Courant
TWEEDE BtAD - WOENSDAG 20 APRIL-1927
RADIONIEUWS
Klavier en Radio.
r
Brengt de Piano-cavto
de oplossing?
3ij de technische om
wikkeling van de piano
van het clavecymbal tot
den modernen grooten
concertvleugel zien
wij het streven, de dem
ping van de trilling dei
snaren te verminderen.
De voorkeur van den
EEN NIEUWE VLEUGEL v» h„ SL W. MM te Roo.~d.il vo„, 1, Mi.si.-Cc.^egU, v.i DE OPENING VAN DE mLSWUKSCHEJIELJ^jdjhjR—Z- E,. —d ui, d.
Mill Hill. Op den steiger, links, de directeur, lather J.Schoenmaker en naast hem, father Simons met den
aannemer,
pianokunstenaar voor
den grooten concert
vleugel berust minder
op den krachtigen toon,
die bij den aanslag
wordt veroorzaakt, dan
op het feit, dat de too-
nen langer kunnen wor
den aangehouden, omdat
de trillende massa der
snaren zooveel grooter
is. Veel verder kan men
ehlcter in deze richting
niet gaan. De demping,
d. w. z. het geleidelijk
afnemen van de trilling
eener snaar is een na
tuurkundig verschijnsel,
waarmede men rekening
moet houden tenzij
men van buiten, in het
rhythme der trilling,
energie aan de snaar
toevoert, die de demping
vermindert. Niets ver
hindert ons zelf zooveel
energie toe te voeren,
dat de trilling in constan
te sterkte blijft bestaan.
Het instrument ver
liest dan natuurlijk den
eigenaardige pianoklank,
het krijgt eerder het ka
rakter van een orgel of
harmonium. Zulk een in
strument is thans door
de heeren Tournier en
Gavea te Parijs uitge
vonden, die het „piano
canto" noemden ten
gevolge van de zange
rige tonen, die 't voort,
brengt.
Het is geen wonder,
dat nu bij de radio
een ruime toepassing ge
maakt wordt van electri-
sche trillingen, wier
demping door de „terug
koppeling" wordt ver
minderd of opgeheven
de trillingen bij de
„piano-canto" niet op
mechanische, maar op
een dergelijke electrische
wijze worden versterkt.
De uitvinders van de
„pianocanto" pasten een.
kunstgreep toe, waar
door zij de kosten van
het instrument belang
rijk reduceerden, zoodat
het voor ca. 500.op
elke piano kan worden
aangebracht. Zij gaat uit
van een stel van slechts
12 „trillers", wier tril
lingsgetal overeenkomt
met dat van elk der 12
snaren van op één na de
laagste octaaf. Wel wordt
bij elke snaar van de
piano een ëlectro-mag-
neetje geplaatst.
De a's van alle octa
ven worden bijv. dooi
denzelfden wisselstroom
beïnvloed, die opgewekt
wordt door een a-triller
met 54 trilingen per se
conde. De een octaaf
hoogere a-snaar heeft 't
dubbele aantal trillingen,
maar het is, om deze
trilling in stand te hou
den, voldoende wanneer
de electro-magneet één
maal op elke twee tril
lingen de stalen snaar
aantrekt. Bij de normale
a met 435 trillingen ont
vangt de snaar dus maar
eens op de acht trillin
gen een stoot door den
daarbij behoorenden
electromagneet.
Dit meetrillen van een
snaar bij trillingen wier
aantal de helft, een vier
de enz. is van het eigen
trillingsgetal, is een be
kend verschijnsel, dat
men bij elke piano kan
constateeren.
Het hierboven in zijn
eenvoudigsten vorm be
schreven systeem, is door
de uitvinders nog in
menig opzicht geper-
fectionneerd, bijv. daar
door dat de „besturende
stroom" van laag tril
lingsgetal zoo wordt op
gewekt, dat zij verschil
lende der uit de radio
techniek bekende hoo
gere harmonische trillin-
i gen (meervoudige trillin
gen) bevat.
Daar de snaren van de
laagste octaaf met koper
draad omwonden zijn,
kunnen zij door de elec-
tromagneten niet be
ïnvloed worden. Men
zou ze moeten verruilen
tegen met ijzerdraad om
wonden snaren, maar
hierdoor zou het idee
van de tegenwoordige
uitvoering van de piano
canto verloren gaan, nl.
dat het toestel bij elke
normale piano of vleugel
kan worden ingebouwd,
zonder belangrijke ver
anderingen. Er moet ech
ter een afzonderlijke pe
daal worden aangebracht
waarmede men de sterk
te der trilling regelt.
Voor het bespelen
van de pianocante is de
techniek van het orgel
spel noodig.
De muziek, die voor
de piano is gecompo
neerd, leent zich over 't
algemeen niet voor dit
nieuwe instrument, daar
entegen wel begeleidings-
muziek en de pianobe
werkingen van orkest
muziek.
DE INTERNATIONALE VOETBALWEDSTRIJD TSJECHO-SLOWAKIJE—
NEDERLAND in het Stadion te Amsterdam. Druk werk voor het Tsjechische
doel, waarbij de 17-jarige keeper der 'gasten zich dapper weert.
81. De Hollandsche keeper Van der Meulen ziet" den eenen keer
voor de tegenpartij door het net glippen.
EEN MOMENT UIT DEN STRIJD. De Hollandsche speler Tap
passeert een der Tsjechische verdedigers.
DE GELDERSCHE KLOMPENMAKERIJ. Deze tak van industrie wordt in
de geheele provincie nog druk beoefend, al heeft men in den laatsten tijd
ook onder de malaise te lijden. De foto werd genomen te Leeuwen Beneden.
EEN TENTOONSTELLING VAN OOSTENRIJKSCHE SCHILDERKUNST werd dezer
drgen te Roermond onder groole belangstelling gehouden. Een der geëxposeerde doeken
van den schilder-Aurel Maray uit Budapest, voorstellende .„De H. Familie."
HERINNERINGSBORD. Door het bestuur der R.-K. Staats- f
partij, is aan Jhr. Mr. Ruys de Beerenbrouck ter gelegenheid
van diens 25-jarig huwelijksfeest het hierboven afgebeelde bord
aangeboden, dat vervaardigd werd in de bekende fabriek: de
Porceleinen Fles. Aan den achterkant staan de woorden: Het
bestuur der R.-K. Staatspartij aan zijn voorzitter Jhr. Mr. Ch.
J. M. Ruys de Beerenbrouck op diens zilveren huwelijksfeest,
1902—15 April 1927.
DE BLOEMENVELDEN. Tusschen Haarlem en Leiden staan de bloemenvelden weer in
vollen bloei en evenals de andere jaren gingen duizenden met Paschen deze pracht
bewonderen. Een schoon Hyacintenveld.
DE TSJECHO—HOLLAND VOETBALWEDSTRIJD. Een corner voor het
Tsjechische doel. Er wordt druk gearbeid om het leer „goed" te plaatsen.