UÏTÈN
Radio-Omroep.
FEUILLETON.
Wat zal hij er mee doen?
Ingevolge de Schund- en Schnnitz-wet zijn te Stuttgart een aantal
wetenschappelijke werken in beslag genomen. De val van Nangking
wordt eiken dag verwacht.
1 GEM. BUiTENL. BERICHTEN.' nomen, verklaarden bij hunne aankomst, dat
ALGEMEENE VERGADERING VAN
DEN KATHOLIEKEN VROUWEN
BOND IN ENGELAND.
KUNST EN KENNIS.
3e Nederï. Esperanto Congres.
UIT BOEK EN BLAD.
BOEKBEOORDEELING.
Kjfómrfêm.
De ontwapening ter zee.
De quaestie van de ontwapening ter zee zal
Maandag in het Engelsche Lagerhuis worden
besproken. De Labour Partij zal dan haar
politiek, dat nationale veiligheid en daardoor
internationale vrede slechts door internatio
nale overeenstemming over een vast te stel
len stevige vermindering der bewapening ter
zee kunnen worden verzekerd, uiteenzetten.
Wetenschappelijke werken
in beslag genomen.
Gisteren heeft de officier van justitie te
Stuttgart door drie rechercheurs in den boek
handel van de firma Fackel een groot aantal
wetenschappelij ke werken in beslag doen
nemen, ingevolge de Schund und Schmutz-
wet, waaronder alle werken van den psycho
analyticus Steckel, een leerling van Freud,
voorts de werken van den bekenden Engel-
schen onderzoeker Havelock Ellis, die van
Magnus, Hirschfeld, Iwan Bloch, Eduard
Fuchs en nog zeven andere wetenschappelijke
schrijvers.
Een groot aantal dezer werken zijn reeds
sedert tientallen jaren in den boekhandel.
Veemmoordproces.
In het nog steeds voortdurende laatste
veemmoordproces-Wilms, dat in Moabit ge
voerd wordt, is het thans tot een eenigszins
opzienbarend feit-gekomen. De verdediging,
die het net steeds dichter om haar clienten
zag toetrekken, heeft het, zooals de „Vor-
warts" het uitdrukt, plotseling te kwaad ge
kregen en heeft in een soort wanhoop openlijk
te kennen gegeven, dat de eigenlijke schuldi
gen aan de veemmoorden niet de beklaagden
zijn, maar leidende rijksweerofficieren. O-
penlijk heeft zij eeu der getuigen, kapi
tein Kainer, beschuldigd, dat hij eigenlijk
zelf op de bank der beklaagden thuis hoort.
De zitting werd geschorst en besloten
werd eerst militaire deskundigen te hooren,
waartoe echter machtiging vaft den rijksweer-
minister noodig is.
Wellicht dus, dat er nu een nieuw element
In deze geschiedenis komt, zoodat eindelijk
iets meer bekend wordt over de beweeg
krachten achter de coulissen, in plaats van
over de ondergeschikte werktuigen, waar
mede men niet veel Verder doordrong in het
geheim van de zwarte rijksweer.
Gevangenïscensuur.
Naar aanleiding van de klachten van de
„Frankf. Z." over gevangenis-censuur in
een tuchthuis in Brandenburg, wijst een
ambtenaar van het O. M. in een ingezonden
stuk erop, dat den gevangenen, die daarvoor
in de termen vallen, volgens de voorschrif
ten het lezen van een courant moet worden
toegestaan, waarbij, de keuze van het blad
geheel aan de veroordeelden moet worden
gelatenalleen bladen met tendenzen tegen
den staat mogen niet worden toegelaten.
Het gekozen blad moet in zijn geheel aan
den gevangene worden ter hand gesteld,
zonder onleesbaar gemaakte kolommen daar
in. Zulk een censuur is alleen toelaatbaar,
als de inhoud gevaarlijk moet worden geacht
voor de handhaving van de orde in de ge
vangenis.
Het door de „F. Z." vermelde geval acht
de ambtenaar teekenend voor de patriar
chale of militair-autoritaire opvatting, waar
mede de wetgever al sinds '23 heeft gebro
ken de opvatting nl., dat de gevangenis
muren den gevangene niet alleen scheiden
van de vrijheid, maar ook van de levens
voorwaarden van die vrijheid en dat diens
geheele gevangenisleven ten volle in de
macht van de bewakers moet worden gelegd
Uit die verouderde leer vloeit ook de mee
ning voort, dat men de gevangenen door
zorgvuldige censureering behoeden kan n
moet voor schadelijk geachte invloeden van
buiten. De praktijk heeft bewezen, dat zulk
een methode van behandeling de gevangenen
op den duur geheel vervreemdt van het
leven, waarin zij zoo straks moeten terug-
keeren en dat een dergelijke voogdij hun
wils- en geestkracht, zoo noodig voor het
latere leven, geheel breekt.
Daarom gaat het nieuwe systeem uit van
den eisch, dat, bij handhaving natuurlijk
van een redelijke discipline, de arbeidslust
bij de gevangenen moet worden gewekt en
ontwikkeld en dat ook het contact met het
geestelijke leven buiten de gevangenis niet
moet worden verbroken.
Pangalos.
Uit Athene wordt gemeld, dat het proces
tegen Pangalos zooveel mogelijk Zal worden
bespoedigd. Men neemt aan, dat de Kamer
zal besluiten Pangalos voor een bepaalden
tijd te verbannen.
Kapitaal en arbeid.
Er is thans iets meer bekend geworden
omtrent de wijze, waarop Mussolini zich de
ontwikkeling der verhouding tusschen kapi
taal en arbeid, welke zal worden opgenomen
in het „Carta del Lavoro", denkt. Aan de
verschillende vakvereenigmgen is in verband
met de samenstelling van het „Carta del
Lavoro" een vragenlijst gezonden.
De eerste twee vragen hebben betrekking
op den socialen steun voor arbeiders.
De derde vraag informeert naar de mee
ning der vakvereenigingen over de codifi
catie van de arbeiderswetgeving, spreekt van
een „^rbeidspolitie" en vraagt welke functies
de vakvereenigingen in de nieuwe organisatie
kunnen innemen.
Het schijnt, dat het de taak van de „arbeids-
politie" zal zijn de naleving van de arbeids
wetten te verzekeren. Omtrent den vorm
dezer politie is evenwel nog niets bekend.
Het vierde punt. heeft betrekking op de
samenwerking tusschen economische crediet»
instellingen en syndicale coöperaties, in de
eerste plaats in verband met haar verhouding
tot den staat.
DF RUSSISGHF KROONTTTWFFT FM circa 380 leerlin8en van het Spaansche Wee-
Ub KUbbISCHE KROONJUWEELEN. ?enhuis der Dominicanen door Chineezen
De veiling van de Russische kroonjuwee- mishandeld 2;jn. Protestantsche Missionaris-
jen bij Christies te Londen, heeft blijkens de sen ujt poucheu deelde mede, dat zij gedu-
berichten in engelsche bladen een buiten- rende de vlucht van hunne kleeding werden
gewoon groote belangstelling getrokken. Er beroofd. 0p hun reis naar Hongkong ont-
s waren niet alleen koopers uit verscheidene moetten zij dikwijls vijandige demonstraties,
landen van Europa aanwezig, maar ook de
publieke belangstelling was zoo groot, vooral DE KATHOLIEKE KERK IN CHINA,
van de zij de der vrouwen, dat de suppoosten „Osservatore Romano" bracht een
der veilingzaal de grootste moeite hadden overzicht over de organisatie der kerk in
Zich op de been te houden, toen zij de deuren China. Volgens dit verslag heeft China thans,
openuen om het publiek toe te laten. De col- jn weerwd van het naar verhouding kleine
lecne, die geveild werd, was voornamelijk aantai katholieken, eene kerkelijke organi-
afkomstig uit de achttiende eeuw en was saf;e, dje zich ver buiten het gebied van het
het eigendom van een Britsch syndicaat. Zij gebied van het Chineesche Rijk uitstrekt,
oiacht een bediag op ter waarde van ongeveer Bisdommen, vicariaten en missies zijn er
een nullioen gulden. De grootste aandacht overai en ;n de toekomst staat men voor de
trOiC een „Fluwelijkskroon'die met zes- opgaaf, met hulp en ondersteuning van den
honderd diamanten bezet was en bij huwe- binnenlandsche clerus de al te groote en uit-
bjken aan liet Russische hof werd gebruikt, gestrekte kerkelijke gebieden kleiner te
maken, d.w.z. van een groot gebied meerdere
maken en nieuwe centra voor de missie
te vestigen, China is kerkelijk in 5 adminis
tratieve deelen verdeelddeze weer in ver
schillende onderdeelen. Een minutieus over
zicht, hoe of deze onderafdeelingen zijn inge
richt en aan wiens zorgen deze zijn toever
trouwd, zoude ons te ver voeren. In elk geval
is alles met de grootste nauwkeurigheid
georganiseerd en vindt de missie hier een
prachtig veld, hoezeer ook met tallooze
moeilijkheden gepaard gaande, het zaad
van den katholieken godsdienst uit te
strooien.
De kroon bracht een bedrag ter waarde van
720.000 gulden op en kwam in handen van
den heer Fournés, te Parijs, die overigens
de grootste kooper op deze veiling.
VLIEGENIER BEBOET.
Het instituut van autovallen is vrijwel inge
burgerd. Het werd uitgevonden ter bezwe
ring van het gevaar, ontstaan door het rijden
door snelheidsmaniakken. De politie van
Warnemiide heeft het thans ook voorzien op
de motoren in de lucht. Een vlieger van een
nabijgelegen vliegtuigfabriek, die een nieuwe
machin: invloog en daarbij een paar keer
over het stedeke vloog, kreeg een boete
aanzegging ten bedrage van 55 M. thuis.
De vijfde vraag heeft betrekking opde De overweging luidde, dat hij „door het
vaststelling van salarissen en loonen met het lawaai van zijn motoren de bevolking op
doel de nationale productie te verhoogen. onhebbelijke wijze hinderde".
De beide volgende punten hebben betrek- Vindt deze politioneele zienswijze instem-
king op het collectief arbeidscontract, de ming, dan wordt dit wellicht een aansporing
arbeids-discipline, den arbeidstijd, vacantie, te meer voor de deskundigen om des te
en2- ijveriger te zoeken naar den geluidloozen
De negende vraag verzoekt de meening motor
der vakvereenigingen omtrent de verhou
ding van de nieuw in te stellen organisatie DE VESUVIUS IN WERKING,
tegenover den staat, terwijl de tiende vraag j Volgens een bericht uit Napels is de Vesu-
ten slotte inlichtingen verzoekt omtrent de vius sinds gisteravond in werking. De direc-
instelling van een arbeidsbeurs door den teur van het observatorium van den Vesuvius
staat. i
De smokkelhandel in
drank.
Het New-Yorksche Bondsgerechtshof
heeft volgens een draadloos bericht een von
nis geveld, volgens hetwelk de Britsche schoe
ner „Mulhall" met een lading sterke dranken
ter waarde van 40.000 dollars, een jaar gele
den door de kustwacht buiten de driemijls-
grens in beslag genomen, aan de eigenaars
moet worden teruggegeven. Het Hof stelde
vast, dat de inbeslagneming onwettig was.
Verwacht wordt dat het vonnis de werkzaam
heid der kustwacht sterk zal beperken.
De bedreiging van Sjang
hai.
De val van Nanking wordt eiken dag ver
wacht. Kenteekenend is, dat de Sjantoeng-
sche troepen aan de aanvallen der Zuidelijken
slechts zwakjes weerstand bieden.
De Zuidelijke troepen naderen Nangking.
Hun jongste successen bestaan in de verove'
verklaarde dat er geen gevaar is.
DE DOOD VAN SOCRATES.
Een advocaat te Athene, Paradopoelos
geheeten, heeft naar de „Frf. Zeitung" ver
telt, dezer dagen bij het hoogste gerechts
hof te Athene het voorstel ingediend om
het proces van Socrates, dat in 399 v. C
dus vóór meer dan 2000 jaar gevoerd is en
Zooals bekend eindigde met de veroordeeling
van Socrates tot den dood door den gift
beker, te heropenen, daar volgens hem het
vonnis destijds door den areopagus geveld,
een gerechterlijke dwaling en de dood van
den grooten denker een gerechterlijke moord
was. Paradopoelos is na het proces-Socrates
tien jaar zorgvuldig bestudeerd te hebben,
tot de overtuiging gekomen, dat de rechters
het doodvonnis tegen beter weten in hebben
uitgesproken. De eer van Griekenland, zoo
schrijft hij, verlangt, dat het proces opnieuw
behandeld wordt en dat de onschuld van
Socrates ondubbelzinnig door een rechter
lijke uitspraak wordt vastgelegd. Het be
ring van Wiekiang, op 18 km. afstands vanl „waar, dat het proces al meer dan 2000 jaar
Soetsjau, en van Lisjoci, op 3 km. ten Z. O. 0ud jS; houdt volgens hem geen steek daar
van Nangking. het vaak voorkomt dat na den dood van den
veroordeelde processen opnieuw ter hand
Tsjang Tso Lin en Woe worden genomen om den doode in eere te
Pei Foe. herstellen. Het gerechtshof heeft den advo-
Uit Hankau wordt gemeld, dat de troepen caat reeds te verstaan gegeven, dat het
van Tsjang Tso Lin naar het Zuiden opruk- nieuwe proces overbodig en slechts verspil"
ken in de provincie Honan. De troepen van hng van tijd en geid js> daar Socrates reeds
Woe Pei Foe worden gedwongen zich naar het sedert eeuwen in eere hersteld is en als een
Zuiden terug te trekken. Men gelooft evenwel der beroemdste mannen der wereld wordt
niet, dat Tsjangs troepen verder zullen op
rukken uit vrees, dat zijn verbindingen zullen
worden afgesneden door de troepen van ge
neraal Feng, wiens troepen uit Shensi in
Oostelijke richting oprukken.
Generaal Tsjang Tsjoeng Tsjang, die
maarschalk Soen Tsjoeng Fang is opgevolgd
als de verdediger van Sjanghai, zou volgens
een bericht uit Sjanghai aan de „Westm.
Gazette" de ontruiming van den sector van
Sjanghai voorbereiden als gevolg van het feit,
dat hij van de plaatselijke Chineesche koop
lieden niet het door hem gevraagde geld heeft
kunnen loskrijgen ter bekostiging van de ver
dediging. In Fransche kringen geeft men
uiting aan de meening, dat de Zuidelijke troe
pen begin der volgende week Sjanghai zullen
bereiken.
Intusschen zijn Tsjang Tsjoeng Tsjangs
troepen bezig inlandsche vaartuigen op de
Whangpoorivier te requireeren, hetgeen weer
zou wijzen op een nieuwe beweging in de
buurt van Sjanghai. Al deze vaartuigen zijn
naar Woosoeng gebracht, ten noorden van
Sjanghai aan den Yangtse.
De Buitenlandsche handelaren in China
maken zich ongerust over het feit, dat de
posterijen in tnkele deelen onder de con-
tróle der Nationalisten staan. De Nationa
listische regeering, ofschoon gekant tegen
het recht van Peking, om de publieke dien
sten te contröleeren, erkent het belang van
een centrale contróle van den postdienst,
doch is klaarblijkelijk niet bij machte te
verhinderen, dat de arbeiderssyndicaten in
de afgelegen districten de postkantoren
volgens hun ideeën contröleeren. In enkele
gevallen zijn de buitenlandsche postdirec
teuren vervangen door mandatarissen der
Koeomintang. Het overwicht der extre
misten heeft de vrees vergroot, dat de doel
treffendheid en integriteit van den postdienst
wordt aangetast.
beschouwd. Geen rechtbank kon hem schit
terend er rechtvaardigen dan het nageslacht
reeds gedaan heeft.
Paradopoelos bleef evenwel op zijn stuk
staan, daarbij betoogend dat het een eere
plicht voor Hellas was, deze schandvlek
op de geschiedenis der Helleensche recht
spraak uit te wisschen. En daar hij zijn voor
stel na de eerste afwijzing nog eens in den
voorgeschreven vorm heeft ingediend, moet
het hoogste gerechtshof zich in een zijner
eerstvolgende zittingen wel officieel met de
zaak bezig houden.
In de groote algemeene samenkomst van
den kath. vrouwenbond in Engeland werd
een verslag gegeven, ter gelegenheid van de
verkiezingen van eene nieuwe presidente, en
wel voor de laatste jaren.
Is een der belangrijkste punten werd het
oprichten van een vakschool te Bethlehem
genoemd, alwaar de jonge Arabische meisjes
behalve dat zij een handwerk leeren, ook on
derwijs genieten in den Katholieken gods
dienst. Een verdere verdienste van den Bond
is het inrichten van een godsdienst op de
groote tranatlantische booten.
De bond, die in 97 steden van Groot-Bri-
tannië is vertegenwoordigd, heeft ook de
zorg voor de meisjes-padvindsters ter hand
genomen.
EEN JAARLIJKSCHE WERELD
MISSIEDAG.
De Centrale Raad tot het verbreiden van
het Geloof, heeft aan den Paus voorgesteld
een jaarlijksche Missiedag in te voeren. De
Paus heeft dit aangenomen.
NIEUWE VERVOLGINGEN IN CHINA.
Ongeveer 30 Katholieke priesters en non
nen, die door de dreigende houding der Chi
neezen de vlucht naar Honkong hadden ge-
EEN JESUIETENMISSIQNARIS ALS
NAVORSCHER.
Pater Emil Licent S. J., is een der meest
beduidende kenners van China. Hij is doctor
in de natuurwetenschappen en behoort sedert
1914 als Missionaris tot het Jesuieten-Vika
riaat van Sien-hsien (China).
Tot zijn arbeidsveld behoorde het stroom
gebied van de Gele Rivier in Noord-China,
tot welk gebied de volgende 8 provincies
behoorenSchangtung, Tschely, Schansi,
Monan, Schensi, Kansu, Mongolië en Ooste-
lijk-Thibet. In den tijd van 12 jaar heeft hij
alle deze provincies doorkruist, en hierbij
een weg van rond 30.000 kilometer afgelegd.
In het jaar 1923 ontdekte hij in het plateau
van Ordos (Zuid-Oosthoek van Mongolië)
fossiele resten van een mensch, die volgens
het oordeel van vakgeleerden uit den ouden
steentijd stammen het was voor de eerste
maal, dat een dergelijke vondst hier werd
gedaan. Bovendien verzamelde hij nog
18.000 kilo fossiele overblijfsel uit het ter
tiaire tijdperk. De door Pater Licent bij
elkaar gebrachte verzameling op natuur
historisch gebied, welke gedeeltelijk in
musea is ondergebracht, gedeeltelijk zich
in het Museum der nieuwe Jesuietenuniver-
siteit te Tientsin bevindt, bevat o.a. 8000
soorten planten, monsters van 350 verschil
lende soorten boomschors en houtsoorten
verder eene uitgebreide verzameling van
mossoorten, zwammen, korstmos e* algen
2500 vogelhuiden met 300 vogelnesten, 300
verschillende kruipende dieren en 800 vischen
Zoomede tallooze insecten en spinnen.
Pater Licent is thans 51 jaar oudzijn
voornaamste werk „Le compte-rendu de
dix annees de voyage et de séjour en Chine!',
bevat 296 bladzijden, groot formaat.
LA UNIVERSALA SPESMILA BANKO.
In de „Holanda Esperantisto" d. d. 3
Maart j.l. lezen wij de volgende
WAARSCHUWING.
De Nederl. Esperanto Vereeniging La
Estonto Estar Nia raadt allen aan, alvo
rens mej; de nieuw gestichte „Universale
Spestnila Ban'ko" postbus 1 te Laren, in
rela lies te -treden, vooraf informaties te
vragen aan den Secretaris van L, E. E. N„
Ceintuurbaan 188, Amsterdam-,
Het overnemen van deze waarschuwing
door andere bladen wordt verzocht,
ESPERANTO DOOR RADIO.
Esperanto treft men bijna in elk radio
programma aan. Nu hebben de radio-stati
ons in België -het ook in hunne program
ma's- opgenomen.
Het station „Radio Belgique" te Brussel
kondigt een Esperanto cursus- in het
Fransch, en het station „Radio Zoölogie" te
Antwerpen een dergelijken cursus in het
Vlaamsch aan.
Het station te Stuttgart, waarvan de uit
zending gehoord wordt in Wurtemberg
(Elzas) en in een gedeelte van Zwitserland,
waarin in 't Duitsch het meest gesproken
wordt, heeft in zijn programma opgeno
men een tiental redevoeringen betreffende
het vraagstuk van de hulpwereldtaal in
verhouding tot het Vaderland, de draad
loze telegrafie, de luchtvaart, de school,
de wetenschap, de diplomatie, de sociale
politiek en de ambtenaren.
De laatste Esperanto cursus uitgezonden
per radio door het station te Minneapolis,
Vereenigde Staten van N .Amerika, heeft
aangetoond, dat de belangstelling voor Es
peranto in Amerika grooter wordt. Meer
dan 1200 luisteraars bestelden een Espe
ranto spraakkunst.
ESPERANTO BIJ DE BLINDEN.
Esperanto wordt in bijna alle blindcn-
s-molen donderweren, ook al omdat het
drukken in relut Braille schriit van boeken
enz. in elke nationale taal zeer duur en
daardoor beperkt is, terwijl de blinden van
alle landen reeds een groot aantal weiken
in Brailleschrift als gemeenschappelijke
literatuur bezitten, alsmede een zeer ver
breid internationaal tijdschrift ui'gevcn.
Hef eerste Radio tijdschrift m Esperanto
voor blinden is juist verschenen bij de
groote Fransche uitgeverszaak Chiron te
Parijs.
ESPERANTO EN DE VREDEBOND VAN
DUITSCHE R, KATHOLIEKEN.
De Vredesbond van Duische R, Katholie
ken heeft in zijn vergadering te Münster
o.a. besloten, het leeren van Esperanto door
zijn leden ten sterkste aan te bevelen .daar
hierdoor de daadwerkelijke samenwerking
met den Internationalen R. Katholieken-
bond tot stand zal komen.
DE WETENSCHAP EN ESPERANTO.
In het verre Oosten gebruiken d-e geleer
den hoe langer hoe meer het Esperanto.
Het observatorium op den berg Taten, nabij
Tokio, heeft onlangs in deze taal zijn uit
gebreid weerkundig rapport over 1926 ge
publiceerd.
Sedert verleden jaar wordt door de Ja-
pansche geneesheeren in het Esperanto en
het Japansch een wetenschappelijk tijd
schrift ..Psikiatrio" uitgegeven, waarin de
vraagstukken betreffende ziels- en zenuw
ziekten, onder leiding van Dr. Junko Sibaia
directeur van het Imura-Bioin hospitaal te
Hatagaya, nabij Tokio, behandeld worden.
HET GROOTE SPAANSCHE
WETENSCHAPPELIJK WOORDENBOEK
EN ESPERANTO,
Het voorbeeld door het groote Spaan
sche lexicon „Espasa" gegeven, is van veel
beteekenie, In dit grooische werk staat in
de nomenclatuur van alle woorden de ver
taling in verschillende talen, waaronder
ook Esperanto,
ESPERANTO EN DE POST,
Wij vermeldden reeds het gebruik van
Esperanto in den Russischen postdienst. In
den laatsten tijd geeft de Sovjet postadmi
nistratie antwoord briefkaarten met een op
schrift in het Russisch en Esperanto uit.
RUIZE-RIJMEN.
Zoomin als Clinge Doorenbos, J. van
Riemsdijk, Speenhoff en andere vaardigs
makers en zangers van liedjes en rijmvaer-
zen, zal Charivarius in den lande een on
bekende zijn. Hij heeft er zeker evenveel
recht op als de bovengenoemden. De velen,
die hem kennen en zijn bijdragen in week
bladen hebben gelezen, zullen met vreugde
dezen derden druk van Ruize-Rijmen, door
de firma Tjeenk Willink in een donkerroo-
den band met toepasselijke teekeningen
gestoken, begroet hebben. In ons land, waar
dc zolders kraken van dichtbundels en
haute-literaturen (het beeld is reeds oud
geworden!) en onbenullige romannetjes met
een stijl van gehakt hout bij duizenden ge
lezen worden, is zulk een boek met pak
kende, scherpe, leuke, sterke-, vlotte en
humoristische stukjes welkom. Al voorziet
het in geen „dringende behoefte'' welke
pretentie de schrijver allerminst zelf zal
hebben het bezit in de boekenkast zal
niemand betreuren.
Ook humor: al schrijft. Charivarius in het
voorwoord, dat enkele rijmen bij ongeluk
misschien een min of meer komisch effect
hebben, verschillende versjes zijn van een
frisschen, origineelen humor, die onweer
staanbaar tot een lekkere lachbui opwekt.
Met enkele zinnetjes haalt hij het onzinnige
en belachelijke naar voren, zooals bij een
spiritistische seance:
't Begint met een Largo van Handel,
Dat maakt ze wat melig en mak.
Dan zijn ze goed gaar voor den zwendel,
En steek je ze zoo in je zak.
Dc oorlogsliedjes uit de „Groene" zijn
ook in den bundel opgenomen. Had men
veel gemist, als ze waren geweerd? Ook
Charivarius heeft niet verborgen naar wel
ken kant zijn antipathie in dien feilen tijd
uitging en misschien was lïet beter geweest
zijn gedrag in deze te bepalen naar het
beginsel van op-allebei-is-iets-san-te-merken,
uitgedrukt in „De Ilochkultur en de 'bloo-
mingforeigner".
Na de ramp van Augustus '1914 is wel
ieder overtuigd van sommige zegeningen
der beschaving. Of hier echter beschaving
identiek is met Christendom en of er niet
minder van die zegeningen zouden zijn, als
de beginselen van het Christendom meer
werden beleefd? Daarom is het liedje van
lastige Klaasje minstens wat simplistisch,
evenals, maar op een andere manier, „De
criticus".
Over politiek, gebruiken, taal, kunst, de
huldigingsmanie, plaatselijke blaadjes en
honderd en een mis- en wantoestanden en
belachelijkheden, die iedereen ziet, maar
niet zooals Charivarius, laat hij dan zijn
spotverzen gaan. Pittig en raak, scherp en
juist, rijt hij met een verbazingwekkende
handigheid woorden en zinnen tot de vlotte
stukjes aaneen. De origineele manier, waar
op „De-twee-minuten-stilte" en zoovele
andere onderwerpen worden behandeld,
geeft ontspanning van het goede soort.
En laat vooral iedereen het laatste cou
plet lezen van het rijm, dat op de eerste
pagina prijkt:
Vcor de film of tingeltangel kijk j' om geen
rijksdaalder scheel,
Maar wanneer j' een boek moet koopen, is
een kwartje je te veel.
Lieve lezer.... hm, ja, heb je roe gekocht,
dan ben je lief,
Maar wanneer je me te leen hebt, en je
leest me dan ben je een dief.
ZONDAG 20 MAART.
HILVERSUM 1650 M. 2.30 uur -
Namiddag-concert, te geven door de Am-
sterdamsche Orkestvereeniging in ..Artis
te A'dam, Dirigent Frans v, Diepenbeek,
8 uur Persber. en sport-uitslagen. 8,10
uur: Concert door het H. D. O.-orkest,
onder leiding van Willem van Warmelo;
werken van Schubert, St. Saëns en Men
delssohn. Coba Ryneke, piano-.
DAVENTRY, 1600 M. 3.50 Licht orkest
programma. Orkest en A. K. Winter, so
praan. E. Isaacs, piano. 5.35 Vertelling
uit het Oude Testament: The flight from
Egypt, 5.506.20 Kinder-kerkdienst. 8.20
Studio-kerkdienst, 't Acton Bro'herhood
mannenkoor. Het Hammersmith Brother
hood Orkest, 9.15 Causerie: „The Gold
Digger". 9.20 Tijds., weerber., nieuws,
9.35 Beethoven's Mis in D (2e helft).
Koor en symphonie-orkest van Cardiff. Et
Suddaby, sopraan. M. Foster, contra alt.
P. Jones, tenor. H. Heyuer, bariton. 10.35
Orgelconcert door R. Goss Custard. 10.55
Epiloog.
PARIJS, „RADIO-PARIS", 1750 M. 12.20
—1.05 Koorzang en preek. 1,052.10 Or
kest-concert. 5.055.55 Concert door de
Jazz Symphonic. 8.5010.50 Concert,
Dansmuziek en zang.
LANGENBERG, 469 M, 8.20—9.20 Con
cert. 10,5011.50 Koorzang. 12.201.20
Kamermuziek (piano, viool, cello), 4.20.
5.20 Zitherconcert. 7.359.20 „De vogel
koopman", operette in 3 acten van Zeiler.
9.40—11.20 Dansmuziek.
KONIGSWUSTERHAUSEN 1250 M. en
BERLIJN 484 en 566 M. 8.20—9.40
uur Relig. Morgenconcert 10.50—
11.40 uur Militair concert 11.40
12.30 uur Max en Paul. humoristen
12.301.50 uür Concert (piano en
fluit) 3.504.50 uur Orkestconcert
5.20 uur „Siegfried", van Rich.
Wagner 9.5011.50 uur Dansmu
ziek,
HAMBURG 394.7 M. 8.35 uur Mor
genwijding 10.5011.50 uur Open
luchtconcert 12.251.05 uur Or
kestconcert 1.051.50 uur Kamer
muziek 3.254,25 uur Vroolijk con
cert 4.506.50 uur Orkes'.concert
7.2011.10 uur „Hasemann's Toch
ten", volksstuk in 4 acten.
BRUSSEL 509 M. 8.50^ uur Gala
concert 9.50 uur Lezing 10.10—
10.50 uur Galaconcert, vervolg.
Steecis het JVieuivste in Rac/io
CaST* Vafihumt/r/e //er^ieif/r/yen r/ewjartiorr/^
MAANDAG 21 MAART.
HILVERSUM, 1060 M. 12 uur Politicbcr.
3.304,30 Vrouwenuurtje door mevr. Rhe-
monda. 56 uur Kinderuurtje, door
mevr. Ant. van Dijk: 6.056.45 Concert
door het H. D. O.-orkest; 6.457.15
Tuinbouwpraalje. Lezing door den heer
Dix over: Voorjaarsbloemen en wat ver
der straks aan de bloembollen in tuin en
huis zal zijn te doen. 7.157.45 Engelsche
les voor beginners; 7.45 Politieber. 10
uur Persber. 8,10 Een avond in Bergen-
op-Zoom. 1. Kon. Erkend Fanfarecorps
„Arbeid Adelt", dir. C. G. Govaarts; 2. De
drie medewerkende zangvereenigingen on
der leiding van H. J. Schutte; 3. Causerie
door den heer J, C. Sloff, over: Bergen-op-
Zoom en omgeving; 4. Chr. Zangver, „Ex
celsior", Vrederust, Dir. H. J. Schutte; 5.
Vioolsolo door den heer C. M. Stuben-
rauch, pianobegel. van mej. N. de Kok; 6a,
mej. K. Wijnmalen, alt; 6b. De hr. J. Fon-
tijn, fluit; 6c. Sextet van de Afd. Bergen-
op-Zoom van Toonkunst (sopraan-alt-
viool-cello-fluit), pianobegeleiding mej. N<
de Kok; 7. Gem. Zangkoor Ned. Herv. Ge
meente, dir. H, J. Schutte; 8. Mevr. P. Tie-"
man-Brand, sopraan; Mej. K. Wijnmalen
alt; Mej. N. de Kok, piano; 9. Bergen-op-
Zoomsch Strijkorkest, dir. M. Verbarendse;
10. Gem. Zangvereeniging „Crescendo dir.
H. J. Scutte; 11 Harmonievereeniging „Een
dracht maakt Macht", dir. J. Florst.
DAVENTRY, 1600 M. 11.20 Het Daven-
try-kwartet en solisten (sopraan, bas, bari
ton, viool, piano). 1.20-2,20 Orgelconcert.
3.15 Voorlezing; Sailing alone round the
world. 3.20 Lezing; The Balkan States.
4.05 Dansmuziek. 4.35 Lezing; The move
ments of living creatures. 4,50 Dansmu
ziek 5.20 Iluishoudpraatje. 5.35 Kinderuur
tje. 6.20 Orkestconcert. 6.45 Radio-bul
letin. 6.50 Tijds., weerber., nieuws. 7.05
Orkestconcert. 7.20 Dram, critiek. 7.35
De sonates van Beethoven. Lamond, piano.
7,45 Spaansche causerie. 8.05 „For the
love of Mike" (-rophone). Uit oude en
nieuwe revues, vroolijke muziek en zang.
9,20 Tijds., weerber-, nieuws. 9.40 Lezing:
Our plans for broadcasting the grand na
tional and the boat race. 9.5511.20 „My
programma", door A, Barrisler, 11,20
12.20 Dansmuziek.
PARIJS, „RADIO-PARIS", 1750 M. 10.50
11.20 Concert, 12.502.10 Concert Or
kest en Mme Kerlane- zang. 5.055.55
Concert Declamaties, viool- en pianomu
ziek en Mme. Coudray, zang 9.05
11 uur Convine, spel in 1 acte, A.
W.erelowska en Jvonneck, zang,
LANGENBERG. 469 M. 10,20—11.20 Con
cert. 12.501.50 Orkestconcert. 4.20
5.20 Kamermuziek voor blaasinstrumenten.
7,509.20 Noorsche gedichten en liederen.
M. Leithner, R. Rieth, declamatie. - A.
Frankel- zang. Gedichten van Jacobsen,
Ibsen, Hamsun. Liederen van Grieg en
Sinding. 9,4011.20 Dansmuziek.
KONIGSWUSTERHAUSEN 1250 M. en
BERLIJN 484 en 566 M. 1.50—7.05
uur Lezingen en lessen 7.50 uur
Sonate voor piano C-dur op. 53, Beet
hoven 8.20 uur „C-dur Mis", koor,
orkest, soli, Beethoven 9.5011.50 uur
Dansmuziek.
HAMBURG 394.7 M. 11.50—1.20 uur
Orkestconcert 1.252,05 uur
Kamermuziek 3.354,20 uur Lente
concert 5.205,50 uur Vroolijk con
cert 7.2011.10 uur Literair-muzik.
kamerkunst.
BRUSSEL 509 M. 8,20 uur 1 acte
v. d. operette „Prima Donna" 9.15—
10.50 uur Orkestconcert, comedie.
Vrij bewerkt naar BULLWER LYTTONS
„What will he do with it",
door ]OS. P. H. HAMERS.
36
„Zijn vader was kapitein, maar ik weet
niet of hij Charley heette."
„Hij lijkt sterk op Charley Haughton.
Weet ge ook of hij verwant is aan dien
zonderling Darell?"
„Op mijn woord, ik weet er niets van.
Weieken heer Darell bedoelt gij?"
„Het ligt zeker niet in de lijn uw schil
derkunst om den heer Darell tc kennen,
een der eerste mannen in het Parlement en
een mijner bloedverwanten. Hij is advo
caat geweest, maar den meesten naam
heeft hij gemaakt als lid van het Lagerhuis.
Alle partijen waren het er over eens, dat
er geen post was, die hij niet met eer zou
kunnen bekleeden. Maar hij was misschien
te rijk, om belang 'te stellen in het
nastreven van posten. In ieder geval,
het Parlement werd ontbonden toen hij op
het toppunt stond van zijn roem als rede
naar en hij wilde niet herkozen worden.
Maar komaan," vervolgde de schoone lady,
„het is vandaag mooi weer ea we moeten
er eens aan denken om naar Richmond
terug te keeren.'
Hierop begaf het gezelschap zich lang
zaam in groepjes op weg.
TWAALFDE HOOFDSTUK.
Lionel kjm in den galanteriewinkel van
het dorp geen pop vinden, die hij mooi ge
noeg voor Sofie vond, maar hij kocht cr
een, die de meer nederige menschen van
het meisje, ruimschoot bevredigde. Daarna
slenterde hij naar het postkantoor. Er
waren verscheidene brieven voor Vance en
één voo hem, van zijn moeder. Het was al
laat geworden. Sofie moest honger hebben,
al verklaarde zij het tegendeel. Ze gingen
een fruitwinkel voorbij, waar de aardbeien
en kersen er verleidelijk uitzagen, Achter
het huis der fruitvrouw lag een tuintje,
eigenlijk een vruchtenboomgaard, die er
door de geopende deur aanlokkend koel
uitzag en waarin kleine tafeltjes hier én
daar verspreid stonden. Lionel cn Sofie
liepen den tuin in, waar zij spoedig aan
een der tafeltjes onder een appelboom
een keur van versche vruchten zaten
te eten.
De knaap hield zeer veel van zijn moeder,
maar haar brieven waren niet zoo, zooals
een jongen ze gaarne leest. Niet alle moe
ders begrijpen wat jongens zijn; hoe licht
men hun gevoel van eigenwaarde kwetst;
hoe vroeg ze zich man gevoelen en hoe zij
hun geheimen en dwaasheden hebben
Ken brief van mevrouw Hanghton bracht
Lionel's prikkelbaar zenuwgestel gewoonlijk
het lezen van den brief, dien hij nu had
ontvangen, uitgeste'd, totdat de voldane eet-
sloten brief open, doorliep den inhoud en
rust na hun tocht over den langen, stoffigen
weg, hem in een prettige stemming gebracht
hadden.
Langzaam brak hij het zegel los; er was
een ar.dere brief ingesloten. Bij de eerste
woorden veranderden zijn gelaatstrekken;
hij uitte een zachten kreet en las haastig
verder. Toen scheurde hij, alvorens den
brief zijner moeder uit ta lezen, den onge
sloten brief pen, ddorliep den inhud en
wierp de beide brieven op het gras. Met
het hoofd in de hand rustend, bleek hij aan
een geweldige gemoedsbeweging ten prooi.
Dc brief zijner moeder was van den vol
genden inhoud;
Mijn lieve jongen!
„Hoe kondt gij zoo iets doen! Zoo in 't
geheim! Buiten weten van uw eigen moeder!
Dat had ik nooit van u gedacht! Misbruik
te maken van mijn vertrouwen, toen ik u de
brieven van mijn vaders neef lie lezen;
aan hem zelf te gaan schrijven en dat in 't
geheim! gij, die, naar ik meende, zulk een
openhartig karakter hadt en die het mijne
op prijs behoorde le stellen. Ieder die mij
kent zegt, dat ik een vrouw ben uit duizend,
niet om schoonheid of talent, (ofschoon ik
ook daarover mijn bewonderaars heb gehad)
maar om mijn goedheid, Ais echtgenootc en
moeder kan ik zeggen, dat ik een voorbeeld
ben geweest. Ik heb harde beproevingen met
den besten kapitein gekend. Maar op zijn
sterfbed zeidc hij: Jessica, ge zijt een engel,
in heftige beroering. Instinctmatig M hij Na. dien t»d heb ik aanzoeken gehad, on
noemelijk veel aanzoeken, maar ik wijdde
mij aan mijn kind, gelijk ge weet. En wat
ik doorgestaan heb met het verhuren van
mijn eerste verdieping, weet niemand, en
dan te leven van een weduwen-pensioen en
dan op een kantoor te moeten komen om
het te ontvangen! En dan te denken dat
mijn eigen kind voor wie ik zooveel verdra
gen heb, mij zoo wreed behandelen zou!
Zoo ter sluiks, dat doorboort mij het
hart, Mevrouw Suinan vond mij schreiend en
vroeg: Wat scheelt eraan? Gij, die zulks een
engel zijn, schreien als een kind. En ik kon
mij niet weerhouden van te zeggen: het is
een slangenbeet, mevrouw. Ik wil er niet
eens naar raden, wat gij aan uwen weldoe
ner (ik had gehoopt uw beschermer) ge
schreven hebt. Het moet zeker iets ruws en
onvoorzichtigs zijn, te oordeelen naar de
weinige regels die hij me schreef. Ik kan ze
wel uitschrijven voor u. Al mijn handelingen
mogen gezien worden, gelijk de kapitein _mij
zoo menigmaal placht te zeggen: „Jusseica,
uw hart zit in een glazen stolp." En dat is
ook zoo".
„Mevrouw, zoo schrijft hij aan mij, uw
zoon heeft goed gevonden, de voorwaarden
te schenden, waarop ik u ten zijner behoeve
ondersteunde. Ik sluit hier een antwoord aan
hem in, dat ik u verzoek hem in handen te
geven zonder het zegel te verbreken. Daar
gij het geen onbescheidenheid hebt geacht,
aan een knaap van zijn leeftijd brieven te
laten lezen, die ik tot u alleen richtte, kunt
gij het in mij niet afkeuren, indien ik gevolg
geef aan uw eigen meening, dat hij in staat
is voor zich zelf te oordeelen, over den aard
eener briefwisseling en over de inzichten en
het karakter, mevrouw, van uw zeer gehoor
zamen dienaar."
„Dat is alles aan mij. Ik zend zijn brief aan
u, het zegel onaangetast, Ik maak er uit
op, dat hij voor altijd met u heeft afgedaan
cn dat uw carriere bedorven is. Maar als dit
het geval mocht zijn, arm kind, dan heb ik
bij die gedachte het hart niet, u nog meer
te beknorren. Indien et zoo mocht wezen, o,
kom dan naar huis, bij mij, en ik zal voor u
werken en sloven en gij kunt met opgehe
ven hoofd door het leven gaan en een fat
soenlijk man zijn, zooals gij zijt van top tot
teen. Stoor u niet aan hetgeen ik in 't begin
gezegd heb, lieve jongen. Ge weet, ik ben
wat driftig en ge hadt me pijn gedaan. Maar
het kort uw bedoeling niet zijn, listig en in
't geniep te handelen; het was alleen uw
eergevoel en het was mijn schuld! Ik had u
de brieven tóet moeten loten lezen. Ik hoop,
dat gij wèl zijt en vrij van dien naren hoest en
dat mijnheer Vance U met behoorlijke ach
ting behandelt. Ik vind hem wat tc opdrin
gend en te fameliaar, ofschoon over hel
geheel een aangenaam jongmensch. Maar
hij is toch altijd maar een schilder. God
zegene U, mijn kind; heb toch nooit weder
geheimen voor uw arme moeder.
JESSICA HAUGHTON
De ingesloten brief bij dit moederlijk
"pistel was van den volgenden inhoud.
LIONEL HAUGHTON!
„Er zijn menschen, die belccdigd zouden
zijn door een brief, zooals gij cr mij een
gezonden hebt. Ik niet. Op uw; jaren en
onder de zelfde omstandigheden, zou ik
allicht een brief in den zelfden geest ge
schreven hebben. Stel u gerust.. Vooralsnog
hebt ge geen verplichting aan mij. Ge hebt
slechts terug ontvangen, wat u' toekwam.
Mijn vader was arm; uw grootvader Robert
Haughton kwam hem tegcmcet in d'e kos
ten voor mijn opvoeding. Ik heb nu uw va
ders zoon geholpen en zoo zijn we elkander
niets schuldig Eer we evenwel besluiten
niets meer met elkander te doen te heb
ben, stel ik u voor mij een kort bezoek
te brengen. Waarschijnlijk zult gij
niet in mijn smaak vallen, noch ik in
den uwen. Maar beiden zijn we fatsoenlijke
mdnnen en we behoeven onzen afkeer van
elkander niet al te grof te toonen. Als go
besluit om te kemen, kom dan terstond,
anders zoudt ge mij mogelijk niet hier vin
den. Indien ge weigert, zal ik een gering
denkbeeld hebben van uw verstand en uw
karakter en binnen een week zal ik ver
geten hebben dat gij bestaat. Ik moet hier
nog bijvoegen, dat uw vader en ik eens
gtoole vrienden waren en dat ik door af
komst het hoofd ben niet alleen van mijn
eigen geslacht, dat met mij uitsterft, maar
ook van de Haughtcns, welke naam door
uwe familie, ofschoon deze een jongere
tak is, werd aangenomen. Tegenwoordig
leert men waarschijnlijk aan jongelieden
niet, om belang te stellen m zulke dingen.
Ik heb het wèl geleerd.
Huize Fawley, t.t.
GUY HAUGHTON DART
