UTTÈW
Radio-Omroep.
FEUILLETON.
Wat zal hij er mee doen?
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Derde Blad Dinsdag 19 April 1927
Onder de Radio-berichten: Het nieuwe Zuid-Slavische Kabinet tot
stand gekomen. Het antwoord van Tsjen wordt door de vijf gezanten
der mogendheden onvoldoende geacht. Het Japansche Kabinet afge
treden.
Ernstig mijn-ongeluk te Estinnes-au-Val; 26 slachtoffers. Het Zwit-
sersch-Russisch geschil opgelost. Samenwerking tusschen Tsjang
Kai Sjek en Tsjang Tso Lin te verwachten.
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
Bloemententoonstelling in het
„Holland Huis" te Brussel.
Voor de steunregelingen.
Het Paaschcongres der
S.D.A.P.
KERK EN SCHOOL.
De huldiging van Mgr. Dr.
W. H. Nolens.
Ernstig mijnongeluk bij
Estinnes.
Een mijngasontploffing in de mijn Du
levant de mons te Estinnes-au-Val heeft de
instorting veroorzaakt van een mijngang op
355 M. diepte, waarbij 21 mijnwerkers het
leven hebben verloren door verstikking, ter
wijl negen arbeiders zware verwondingen op
liepen. De ramp deed zich voor op het oogen-
blik dat de nachtploeg de dagploeg afloste.
Onmiddellijk werd in de naburige mijn van
Brai hulp gevraagd. Een groep redders, voor
zien van maskers en reddingsmateriaal, daal
de spoedig in de mijnschacht af, maar daar
luchtpijpen waren vernield, verliep er een
heele tijd alvorens de noodige herstellin
gen waren verricht. De ontploffing had om
streeks 10 uur plaats gehad, en reeds was
middernacht voorbij, toen de eerste schro
melijk verbrande gekwetsten konden wor
den opgehaald. Een ambulancedienst werd
spoedig ingericht en de slachtoffers werden
per auto naar la Louvière of Bergen overge
bracht. Inmiddels bleek, dat de ramp een
vrij grooten omvang had aangenomen. In
den voormiddag waren reeds een tiental
lijken opgehaald, waarvan de meeste van
Belgen en enkele van Italianen.
Het behoeft wel geen betoog, dat het be
richt van den ramp snel in de streek werd
verbreid en de beangstigde familieleden van
de mijnwerkers weldra om nieuws kwamen
opzetten. De burgemeester van Estinnes au
Val, geholpen door vlug ontboden mare
chaussees spanden zich in om de toe
gesnelde menigte op een afstand te
houden. De oude zegswijze, dat zich half-
verscheurende tooneelen afspeelden, blijft
eenvoudig waar. De mijnwerkers boden zich
voor het verrichten van reddingsdiensten
aan, terwijl de vrouwen in groote wanhoop
het verloop der reddingswerken afwachtten.
Onderwijl waren ook officieele personen op
de plaats van het onheil aangekomen. Minis-
nister Wauters en de directeur-generaal van
het mijnwezen Ravenne brachten een be
zoek aan de overlevende slachtoffers en be
tuigden de deelneming der regeering aan de
familieleden der verongelukten. De lijken
werden in het mijngebouw ondergebracht en
naar gelang van de identificatie gekist en
aan de familieleden toevertrouwd.
Het is een wel treurige vooravond van Pa-
schen.
Over de oorzaken van den ramp verkeert
men nog volkomen in het duister. De be
trokken mijn stond als zeer veilig bekend
en was derhalve door de verzekeringsmaat
schappij slechts matig aangeslagen. Zij werd
trouwens eerst na den wapenstilstand in
exploitatie genomen en was technisch uit
stekend toegerust.
Het aantal slachtoffers
vermeerdert.
Om 6 uur 's avonds waren 23 lijken opge
haald. Er bevinden zich negen arbeiders in
het binnenste der mijn.
Het Zuidslavisch-Itali-
aansch conflict.
In gezaghebbende politieke kringen te
Belgrado wordt verklaard, dat noch de
Italiaansche opvatting van de zaak, noch de
hernieuwde perscampagne tegen Zuid-Slavië
de regeering te Belgrado zullen weerhouden
haar pogingen voort te zetten om door be
middeling der groote mogendheden tot een
rechtstreeksche schikking met Rome te ge
raken. Zouden deze onderhandelingen mis
lukken, dan moest de Volkenbond ingrijpen.
Zenabeg, de Albaneesche gezant te Bel-
jjrado, is teruggeroepen. De in zijn inter-
ieuw met Belgrader persvertegenwoordigers
afgelegde verklaringen, waarin hij beweerde
dat de van Italiaansche zijde tegenover Zuid-
Slavië geuite beschuldigingen omtrent be
wapening van Zuid-Slavië ongegrond waren,
werden indertijd door. zijn regeering gedes
avoueerd.
Het Zwitsersch-Russische
geschil.
De vereffening van het Zwitsersch-Rus-
sisch geschil-Worowski is voor de geheele
internationale politiek veel belangrijker dan
voor de betrekkingen tusschen Zwitserland
en Sovjet-Rusland zelf. Men mag verwach
ten, dat Sowjet-Rusland thans aan de Volken
bondsconferenties zal deelnemen en waar
schijnlijk reeds aan de economische confe
rentie in Mei en later aan de Ontwapenings
conferentie.
De troebelen in China.
Het Sovjet-gezantschap te
Peking.
Dertig leden van het Sowjet-gezan's ;hap
;ijn uit Peking vertrokken.
Aanhouding van een Ja-
pansch schip.
De Japansche legatie heeft bij het departe
ment van Buitenlandsche Zaken geprotes
teerd tegen de aanhouding en doorzoeking
van het stoomschip „Choan Maru" door
militairen te Tientsin met het doel Li Tsjing
Lin te arresteeren, die in December 1925
Tientsin verdedigde tegen Ting Joe Hsiang,
onder beschuldiging van samenzwering te
gen de Mandsjoerijsche partij. Het schip werd
geplunderd, de Japansche consul-generaal
met bajonetten bedreigd. De „Choan Maru"
werd vandaag vrijgelaten.
Het antwoord van Tsjen.
De nota van Tsjen wordt onderzocht door
de Britsche deskundigen. Men rekent erop,
dat ook de gezanten der vijf mogendheden
te Peking adviezen zullen uitbrengen aan
hun onderscheidene regeeringen voordat
een besluit wordt genomen.
Aan een telegram van den corres
pondent van de „Times" te Peking ontleenen
wij de mededeeling, dat Tsjen nog geen ant
woord heeft gezonden op de nota van Japan,
waaruit men afleidt dat de nationalistische
regeering voornemens is, aan dit antwoord een
zachteren vorm te geven dan aan dat, het
welk de vier andere mogendheden ont
vingen. Uit bovenbedoeld telegram blijkt
verder, dat de nationalistische regeering in
haar antwoord op de Britsche nota alle ge
stelde eischen ontwijkt, behalve dien be
treffende de schending van het Britsche
consulaat, waarvoor, naar zij verklaart, China
aansprakelijk is, ongeacht of de geweld
daden door Zuidelijke of Noordelijke troe
pen zijn bedreven.
Of van de Nationalistische regeering scha
devergoedingen, verontschuldigingen en be
straffing van de schuldigen kan worden ge
cischt, hangt af van de vraag, of de Zuide
lijke troepen zich aan de gewelddaden heb
ben schuldig gemaakt en dit moet, aldus
stelt de regeering voor, door een Chineesch-
Britsche commissie van onderzoek worden
uitgemaakt.
De nota biedt aan het slot aan, dat de
nationalistische regeering gedelegeerden be
noemt tot het voeren van onderhandelingen
over regeling van alle quaesties en geschillen
tusschen China en Groot-Britannië.
Intusschen wordt in het Noorden van
China de vorming van een nieuwe militai
re regeering overwogen. Vernomen wordt
dat Tsjang Tso Lin bereid zou zijn, daarvan
de leiding te nemen, mits zij den steun krijgt
van de nationalisten zoowel in het Noorden
als in het Zuiden, evenals van de belang
hebbende mogendheden. De steun van de
Noordelijke nationalisten mag als vaststaande
worden beschouwd, terwijl Tsjang Kai Sjek
de neiging toont, om er zich bij aan te
sluiten.
Oorlogsschepen beschoten
De Britsche kanonneerboot „Woodcock"
is benedenstrooms van Tsjikiang door Kan-
tonneesche geregelde troepen beschoten.
De „Woodcock" joeg met granaatvuur de
Chineezen uit hun loopgraven en gebruikte
later machinegeweren.
De Amerikaansche destroyer „Preble",
die tegenover Kiangjin door Chineezen werd
gebombardeerd, beantwoordde het vuur.
Een Amerikaansch matroos werd gewond.
Tsjang Kai Sjek Tsjang
Tso Lin.
Nu Tsjang Kai Sjek zich definitief tegen
de communisten heeft gekeerd, zou hij vol
gens den Pekingschen correspondent van
de „Times" bereid zijn, besprekingen te
openen met Tsjang Tso Lin, zijn Noorde
lijken tegenstander. Tsjang Tso Lin heeft
zich even nationalistisch betuigd als het
Zuiden en is bereid met de Kantonneezen
samen te werken, onder beding dat laatst
genoemden zich zouden losmaken van de,
communisten en een zuiver nationalistische
politiek zouden voeren. Het heeft er thans
allen schijn van, dat Tsjang Kai Sjek aan
Tsjang Tso Lins eisch voldoet, zoodat een
overeenkomst tusschen beiden niet tot de
onmogelijkheden behoort. In verband hier
mede is van belang het bericht dat op het
oogenblik een vertegenwoordiger van Tsjang
Kai Sjek te'Tientsin vertoeft, waar hij be
sprekingen voert met twee van Tsjang Tso
Lins vertrouwde raadslieden.
AAN DEN DOOD ONTSNAPT.
Een landbouwer uit Villefranche betrad
eergisteren het kabinet van mr. Coucoureux,
advocaat te Aveyron en tevens Kamerlid,
en loste een schot op deze. De advocaat werd
niet getroffen.
I De landbouwer was tot zijn daad gekomen
uit woede omdat de heer Coucoureux bij
I een expertise te zijnen nadeele had beschikt
ROCHETTE WEER VRIJ. j
De „financier" Henri Rochette, die van
oplichting wordt beschuldigd en tegen een
borgtocht van 200.000 francs in vrijheid is
gesteld (hij zat in de Sante-gevangenis in
voorloopige hechtenis), heeft zich over de
tegenover hem aangenomen houding be
klaagd. Zijn twee medeplichtigen, Maixan-
deau en Thorel, konden zoo spoedig de
150.000 en 20.000 frs. niet vinden en moes
ten dus nog wat langer wachten. Thans zijn
ze ook vrij.
Groote vreugde heerschte er in de Rue de
l'Assomption toen Rochette weer thuis was.
Tot een verslaggever van het „Journal"
zeide Rochette aanstonds dat hem thans
hetzelfde is overkomen als in 1908, toen hij
echter ook zijn onschuld kon bewijzen.
Met groote zelfbewustheid verzekerde
Rochette dat hij wel zou kunnen bewijzen
onschuldig te zijn Trouwens, wat is een
oplichter Een verkwister of een gierigaard.
Hij schreef in vier financieele bladen zijn
financieele kronieken. Er zijn 250 van die
bladen in Frankrijk. Zou men nu denken
dat hij met zijn zwakke middelen zijn lezers
kon misleiden en overtuigen
Dat Rochette intusschen een handige
kerel is, blijkt uit het feit dat de „Kamer van
inbeschuldigingstelling" eerst 600.000 francs
borgtocht had gevraagd. Rochette had het
bedrag tot 200.000 francs weten te verlagen!
DE POPULAIRSTE DUITS CHER.
Het „8-Uhr Abendblatt" heeft aan ver
schillende buitenlandsche bladen de vraag
gesteld, welke Duitscher in het buitenland
het populairst is. Gisteravond publiceerde
het blad 43 antwoorden. De meeste stem
men kreeg Hindenburg, nl. 17, dan volgden
Stresemann met 10 stemmen, Einstein met
3, verder Gerhardt Hauptmann, Thomas
Mann, rijkskanselier dr. Marx en Willem II,
elk met één stem. Deze laatste is volgens een
Lissbonsch blad lin Portugal de populairste
Duitscher, wat hij te danken heeft aan zijn
„es ist erreicht"-knevel. „Eveneens één stem
kregen rijksdagpresident Löbe, Max Hein-
hardt, Breitscheid, Emil Jannings, Pola
Negri en de componist Striegler. Deze heeft
de Smyrnamarsch gecomponeerd en geniet
daarom groote vermaardheid in Turkije.
De Turksche troepen zongen zijn marsch,
toen zij na de verdrijving der Grieken Smyrna
binnenrukten.
DE KONINGSQUAESTIE IN HON
GARIJE.
Naar de „Voss, Ztg." uit Boedapest meldt,
wordt daar in kringen, die in nauwe relatie
staan met graaf Bethlen, gedurende zijn ver
blijf te Rome met Mussolini ook de Hongaar-
sche koningsquaestie heeft besproken. Men
zou zijn overeengekomen, dat aartshertog
Albrecht tot koning van Hongarije zou wor
den geproclameerd. De candidatuur-Al-
brecht zou ook door Engeland worden ge
steund. De opvallend langdurige conferentie,
die Bethlen in het Vaticaan heeft gehad,
Zou ook met deze quaestie in verband staan,
HET PROCES-MAREK.
De lotgevallen van het Weensche echt
paar Marek blijven hét onderwerp van den
dag: de naderende verkiezingen en de ge
heele in verband daarmede gevoerde strijd
tusschen burgerbloc en socialisten vallen er
eenvoudig bij weg! Met één slag zijn Marek
en zijn vrouw beroemd of berucht ge
worden, al naar men wil. Het blijft van alle
kanten gelukwenschen en geschenken stroo
men na hun vrijspraak en taltrijk zijn de
genen, die zich beijveren het tweetal hun
sympathie te betuigen.
De heer en mevrouw begeven zich thans
in een sanatorium, waarvan de directie zich
belangloos bereid verklaard heeft, hen op te
nemen; Mareck moet een nieuwe beenope
ratie ondergaan, terwijl zijn vrouw een kuur
moet doen om haar geschokt zenuwgestel
weer tot rust te laten komen.
De chirurg, die Marek zal behandelen,
doet dit eveneens kosteloos. Tijdens haar
verblijf in de inrichting zal mevrouw Marek
haar memories schrijven en daarin nog eens
een gedetailleerd relaas geven van het ge
heele proces.
Een schouwburg-directie heeft haar een
honorarium van 2000 Sch. aangeboden, wan
neer zij in de Paaschdagen wilde optreden;
maar haar gezondheidstoestand heeft haar
belet het aanbod te aanvaarden. Toch heeft
zij met de directie een contract gesloten,
waarbij zij zich verbindt bij haar te zullen
optreden, indien haar toestand dat binnen
niet al te langen tijd veroorlooft. Een andere
schouwburg-directie heeft mevrouw Marek
een contract aangeboden, waarbij zij gedu
rende acht maanden een maandelijksch
salaris krijgt van 1800 Sch., waarvoor zij
niets anders behoefde te doen als voor den
aanvang van de vertooning dagelijks een
causerie te houden over hetgeen vertoond
zou worden. Haar echtgenoot heeft haar
echter verboden het contract te teekenen.
En zoo blijft de familie Marek in de Oos-
tenrijksche pers_de topic of the day.
DRIE DAGEN IN 'N SCHOORSTEEN.
Na sedert drie dagen vermist te zijn werd
de 27-jarige vrouw van een mijnwerker uit
Durham aangetroffen in de schoorsteen van
een waschhuis. Het driejarig dochtertje
hoorde, in het waschhuis komende, gekerm
en waarschuwde de buren, die de vrouw in
de schoorsteen vonden. Ze was toen ze be
vrijd was, erg zwak, maar is thans aan de be
tere hand. In den laatsten tijd was ze niet
erg wel geweest.
MET DE NOORDERZON.
Een kassier van de Nat. Bank te Zurich
Kessler genaamd, had op het Züricher Meer
een motortocht ondernomen, van welken hij
niet terugkeerde. Daar men het vaartuig
Vrijdag op het meer drijvende vond, geloof
de men aan een ongeluk. Bij het nazien der
kas is thans gebleken, dat Kessler met een
bedrag van 560.000 frs., dat hij bij de bank
heeft verduisterd er van door is.
In het „Holland Huis" te Brussel is een
tentoonstelling geopend van tulpen, hyacin
then en narcissen van Nederlandsche han
delaren. De waarde van de 100.000 stuks
bloemen wordt geschat op een half millioen
francs. Een nieuw soort narcis heet „Astrid
hertogin van Brabant."
De opening der tentoonstelling geschiedde
bij verhindering van den Nederlandschen ge
zant, door den legatieraad Rider van Kat-
tendijke en door den heer Bern. Veldhuis,
voorzitter van het „Holland Huis."
Bij het betreden van de groote zaal wordt
men direct herinnerd aan de Hollandsche
bollenvelden. In het midden van de zaal
bevindt zich een groote, door den heer
Brouwer vervaardigde tuinvaas met tulpen
in diverse kleuren. Rond de vaas heeft de
Nederlandsche architect J. de Lugt een aris
tocratische vlakkenverdeeling ontworpen,
die uit een- tiental perken bestaat, elk perk
éénkleurig met hyacinthen bezet, witte, rose,
van teer blauw tot donker-paars. Rond dit
groot kleurtapijt ligt een krans van gele
narcissen met daarom heen een pracht van
versierde korven en vazen.
De expositie draagt niet het karakter van
een vak-tentoonstelling, maar dient, om het
publiek nader kennis te doen nemen van
het Hollandsche product.
Zij blijft geopend tot en met 25 April.
Mindere onkosten voor de vakorganisaties.
Door den minister van Binnenlandsche
Zaken en Landbouw is aan de colleges van
Ged. Staten medegedeeld, dat verschillende
gemeentebesturen 't gebruik eischen van be
paalde administratieve bescheiden voor de
plaatselijke steunverleening, welke beschei
den door de vakorganisaties moeten worden
bekostigd. Aangezien in deze bescheiden
geen uniformiteit bestaat zijn de kosten, in
het bijzonder voor afdeelingen van de ar
beidersorganisaties met weinig leden, blijk
baar drukkend.
Met het oog hierop is aan den minister
verzocht te willen bevorderen, dat de ge
meentebesturen zelf de benoodigde plaatse
lijke bescheiden doen drukken en deze gra
tis of tegen den kostenden prijs aan de af
deelingen van de vakorganisaties verstrek
ken. In dit laatste geval zal de prijs, naar
men verwacht, lager kunnen zijn dan wan
neer de afdeelingbesturen zelf voor het
drukken moeten zorgen, omdat het gemeen
tebestuur een grootere oplaag voor alle af
deelingen tezamen kan doen drukken.
De minister verzoekt daarom den colleges
van Ged. Staten aan de gemeentebesturen
te vragen, het hiervoor uitgesproken ver
langen in overweging te nemen.
Te Utrecht is het 31e congres gehouden
van de S.D.A.P., welk congres geopend is
door den partij-voorzitter, den heer Henri
Polak.
In zijn openingsrede wierp spr. een blik
op de voornaamste gebeurtenissen, welke
gedurende het verslagjaar in binnen- en
buitenland hebben plaats gegrepen. Daarbij
valt de aandacht onmiddellijk op de werk
staking der kolenmijnwerkers in het Brit
sche Rijk, die ingeluid werd door een al-
gemeene werkstaking, welke ten doel had
den strijd der mijnwerkers snel den ge-
wenschten uitslag te bezorgen. Deze laatste
w.as een mislukking en daardoor tevens een
waarschuwing voor diegenen, die in landen,
waar de arbeiders veel minder sterk zijn
georganiseerd dan in Groot-Brittannië en
cr van eenheid, als in dat land bestaat,
geen sprake is, doorgaan een algemeene
werkstaking aan te bevelen en voor te stel
len als het middel tot het verwezenlijken
van allerlei verlangens. De werkstaking in
Engeland was wellicht het voornaamste in
cident in den kamp, in alle landen gevoerd,
tegen de pogingen der werkgevers, sinds
1920, om de arbeidsvoorwaarden omlaag
te drukken.
Noch in het economische, noch in het
politieke leven heerscht rust. De legers en
vloten zijn cr nog steeds, de bewapeningen
zijn niet verminderd en de wetenschap
wordt misbruikt tot 't uitdenken van steeds
gcduchter vcrdelgingsmiddelen, die gruwe
len moeten aanrichten van een omvang cn
een ijselijkheid, waarbij zelfs die van den
jongsten oorlog verbleeken. De oude wed
loop in oorlogstoerustingen duurt voort,
maar er is alom de wil tot vrede, zegt men.
Zeker, de Volkenbond is daar en zijn
beteekenis mag niet onderschat worden.
Do<-h men mag deze ook niet overschatten.
Het is en blijft de taak van het socialis
tisch denkende cn handelende gedeelte der
arbeidersklasse, cm alles in het werk te
stellen, wat tot. het afwenden van alle oor
logsgevaar, tot het onmogelijk maken van
oorlogvoering bijdragen kan.
Spr. herinnerde aan de betooging te
's Gravenhage op 19 September 1926 en het
Ontwapeningscongres.
Hij constateerde, dat de Partij bij de ver
kiezing van een gedeelte der Eerste Kamer,
welke in 1926 plaats had. haar positie ver
mocht te handhaven.
Over den algemeenen gang van zaken
kan men tevreden zijn.
Sprekende over de verhouding tusschen
het N.V.V. en de S.D.A.P. verklaarde de
heer Polak, dat reden bestaat om de ver
wachting uit te spreken, dat het gewenschte
resultaat thans bereikt zal worden en een
Vrij bewerkt naar BULLWER LYTTON'S
„What will he do with it",
door JOS. P. H. HAMERS.
40
„In het begin heette zij zoo," antwoordde
de boekverkooper, maar op een of andere
manier zijn enkele proefnemingen afgeschaft
en men vond het raadzaam het woord
„werktuigkunde" in „letterkunde te veran
deren. Gatesburg is geen fabriekstad en de
werktuigkunde voldoet niet aan de verwach
ting van dien smaak voor afgetrokken we
tenschappen waar de oprichters van 't ge
nootschap hun hoop..
Hier viel Waife den spreker in de rede
en zeide: „U wilt zeggen, hun berekening
van de verstandsontwikkeling en hun tabel
len van geldelijke tegemoetkoming gebouwd
hadden.
Naar ik hoop, kunnen weinig van die ge
nootschappen zich zonder geldelijke onder
steuning staande houden. Professor Long
kan dat wel, naar ik veronderstel. Als hij te
Gatesburg woont en over mosselen schrijft
is hij waarschijnlijk een man van fortuin.
„Wat zal ik u zeggen, mijnheer, de prof.
kwam van Londen; men had hem vijf pond
en de reiskosten aangeboden. De geldmid
delen van het genootschap konden moeilijk
zoo'n uitgaaf bekostigen. Maar wij hebben
een uitstekenden burgemeester, die met zijn
klerk, den heer Williams, onzen penning
meester, het leven en de ziel van het ge
nootschap is, mag ik wel zeggen."
„Is de burgemeester zelf letterkundige?
De boekverkooper glimlachte. „Dat juist
niet, mijnheer maar hij geeft zich veel
moeite om de arbeidende klasse te bescha
ven. Hier heb ik het groote werk van prof.
Long over de mosselen, twee deelen (klein
8e). De burgemeester heeft het aan de bi-
blotheek van het genootschap ten geschen
ke gegeven. Ik was juist aan het open snij
den toen gij binnen kwaamt."
Hierop antwoordde Waife met lichten
spot: „Zeer voorzichtig van u mijnheer. In
dien de mosselen slechts in staat waren
gedrukte letters in het Engelsch te lezen,
dan zou dit werk belangrijker voor hen zijn
dan de beste navorschingen over dc
staatkundige en maatschappelijke geschie
denis van den mensch. Maar, voegde de ac
teur er bij „de menschelijke natuur heeft
niets gemeens met die der schelpdieren en
wat de geschiedenis van den mensch voor
een mossel zou kunnen zijn, dat is de ge
schiedenis van de mossel voor den mensch."
Na het ten beste geven dezer wijsgeerige
beschouwingen, kocht Waife een vel carton
en wat bladgoud, nam zijn hoed af en ging
heen.
De boekverkooper krabde peinzend zijn
hoofd,, keek door hef winkelraam den
vreemde na, begon werktuigelijk dc bladen
weder open te snijden, die, als ze onopen-
gesneden op de planken der bibliotheek ge
komen waren, tot den jongsten dag in dien
toestand zouden gebleven zijn.
Nu kwam Mike Callaghan weldra in 't ge
zicht. Hij stapte hard aan en zeide: „dc bur
gemeester laat u hartelijk groeten.. och,
wat bazel je toch.. zend u zijn complimen
ten en het zal hem aangenaam zijn, uwe
edelheid te zien."
Binnen drie minuten dat de acteur in de
kleine spreekkamer naast het bureau van
den heer Hartopp. Deze nam tegenover hem
plaats. De burgemeester had een van die
gezichten waarop goedhartigheid een zacht
zonnelicht verspreidde. Josia Hartopp was
in het leven vooruit gekomen door weinig
meer kunst dan die van kalme vriendelijk
heid. Als schooljongen was hij altijd klaar
rfnweest om ziin makkers een genoegen te
doen, zoodat de schooljongens ten laatste 'n
soa:vnji veigcvormtt uacictcn met
het doel om den persoon en dc centen van
Josia Hartopp tegen elkanders vuisten cn
vingers te beschermen. Men kon het hem
aanzien, dat hij zóó vol ijver was om zijn
onderwijzer genoegen te doen, niet uit
vrees voor de roede, maar omdat hij den
waardigen man het verdriet wilde besparen,
hem cr mee te straffen, zoodat deze zich
meer moeite voor zijn opvoeding had ge
geven dan voor die van den schranderstcn
bol, die ooit in dc school was gevormd. En
waar andere jongens een flink pak slaag
kregen, legde de meester Josia Hartopp de
hand op het hoofd cn vermaande hem den
moed niet te laten zakken en zijn best maar
weer te doen. In zijn leerjaren was de bur
gemeester van Gatesburg werkzaam bij een
strengen leerverkooper, die de gedachte
niet kon verdragen zulk een zacht gezicht
uit het oog te verliezen, hem aandeel in zijn
zaken gaf, hem tot zijn schoonzoon en ein
delijk tot zijn erfgenaam maakte. Daarna
volgde de heer Hartopp den raad zijner
vrienden die zijn verheffing wenschten en
werd leerlooier in plaats van leerverkooper.
Dc huiden zelf werden zacht door de zachte
behandeling van den zachtcn eigenaar en
veranderden in gulden vliegen. Hij werd rijk
genoeg om een boerderij te koopen voor
zijn gezondheid en ontspanning. Hij wist
weinig van den landbouw, maar hij won het
hart van een pachter, die wel knollen uit
uit planten had kunnen doen groeien. Lang
zamerhand werd de boerderij een fraaie
grondbezetting en uil dc boerenwoning ont
stond een fraaie villa. Rijkdom en eer
vloeiden hem toe.' De knorrigste man van
de stad zou zich geschaamd hebben, een
ruw woord tot Josia Hartopp te zeggen. Als
hij in 't publick sprak, werd naar niemand
met meer eerbied geluisterd, ofschoon hij
erbarmelijk stotterde.
Hij had ook in het Parlement kunnen ko
men, maar liet het aan anderen over om zijn
land wetten voor te schrijven. Slechts bij
een enkele gelegenheid had men hem over
gehaald, om niet onder kiezers van Gates
burg, maar onder die eene vermijdelijke
vaste, georganiseerde samenwerking tus
schen beide jichamen binnen niet zeer lan
gen tijd werkelijkheid zal zijn.
Spr, is ever den toestand der organisatie
optimistisch gestemd, mede in verband met
de bij 71e Provinciale Statenverkiezingen
bereikte resultaten.
Door rusteloozen, nimmer verflauwenden
en nooit versagenden arbeid, aldus besloot
spr. is onze partij in betrekkelijk weinige
jaren gegroeid van een onaanzienlijk groepje
tot een machtige, invloedrijke organisatie,
die meer dan een vierde deel van het Ne
derlandsche volk achter zich heeft. Door
arbeid van gelijken aard zullen wij haar in
veel korteren tijd maken tot de sterkste
politieke partij des lands, aldus den weg
banend tot de groote veranderingen, die de
soc.-dem. zal bewerken in de economische
structuur der samenleving, die op haar beurt
de baan zullen vrijmaken voor de grootsche
metamorphose, die het doel van ons den
ken, ons streven en ons strijden is.
Vervolgens werd na het vaststellen der
maatregelen van orde overgegaan tot be
handeling der verslagen, waarbij tevens in
bespreking kwam de kwestie inzake het
bijwonen der opening van de St.-Gen. en
de verdeeldheid der partijfractie inzake het
Nederlandsch-Belgisch Verdrag.
Een der Haagsche afgevaardigde ver
klaarde, met betrekking tot de opening der
Kamer, liever goede vrienden te blijven met
de groote meerderheid der pmrtij, dan met
de bourgeoisie.
Hilversum viel de houding van den partij
voorzitter inzake bet Ned.Belg. Verdrag
aan en ging heftig te keer tegen het feit,
dat de leiders der partij in coiiiité's met de
burgerlijken hebben zitting genomen om te
ageeren tegen het verdrag. Omtrent de ope
ning der Kamer zal de fractie thans in. over
leg met de partij haar houding moeten be
palen, al zal het nog wel een paar jaar
duren, zeide de Hilversumsche afgevaardig
de, voor wc socialistische ministers hebben.
Zaandam wenschte het congres afkeuring
te doen uitspreken over het zitting nemen
van partijleiders in burgerlijke comité's
tegen het verdrag. Over het bijwonen van
de openingszitling der Kamer door socialis
tische Kamerleden moet het congres zich
uitspreken.
Rotterdam 7 verweet aan het P. B. zijn
houding inzake de Indische onlusten.
Dc afgevaardigde van Helder meende, dat
het bijwonen van dc opening der Kamer
niets te maken heeft met de republikcinsche
beginselen.
De heer Van der Goes besprak uitvoerig
dc kwestie der Kamer-opening. Spr is van
oordeel, dat men door de politieke constel
latie op Bet oogenblik gedwongen is om
deel te nemen aan de Kameropening. Spr.
schetst de historische ontwikkeling der Ka
meropening om tot de conclusie te komen,
dat aan de schijnvertooning een einde moet
worden gemaakt.
De motie, door het P. B. in dezen voor
gesteld, noemt spr. onaannemelijk.
Deze motie luidt:
Het congres,
overwegende, dat de partij het recht der
scciaal-democratische Kamerleden, om zelf
te beslissen, of zij bij de opening der Ka
mers zullen tegenwoodig zijn» nooit door
eenig besluit heeft beperkt;
overwegende, dat het partijcongres van
1926 te Rotterdam aan de fracties de vrij
heid heeft gelaten om daarover zelfstandig
te beslissen,
coosta,teert, dat de fracties derhalve ten
volle het recht hadden in September 1926
tot bijwoning van de openningsvergadering
te besluiten,
bevestigt het congresbesluit van 1926 om
aan de fracties do beslissing over de bij
woning van de openingsvergadering over te
laleA,
en gaat over tot de orde van den dag.
In afwijking v,an deze motie dringt de heer
van der Goes er bij het congres op aan,
dc Kamerfractie te verzoeken de vroeger
toegepaste tactiek te herstellen. Spr. stelt
een motie voor, waarbij de fractie wordt
uitgenoodigd terug te koeren tot dc hou
ding van vóór September 1926.
Nadat de .avondvergadering te 8 uut was
aangevangen, werd de bespreking over de
deelname der S.D.A.P.-fractie aan de plech
tige opening der Staten-Generaal voort
gezet.
Verschillende afgevaardigden verklaarden
zich tegen de motie van het Partijbestuur.
De heer Vliegen beantwoordde de spre
kers over de internationale besluiten.
De heer Wibaut gaf vervolgens een uit
eenzetting over zijn bezoek aan een Itali-
aanscli oorlogsschip, waarover hem op dit
congres een verwijt is gedaan. Spr. was,
toen het Italiaansch oorlogsschip in, Amster
dam kwam, waarnemend burgemeester en
moest als zoodanig een extra bezoek bren
gen aan den commandant van het oorlogs
schip.
De heer Albarda zeide, wat de samen
werking met de Kath. partij aangaat, dat
deze partij daartoe op het oogenblik nog
niet geschikt is. Er zal in dc Kath. partij
nog veel moeten veranderen. Tegenover den
lieer Veraart en consorten moet men on
barmhartig optreden, opdat men hen niet
ter wille van een coalitiepolitiek naar de
oogen wenschte te zien. Al is de Katholieke
partij nu nog niet voor een samenwerking
bereid cn geschikt, toch moet zij in de toe
komst daarvoor geschikt worden, doordat
wij den Katholieken arbeiders voortdurend
toeroepen, dat zij de Katholieke partij tot
democratische samenwerking geschikt moe
ten maken
Ten aanzien van het Belg.-Ned. Verdrag,
zeide spr., de oneenigheid te betreuren,
doch evenals Wibaut vertrouwt hij bij even
tueel nieuwe onderhandelingen overeen
stemming onder dc Kamerleden te zullen
bereiken. De houding der Kamerfractie ten
aanzien van dc opening der Kamers werd
door spr. verdedigd door aan het Koning-
stad, waar hij eenigen invloed had, stemmen
te helpen werven voor een ander. Maar
overigens bemoeide Josia Hartopp zich al
leen dan met politieke zaken, wanneer er
een verzoek bij het Parlement moest wor
den ingediend ten gunste van een of an
deren mcnschlievende maatregel, of tegen
een belasting die op de armen gedrukt zou
hebben.
Als er iets aan Josia Hartopp's zaken
haperde, spande de heele, stad zamen om
de zaak weer voor hem in orde te brengen.
Werd hem een kind geboren, dan ver
heugde de heele stad er zich over als een
moeder. Heerschten mazelen of roodvonk in
zijn buurt, dan was de eerste bezorgdheid
van Gatesburg voor de kinderen van den
heer Hartopp. Niemand zou gezegd hebben
de kinderen van mevrouw Hartopp. En
wanneer in zoo'n zaak de naam van den
man vóór dien der vrouw genoemd wordt,
is daarmede dan niet alles gezegd, om dc
gehechtheid, die hij inboezemt ,te bewijzen?
Kortom, Josia Hartopp was een merk
waardig voorbeeld van de niet altijd erkende
waarheid, dat liefde macht is, en dat, als
men duidelijk en ondubbelzinnige blijken
geeft, dat men zijn naasten lief heeft, men
dan veel meer goeds bij zijn naasten zal
vinden; dan hun gewoonlijk toegeschreven
wordt mits men hun wangunst niet opwekt
door eigen talenten of hun vooroordeelen i
niet kwetst.
William Waife, als dc heer Chapman, zat
dan bij burgemeester Hartopp in diens
.spreekkamer en op diens vraag, of hij be-
WOENSDAG, 19 APRIL.
HILVERSUM, 1050 M. 12.00 Igtéie-
ber. 12.352.00 Lunchmuziel: door
het Trianon-Trio. 2.003.00 Engel
sche les voor kinderen. 3.004.00
Knipcursus. 4.00—5.00 Vrouwenuur
tje door mevr. Rhemonda. 5.306.15
Concert door het H.D.O. Orkest
Sepha Jansen Viool. 6.156.45
Lezing door den heer B. J. Kerkhof, over
De Nederlandsche wegen, hun gebreken,
en de middelen tot verbetering. 6.45
7.45 Concert (vervolg). 7.45 Politie-
ber. 10.30 Persber.
DAVENTRY, 1600 M. 10.20 Het Daven-
try-kwartet en solisten (sopraan, bariton,
cello, piano). 12.20—1.20 Orkestcon
cert. 2.20 British Imperial Mi.itary
Band en solisten (contra alt, tenor, viool).
4.20 Lezing The happy hunting
grounds. 4.35 Kinderuurtje. 5.20
Orgelbespeling, om 5.50 onderbroken door
Tijds., weerb., nieuws. 6.20 Lezing r
Grass.and in two hemispheres. 6.35
Liederen van Hugo Wolf. R. Clayson
tenor. 6.45 Lezing met muziekdemon
stratie van ce Bosun's Pipe". 7.05
Murray Ashford's concert-partij. 7.45
„The Spell", 1-acter van B. Duffy.
8.20 Weerb., nieuws. 8.40 Lezing t
Our summer talks programme. 8.55
-10.20 My Programme, door A. J. Alan,
10.2011.20 Dansmuziek.
PARIJS „RADIO-PARIS", 1750 M.
9.50—10.20 Concert. 11.50—1.10 Orkest
concert. 4.054.55 Orkestconcert.
8.059.30 Galaconcert. Groot orkest ea
vocale- en instrument, solisten.
LANGENBERG, 469 M. 10.20—
11.20 Orkestconcert. Z12.501.50
Populair orkestconcert. 4.205.20 Or
kestconcert. 7.509.50 Lichte muziek
door het groote Werag-orkest, o.l.v. J,
Kühn. 10.0511.20 Dansmuziek.
KONIGSWUSTERHAUSEN, 1250 M.
11.207.05 lezingen en lessen. 7.35
Symphonieconcert uit Leipzig. F. Nean-
der, viool. Symphonie C.-mol op 11.
9.3511.20 Dansmuziek.
HAMBURG, 394.7 M. 11.50—1.20 Or
kestconcert. 1.252.05 Kamermuziek.
3.505.15 Dansmuziek. 5.206.10
Dansmuziek. 7.2011.10 „Tartüffe",
klucht van Molière. Dansmuziek.
BRUSSEL, 509 M. 4.20—5.20 Kamer
muziek. 7.208.20 Orkestconcert.
8.209.50 Dansmuziek.
schap in Nederland Iedere waarde fe ont-
zeggen en ook de eerste bijeenkomst der
Staten Generaal als een vergadering vaas
het parlement te kenschetsen. Spr. kwam
tot de conclusie, dat, nu aan de partijfractie
door het congresvrijheid in deze is verleend
en de fractie daarvan gebruik heeft ge
maakt, men haar ook thans die vrijheid
moet laten. Aan de motie van het Partij-;
bestuur, die door spr. werd aanbevolen,
wenschte hit tusschen de beide laatste
alinea's de zinsnede te voegen: „overtuigd,
dat uit dat besluit der Kamerfractie en uit
de aanwèzigheid van een aantal harer le
den bij de opening geenszins m,ag worden
afgeleid, dat de fractie of een deel der frac
tie zou hebben verlaten, het standpunt, dat
de partij onveranderd tegenover het Ko
ningschap inneemt.'
De met deze zinsnede aangevulde motiet
van het Partij Bestuur kwam hierop in
stemming en werd aangenomen met 478 te-
gen 363 stemmen
In de vergadering van Zondag werd door
den heer Henri Polak de op zijn beleid en
zijn houding inzake het Ned.-Belgisch ver
drag geoefende criliek weerlegd.
Aangenomen werd een motie, waarbij aart
het P. B. werd opgedragen een commissi©
te benoemen, die een onderzoek zal instel
len naar een wijziging van de partij in dien
zin, dat het overleg meer over de partij-in
stanties zal zijn verdeeld.
Aangenomen werd verder het ontwerp-
gemeente-program. Als leden van het dage-
lijksch bestuur werden resp. herkozen en
gekozen de heeren Kleerekoper en Boek
man.
Tot leden van het P. B. werden gekozen
of herkozen de heeren ir. Albarda, Wi
baut, mr. van Eek, Vliegen, v. d. Kieft,
Bergmeijer, Drees en mevr. Suze Groene-
weg.
Aan het slot der middagvergadering werd
langdurig gesproken over de propagandisten
kwestie, die ten slotte opnieuw aan een
commissie werd opgedragen.
Vervolgens behandelde de heer A. ÏL
Gerhard het onderwijsrapport met dc re
solutie van het P. B.
Aangenomen werd een motie, waarbij be
paald wordt, dat het congres thans nog geen
uitspraak doet over de 6- of 7-jarige grond-
school.
Wegens het vergevorderde uur moest een
groot aantal punten van den beschrijvings
brief worden aangehouden.
Het comité tot huldiging van mgr. No-
lens bij gelegenheid van zijn 40-jarig priester
jubileum heeft besloten, dat het huldeblijk
zal wcrc'ej aangeboden Maandag 25 April
a.s., te 4 uur n.m., in de zaal van „Pulchri
Studio", Lange Voorhout 15, te 's-Graven-
hage.
Z. K. H. Prins Hendrik heeft het voor
nemen in het gebouw Pulchri Studio de
aanbieding bij te wonen van het huldeblijk
aan den minister van Staat, mgr. dr. Nolens.
lang stelde in letterkundige verecnigingen
en deze bestudeerd had, antwoordde de ac
teur:
„Zeker liet is een grootsche taak, de ver
schillende standen der maatschappij in
vriendschappelijke vcreeniging tot elkan
der te brengen."
„Met prijzenswaardige doeleinden."
„Om hun verstand te ontwikkelen."
„Om hun harten te verwarmen."
„Om hun nuttige kennis te doen verkrij
gen."
„En aangename gewaarwordingen bij hen
op te wekken."
„In één woord, om hen te onderrichten"^
zei de heer Hartopp.
„En hen te vermaken."
„Tc vermaken?" vroeg de burgemeester,
met een zweem van verwondering in zijn
stem.
Nu was ieder, die tot dc omgeving van
dien beminnelijken man behoorde, voort
durend op zijn hoede, om hem voor de scha
delijke gevolgen zijner eigen menschlievcnd-
heid te bewaren.
Zijn klerk dus, die vernam dat hij met een
vreemdeling in het spreekkamertje zat,
kreeg argwaan en trad binnen, onder voor-
wensel van inlichtingen fe vragen over een
bestelling van huiden, maar inderdaad, om
den indringer te overvallen en diens har
den uit de zakken van zijn Onvoorzichtige»
meester te houden.
(Wordt vervo.„u.)
