OP 'T GEMASKERD BAL
m
door
FRANS MEIJER.
ELCK WAT WILS
TREKJES.
Derde Blad
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Zaterdag 5 Maart 1927
M
Cats en Cats.-Twee gedichten - August, waar
zijn je haaaaare. - Eventjes het masker af.
GEMENGD NIEUWS.
HET SMOKKELEN VAN COGNAC.
Zwendelarij op groote schaal.
No. 487.
Twee laatkomers sluipen hijgend naar 't
G. N,
Nu de tijd van de dolle Carnaval weer
verdwenen is in de lange, onafzienbare rij
van grijze dagen, is weer de tijd gekomen
van stillen inkeer, rustige vreedzaamheid en
een min of meer verbleekte boete.
En midden in de rimpellooze spiegelvlakte
van je ingetogen geest, zie je opeens
weer het vrij slecht geredigeerde blaadje
vane een Haarlemsche Koninklijk erkend
Tooneelvereeniging, dat behalve een schat
van kreupele verzen en uitgelezen collectie
stotterende mededeelingen bevat.
De ietwat optimistische definitie op de
voorpagina van deze carnavalscourant, die
aldus luidde:
„Een avond van feestviering voor hen,
die dragende mom en masker, zich den
scherts, gepaste vroolijkheid en dans opma
ken tot vreugde" wordt vrijwel geloochen-
straft door het volgende vers, dat in het
zelfde blaadje voorkomt en dat brutaal
zou klinken, ware het niet dat de stunte
lige onbeholpenheid van de touwtje-sprin
gende regels er een naiëve kinderlijkheid
aangaf, die onwillekeurig welwillend en
mild stemt.
Het vers, dat gemaakt werd door een
dichter, die misschien uit nederigheid, wel
licht ook uit voorzichtigheid zijn naam ver-
Een dame, die wanhopige pogingen aan
wendde om op een Pierrette te lijken.
i
zweeg, werd onderteekend: „Vrij naar Vader
Cats" Qnmiddellijk na het verschijnen van
het blaadje heeft onze redactie een der
eerste Haarlemsche Begrafenisondernemin
gen opgebeld om den schandelijk belaster
den Cats in zijn graf recht te leggen.
Mogelijk heeft de schrijver gemeend dat
Vader Cats de man is van de onversneden
Schiedammer. Zoo heb ik ook iemand ge
kend die Bols en Vondel nooit uit elkaar
wist te houden.
Welnu, deze dichter dichtte de volgende
schoone woorden achter elkaar:
•a.
Komt Haarlemmers met elkaar,
Weest nu recht vroolijk eens in 't jaar,
Vergeet het gezeur van overleg,
En van malaise en van pech!
Bedenkt, kritiek, die komt hier niet,
Zoodat geen sterveling het ziet.
Hoe uitgelaten je ook zijt,
Je reputatie raak je niet kwijt.
Aan bovenstaand gedichtje is een heele
beschouwing vast te knoopen.
Dat er geen kritiek kwam, daarmee hfeeft
de Pegasus-bestijger zich deerlijk vergist.
De kritiek zat overal: op het podium, rond
om de zaal, ze kwam even tusschen het
groen, rond de zaal en tusschen de naden
van de vloer.
Bovendien waren er stervelingen die het
wèl zagen. Ik meen tenminste te mogen
Klarinettist uit het Looporkest,
aannemen, dat het groote aantal toeschou
wers, dat de zaal omsloot „stervelingen"
waren. Mogelijk ook wilde de vereeniging
hen bij de onsterfelijken indeelen. Als je
velen dezer menschen zag zou je niet zeggen,
'dat hunne onsterflijkheid in de zin van
eeuwige beroemdheid beschoren was, maar
zóó leer je alweer niet op uiterlijkheden
af te gaan en de oude' spreuk te appreciëe-
ren dat in een leelijk lichaam nog wel eens
een schoone ziel kan huizen.
Tep slotte ik ben het niet heelemaal eens
met den slotregel van het vers:
„Je reputatie raak je niet kwijt."
Verondersteld dat je nog een reputatie
kwijt te raken hebt, dan is het alleen nog
maar de vraag of dat een goeie of een
slechte is. In het «algemeen lijkt het mij
moeilijker een goede reputatie kwijt te
raken dan een slechte, ofschoon je weinig
hoeft te doen om een goede reputatie kwijt
te raken. Ik kan zelfs iemand die zijn goede
reputatie was kwijtgeraakt, juist omdat hij
niets deed. Die raakte behalve zijn reputatie
ook zijn betrekking nog kwijt.
Naast het bovenstaande gedicht zou ik
een ander willen plaatsen, een brokstuk uit
een onvoltooid mysteriespel van een vriend
van mij.
Het is natuurlijk minder schoon van vorm
dan het bovenstaande, minder muzikaal van
schrijftoon, maar desalniettemin zeer interes
sant.
Het zou jammer zijn als het voor eeuwig
begraven zou blijven tuschen de onvoltooide
werken van meergemelden vriend, zoodat
hét als tegenstelling hier even wil herhalen:
De Voorzitter.
Maskerade of echt?
Ha mijn Domina, 'k wil een kus,
Carnaval 1 Carnaval
Morgen komt het lijden
Nu een kus!
Carnaval ha 1
Slingeren door menschtrossen,
dol doen, gek zijn, hossen 1
Carftaval 1
Morgen komt 't groote leed,
Carnaval 1 Carnaval
dat de verre Christus leed
Carnaval 1 Hij.
sleept zijn kruis langs menschentrossen,
dol doen, gek zijn, hossen,
Carnaval 1
Ha, een masker dekt zoo goed
CarnavalCarnaval
Niemand ziet dat 'k sterven moet,
wijn in t bloed.
Carnaval, Ha!
Over eigen grafkuil dansen
dollen om de levenskansen
Carnaval
Ha we dansen ons moe en heet
Carnaval
Op den vloer van 't eeuwig leed
Niemand weet
Carnaval Ha!
Drinken, kussen!.... Domina
Dans me voor naar Golgatha!
Daar gelaten dat het rhythme minder
stuwend en de schildering van Carnaval
minder fel is, dan in het gedicht uit de
Carnavals-courant, zal niemand kunnen
ontkennen at 's dichters visie minder juist
is dan van meergenoemden pseudo-vader
Cats.
Het ontstaan van Carnaval wordt op ver
schillende wijzen verklaard en wordt zoowel
beschouwd als een nakomertje van oude
voorjaarsfeesten als aan de behoefte om
vlak voor dé veertigdaagschè vasten nóg
eens het hart op te halen. In het eerste ge-
geval wordt de afleiding van het woord
Carnaval verklaard door de „Carrus navalis"
het zgn. wagenschip, waarop Neptupus
of ook wel een andere godheid op een wa
gen de stad werd rondgereden. In het
tweede geval leidt men het woord Carnaval
af van de uitdrukking Carne vale! Vaarwel
vleesch!
Carnaval werd dit jaar te Haarlem op een
verwoede wijze gevierd, zoodat het- zelfs
bevreemdt, dat nog niet iedere Haarlemmer
een te nauwe spanbroek of te wijde muts
heeft aan of op gehad. Er zijn nl. in circa
een maand tijds te Haarlem 69 gemaskerde
De Jury.
bals geweest, 'althans volgens de beweringen
van een verwoed statisticus, daarbij meege
rekend de gemaskerde bals, die zoo genoemd
werden om dat ze bezocht werden door een
man en een halven paardenkop, die zich ge
maskerd in een of ander obscuur zaaltje
vertoonden.
Het gemaskerd bal, dat ik door mijn te
genwoordigheid heb opgeluisterd werd in
de Carnavalscourant aldus aangekondigd:
„Een avond van ,pret en jool. Het Car
navalsfeest verplaatst u voor een dag te
Nice, in het zonnige Zuiden, waar het
Carnaval hoogtij vitrt."
In plaats daarvan belandde ik in de Ge
meentelijke Concertzaal, die mij altijd on
willekeurig aan B'i e-Band verpakking doet
denken, met zijn gezellige, brommerige direc
teur, die herinneringen opwekt aan mijn
vroegeren doghond, nadat ze hem al zijn
tanden hadden uitgetrokken, tenminste
voor zoover rijn bo^fd betreft. De rest lijkt
meer op de figuur van een foxfiondje, met
afgesleten pootjes. Deze combinatie en
boxer-tax lijkt mij niet kwaad en sterk ty
peerend
De zaal, die bij mijn binnenkomst groo-
tendeels gevuld was met gewone menschen
(onsterflijken, zou de Carnavalscourant
zeggen) was kleurig versierd met een
gioot aantal vlaggen van twijfelachtige na
tionaliteit, met daartusschen allerlei nuan
cen van oranje van rood tot iuier-geel toe
Bestuursleden huppelden af en aan, en
van tijd tot tijd werd hun weg gekruist door
dames, die wanhopige pogingen aanwend
den op pierrettes te gelijken.
De eerste indruk was: niet deugdelijk
genoeg voor gezonde melk, niet bruisend
genoeg voor schuimende champagne.
Dit typeert het heele gemaskerd bal, zoo
als Noordelingen dat plegen te vieren.
Er viel weinig originaliteit te bewonde
ren totdat Prins Carnaval met zijn hofstoet
in de zaal kwam, een reusachtige prins
midden in een onnoozel klein prieeltje, dat
onwillekeurig aan het Loofhuttenfeest her
innerde. De Prins zelf maakte den indruk
van een gehuurden Sint Nicolaas.
In zijn glazige oogen lag een sprakelooze
benauwdheid te lezen en hij had het warm
ook. Ondanks de kundigheid van den gri
meur was hij uitgevallen als een mislukten
Michiel de Ruyter met ietwat te stramme
beenen.
Met dezelfde stijve baanders besteeg hij
den troon, waarvan de troonhemel zóó laag
was, dat zijn hoofd er bijna doorheen stak.
Daarna poogde hij de menigte toe te
spreken, hetgeen hem niet lukte, daar hij
het stuk, .dat hij later in zijn kraag had,
toen in zijn keel had zitten.
De lichten in de zaal werden uitgedoofd,
waarna men gekleurde zoeklichten op het
Hoe Jacob van Lennep zich
Prins Carnaval voorstelde
en hoe prins Carnaval zich
Als een gehuurde Sinter Klaas aanstelde.
tentje richtte, daar men klaarblijkelijk moei
te had hem daarin terug te vinden.
Na deze eerste welkomstspeech, die heel
goed bedoeld was, nam een ander mensch
het woord, die even onzichtbaar als onver
staanbaar was.
Na dit ceremonieel werd prins Carnaval
moederziel-alleen achtergelaten, zoodat hij
het verdere gedeelte van den avond wan
hopig van onderuit zijn tentje zat te koe
keloeren, naar de feestende menschen in
de zaal.
Ik kan mij voorstellen dat de ongelukkige
man er dorst van kreeg.
Nadat de stakkerd in circa een uur heele
maal verstijfd was, werd hem opgedragen
de Koningin van het feest te gaan kiezen,
een functie die blijkens de keuze van den
■prins, toekwam aan de dikste dame van het
heele gezelschap, die na haar kroning sterke
overeenkomsten vertoonde met Madame
Sans-Gêne, zelfs toen ze over de treden
van de troon struikelde, languit op den
grond viel en naar het voorbeeld van meer
dere Europeesche vorsten, de kroon in het
stof liet rollen, een ongeluk waarbij de
prins zich minder hoofsch gedroeg als men
in zulke kringen zou verwachten.
Nadat Hunne Zwaaryichtige Hoogwaar
digheden hadden plaatsgenomen steeg er
uit de vergaderde menigte een gehuil op, dat
„hoera" moest beteekenen.
Inmiddels werd er dapper gewerkt met
de gekleurde zoeklichten, wóardoor het ef
fect in de zaal werkelijk veel interessan
ter was, dan het' beoogde effect op het
podium.
Bestuursleden trippelde af en aan.
Toen het volle licht weder aanging, werd
ik verrast door vier verschillende Dorussen
Rijkers, die alle bij de keuze van hun ver
momming vermoedelijk meenden zeer origi
neel te zijn
Verder was er een Italiaansch Rpover-
hoofdman. Bij navraag bleek dat hij een echt
rooverscostuum had weten te bemachtigen,
waaruit je zoudt afleiden dat hij een roo-
ver had uitgekleed inplaats van de 'roover
hem.
Een groep van drie fuifnummers, die met
een imitatie-lantaarn door de zaal heen
zwalkten, verwierf den eersten prijs, be
staande uit 18 flesschen wijn, met het ge
volg dat ze na afloop waarschijnlijk met
echte lantaarns dezelfde manipulaties heb
ben uitgehaald.
Zooals gewoonlijk had om 12 uur het dé
masqué plaats.
Daar deze gelegenheid allegunstigst is 091
zelf ook het masker af te leggen, acht
ik het wenschelijk zelf ook even den rinkel-
kap in de lade van mijn schrijftafel te
bergen en eua kalotje op te zetten, een
Goudschen pijp aan te steken en een kort,
gemoedelijk praatje te houden met de le
zers, die aangelokt dcor den veelbelovenden
kop boven deze artikelen, iedere week mijn
bebabbel lezen.
Zooals alle beroemde mannen heb ik
verschillende vrienden, maar vele vijanden,
die mij liefst zouden ophangen, als ze maar
mochten. Maar beschermd door de Neder-
landsche wet kan ik gelukkig ongestoord
venijn spuwen, terwijl mijn tegenstanders al
leen door leelijke brieven en nog leelijker
ingezonden stukken hun verontwaardiging
kunnen luchten.
Ik wil niet zeggen, dat alles wat ik
schrijf echte „humor" is, maar in ieder geval
is het een poging daartoe.'
Het is nooit mijn bedoeling iemand te kwet
sen of te beleedigen. Als ik iemand er
tusschen neem. is dat alleen zooals men dat
in een gezellig kringetje doet en kies
daarvoor eigenaardigheden die zóó algemeen
bekend zijn, dat het publiceeren daarvan
niemand schaden kan
Natuurlijk is de een gauwer op zijn tee-
nen getrapt dan den ander. Daarom stel
ik voor, dat zij, die zich erg beleedigd ach
ten eens met mij komen praten: we ste
ken een gezellige sigaar op en zijn na afloop
van het onderhoud de beste vrienden ge
worden. Ik verzoek u echter vriendelijk om
van deze uitnoodiging met mate gebruik
te maken, want sigaren zijn duur.
De caricaturen in het Jubileumnummer
van ons blad hebben naast een grooten bij
val ook een storm van verontwaardiging
gewekt, hetgeen voor de getroffen personen
misschien heel vleiend, maar jegens mij erg
onbillijk is
Alle slachtoffers waren bekend met het
geen er boven hur, hoofd hing, toen ik hen
teekende, en allen hebben met een bewon
derenswaardige zelfverloochning de publici
teit daarvan aangemoedigd.
Maar nu moet gezegd worden, dat wij op
onze redactie alleen menschen hebben met
een breeden blik, die een gijntje kunnen
verdragen, evenali.dat ook met Europeesche
grootheden hét geval is. Als er een carica-
tuur van je gemaakt wordt kun je daar
grootsch op zijn. Geen caricuturist zal het in
zijn hoofd krijgen een teekening te maken
van een onbenulligen kerel. Als ze een
caricatuur van je maken, kun je er zeker
van zijn, dat je wat waard bent. Dat daarbij
misschien een benepen fatsoensidée in het
gedrang komt, kan i k niet helpen. Het is
niet m ij n schuld dat er aan- groote mannen
ook wel kléine kantjes zitten.
In dé protesten, die gewoonweg bij hoo-
pen binnenkomen, wordt mij geregeld ver
weten, dat ik zelf steeds den dans ont
spring, Maar hoe kan dat anders, waar ik
zelf de volmaaktheid nabij kom?
Alleen is het jammer dat dezer dagen een
jongedame, die ik overigens sterk respec
teer, tegen mij zei: „Nou hoor, maar jij
bent ook niet zoo degelijk als je je voor
doet!"
Misschien had ze gelijk, maar overigens,
och.... er is niet veel op mij aan te
merken....
Na het gemaskerd bal, dat ik u hierboven
beschreef, stond ik 'met eenige menschen
te praten over de beteekenis van Carnaval
en wederom kwam de bekende uitlegging
voor den dag, dat het een gelegenheid was
om nog eens feest te vieren, vóór de
strenge vasten begon.
Zoodat ik er stellig van overtuigd ben
dat alle bezoekers van bovenbeschreven ge
maskerd bal Woensdag een aschkruisje zijn
gaan halen.
Door de kommiezen is.te Kerkrade aange
houden een plm. 15-jarig meisje, dat eenige
flesschen cognac frauduleus van Duitschland
naar Nederland had ingevoerd.
Zij is, nadat de cognac was in beslag geno-
men, ter beschikking gesteld van den com
missaris van priitij.
Den laatsten tij 1 schijnt de smokkelhandel
aldus de Limb. Koer., speciaal in sterken
drank, van Duitschland weder welig te
tieren, want aanhoudend worden personen
door de kommiezen bij die bezigheid gesnapt.
Treurig is het echter, dat het hoofdzake
lijk kinderen, jongens en meisjes van 10 tot
16-jaar uit de naburige Duitsche grensge
meenten zijn," welke daarvoor worden geëx
ploiteerd.
De „practizijn", die „rechtskundige
adviezen" gaf.
Naar aanleiding van het geval van oplich
ting waaromtrent we reeds gisteren een en
ander mededeelden, kunnen we nog nader
melden:
Eindelijk is de Haagsche politie er in ge
slaagd een persoon te arresteeren, van wien
vermoed wordt, dat hij niet alleen in Den
Haag, maar ook in andere plaatsen vele
personen het slachtoffer heeft gemaakt van
oplichting.
Reeds lang had men het oog op hem,
verscheidene jaren wist de politie, dat hij
vele personen aanzienlijke bedragen af
handig maakte onder bedriegelijke voor
wendsels, welke bedragen hij dan ten eigen
bate zou aanwenden.
In het Algemeen Politieblad werd reeds
vroeger door den burgemeester van Helle-
voetsluis tegen dezen persoon, zekeren J.
H., gewaarschuwd. Ook de officier van Ju-
titie plaatste een dergelijke waarschuwing,
terwijl zijn naam ook voorkwam op de z.g.
zwarte lijst van enkele winkeliersvereeni-
gingen.
Daar H. echter meestal onder valsche na
men zijn bedrijf uitoefende .slaafde hij er
steeds weer in nieuwe slachtoffers te maken.
Tajloos waren de wijzen, waarop hij de
menschen de dupe van hun goedgeloovigheid
deed worden.
Hij gaf zich o.m. uit voor „practizijn", gaf
vooral aan boeren, „rechtskundige advie
zen", waarvoor hij dan een behoorlijk hono
rarium vroeg en zich bij voorkeur opwierp
als bemiddelaar in financieele aangelegenhe
den. Hoewel er een sterk vermoeden was,
dat hij zijn cliënten oplichtte, kon hij
dank zij zijn geslepenheid steeds uit han
den van de politie blijven.
Daarna wilde hij een tijdschrift „Groot-
Holland" exploiteeren.
Verschillende medewerkers had hij aan
zich verbonden. Van allen eischte hij een
voorschot, als aandeel in de exploitatie
kosten.
Dit voorschot werd nooit terugbetaald,
terwijl van de uitgave van het orgaan niets
kwam.
Toen deze zaak niet genoeg meer op
bracht, zette hij een „huwelijksbureau" op.
Het was gevestigd in de van Speykstraat.
Trouwlustige personen, die zich aan dit
bureau vervoegden, moesten een som stor
ten en werden dan op de lijst gezet. Langen
tijd hoorden zij er niets meer van. Werd er
dan nog eens naar geïnformeerd, dan luidde
het bescheid: Er is nog niets geschikts
voor u!
Daarna richtte H: eep Intercommunale
Beleggingsbank op, eveneens gevestigd in -
de Van Speykstraat. Het doel van deze
bank was hypotheken te verstrekken.
Echter moesten de gegadigden wel een
groot bedrag aan inschrijfgeld en administra
tiekosten betalen, maar van hypotheek
was geen sprake.
Echter bij de laatste gestie van H. liep het
mis.
In vereeniging met een zekeren K. en T.
beiden koopman te Rotterdam gaf hij zich
uit als promotor voor naamlooze vennoot
schappen.
Menschen, die een particuliere zaak om
wilden zetten in een naamlooze vennoot
schap, doch daarvoor het benoodigde ka
pitaal misten, konden zich tot H. wenden,
die dan dit kapitaal tegen behoorlijk on
derpand natuurlijk zou verschaffen.
Zoo heeft H. kans gezien «Pan drie per
sonen een bedrag van circa 16.000 aan
contanten en waardevolle papieren los te
krijgen.
Van het beloof AS kapitaal is niets terecht
gekomen. Geen der personen heeft nog
iets van H. vernomen.
Toen H. zich Woensdag in Rotterdam be
vond bij zijn 2 "helpers werd hij door de
Haagsche politie gearresteerd en naar Den
Haag overgebracht. Ook zijn beide mede
plichtigen werden aangehouden en in be
waring gesteld.
Ook zijn bij de politie nog eenige klach
ten tegen H. binnengekomen ter zake van
verduistering van schrijfmachines.
„Het kostbare leven"
achter de schermen.
De St. Bavo-feestzaal sluimert in drie
kwart duister.
De tapijten der firma Randoe, die 'n kapi
taaltje „vertegenwoordigen", dat ongeveer
gelijk staat met 'n twintigje van de honderd
duizend, schijnen te treuren om hun nutte
loos gehang aan de kille wandenen een
gesprek te Voeren met de palmen en slingers,
die óók niet weten, waarvoor ze hier gebracht
zijn.
Door de matglazen ruitjes van de linker-
tooneeldeur en 't kapotte ruitje van de rechter
dito schuchteren 'n paar dertig-kaars-peer
tjes naar de groote, leege ruimte.
Op 't tooneel rommelt 'n chaos van meu
bels, platen, stoffen, gordijnen, kantoorzaken,
schilderijen, kisten, snoeren, 'n ladder en 'n
trap.
Öp de bovenste tree van die trap staat
Kratzer heel gevaarlijk te doen en pikt pu
naises in de modeplaten.
De andere tooneelverzorger, die straks in
Schmoll zal veranderen, sleept wat ruimte om
zich heen en vraagt of ie nog wat doen kan,
„Of je nog wat doen kan.of je nog wat
doen kan?" krijscht de trap-equilibrist, in
eens héélemaal in z'n jodenrol „hóór je
dat, Gerrit.... hóór je wat dat proppie
mensch daar gaat staan te zeggendag
Gerrit, alles nog goed thuis?.... Hóór je
Gerrit? 'n'Tooneel als 'n.... als 'n boel
huis als 'n stelletje, dat voor huurschuld
op straat is gezet.en dat vraagt of ie nog
wat doen kanWat heb 'k an zóó'n
hulpMot je die kurk, die stroohuls, die
karaf daar zien staan te grijnzen met z'n sui-
kersteel-tronie Dat belooft, om vier uur
hier te zijn, gelijk met mijn, ,«-*ea dat komt,
om bij zevene op z'n allersloomste gemakkie
anzetteachchch, wat 'nuee, doe jij
maar niks, hoor lieverd.... ik zal me wel
heelemaal opofferen.... als 'k straks in
katzwijm leg speel je mijn rol maar d'r bij
je bent nogal sterk in 't rollen instudeeren.
Of ie nog wat doen kan.en dat vraagt ie
met 'n gezicht.Hóór, kijk, d'r komme al
menschen in de zaal 1 Zoo meteen mot 'r ge
haald worden en d'r staat nog geen stoel op
z'n plaasss.... Au! Kijk uit, kijk uit....
verpletter je eigen teenen.... ja, nou doet ie
wat.... nou doet ie wat.... mijn lichaam
vermorzelen met 'n kast van twaalfduizend
kiloZet die naaimachine bij 't raam en
stapel die lappen stof in de kast en haal dat
schot uit de karkas en maak van dat gat 'n
tweede deur. Je weet toch, dat 'r rechts twee
deuren moeten zijn..of wou je 't met één
deur doen en daar 'n verkeersagent bij neer
zetten
In lachende haast gaat Schmoll de „beve
len" opvolgen.
In 't grimeerhoekje staat de kapper te
grinniken, sorteert z'n pruiken en z'n souper
bestaande uit zes kadetjes, elk met „differen-8
te" belegging, 'n sinaasappel, 'n banaan en
drie kouwe stoofperen, alles gemaskeerd door
de breede kapspiegelen wacht op z'n
eerste kop.
Komen 't tooneel opstappen Kronau Se
nior, tevens requisiteur, en dus torsend twee
bol-gevulde tasschen en 'n half kilo zweet.
vervolgens het breed en rónd gebouwde eere
lid, fungeerend als rechterhand op verschil
lend gebied en verzorger van het uitgebreide
meubilair, dat immer de naam zijner gevestig
de firma eer aandoeten daarachter de
vaste Bavo-tooneelknecht, die gemakshalve
Poel wordt genoemd, omdat z'n naam onge
veer driehonderd maal per speelavond wordt
uitgebruld, en die specialiteit is in het met
Z'n geweldige derrière omkieperen van beel
den, vazen, schilderijen en andere breekbare
zaken, die juist door 'n ander met veel zorg
op de goede plaats zijn gezet.
Kronau Senior zit al spoedig onder kap-
pershanden en is heel gauw klaar.... omdat
van z'n kop toch niks te maken isen gaat
Z'n boeltje uitpakken.
Met kleine tusschenpoozen komen weer
anderen opdagen, waaronder Stockel, de ge
weldige, die 'n dozijn technische fiasco's op
z'n debet-rekening heeft staan wegens het
door-midden, in-elkaar en onderste-boven
loopen van diverse decor-stukken bij diverse
gelegenheden. De lezer zal de „kracht van
deze eigenschap beter begrijpen als we er aan
toevoegen, dat 'n hartelijke handschudding
met 'n even hartelijk „goeien-dag" van Stoc
kel meestal vijf gekneusde vingers en 'n ont
wrichte pols veroorzaken.... en hij met
'n onbehouwen stoot van z'n elleboog 'n hee
le tooneelkamer doet schudden.Die „on
behouwen kracht" is 'n zwak van Stockel
Ook via z'n mond komt die onbehouwen
kracht wel eens tot uiting.... maar dat ne
men we hem niet kwalijk, wetende, dat z'n
rol 'n „sprekend afgietsel is van z'n eigen
vleesch bloed beenderen en zin
tuigen-combinatie 'n Gouwe hart met
'n ruwe bast.
Door 't kapotte ruitje van reeds vermelde
tooneeldeur 't kijkgat bij uitnemendheid,
dat daarom 'n gat moet blijven constatee-
ren, we, dat de zaal zich op gezellige wijze
laat vullen en de tapijten hun harmonieuze
tinten lustig laten spiegelen in de stapels licht
van de vier groote zaal-lampen.... ze leven
óp en weten nu, dat hen dehooge eer te beurt
valt de feestavond, tegeven door de jubilee-
rende Deken-Plebaan van Haarlem, te mogen
kleur-opluisteren
Op 't podium trachten de diverse strijkin
strumenten van 't Lyceum-orkest met elkaar
in overeenstemming te komen, zulks onder
de hoede van 't wakend oor des dirigents.
't Wordt vol en plezierig daar, en als de mu
ziek de aanvang voorbereidt met 'n lustige
ouverture komt er 'n stemming van feestelijke
voor-voldaanheid.
Op 't tooneel wordt getimmerd, gesjouwd,
geschreeuwd, geplakt, gewreven, gestoffeerd,
en gearrangeerd.
kleedhokje.... de eerste is George Hartwig,
die Zich als voorbeeldig echtgenoot steeds zoo
lang mogelijk door huiselijke banden laat
binden.de tweede is Kronau Junior, in de
wandeling Jean Charmant genaamd, die
angstwekkend verliefd is en onmogelijk de
planken kan betreden zonder 'n „klinkend"
bezoek te hebben gebracht aan z'n aanstaan
de honderd procent.
Er onweert applaus in de zaal..... De ju
bilaris glimlacht binnen, gevolgd door de
stoet van getrouwe mee-feesters en 'n tweede
stoet na-komelint^n.
Nu kan er begonnen worden.
De tegisseur vraagt brullend aandacht'voor
't controleeren der requisiten. Het wordt on
geveer de volgende litanie
„Klosje garen op de naaimachine
„Ja 1"
„Stalenboeken en modebladen op tafel?"
„Ja 1"
„Heeft Stockel z'n gereedschap, machine
deel en teekeningen
„Ja 1"
„Zippe kapotte handschoenen, paraplu met
gaten, hoed met losse bodem?"
„Ja 1"
„Kronau Senior rozentakje
„Ja, natuurlijk 1"
„Dat „natuurlijk" hoeft 't niet bij....
alles moet worden nagegaan I"
„Goed, mehéér de regisseur.... vedder 1"
„Kronau Junior lapje met knoopsgaten
„Dat zal 'k zoo medeen halen."
„Nee.direct halen.'k Mot zien, dat
je 't in je knuisten hebt Zippe bokking
„Ja
„Brief-ordnérs, copieerkwast, pot, pers,
copie-boék
„Ja-a-a-a 1"
„Borstel, brieven, geld, chequeboekje....
(Ja ja ja) Hartwig horloge aan....
Stockel 's Zondagsch pak.Schmoll pot
lood, bloc-npte, Kratzer dito (Jaaa 1) Li
niaal, visitekaartje, hoeden op de kapstok.
paraplu KratzerHartwig zeven bankbil
jetten van 100 (Jaaaaa 1) Zippe papiertje met
brood.... krant, schilderstukken, telegram,
doos, sandwiches, champagne-pils in wijn-
flesch, vijf glazen, messen, borden, tafella
ken...."
g.Daar wordt straks voor gezorgd
„Nee, niet straks.... Halen dat ding!
Heeft Schmoll z'n contract
„Dat zal nog wel in me jas zitten."
„Kijken of 't er in zit 1 Is er 'n doek voor de
schilderstukken? 'n Gieter met water....
vuur in de haard.Zippe lucifers.eti
ketjes.... (Ja, ja, ja 1) Boek en lijst taxateur
schilderij achter stoel.... telegram
Kratzer.worst.blikje.flesch.
zakmesverfpotje, penseelrooie zak
doek met scheurtje d'r in
„Ja, in orde," bromt Stockel, ,,'k Breng
eerdaags 'n dozijn rooie zakdoeken in reke
ning
„Schmoll bankbiljet, zegeltje, vulpen....
Wandelstokken, contracten..., alles is er?"
„Alles is in orde 1"
„Mooi.we beginnen.knap op tijd
Alles van 't tooneel af wat 'r niet op
hoort1 Antoon aan de naaimachine 1 Kro
nau bij de kastsouffleur in zijn hok Poel
bellen 1 En halen Allemaal stil..geen ge
klets meer gn de spelers op hun plaats klaar
staan 1 Stilte, d'r is gehaald 1"
„'t Kostbare leven" loopt weer lekker en
rustigAlleen Zippe zit in 'n hoek z'n rol
te bebibber-bladeren want hij kan zich
nog maar steeds niet vereenigen met de voor
deze gelegenheid noodzakelijk aangebrachte
inkortingen voor 't stipt om elf uur eindigen.
Hij vreest voor struikelingen en nog erger.
Maar 't loopt loshij slaat zich er door.
De decor-verwisselingen, waarin allen 'n
grooter of kleiner aandeel hebben, gaan vlug
ger dan ooit.
De kleermakerswachtkamer is in 'n klein
kwartier veranderd in 't woeker-kantoortje
van Schmoll en Kratzer, dat 'n uur later weer
door twintig handen wordt weggevaagd en
plaats maakt voor 't boschdecor met gevel
stuk.
Laatste bedrijf.... tien voor half elf...,
schitterend op tijd.
Voor 't kapotte ruitje verdringen zich de
„vrije" spelers en loeren naar de pret-heb-
bende toeschouwers, zich verkneuterend in
de lol van onopgemerkt al die schaterende
menschen te kunnen gadeslaan.... Ze zien
hoe de jubilaris zich telkens opvouwt van
't lachen en hebben Mr. Heerkens Thijssen
nog nooit zoo uit de officieele ambtsplooi ge
zien als thans. Hooge, lage, gil- en bas-lach-
explosies vormen 'n telkens opstuwende ha
gelstorm van uitbundig jolijt.... De regis
seur krijgt ook 'n seconde of wat gelegenheid
door 't kijkgat te gluren.... en knikt tevre
den
Dan.... 'n laatste applaus-orkaantje.
'n spiets van de jubilaris'n krans als
'n bloemperk.nóg 'n spietsje.nög
'n applausje.'n pittige finale van 't kra
nige Lyceum-orkestje (dat voor velen 'n o-
penbaring was en 't kostbare leven
heeft z'n laatste adem uitgeblazen
De zaal vroolijkt leeg.... achter de scher
men wordt «geredderd, gepakt, ingevet en
ontschminkten hoera gebruld als de
immer correcte administrateur 'n extra Ple
baan-rondje voor de spelers aankondigt. Dan
nog 'n na-kwartiertje in de koffiekamer...,
en de spelers verdwijnen in verschillende
richtingen van stad en omtrek.
Zippe loopt onderweg Z'n bokking op te
eten en zegt op z'n gewone, droge toon
„Jammer voor 't beest 't heeft z'n rol
zoo netjes gespeeld."
