BIJ DE ITISTEN. 7*7 TOUWHANDEL HOFFMANN Sparne 42-44 -Tel. 12^27 Radio-Omroep. ELCK WAT WILS TREKJES. Derde Bïadl NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT. Zaterdag 12 Maart 1927 Een niet geestige beschouwing over 'ngeestig onderwerp doorFR.MEIJER Ca. 15 geesten voor 3 kwartjes. Wat is een psycho-metriste. Uitstapjes in het rijk der spoken. Spiritisme of telepathie? T. .^7 T. T. T. T. 7^. T, T. T. T. T. T. T. T. T. T. 7^. T. T. T. 7^*. 7^*. 7*7 7*7 T. T. 7^'. .^7 7^7."^7^7."^. T. T. 7^7 jM. T. 7^7 7^7 T. .^7 ."^7 T. T. T. 7**. T.T. T. T. T. T. T. T. T T. 'T. T. T.T. T.T.T.^7 .^7 T.*r. 7^7 T. 7*7 T. 7*7 7t7 T. .*^7 GEMENGD NIEUWS. Dieven in hun arbeid gestoord. No. 488. 'M Verleden -week ben ik op bezoek geweest I gordijn waartusschen het andere, nog be- bij een zeer uitgebreid college van spiritisten Ik was erheen gestapt in de stellige over tuiging dat het wel zoo'n vaart niet zou loo- pen, maar tot mijn groote verrassing bleken de geesten collegiaal genoeg te zijn om in grooten getale op te doemen in de Kleine Eeiedenzaal van het Gemeentelijk Concert gebouw. Er waren zoowel levende als doode men- schen aanwezig, alleen met dit verschil, dat de doode geen entree betaald hadden en zich van de belasting op openbare vermakelijk heden verbazend weinig schenen aan te trekken. Het entree bedroeg 75 cent hetgeen wel eenigszins de indruk wekte, dat men in het hiernamaals nog niet doet aan looncontracten daar deze som toch wel wat al te gering is om zulk een diepen blik te mogen.slaan in het geestenrijk, als mij dien avond vergund wen vleeschte spook, verdwenen was. Deze uitdrukking „bevieescht spook" Volgens de psycho-metriste was er ook een spook met een platten neus en een grooten vollen baard. De wandeling naar het Concertgebouw ging door nare, regenachtige straten, zoodat ik met modderspatten op schoenen en broek in het rijk der geesten aanlandde, ietwat ge hinderd door de gedachte, dat ik in een der- gelijken desolaten toestand audiëntie had te verleènen aan de spoken die zich zouden aandienen en die allicht zeer onderscheiden Zouden zijn in rang. Ik wist niet welk zaaltje bestemd was om de geesten te herbergen daar niet ver van deze zaal een vertrek in beslag was genomen door een koor, dat daar repeteerde, onbewust van de griezelige dingen die zich in de na bijheid afspeelden. Derhalve wendde.ik mij tot eenige heeren, die er allesbehalve spookachtig uitzagen, maar die toch het air aannamen een soort van commissie of bestuur te vormen, en vroeg hen waar de bijeenkomst gehouden zou worden van de Spiritistenvereeniging Harmoriia. De eerste heer, een groot grijs gevaarte, met iets gemoedelijks in de oogen bleek niet gemoedelijk genoeg om mij welwillend antwoord te geven, maar keer de zich zonder een woord te spreken om en verdween in de richting van de donker- roode gordijnen, die de zaal afsloten. Hij vond mij blijkbaar niet geestelijk, misschien ook niet geestig genoeg om mij een blik in het „jenseits" te gunnen. De andere heeren maakten de zaak goed, dóór allemaal tegelijk te wiizen naar het De psycho-metriste. nog zoo gek niet, als men bedenkt, dat er voor spiritisten eigenlijk weinig verschil be staat tusschen dooie en levende mens--hen, Het is eigenlijk precies hetzelfde, met dit versci.il dat de laatste een lichaam hebben waarop je met een weinig moeite ekster- oogen, wratten en moedervlekken kunt ontdekken, terwijl de eersten van al die fraai- rid ontdaan zijn, zoodat ze zich niet meer ii letterlijken zin op de teenen laten trappen, iets wat ongetwijfeld deel uitmaakt van de onuitsprekelijke geneugten van het leven ni den dood. Zij spreken dan ook niet van dooden, maar van menschen die zijn over gegaan. Ik nam plaats op de vierde of vijfde rij en wachtte geduldig op de dingen die komen gingen. Het soort publiek, dat inmiddels een groot gedeelte van de zaal vulde was zeer uiteen loopend er waren miezerige vrouwtjes met kleine bijgeloovige oogjes, die eruit zagen,of ze zich één keer in de week waschten en elegante dames in bruine en gelige bont mantels, sommigen met, anderen zonder, in telligentie. Maar in hoofdzaak waren er vrouwen. Sommigen harer hadden kleine vierkante pakjes bij zich, waarvan de beteekenis mij eerst later duidelijk werd. Zooals bij alle vereenigingen werd er flink over tijd begonnen. In tegenstelling met hetgeen ik verwachtte, werden er nog eenige lampen bij aangedraaid, zoodat duistere hoeken voor mogelijke ge heimzinnigheden niet aanwezig waren. Toen nam de psychometriste achter de bestuurstafel plaats, geflankeerd door twee heeren, die blijkbaar deel uitmaakten van het bestuur van Harmonia, waarvan de eene de secretaris scheen, die de psycho-metriste moest inleiden, terwijl de andere waarschijn lijk de penningmeester was, die na afloop het honorarium moest uitkeeren. Een psycho-metriste is een dame, wie het vergund is om behalve stoffelijke dingen ook in het rijk der onstoffelijke dingen te kunnen waarnemen. haar neergezet en de psycho-metriste rees overeind. Het was een statige dame van ca. 40 jaar, die niet geheel van corpulentie viel vrij te pleiten. Ze zag er bijzonder slecht uit, of schoon je niet van haar kon veronderstellen, dat ze teveel boemelde, tenminste niet in het rijk der stoffelijke orde. Met een typisch gebaar van haar vingers, dat je b.v. maakt als je iets héél vies wat, zal ik maar niet zeggen aanpakt, legde ze de voorwerpen naast elkaar. Het was hetzelfde gebaar dat je maakt als je vrouw tegen je zegt Zeg Frans, wil je even die luier van broertje in gindschen hoek leggen Een sleutel werd uit de collectie afge zonderd. „Dat is al een heel vreemd voorwerp," zei de psycho-metriste. „Van wie is dat ding Hierin had ze gelijk een huissleutel is al een heel vreemd voorwerp, vooral voor een getrouwd man. Deze sleutel bleek echter om andere redenen een „vreemd voorwerp" te heeten, namelijk omdat hij door meerdere personen gebruikt werd en dus ook de fluïda van meerdere personen bevatte. Een zijden das wekte eveneens eenigen twijfel op op bij de psycho-metrische dame omdat zijde isoleert, zei ze. Ze verklaarde thans, dat ze de geesten der overledenen zichtbaar zou doen worden en als er soms eenige belangstellende geesten zouden komen, Een der belangstellenden. De oude heer bij den ingang. Althans, zoo beweert zij. Bovendien bezit zij het vermogen om de geheimste gedachten en eigenaardigheden van een doode of levende te achterhalen, alleen door een voorwerp aan te raken, dat aan dien persoon heeft toebehoord, daar ieder voorwerp doordrongen wordt geacht van het zgn. fluïdum van dien persoon. Toen de spreker, die de psycho-metriste had ingeleid, zei, dat er een aanvang ge maakt zou worden met het ophalen der „voorwerpen" ging er een heer door de zaal met een groot dienblad om die voor werpen in ontvangst tenemen. Onwillekeurig kreeg ik de gedachte dat ze ermee ging goochelen en hoewel ik geen enkele reden had te wantrouwen aan de eerlijkheid van die dame op het tooneel, kwam ik er toch niet toe om, zooals anderen, mijn trouwring op het blad te leggen, hetgeen later maar heel goed bleek ook, daar ik an ders ten aanhoore van misschien wel 150 menschen zoowel physisch als 'psychisch was uitgekleed. Het blad met d: voorwerpen werd voor podium keek mij lachend aan en scheen mij erg stom te vinden. Er was natuurlijk niets te zien. De verschijning werd uitvoerig beschre ven en vrij spoedig herkend als de groot moeder van een der aanwezigen. Ook hier dient natuurlijk gewezen op de groote waarschijnlijkheid van telephatie De atmosfeer in een dergelijk zaaltje is geladen. Er is een zekere spanning, die een communi catie tusschen het publiek in de zaal en het medium op het tooneel sterk begunstigt, en Een rij publiek die zich tusschen het publiek mengden, zou ze deze beschrijven, opdat de aanwezigen de identiteit van het spook zouden kunnen vaststellen. De zijden das was tegen aller verwachting een sterk geladen voorwerp. De psycho- metriste deed namelijk de niet bijster ge ruststellende verklaring, dat de eigenaar van dit voorwerp van een groote hoogte was ge vallen, dat er beneden haar allemaal roode steentjes stonden, dat ze aan haar rechter zijde was ingedeukt en dat het ongelukkig^, slachtoffer, die al deze verschijnselen wer kelijk meegemaakt had, waarschijnlijk over twee jaar zou sterven. Behalve het laatste kunnen deze werkelijk verbluffende verklaringen, die volgens de verklaringen van de vrouw van het slacht offer met de waarheid overeenkwamen, aan telepathie worden toegeschreven, of schoon het toch een verbluffend staaltje is. Vervolgens maakte de psycho-metriste de aanwezigen opmerkzaam op een geest, die zich op één na de laatste rij vertoonde, hetgeen erop duidt dat geesten over een hoogere beschaving blijken te beschikken, dan gewone menschen, die gewoonlijk de eerste rijen trachten in te nemen als ze daar toe even de gelegenheid krijgen Zoodra de psycho-metriste deze ver schijning aankondigde, keek ik natuurlijk om, in de zeer verklaarbare hoop het spook persoonlijk te zien. De mijnheer op het Zooals de geesten zich aan mij voordeden. de geheimste gedachten van de aanwezigen ongestoord doorzendt naar het medium dat in dit geval een uiterst fijn mechanisme is, dat op alles reageert, een ontvangstoestel, dat de meest minutieuse vibraties opvangt. Opmerkelijk was het contact tusschen het medium en een oude dame, die tusschen de voorwerpen een ring met een grooten steen had neergelegd. Nauwelijks had de psycho-metriste den ring aangeraakt of ze wist te vertellen, dat de ge storven eigenaar van dezen ring chef was ge weest op een groot kantoor met vee! jonge lui, v/aar talrijke groene lampen brandden. Ze noemde eenige uitdrukkingen die de eigenaar sterk typeerden en eindigde met te vragen wat de overledene kon bedoelen met de woorden: „z'n jongens." Toen antwoordd.: het oude dametje ge troffen: „Hij noemde mij en mijn dochter „z'n jongens." Dit ietwat treffende staaltje mag niet overschat worden en dient evenals de vorige gevallen beschouwd te worden als een teie- patisch verschijnsel. Nauwelijks had de psycho-metriste im mers dit onderwerp aangevoerd of alle ge dachten van de oude dame waren geconcen treerd op den overledene, v n wie ze blijk baar veel gehouden had. Wat is nu waar schijnlijker dan dat haar gedachten, begun stigd door de omgeving, zich op het medium overplantten en deze in staat stelde deze ver rassende verklaringen te doen. Geruimen tijd werd de séance voortge zet tot het medium er mij opeens attent op maakte dat er een heer binnenkwam, dien ik vroeger persoonlijk goed gekend had. Ze beschreef hem nauwkeurig, en noemde eenige van zijn eigenaardigheden en ik zou stellig aan deze verklaring groot gewicht gehecht hebben ware het niet dat ik niet éven tevoren de gedachte had dat ik wel graag ook eens zou willen dat er voor mij een geest in de zaal kwam. Hiermee was na tuurlijk het telepatisch contact verkregen en gebeurde er wat ik gewenscht had. Niettegenstaande deze avond 'niets vóór of tegen het spiritisme bewees, waar de ex perimenten alleszins interessant, maar toch dienen de spoken uit het geestesrijk zich min der vaag uit te drukken willen ze heelemaal overtuigen. Eén gedachte drong zich die avond vooral in mij op: gelukkig dat mijn- vrouw geen psycho-metriste is. Ze weet al meer dan genoeg. Een heeT, die in letterlijken zin zat te sweeten. In het kantoorgebouw van de Coöpera tieve Broodbakkerij en Verbruiksvereeniging „Werkmansbelang" aan de Roozendaalschc straat te Arnhem, is ingebroken. Vermoedelijk tusschen 9 uur des avonds en 3 uur in den morgen hebben één of meer inbrekers zich toegang verschaft door aan de achterzijde van het perceel een garage binnen te dringen en daar een ruit uit te snijden. Daarna zijn zij over een muurtje geklommen en via een binnenplaats in de bakkerij gekomen. Na uii een lessenaar op het kantoor, dat niet ver van de bakkerij gelegen is, een bedrag van 0.35 aan geld en eenige sigaren te hebben weggenomen, hebben de inbrekers zich meester gemaakt van de sleutels van de brandvrije kluis en zich toegang daartoe verschaft. De kluis staat in het kantoortje van den chef-bakker. In die kluis was juist een bedrag van 18.000 aan contanten aanwezig, omdat den volgenden dag een aanvang zou worden gemaakt met het uitbetalen van het dividend aan de leden van de eerste groep, welke daarvoor in aanmerking zou komen. Waarschijnlijk zijn de inbrekers, eenmaal zoo ver, en met de 18.000 om zoo te zeggen onder de hand, in hun arbeid gestoord, naar men vermoedt door het komen der ovenisten, die om drie uur beginnen de ovens te' p.e- pareeren. De inbrekers zijn ten minste in allerijl gevlucht, zonder aan den kostbaren inhoud van de kluis geraakt te hebben. De politie, die, naar de Tel. meldt, ver moedt, dat hier gewerkt is door met de situatie vdlkomen bekend zijnde personen, heeft een ernstig en nauwkeurig onderzoek ingesteld. Ook het parket was ter plaatse, terwijl de politie-deskundige, dr. Hesselink, in staat was eerige kostbare aanwijzingen te verzamelen in den vorm van eenige vinger afdrukken, welke men op een glazen deur heeft aangetroffen. EEN VOORBEELDIGE PAROCHIE. Het kalm rustig dorpje Sibbe-IJzeren niet zoo rijk aan gebeurtenissen.dat men z n naam dikwijls onder provincienieuws vintK zal aldus vertelt de Limb. Koerier. Maar 't mag wel eens in de courant, wat Sibbe-IJze ren met zijn ruim 600 inwoners gedaan heeft voor den bouw zijner kerk. Zonder hulp van buiten dat was een soort eer en trots zou men zijn kerk ver- grooten en daarom bracht het duizenden guldens samen om het vergrooten der kerk zonder financieele zorgen en moeilijkheden te doen gebeuren. Nu is ze klaar opgetrokken en gewelfd in Sibber mergel, onder leiding van den architect Beurskens, door de aan nemers Gebrs. Tummers, en ze mag gezien worden, want ze is mooi c!oor haar eenvoud en soberheid. En nu ze hun eigen mooie kerk zien, is er een soort wedijver ontstaan om te geven, wat gevraagd wordt voor de verfraaiing dier kerk. In korten tijd werd geschonken, behalve een steenen H. Hartbeeld voor buiten een houten Theresiabeeld, doopvont met gesmeed ijzeren afsluiting, triomfkruis, com muniebank, preekstoel, luchter en voetstuk voor 't O.L. Vr. beeld, lampen voor licht, zoodat er al zeer weinig vertrouwen voor noodig is om te weten, dat 't ander noodige ook komen zal. Wanneer milddadigheid, goedgeefschheid een bewijs is van godsdienst zin, dan zit die godsdienstzin hier nog heel diep. ZONDAG 13 MAART. HILVERSUM 1060 M. 10.30—12.00 Dienst in de St. Dominicuskerk te Am sterdam. De Missa de Andjelis, door het koor der kerk. Na de H. Mis het gebed voör de Koningin. Preek door Pater Felix Otten O.P., over het onderwbrp Het 30-jarig bestaan der Kath. drankbe strijding te Amsterdam. De veranderlijke gezangen der H. Mis zijn: Voor het Kyrie Ps. 24. Voor het Evangelie: Ps. 24 en 105. Na het Credo: Ps. 118. Na het Agnus Dei: Ps. 5. 1.002 50 Concert door het Hollandsche trio, bestaande uit: Betsy van Breemen, schrik-viool; H. v. Wezel, cello; Fie Tabakspinder-, Roeper-piano. 2.30 Namiddagconcert, le geven door de Am- sterdamsche Orkestvereeniging, dirigent: Frans van Diepenbeek. 6.00 Geref. Kerkdienst. 8.00 Pers- en sportbr. 8.10 „Tannhauser", romantische opera in 3 bedr. van Richard Wagner. Algem. voorbcr. Chris de Vos. Elisabeth, Greta Santhagens; Venus, Sophie Haase Pieneman. Een jonge Her der, Annie v. Beek-Ristjouw; Tannhauser, Chris de Vos; Wolfram, Rich v. Helvoirt Bel; Herman, landgraaf van Thüringen, Gerard Leenders; Walther v. d. Vogel weide, J. R. Schulze; Biterolf, Ed. v. d Ploeg; Hendrik de Schrijver, Herre de Vos; Reimar van Zwetcr, B. Leeuwin. Hel zeer versterkte II. D. O.-orkest, o.l.v. J. J. van Amerom. DAVENTRY 1600 M. 3.50 Concert door de militaire band. H. Blake, sopraan; F. Titterton, tenor; Sir. G. du Maurier leest gedichten voor. 5.355.50 Vertellingen u.h. Oude Testament (Jacob's Death). 8.20 De klokken van St. Martin-in-the Fields. 8.30 Kerk dienst. 9.15 Causerie: The Shaftes bury Homes and Arethusa training ship. 9.20 Tijds., weerb., nieuws. 9.35 Concert van het Grand Hotel Eastbourne, orkest en H. Williams, bariton. 11.10 The Silent Fellowship, van Cardiff. PARIJS „RADIO-PARIS" - 1750 M. 12.201.05 Gewijde muziek en preek. 1.052.10 Orkestconcert. 5.055.55 Concert door de Jazz Symphonie. 8.50—11.20 Concert, zang, dansmuziek. LANGENBERG 469 M. 8.20-9.20 Relig. Morgeneoncert. 11.20 —12.05 -- Concert „Den Toten des Krieges" 12.201.20 Kamermuziek (2 violen, viola, cello, bas, piano) 3.505.20 Concert. Declamaties en zang. 7.35 9.05 „Feier am Volkstrauertage", u. d. Hauptki-che in Barmen. Koorzang en orgelspel. 9.2010.20 Concert. „Sinfonische Trauerfeier". Symphonie- orkest. KÖNIGSWUSTERHAUSEN, 1250 M. en BERLIJN, 484 en 566 M. 8.20 Morgen concert. 11.20 Concert „Gedenkfeier Volkstrauertag 12.35 Liederen en gedichten van gevallen dichters. 3.50 5 20 Concert Solisten (orgel sopraan, cello). -7.50 Concert „Dem Gedachtenis der Gefallenen", Orkest, koor en decla maties. HAMBURG, 394.7 M. 8.35—10.15 Mor genconcert. 10.5011.50 Orkestcon cert. 12.251.05 Orkestconcert. 1.051.50 Kamermuziek. 3.25,4.25 Orkestconcert. 4.506.50 Vroolijk con cert. - 7.2010.05 „Requiem" van Mo zart. Koor, orkest en orgel. BRUSSEL, 509 M. 8.50—10.50 Galacon cert. Orkest en solist. Om 9.50 onderbro ken door Causerie. Steeds iietJVieui^ste in Radio. GjST* Vaic^ü'i'i/r/e f/ersfe/Y/nr?en geivgarborjfd MAANDAG 14 MAART. HILVERSUM, 1060 M. 12.00 Politiebcr. 3.304.30 Vrouwenhalfuurtje door mevr. Rhemonda. 4.305.00 Lezing door den heer W. Graadt v Roggen, secr. gen. van de Nederl. Jaarbeurs te Utrecht, over: Tien jaren jaarbeursactie. 5.006.00 Kinderuurtje dcor mevr. Ant v. Dijk. 6.05 —6.45 Concert door het H.D O.-orkest. 6.457.15 Tuinbouw-halfuurtje door den heer D. Admiraal, over: Steeds bloemen in den hof 7.157.45 Engelsche les voor beginners. 7.45 Politieber, 10.30 Persber. 8.10 Een avond in IJmuiden. Harmoniever. „Concordia" 2. Rede door den heer F. J. H. Schneiders, Dir. van het Siaatsvis- schershavenbedrijf. 3. Gem. zangver. „Looft den Heer dir. J. de Nobel. 4. De heer Ph Vlessing, cello-solo's met piano- begel. van mej. Vlessing. 5. Clarinet-solo door den heer H. Ooslewaal, met pi'anobe- gel. 6. Mannenkoor „Zanglust", dir. H. Pielage. 7. Kamermuziekver „Kunstkring", dir. S. Vlessing 8. De-lamaties door den heer J. F. A. Jungbrocker. 9. Harmonika- solo door den heer C Zwanenburg. 10. Arb. Mandolineclub „Excelsior", dir. J. W. Raadsman. DAVENTRY, 1600 M. - 11.20 Concert. Da- ventry-kwartet en solisten, sopraan, bari ton, Piano. 12.05 Het Shaftesbury Singers mannenkwartet. 12.20 Concert (vervolg). I.202.20 Orgelconcert. 3.15 Voorlezing: Sailing alone round the world 3.20 Le zing; Borneo. 4.20 Dansmuziek. 5.20 Huis- hcudpraatje. 5.35 Kinderuurtje. 6 20 Or kestconcert. 6.45 Causerie. 6.50 Tijds., weerb., nieuws. 705 Orkestconcert. 7 20 Literaire critick. 7.35 De sonates van Mozart. Pianomuziek. 7 45 Fransche voorlezing. 8.05 Muziek en zang uit den „Goeden ouden tijd". 9.20 Tijds., weerb-, nieuws. 9.35 Debat over; Boarding v. Day Schools. 10.20 Variëie. H. Hawortb en A. Wessley, syncopatie comedy. J. Sayes, humorist A. Penn, imitaties. G. Doncaster, liedjes in dialect. 11.2012.20 )n ncm 117 w> Lr PARYS „RADIO-PARIJS", 1750 M. 10.50 11.20 Nieuws .en muziek. 12.502.10 Concert. Orkest en Mile. Demonthy, zang. 5.055.55 Concert. Declamaties, zang en piano- en vioolmuziek 9.05—10.50 Con cert; Orkest en solisten. "Zampa opera, van Herold. LANGENBERG, 469 M. 10.20—11.20 Orkestconcerl. 12.501.50 Orkestccncert. 4.205.20 Orkestconcert. 7.35820 De clamaties van Walter Flex. 8.2010.20 Lichte muziek Orkest en Th. Sara a, viool. 10.3511.20 Dansmuziek. KÖNIGSWUSTERHAUSEN, 1250 M. en BERLIJN, 484 en 566 M. 1.50—6.15 Lezingen en lessen. 6.20 „Margarete" (Faust), opera in 5 acten van Gounod. 9.5011.50 Dansmuziek. HAMBURG, 394,7 M. 11.50—1.20 Orkest- concert. 1.252.05 Kamermuziek. 3.354.20 Orkestconcert. 4.20—5.15 Liedjes bij de luit. 5.205.50 Orkest- concert. 6.20 Zie Königswh. BRUSSEL, 509 M. 8.50 Concert, Orkest en zang. Om 9.50 onderbroken voor Stenographieles. RADIO MOORS Koningstraot 27. Telef 14609 - Haarlem Vakkundig adres. Speciale Demonstratie en toonkamer. De tyran. Hei waren zoowat buren van ons. En zooals dat dan ging, kwamen wij, als kinderen van zes tot tien jaar, wel eens bij hun kinderen. Zij was 'n lieve, zachte vrouw met 'n lij dende trek op 't geel-bleeke gelaat. We hebben haar nooit boos gezien zelfs nooit 'd hard of scherp woord uit die mond gehoord. Hij was 'n mispunt'n onuitstaanbare vent, wiens grootste genoegen scheen te bestaan in schelden, vitten, opspelen en slaan. ..'n Gelukkig kantje van het leven dier vrouw en kinderen was, dat hij voor zaken nogal veel buitenshuis moest zijn. Bij z'n afwezigheid was er rust in het gezin.... de kinderen durfden lachen en spelen en stoeienen de moeder her ademde, en haar gedweeë oogen behoefden niet telkens angstig op te zien uit vrees voor 'n woedende uitbarsting. Als ie thuis kwam en met z'n nijdige steek oog en 'n zwijgende vóór-inspectie hield, dan was het, of opeens 't schamele beetje Echt uit huis werd verjaagd.... dan hing[ er de drukkende stilte van 'n naderend onweer. We hebben hem niet dikwels meegemaakt, I want meestal wist z'n vrouw het zoo aan te leggen, dat we weg waren vóór ie thuis kwam.... ze verborg de huiselijke narig heid zooveel ze kon. 'n Keer of drie hebben we 'm binnen zien komenen zonder dat ie 'n woord had gezegd vloog de schrik ons al naar de keel bij t zien van z'n norsche, hoekige kop met de stekelige hang-snor en de dikke lage wenkbrauwen. n Paar keer hebben we 'r angstig bij gestaan, dat ie z'n jongens in 'n hoek schopte, om n dingetje van niksals ie nog geen twee minuten in huis was. En als de goede, zachte vrouw met tranen in de oogen 'n half woord ter verdediging of bescherming sprak, dan kreeg ze meteen de wind van voren.... dan begon ie uit te varen én te vloeken, dat alles wat leefde te bibberen zat. De dagelijksche maaltijd was telkens opnieuw 'n marteling voor die vrouw en kinderen. Naast z'n stoel stond 'n end bamboe, en als de kinderen het waagden even op te kijken of 'n kik te geven, dan bracht 'n halve seconde daarop 'n brandende striem hen tot de pijnlijke bezinning, dat er 'n overtre ding was gepleegden zoowat iedere middag werd er een zonder eten of na 'n paar hapjes van tafel gestuurd. Van wat we later allemaal hoorden niet van de sfakke d van 'n vrouw, die nooit klaagde tegen anderen zou 'n boek te schrijven zijn, 'n boek van kinderleed en schier ondragelijk vrouwenlot. Zelden of nooit hebben die kinderen, die moeder, 'n goed, 'n vriendelijk woord) van de naarling gehad, zelfs op feestdagen! en bij blijde gebeurtenissen scheen ie z'n misselijk karakter niet te kunnen dwingen tot eenige mildheid. Is het wonder, dat die kinderen in hem nooit de zorgende, opvoedende vader heb ben gezienen dat ze hem gingen haten, zooals in aloude tijden de slaven hun wreede meesters hebben gehaat Wat die kinderen later deden, toen ze zelf man en vrouw waren, is niet goed te keuren, maar te begrijpen is het wèl En 't heeft ook z'n goede zijde gehad De vouw is niet oud geworden. In 'n nacht van haar drie-en-veertigste jaar lag ze te sterven.... en in die laatste oogenblikken werden haar oogen nog 'n gebed om vrede en eendracht in 't gezin. want veel, heel veel was er gepasseerd, dat haar nu bang deed zijn voor de toekomst En haar angst was gegrond geweest. Vlak na de begrafenis begon z'n oudste dochter, die reeds lang 't ouderlijke huis de rug had toegekeerd, tegen hem uit te pakken. In wilde smart spuwde ze hem toe, dat hij de oorzaak was van moeder's vroeg einde dat ie haar langzaam had doodgemarteld en verdiende, dat met hem hetzelfde gebeurde. Haar uitbarsting kwam zóó onverwachts en was zóó krankzinnig-hevig.dat ie zich moest vastgrijpen, om niet als 'n blok achterover te tuimelen van schrik. Met krijschend uit- gestooten woorden en zinnen smeet ze hem alles voor de voeten wat ie z'n vrouw en kin deren had laten verduren en als de familie leden haar niet hadden tegengehouden zou ze 'n ongeluk aan 'm hebben gedaan. Met deze gebeurtenis werden meteen alle banden verbroken. De twee kinderen, die zich zelf konden redden, 'n zoon en 'n dochter, lieten hem links liggen.... de twee jongsten, eveneens 'n jongen en 'nmeisje, gingen bij familieleden in huis, waar ze in een week meer goede woorden kregen, dan ze hun heele leven van vader hadden ontvangen. Na 'n jaar hertrouwde hij. En trof 'n vrouw, die hem heelemaal de baas was. Die hem kenden groeiden er in en wisten te vertellen, dat ie bij z'n tweede vrouw niks had in te brengen, absoluut niks. Ze was 'n kop grooter dan hij, had armen als auto banden, vuisten als die van 'n bokser en 'n stem als 'n kapitein. Z'n eerste poging, om zich de oude tyran te toonen leed al schipbreukhij kreeg 'n paar kracht termen te verduwen, die hem stom-verbaasd op z'n stoel plakten en hem voorloopig de lust benamen zich wéér eens te laten gelden. Er werd gefluisterd, dat ie bij z'n tweede poging 'n paar ongenadige opstoppers te accepteeren kreeg, waarmee meteen z'n heerschappij was vermorzeld. Hij werd 'n gedwee mannetje, 'n volgzaam pantoffelheldje en z'n kinderen zeiden, dat ie z'n verdiende loon had en dat ie pre cies de vrouw had gekregen, die voor 'n vent als hij geknipt was. Hij klaagde z'n nood aan vrienden en kennissen, maar voelde als 'n schrijnend verwijt, dat ze heelemaal geen medelijden met 'm hadden.... Zoo leefde hij klein en stumperig voort naast de vrouw, die op de eerste huwelijks dag al begrepen had, dat ze hem zóó moest aanpakken, om vrede in huis te hebben, zij het een gewapendeen die zich zelf fe liciteerde met de gelukkige omstandigheid, dat ze in staat was, die vrede te handhaven. Hij overleefde ook deze tweede vrouw. Ze stierf aan 'n korte, doch hevige ziekte. De buitenwereld zei. dat ie er niet om treuren zou. Maar 't was toch anders. Ze had 'n beter mensch van 'm gemaakt en vooral het laatste jaar was de verhouding heel goed geweestZe had nooit bedoeld hem onder de pantoffel te krijgen, en toen ie eenmaal 'n andere man was geworden had ze haar houding van lieverlede gewij zigd en konden ze het tenslotte goed met elkaar vinden. Nu stond ie alleen.... en ging pas goed voelen hoe ie vroeger was geweestZ'n geweten werd onrustig en hij kreeg behoefte, om bij z'n kinderen iets goed te maken. Ze waren nu allemaal getrouwdDe twee oudsten hadden hem niet op de bruiloft genoodigd, zelfs geen kennisgeving gezonden en bij de twee anderen had ie gezeten als 'n persoon, die er nou eenmaal bij hoort op zoo'n dagze hadden 't eigenlijk in hoofdzaak gedaan, om z'n vrouw, die 't toch niet helpen kon, dat de verhouding zóó was Dat alles en nog meer overdacht hij in z'n eenzaamheid.... en aanvaardde het nu als iets, dat hem toekwam. Grooter werd z'n verlangen naar 'n ver zoening. Hij probeerde het 't eerst bij de twee jongstenze ontvingen hem stug %n lieten duidelijk merken, dat ze zouden huichelen als ze vriendelijk tegen hem dedenHij kwam er niet toe hen te zeggen wat hem zat te knauwen. Bij de twee oudsten ging 't nog iets be roerder De zoon liet hem door 't dienst meisje zeggen, dat ie niet te spreken was. en de dochter smeet zonder 'n enkel woord de deur voor z'n neus dicht. Zoo werd ie in z'n eigen kinderen gestraft. Hij was vroeg oud. Inwendig werd ie opgevreten door 'n sloo- pende kwaal, waarvoor geen kruiden waren gewassen Hij kwam terecht in 'n ziekenhuis en lag daar van allen verlaten.... niemand dacht er aan hem 'n bezoek te brengen Dat was hard. Maar nog duidelijker kwam hem dat zeg gen hoe ie z'n vrouw en kinderen had be handeld. Zoo goed en zoo kwaad als het ging schreef ie '11 brief aan z'n kinderenvertelde hen daarin, dat ie berouw had.... en vroeg, smeekte om vergiffenis. Toen kwamen ze. En met het einde kwam ook de verzoening en de goede nagedachtenis. (Auteursrecht.) G. N.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1927 | | pagina 9