
De heer BOON (V.B.) vervolgde zijn af
gebroken rede en besprak allereerst de oor
logskansen. Volgens de voorstellers kan een
nieuwe Europeesche oorlog niet worden ver
wacht, maar Vandervelde acht het gevaar
daarvoor geenszins denkbeeldig. Ook hier
te lande ziet men het gevaar daarvoor in
sociaal-democratische kringen in.
Men vestigt vffel hoop op de internatio
nale werkstaking, maar deze is mislukt tegen
Hongarije en evenzeer met Pelen en Rus
land. Dc voorstellers werpen elke gedachte
aan revolutie verre van zich. Spr. aanvaardt,
dat zij thans -geen gewelddadige politiek wil
len, al nam in 1914 het Sociaal-democratisch
congres de bekende motie met een staart
aan over het revolutionaire standpunt der
S.D.A.P. En de militaire commissie der S.
D.A.P. verwerpt het standpunt van geweld
loosheid, men laat dus een achterdeur open.
In Oostenrijk is oo het oogenblik een leger
in handen der vakvereenigingen en der S.
D.A.P. Daar staan twee legers tegenover
elkaar, tot de tanden gewapend."
En thans de veiligheidswacht van 25.000
man, dit de grenzen moet markeeren! Heb
ban we daarvoor 25.000 man noodig om den
vijand te zeggen „vrienden, daar is nu de
grens!" Kunnen we dat riet veel goedkooper
met paaltjes, waarop reclame? En hoe moet
die wacht vreemde troepen beletten de grens
over te komen? Dat konden we tijdens de
mobilisatie.
Hierna spreekt spr. over het standpunt
van de volgelingen der sociaal-democraten,
de vrijzinnig-democraten.
De voorstellers zeggen, ziclï nooit klei-
neerend over de weermacht te hebben uit
gelaten. Maar wat hebben zij vroeger ooit
anders gedaan?
Spr. zal niet citeeren prof. Van Embden
in zijn verschillende evoluties sinds 1921.
Dat heeft de Minister van Oorlog onlangs
gedaan. Maar wat zeide de heer Marchant
hier op 11 Dec. 1918, naar aanleiding van
het annexionistische gevaar, dat van België
dreigde? Toen zeide hij, dat zonder nieuwen
oorlog geen stuk van ons land zou kunnen
worden afgescheurd.
De heer MARCHANT V. D.: „Was de
Volkenbond toen al in actie?"
De heer BOON: „Neen, maar wat heeft
dat ermede te maken?"
De heer MARCHANT: „Dat u dat niet
inziet, is juist uw fout."
De heer BOON: „In 1918 was de Volken
hond al in embryo aanwezig."
De heer MARCHANT betwist dit.
De heer BOON: Maar in 1924, toen men
den heer Marchant om een verklaring vroeg
van zijn woorden in 1918, heeft hij zich niet
op den Volkenbond beroepen, maar gezegd:
Het was goed naar buiten te doen voelen,
dat wij, vrijzinnig-democraten, zouden mee
doen, Ik wist wel, dat er toch niets van
komen zou. Met andere woorden, de heer
Marchant verklaarde, toen te hebben ge
bluft. Als de heer Marchant dus zes iaat
later zegt: ik heb het nooit zoo bedoeld,
dan heeft spr. toch wel gelijk te zeggen: de
heer Marchant is een merkwaardige figuur
en aan zijn latere uitspraken ook niet veel
waarde te hechten.
Wat nu het program van den heer Mar
chant als kabinetsformateur betreft, zeker
heeft de heer Marchant volkomen gelijk, dat
hij, indien hij een coalitie aangaat, niet meer
voorstelt, dan hij bereiken kan. Maar zoo
stond de zaak hier niet. De heer L. de
Visser heeft gisteren hier geciteerd, wat
prof. Van Embden in Zwolle gezegd heeft
op de vraag, wat hij zou doen, indien de
vrijzinnig-democraten tot de regeering ge
roepen zouden worden.
De heer MARCHANT: „Wat was het, wat
prof. Van Embden daar zeide?"
De heer BOON: „Dat heeft de heer L. de
Visser hier gisteren gezegd. De heer Mar
chant kan het in de Handelingen nalezen,
de heer Van Embden zeide alleen zitting te
zullen nemen als Minister op een ontwa-
wapeningsprogram."
De heer MARCHANT: „Dat moest de heer
Van Embden weten."
De heer BOON: „Neen, want de heer
an Embden was niet de eerste de beste.
Hij was op dat moment de 'voorman op het.
gebied der ontwapening en de heer Mar
chant kan zich er niet mee afmaken: wat de
heer Van Embden zegt, laat mij koud. Geen
wonder, dat vooraanstaande vrijzinnig-de
mocraten, deze wijziging van standpunt niet
hebben kunnen begrijpen."
De heer MARCHANT: „Wie waren dat!"
De heer BOON: „Prof. Van der Pot,
prof. Simon van der Aa, prof. Molengraaff,
dr. Eringaard,mevr. BakkerVan Bosse.
Ik kan er nog veel meer noemen."
De heer MARCHANT: „Men verdedigt
tijdens de verkiezingen niet een compromis
program, maar het partij-program."
De heer BOON: „Maar in „Het Gemeene-
besischreef de hder Marchant, dat het
partij-program moet terugkeeren als regee-
ringsprogram, wanneer de partij tot de
regeering geroepen wordt. Doch toen dc
heer Marchant zijn cheque op tafel legde,
toen was de ontwapening daarin toekomst
muziek, maar de defensie bleef gehandhaafd.
Het program was een bezulnigings-program.
De heer MARCHANT:„Neem het pro
gram dan maar over als program van den
Vrijheidsbond."
De heer BOON: „Dat doe ik niet. Maar
met ontwapening heeft dit program niets te
maken. De heer Marchant was /gisteren
blijkbaar zenuwachtig, toen hij spr. het
papier, dat hij hem had overhandigd, in het
gezicht slingerde. Dat gebaar maakt mis
schien indruk op een volksvergadering, doch
hier niet!" Spr. zal nog een citaat aanhalen
van prof. Van Embden, volgens hetwelk
iedere natie moet zorgen voor een deel van
de uitrusting eener harmonische, interna
tionale strijdmacht. Moeten wij dan soms
voor de mandaten zorgen?
Spr. bespreekt dan de zakelijke onder
werpen.
Mej. GROENEWEG (S. D.) bespreekt het
standpunt der vrouwen tegenover liet mili
tarisme.
Het ware inderdaad een gevaar voor ons
vclk, indien het verlangen naar ontwapening
niet bevredigd werd. Omdat spr. geen verzei
met wapengeweld wil zien ontstaan tegen het
militarisme, wil zij aanneming van dit voor
stel. Zeker zal binnen niet te langen tijd,
vcoral door het optreden van de vrouwen,
in arbeiders- en burgerkringen de ontwape-
ifing een feit worden.
De heer BRAAT (P. B.) geeft in zeer korte
woorden zijn standpunt weer. Hij beschouwde
aanvankelijk dit wetsvoorstel meer als re
clame. Ons standpunt is neergelegd in art.
13 van ons program. Vermindering der be
wapening en internationale ontwapening.
Zoolang de andere mogendheden zwaar be
wapend zijn, mogen wij niet tot nationale
ontwapening overgaan. Wij zijn slechts een
kleine staat in Europa. Ontwapening van
Nederland is klaplooperij op de bewapening
van anderen.
De heer KLEEREKOOPER (S. D.) zegt, dat
men den voorstellers niet moet verwijten, dat
dit wetsvoorstel geen kans heeft. De regee
ring onder het kabinet-Ruys de Beeren*brouck
kwam hier herhaaldelijk met wetsont
werpen, die niet de minste kans van slagen
hadden, Spr. noemt de wijziging van de Zon
dagswet en de afschaffing der Staatsloterij.
Ook die voorstellen hadden het karakter van
reclame. Wanneer wij gelooven, dat het ons
goed recht is, dit voorstel in te dienen, dan
hebben wij daartoe niet alleen het recht,
maar ook den plicht. En gelooven anderen,
dat zij zich daartegen moeten verzetten, dan
is dat hun zaak,
De heer Boon bleef volhouden, dat de
Grondwet verdediging „d outrance" eischt en
dat dit voorstel daarom met de Grondwet in
strijd was. Maar de gewone wetgever is her
haaldelijk in strijd met de Grondwet en zou
ook beneden zijn taak blijven, indien hij dat
niet deed.
De heer KERSTEN (S. G. P.) kan met dit
voorstel niet meegaan, krachtens de begin
selen, die zijn partij op grond van Gods
woord belijdt.
Wanneer volgens het verslag der Leger-
commissie onze weermacht in 1914 niet in
orde was dan is dit een aanklacht tegen de
overheid en indien er meer geld noodig is
voor onze uitrusting, welnu, dan geven we
dat geld! (Vrolijkheid). Spr. wijst er einde
lijk op dat zelfs dit wetsvoorstel aanvangt
met: Wij Wilhelmina, bij de Gratie Gods
Koningin der Nederlanden,
Erkend wordt, dat er machten zijn die
door God gegeven zijn. De overheid is zulk
een macht.
De heer DR. DE VISSER (C.-H.) becriti-
seert uitlatingen van de heeren Sannes, Lob
man, v, d. Heide, Klecrekooper en Albard.i,
Wanneer spr. den heer Albarda en de
zijnen zich als vredesapostelen hoort aan
kondigen, dan vraagt hij toch een concreet
antwoord op deze vraag. In 1918 is uitge
sproken en nooit openlijk teruggenomen, dat
het ideaal der heeren blijft de dictatuur van
het proletariaat. De partij heeft in 1919 uil
gesproken in het geval revolutionaire situa
ties de partij voor de vraag mochten plaat
sen met andere dan wettige middelen de
macht te veroveren, zal zij in dc eerste
plaats de vraag moeten overwegen of zij
hiertoe voldoenden steun vindt in dc arbei
dersklasse. Daarin kan niets anders zijn be
doeld dan het gevaar, de sabel of ander
jyapengeweld,
De heer K. TER LAAN (S. D. A. P.) vangt
zijn rede aan met een woord van dank aan
den Minister van Oorlog voor diens aanwe
zigheid tijdens dit debat. Dit blijk van be
langstelling stelt hij zeer op prijs. Ook
spreekt hij een woord van waardéering voor
die tegenstanders die aan de bedoeling der
voorstellers getracht hebben recht ie doen
wedervaren. Anders staat spr. tegenover
den heer Ditymaer van Twist, die verklaard
heeft dat dc voorstellers met onvoldoende
kennis van zaken hun voorste! hebben ver
dedigd. Dit brengt spr. tot de bespreking
van het karakter van dit voorstel, doch hij
verzoekt daarmede Dinsdag te mogen voort
gaan.
Hierna wordt de vergadering verdaagd tot
Dinsdagmiddag 1 uur.
In de spinnerij van den heer Ankersmit
te Deventer, is een vier Meter hooge stei
ger ingestort, waarop drie mannen bezig
waren muren te witten. Een der mannen,
v. d. M. geheeten, brak daarbij een enkel.
De andere kwamen er zonder kneuzingen
af. Het ongeval is te wijten aan het breken
van een ondeugdelijken paal in den steiger,
Het liep goed af.
Een autobus, genaamd „Onze Dienst," is,
komende uit de richting Den Bosch, bij het
Sleeuwijksche veer, toen men wilde
draaien, van den hoogen dijk over de bazal-
ten glooiing in de Merwede gereden.
AT de passagiers waren juist uitgestapt;
alleen de chauffeur bevond zich nog in de
bus.
Toen het voertuig in de diepte verdween,
wist men den chauffeur door den uitgang
van achter nog bijtijds te redden.
Een defect aan de stuurinrichting schijnt
de oorzaak van het ongeval te zijn
In een goudsmids- en horlogewinkel in de
Akerstraat te Hoensbroek is, naar de
„Limb. Koer." meldt, ingebroken.
De. dieven zijn langs den achterkant het
gebouw binnengedrongen. Er is voor een
bedrag van 2000 aan <uurwerken, kettin
gen en gelden ontvreemd. Langs denzelfden
weg als ze gekomen waren, hebben de
dieven het huis verlaten.
Donderdagmiddag constateerden reizigers
in een wagen van den sneltrein Heerlen
Den Haag, dat hun rijtuig tusschen Sittard
en Roermond hevig begon te slingeren,
aldus schrijft men aan de Msb. Het was het
D-treinrijtuig, dat aan den restauratie-
wagaen was vastgekoppeld, klein model en
wellicht het oudste type van deze wagënu,
bij de Ned. Spoorwegen nog in gebruik.
Daar de schommelingen eer erger dan min
der schenen te worden, omdat de trein geen
vaart minderde, werden de reizigers mee-
doogenloos tegen elkaar geschud en vrees
den ze erger. In Roermond verlieten ver
schillende hunner den wagen, om elders
rustiger zitplaats te vinden. Te Eindhoven
aangekomen, werd het rijtuig door den
dienstdoenden stationschef onmiddellijk uit
den trein genomen en vandaar vertrok dc
trein met eenige vertraging, doch zonder
wagens, die gevaar opleverden.
Een woord van hulde mag hier wel ge
bracht worden aan den energieken chef te
Eindhoven, die het niet op een o'ngeluk
heeft laten aankomen, maar getoond heeft,
aat men alles over tvil hebben voor de vei
ligheid op onze spoorwegen.
Dringende zaken riepen den passagier
terug.
Aan het Haagsch Aneta-kantoor wordt
gemeld, dat de Amerikaan M. v. d. Platt,
die met zijn secretaris en huisknecht per
K.L.M.-vliegtuig van Londen naar Cairo
reisde, Woensdagavond te Belgrado een
telegram ontving, dat hem voor dringende
zaken naar Londen terugriep. In stede van
den tocht dus van Belgrado naar Constan-
tinopel voort te zetten, is het toestel van
Belgrado naar Neurenberg teruggevlogen,
waar het na 8 uur vliegen om kwart vóór
vijf landde. Het zette gisteren zijn tocht van
Neurenberg naar Londen voort. Blijkens een
telefonische mededeeling van den vliegtuig
bestuurder Geysendorffer aan den directeur
van de K.L.M., was de heer v. d. Platt op
getogen over de reis, het ging hem dan ook
zeer ter harte deze thans te moeten afbre
ken. Hij hoopte echter binnenkort toch met
de K.L.M. den tocht naar Cairo en terug te
volbrengen.
In aansluiting aan het bericht van het
K.L.M.-vliegtuig „H.N.A.C.T,", meldt men
nader aan het Haagsche Anetakantoor: Het
bovengenoemde vliegtuig vertrok gistermor
gen 9.40 uur uit Neurenberg en bevond zich
te 12 uut ter hoogte van Luik. Van dit
oogenblik af was het in voortdurende draad-
looze telefonische verbinding met het sta
tion Waalhaven te Rotterdam.
Een 25-jarige arbeider uit Rijswijk is te
Leiden bij het lossen van een schuit van de
loopplank afgevallen en in het water terecht
gekomen tusschen de schuit en den wal. De
man was onmiddellijk dood, vermoedelijk
tengevolge van den schrik.
De tweede machinist en de tweede
stuurman overleden.
Aan boord van het stoomschip „Texel"
van de Sloomvaartmij. „Triton" te Rotter
dam, hebben zich ernstige gevallen van
typhus voorgedaan.
Het schip maakte een reis van Oost-
Afrika naar Australië. In Singapore was
versch drinkwater ingenomen. Verschillende
leden van de bemanning waren aan wal
gegaan en nadat men de haven van Singa
pore had verlaten, deden zich bij die leden
van de bemanning, die aan wal waren ge
weest, typhusverschijnselen voor. Te Fre-
mantle moesten vijf typhuspatiënten in het
hospitaal worden opgenomen. Twee daar
van, de tweede machinist de Visser en de
tweede stuurman Rustige, zijn daar aan de
gevolgen overleden. Het schip werd in de
haven van Fremantle geheel ontsmet, ter
wijl al het te Singapore ingenomen drink
water overboord gepompt werd. Daarna
heeft de „Texel" de reis naar' Port Perie
voortgezet, doch in deze haven moesten op
nieuw vijf typhuspatiënten naar het zieken
huis overgeb-acht worden. Deze vijf en ook
de drie te Fremantle achtergebleven zee
lieden zijn thans geheel hersteld. Zij heb
ben zich aan boord begeven van het s.s.
„Aagtekerk", dat 5 Maart van Sidney ver
trekt.
Naar de directie van de Stoomvaart Mij.
„Triton" mededeelde, moet het uitgesloten
.worden geacht; dat hel, drinkwater, dat te
Singapore werd ingenomen, besmet was. De
directie is van meening, dat de besmetting
door de bemanning, die te Singapore aan
land is geweest en die daar waarschijnlijk
vruchten heeft gegeten, aan boord is ge
bracht. De scheepvaart-inspectie zal een
onderzoek instellen.
Op den onbewaakten ove rweg onder
Reeth, gemeente Eist (Overbetuwe) is een
vrachtauto, met melkbussen geladen, door
een uit de richting Nijmegen komenden trein
gegrepen, meldt de „Tel."
De bestuurder Derksen, eigenaar van de
auto, werd van het voorste gedeelte van
den wagen terzijde van de spoorbaan ge
worpen en krfam met eenige ontvellingen
vrij. Het voorste gedeelte van de auto werd
echter geheel vernield. ^De inhoud der bus
sen werd over de spoorbaan uitgestort.
Het water in Rijn en Lek is de laatste
dagen weer hard aan het wassen. Woensdag
was de waterstand 4.78 M, pi. N. A. P. De
uiterwaarden begonnen reeds onder te loo-
pen.
Een schipper heeft Dinsdagmiddag uit
het Wilhelminakanaal nabij Oost'erhout een
zak opgehaald, welke het lijkje van een
pasgeboren kind bleek te bevatten. Een
onderzoek wordt ingesteld.
Reeds maakten wij melding van hel
kranig optreden der drie wakkere mannen
bij het gebeurde met de amunitieauto in
den Groeten IJpolder, welk optreden dooi
den minister van oorlog een beiooning en
een tevredenheidsbetuiging waardig werd
gekeurd.
Het „Handelsblad" wijst er naar aanlei.
ding hiervan op, dat het, nu van ambtelijke
zijde getracht wordt de beteekenis van
hetgeen voorviel en dus ook het kordate
optreden van de genoemden te verkleinen,
noodzakelijk wordt andermaal het gebeurde
op te halen.
Daartoe geeft het blad eenige verhalen
Van ooggetuigen, waarvan wij er één, nl.
dat van den landbouwer Stolwijk, willen
laten volgen.
De landbouwer vertelt:
„Op een stuk land gelegen op eenigen
afstand van den Noorderweg in den Groo-
ten IJpolder, was mijn tractordorsch-
machine aan het werk, twaalf of dertien
knechts waren er ook aan den arbeid. Ik
bevond mij in een boerderij op eenigen
afstand, zag plotseling vlammen slaan uit
een munitie-auto, die van het patronen-
magazijn, waarbij sergeant Berghuis woont,
op weg was naar de artillerie-inrichtingen.
Er voor bevreesd, dat een ontploffing zou
plaats hebben, die ook voor mijn dorsch-
machine gevaar zou opleveren, rende ik
naar mijn machine, zette die stop en zag
dat het volk in het land zich met groote
snelheid verwijderde.
Ik zag, toen ik naar het bouwland toe
liep, dat de sergeant en de chauffeur van
denmunitiewagen de armen ophieven in
de richting van de knechts, zij moeten, ook
iets hebben geroepen maar wat, kon ik
niet verstaan, al begreep ik, dat Het een
soort van waarschuwing was, om te vluch
ten, Nauwelijks had ik de dorschmachine
stopgezet of ik zag sergeant en chauffeur
weer op den auto toeloopen, zij begonnen
aan de achterzijde den wagen te lossen. Ik
ging onmidedllijk helpen. Sergeant Berghuis
zei: „Flink zoo", en „gauw mannen, want
het is een gevaarlijke lading". Wij brach
ten er met gezamenlijke krachten twee
groote gevulde kisten uit, ze voelden ten
minste zwaar aan,benevens eenige kardoe
zen. Nadat de lading op eenigen afstand
was neergezet, is de brandende auto door
te duwen, verder van de ontplofbare stoffen,
afgereden."
„Vreesde u ernstig gevaar?" werd ge
vraagd.
'"ooi was eht niet, wij wonen hier
feitelijk tusschen de kruidhuizen, en de
auto geraakte ook tusschen twee munitie
magazijnen, al liggen die op eenigen af
stand, in brand. Hel vuur had het houten
bovenstuk achter dc chauffeurszitting reeds
vernield, de asbestplaat werd warm en de
zeilen kap werd óók" aangetast. Toen de
wagen was weggereden is de brand, die
onder den caburator zijn haard had, met
aarde gebluscht; een bluschtoestel heb ik
niet zien bezigen, doch op die mededeeling
kunt iu geen peil trekken.
De twee mannen van de artillerie-inrich
tingen begonnen dadelijk de wagen af te
breken Eenige uren later is lading en auto-
overschot door een Hembrugauto wegge
haald. De segeant bedankte mij voor mijn
hulp en vroeg of ik, bij het onderzoek naar
de schuldvraag, als getuige zou willen op
treden. Ik stemde daarin toe en werd dien
tengevolge eenigen tijd later door iemand
van de rijksrecherche, gestationneerd aan
de Hembrug, opgezocht. Hij vroeg mij of
ik cenig denkbeeld had aangaande de oor
zaak; ik antwoordde ontkennend. Wel zei
j .''j^a' 'k a's 'eeH gevaarlijk vond,
dat die munitiewagens, die hier toch dage
lijks den polder van en naar de kruithuizen
doorkruizen, een kap van zeildoek hebben.
„Is het zeil door de zon om zoo te zeggen
„uitgedroogd", dan is het bij het minste
wissewasje onmiddellijk in brand."
"Ja i antwoordde de rechercheur,
•i1., ze dat aan de Hembrug al zoo
dikwijls gezegd, maar ze trekken er zich
mets van aan!.,.."
AMSTERDAM, 4 Maart. Aardappelen.
(Bericht v. d. mak. Jac. Knoop). Zeeuwsche
Bonten f5.105.40, id. Blauwen f5.10
5.40. id. Bravo's f 55.25, id. Roodstar
f450—475, id. Eigenh. f 4.70—4.80, id.
Eigenheimer poters f 3.203.50, id. Blauwe
poters f 3.253.50, id. Bonte poters f 3.25
3.50, id. Bravo poters f 3.25C.50 -IJpol
der Bravo's f 5.255.40. Noord-Holl. Eigen
heimers f 4.254.50, Anna Paulowna Zand
f 55.50, id. Roodstar f 4.50, Hillegommer
Zandaardappelen f 5—5.50, Friesche Blau
wen f 55.25 per HL Winter Malta f 12
—13 per 100 Kg.
MIDDELHARNIS, 3 Maart. (Centrale
groenten- en fruitveiling) Uien met U.C.B.
merk, grove f 1.17, gewone f 1.962.10
Drielingen f 0.90, Picklers f 1Uien zon
der U.C.B. merk, gewone f 0.96, grove f 1.30
Picklers f 0.65 alles per en inclusief de baal.
Aanvoer 35.000 Kg.
LEEUWARDEN, 4 Maart. Vee. Aange
voerd 71 stieren f 180400; 402 vette koeien
f165—340, per Kg. f 0.70—0.88; 1236 melk
en kalfkoeien f 140300; 25 v?tte kalveren
f 4095; 285 pinken f 60155 840 nuch
tere kalveren f 411; 646 vette schapen f 18
42; 84 weideschapen 1628; 1442 vette
varkens f 50135 per Kg. f 0.540.62; 120
magere varkens f 2550; 350 kleine biggen
f715; 18 paarden, 34 bokken.
Handel in gebruiksvee, vette koeien, pin
ken en varkens minder goed, stieren prijs
houdend, vette kalveren matig, nuchtere
kalveren slecht, schapen flauwer; zouters
f 0.600.62 per Kg.
Eieren. Aanvoer kippen- 39.000 stuks,
f 4.506.50; eenden- 800 stuks f 6.507.
LEEUWARDEN, 4 Maart. Boter. Aan
voer 11/3 en 64/6 v. Mijn hoogste prijs f 1.92
middenprijs f 1.91, laagste f 1.78. Veiling
hoogste prijs f 1.84, laagste f 1.58. Noteering
van de commissies f 2.03. Commissie (Bond
v. Coöp. Zuivelf.) f 2.06.
Kaas. Sleutelkaas f 0.320.56, nagelkaas
f 0.17—0.32, Goudsche f 0.43—0.99, Edam
mer f 0.39—0.72. Aanvoer 29.783 Kg.
In den ouderdom van 52 jaar is plotseling
overleden de bekende dirigent Johan
Schoonderbeek.
Aan de nagedachtenis van den overledene
wijdt het „Hbld." enkele woorden.
Schoonderbeek werd geboren 27 Septem
ber 1874 te Naarden, waar zijn vader als
organist, muziekdirecteur en muziekonder
wijzer werkzaam was. Hoewel Johan aan
vankelijk voor den militairen stand was be
stemd, trok de muziek rem veel meer aan
en kwam hij dan ook bij zijn vader in de
leer. Daarna volgde hij het onderwijs op het
Amsterdamsch Conservatorium bij Pe Pauw
forgel), Bosmans (violoncel) en Be-nard
Zweers (theorie); na behaald einddiploma
zette hij bij Zweers zijn studies nog voort.
Na den dood van zijn vader volgde hij dien
op als*organist der Groote Kerk te Naar
den; verder werd hij directeur van de ai-
deeling Bussum der M. t. b. d. T. en direc
teur aan de muziekschool dier afdeeling.
Inmiddels gingen zijn werkzaamheren als
dirigent zich meer en meer uitbreiden. Om
streeks 1899 richtte hij de bekende Zomer-
uitvoeringen in de Groote Kerk te Naarden
op, welke spoedig een vermaardheid ver
kregen, en die hij, met een enkele onder
breking, tot in 1925 heeft geleid;'verder was
hij dirigent van de C. O. V. te Amsterdam,
van de Kon. Zangver. „Excelsior" te 's-Gra-
venhage; gedurende enkele jaren ook van
de C. O. V. te Haarlem en tal van kleinere
koorvereenigingen. Een ernstige ongesteld
heid noodzaakte hem in 1920 zijn werk
zaamheden belangrijk in te krimpen; zoo
deelde hij de leiding der Amsterdamsche
C. O. V. met Hubert Cuypers, die der Zang
ver. „Excelsior" te 's-Gravenhagc met
Richard Stronck. Maar tevens kwam een
reeds lang gekoesterd lievelingsidee tot uit
voering; de oprichting der Nederlandsche
Bach-Vereeniging, waaraan hij zijn beste
krachten wijdde. Dit werk beteekende voor
hem een geheel nieuwe toekomst, waarvatt
hij echter slechts het begin heeft mogen
zien. Een ernstige aanval verleden jaar ver
lamde zijn lichamelijke krachten, en hoewel
hij nog langen tijd op volledig herstel ver
trouwde, is die hoop niet meer in vervul
ling mogen gaan; ook aan zijn nieuwe taak
van directeur van het Muzieklyceura te Hil
versum, welke functie hij aanvaardde na
zijn ontslag als leider der Muziekschool in
Bussum, heeff hij zich slechts korten tijd
kunnan geven.
Leidende bestuursleden van de Neder
landsche Tooneelkunstenaarsvereeniging, de
Nederlandsche Artisten-Organisatie en den
Nederlandsche Toonkunstenaarsbond, kwa
men in voorbereidende besprekingen
overeen, gezamenlijk te ageeren voor eenige
gemeenschappelijke doeleinden.
ALPHEN a.d. RIJN, 4 Maart 1927.
<Tu'nhouwveiling „Alphen aan den
Kifn Spinazie 42. Peen 2.60—3. Knol-
»P«? -2;20', Spruitkool ƒ25—27. Kroten
t O U'en 5.80—6. Alles per 100
V Se'dery 2—330 per 100 bos. Krop
sla 1/6. id. II 2.20 per 1Q0 stuks.
Kip eieren 10600 st. 5—6.40. Eend eieren
J 5.70. Kuikenei?ren 4,
Vergelijkend overzicht tusschen dc
eerste 2 maanden van 1926 (8 marktdagen)
en de eerste 2 maanden van 1927 (8 markt
dagen.)
Aanvoer van: Vooruitg.
Jan. en Jan. en Méér over
Febr. '26 Febr. '27 dat
Benaming: tijdvak
Veemarkt:
Biggen 4793 6717 1924 40%
Magere Varkens 5531 7185 1654 30%
Vette Varkens 752 2023 1271 169%
Algemeene Markt:
Partijen Kaas 487 716 229 47%
Ponden Boter 6743 8672 1929 28%
Partijen Eieren 1748 2477 729 41%
Pluimvee eet. 6680 10553 3973 58%
Bij de voortgezette bespreking van de
algemeene organisatie van de natie in ge
val van oorlog, verklaarde Painlové, dat de
uitvoering van de inrichting van een ver
sterkte defensielijn en afzonderlijke wer
ken met Juni zal beginnen.
Mobilisatie zal slechts gelast worden in
geval van een duidelijken aanval of in ge
vallen voorzien bij het pact van den Volken
bond. De grootste zwakheid voor den Vol- i
kenbond zou een zwak Frankrijk zijn;
Frankrijk moet in staat zijn weerstand te
bieden aan een inval, daar anders de ver
leiding te groot zou worden.
Het huidige ontwerp is allerminst een
uiting van militarisme, doch slechts van
den vredeswil van Frankrijk, en zijn besluit
zijn onafhankelijkheid tot den dood te ver
dedigen, indien het onverhoopt mocht wor
den aangevallen.
Naar de oficieele Dultsche persdienst
meedeelt, heeft het Pruisische ministerie in
zijn zitting van 2 Maart zijn instemming be
tuigd met het door de rijksregeering aan den
rijksraad voorgelegde ontwerp inzake de
noodwet op den arbeidstijd en daaraan de
voorwaarde toegevoegd dat de bijslagen op
het loon niet alleen moeten worden be
taald voor den officieel geoorloofden, maar
ook voor den bij contract overeengekomen
arbeid en dat niet alleen arbeiders maar
ook beambten bij het verrichten van over
werk aanspraak zullen kunnen maken op
bijslag op het loon.
De Nationale Raad nam onder levendi-
gen bijval van het geheele Huis de wet
inzake de vervroegde ontbinding van den
Nationalen Raad in tweede en derde lezing
aan. De centrale commissie, die onmiddel
lijk na de zitting hijeen kwam, stelde den
datum der verkiezingen op 24 April vast
De huidige Nationale Raad zet zijn werk-^
zaamheden voort tot aan het bijeenkomen!
van den nieuwen Raad.
Gisteren heeft de regeering met alle
partijen een bespreking gehouden over de
kwestie der werkloosheidsverzekering.
Bondskanselier Seipel wees op de voor-
deelen van het regeeringsvoorstel inzake
toekenning van rente aan oude werklopzen,
waardoor hel bedrag weliswaar met een
derde wordt, verminderd, maar ook volledige
rechtszekerheid ontstaat. Hij wees opnieuw
op de noodzakelijkheid het in werking
treden der arbeidersverzekering an den cco-
nomischen toestand afhankelijk te maken.
De soc.-democalen erklaarden dat het
voorstel van het standpunt der arbeiders
klasse beschouwd een verslechtering be
teekende. Daartegenover legden de soc.-
dem er den nadruk op, dat de arbeidersver
zekering in verband moes' worden gebracht
met het indexcijfer. Een korting op de
uitkeering aan de oude werkloozen is voor
de soc.-dem. oaannemelijk. De regeering
stelde voor de onderhandelingen over de ar
beidersverzekering in de desbetreffende
sub-commissie voort te zetten.
De soc.-dem. verklaarden, dat, daar de
regeering met een partij, die tenminste 90
pCt. der arbeiders vertegenwoordigt, niet
wilde onderhandelen, maar haar de wet
wilde voorschrijven, partijonderhandelingen
geen uitzicht boden op een goeden uitslag,
over haar verder optreden inzake de ar
beidersverzekering zal de partij samen met
de soc.-dem. bonden een besluit nemen en
dit aan de regeering meedeelen.
Het observatorium van Boedapest meldt,
dat gisterenmorgen tegen halfacht op 80
K.M. van Boedapest een aardbeving heeft
plaats gehad. Te Boedapest duurde de aard
beving 3 minuten; te Var Palota werd een.
sterke aardschok waargenomen; verscheiden,
huizen en de kerk leden ernstige schade.
Een muur en ongeveer 60 schoorsteenerf
stortten in. De beving duurde 5 16 secom-
den en ging met een onderaardsch gerom
mel gepaard. Te ruim 8 uur had weder een
aardbeving plaats en te 9 uur een nabeving.
Tegen 12 uur werd in Var Palota een
nieuwe aardbeving gevoeld, waardoor ecu
huis instortte.
Tusschen de regeering en de organisaties!
van het spoorwegpersoneel is een conflict
uitgebroken over den dienst. Het personeel,
denkt over lijdelijk verzat. Om te beginnen,
zou tot een staking van een uur op het gec
heele spoorwegnet besloten zijn.
Trotski heeft een rede gehouden de Geri
ste sinds zijn degradatie in het najaar van:
1926. Hoewel hij sprak over Siberië, viel hij
eigenlijk Engeland aan.
Trotski verklaarde, dat Engeland Siberië
wenscht te bezetten. Het feit, dat Siberië
nog steeds onder de Sovjet-vlag staat, wa»
volgens hem slechts te danken aan dc toe
nemende verlamming van het Britscbe
„Empire." Verder verklaarde hij, dat Euro
pa te trotsch is om zich te verzoenen met
de idee, dat het economische zwaartepunt
van de wereld van den Atlantischen Oceaau
naar den Stillen Oceaan is verplaatst.
De toenemende economische beteekenis
van Azië noemde Trotski de basis voor dc
bestaande revolutionaire situatie in Europa.
De zetel van de weredlhegemonie zal ge
vestigd worden in China en Siberië en hier
aan kan door nota's van welke regeering
ook niets veranderd worden.
In weerwil van de officieele tegenspraken
heeft men in goedingelichte kringen tri
Washington het sterke vermoeden, dat da
jongste raadselachtige nota van Amerika
aan Mexico verband houdt met het optre
den van Tellez, den Mexicaanschen gezant
in de Vereenigde Staten,
De slotzitting van het 69e Congres is gisa
teren geëindigd. Het Congres zal niet vóór
5 December worden heropend behalva
wanneer de president een speciale zitting)
bijeenroept.
De gouverneur van de Chineesche proviru
cie Anboei is volgens een bericht uit Sjang
hai overgegaan naar de Kantonneezen, Hij
heeft den spoorweg afgesneden, waardoor
het Jeger uit Sjantoeng van zijn basis is
afgesneden.
De Chineesche commissaris van bul'tea-*
landsche zaken te Sjanhai beeft bij dea
doyen van het consulaire corps aldaar schrif
telijk de terugtrekking geëischt van de bui-
tenlandschc. troepen uit de- pos'tie buiten dc
grenzen van de nederzetting, daar het in
nemen van die positie een inbreuk is op de
Chineesche souverein'teit.
