Het Conflict in de Belgische
Druknijverheid.
io-Gmrosp.
FEUILLETON.
Vat zal hij er mee doen?
Een nieuw Belgisch bankbiljet; 10 Belga's De economische con
ferentie gisteren te Genève geopend met een toespraak van den Belgi
schen oud-premier Theunis. Nieuw bankschandaal te Weenen. De
benoeming der nieuwe kardinalen.
Onder de Radjo^berichten: De debatten in het Eflgelsche Lagerhuis
over de Vakvereenigingswet. De eerste redevoeringen ter Econo
mische Conferentie.
GEM. BUITENL. BERICHTEN
BINNENLANDSCH NIEUWS.
De verhouding tusschen
Nederland en België.
De 18e verjaardag van
Prinses Juliana.
Douane-onderzoek
in de treinen.
We leven, voorwaar, ten huidigen dage
onder een ongunstig gesternte.
Bij den reeds zoo nijpenden stoffelijken
nood, die langzaam maar zeker de scherpe
klauwen zijner tang dichtnijpt, en van heden
af reeds dreigend rijst aan de kim van de
wel nog verre wintermaanden, komt af en
toe de doodende s'.akingskwaal het econo
misch leven nog erger ontredderen. De
buiten ons bereik, en buiten onze schuld,
ons overvallende financieele teisteringen,
zijn waarachtig al zwaar en al sloopend ge
noeg, dan daW we ons nog de bedenkelijke
jrijheid moeten veroorloven uit eigen be
weging andere gevaren te doen ontstaan,
c'ie tot niet minder dan een ramp voor
gansch het volk kunnen voeren. Want een
■werkstaking, hoe gering en beperkt ook
soms bij haar uitbreken, grijpt doorgaans ge
weldig om zich heen, als een aanstekelijke
ziekte, wegens het nauw verband, dat alle
geledingen van hef maatschappelijk lichaam
doet lijden onder de verlamming van slechts
één orgaan.
\v ie kap voorzien, immers, wanneer en
waar het zpo pas uitgebroken con'iict in
de drukkersnijverheid zal eindigen? Zooals
hijna altijd, is de oorzark van dit uitbreken
weer van zeer twij.clach'ig rechtvaardig-
heidsallooi, en levens van zeer betwistbaar
belang. Tot neg toe bleef het, gelukkig, he-
perkt bij één krentendrukkerij. Doch het
feit, dat beide partijen stijf op hun stuk
blijven staan en van geen midden weg naar
verzoening willen hooren, wettigt van dag
tot dag meer de vrees, da! ook anderen,
buitenstaanders, er hij zullen betrokken
worden, door de onontwijkbare oms'andig-
heid van het welhaast stellen en uitvechten
der princ'.pes-quaestie.
Want het gaat in den grond om principes,
niet om loonsverbetering. Hr.t personeel van
't groo'e katholieke Fransche dagblad „Le
XXe Siècle", te Brussel, heeft het werk
neergelegd, omdat de clicheermatrijzen der
dagelijksche beurskwo'ceringen van Brussel
werden overgemaakt aan het Antwerpsch
liberaal Fransch dagblad „Le Matin".
Ondanks de aangegane overeenkomst, hcï.'t
de met het vervaardigen van die clicheer
matrijzen belas'e clicheur plots geweigerd,
dit werk nog tc verrichten, aanvoerende dat
zulks door het fypografensyndicaat niet lan
ger kon geduld, daar het leidde tot een ver-
nrpdering van den handenarbeid, en dus !ot
een vermindering van de wcrkmogelijk-
heden voor de belanghebbende ambachts
lieden.
Over bet loon werd niet gekibbeld. En
nog al begrijpelijk! Dit extra-werk werd
ook extra betaald, zoodat het weekloon
der clicheurs van de betrokken krapt
schommelde tusschen 350 en 4Q5 fr. per
week. Een bedrag, waarvoor duizenden
gediplomeerden graag hun heel wat mager
der wedde, in de nijverheid of de admini-
s'ra'ie zouden geven, en dat daarenboven
het door 't typografensyndicaat vastgestelde
loon nog' overtreft.
Het is dus enkel een strijd om 't grond
beginsel, dat er zooveel arbeidskrachten
[mogelijk aan 't werk dienen ges'eld, en dat
de werkgever het recht niet heeft, middelen
[tc zoeken en toe te passen, om de hoeveel-
[heid van die arbeidskrachten doelmatig te
bekrimpen.
Hier bevinden, naar algemeen gevpclsn,
de cischers zich op een voor hen zeer glib-
berirf terrein.
Als krach'igst argument tegen hun vorde-
Iriqg geldt nog niet zoozeer, dat hun loon
Ithans het tiendubbele bedraagt van het
Ivooroorlogsche, terwijl de inkomsten van de
jkran', van alle kran'en trouwens, ternau-
Iwcrnood vijf of zesmaal verdubbelden. Dit
Ikan de-noeds nog goedgepraat deer het
Idcen uitschijnen van den minderwaardigen
Itoestand, waarin vele ambsch'siicden vóór
Iden oorlog verkeerden, en op het redelijke,
lop het rechtvaardige dcr verdwijning van
liien toestand. Dat de intellectueelen daarbij
Ivèr ten acher blijven, dat die nu de paria's
lin gekleede jas zijn, is vooral te wijten aan
het gemis van da'genc, wat de sterke van
|de arbeidersklasse uitmaakt: organisatie.
Die organisatie is dan wis en zeker eep
I vooruitgang, heeft de voorheen verspreide,
hn aan uithui'ing door willekeurige werk-
I fevers blootstaande arbeiders, gegroepeerd
l ot een macht, die haar voorwaarden, haar
hischen stel!, en in staat is om ze ie doen
hanvaarden ook al komen er vaak andere
pelangen leelijk in 't gedrang.
Dat er met het aanwenden van die macht
piet roekeloos mag omgesprongen, hoeft
[een betoog. In onervaren of dwaze handen,
l:ou haar ten goede bedoelde invloed ras
oi een verwekker van onheil kunnen ont
harden. En naar van vele zijden betoogd
Ivordf, is zulks het geval in onderhavig con-
liet.
Want. zoo beweren de verdedigers van
ie betrokken krant, dit voertgeyen van
lichecrmajrijzen is eenvoudig een wijze
an samenwerking fot beperking der alge
meens onkosten, zóó ontzet'end hoog nog,
I het voor vele
minste, hoeft er schoon schip gemaakt met
alle samenwerkende vennootschappen, on
der meer met de coöperatieven, die wel de
meest algemeen verspreide uiting zijn van
den geest der samenwerking, tot bezuiniging
ten voordeele van hare leden.
Dit, en meer andere dergelijke redenen,
worden door de verdedigers van het ge
troffen dagblad aangevoerd. Redenen, die
niet zoo maar luchtig weg te praten 'zijn.
Het arbeidersperspneel van bedoelde krant
bleek dan ook niet erg in zijn schik met het
bevel tot slaking, door het bestuur van 't
mach'ig typografensyndicaat gegeven, maar
heeft toch, uit tucht, gehoorzaamd. Waar 't
bes'uur, in 'n onderhoud met de afgevaar
digden van bet syndicaat, wees op de grove
onregelmatigheid van die staking, konden
laatst genoemden niet anders dan zulks be
kennen; doch ze weigerden niettemin, hun
s'arre houding te verminderen. En toen er
dan door den dagbladdirecteur verklaard
werd, dat er onmogelijk aan 'n ongpgronden
eisch, bovendien nog gesteld in onregel
matige voorwaarden, gevolg kon gegeven
worden, aptwoordde een der syndicalis
tische leiders uitdagend:
V'/elnu. dan zal de macht beslissen."
Er werd en er wordt misschien wel waf
uit het oog verloren, dat hel nie* aan de
macht behoort, te beslissen, dat de macht
daartoe roeping noch bevoegdheid heeft.
Alleen het recht mag uitspraak doen. De
macht is niet méér dan een onderdanige
dinares van het recht. Of zou 't althans
mceten zijn. Waar nu het recht op het
tweede plan geduwd, en de macht vooraan
geplaatst wordt, bestaat er erns'ig gevaar,
dat in den aangebonden strijd niet het
recht, maar de macht het hooge woord
voere en overwinne. Dan is dit een nood
lottige zegepraal, zoowel voor de trjomfcer-
ders als voor de verslagenen.
Natuurlijk vindt de drieste draad van het
Typografen verbond warme voorstanders in
de socialistische pers, die hier een twee-
voudigen vijand den werkgever en den
katholiek in het haar kan zitten, en zulks
dan ook doet met hare gewone heftigheid
en partijdigheid. Vooral het roode hoofd
orgaan „Le Peuple" onderscheidt zich
daarin. Doch wat eenigszins de mate en de
waarde aangeeft van de rechtschapenheid
met welke de socialistische kranten het
katholieke dagblad bekampen, is het fei',
dat de gewraakte gewoonte van voortgeven
der clicheer-matrijzen ook bij ettelijke
andere bladen in zwang is, dat het ephtcr
die bladen niet ten grief wordt aangerekend
en.... dat een van die bladen „Le Peuple"
heetl
Nu mag het doek wel zakken.
Bij den aanvang van dit artikel, werd er
gerept van de oyereenkomsf, welke de
s'akingsepidemic heeft met de aans ekelijke
zipkten, wat betreft de snelheid en het ver
rassende van hare uitbreiding.
Zou het hier louter toeval zijn, dat van
daag ook in een ander centrum, namelijk te
Brugge, een conflictswolk hangt aan den
trans der verstandhouding tusschen patroons
en arbeiders van het typogravenvak?
lm de (jroote Cathar'ne-órukkerij
aldaar, worden sinds eenigen tijd verschil
lende ze machipes in werking gesteld, waar
van het behandelen veel schranderheid en
kennis verg'n. Herhaaldelijk werden ze op
volgend toevertrouwd aan vakmannen, aan
gesloten bij het Typografenverbond van
België. Doch telkens dienden ze wegens
onbevoegdheid ontslagen, zoodat ten laatste
het bestuur der drukkerij, geen genoegzaam
ervaren werklieden kunnende bekomen van
het Verbond zich genoodzaakt zag te zoe
ken naar andere krach'en, die ze dan ook
eindelijk te harer volle bevrediging vond.
Maar.
Maar die andere krachten waren, voor
eerst geen heroepstypografen. En vervol
gens, ze waren niet aangesloten bij het Ver
bond. Daarenboven, volgens het reglement
van 't Verbond, mag een typograaf slech's
na 't verrichten van vier jaar kaswerk, als
lynotypist optreden- En de aangeworven
nieuwe krachicn, intelleptucelen en daar
door vlug op de hoogte van het ingewik
kelde en delicate werk hadden slechts
enkele dagen stage gedaan!
Het arbeidersverbond heeft daarop geen
he*er antwoord gevonden, dan bet uitroe
pen der staking, voor de schuldige druk-
kerij.
Het kan niet ontkend: Flier staan andere
belangen op het spel, hier zijn andere
factors in besrokken. Mag men eenerzijds,
hrt den werkgever niet kwalijk nemen, dat
hij de hem noodige krachten huiten het Ver
bond aanwerft, waar het gebleken is. dat
het Verbond hem die niet geven kan of wil,
anderzijds moet het toegegeven, dat door
die handelwijze van den werkgever ook de
belangen van de vakmannen, ja heel het
5yndica|is'isch stelsel in -'t gedrang komen.
Doch of daar niets op te vinden was, ter
vrijwaring van die belangen en van dit stel
sel, dan dit <*evaarli'k tweesnijdend wapen;
de staking? En of de werkgevers daarvoor
buigen zal? En of dit een oplossing brengt
van het vraagstuk der bediening van de be
doelde machines?
De andere B'rugsche pa'rcons voelen zich,
door het ve'o dat hun confrater treft, even
eens bedreigd, en hebben, na ui'putting van
alle middelen tot overeenkoms', zich soli
dair met het bestuuf van do S'e. Ca'harins-
drukkerij verklaard. Dit stelt een ontslaan
van al de gesyndikeerden in 't verschiet
dus, het on* branden van den nijdigen strijd
over gansch het front.
Jammcrliik vooruitzicht, bijzonder wegens
de felle crisis welke, ook zonder die bewe
ring en ontreddering, de druknijverheid
sinds gc-uimen tijd doormaakt. En wat zal
er van de arbeiders geworden als de Brug-
sche patroons er in slagen bun plan, vrou
welijke elementen in de nlaats te stellen
uit te voeren? Dan beteekent dit, bij een
aangroei van verbittering, ook een aangroêi
van werkloosheid en van ellende.
Ter droeve illustrecring van dit nare tafe
reel kan er nog bijgevoegd, dat de staking
geleid wordt door een chei-lynotypist van
een Brusselschc krant, die, alhoewel zulks
verboden wordt door hef collectief con-
tdact, dat hij door anderen kost wat kost,
wij doen eerbiedigen, bij het stuk werkt....
De economische confe
rentie geopend.
De conferentie werd gisterenochtend ge
opend in tegenwoordigheid van de vertegen
woordigers van 50 staten, waaronder Ameri
ka, Rusland en Turkije als niet-bondsleden.
De voorzitter, de heer Theunis (de Bel
gische oud-premier), vestigde in zijn ope
ningsrede de aandacht op het Europeesche
karakter der nijpende economische wereld
problemen, tr.aar wees op den terugslag van
Eurcpa's moeilijkheden op andere wereld-
deelen, daarmede vermoedelijk op hét wel
varend Amerika doelend. Hij gaf een hel
dere uiteenzetting van de ontwikkeling der
economische stoornissen sedert den corlog en
wees nadrukkelijk op het contrast tusschen
den wensch van vele naties om „self suffi
cient" te zijn en tevens om afzet te vinden,
u'aden s-nds lang een buiten haar grenzen, voor haar producten,
voratcleu is op leven en doem. Die samen- Vervolgens waarschuwde hij ernstig tegen
verking bes gat op alle gebied en onder overdreven verwachtingen van deze confe-
11e vormen. Heel hot moderne economische rentie. Daarvoor dijn de problemen te inge-
3ven is er van ooortrokken. \/il men aan vvikkeld. Hij hoopte evenwel, dat uit de dis-
et bes uur van een blad het recht ontzeg- r.ussies rie r,nHf>r1incr<> afhanlrpliilrVtpirï Hor
van
len, het reeds voor eigen behoefte gebruikte
liatcriccl aan anderen over ie laten, ter
lpderlinge vermindering der verplelterende
lnkosten, dan moet men logischer wijze
[ien regel ook toepassen op al de iprich'in-
I en. waarbij d'1 Stelsel invoege is en die
laak ui'sluitend daarop steunen. Dan moet
let, bij voorbeeld aan landbouwers verho
len worden, pik- of dorschmachines te
[uren, daar zulks eenerzijds verhindert, da'
e machinefahrikant aan ieder hunner zijn
hes'ellen verkoopt, en anderzijds tien'allen
lmdarbciders het werk ontneem*, dat nu
[qor één machine verricht word:. Dan moet
[erder, aan handelaars het recht ontzegd
orden, gemeenschappelijke aankoopen en
lerzendingen te doen, to* bespreking van
likoopprijs en kosten. En dan, njet het
cussies de onderlinge afhankelijkheid der
naties opnieuw zou blijken. Ten slotte uitte
hij de hoop, dat de conferentie tusschen 21
en 28 Mei zou kunnen eindigen.
De Russische delegatie heeft opdracht
het standpunt van Sovjet-Rusland ten aan
zien van het probleem der economische
wereldcrisis te ontwikkelen, rapport uit te
brengen over de resultaten der sociaal-com
munistische practijk in het eigen land en
voorts het vraagstuk van de principieele
mogelijkheid dcr samenwerking van het
kapitalistisch en het socialistisch economisch
systeem ter sprake te brengen. De delegatie
meent speciaal met de Duitsche delegatie
nauw te kunnen samenwerken, daar de be
langen van beide landen h.i. in vele opzich
ten samengaan.
De a. s. vlootconferentie.
De Britsche draadlooze dienst meldt,
dat naast Bridgeman, den eersten lord der
admiraliteit, ook burggraaf Cecil, die Enge
land pp de voorbereidende ontwapenings
conferentie vertegenwoordigde, deel zal uit
maken van de Britsche delegatie ter drie-
rnogendheden-conferentie in zake de vloot,
half Juni te Genève te houden.
De toestand van Mac-
donald.
De geneesheeren hebben Ramsay Mac-
Donald, die zich nog in het ziekenhuis te
Philadelphia bevindt, verboden naar Enge
land te vertrekken. Hoewel de berichten,
dat zijn ziekte ernstig is, tegengesproken
worden, blijft de datum van zijn vertrek
onzeker.
Een nieuw bankschandaal
Uit Weenen wordt gemeld, dat een nieuw
bankschandaal aldaar groot opzien heeft ge
baard. De Graz-Köslacher n.ijntouwmaat-
schappij, een sedert 70 jaren bestaande on
derneming, is in financieele moeilijkheden
geraakt tengevolge van de mislukte specu
laties van haar directeur cfr. Wutfe. In de
inflatie-jaren had deze den bijnaam van den
Qcstenrijkschen Stinnes gekregen. Met twee
zwagers heeft hij de maatschappij een schade
berokkend, welker hoogte in de verschillende
berichten varieert tusschen 70 en 1Q0 millioen
schilling.
De nieuwe kardinalen.
De Italiaansche bladen melden, dat de
Paus in het a.s. consistorie ook den Italiaan
Nicotra en den Spanjaard Desamper tot
kardinalen zou benoemen.
Te Mechelen, de standplaats van mgr.
Van Roey, verklaart men niets te weten
omtrent diens a.s. benoeming tot kardinaal.
De Finsche President.
President Relander heeft wegens ziekte
de leiding der staatszaken overgedragen aan
min.-president Tanner.
De bezoeken, welke de koningin van
Denemarken en Noorwegen dezen zomer
aan Finland zouden brengen, zijn uitgesteld.
Een grensincident
Het blad „Nowosti" te Belgrado meldt,
dat er aan de Italiaansche grens bij Rakek
een gewapend conflict tusschen de Zuid-
Slavische grenswacht en de Italiaansche mi
litie heeft plaats gehad. Aan beide zijden
moeten vijf docden zijn gevallen.
Gisteravond was te bevoegder plaatse te
Belgrado omtrent het voorgevallene nog niets
bekend.
De Koningsquaestie.
De „Magyar Orszag" te Boedapest maakt
melding van geruchten over den terugkeer
van ex-keizerin Zita en haar zoon Otto naar
Hongarije, waarmee de reis van haar broeder,
prins Sixtus van Parma, naar Boedapest
in velband zou staan, die verleden week met
de regeering over hun terugkeer zou hebben
onderhandeld.
De strijd in Marokko.
De drie Spaansche colonnes, die gemeen
schappelijk in Marokko opereeren, ont
moetten slechts zwakken tegenstand. De
werspannige douars werden in brand ge
stolen.
De ontwapening der stammen duurt voort.
De vlaggenconferentie.
De Vlaggenconferentie, die ip April tot
een voorstel is gekomen van een vlag voor de
Unie, zal 14 Mei haar besprekingen weer
hervatten, ten einde haar werk te voltooien.
Zooals men weet, is het entyyerp der con
ferentie het Kruis van St. George met een
witten rand o'p een groen veld.
Uit Indië.
Naar aanleiding van het gerucht, dat een
Sikh-vrouw zou zijn belecdigd, had er in
Lahore een ernstige botsing plaats tusschen
Sikhs en Mohammedanen er werden twee
Mohammedanen gedood en vier ernstig
gewond. De stad is thans rustig, maar er
iólijft een geprikkelde toestand heerschen.
Een gedsdienstopstootje.
Een telegram uit Soerat meldt, dat feesten
ter herdenking van het feit, dat Sjiwadzji,
de leider der Mahratt^n, driehonderd jaar
geleden geboren werd, werden verstoord
door Mohammedanen, die Hindoes, toen
dezen op straat een processie hielden, met
steenen wierpen en aanvielen. De politie
werd gedwongen te vuren. Een persoon
werd gedood twee werden gewond.
De strijd in Nicaragua.
Er is een wapenstilstand van 48 uur ge
sloten, ten einde generaal Moncaaa, den
liberalen militairen leider, in staat te stellen
naar Tipitapa te vertrekken, ten einde te
ccnfereeren met Stimson, president Ccolid-
ge's persoonlijken vertegenwoordiger, die
naar Nicaragua is gekomen om te trachten
den vrede tusschen conservatieven en libe
ralen tot stand te brengen.
De Japanschc regeerings-
politiek.
De gisteren gehouden ministerconferentie
is het er formeel over eens geworden de poli
tiek der vorige regeering te bevestigen en te
aanvaarden en de drie-mogendheden-cqn-
ferentie inzake de ontwapening bij te wonen.
Uit China.
Op den Jangtse.
Het schieten met geweren op Britsche
oorlogsschepen op den Jangtse duurde gis
teren voort. Twee schepen werden geraakt,
een bij Nanking en een bij Kiang-yin. Er
was één gewonde.
De houding van Amerika.
Kellogg, de minister van buitenlandsche
zakqn der V.S., heeft beslist het ook door
ons vermelde bericht uit Tokio tegengespro
ken, dat de gezant der V. S. te Peking, Mac-
Murray, zijn ontslag zou hebben genomen.
Op het Witte Huis werd te verstaan ge
geven, dat president Coolidge er, voorzoover
Eet de V. S. betrof, geen voordeel in zag een
nieuwe nota aan de Kantcnneesche regee
ring te zenden. Er werd op gewezen, dat
hoewel Amerika bereid is ieder door de an
dere mogendheden geopperd denkbeeld no
pens verdere briefwisseling met de Chineesche
autoriteiten te overwegen, de regeering der
V. S. geen bericht had ontvangen dat deze
regeeringen een nieuwe nqta wenschten te
zenden.
Een Sovjetstelsel te Nan
king
Volgens Chineesche telegrarnmen uit Nan
king is daar dezer dagen het sowjetstelsel
voor de regeering over de provincie Kiang-
soe (waarvan Nanking de hoofdstad is) in
gewijd door de benoeming van tien commis
sarissen o.w. mejuffrouw Tsjeng Joe Hsien,
de eerste vrouwelijke advocaat van China,
aan wie onlanrs werd toegestaan voor de
rechtbank te Sjhanghai op te treden.
EEN NIEUW BELGISCH BANK-
f BILLET.
Gisteren bracht de Nationale Bank bil
jetten van tien BeLa's (50 frs.) in omloop.
Zij zijn van hetzelfde type als die van 100
Belga's. In den loop van dit jaar zullen nog
bil letten van 20 en 200 Belga's in omloop
worden gebracht.
QERMAINE BERTON.
Geruimen tijd hadden we den naam dezer
anarchiste niét meer in de Fransche bladen
gelezen. Men herimwt zich het misdadige
jonge meirje, dat eenige jaren geleden Léon
Daudet wilde vermoorden, doch Marice
Plateau, den secretaris der Action Fran?aise,
doodschoot. Zij bleek een der militantste
figuren uit anarchisten en communisten te
zijn, leidde een zedeloos en avontuurlijk
bestaan-
Naar aanleiding van de 1 Mei-viering
vinden v:e haar naam wederom vermeld.
De „Oeuire" had verteld dat zij met eenige
anarchisten de tribune op de Butte du Cham-
peau-Rouge tijdens de meeting had willen
bestormen. Haar echtgenoot, de kunst
schilder Kharis, deelt het blad echter mede
dat Germaine niet alleen sedert eenige dagen
ziek is, maar sinds twee jaren met alle poli
tieke kringen, anarchistische en andere heeft
gebroken, zulks ten gevolge eener volkomen
wijziging harer meening.
UITLEVERING VAN EEN OPLICH
TER.
De door Parijs gevraagde uitlevering van
den eenige weken geleden te Berlijn gearre
steerden juweelensmokkelaar Brickner is
toegestaan. Brickner heeft in 1925 te Parijs
een Indisc'.en paarlenhandelaar 1300 kost
bare paarlen afhandig gemaakt.
DE „SUFFREN".
In Brest is gLteren in tegenwoordigheid
van Leygues, den minister van marine, de
„Suffren" te water gelaten, een nieuwe
kruiser van 10.000 tonde voornaamste
bewapening wordt gevormd door acht 203
mm-Janonnen.
De „Suffren" is het derde schip van de
drie kruisers, die krachtens het marine-pro
gram werden gebouwd.
Een aanzienlijk Nederlander, te Brussel
gevestigd, schrijit van daar:
,Het verdriet mij te zien en te hooren, hoe
hier naar aanleiding van het ve worpen
Verdrag op de meest kwaadwillige wijze
tegen ons, Nederlanders, gelasterd wordt
en ho'e men van zekere zijde het onmoge
lijke doet om een oorlogsstemming tegen
Nederland te verwekken. Ik betreur het,
nog mee-, dat noch vanwege onze regee
ring noch van de zijde onzer persagent
schappen iets gedaan wordt, om daartegen
cp te komen.
Als een staaltje der klaarblijkelijk op
zettelijke ophitsing met alle ook de meest
ongeooiloofce middelen, wijis ik op het af
drukken in de kranten alhier van een
voorstelling op een briefkaart, die in 1919
we d uitgegeven in Nederland tegen het
Belgisch annexionnisme en die nu met het
onderschrift, dat het tegen het openhouden
dej- Schelde gaat dus met een imriricRnd
commentaar wordt gereproduceerd.
Trouwens geheel de atmosfeer wordt hoe
langer hoe meer vergjftigd. Voor een paar
dagen reisde ik nog (pet een PaUr char
mante handelsvrienden van ipe, een paar
Walen, die met een stalen gezicht volhiel
den, dat de Duitschers hij het einde yan
den oorlog met ik weet niet hoeveel oor
logsbuit door Nederlandsch Limburg wa en
teruggetrokken op de beruchte vergade
ring, waar door den heer Rctsaert bedoelde
valsche voorstelling vertoond is, werd door
een ander gesproken van voor 20 millioen
franks! terwijl over datzelfde thema de
„Indépendance" voor een paar weken fan
taseerde, dat Maarschalk Foch al reeds in
die dagen verlof gegeyen had, de Duitschers
op Nederlandsch grondgebied te vervolgen,
ware niet de Amerikaansche generalissimus
er tusschen gekomen!
En wij in Nederland zwijgen, wij zwijgen
en laten de Franschschrijvende bladen maar
gif spuwen, waartegen een enkel meer wel
willend artikel in de Vlaamsche „Standaard"
qf eenig ander Vlaamschschriivend blad
niets Uithaalt en zelfs, wanneer het over
dreven wordt, zooals in de activistische
pers, adres de Schelde eerder kwaad
doet dan goed. Het is voor mij als particu
lier niet mogelijk de noodige gegevens bij
de hand tc hebben om aan die lasteringen
een einde te maken, of althans ten spoe
digste een behoorlijke tegenspraak in die
bladen te doen verschijnen; ik zon het
anders zonder eenigen twijfel doen, daar ben
ik militant genoeg voor. Mijn vraag is alleen;
Acht zich in Nederland geen vaderlander,
noch regeering, noch persagentschap, noch
cenig invloedrijk man bereid en in staat daar
voor te zorgen, of ipeent men dat onnoodig?
lp het eerste geval, verschaffe men aan in
België wenende, actieve Nederlanders het
materiaal, noodig voor de tegenspraak, en
zij zullen den weg wel vinden, om den las
ter te achterhalen.
Want wij kunnen do-en, wat we willen,
om de verhouding tusschen Noord en Zuid
beter te maken, wanneer en zoolang we
niet actief werken en dat vooral doen in en
door de Franschschrijvende pers, zoolang zal
het toch njet gaan. Als het Vlaamsch wezen
reed» voor een deel der Belgen een teekep
van minachting is, dan is het duidelijk, dat
het Nederlandsch-zijn nog veel erger schijnt.
Dat zou niet het geval zijn geworden, wan
neer we niet steeds verzuimd -hadden, ook
de Franschspreker.de Belgen te bereiken.
Nu hebben die nooit iets van Nederland
gehoord, tenzij iels ongunstigs. Niemand
neemt de verdediging van ons land op zich
in de Fransch-schrijvende pers. Wij zijn de
kooplieden, die België tijdens dep oorlog
hebben uitgebuit en de Duitschers hebben
gevoed; wij hebben de Duitschers tweemaal
zelfs door Limburg laten trekken; wij hou
den de Schelde gesloten; wij steunen den
Duitscher nog eiken dag enz. enz. Nooit
hoort men aan die zijde, wat Nederland
voor België deed; nooit de geschiedenis,
de ware dan van de Schelde; npoit
iets van het annexianisme hoe kan het
anders dan dat de hevolking, welke die
pers leest, anti-Nederlandsch is in merg en
been!
Sommige Nede-landsche bladen trekken
anti-Nederlandscbe uitingen als de bewuste
protestmeeting hier ep de invasies in en
boven Limburg liefst in het belachelijke.
Dat is ook een manier van doen. maar m.i.
deugt zij niet. Ik ben werkelijk niet bang
voor een oorlog met België over de Schelde
af over ecnig verlangen van België, om een
stukje van ops land te bemachtigen, maar
VRIJDAG 6 MEI.
HILVERSUM 1050 M. 12.00 PcK::c-
ber. 12.352.C0 Lunchmuziek dcor het
Triancn-Trio. 5.006.45 Concert dcor
het H. D. O.-kwartet. Mevr. Kanne Blco-
ker-zaneeres. 6.457.45 Engelsclle les
sen. 7.45"Politieber. 8.10 Les vanwege
het Onderwijsfonds vcor de Binnenvaart.
Hr. F. J. v. Efferen, over Ligplaats voor
onderwijs van de schipperskinderen.
8.35 Concert door het H. D. O.-orkest o. 1.
v. Nico Treep. Solisten Mevr. Sophie
Haase-Pieneman-sopraan. 10.30 Pers-
ber. Eugenia Weilerscn-viool. A. d. vleugel
Joh. Röntgen.
DAVENTRY 1600 M. 10.20 Daventry-
kwartet en solisten (contra alt-bariton
piano). 11.50 Orgelconcert. 12.2C
I.20 Orkestconcert. 2.15 Voorlezing
An Inland voyage. 2.20 Lezing How
English laws are made. 2.50 Lezing
Let us go round the world. 3.05 Vclks-
en dansmuziek. 4.05 Vocaal concert
(sopraan). 4.35 Kinderuurtje. 5.20
Orkestconcert. 5.50 Tijds., weerb.,
nieuws. 6.15 Orkestconcert. 6.20
Lezing Seen on the screen. 6.35 Mac
Dowell's pianomuziek. 6.45 Lezing
A hundred years of working-class pro
gress. 7.05 Variété (UUulele-liedjes a. s.
piano-hunorist-banjo en guitaar). 8.05
Speeches a. h. diner van de Royal Society
of St. George. 8.50 Weerb., nieuws.
9.10 Variété. Muziek en zang. 9.35 Mu
ziek van E. Austin. A. Cranmer-bariton.
W. Primrose-viool, A. Gauntiett-cello. R.
Walthew-piano, en de componist. 10.20
Dansmuziek. 11.2012.50 Dansmuziek.
PARYS „RADIO-PARIS" 1750 M. 9.50
10.20 Concert. 11.501.10 Orkest-
concert. 4.05—4.55 Concert. Declama
tie, zang, piano- en vioolmuziek. 7.50
9.30 Concert. Orkest en solisten.
LANGENBERG 469 M. 12.25—1.25
Solistenconcert (viool-cello-piano). 4.20
5.20 Kamermuziek. C. v. Conta-sopraan.
E. Grape-piano. 7.509.50 Vroolijke
avond. Öberschlesisch kwartet 92-tenoren-
bas-bariton). 10.0511.20 Dansmuziek.
KONIGSWUSTERHAUSEN 1250 M. en
BERLIJN 484 en 566 M. 2.20—6.40
Lezingen en lessen. -6.50 „Freischutz"
opera in 3 acten van Weber. Daarna con
cert. Orkest en E. Fredrik-zangeres.
II.50 Sluiten.
HAMBURG 394.7 M. 1.25—2.05 Ka
mermuziek. 3.354.20 Goethe-baila-
den. 4.205.15 Dansmuziek. 5.20
6.10 Vraolijk concert. 6.45 „Die tote
Stadt", opera in 3 acten. Daarna tot 11.10
Dansmuziek.
BRUSSEL 509 M. 4.20—5.20 Dansmu
ziek. 7.20 Werken van Beethoven. Drie
koren. 7.50 Les. 8.05 Orgelmuziek.
8.3Q Orkestconcert. 8.35 Gramo-
fconmuziek. 8.509.20 Vlaamsche lite
ratuur.
waar ik bang voor ben is, dat we blijven
leven naast elkander als slechte buren, die
elkaar niet kunnen zetten; dat Nederland-
sche burgers hier beschouwd zullen worden
in de toekomst, zooals ze dat nu zijn
als niet veel beter en misschien nog slech
ter dan de beruchte .boches"! Niemand zal
willen bevyeren, dat dit een gewenschte
toestand is, en daarom moet ande-s dan
met een schouderophalen of met het in-
het-belachelijke-trekken de anti-Nederland-
sche campagne in België worden bestreden!
Aanbieding van een gedenkpenning.
H. K. H. Prinses Juliana heeft in het
paleis aan het Noordeinde in Den Haag een
deputatie ontvangen van het bestuur uit de
vereeniging voor Penningkunst, bestaande
qit de heoren C. G. Vatier Krane, voorzitter
en A. G. van Kerkwijk, secretaris, die aan
de Prihses de eerste afslagen kwamen aan
bieden van een penning, welken de vereeni-,
ging heeft doen slaan bij de Koninklijke
Begeer naar het model van Toon Dupuis en
Jac. J. van Goor.
De beide heeren werden ontvangen in
tegenwoordigheid van baronesse Bentinck,
hofdrnne der Prinses, mr. graaf Lynden van
Sandenburg en mr. baron Baud.
Bij de annbieding lichtte de heer Vatieé
Krane met enkele woorden het geschenk
toe.
Bij het onderhoud met de heeren Vatier
Krane en Van Kerkwijk, dat op de aan
bieding volgde, betoonde Prinses Juliana1
?ich zeer erkentelijk voor den penning en
informeerde zij belangstellend naar 't werk
•ran de Vereeniging voor Penningkunst
Fen verzoek van de Rotterdamsche Kamer
van Koophandel afgewezen,
In de gehouden vergadering van de Ka
mer van Koophandel te Rotterdam deelde
de voorzitter mede, dat de Kamer zich tot
den minister w.n Financiën heeft gewend,
met het verzoek te willen bevorderen, dat
gedurende de maanden, waarin een recht-
streeksche spoorwegverbinding tusschen ons
land en Bazel bestaat, het douane-onderzoek
zonder oponthoud aan de grens in den trein
zal pkiafs vinden. De Kamer heeft deze
stan gedaan naar aanleiding van een actie,
welke de K. v. K. te Straatsburg voert tot
het sneller maken van deze spoorverbinding.
De minister van Financiën heeft thans
aan cle Kamer hericht. gezonden, d,a.t de
directie van de Nederlandsche Spoorwegen
nfkeerig is van het nemen yan. den gevraag-
den maatregel, daar de bedoelde treinen
dan niet zouden kunnen stoppen te Roo
sendaal en te Dordrecht, hetgeen tenge
volge zou hebben, dat ten behoeve van
reizigers, bestemd voor de richting Zeeland
en Rreda en voor Dordrecht afzonderlijke
treinen zouden moeten riiden, omdat deze
reizigers bij overgang op bestaande treinen
ruim anderhalf uur later op hun bestemming
zouden aarkrmen.
Vrij bewerkt caar BULLWER LYTTON S
„What will be do with it",
door JOS. P. H. HAJ4ERS.
|t
Daar vloog eensklaps de deur open en
len klerk die hem vyilde aandienen, op zij-
|e duwend, stoof de heer Chapman in eigen
Jersoon de kamer in. Hij had klaarblijke-
Ijk verwacht den burgemeester alleen te
linden, want op het gezicht van al die men-
Lhen hield hij zich in en'bleef sprakeloos
lp den drempel staan. Het publiek in het
lantoor van den burgemeester, was gedu
imde het eerste oogenbliki #n'et minder ver
laasd en niet minder stom, maar herstelde
l.ch spoedig. Voor velen was het een ge-
loegen, den man te ontmoeten en geluk te
1 enschen, die hen den vorigen avond zoo
rngenaam had bezjg gehouden. Een ver-
lihiHende gljmlach verhelderde veler ge-
I.at en menige hand werd hem vriendschap-
lelijk toegestoken. Het regende korte,
1 aar hartelijke complimenten en dringen-
s aanzoeken, om zijn voorstellingen voor
n grooter publiek te herhalen. De acteur
ond daar met den hoed in de h"nd, werk-
higelijk met zijn mouw oyer den bol strij
kend. Hij wist niet wat te antwoorden. Nu
stond de burgemeester op en trad naar vo
ren: „Lieve vrienden," zeide hij zacht „de
heer Chapman komt hier volgens afspraak.
Misschien heeft hij me iets in vertrouwen
mede te declen."
De bezoekers blazen nu den aftocht. Toen
de deur achter den laatsten gesloten was,
nam Hartropp den acteur, die afs wezenloos
voor hem stond bij de hand en leide hem
vriendschappelijk naar zijn eigen armstoel
bij de tafel. Waife viel in den stoel neder,
nog altijd zonder te spreken.
„Wat deert u?" roep de burgemeester".
Wat is er gebeurd?"
Ze is hard ?iek; niet bpiten gevaar", luid
de het antwoord. „Dr. Gill zegt het".
„Uwe kleine meid in gevaar! Kom, kom
de doctoren overdrijven altijd om meer eer
genezing te hebben. Niet dat ik de ver
dienste van Dr. Gill wil verkleinen; hij is
mijn stadgenoot en een heel knap man.
Maar het is toch een gewoonte van ge
neesheeren om luchtig te spreken wanneet
iemand in gevaarlijken toestand verkeert
en zeer ernstig te kijken, wanneer er geen
gevaar hestaat.''
„Denkt ge dat?" Vroeg Waife hoopvol;
„ge hebt zelf kinderen, mijnheer? Ook van
haar leeftijd? Niet waar?"
„Ja, en ik heb wel verstand van kinderen,
ik geloof nog meer dan mijn vrouw. Wat
scheelt uw kleindochtertje?"
„De dokter zegt dat het sluipkoortsen
zijn".
„Veroorzaakt door overspanning, zenu
wen misschien?"
„Ja, dat zegt hij overspannen zenuwen."
,.i Vlugger kinderen, met een gevoelig gestel
die te vroeg aan hevige aandoeningen
worden blootgesteld zijn altijd zeer vatbaar
voor dergelijke ziekten. Mijn derde doch
tertje Marianna, kreeg sluipkoortsen ver
oorzaakt door zenuwachtige overspanning
bij het mededingen naar een prijs op
school."
„En is zij, er aan gestorven, mijnheer?"
vroeg de acteur in spanning.
„Goddank niet. Ik heb haar van school
genomen, haar de zorg voor de kippen op
gedragen, alle Fransche lessen verboden,
haqr Engelsche lichaamsoefeningen laten
nemen en haar op een ezel laten rijden. Zij
is nu een heel ander kind, met wangen zoo
rood als een belle-fleur en zoo stevig als
kaatsbal."
,,Ik zal kippen gaan houden", riep Waife,
„ik zal een ezel koopen. O mijnheer! gij
denkt toch niet dat zij nu reeüs naar den
hemel zal gaan en mij hier alleen laten?"
„Niet indien gij haar rust en kalmte geeft.
Maar geen overspanning, geen tooneelvuor-
stellingen."
Waife stond op, haalde een hoop geld uit
zim zakken, legde het op tafel en vroeg:
„Wilt ge zoo vriendelijk zijn, mijnheer, uit
geld te tellen, zoudt ge niet denken, dat U*t
genoeg is om haar hier in den omtreK een
aangenaam verblijf te bezorgen tot ztj we
der geheel aangesterkt is? Een verblijf met
groene weiden, daar houdt zij zoo veel van,
en een boerenhoeve met kippen, ot-schoon
wij eenige dagen geleden ons verblijf op
hielden bij een gcede vrouw die kippen
hield en Sofie niet veel voor kippen scneen
te voelen. Een kanarievogel is beter voor
de gezelligheid, en..."
„Wel wel, en wat zoudt gij gaan doen?'
vroeg de burgemeester.
„Ik en de hond zouden een poosje in
deze streken rondzweryep."
..En ccmedie stielen?"
Dat geld, mijnheer, zal niet altjjd duren,
cn wat kunnen wij doen ik en de hom:, om
meer geld voor haar in te zamelen?"
De heer Hartopp drukte den acteur met
warmte de hand. Gij zijt een goed mensch.
Ik ben er zeker van gij kunt geen dingen ge
daan hebben, die gij vreezen zoudt mij te
bekennen. Maak mij tot uw vertrouwde, dan
kan ik misschien geschikte bezigheid voor u
vinden en hehoelt gij niet van uw kleine
meid te scheiden."
„Van haar scheiden!" riep Waife als in
wanhoop; „ik zou haar enkel voor een dag
of wat verlaten, totdat zij weer hersteld is.
Dit geld zou haar kunnen onderhouden; hoe
lang? Twee maanden drie, hoe lang? De
dokter zou niet veel rekenen."
„Gij wilt mij dus uw vertrouwen niet
schenken?" vroeg Hartopp. „Hebt gij geen
vrienden, niet één, om een goed woord voor
u te spreken?"
„Wie spreekt u van mij", mijnheer?" ant
woordde Waife, hooghartig; „ik spreek van
mijn onschuldig kind. Heeft zij een aanbe
veling noodig? De hemel keett die op haar
gezicht geschreven."
„Hartopp drong niet meer aan, het speet
den braven man dat zijn bezoeker zoo hard
nekkig vermeed eenig inlichting aangaande
zijn persoon en zijn levenswijze te geven;
want de burgemeester zou wel werk heb
ben kunnen vinden voor zulk een beschaafd
man, met zqoveal talenten als waarvan
Waife de blijken had gegeven. Maar aan
dat werk zouden verantwoordelijkheid en
vertrouwen verbonden zijn. Hoe kon hij er
een man voor aanbevelen, van wiens leven
en omstandigheden men niets te weten kan
komen, een man, voor wien niemand in
stond. En Waife boezemde hem zooveel
belangstelling in.
Wij hebben het allen ondervonden, dal er
sommige menschen zijn, door wie wij ons
tot een onverklaarbare sympathie voelen
aangetrokken; het is iets in de manieren
van zoo iemand, in zijn gelaatstrekken of in
den toon zijner stem. Als er vijftig sollici
tanten zijn naar eep betrekking, welke wij
te vergeven hebben, wint een van de vijftig
onze voorkeur op hqt eerste gezicht. Wij
kunnen evenmin zeggen waarom wij van een
man houden, als we kunnen verklaren,
waarom wij verliefd worden op een vrouw,
in wie niemand anders eenige bekoorlijkheid
zou ontdekken.
Op de haardplaat, in zijn klein bureau,
stond burgemeester Hartopp en zag met een
soort eerbied, waarvan hij zich zelven geen
rekenschap geven kon op den hulpeloozen
man voor hem. Eindelijk verbrak hij z'n
zwijgen.
„Ik kan mi> het recht niet aanmaiiUen om
u noj( langer te ondervragen, mijnheer Chap
man' zeide hij; „maar ik behoef iemand die
zooveel van de wereld weet als gij, niet te
zeggen, dat uw zwijgen mij van de macht
berooft om U te helpen. Wij zullen daar met
meer op terugkomen. Maar stel u gerust om
trent uw kleine meid. Alhans voor het
tegenwoordige. Ik zal haar naar mijn boer
derij hrengen. De vrouw van mijp pachter,
een vriendelijk mensch, zal voor haar zor
gen terwijl gij afwezig zijt. Dit geld zult gij
zelf noodig hebben; uw kleinkind zal u niets
kosten. Dat is d«s afgesproken. Laat mij
maar eens naar haar komen kijken. Ik ben
zelf zoo wat een halve dokter.
Ik munt niet door boekengeleerdheid
uit mijnheer Chapman, maar wat mijn prac-
tische kwalen betreft, zoo zegt mijn vrouw,
dat zij de kleinen nog liever aan mij dan
aan Dr. Gill toevertrouwt. Ik zal dus naar
het kind komen zien. Maar nu ik er over
denk, ging Hartopp voort", „als gij toch
volstrekt comedie spelen moet, waarom
zoudt ge dan niet eenigen tijd in Gatesburg
blijven? Gij kunt in deze stad meer vem
dienen dan elders.
(Wordt vervolgd).
I
