50.000 Boeken voor niets!
a
TOUWHANDEL
mm m
I
HOFFMANN
Spaarne 4244 Tel. 12'27
V
f®
1
Berichten uit den
vorigen oplage
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Tweede Blad Zaterdag 5 Maart 1927
BIJ HET 75-JARIG BESTAAN VAN DE
DROOGGELEGDE" HAARLEMMERMEER
Herinneringen uit de Historie.
Geen samenvoeging van He
gemeenten Vlieland
en Terschelling.
VAN ONZE RECHTBANK.
Faillissementen.
(over de „Pastoor Neumann's Genees wijze.")
Fen prent van den strija tussclien ae nonanusehe en öp'aanschè senepen
op het Haarlemmermeer tijdens het beleg van Haarlem.
B
Twee honderd jaar geschiedenis van het Haarlemmermeer in beeld ge
bracht. Bovenstaande gedenkplaat teekent de stadia van het meer voor
en na de drooglegging. Lceghwater neemt er. evenals in de geschiedenis,
een eervolle plaats in.
PLAATSELIJK NIEUWS.
DE HEER GERHARZ NEEMT
ONTSLAG ALS DIRIGENT
VAN DE H. O. V.
Harddraverijen.
Het Staatsvisschershavenbedrijf.
Een promotie.
Het contract in Het vissc-herij-
bedrijf te IJmuiden.
De Kon. Erkende Tooneelvereeniging
„Jacob van Lennep", behaalt
7 prijzen te Hoogezand.
KERK EN SCHOOL.
De Katholieke Radio-omroep.
De oudste missionaris
van Ned.-Indië,
pater C. W. J. Wenneker S. J.
overleden.
De inbraken te Dordrecht.
Prof. dr. P. van Heijnsbergen.
Een Poolsche leening
Mond- en klauwzeer in Zweden
Vrijgesproken.
„Nu kom eens uit uw graf
„Gij, puik der Molenaren!
„En zak het Zuidersparen
„Eens in een schuitje af!
„Nu klim dien dijk eens op!
„Gij hoeft niet meer te vragen,
„Uw vijand ligt verslagen,
„Uw zielsvreugd stijgt ten top.
De vijand was verslagen. Het Haarlem
mermeer drooggelegd; 1 Juli 1852! Eindelijk
was het grootsche werk ten einde en het
pleit beslecht. Een gedenkwaardige datum
in Hollands geschiedenis, die Hollands goe
den naam eer aandoet en waarop men met
recht trotsch mocht gaan, getuige de enkele
regelen, die wij hierboven aanhaalden van
het loflied, dat Beets dichtte bij gelegen
heid van de droogmaling.
Nog enkele maanden dus, en het is 75
kende kracht op de oevers uitwerken en
telkens weer werden groote akkers stuk-
gebeukt; rijke bezittingen werden een prooi
van het vernielende element.
Zoovele geschiedkundige werken bevatten
uitvoerige verhalen van een schipbreuk aan
de Kaag. die plaats moet hebben gehad in
1620. Daar wordt verhaald, hoe omstreeks
December van dat jaar een schip van Lei
den vertrok met bestemming voor Haarlem:
de schuit was een zgn. .bierschip".
Een stijve wind, die over het water streek,
deed den schipper reeds de opmerking ma
ken, dat het er op het Haarlemmermeer wel
woest zou toegaan. Want het kon er op
het Haarlemmermeer spoken, als de krach
tige windvlagen de spiegelgladde water
vlakte omhoog zweepte.
Een aantal passagiers aan boord van het
jaar geleden, dat de onafzienbare waterplas bierschip hadden deze opmerking wel ge-
na langen en ingespannen arbeid, leegge
roaleo was en zoovele duizenden hectaren
grond waren „drooggelegd".
Waar in den loeienden storm de woeste
golven steeds verder het land in beukten,
waar de gjerende windvlagen het kalme
meer deden koken en zieden en huizenhooge
waterbergen opzweepten, waar zoo menig
angstig uur op de wilde „binnenzee" werd
doorleefd, was nu zoover het oog rijkte
niets anders te zien dan de groote vlakte,
aanvankelijk een woeste, zwarte modder
poel, die in den loop van eenige jaren zich
metamorfoseerde tot de vruchtbare lande
rijen, waarlangs de groote boerderijen ver
rezen en de centra zich ontwikkelden tot
welvarende marktplaatsen, tot een gemeente
met meer dan 20.000 inwoners.
Onvermoeid hadden de reusachtige stoom
gemalen hun werk gedaan, dag in dag uit,
weken, maanden, jarenlang. Meer dan 14
millioen pompslagen, ieder ongeveer 66 ku
bieke meters water verwerkend, hadden de
enorme watermassa verzwolgen; meer dan
800 millioen kubieke meters water waren in
den tijd van 39 maanden geloosd. Zoover
had men 't kunnen brengen nadat bergen van
moeilijkheden waren overwonnen, want eer
men zoover gekomen was, had er, zooals
men dat in de wandeling wel pleegt te noe
men, heel wat wind door de hekken moeten
gaan,
hoord en begrepen. Geen wonder dus, dat
het gesprek zich daartoe alleen bepaalde
en men zijn bezorgdheid uitte over de gul-
zoo fia'd gesprokenMen schreef toen Reeds !n 1617 vroeg A. de Hoog octrooi
1620 en omstreeks 1849 eerst zou de droog- I oor zijn plan
making beginnen
Toch heeft Leeghwaters plan een niet ge
ringe rol bij de „drooglegging" gespeeld, ge
tuige thans nog het groote stoomgemaal,
dat naar hem genoemd is Over het door
hem ontworpen plan hopen wij nog het een
en ander te kunnen zeggen.
Al zoovele jaren zag men de dringende
noodzaak in van een droogmaking; maar
hoewel men zeer goed begreep, dat het zoo
toch niet langer kon gaan, kwam het niet
tot daden, want het initiatief ontbrak. Dat
zou eerst in de 19e eeuw genomen worden.
Ter illustratie willen wij hier onze lezers
berinneren aan het gesapige dichtstukje van
dr. N. Beets, waarin deze zoo raak de ge
dachte van zijn tijd neerlegde. Hij spreek I
hier in 1838. den tijd, dat de droogmakings
plannen zich in de algemeene belangstel
ling mochten verheugen en doet dat van
de zienswijze van den Aalsmeerder boer,
die het met leede oogen moet aanzien, hoe
al maar meer van zijn bezittingen betn ont
nomen wordt, zonder iets er tegen te kun
nen uitrichten.
„Groote'plas, groote plas!
'k Wou je Ieeggemalen was!
Want je knabbelt alle jaren
Aan mijn weiland met je baren,
En het kost me vrij wat geld
Om je perk te zien gesteld.
Kijk; waar nu de schepen varen,
Heeft mijn vader mij verteld.
Dat veel landerijen waren,
Het eerste groote plan verscheen echter
in 1631 van Jan Adriaansz Leeghwatcr te
Rijp, welk plan aan prins Frederik Hendrik
in overweging gegeven werd. Maar zooais
gezegd, het bleef bij plannen; van initiatief
nog geen sprake.
De opzieners Cruquius en Noppen kwa
men in 1659 en 1727 met andere plannen;
weer een ander, de Leidsche geneesheer
Zumbach de Koestelt in 1743 totdat in 1808
öp last van den minister van Binnenlandschc
Zaken de ingenieur van Waterstaat Blan
ken met een nieuw ontwerp, begroot op
ongeveer 8 millioen, kwam. Daarna ont
vingen baron van Lynden van Hemmen,
Roëll cn Rcpelaar van Driel koninklijke
toestemming om een plan te maken, terwijl
zelfs de Maatschap!) van Wetenschappen te
Haarlem een prijsvraag uitschreef.
Doch het waren ,en bleven slechts plan
nen en van uitvoering kwam nog steeds
niets.
Eerst zou nog een geweldige storm op 29
November 1836 de beslissende stoot moeten
geven. Toen, bij het zien van de enoripe
schade, die v/as aangericht, begreep men dat
het zoo niet langer kon duren en de regee
ring greep in
Hoe de droogmaking tot stand kwam en
wat men thans in de „drooggelegde"
Haarlemmermeer bezit, hopen wij nog na
der te kunnen uiteenzetten.
Eenigen tijd geleden was er sprake van
de samenvoeging van de noodlijdende ge
meente Vlieland met Terschelling.
Ged. Staten hebben zich over deze aan
gelegenheid schriftelijk gewend tot de be
sturen dier gemeenten. Uit de inlichtingen,
welke zij van de gemeente Terschelling
ontvingen, bleek, dat de bezuiniging voort
vloeiende uit samenvoeging van beide ge
meenten voor Vïielhnd van weinig bet.ee-
kenis zou zijn, terwijl samenvoeging voor
Terschelling tengevolge zou hebben zwaar
der belastingen en wel zoodanig, dat ook
Terschelling gevaar zou loopen, in finan-
cieele moeilijkheden te geraken.
De gemeente Vlieland refereerde zich aan
deze meening.
Op grond van deze verkregen inlichtin
gen hebben Ged. Staten besloten, af te
zien van samenvoeging dier- gemeenten en
zulks aan de regeering te berichten,
Een afbetalingshistorie,
In Februari 1924 nam C. de V te Hille-
gom een auto in huurkoop, n.l. een Ford-
chassis met bak, voor 1800 met bijko
mende onkosten. De eerste termijn be
droeg 400; de rest zou in maandelijk-
sche termijnen betaald worden. C. de V.
kwam zijn verplichtingen na tot Februari
den burgemeester van Sappemeer; :c prijs
beste tooneelspeler, de heer T van He-
mert, zilveren medaille, aangeboden door
den burgemeester van Hoogezand; te prijs
best gespeelde bijrol, de heer H. J. J. v.
Zandbergen, verguld zilveren medaille, aan
geboden door de Rederijkerskamer „Vrien
denkring"; le prijs regie, verguld zilveren
medaille, aangeboden door een der wethou
ders van Sappemeer; voor de beste Neder-
landsche uitspraak zilveren medaille, aange
boden door het Groninger Rederijkers Ver
bond.
„Handelsbelangen" No. 1967 zal de cre-
diteurenlijst bevatten in het faillissement
van J. van van -Schagen. aannemer, Am-
sterdamsche Vaart 90 rood, Haarlem
Zij telt 30 namen et een totaal bedrag
aan ovrderingen van 31.462.18.
De baten zijn neg niet volledig bekend;
in het faillissement van van Joh. P. Pie-
lage, zich noemende Jan Pielage Sr., koop
man, Schoten.
Zij telt 29 namen met eer, totaal bedrag
aan vorderingen van 6863.09.
De baten zijn nog niet volledig bekend;
in het faillissement van C Scheen, krui-
tenier, Teylerplein 1, Haarlem.
Zij telt 27 namen, met een totaal bedrag
aan vorderingen van 1698.25.
De baten zijn nog nie' volledig bekend;
Onder de lezers van deze courant zullen er zeker weinigen zijn, die niet reeds van Pastoior
Heumann's Geneeswijze gehoord hebben.
De verbreiding van deze Geneeswijze is zeer algemeen. Er zijn, ten blijkc biervan, reeds meer
dan 135.000 (honderd vijf en dertig duizend) dank- en erkentelijkheidsbetuigingen over de goede
resultaten ontvangen. Nu zijn voor alle lezers van dit blad, die Pastoor Heumann's Geneeswijze nog
niet kennen, 50.000 boeken gratis disponibel gestelddie franco worden toegezonden aan allen die er
om vragen. Ieder boek heeft 352 bladzijden en bevat meer dan 150 afbeeldingen. Geen lezer,
gezond of ziek, moet daarom verzuimen zich het boek gratis te laten toezenden, om een beproeiden
raadgever steeds in huis te hebben.
Men behoeft slechts zijn adres op te geven (brief
kaart is voldoende) aan; Apotheker L. Muller,
Kal verstraat 199, Amsterdam A. 76. Het boek be
vat o.a. eene nauwkeurige beschrijving van de
volgende kwalen: Aderverkalking, Asthma, Bïaas-
en Nierziekten, Bloedarmoede en Bleekzucht,
bronciaalcatarrh, Breuken, Verkoudheid, Uitslag,
Gal- en Leverziekten, Jicht, Aambeien, Hoesten,
Hoofdpijn, Maag- en Ingewandsziekten, Zenuwlij
den, Open Bcenen, Rheumatiek, Kwaad Bloed, Verstopping, Waterzucht enz.
zigheid van het steeds maar grooter wor
dend meer. Kostbare stukken vruchtbaar
land, soms na veel moeite tot een rijke be-
Het 75e jubeljaar der „drooglegging", dat zitting gemaakt, werden in een nacht weg-
Hm
binnen enkele maanden gevierd wordt, ves
tigt weer eens de aandacht op deze heu
gelijke gebeurtenis en het leek ons daarom
ook geen onwelkome gelegenheid om voor
onze lezers, die in de Haarlemmermeer
ongetwijfeld belangstellen, eens iets uit de
historie op te halen.
Echter zullen we geen overstelpend fei
ten- en cijfermateriaal aanvoeren, maar lie
ver eenige interessante bijzonderheden, du
in groote trekken erop kunnen wijzen, hoe
dringend noodzakelijk de behoefte aan de
droogmaking gevoeld werd, wat al plannen
beraamd werden en door wie en hoe einde
lijk de beslissende stap werd genomen.
Eeuwen, voordat er plannen voor de
droogmaking werden beraamd .voelde men
dat de toestand, door het Haarlemmermeer
veroorzaakt, langzamerhand onhoudbaar
werd; het meer immers, bij kalm weer een
rustige, effen, onbewogen waterplas, kon bij
storm zulk een onheilspellende houding aan
nemen, dat de omwonenden met recht voor
hun have en goed bevreesd konden zijn.
De machtige golven konden een ontzagwëk-
geslagen door de beukende golven en vielen
aan het woest geweld ten prooi. Ieder had
er dezelfde meening óver, tot op ééns een
gewetdige botsing.
Het schip was gestooten op een stuk land,
dat van den oever was afgeslagen. Groote
angst en ontsteltenis, want door den schok
was de boot lek geslagen. Pogingen om los
te komen baatten niet, want het vaartuig zat
rotsvast in hel drijvend land geklemd en
reeds maakte de schuit water. Slechts door
voortdurend de pompen in werking te hou
den kon men boven blijven Zoo dreef men
den geheelcn nacht hulpeloos rond, tot ein
delijk na vele bange urer. de morgen aan
brak en van de Kaag nulp gebracht kon
worden om de schipbreukelingen uit hun
benarde positie te verlossen.
Eén was er, die te midden der opgewon
denheid zijn kalmte had bewaard. Zijn
krachtige stein had dit eene woord gespro
ken:, „Het wordt meer dan tijd, dat die ver
nielende waterwolf gemuilband, dat het welvaart tegemoet.
Meer drooggemalen wordt."
Het was Jan Adriaansz. Lceghwater,' die
Meer dan zeven-honderd roe
Van het Oost naar 't Westen toe,
Die zijn allemaal gevallen,
Slokop! in je holle maag;
En nog helpt het niet met allen,
En nog blijf je al even graag.
Enorme somqjpn moesten telken jare ten
koste worden gelegd om den .slokop bin
nen zijn grenzen te doen blijven en toch
ondanks hooge financiëele offers, die men
zich wilde en moest getroosten, sloegen
telkens weer, dan hier. dan daar, vrucht
bare stukken weiland van het vaste land af.
om in zijn holle maag verzwolgen te wor
den.
Groote plas, groote plas!
'k Wou je uitgemalen was'
"k Had veel liever duizend morgen
Van je vetste, puikste land,
Dan hier steeds te zitten zorgen
Aan je natten waterkant.
'k Snee veel liever gerst en haver,
Kool en raapzaad naar me toe;
'k Joeg veel liever kalf en koe
In je diepte, op groene klaver,
Dan ik 't nu mijn schuitje doe.
'k Heb den Purmer reis bekeken.
'k Ben den Beemsler rondgegaan,
En het stond mij beter aan.
Niets te zien dan groene streken,
Overal in 't rond bezet
Met veel huisjes, knap en net,
Dan op al die witte bellen
Die er op de golven zwellen,
Als de wind er onder spookt,
Net als of je water kookt.
De Purmer er> Beemster waren voorge
gaan en hadden het goede voorbeeld gege
ven.
Daar kon men reeds constateere», welk
wijs beleid het was geweet om die groote
plassen leeg te malen en te vormen tot
puik land. Misschien ook heeft juist het
voorbeeld san die twee polders machtig
veel bijgedragen om ten slotte een opti
mistisch oordeel te krijgen over de moge
lijkheid van droogmaking van het Haarlem
mermeer.
Purmer en Beemster kenden reeds de
voordeelen van de „drooglegging" en gin
gen een tijd van gestadige vooruitgang en
iiii
Groote plas. groote plas!
'k Wou je Ieeggemalen was!
'k Zou mijn hoed wel ügten willen
Voor de molentjes, wier vlugt
't Water op het rad zal tillen
En verheffen 't in de tucht
Ik zal lagchen dat ik schater,
Als ik voor mijn oogen zie
Dat er in een maand twee, drie,
Al wat daling komt in 't water;
En zoo ras de maaitijd komt,
En ik mag mijn koren snijden,
Zal ik, hoe je nu ook bromt,
Op den bodem mij verblijden,
En ik vier een Boerenfeest,
Waar je water is geweest!
Binnen een luttel aantal jaren zou nu het
leed geleden zijn. De enorme watermassa's
zouden langzaam maar zeker geloosd wor
den om plaats te maken voor vruchtbaar
land.
Het Haarlemmermeer, gelegen tusschen
Amsterdam, Haarlem en Leiden had ten
tijde van de droogmaking een oppervlakte
van ongeveer 18224 Hectaren, met een ge
middelde diepte van 4 meter. Op sommige
plaatsen echter, daalde de bodem nog ver
der.
Oorspronkelijk hadden zich op deze plek
meerdere kleine meertjes bevonden, een
viertal. De steeds verder het land in beu
kende golven hadden de oevers echter
steeds verder bij elkander gebracht, totdat
ten slotte slechts één groot meer bestond.
Om een klein beeld te geven van de ver
nielende kracht van het water, mogen we
hier wel even memoreeren, dat in drie eeu
wen tijd een oppervlakte van niet minder
dan 12770 H.A. land verzwolgen werd. Met
dat land verdwenen tevens verschillende
dorpen, zooals Vijfhuizen, Nieuwerkerk en
Rijk.
Later bij de droogmaking vond men nog
fundamenten, gebruiksvoorwerpen en zoo
vele andere zaken, die op het eertijds be
staan van deze dorpen wezen.
Ofschoon we een hekel hebben aan lange
reeksen van cijfers, meenen we dat het
hier toch wel dienstig kan zijn, met enkele
getallen even te illustreeren wat er van
het vruchtbare Hollandsche land in den loop
der jaren geworden was.
In 1531 bedroeg de oppervlakte van het
meer 5600 H.A.; in 1591: 10590 H.A.; in
1647: 14450 H.A.; ia 1687: 15400 H.A.; in
1740: 16600 H.A en in 1808; 17775 H.A.
Cijfers, die voor zich zelf spreken.
Al zoovele jaren voor de 19e eeuw waren
er mannen opgestaan, die hun sociale plicht
begrepen door te wijzen op de noodzake
lijkheid en tevens op de mogelijkheid oro
tot droogmaking te geraken,
Naar wij vernemen gaat de heer Gerharz
de H. O. V. verlaten. Oorspronkelijk was het
zijn voornemen reeds in 1925 zich terug te
trekken. In den laatsten tijd heeft dit voor
nemen echter vasteren vorm .ngëi,-.uen,
zoodat de heer Gerharz nu het bestuur heeft
medegedeeld zijn ontslag te nemen met in
gang van 1 October a.s.
Er schijnt sprake van te zijn, dat de heer
Gerharz zich in het buitenland gaat' vcsti-
gen.
De sportverecniging „Het Oude Slot" te
Heemstede zal aanstaande Zondag hare
hekken weder openen. Het bestuur beeft de
wintertijd goed benut. Zoo is om te begin
nen, de baan Ln het rechte eind iaanmer
kelijk verbreed, zoodat nu in de finish ze
ker een half dozijn mededingers op een lijn
voorbij den rechterstoel passeeren kunnen,
hetgeen een zeer belangrijke verbetering
mag genoemd worden Dan zijn onder de
tribune boxen gebouwd waarin de deelne
mers tijdens de rust kunnen worden gestald.
En als nieuwigheid zal het zoogenaamde
Gulden-terrein gratis toegankelijk zijn, zoo
dat nu elke liefhebber van paardensport,
des Zondags een aangenaam en gezonde
uitspanning kan hebben.
Uitgeschreven zijn de Opcüingsprijs, waar
voor 8 paarden zijn ingeschreven; de Cro-
cussenprijs, waarin 6 deelnemers aan de
start kunnen zijn. De Primula Vcrusprijs ook
met 8 paarden, dan de Madeliefjesprijs, we
der met 6 inschrijvingen en ten slotte de
Narcissenprijs met 5 snelle vier voeters.
Door dat ook de bochten grooter geworden
zijn en de ligging voor snelheid gunstiger
geworden is, zouden wij het ijverige bestuur
in overweging geven om ook eens eenige
rennen uit te schrijven. Wij achten thans de
baan ook voor rennen zeer geschikt, en er
is altijd nog een zeer groot deel van het pu
bliek, dat gaarne eens voar afwisseling een
ren of een tally ho ziet.
In het verslag der Tweede Kamer over
de bcgrooting van het staatsvïsschersbe-
drijf te IJmuiden voor het dienstjaar 1927
wordt gevraagd, hoe het staat met de in
stelling van een commissie tot onderzoek
van de mogelijkheid om voor het bedrijf
tof een sluitende rekening te komen. Ook
wenschte men uitvoerig te worden inge
licht, waaraan het is toe te schrijven, dat,
niettegenstaande de toeneming van de ge
raamde baten met rond 20.000, bet exploi
tatieverlies over 1927 28.770 hooger moet
worden geraamd dan voor 1926 het geval
was. Voorts zou men gaarne zien, boe het
met de kapitaalspositie staat en hoe de
afschrijvingen zijn geregeld.
AANBESTEDING R.K. MEISJESSCHOOL.
In de pastorie van de R. K. Kerk te
Overveen werd Donderdag door het R.-K.
Parochiaal Kerkbestuur te Overveen aan
besteed: Het bouwen van een Meisjesschool
voor Lager Onderwijs op een terrein nabij
de Korten Zijlwcg te Overveen. Zeventien
biljetten waren ingekomen. De inschrijving
luidt als volgt
VV. Saeys te Haarlem 47.210.; A. G.
Sevenhuizen, te Schoten, 48.721; F.
Philips, te Haarlem, 46.350; fa. Anderson
en Henneman, te Amsterdam 53.500.;
Tbunnissen en van Sambeek, te Heemstede,
46.475.; P. Rosenhart, te Heemstede,
40.770,; G. en J. Broertjes. Heemstede en
Blocmcndaal 54.999.; van Wijngaarden
en Rietveld, te Bentveld, 51.986.; N. J.
Tromp, te Overveen, 44.439.; Venhoven
en Evers, te Heemstede, 44.364.; D. J.
van Buurcn te Bloemendaal, 48.447.; N.
v Keulen, te Aerdenhout, 53.534.; P
Rings Jr., te Santpoort, 47.400.; G. Met
selaar cn Zn.; Haarlem, 49.075.; Gcbr.
v. d. Putten, le Heemstede 43.799.; R.
Groencnberg, le Amersfoort, 50.222.; J.
v. d. Wal en Co.. le Haarlem, 49.384.
Dinsdag jj. promoveerde de heer P. J
A M. Kouwenhoven, leeraar aan het R -K.
Lyceum te Overveen, tot doctor in de wis-
cn natuurkunde aan de Rijksuniversiteit te
Leiden op proefschrift; Beginselen der
affienc-differenliaal meetkunde.
1925, toen hij nog 109 schuldig was, of'
schoon hij op dat tijdstip de waarde der
auto zelf reeds bad betaald Later be
taalde hij den laatsten termijn, doch in den
loop van bet jaar kreeg hij dit geld terug
Hij accepteerde het, omdat "hij in financi-
eele moeilijkheden was Zijn faillissement
werd daarna aangevraagd; hij had zijn auto
toen erkocht, in de overtuiging dat zij
zijn eigendom was. Hij werd echter aan
geklaagd door „Auto-crediet" die de auto
aan de V had verkocht,' wegens verduis
tering. Deze firma zeide dat de V de auto
weer had verkocht, terwijl hij nog een
termijn schuldig was, Ter verdediging hier
tegen werd aangevoerd dat de V. over
tuigd was dat bij de auto dubbel en dwars
betaald had, in casu meer dan 1800.
Na langdurige verklaringen en ondervrn
gingen, t;cld de Officier van Justitie zijn
requis:toir Spr, oordeel le dat hier een be
tere weg was te vrlgcn dan een strafrech
telijke vervolging; een civiele procedure
ware hier beter geweest Volgens spr. is hel
wettig bewijs van verduistering niet gele
verd. zooda' bij vrijspraak moest vragen
De verdediger, mr. dr, Schreurs verge
leek de zaak met de Shylock-affaire. Ver
schillende manieren zijn getracht om het
pondie vleescb te kiijgen.
In het contract s'ond dat de waarde
van de auto, die niet nieuw was, geacht
werd '800. te zijn Spr heeft onderzocht
dat een Ford-chassis, volledig gemonteerd
en met bak, hoogstens 1600 a 1700 kobt.
PI zegt dat het geld van den laatsten'
termijn aan de V wird terugbetaald, om
hem aldus in macht te houden. Maar zon
der dien termijn was de auto reeds meer
dan betaald Later heeft men getracht be
slag te leggen op den inboedel van de V.,
dit lukte niet, doch de kosten werden hem
wel in rekening gebracht.
PI, stemde in met het requisitoir van den
Officier en hoopte dat de rechtbank zou
inzien, dat bier van geen opzettelijke ver
duistering sprake was en verdachte vrij zou
spreken
„Het Volk" schrijft:
ln de burgerlijke pers wordt' medegedeeld,
dat het contract tn het visscherijbedrijf voor
19271928 gereed is. Aan den eisch der
Federatie zou zijn voldaan cn vier leden
van het bestuur van het fonds voor sociale
voorzieningen, beslaande jit 7 personen,
zouden door de Federatie worden aange
wezen. De Centrale Raad en de beide
Christelijke bonden zouden elk één verte
genwoordiger benoemen.
De bewering, dat het contract gereed zou
zijn, is voorbarig, daar eerst Zaterdag j.l.
de Centrale Bond en de beide Christelijke
bonden den reeder-, hebben bericht, dat ze
genegen zijn het contract te teekenen, nu de
rceders zich bereid hebben verklaard nog
een drietal punten in te willigen, welke
door de Federatie waren losgelaten. Er is
dus overeenstemm'ng bereikt, maar het zal
nog wel eenigen tijd in beslag nemen eer
hel conti act gereed cn onderteekend is.
Ook de bewering, dat de Federatie vier
leden in bet bestuur van het fonds aanwijst
en de andere organisaties 3, is onjuist. Het
te stichten fonds zal bestuurd worden door
een Raad van Beheer en een Raad van Toe
zicht en Advies. En nu is het waar, dat de
Federatie in den Raad van Beheer 4 leden
van de 7 aan kan wijzen, maar in den Raad
van Toezicht, ook bestaande uit 7 leden,
slechts één, zoodat de Federatie in het ge
heel 5 zetels te bezetten krijgt, hetzelfde
aantal als door de gezamenlijke moderne en
christelijke organisaties zal worden bezet.
Wij kunnen hier nog aan toevoegen, dat
als een minderheid van drie leden'uit den
Raad van Beheer zich niet met een genomen
besluit van dien Raad kan vereenigen, ze in
beroep kan gaan bij den Raad van Toe
zicht, welker beslissing bindend zal zijn
voor alle partijen.
De werkelijkheid is dus heel anders dan
men in boven aangehaald persbericht doet
voorkomen. Wij vermoeden, dat dit bericht
zijn ontstaan te danken heeft aan de Fede
ratie, wier bestuurders het niet zoo nauw
nemen met de waarheid cn schijn cn wezen
nogal eens door elkaar mengen".
De Kon. Erkende Tooneelvereeniging „Ja
cob van Lennep", welke deelnam aan het
nationaal concours uitgeschreven door de
Rederijkerskamer „Vondel" te Hoogezand
en aldaar uitkwam tegen de beste dilettan
ten tooneelvereenigingen uit het Noorden,
behaalde met het toonaelwerk „De Schan
de" (hoeve Bevcrborg) van D H. Scheffers
onder regie van Willem Hunscbe voor de
beste opvoering den Eereprijs, zilveren
lauwertak, aangeboden door de Rederijkers
kamer „Vondel", benevens le prijs, zilve
ren medaille en 300.aangeboden door
Je kamer „Vondel"; 1e prijs beste tooneel-
speelster mevr. Co v. tl. Bergde Munnik,
verguld zilveren medaille aangeboden door
in het faillissement van G. Dazert, exploi
tant van het Kurhaus, Zandvoort.
Zij telt 48 namen, met een totaal bedrag
aan vorderingen van 12.393.78.
De baen zijn nog niet volledig bekend.
De ZeerEerw pater I. H. Pej;quin O.P., zal
met ingang van 8 Maart a.s. door zijn gees
telijke overheid ontheven worden van zijn
functie als pastoor der St. Dominicuskerk
te Amsterdam.
Pater Perquin zal zich namelijk geheel
gaan wijden aan het werk, van den R. K.
Radio-Omroep.
De Zeereerw. pater C. W. J. Wenneker
S.J., is te Moentilan in Ned.-Indië op 89-
jarigen leeftijd overleden, aldus meldt een
speciaal Aneta-telegram aan de Msb.
De thans overledene werd geboren te
Schiedam op 10 September 1837. Zijn gym
nasiale studiën volbracht hij met veel suc
ces aan het Seminarie Hageveld en werd
vervolgens den 27sten September 1859 opge
nomen in de Sociëteit van Jesus. Na vol
brachten proef- en sudietijd werd hij op
1 September 1872 te Maastricht priester ge
wijd, om ruim drie jaren later, den 8sten
Januari 1876, toen hij den voet op indiscben
bodem zette zijn missionarisleven aan te
vangen, dat hij tot zijn dood toe zou blijven
leiden. Zes jaren werkte hij eerst op
Sumatra, aanvankelijk in Padang en later in
Medan. Den 14den Januari 1884 werd hij tot
pastoor te Soerabaja benoemd, waar bij
ongeveer elf jaren bleef. Op het einde van
1894 werd hij pastoor te Batavia. Ongeveer
tien jaar later werd hij overgeplaatst naar
Djokja, waar hij enkele jaren verbleef, om
daarna weer terug te keeren naar Batavia.
In 1916 verhuisde hij van hier naar Moen
tilan, waar hij thans js gestorven.
Met hem is de oudste missionaris van
Ned.-Indië heengegaan.
De agent-majoor der politie, A.,
veroordeeld tot 6 jaar gevangenisstraf,
DORDRF.CHT, 4 Maart. De Rechtbank
te Dordrecht veroordeelde beden A. L A„
vroeger agent-majoor van politie te Dor
drecht, wegens diefstal, door middel van
een valschen sleutel, meermalen gepleegd,
waardoor hij als ambtenaar zijn bijzonderen
ambtsplicht heeft verzaakt, tot 6 jaar ge
vangenisstraf, met aftrek der preventieve
hechenis.
Het O. M. had 6 jaar gevangenisstraf
geëischt
AMSTERDAM, 4 Maart. De toestand
van prof. Dr. P. van Heijnsbergen, die kort
geleden benoemd werd tot hoogleeraar aan
de universiteit te Groningen, was heden
morgen hopeloos.
PARIJS, 4 Maart. De New-York Herald
meldt uit New-York, dat de Poolsche re
geering in de V. S. zou trachten een luening
te plaatsen van 50 a 100 millioen dollar te
gen 7 pCt.
STOCKHOLM, 4 Maart. Het mond- en
klauwzeer in Zweden is bijna geheel ver
dwenen. Er zijn nog slechts enkele gevallen
in skania en op het oogenblik is er geen re
den tot ongerustheid. Geheel Zweden is ook
vrij van varkenspest.
AMSTERDAM, 4 Maart, Conform den
eisch van het O. M. heeft heden de buiten
gewone kamer der rechtbank een molenaar
vrijgesproken, die terecht heeft gestaan
wegens oplichting in Maart 1920 gepleegd.
De persoon, die benadeeld zou zijn, had
kort nadat hij aangifte had gedaan, voor
den rechter-commissaris verklaard, dat hij
voor 2285 was opgelicht. Ter zitting had
hij evenwel een gehéél andere verklaring
afgelegd, zoodat vau verder getuigenver
hoor was afgezien.
