BIJ DE
ITISTEN.
7*7
TOUWHANDEL
HOFFMANN
Sparne 42-44 -Tel. 12^27
Radio-Omroep.
ELCK WAT WILS
TREKJES.
Derde Bïadl
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Zaterdag 12 Maart 1927
Een niet geestige beschouwing over
'ngeestig onderwerp doorFR.MEIJER
Ca. 15 geesten voor 3 kwartjes. Wat is
een psycho-metriste. Uitstapjes in het rijk
der spoken. Spiritisme of telepathie?
T. .^7 T. T. T. T. 7^. T, T. T. T. T. T. T. T. T. T. 7^. T. T. T. 7^*. 7^*. 7*7 7*7 T. T. 7^'. .^7 7^7."^7^7."^. T. T. 7^7 jM. T. 7^7 7^7 T. .^7 ."^7 T. T. T. 7**. T.T. T. T. T. T. T. T. T T. 'T. T. T.T. T.T.T.^7 .^7 T.*r. 7^7 T. 7*7 T. 7*7 7t7 T. .*^7
GEMENGD NIEUWS.
Dieven in hun arbeid gestoord.
No. 488.
'M
Verleden -week ben ik op bezoek geweest I gordijn waartusschen het andere, nog be-
bij een zeer uitgebreid college van spiritisten
Ik was erheen gestapt in de stellige over
tuiging dat het wel zoo'n vaart niet zou loo-
pen, maar tot mijn groote verrassing bleken
de geesten collegiaal genoeg te zijn om in
grooten getale op te doemen in de Kleine
Eeiedenzaal van het Gemeentelijk Concert
gebouw.
Er waren zoowel levende als doode men-
schen aanwezig, alleen met dit verschil, dat
de doode geen entree betaald hadden en zich
van de belasting op openbare vermakelijk
heden verbazend weinig schenen aan te
trekken.
Het entree bedroeg 75 cent hetgeen wel
eenigszins de indruk wekte, dat men in het
hiernamaals nog niet doet aan looncontracten
daar deze som toch wel wat al te gering is
om zulk een diepen blik te mogen.slaan in
het geestenrijk, als mij dien avond vergund
wen
vleeschte spook, verdwenen was.
Deze uitdrukking „bevieescht spook"
Volgens de psycho-metriste was er ook een
spook met een platten neus en een grooten
vollen baard.
De wandeling naar het Concertgebouw
ging door nare, regenachtige straten, zoodat
ik met modderspatten op schoenen en broek
in het rijk der geesten aanlandde, ietwat ge
hinderd door de gedachte, dat ik in een der-
gelijken desolaten toestand audiëntie had
te verleènen aan de spoken die zich zouden
aandienen en die allicht zeer onderscheiden
Zouden zijn in rang.
Ik wist niet welk zaaltje bestemd was om
de geesten te herbergen daar niet ver van
deze zaal een vertrek in beslag was genomen
door een koor, dat daar repeteerde, onbewust
van de griezelige dingen die zich in de na
bijheid afspeelden.
Derhalve wendde.ik mij tot eenige heeren,
die er allesbehalve spookachtig uitzagen,
maar die toch het air aannamen een soort
van commissie of bestuur te vormen, en
vroeg hen waar de bijeenkomst gehouden
zou worden van de Spiritistenvereeniging
Harmoriia. De eerste heer, een groot grijs
gevaarte, met iets gemoedelijks in de oogen
bleek niet gemoedelijk genoeg om mij
welwillend antwoord te geven, maar keer
de zich zonder een woord te spreken om
en verdween in de richting van de donker-
roode gordijnen, die de zaal afsloten. Hij
vond mij blijkbaar niet geestelijk, misschien
ook niet geestig genoeg om mij een blik in
het „jenseits" te gunnen.
De andere heeren maakten de zaak goed,
dóór allemaal tegelijk te wiizen naar het
De psycho-metriste.
nog zoo gek niet, als men bedenkt, dat er
voor spiritisten eigenlijk weinig verschil be
staat tusschen dooie en levende mens--hen,
Het is eigenlijk precies hetzelfde, met dit
versci.il dat de laatste een lichaam hebben
waarop je met een weinig moeite ekster-
oogen, wratten en moedervlekken kunt
ontdekken, terwijl de eersten van al die fraai-
rid ontdaan zijn, zoodat ze zich niet meer
ii letterlijken zin op de teenen laten trappen,
iets wat ongetwijfeld deel uitmaakt van de
onuitsprekelijke geneugten van het leven
ni den dood. Zij spreken dan ook niet van
dooden, maar van menschen die zijn over
gegaan.
Ik nam plaats op de vierde of vijfde rij en
wachtte geduldig op de dingen die komen
gingen.
Het soort publiek, dat inmiddels een groot
gedeelte van de zaal vulde was zeer uiteen
loopend er waren miezerige vrouwtjes met
kleine bijgeloovige oogjes, die eruit zagen,of
ze zich één keer in de week waschten en
elegante dames in bruine en gelige bont
mantels, sommigen met, anderen zonder, in
telligentie.
Maar in hoofdzaak waren er vrouwen.
Sommigen harer hadden kleine vierkante
pakjes bij zich, waarvan de beteekenis mij
eerst later duidelijk werd.
Zooals bij alle vereenigingen werd er
flink over tijd begonnen.
In tegenstelling met hetgeen ik verwachtte,
werden er nog eenige lampen bij aangedraaid,
zoodat duistere hoeken voor mogelijke ge
heimzinnigheden niet aanwezig waren.
Toen nam de psychometriste achter de
bestuurstafel plaats, geflankeerd door twee
heeren, die blijkbaar deel uitmaakten van
het bestuur van Harmonia, waarvan de eene
de secretaris scheen, die de psycho-metriste
moest inleiden, terwijl de andere waarschijn
lijk de penningmeester was, die na afloop het
honorarium moest uitkeeren.
Een psycho-metriste is een dame, wie het
vergund is om behalve stoffelijke dingen ook
in het rijk der onstoffelijke dingen te kunnen
waarnemen.
haar neergezet en de psycho-metriste rees
overeind.
Het was een statige dame van ca. 40 jaar,
die niet geheel van corpulentie viel vrij te
pleiten. Ze zag er bijzonder slecht uit, of
schoon je niet van haar kon veronderstellen,
dat ze teveel boemelde, tenminste niet in het
rijk der stoffelijke orde. Met een typisch
gebaar van haar vingers, dat je b.v. maakt
als je iets héél vies wat, zal ik maar niet
zeggen aanpakt, legde ze de voorwerpen
naast elkaar. Het was hetzelfde gebaar dat
je maakt als je vrouw tegen je zegt Zeg
Frans, wil je even die luier van broertje in
gindschen hoek leggen
Een sleutel werd uit de collectie afge
zonderd.
„Dat is al een heel vreemd voorwerp," zei
de psycho-metriste. „Van wie is dat ding
Hierin had ze gelijk een huissleutel is al
een heel vreemd voorwerp, vooral voor een
getrouwd man.
Deze sleutel bleek echter om andere
redenen een „vreemd voorwerp" te heeten,
namelijk omdat hij door meerdere personen
gebruikt werd en dus ook de fluïda van
meerdere personen bevatte.
Een zijden das wekte eveneens eenigen
twijfel op op bij de psycho-metrische dame
omdat zijde isoleert, zei ze. Ze verklaarde
thans, dat ze de geesten der overledenen
zichtbaar zou doen worden en als er soms
eenige belangstellende geesten zouden komen,
Een der belangstellenden.
De oude heer bij den ingang.
Althans, zoo beweert zij.
Bovendien bezit zij het vermogen om de
geheimste gedachten en eigenaardigheden
van een doode of levende te achterhalen,
alleen door een voorwerp aan te raken, dat
aan dien persoon heeft toebehoord, daar ieder
voorwerp doordrongen wordt geacht van
het zgn. fluïdum van dien persoon.
Toen de spreker, die de psycho-metriste
had ingeleid, zei, dat er een aanvang ge
maakt zou worden met het ophalen der
„voorwerpen" ging er een heer door de
zaal met een groot dienblad om die voor
werpen in ontvangst tenemen.
Onwillekeurig kreeg ik de gedachte dat ze
ermee ging goochelen en hoewel ik geen
enkele reden had te wantrouwen aan de
eerlijkheid van die dame op het tooneel,
kwam ik er toch niet toe om, zooals anderen,
mijn trouwring op het blad te leggen, hetgeen
later maar heel goed bleek ook, daar ik an
ders ten aanhoore van misschien wel 150
menschen zoowel physisch als 'psychisch
was uitgekleed.
Het blad met d: voorwerpen werd voor
podium keek mij lachend aan en scheen mij
erg stom te vinden.
Er was natuurlijk niets te zien.
De verschijning werd uitvoerig beschre
ven en vrij spoedig herkend als de groot
moeder van een der aanwezigen.
Ook hier dient natuurlijk gewezen op de
groote waarschijnlijkheid van telephatie De
atmosfeer in een dergelijk zaaltje is geladen.
Er is een zekere spanning, die een communi
catie tusschen het publiek in de zaal en het
medium op het tooneel sterk begunstigt, en
Een rij publiek
die zich tusschen het publiek mengden, zou
ze deze beschrijven, opdat de aanwezigen
de identiteit van het spook zouden kunnen
vaststellen.
De zijden das was tegen aller verwachting
een sterk geladen voorwerp. De psycho-
metriste deed namelijk de niet bijster ge
ruststellende verklaring, dat de eigenaar van
dit voorwerp van een groote hoogte was ge
vallen, dat er beneden haar allemaal roode
steentjes stonden, dat ze aan haar rechter
zijde was ingedeukt en dat het ongelukkig^,
slachtoffer, die al deze verschijnselen wer
kelijk meegemaakt had, waarschijnlijk over
twee jaar zou sterven.
Behalve het laatste kunnen deze werkelijk
verbluffende verklaringen, die volgens de
verklaringen van de vrouw van het slacht
offer met de waarheid overeenkwamen,
aan telepathie worden toegeschreven, of
schoon het toch een verbluffend staaltje is.
Vervolgens maakte de psycho-metriste
de aanwezigen opmerkzaam op een geest,
die zich op één na de laatste rij vertoonde,
hetgeen erop duidt dat geesten over een
hoogere beschaving blijken te beschikken,
dan gewone menschen, die gewoonlijk de
eerste rijen trachten in te nemen als ze daar
toe even de gelegenheid krijgen
Zoodra de psycho-metriste deze ver
schijning aankondigde, keek ik natuurlijk
om, in de zeer verklaarbare hoop het spook
persoonlijk te zien. De mijnheer op het
Zooals de geesten zich aan mij voordeden.
de geheimste gedachten van de aanwezigen
ongestoord doorzendt naar het medium dat
in dit geval een uiterst fijn mechanisme is,
dat op alles reageert, een ontvangstoestel, dat
de meest minutieuse vibraties opvangt.
Opmerkelijk was het contact tusschen het
medium en een oude dame, die tusschen de
voorwerpen een ring met een grooten steen
had neergelegd.
Nauwelijks had de psycho-metriste den ring
aangeraakt of ze wist te vertellen, dat de ge
storven eigenaar van dezen ring chef was ge
weest op een groot kantoor met vee! jonge
lui, v/aar talrijke groene lampen brandden.
Ze noemde eenige uitdrukkingen die de
eigenaar sterk typeerden en eindigde met te
vragen wat de overledene kon bedoelen met
de woorden: „z'n jongens."
Toen antwoordd.: het oude dametje ge
troffen:
„Hij noemde mij en mijn dochter „z'n
jongens."
Dit ietwat treffende staaltje mag niet
overschat worden en dient evenals de vorige
gevallen beschouwd te worden als een teie-
patisch verschijnsel.
Nauwelijks had de psycho-metriste im
mers dit onderwerp aangevoerd of alle ge
dachten van de oude dame waren geconcen
treerd op den overledene, v n wie ze blijk
baar veel gehouden had. Wat is nu waar
schijnlijker dan dat haar gedachten, begun
stigd door de omgeving, zich op het medium
overplantten en deze in staat stelde deze ver
rassende verklaringen te doen.
Geruimen tijd werd de séance voortge
zet tot het medium er mij opeens attent op
maakte dat er een heer binnenkwam,
dien ik vroeger persoonlijk goed gekend had.
Ze beschreef hem nauwkeurig, en noemde
eenige van zijn eigenaardigheden en ik zou
stellig aan deze verklaring groot gewicht
gehecht hebben ware het niet dat ik niet
éven tevoren de gedachte had dat ik wel
graag ook eens zou willen dat er voor mij
een geest in de zaal kwam. Hiermee was na
tuurlijk het telepatisch contact verkregen
en gebeurde er wat ik gewenscht had.
Niettegenstaande deze avond 'niets vóór
of tegen het spiritisme bewees, waar de ex
perimenten alleszins interessant, maar toch
dienen de spoken uit het geestesrijk zich min
der vaag uit te drukken willen ze heelemaal
overtuigen.
Eén gedachte drong zich die avond vooral
in mij op: gelukkig dat mijn- vrouw geen
psycho-metriste is. Ze weet al meer dan
genoeg.
Een heeT, die in letterlijken zin zat te
sweeten.
In het kantoorgebouw van de Coöpera
tieve Broodbakkerij en Verbruiksvereeniging
„Werkmansbelang" aan de Roozendaalschc
straat te Arnhem, is ingebroken.
Vermoedelijk tusschen 9 uur des avonds
en 3 uur in den morgen hebben één of meer
inbrekers zich toegang verschaft door aan
de achterzijde van het perceel een garage
binnen te dringen en daar een ruit uit te
snijden. Daarna zijn zij over een muurtje
geklommen en via een binnenplaats in de
bakkerij gekomen. Na uii een lessenaar op
het kantoor, dat niet ver van de bakkerij
gelegen is, een bedrag van 0.35 aan geld
en eenige sigaren te hebben weggenomen,
hebben de inbrekers zich meester gemaakt
van de sleutels van de brandvrije kluis en
zich toegang daartoe verschaft. De kluis
staat in het kantoortje van den chef-bakker.
In die kluis was juist een bedrag van
18.000 aan contanten aanwezig, omdat den
volgenden dag een aanvang zou worden
gemaakt met het uitbetalen van het dividend
aan de leden van de eerste groep, welke
daarvoor in aanmerking zou komen.
Waarschijnlijk zijn de inbrekers, eenmaal
zoo ver, en met de 18.000 om zoo te zeggen
onder de hand, in hun arbeid gestoord, naar
men vermoedt door het komen der ovenisten,
die om drie uur beginnen de ovens te' p.e-
pareeren. De inbrekers zijn ten minste in
allerijl gevlucht, zonder aan den kostbaren
inhoud van de kluis geraakt te hebben.
De politie, die, naar de Tel. meldt, ver
moedt, dat hier gewerkt is door met de
situatie vdlkomen bekend zijnde personen,
heeft een ernstig en nauwkeurig onderzoek
ingesteld. Ook het parket was ter plaatse,
terwijl de politie-deskundige, dr. Hesselink,
in staat was eerige kostbare aanwijzingen te
verzamelen in den vorm van eenige vinger
afdrukken, welke men op een glazen deur
heeft aangetroffen.
EEN VOORBEELDIGE PAROCHIE.
Het kalm rustig dorpje Sibbe-IJzeren
niet zoo rijk aan gebeurtenissen.dat men z n
naam dikwijls onder provincienieuws vintK
zal aldus vertelt de Limb. Koerier. Maar 't
mag wel eens in de courant, wat Sibbe-IJze
ren met zijn ruim 600 inwoners gedaan heeft
voor den bouw zijner kerk.
Zonder hulp van buiten dat was een
soort eer en trots zou men zijn kerk ver-
grooten en daarom bracht het duizenden
guldens samen om het vergrooten der kerk
zonder financieele zorgen en moeilijkheden
te doen gebeuren. Nu is ze klaar opgetrokken
en gewelfd in Sibber mergel, onder leiding
van den architect Beurskens, door de aan
nemers Gebrs. Tummers, en ze mag gezien
worden, want ze is mooi c!oor haar eenvoud
en soberheid. En nu ze hun eigen mooie
kerk zien, is er een soort wedijver ontstaan
om te geven, wat gevraagd wordt voor de
verfraaiing dier kerk.
In korten tijd werd geschonken, behalve
een steenen H. Hartbeeld voor buiten
een houten Theresiabeeld, doopvont met
gesmeed ijzeren afsluiting, triomfkruis, com
muniebank, preekstoel, luchter en voetstuk
voor 't O.L. Vr. beeld, lampen voor licht,
zoodat er al zeer weinig vertrouwen voor
noodig is om te weten, dat 't ander noodige
ook komen zal. Wanneer milddadigheid,
goedgeefschheid een bewijs is van godsdienst
zin, dan zit die godsdienstzin hier nog heel
diep.
ZONDAG 13 MAART.
HILVERSUM 1060 M. 10.30—12.00
Dienst in de St. Dominicuskerk te Am
sterdam. De Missa de Andjelis, door het
koor der kerk. Na de H. Mis het gebed
voör de Koningin. Preek door Pater
Felix Otten O.P., over het onderwbrp
Het 30-jarig bestaan der Kath. drankbe
strijding te Amsterdam. De veranderlijke
gezangen der H. Mis zijn: Voor het Kyrie
Ps. 24. Voor het Evangelie: Ps. 24 en 105.
Na het Credo: Ps. 118. Na het Agnus
Dei: Ps. 5.
1.002 50 Concert door het Hollandsche
trio, bestaande uit: Betsy van Breemen,
schrik-viool; H. v. Wezel, cello; Fie
Tabakspinder-, Roeper-piano. 2.30
Namiddagconcert, le geven door de Am-
sterdamsche Orkestvereeniging, dirigent:
Frans van Diepenbeek. 6.00 Geref.
Kerkdienst. 8.00 Pers- en sportbr.
8.10 „Tannhauser", romantische opera
in 3 bedr. van Richard Wagner. Algem.
voorbcr. Chris de Vos.
Elisabeth, Greta Santhagens; Venus,
Sophie Haase Pieneman. Een jonge Her
der, Annie v. Beek-Ristjouw; Tannhauser,
Chris de Vos; Wolfram, Rich v. Helvoirt
Bel; Herman, landgraaf van Thüringen,
Gerard Leenders; Walther v. d. Vogel
weide, J. R. Schulze; Biterolf, Ed. v. d
Ploeg; Hendrik de Schrijver, Herre de
Vos; Reimar van Zwetcr, B. Leeuwin. Hel
zeer versterkte II. D. O.-orkest, o.l.v.
J. J. van Amerom.
DAVENTRY 1600 M. 3.50 Concert
door de militaire band. H. Blake, sopraan;
F. Titterton, tenor; Sir. G. du Maurier
leest gedichten voor. 5.355.50
Vertellingen u.h. Oude Testament (Jacob's
Death). 8.20 De klokken van St.
Martin-in-the Fields. 8.30 Kerk
dienst. 9.15 Causerie: The Shaftes
bury Homes and Arethusa training ship.
9.20 Tijds., weerb., nieuws. 9.35
Concert van het Grand Hotel Eastbourne,
orkest en H. Williams, bariton. 11.10
The Silent Fellowship, van Cardiff.
PARIJS „RADIO-PARIS" - 1750 M.
12.201.05 Gewijde muziek en preek.
1.052.10 Orkestconcert. 5.055.55
Concert door de Jazz Symphonie.
8.50—11.20 Concert, zang, dansmuziek.
LANGENBERG 469 M. 8.20-9.20
Relig. Morgeneoncert. 11.20 —12.05 --
Concert „Den Toten des Krieges"
12.201.20 Kamermuziek (2 violen,
viola, cello, bas, piano) 3.505.20
Concert. Declamaties en zang. 7.35
9.05 „Feier am Volkstrauertage", u. d.
Hauptki-che in Barmen. Koorzang en
orgelspel. 9.2010.20 Concert.
„Sinfonische Trauerfeier". Symphonie-
orkest.
KÖNIGSWUSTERHAUSEN, 1250 M. en
BERLIJN, 484 en 566 M. 8.20 Morgen
concert. 11.20 Concert „Gedenkfeier
Volkstrauertag 12.35 Liederen en
gedichten van gevallen dichters. 3.50
5 20 Concert Solisten (orgel sopraan,
cello). -7.50 Concert „Dem Gedachtenis
der Gefallenen", Orkest, koor en decla
maties.
HAMBURG, 394.7 M. 8.35—10.15 Mor
genconcert. 10.5011.50 Orkestcon
cert. 12.251.05 Orkestconcert.
1.051.50 Kamermuziek. 3.25,4.25
Orkestconcert. 4.506.50 Vroolijk con
cert. - 7.2010.05 „Requiem" van Mo
zart. Koor, orkest en orgel.
BRUSSEL, 509 M. 8.50—10.50 Galacon
cert. Orkest en solist. Om 9.50 onderbro
ken door Causerie.
Steeds iietJVieui^ste in Radio.
GjST* Vaic^ü'i'i/r/e f/ersfe/Y/nr?en geivgarborjfd
MAANDAG 14 MAART.
HILVERSUM, 1060 M. 12.00 Politiebcr.
3.304.30 Vrouwenhalfuurtje door mevr.
Rhemonda. 4.305.00 Lezing door den
heer W. Graadt v Roggen, secr. gen. van
de Nederl. Jaarbeurs te Utrecht, over:
Tien jaren jaarbeursactie. 5.006.00
Kinderuurtje dcor mevr. Ant v. Dijk. 6.05
—6.45 Concert door het H.D O.-orkest.
6.457.15 Tuinbouw-halfuurtje door den
heer D. Admiraal, over: Steeds bloemen
in den hof 7.157.45 Engelsche les voor
beginners. 7.45 Politieber, 10.30 Persber.
8.10 Een avond in IJmuiden. Harmoniever.
„Concordia" 2. Rede door den heer F. J.
H. Schneiders, Dir. van het Siaatsvis-
schershavenbedrijf. 3. Gem. zangver.
„Looft den Heer dir. J. de Nobel. 4. De
heer Ph Vlessing, cello-solo's met piano-
begel. van mej. Vlessing. 5. Clarinet-solo
door den heer H. Ooslewaal, met pi'anobe-
gel. 6. Mannenkoor „Zanglust", dir. H.
Pielage. 7. Kamermuziekver „Kunstkring",
dir. S. Vlessing 8. De-lamaties door den
heer J. F. A. Jungbrocker. 9. Harmonika-
solo door den heer C Zwanenburg. 10.
Arb. Mandolineclub „Excelsior", dir. J.
W. Raadsman.
DAVENTRY, 1600 M. - 11.20 Concert. Da-
ventry-kwartet en solisten, sopraan, bari
ton, Piano. 12.05 Het Shaftesbury Singers
mannenkwartet. 12.20 Concert (vervolg).
I.202.20 Orgelconcert. 3.15 Voorlezing:
Sailing alone round the world 3.20 Le
zing; Borneo. 4.20 Dansmuziek. 5.20 Huis-
hcudpraatje. 5.35 Kinderuurtje. 6 20 Or
kestconcert. 6.45 Causerie. 6.50 Tijds.,
weerb., nieuws. 705 Orkestconcert. 7 20
Literaire critick. 7.35 De sonates van
Mozart. Pianomuziek. 7 45 Fransche
voorlezing. 8.05 Muziek en zang uit den
„Goeden ouden tijd". 9.20 Tijds., weerb-,
nieuws. 9.35 Debat over; Boarding v.
Day Schools. 10.20 Variëie. H. Hawortb
en A. Wessley, syncopatie comedy. J.
Sayes, humorist A. Penn, imitaties. G.
Doncaster, liedjes in dialect. 11.2012.20
)n ncm 117 w> Lr
PARYS „RADIO-PARIJS", 1750 M. 10.50
11.20 Nieuws .en muziek. 12.502.10
Concert. Orkest en Mile. Demonthy, zang.
5.055.55 Concert. Declamaties, zang en
piano- en vioolmuziek 9.05—10.50 Con
cert; Orkest en solisten. "Zampa opera,
van Herold.
LANGENBERG, 469 M. 10.20—11.20
Orkestconcerl. 12.501.50 Orkestccncert.
4.205.20 Orkestconcert. 7.35820 De
clamaties van Walter Flex. 8.2010.20
Lichte muziek Orkest en Th. Sara a,
viool. 10.3511.20 Dansmuziek.
KÖNIGSWUSTERHAUSEN, 1250 M. en
BERLIJN, 484 en 566 M. 1.50—6.15
Lezingen en lessen. 6.20 „Margarete"
(Faust), opera in 5 acten van Gounod.
9.5011.50 Dansmuziek.
HAMBURG, 394,7 M. 11.50—1.20 Orkest-
concert. 1.252.05 Kamermuziek.
3.354.20 Orkestconcert. 4.20—5.15
Liedjes bij de luit. 5.205.50 Orkest-
concert. 6.20 Zie Königswh.
BRUSSEL, 509 M. 8.50 Concert, Orkest
en zang. Om 9.50 onderbroken voor
Stenographieles.
RADIO MOORS Koningstraot 27.
Telef 14609 - Haarlem
Vakkundig adres.
Speciale Demonstratie en toonkamer.
De tyran.
Hei waren zoowat buren van ons.
En zooals dat dan ging, kwamen wij, als
kinderen van zes tot tien jaar, wel eens bij
hun kinderen.
Zij was 'n lieve, zachte vrouw met 'n lij
dende trek op 't geel-bleeke gelaat.
We hebben haar nooit boos gezien zelfs
nooit 'd hard of scherp woord uit die mond
gehoord.
Hij was 'n mispunt'n onuitstaanbare
vent, wiens grootste genoegen scheen te
bestaan in schelden, vitten, opspelen en slaan.
..'n Gelukkig kantje van het leven dier
vrouw en kinderen was, dat hij voor zaken
nogal veel buitenshuis moest zijn.
Bij z'n afwezigheid was er rust in het
gezin.... de kinderen durfden lachen en
spelen en stoeienen de moeder her
ademde, en haar gedweeë oogen behoefden
niet telkens angstig op te zien uit vrees voor
'n woedende uitbarsting.
Als ie thuis kwam en met z'n nijdige steek
oog en 'n zwijgende vóór-inspectie hield,
dan was het, of opeens 't schamele beetje
Echt uit huis werd verjaagd.... dan hing[
er de drukkende stilte van 'n naderend
onweer.
We hebben hem niet dikwels meegemaakt, I
want meestal wist z'n vrouw het zoo aan te
leggen, dat we weg waren vóór ie thuis
kwam.... ze verborg de huiselijke narig
heid zooveel ze kon.
'n Keer of drie hebben we 'm binnen zien
komenen zonder dat ie 'n woord had
gezegd vloog de schrik ons al naar de keel
bij t zien van z'n norsche, hoekige kop met
de stekelige hang-snor en de dikke lage
wenkbrauwen.
n Paar keer hebben we 'r angstig bij
gestaan, dat ie z'n jongens in 'n hoek schopte,
om n dingetje van niksals ie nog geen
twee minuten in huis was.
En als de goede, zachte vrouw met tranen
in de oogen 'n half woord ter verdediging
of bescherming sprak, dan kreeg ze meteen
de wind van voren.... dan begon ie uit te
varen én te vloeken, dat alles wat leefde te
bibberen zat.
De dagelijksche maaltijd was telkens
opnieuw 'n marteling voor die vrouw en
kinderen.
Naast z'n stoel stond 'n end bamboe, en
als de kinderen het waagden even op te
kijken of 'n kik te geven, dan bracht 'n halve
seconde daarop 'n brandende striem hen
tot de pijnlijke bezinning, dat er 'n overtre
ding was gepleegden zoowat iedere
middag werd er een zonder eten of na 'n paar
hapjes van tafel gestuurd.
Van wat we later allemaal hoorden niet
van de sfakke d van 'n vrouw, die nooit
klaagde tegen anderen zou 'n boek te
schrijven zijn, 'n boek van kinderleed en
schier ondragelijk vrouwenlot.
Zelden of nooit hebben die kinderen,
die moeder, 'n goed, 'n vriendelijk woord)
van de naarling gehad, zelfs op feestdagen!
en bij blijde gebeurtenissen scheen ie z'n
misselijk karakter niet te kunnen dwingen
tot eenige mildheid.
Is het wonder, dat die kinderen in hem
nooit de zorgende, opvoedende vader heb
ben gezienen dat ze hem gingen haten,
zooals in aloude tijden de slaven hun wreede
meesters hebben gehaat
Wat die kinderen later deden, toen ze
zelf man en vrouw waren, is niet goed te
keuren, maar te begrijpen is het wèl
En 't heeft ook z'n goede zijde gehad
De vouw is niet oud geworden.
In 'n nacht van haar drie-en-veertigste
jaar lag ze te sterven.... en in die laatste
oogenblikken werden haar oogen nog 'n
gebed om vrede en eendracht in 't gezin.
want veel, heel veel was er gepasseerd, dat
haar nu bang deed zijn voor de toekomst
En haar angst was gegrond geweest.
Vlak na de begrafenis begon z'n oudste
dochter, die reeds lang 't ouderlijke huis de
rug had toegekeerd, tegen hem uit te pakken.
In wilde smart spuwde ze hem toe, dat hij
de oorzaak was van moeder's vroeg einde
dat ie haar langzaam had doodgemarteld en
verdiende, dat met hem hetzelfde gebeurde.
Haar uitbarsting kwam zóó onverwachts en
was zóó krankzinnig-hevig.dat ie zich moest
vastgrijpen, om niet als 'n blok achterover
te tuimelen van schrik. Met krijschend uit-
gestooten woorden en zinnen smeet ze hem
alles voor de voeten wat ie z'n vrouw en kin
deren had laten verduren en als de familie
leden haar niet hadden tegengehouden zou
ze 'n ongeluk aan 'm hebben gedaan.
Met deze gebeurtenis werden meteen
alle banden verbroken. De twee kinderen,
die zich zelf konden redden, 'n zoon en
'n dochter, lieten hem links liggen.... de
twee jongsten, eveneens 'n jongen en 'nmeisje,
gingen bij familieleden in huis, waar ze in
een week meer goede woorden kregen,
dan ze hun heele leven van vader hadden
ontvangen.
Na 'n jaar hertrouwde hij.
En trof 'n vrouw, die hem heelemaal de
baas was.
Die hem kenden groeiden er in en wisten
te vertellen, dat ie bij z'n tweede vrouw niks
had in te brengen, absoluut niks. Ze was 'n
kop grooter dan hij, had armen als auto
banden, vuisten als die van 'n bokser
en 'n stem als 'n kapitein. Z'n eerste poging,
om zich de oude tyran te toonen leed al
schipbreukhij kreeg 'n paar kracht
termen te verduwen, die hem stom-verbaasd
op z'n stoel plakten en hem voorloopig de
lust benamen zich wéér eens te laten gelden.
Er werd gefluisterd, dat ie bij z'n tweede
poging 'n paar ongenadige opstoppers te
accepteeren kreeg, waarmee meteen z'n
heerschappij was vermorzeld.
Hij werd 'n gedwee mannetje, 'n volgzaam
pantoffelheldje en z'n kinderen zeiden,
dat ie z'n verdiende loon had en dat ie pre
cies de vrouw had gekregen, die voor 'n vent
als hij geknipt was.
Hij klaagde z'n nood aan vrienden en
kennissen, maar voelde als 'n schrijnend
verwijt, dat ze heelemaal geen medelijden
met 'm hadden....
Zoo leefde hij klein en stumperig voort
naast de vrouw, die op de eerste huwelijks
dag al begrepen had, dat ze hem zóó moest
aanpakken, om vrede in huis te hebben, zij
het een gewapendeen die zich zelf fe
liciteerde met de gelukkige omstandigheid,
dat ze in staat was, die vrede te handhaven.
Hij overleefde ook deze tweede vrouw.
Ze stierf aan 'n korte, doch hevige ziekte.
De buitenwereld zei. dat ie er niet om
treuren zou.
Maar 't was toch anders.
Ze had 'n beter mensch van 'm gemaakt
en vooral het laatste jaar was de verhouding
heel goed geweestZe had nooit bedoeld
hem onder de pantoffel te krijgen, en toen
ie eenmaal 'n andere man was geworden
had ze haar houding van lieverlede gewij
zigd en konden ze het tenslotte goed met
elkaar vinden.
Nu stond ie alleen.... en ging pas goed
voelen hoe ie vroeger was geweestZ'n
geweten werd onrustig en hij kreeg behoefte,
om bij z'n kinderen iets goed te maken.
Ze waren nu allemaal getrouwdDe
twee oudsten hadden hem niet op de bruiloft
genoodigd, zelfs geen kennisgeving gezonden
en bij de twee anderen had ie gezeten
als 'n persoon, die er nou eenmaal bij hoort
op zoo'n dagze hadden 't eigenlijk in
hoofdzaak gedaan, om z'n vrouw, die 't toch
niet helpen kon, dat de verhouding zóó
was
Dat alles en nog meer overdacht hij in
z'n eenzaamheid.... en aanvaardde het
nu als iets, dat hem toekwam.
Grooter werd z'n verlangen naar 'n ver
zoening.
Hij probeerde het 't eerst bij de twee
jongstenze ontvingen hem stug %n
lieten duidelijk merken, dat ze zouden
huichelen als ze vriendelijk tegen hem
dedenHij kwam er niet toe hen te
zeggen wat hem zat te knauwen.
Bij de twee oudsten ging 't nog iets be
roerder De zoon liet hem door 't dienst
meisje zeggen, dat ie niet te spreken was.
en de dochter smeet zonder 'n enkel woord
de deur voor z'n neus dicht.
Zoo werd ie in z'n eigen kinderen gestraft.
Hij was vroeg oud.
Inwendig werd ie opgevreten door 'n sloo-
pende kwaal, waarvoor geen kruiden waren
gewassen
Hij kwam terecht in 'n ziekenhuis en lag
daar van allen verlaten.... niemand dacht
er aan hem 'n bezoek te brengen
Dat was hard.
Maar nog duidelijker kwam hem dat zeg
gen hoe ie z'n vrouw en kinderen had be
handeld.
Zoo goed en zoo kwaad als het ging schreef
ie '11 brief aan z'n kinderenvertelde hen
daarin, dat ie berouw had.... en vroeg,
smeekte om vergiffenis.
Toen kwamen ze.
En met het einde kwam ook de verzoening
en de goede nagedachtenis.
(Auteursrecht.)
G. N.