Brieven uit Frankrijk.
Het Zwitsersch Staatsbestel.
W'
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Derde Blad Vrijdag 18 Maart 1927
Een muizenplaag in de
Tielerwaard.
Lenteboden, die... het
slachtoffer worden.
Utrecht gaat steeds meer
bezuinigen.
Lijk opgehaald.
Een klok met een wijzerplaat
zonder cijfers.
De vaste bespeler van den
Stadsschouwburg te
Amsterdam.
SOCIAAL LEVEN
RECHTZAKEN.
Een eigenaardig jongmensch.
De malversaties te Dodewaard.
RADIO-NIEUWS.
AMSTERDAMSCH NIEUWS.
Het nieuwe brandalarmsysteem
in de Hoofdstad.
Het succes op Broad casting-
gebied.
Het ledenaantal der R. K.
Vakbeweging.
Het R. K. Werkliedenverbond
en de R. K. Werkgevers.
KERK EN SCHOOL.
De oudste missionaris
van Afrika.
De zwaar beproefde missies van
China en Mongolië.
Koninklijke onderscheidingen.
INGEZONDEN.
WERKLOOSHEID EN
IDENTITEITSKAARTENWEE
De werkloosheid, een kwaad, waar men
in Frankrijk gewoonlijk heel weinig last van
heelt, begint hier thans meer en meer vas
ten voet te krijgen. Vooral in Parijs is het
aantal van hen, die, zonder werk, dus zon
der inkomen, met hun tijd eigenlijk geen
raad weten,groot. Ik heb het al eens meer
betoogd, het rijzen van den tianc en de
daarmede geen gelijken tred houdende da
ling der prijzen, is daarvan de hoofdoorzaak.
De vreemdeling koopt hierdoor minder (10
francs moge, ongeacht den koers, voor den
Franschman nu wel hetzelfde zijn, voor ons
zijn 10 francs a 10 cents tweemaal zoo
veel a's 10 francs a 5 cent) en daardoor
heeft de handel een gevoeiigen klap gekre
gen, Dit is natuurlijk van terugwerkende
kracht op de industrie. De handel verkoopt
minder, kan dus minder gebruiken, waar
door weer minder gefabrceerd behoeft te
worden; het bekende cirkelgangetje dus.
Met dat al echter zijn duizenden fabrieks
arbeiders. kantoorbedienden, ateliermeisjes,
enz. enz. zonder werk.
Vooral 's mddags, om een uur of twee,
als de middagedities der voornaamste bla
den uitkomen, valt het erg op, hoe groot
de malaise hier ik heb het natuurlijk
over Parijs eigenlijk is.
Toevallig moest ik dezer dagen, juist
tegen twee uur, door de Rue Réaumur, de
straat, waar het bekende dagblad „L'in-
transigeant" gevestigd is. De straat deed me
op dat oogenbük denken aan het wandel-
hoofd van 'n „Kur-ort", Voetje voor voetje,
zonder dat iemand moeite deed zijn voor
buurman te passeeren, liepen de menschen
er achter elkaar. Weliswaar ontbraken de
traditicneele bekers kwalijk smakend, maar
heilbrengend water, doch daarentegen wa
ren allen bezig de, tegen hun kwaal de
werkloosheid genezingbrengende, adver
tentiepagina's van het zoo juist gekochte
blad, tot zich te nemen.
Om half drie, drie uur 's middags zijn
hier aan de kiosken de avondbladen van
den volgenden dag reeds te krijgen! De
werkzoekende wacht daar echter niet op
en zorgt om half twee voor het bureau te
zijn van het dagblad, waarin hij dien dag
de gelukaanbrengende advertentie hoopt te
vnden. Om kwart voor twee ongeveer be
gint dan de verkoop der losse nummers,
waarbij het ongeveer zoo toegaat als bij
ons bij 'n druk bezochten voetbalwedstrijd.
Henderden menschen staan in de rij, ge
duldig hun beurt af te wachten, het geld
liefst gepast in de hand, want het moet
vlug gaan, dat is het belang van allen. En
dan, meestal reeds voor ze het gebouw
uit zijn, beginnen ze met het bestudeeren
der annonces. Is er iets bij, dat geschikt
lijkt, dan gauw naar de „metro", van de
metro weer op de tram of met de bus,
daarna meestal n°g een eind loopen en
danis heel dikwijls de plaats reeds
ingenomen, is men niet geschikt of en
dat is neg het gunstigste mag men mee
concurreeren met tien, twintig anderen, om
één plaats.
Inderdaad, de werkloosheid is heel erg
op het oogenblik in Parijs. En ze doet zich
daarom nog te erger gevoelen, omdat het
vcor de Parijzenaars iets geheel nieuws is.
Het is als met een onbekende ziekte, waar
tegen de medici! nog geen geneesmidde
len weten en die daardoor des te gevaar
lijker is.
Het is dan ook eigenlijk wel begrijpelijk,
dal de vreemdelingen, die in Parijs in be-
trikking zijn het kleine aantal te ver
vullen plaatsen nog kleiner maken
slechts noode geduld worden. En er zijn
er wat in Parijs werkzaam! En aangezien
de vreemdeling, als hij zonder betrekking
is, meestal weer naar zijn land teruggaat,
dus in Parijs bijna nooit werkloos is
is het net alsof de werkloosheid slechts
onder de Franschen zelf heerscht; wat de
stemming jegens „de indringers", zooals ze
nu af en toe genoemd worden, er natuurlijk
er niet beter op doet worden.
Bovendien, niet alleen de houding van
het volk, wettigt den indruk, dat de be
kende Fransche gastvrijhed aan het minde
ren is, ook van officieele zijde is het op
treden jegens den vreemdeling dikwijls
verre van sympathiek. De houding der over
heid is anders moeilijk te definieeren; ze
is eerder eigenaardig dan streng.
Zoo met de identiteitskaarten bijvoorbeeld;
Er zijn twee soorten kaarten, de zoogenaam
de Iuxekaarten, die frs. 375 kosten en be
stemd zijn voor hen, die in Frankrijk wonen
en er geen ondergeschikten werkkring heb
ben, en de arbeiderskaarten a frs. 40. De
Franschen zelf hebben natuurlijk geen kaart
noodig. De dure kaarten zijn heel gemak
kelijk te krijgen, die van frs. 40 daarentegen
verbazend moeilijk. Dat is op zich zelf niet
zoo erg;; trouwens, het sou niet eens on
billijk zijn, indien iedere vreemdeling, die
in Frankrijk zijn bestaan vond, frs. 375 be
taalde, daar dat eigenlijk alles is, wat men
aan belasting enz. te betalen heeft. Nu er
echter arbeiderskaarten tegen verminderden
prijs te bekomen zijn, is het heel natuurlijk
dat zij, die voor zulk een kaart in aan
merking komen, ook van hun recht gebruik
wenschen te maken, temeer daar men met
een „carte de luxe" geen ondergeschikten
werkkring kan waarnemen.
Zooals gezegd echter, is het zeer moeilijk
zulk een frs. 40-kaart te bekomen; boven
dien verstrijkt er tusschen aanvrage en
ontvangst der kaart nog heel wat tijd. Aan
gezien nu, een agent hier, het recht heeft,
iedereen, zonder eenige reden op te geven
zelfs, om zijn kaart te vragen en ieder, die
haar niet toonen kan, moet arresteeren,
loopt men dus de risico als een gewoon
misdadiger aangehouden engevangen
genomen te worden! Kan men dan den vol
genden dag bewijzen, dat men een kaart
aangevraagd heeft, doch dat de aanvrage
nog in behandeling is, of men kan bewijzen
slechts voor korten tijd in Frankrijk te zijn,
dan wordt men wel weer vrijgelaten, doch
anders wordt men onmiddellijk dus zon
der dat men ook maar den tijd heeft zijn
zaken te regelen over de grens gezet!
Dat is onbillijk; absoluut onbegrijpelijk ech
ter is het volgende;
Iemand heeft bijvoorbeeld zijn kaart aan
gevraagd; om de een of andere reden ech
ter, meent men hem die niet te kunnen
verstrekken. Soit. De persoon in quaestie
nu, begeeft zich, na eenigen tijd tevergeefs
gewacht te hebben, naar het Ministerie van
Arbeid en zet daar zijn zaak uiteen; Dien
dag heeft hij de kaart aangevraagd, toi«
naar het commissariaat van politie in zijn
„quartier" geweest, enz." Dan wordt hem
echter medegedeeld, dat hij niet voor een
goedkoope kaart in aanmerking komt. Dat
alles is heel normaal. Nu echter het merk
waardige; Zooals gezegd, is het verboden
in Frankrijk te zijn zonder kaart. Wat ligt
er nu dus meer voor de hand, dan dat de
ambtenaar den betrokkene, nadat hij hem
medegedeeld heeft, dat hij geen kaart van
frs. 40 kan krijgen, zegt, dat hij nu een
„carte de luxe" moet nemen, of anders het
land moet verlaten? In plaats daarvan ech
ter laat men hem kalm het „Ministre du
travail", het hoofdkwartier der kaarten-
beweging nota bene, verlaten, zonder kaart,
hoewel het streng verboden is zonder kaart
in Frankrijk te zijn! Maar als de eerste de
beste politie-agent, dien de man tegenkomt,
hem om zijn kaart vraagt, wordt hij ge
arresteerd, omdat hij er geen heeft, ofschoon
men hem van het betreffende ministerie
zelf, hoewel wetend dat hij geen kaart heeft,
ongehinderd heeft laten vertrekken!
Resum,eerend zou men dus geneigd zijn
aan te nemen, dat het niet verboden is in
Frankrijk te zijn zonder kaart, doch wel,
zich op dit vergrijp te laten betrappen door
een politie-agent!
H. de J.
III.
De uitvoerende macht wordt gevormd door
den Bondsraad, bestaande uit zeven perso
nen en gekozen voor den tijd van drie
jaren; personen uit hetzelfde kanton mogen
niet gelijktijdig lid van den bondsraad zijn;
vaste praktijk is het tevens, dat de drie
taalgebieden steeds in den bondsraad zijn
vertegenwoordigd, alsmede de voornaamste
partijen; alleen de socialisten hebben een
hun aangeboden zetel om politick-demago-
gische redenen tot nog toe steeds geweigerd.
De voorzitter van den bondsraad wordt ge
kozen door de bondsvergadering voor den
tijd van één jaar; het volgend jaar is hij
noch als president, noch als vice-president
herkiesbaar; usance is, dat de vice-presi
dent het volgend jaar tot president gekozen
wordt.
De bondsraad vormt één geheel en kan
slechts collectief handelen. Een éénhoofdig
staatshoofd is in Zwitserland onbekend. Wel
voert de voorzitter van den bondsraad de
titel van „Bondspresident", doch speciale
bevoegdheden, het vermelden waard, heeft
hij niet. De leden van den bondsraad zijn
steeds herkiesbaar en worden geregeld her
kozen. Het is vaste stelregel, dat iemand-,
die eenmaal tot lid van den bondsraad ge
kozen is, dit blijft, zoolang hij zelf wil:
hoogst zelden slechts is het voorgekomen,
dat om politieke redenen bij het einde van
zijn ambtsduur een lid van den bondsraad
niet herkozen is. Er zijn er. die tot 30 jaren
achtereen lid van dit college zijn geweest
en 10 jaren behoort geenszins tot de uit
zonderingen.
De bondsraad voltrekt de wetten en be-
sl'iilen, vaardigt verordeningen uit, dient
bij de bondsvergadering wets- en besluiten-
voorstellen in, houdt toezicht op de admi
nistratie en beslist bij geschillen tusschen
burger en administratie, waarbij het college
dus min of meer als rechter in eigen zaak
optreedt. Den bondsraad ontbreekt ten
éénenmale het recht van sanctie of van
veto. Ieder jaar moet hij aan de bondsver
gadering rekenschap afleggen van zijn ver
richtingen.
In het systeem der grondwet is dc bonds
raad aan de bondsvergadering volledig on
derworpen; meer dienaar en uitvoerder der
van de bondsvergadering uitgaande bevelen
dan zelfstandig lichaam; een hoofdzakelijk
administratief college, dat op verzoek van
de bondsvergadering de door deze ge-
wanschte wetsontwerpen nader uitwerkt.
De bondsraad, wiens positie niet gebouwd
is op of steunt op een meerderheid van het
parlement, heeft geen vast program; in deze
is hij in rechte slechts de uitvoerder van
den wil der bondsvergadering; noch de
bondsraad in zijn geheel, noch een zijner
leden individueel treedt af bij verwerping
van een van hem uitgaand voorstel; gehoor
zamen en zich aan de beslissing der bonds
vergadering onderwerpen, is steeds zijn
standpunt en dat zijner individueele leden
geweest. Uit een en ander blijkt wel, dati
iet parlementair systeem, gelijk wij dat
kennen, in Zwitserland niet bestaat. Trou
wens, dit systeem zou in Zwitserland onbe
staanbaar zijn, dank zij de werking van het
referendum. Reeds vóór de invoering ervan
was het onbekend en kenmerkten de regee
ringen zoowel van bond als kanton zija
door een zeer grooten stabiliteit, doch ha
het bestaan, het zou spoedig met de invoe
ring van het referendum verdwenen zijn®
wijl het parlementair systeem zich nu een
maal theoretisch noch praktisch met het
referendum laat verzoenen.
De praktijk heeft in Zwitserland ec
eenigszins andere toestand geschapen dan;
in het systeem der grondwet was gedacht.
In werkelijkheid is de bondsraad en de-
onder zijn leiding staande staf van ambten a
ren, de bureaucratie, geworden tot h
machtigste college in Zwitserland; het over
wicht der bondsvergadering op den bonds
raad is veranderd in eeU overwicht van de-
b°"dsraad op de bondsvergadering. Door d
zeldzame personenwisseling, die in de-
bondsraad plaats vindt, hebben de lede'
zich speciaal van de kennis de toestande
en verhoudingen kunnen doordringen e
beheerschen zij veel beter de toestanden dai'
de log werkende bondsvergadering, difij
meermalen op de berichten en mededeelin
gen van den bondsraad, alsmede op de doo,
hem verkondigde opinie is aangewezen.
^oor bet bestaan bovendien van het refe
rendum is de feitelijk onafhankelijke positie
van den bondsraad nog in sterkte toegeno
men. De bondsraad kan thans meer steunen
op de daadwerkelijk naar buiten gebleken.,
opinie van het meerendeel der bevolking
en zich eventueel hiernaar oriënteeren.
De stabiliteit der regeering in Zwitserland
vindt naast de afwezigheid van het parle
mentair systeem, waardoor de bondsraad
niet athankeiijik is van een wisselende, par
lementaire meerderheid, zijn grond nog in
vele andere belangrijke factoren, waarb';
het volkskarakter een groote rol speelt.
In Zwitserland is het een vaste regel, dat
ieder, die een politieke rol in het eedge
nootschap wil vervullen, deze eerst in zijn
eigen gemeente en kanton moet hebben
vervuld, en daar blijk moet hebben gegeven
van staatkundigen aanleg. Hiermede heeft
zich de gewoonte verbonden, dat de perso, n
vóór alles gaat en hooger geschat wordt-
dan het partij- of groepsbelang. Op persoon
lijke eigenschappen en hoedanigheden wor
meer gelet dan op de politieke overtuiging
Daar komt nog bij, dat het volk zich ervan
bewust is,* dat het voor een groot deel dc -
door de gekozen personen gestelde hande
lingen eventueel weer ongedaan kan make
Met des te grooter gerustheid kan het volk
de leiding van den bondsraad volgen en zijn
vertrouwen meer in de persoonlijkheid leg
gen dan wel op de politieke overtuiging der
bondsraadsleden doen steunen, waar het
weet, dat in laatste instantie geen wet of
belangrijk besluit door den bondsraad kan
worden voorgesteld en door de bondsver
gadering aangenomen, zender dat het et
mee instemt en zich stilzwijgend med
accoo-d verklaart. De volksrechten nebbe.,
hier mede het vertrouwen in de persoon-,
lijkheid opgevoerd en aldus wisselvaliigehden
in de executie vermelden. De terugslag va:"'
de zuivere democratie in Zwitserland hee
geleid tot een versterkte positie van h
uitvoerend lichaam. Onjuist is het echter
meenen, dat referendum en volksinitiatie
recht als zoodanig de hoofdoorzaken hie:
van zijn; reeds vóór de invoering der volks
rechten deed het verschijnsel zich voor; d
stabiele regeeringen van Zwitserland zij,
veeleer de vrucht van historische ontwik
keling, traditie en volkskarakter onder stem
mede van het referendum. Aardig werd di
uitgedrukt in een hoofdartikel van het Zwiti
sersch blad „Der Bund" van 8 Juni 1924;
„Het volk legt zijn behoefte naar stabili
teit in de regeering, zijn behoefte naar af
wisseling in het parlement."
Een en ander werd nogal uitvoerig bespro-,
ken, omdat zoo menigmaal en dikwijls var
zeer gezaghebbende zijde, wordt betoogd
dat de stabiliteit der Zwitsersche regeering
een gevolg is van de werking van het refel
rendum, waataan dan de noodige conclusies
voor Nederland worden vastgeknoopt. Doe
juist hier blijkt het groote gewicht van deui
historischen groei, van den langzamen opbloei'
van een staatsrechtelijk instituut uit de his
torische en traditioneele ontwikkeling. He!
parlementair systeem zou in Zryitserland
nooit recht wortel hebben kunnen schieter
wijl het een buiten het land ontstaan e:
buiten de staatsrechtelijke ontwikkelin
liggend instituut is en de politieke zede;
en gewoonten van een volk zich nu een
maal niet met één slag laten veranderen
Doch dit geldt evenzeer voor landen, waai]
de ontwikkeling anders is geweest. Wat i:
Zwitserland vanzelfsprekend schijnt, daarto.
zou een ander land wellicht eerst na tal
rijke botsingen, verwikkelingen en verwar
ringen kunnen komen. „Men dwaalt, zo
men meent de Zwitsersche toestanden ii
Holland te kunnen invoeren, wijl de grond
wetten op verschillenden grondslag zijn ge-,
baseerd, zeide me eens en zeer terecht,
een vooraanstaand Zwitsersch staatsman.
Het referendum, in Zwitserland mede een
oorzaak van de sterke positie van de exe
cutieve, zou in andere landen het tegen
overgestelde kunnen bewerkstelligen.
Dat de regeering in Zwitserland stabiel is,
de geheele staatsinrichting goed functioneert
en praktisch geen verstandig mensch er aan
denkt, de j democratische instituten door
anderen te vervangen, het een vindt zijn
oorzaak in het ander en in laatste instantie
in het feit, dat Zwitserland de staatsinrich
ting heeft, die het past, die langzaam, doch
gestadig uit de staatsrechtelijke en histori
sche ontwikkeling van land en volk is opge
groeid. Het is dan ook ondoenlijk één be
paald feit als dé oorzaak of dé voornaam
ste factor van de gesignaleerde verschijnse
len aan te wijzen. Het een is onafscheidelijk
van het ander; neemt men één steen weg,
dan valt het geheele gebouw ineen.
De Zwitser is in Zwitserland allereerst
kantonsburger; dit belette een gecentralü
seerde oppositie m den Bond; hij is nuch
ter; dit deed volksinitiatieven, welke slechts
utopieën waren, verwerpen; hij is vader
landslievend; dit deed aanvallen op de wel-
vaart van het land afslaan; hij heeft eerbied
voor de persoonlijkheid en vertrouwen in
de gekozen personen; hierdoor werd het
referendum niet gemaakt tot een middel om
p regeering tot aftreden te dwingen en
leidde anderzijds tot een niet te veelvuldige
referendumsaanvrage; hij heeft een sterk
saamboorig-heidsgevoel, waardoor werd be
let, referendum en volksinitiatiefrecht als
middelen te gebruiken om de eene cultuur
en taal boven de andere te bevoordeelen,
waardoor mede menigmaal kantonale belan
gen aan het algemeen bondsbelang werden
opgeofferd; hij heeft zelfstandigheid in mee
ning en oordeel, waardoor aan partijregee-
ring en demagogenheerschappij den pas
werd afgesneden; hij heeft een sterke tradi
tioneele geest en een zeer grooten eerbied
voor het historisch verleden, hetgeen aan
vallen op de landsverdediging deed afslaan
en kleineering van de weermacht en tucht-
ondermijning onmogelijk maakt; dit heeft
geleid tot een niet-militairistisch, doch in
geval van nood zich verdedigend volk; hij
heeft zin voor vrijheid en gelijkheid, het
geen leidde tot wederzijdsche verdraagzaam
heid en voorstellen, beoogende een of
andere bepaalde klasse van burgers ten
koste van anderen te bevoordeelen, deed
verwerpen, terwijl dit mede voerde tot een
afkeer van te ver gaande staatsbemoeiing
en het géven van ruime gelegenheid aan het
particulier initiatief om zich te ontwikke
len; de historische ontwikkeling van het
land tenslotte heeft een te straffe bonds-
centralisatie onmogelijk gemaakt; de con
servatieve volksraad heeft nieuwigheden
eerst lang en rijplijk doen overwegen; de
sociale gelijkheid voorkwam te felle uit
barstingen bij stemmingen.
Zoo weerspiegelen zich overal in het
Zwitsersch staatsrechtelijk leven de hoofd
eigenschappen van land en vclk.
MR JR.E.. A BIJVOET.
-
Hg*
Uit Gorinchein schrijft men aan het „U.
N.": Zonder overdrijving kan gezegd wor
den, dat de landbouwers in de Tielerwaard
thans zuchten onder een muizenplaag. Hooi
mijten van groote afmetingen, welke thans
verscheept worden zijn doorvreten en ver
vuild door muizen, zoodat duizenden kilo's
hooi onbruikbaar zijn geworden. De hooi
bergen zijn gedurende den winter de schuil
plaatsen geweest van groote legers dezer
knaagdieren, welke hun vernielingswerk
rusteloos hebben voortgezet.
In Grienden vindt men ze bij troepen.
Daar richten ze groote schade a^n het le
vende hout aan.
Het Naardermeer, in voorjaar en zomer
het paradijs voor honderdduizenden vogels
van allerlei soort, kan zich de laatste da
gen verheugen in de speciale belangstelling
der spreeuwen.
Dc passagiers van de treinen door het
Gooi zien geregeld dichte zwermen voor
trekken. Jammer is het dat des avonds het
schelle licht der locomotieven een nood
lottige aantrekkingskracht op de vogels
uitoefent. Zoo heeft een der treinen naar
Amersfoort een ware slachting onder een.
spreeuwenzwerm teweeggebracht en lagen
ter hoogte van het meer honderden dezer
diertjes, met gebroken vleugels, dood of
stervend tusschen de spoorrails. Zelfs von
den er verscheidenen den doodop
den locomotief.
Door B. en W. van Utrecht is aan den
Raad een uitvoerige nota gezonden, waar
in zij mededeelen dat de post „Belasting
naar het inkomen" op de begrooting 1927
verminderd kan worden van f 5.075.000 tot
f 4.667.000, namelijk f 3.100.000 over het
belastingjaar 1927/1928 en f 1.567.000 over
hel belastingjaar 1926/1927.
De factor van de gemeentelijke inkom
stenbelasting, die thans 0.52X bedraagt,
zou op 0.67 1/2 moeten worden gebracht,
B. en W. vinden dit evenwel te hoog.
Zij zijn van meening, dat geen hoogere
factor mag worden geheven dan 0.65. In
verband hiermede stellen zij voor om het
daardoor ontstane tekort aan te vullen,
door uit de algemeene reserve een bedrag
van f 100.000 te putten. Ter versterking
an de algemeene reserve wordt voorge
steld uit de reserve van het electrisch be
drijf f 100.000 over te brengen naar de
algemeene reserve.
B. en W. wijzen er voorts uitvoerig op,
welke maatregelen genomen zijn, waardoor
een bezuiniging werd verkregen van
f 176.078.50 en deelen thans aan den Raad
mede, dat nog een aantal voorstellen zal
worden gedaan tot bezuiniging, waardoor
een besparing van de uitgaven verkregen
zal worden van f 232,270. Voorts is nog een
aantal andere voorstellen, waarvan vermin-
doring der uitgaven te verwachten is, bij
B. en W. in ernstige overweging.
Uit het Galgeven te Tilburg is het lijk
opgehaald van den sinds verscheidene we
ken vermisten jachtopziener A. K., wonen
de te Moergestel, die in dienst was bij
den heer W. aldaar.
De zuilen worden momenteel in Amsterdam
gegoten, zoodat in Juli de proefinstallatie
volledig gereed kan zijn.
In het oorspronkelijke plan, dat eenige
jaren geleden werd opgebouwd, zijn slectits
eenige kleine onderdeelen veranderd. Hier
toe behoort ook het automatisch verschij-
en van het nummer in de seinzaal der
randweer, de gemeldhebbende schel aan-
evende. Oorspronkelijk zou dit nummer
door den seinzaaibeambte met de hand op
i een toetsenbord afgedrukt worden. Verder
is als kleur voor de lantaarns tenslotte
blauw gekozen, omdat de verkeerscommis-
sie aanmerking had gemaakt op het rood,
waarvan men dacht, dat het verkeerscom-
plicaties zou veroorzaken. De andere wijzi
gingen zijn van ondergeschikten aard en
doen niets af aan de groote lijnen van het
stelsel.
In een der massieve torens van het Mer
catorplein te Amsterdam, welke als schil
der-ateliers verhuurd worden, is thans een
moderne klok aangebracht met een wijzer-
jplaat zonder cijfers. Wijzers zijn er wel!
|Deze klok zal de eerste zijin, welke ver
licht wordt. Op de plekken, waar bi) een
lormale klok de Romeinsche of gewone
ujfers staan, hier door tegels gemaskeerd,
:omen electrische lampjes achter melkglas
[n de beide wijzers krijgen ook lampjes,
:n minste, wanneer het plan doorgaat,
ant de G. E. W. heeft een beetje bezwaar
legen deze electrisch verlichte klok, want
ls ,er eens een lampje defect raakt, is het
|en heele toer, om er bij te komen.
Ook de wijzerplaat van een kerk in de
Ihasséstraat wordt verlicht, opdat de be-
oners daar altijd weten, hoe laat het is.
In de vergadering van den gemeenteraad
van Amsterdam deelde gisteravond bij de
opening van de zitting de wethouder voor
de Kunstzaken, de heer Wibaut mede, dat
hij met de heeren Verkade en Verbeek, in
verband met het, den vorigen dag door den
heer Wierdels medegedeelde, een onderhoud
had gehad. Spr. had dezen verzocht op
schrift te stellen, wat er gebeurd is. Dit is
geschied. Spr. zou dezen brief nu kunnen
voorlezen maar eerst zullen B. en W. bera
den, in welken vorm de brief aan den raad
zal worden meegedeeld. In elk geval zal dit
tijdig geschieden.
De beslissing over de voordracht van den
vasten bespeler, blijft dus nog aangehouden.
Inmiddels is langs radio-telegrafischen weg
de aandacht van West-lndië op deze proef
nemingen gevestigd en kunnen thans spoedig
ook van daar ontvangst-rapporten worden
verwacht.
F. J. A. L. bakkersknecht te Schaesberg
'n poging tot een chic type, pinze-nez op
z'n neus enz. moest zich verantwoorden
voor de Maastrichtsche rechtbank wegens
diefstal van geld uit de tasch van zijn collega
broodbezorger. Een bedrag van ongeveer
f 150 was aan zijn vingers blijven hangen.
Hij was al eens onder toezicht van de re
geering gesteld en uitbesteed geweest en had
't nu weer haast zoo ver, dat hij een mede
knecht ontslag had bezorgd, omdat deze
steeds te weinig geld afdroeg. Gelukkig
werd intijds ontdekt, waar de centen ble
ven, de ander gesauveerd, en L. draaide de
kast in.
Het O.M. eischte 4 maanden gevangenis
straf.
Mr. Telders pleitte verzachtende om
standigheden voor dezen jongen, oudste
zoon van een achtenswaardig gezin met 8
kinderen, die in zoo'n eigenaardige omge
ving is opgevoed, dat hij totaal afgestompt
eek.
Dc kassiei der Boerenleenbank tot een jaar
gevangenisstraf veroordeeld.
De rechtbank te Tiel heeft tot één jaar
gevangenisstraf met aftrek der voorloopige
hechtenis veroordeeld H. K. te Dodewaard,
thans gedetineerd. Tegen verdachte was in
de vorige zitting twee jaar gevangenisstraf
geëischt wegens verduistering van 18.000
in zijn functie van kassier der Boerenleen
bank te Dodewaard en valschheid in ge
schrifte.
i
Spoedig in werking.
De proefinstallatie voor het nieuwe brand
meldingssysteem te Amsterdam, zal, naar
c' „Tel." verneemt, spoedig geleverd wor
den. Toen de commandant der brandweer,
de heer C. Gordijn Jr., met den directeur
van den telefoondienst, den heer G. C.
Snijders, alsmede met den hoofdingenieur
van dien dienst, den heer C. E. A. Mait-
land, yerlcden week een bezoek brachten
nn de fabrieken van Siemens en Halske
tc Berlijn, bleek, dat de verschillende appa
raten bijna gereed waren.
Besloten is voor de proefinstallatie in
Amsterdam-Oost en wel in Watergraafs
meer en de Indische buurt voorloopig 30
openbare melders te plaatsen. Verder is
men tot de conclusie gekomen, dat het aan-
tal nieuwe brandschellen voor de geheele
;ac niet meer dan 350 behoeft te bedra
gen, wanneer de oude brandweertelegraaf
jiten werking gesteld zal zijn.
Verwacht wordt, dat de apparaten van
de firma Siemens en Halske aan het einde
van leze maand verzonden zullen worden.
Oost en West met het moederland
verbonden?
Aan het in het Hotel Pays-Bas te Utrecht
gehouden banket van leden en genoodigden
van het Verbond van Electrotechniséhe Han
del en Industrie heeft dr. Balth. v. d. Pol,
leider van het radio-on'dérzoek van het
Philips' laboratorium, eenige nadere mede-
deelingen gedaan omtrent het succes met
den nieuwen korte' golfzender in het Phi
lips' laboratorium, waarmede het voor het
eerst gelukt is, Indië telefonisch te bereiken.
Op Vrijdag ll Maart jl. werd met het
proefzenden begonnen. Er werd 's avonds
gedurende eenige uren gramafoonmuziek
uitgezonden, en zooals gebruikelijk is, werd
de naam en plaats van den zender afgeroe
pen tusschen de verschillende muzieknum
mers.
Zaterdagmorgen bereikte Holland reeds
de eerste telegrafische mededeeling, dat een
radio-amateur te Bandoeng een radio-pro
gramma van de Philipsfabrieken, F,indhoven,
ontvangen had, waarbij de muziek door het
geheele huis duidelijk te hooren was. Hier
mede bleek de eerste draadlooze telefoon
verbinding tusschen Oost-Indië en het moe
derland tot stand gekomen te zijn.
Maandagmorgen werd een telegram van
dr. De Groot, hoofd van het bedrijf der
Telefonie en Telegrafie op Java, ontvangen
van den volgenden inhoud.
„30.92 meter kortegolf-foon schitterend.
De Groot."
Er is toen Maandagavond weer gezonden,
zonder vooruit den Indischen dienst te
waarschuwen, en daarop werd een telegram
uit Bandoeng ontvangen, met verzoek om
opgave van zend tijden.
Het principe van uitzenden berust op de
regeling van de frequentie door een trillend
kwartskristal, en de frequentie van deze
trillingen wordt met behulp van lampen
verveelvoudigd, tot zij overeenkomt met een i
golflengte van ongeveer 30 meter. Deze laat- 1
trillingen worden versterkt met behulp van
Philip's watergekoelde zendlampen en ver-
vplgens in de antenne gezonden, welke niet
voor 'n speciale richtwerking is ontworpen,
In den geheelen zender worden slechts nor
male typen van lampen gebruikt.
De zender is gebouwd in de werkplaatsen
van het natuurkundig laboratorium van de
N. V. Philip's Radio en is geconstrueerd
door den heer J. J. Numans. werkzaam bij
de radio-afdeeling van het laboratorium.
Daar de onderzoekingen nog in een proef
stadium verkeeren, kunnen nog geen defi
nitieve getal!"n medegedeeld' worden; de
rendementen blijken echter zeer gunstig te
zijn.
In het tijdschrift van het R. K, Werk
liedenverbond „Leetrling en Leiding" zijn
thans de cijfers opgenomen over het leden
tal van het Verbond cp 1 Januari 1927.
Daaruit blijkt dat het aantal leden van de
vakbonden op dien datum bedroeg 99.825
tegen 92.962 op 1 Jan. 1926 en 97.469 op
1 October 1926.
De aanwinst over het jaar 1926 was 7040,
het verlies 177. Over het laatste kwartaal
nam het ledental toe met 2356 en over het
geheele jaar met 6863.
De grootste winst maakten de bouwvak
arbeiders met 1349, dan komen de mijnwer
kers met 1194, de landbouwers met 736, de
slagersgezellen met 568, de tabaksbewer
kers met 566, de textielarbeiders met 539,
de fabrieksarbeiders met 526, de transport
arbeiders met 474 nieuwe leden.
Van de 24 aangesloten vakbonden waren
er 18, wier ledental omhoog ging; van 1
(hotel- en restaurantpersoneel) bleef hat
onveranderd en van 5 ging het een weinig
omlaag n.l. onderofficieren met 85, technici
met 50, spoor- en tramwegpersoneel met
40, de diamantbewerkers en het verzeke-
ringspersoneel elk met 1.
Ook voor de diocesane werkliedenbon
den was het een goed jaar ofschoon hun
cijfers nog al uiteenloopeh.
De R. K. Werkliedenbond in het bisdom
Breda teld'e op 1 Januari 1926 5941, op 1
Januari 1927 6575 leden, de Volksbond ii
het bisdom Haarlem resp. 25.552 en 25.41&
de Werkliedenbond in het bisdom 's-Bosch
resp. 24.383 en 26.929, idem in het bisdom
Roermond 8763 en 10.291, idem in he(
Aartsbisdom Utrecht 19.850 en 20.071.
Naar de „Volkskr." verneemt is het R. K.
Werkliedenverbond gereed gekomen met
zijn repliek op het verwer der R. l£. werk
gevers.
Het zal dezer dagen aan den Raad van
Overleg worden toegezonden en na behan
deling in dien Raad gepubliceerd.
Naar „Het Rijk van het H. Hart van
Jezus" (priesters van het H. Hart) meldt,
viert op 19 Mei a.s. de oudste missionaris
van heel Afrika en tegelijk van genoemde
Congregatie, de Zeereerw. Pater WillibrortI
Reelick, geboren te Zutfen 19 Mei 1847,
oud-pauselijk zouaaf, uitgedreven missio
naris van Equator (Z.-Amerika), nu 29 jaar
onder 't sloopend tropenklimaat van Mid-
den-Afrika werkzaam, zijn 80en verjaardag
te Stanleyville (Belgische Congo).
Ter illustratie van zijn heldhaftigen zie
lenijver diene, dat hij nog pas met jeugdige
onvermoeidheid, op z'n nuchtere maag, 30
K.M. ver liep om een arme zwarte van de
laatste H.H. Sacramenten te voorzien.
„Onze lezers", zoo voegt het orgaan nog
aan dit bericht toe, die den edelen geloofs
verkondiger misschien een verjaringsge
schenk willen aanbieden, mogen weten, dat
hij voor zich zelf niets verlangt. Wel zou
hij gaarne z'n Bisschop, Mgr. Grison, wiens
Vicaris hij is, verrassen met een studie
beurs ter opleiding van een zwarten semi«
narist.
Bij het comité tot steun der zwaar be
proefde missies van China en Mongolië zijn
voor die missies tot op heden binnengeko
men 24.377.46.
Bij Kon. besl. zijn benoemd: tot officier
in de Orde van Oranje-Nassau de Ho^ig-
eerw. heer R. A. Schroeder, kanunnik,
deken en pastoor te Gulpen; tot ridder in
de Orde van Oranje-Nassau de Zeereerw.
heer P. A. de Bruyn, pastoor te Sevenum.
(Voor den inhoud dezer rubriek stelt di
Redactie zich niet aansprakelijk.)
ROOMSCHE HUISGEZINNEN!
Tot u, Roomsche huisgezinnen gaat mijn
oproep. In den nacht van 19 op 20 Maart zal
wederom de Stille Omgang gehouden wor
den. Tijdens den rondgang ora de H. Steê is
de algemeene intentie: „Voor de spoedige
beëindiging der Katholiekenvervolging in
Mexico".
Het is een nobele daad van het hoofd
bestuur van het Genootschap van den Stil
len Omgang in Amsterdam om dit jaar deze
intentie aan te geven.
Duizenden en duizenden mannen zullen in
dien nacht gehoor geven aan dien oproep!
Zwijgend en stil zal hun omgang zijn, maar
met al de vurigheid van hun geloovig hart
zullen zij bidden voor hun vervolgde broe
ders in Mexico. Van alle kanten des lands
zullen zij optrekken naar de Amstelstad om
den God, die het wonder wrochtte, waar
aan Amsterdam zijn opkomst en bloei dankt,
in Zijn Hoogheilig Sacrament te eeren. Hoe
groot zal de macht van dit gebed zijn, waar
zoovelen in den Naam van Jezus, redding en
uitkomst zullen smeeken voor hun broeders
in Mexico.
Mannen en jongelingen zijn het, die den
Omgang houden. Zoo is nu eenmaal de devo
tie. Steeds blijft het treffend te zien, hoe in
veel huisgezinnen de Stille Omgang meege
vierd wordt. Hoe devoot en zielsontroerend
schijnt u het kaarslicht toe, oittstoken voor
het H. Hart en geplaatst voor het venster
raam. Voelt ge, daar woont een huisgezin,
dat meeleeft met den Stillen Omgang.
Ja, tot alle Roomsche huisgezinnen, zon
der uitzondering, van Stille-Omgangers of
niet, gaat mijn oproep. In den nacht van
19 op 20 Maart of op Zondag 20 Maart zelf,
laten dan alle Katholieken van Nederland,
wier voorvaderen zooveel geleden hebben
om wille des geloofs, zich te samen ver
eenigen in gebed tot die schoone intentie.
Moge dan ailen, mannen, vrouwen en kinde
ren neerknielen aan de Communiebank, om
eerherstel te geven aan Christus Eucharis-
ticus voor den smaad Hem aangedaan in
Zijn H. Sacrament, daar in het nieuwe we
relddeel. Vrouwen en kinderen, gij, die bui
ten Amsterdam woont, en den Stillen Om
gang niet kunt meemaken in dien nacht,
wel kunt gij uw gebed en uwe H. Commu-,
niet met ons vereenigen. Sluit u aan, brengt
misschien een offer van rust, sluit u aan bij
dit leger van die duizenden biddende man
nen en bidt om moed voor dit gemarteld
Katholiek volk.
O, als alle Katholieke huisgezinnen in
Nederland aan dezen oproep gehoor gaven,
hoe rijk aan vruchten zou dan deze Stille
Omgang dit jaar zijn.
Dat geve God.
KUULKERS,
Voorzitter van het Haagschq
Genootschap „De Stille
Omgang",
