Radio-Omroep.
Wat zal hn er mee doen?
De ziekte van Ramsay MacDonald. Moet naar een nieuwen partij
leider worden uitgezien? De Stahlhelmdag. De intocht der honderd
duizenden te Berlijn. De Economische Conferentie. De Russen aan het
woord. Een rede van Serrarens. Oudegeest en Colijn tot vice-presidenten
gekozen.
GEM. BUITENL. BERICHTEN.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
Het nieuwe motor- en rijwiel
reglement.
Het zilveren jubileum
der Staatsmijnen.
Een eigen spoorlijn van
de Staatsmijnen.
Duizend woningen ooor Je huis-
vesting van kelder- en krot
bewoners.
FEUILLETON.
Unï2*l
Ramsay Mac Donald.
In de Britsche Arbeiderspartij is men niet
gerust over de berichten betreffende den
gezondheidstoestand van Ramsay Mac Do
nald. De mogelijkheid wordt onder het oog
gezien, dat er een opvolger voor Mac Donald
a's leider van de Arbeiderspartij zal moeten
worden gevonden. Hij is de laatste jaren reeds
sukkelend geweest en het is niet onmoge-
l'jk» dat hij na zijn terugkeer als leider zal
aftreden. Als men voor het oogenblik de
extremisten Maxton en Wheatley buiten
beschouwing laat, schijnt het dat de keus
tooet vallen tusschen Thomas, Snowden en
Henderson. Snowdens uitnemende parle-
TOentsrede over het vakvereenigingsontwerp
Wordt als een teeken beschouwd, dat hij
als ernstig mededinger voor het leiderschap
jo aanmerking wenscht te komen. Arthur
Henderson is echter bij alle fracties van
het parlement populair en hij is reeds lei—
der van de partij geweest. Ook de extre
mist Maxton is in het Huis een spreker,
die zeer populair is en dien men zeer gaar-
Oe hoort. Voor het leiderschap zijn echter
*>in denkbeelden den gematigden wel wat
te wild.
De Stahlhelmdag.
De tienduizenden leden van de Stahlhelm,
fit alle deelen van het rijk in Berlijn
samengestroomd, gingen in groote massa op.
Overal ziet men de z.g. Uberfallkommandos
Vrachtauto's, volgepropt met Schupo, door
de straten rijden, overal politiepatrouilles,
uitgerust met karabijnen en patroontasschen.
Aan de verschillende Berlijnsche stations
Xijn Zaterdagavond tweehonderd duizend
Stahlhelmmannen aangekomen, uit Oost en
West en Zuid en Noord. De hoofdmacht
echter wordt pas in den loop van den nacht
Verwacht.
Het grootste gedeelte van de betoogers is
Zaterdagnacht en Zondagmorgen vroeg ge
komen en vertrekt onmiddellijk na afloop van
de betooging, die Zondagmiddag in den Lust-
Earten tegenover het voormalig keizerlijk
paleis wordt gehouden, weer uit Berlijn.
Zaterdagavond hebben er in het stadion,
dat een half uur buiten de stad midden in het
bosch gelegen is, een taptoe, en vaandel-
defilé, vuurwerk enz. plaats gehad.
Het station zelf, dat ongeveer 60.000 per
sonen kan bergen, was tot de laatste plaats
uitverkocht en tienduizenden verdrongen
Xich buiten de groote ovaal, om tenminste
de oude militaire marschen nog eens te hoo-
r«n spelen en misschien een glimp op te van
gen van het vaandel-defilé.
Een vliegtuig, dat even vóór het begin
Van de taptoe, rijk met zwart-wit-roode vlag
gen versierd, boven het station zweefde,
Werd door de menschenmenigten geestdrif
tig toegejuicht.
De Nobelprijs van Stre-
semann.
Sedert eenige dagen vertoeft de heer Nobel,
erfgenaam van den Zweedschen grootindu
strieel en pacifist, die de Nobelstichting heeft
opgericht, te Berlijn. Hij heeft een bespreking
gehad met dr. Stresemann en hem verzocht
het tijdstip vast te stellen, waarop hij de in
de statuten voorgeschreven lezing zal hou
den. Stresemann heeft toegezegd op 23 Juni
te Oslo te zullen spreken. De minister zal
°ok zijn vacantie in Scandinavië doorbrengen.
De Economische con
ferentie. De rede van
Tsjoean Tsjao.
China is een rijk land. Het heeft behoefte
aan kapitaal, maar de regeering en de Chi-
Ueesche natie zullen stellig aarzelen buiten-
landsch kapitaal te gebruiken, uit vrees,
dat de nationale vlag der kapitalisten slechts
de in het land belegde dollars zal dienen.
Spr. verklaart, dat zijn landgenooten een
conservatief ras zijn. Weldra zal in China
de eenheid zijn hersteld. Wanneer de Chi-
Ueesche troepen zullen zijn gedemobiliseerd,
kal het probleem der werkloosheid nog moei-
hjker worden. De eenige oplossing schijnt
Je Zijn de volkomen industrialisatie van het
Hnd met medewerking van de vreemde mo
gendheden en na opheffing derhuidige
économische beperkingen.
De rede van den Rus
Sokolnikof.
De in groote spanning verwachte rede van
den Russischen gedelegeerde Sokolnikof,
bracht zeer belangwekkende mededeelingen
?ver den stand van het economische leven
ln de Unie van Russische Sovjet-Republieken.
Spreker betoogde, dat de pessimistische
voorspellingen in zake den aanstaanden
ondergang van Ruslands volkshuishouding
geenszins in vervulling zijn gegaan, maar dat
integendeel de productie in den loop der
Jongste jaren juist aanmerkelijk toegenomen
ïs* De aanvankelijke, geweldige moeilijkhe
den, waarop de tegenstanders van Sovjet-
Rusland hebben gewezen in verband met
de conferenties van Genua en 's-Graven-
hage, waren volgens spreker niet toe te
schrijven aan de socialistische beginselen,
maar aan de groote verwoestingen, welke
het gevolg waren van den wereldoorlog en
van de interventie der kapitalistische mogend
heden in Rusland.
De groei der Russische industrie gaat, toe
gegeven, in een langzaam tempo, maar vol
gens bepaalde, door de regeeringsautoriteiten
nauwkeurig aangegeven plannen. Men heeft
er, in grooten omvang en met succes, naar
gestreefd om de nijverheid naar streng weten
schappelijke beginselen te bevorderen, In
tal van takken van nijverheid is de productie
reeds grooter dan vóór den wereldoorlog,
en dit uitsluitend dank zij de eigen inspan
ning van het Riussische volk en zijn leiders.
Een groot deel van het beschikbare kapitaal
is, zoo deelde spr, mede, gebruikt tot ver
nieuwing van de technische uitrusting der
fabrieken.
De actieve deelneming der arbeidersmas
sa's aan de productie is verzekerd. Het
stoffelijk en geestelijk peil der arbeiders en
boeren is verhoogd. De nog bestaande werk
loosheid heeft andere oorzaken dan in de
landen van West- en Midden-Europa, en is
toe te schrijven aan de politiek van wan
trouwen der kapitalistische mogendheden
en aan Ruslands afsluiting van de rest van
de wereld.
Het is een feit, dat Rusland's buitenland-
sche handel aanmerkelijk geringer is dan
vóór den oorlog; hij bedraagt slechts 40%
van het voor-oorlogsche totaal. Dit is echter
niet toe te schrijven aan het staatsmonopolie
van den buitenlandschen handel, maar aan
de toeneming van het binnenlandsch ver
bruik van landbouw- en nijverheidsproducten.
Aan het slot zijn door heel de conferentie
met buitengewone belangstelling aangehoord
betoog, gaf Sokolnikof uiting aan de hoop,
dat de kapitalistische landen nauwere eco
nomische betrekkingen met Sovjet-Rusland
Zullen aanknoopen, waardoor men een groo
ten dienst zou bewijzen zoowel aan de wel
vaart van alle landen als aan de beveiliging
van den wereldvrede. Een accoord met
Sovjet-Rusland zou voor de buitenlandsche
industrie een duurzame, stabiele en stevig
gegarandeerde markt openen. Sovjet-Rus
land biedt het buitenlandsch kapitaal niet
slechts de mogelijkheid, handelsbetrekkingen
aan te knoopen, maar bovendien concessies
met onbeperkte mogelijkheden. Het is vol
strekt niet uitgesloten, dat een kapitalistische
economie in de meeste landen en een socia
listische economie in Ru. land naast elkander
bestaan; integendeel, hierdoor kan de groote
beteekenis van de socialistische economische
methoden voor de economische en cul-
tureele ontwikkeling der menschheid scherp
in het licht worden gesteld.
Een rede van Serrarens.
Tegen het einde der algemeene beschou
wingen hield de Nederlandsche deskundige
Serrarens namens de Internationale van
christelijke vakbonden een rede, waarin hij
aandrong op stelselmatige internationale eco
nomische samenwerking met verwijdering
van de handelsbarrières, en desnoods met
behoud der industrieele kartels, waarbij den
arbeiders in stoffelijken en zedelijken zin
behoorlijke bescherming wordt gewaar
borgd.
Inzake Jouhaux' voorstel tot stichting van
een permanent economisch instituut zeide
Serrararens, dit te willen aanvaarden, maar
hij voegde er voorzichtig bij, dat andere
middelen voor permanente samenwerking
eveneens konden dienen. Hij en de zijnen
staan dus niet onvoorwaardelijk achter de
groep-Jouhaux.
Ten slotte voorzag spreker de mogelijk
heid, dat deze conferentie geen directe resul
taten zou opleveren, maar hij hoopte dan
toch op bevordering van den geest van
samenwerking.
Een rede van Loucheur.
Loucheur, gaf nog eens een opsomming
van de economische moeilijkheden en meen
de, dat uit de discussie wel is gebleken, dat
men op enkele punten tot overeenstemming
kan geraken. Wat den arbeiderswensch naar
een permanent intituut betrof, vertolkte
Loucheur veler meening door in overweging
te geven, zich te beperken tot het uitspreken
van wenschen, en de middelen tot verwe
zenlijking en toepassing van den raad van
den Volkenbond over te laten.
3
Oudegeest en Colijn tot
vice-presidcnten gekozen,
De algemeene beschouwingen eindigden
Zaterdag. Heden begint het werk in de drie
commissies voor Handel, Industrie en Land
bouw. Behalve Loucheur werden nog elf vice-
presidenten der conferentie aangewezen,
waaronder ook onze landgenoot Oudegeest
tegen wiens candidatuur de fascistische op
positie blijkbaar werd overwonnen. Onze
tweede landgenoot, Colijn, wiens rede over
de noodzakelijkheid van herziening van de
tarieven en handelsverdragen veel instem
ming gevonden heeft, werd tot voorzitter
van de handelscommissie benoemd. Zoodat
de Nederlandsche delegatie nu door twee
leden in het presidium van de conferentie is
vertegenwoordigd, De Industrie-conmmissie
werd toevertrouwd aan de leiding van den
Tsjeech Hodac, president van de Tsjechische
patroonsorganisatie. De Landbouwcommis-
sie kreeg den Serviër Frangesch, professor
uit Zagreb, tot voorzitter.
Een rede van Ossinski.
Het tweede Russische betoog van Obolens-
ki Ossinski, die tot een der 12 vice-presi
denten van de conferentie is benoemd, was
scherper van toon dan dat van Sokolnikow.
Het trachtte de economische malaise van
de wereld toe te schrijven aan tal van eco
nomische contrasten tusschen landen en
bedrijven en klassen, waarbij hij den nadruk
legde op de economische verzwakking van
de arbeiders, en meer in het algemeen van
de landbouwers in alle landbouwstaten,
waartoe ook Rusland behoort.
Dit alles was de inleiding om te komen
tot een beschrijving van het contrast tus
schen het kapitalistische stelsel en de Sow-
jet-economie> om dan de communistische
methoden te verheerlijken als een patent
geneesmiddel. De contrasten in het kapita
listische stelsel zelf, die aanleiding geven tot
strijd om de grondstoffen, markten en ver
keersmiddelen, leiden tot de conclusie, dat
het kapitalisme de kiemen van oorlog in
zich draagt. De wereldoorlog werd dan ook
als een onderdeel van de kapitalistische cn-
sisi verklaard. Daartegenover werd het com
munisme als vredeseconomie gepresenteerd,
hetgeen den spreker de gelegenheid gaf te
verzekeren, dat de Sovjet-politiek vredes
politiek is.
Gelijk Sokolnikow deed, verklaarde Obo-
lenski practische samenwerking tusschen
het communisme en het kapitalisme echter
zeer goed mogelijk. Dit was natuurlijk weer
de inleiding tot de bewering, dat meer bui
tenlandsch crediet Rusland zal terugbrengen
in den wereldhandel ten bate van het alge
meen.
Wat nu deze conferentie betreft, zoo ge
loofde spreker niet in de partieele middelen,
door Loucheur en Jouhaux aangeprezen. In
zijn kleineering van Loucheurs geloot in
lagere tarieven en kartelsamenwerking liet
hij de vrees doorschemeren, waarmede naar
reeds vroeger bleek de Russen naar Geneve
zijn gekomen, namelijk dat hier een kapi
talistisch complot heerscht om door indus
trieele concentratie den behoeftigen Russi
schen landbouwstaat te knevelen. Boven
dien kon hij moeilijk tarievenverlaging aan
bevelen en dan naderhand, gelijk hij deed
voor China en de koloniale landen, het recht
opeischen om de tarieven voor eigen ver
sterking tegen de kapitalistische mogend
heden te verhoogen.
De practische eischen, waarmede hij zijn
betoog besloot, waarin verscheidene poli
tieke factoren voorkwamen, waartegenover
deze conferentie incompetent is, kwamen
neer op; kwijschelding van alle oorlogs
schulden; loonsverhooging voor de indus
trieele arbeiders; algemeene toepassing van
den 8-urendag; vrijheid van vakorganisatie;
hulp voor de werkloozen door zwaardere be
lasting van de bezittende klassen en ver
mindering van de legers, en, vreemd genoeg
uit den mond van een Rus, die in zijn land
nog slechts staatsdienaren kent, van de bu
reaucratie; volledige ontwapening; en nog
enkele andere politieke desiderata, zooals af
schaffing van het mandatenstelsel, geen in
terventie in China en vooral geen boycot van
Rusland.
Het Zuidslavisch-Italiaansch
conflict. tt
De te Belgrado verschijnende „Prawda
bevestigt de berichten, dat er in het Ita-
liaansch-Zuid-Slavisch conflict ontspanning
is ingetreden. De crisis is volgens het blad
voorbij.
Verschillende symptomen wijzen er on,
dat de betrekkingen tusschen Rome en Bel
grado spoedig weer normaal zullen zijn. De,
verzoening zal worden bekroond door een|
bezoek van het Italiaansche koninklijk paar
aan Belgrado ter gelegenheid van de kro
ning van koning Alexander. Deze zou reeds
geruimen tijd geleden hebben plaats g?had,
maar is door de binnenlandsche politieke
toestanden voortdurend uitgesteld.
De Spaansche troonopvolging
Het Spaansche gezantschap spreekt for
meel het bericht tegen betreffende een be
sluit nopens de Spaansche troonopvolging.
Volgens dit bericht zou Juan, de derde
zoon van koning Alfonso, zijn vader op den
troon opvolgen in verband met den slech
ten gezondheidstoestand van de twee oudste
zoons.
De overstroonaingen in
het Missisippi-gebicd.
Nagenoeg het geheele N.O. van Louisiana
staat thans onder water. De troepen verdub
belen hun pogingen om aan den vloed paal en
perk te stellen. Slagen deze, dan is het erg
ste geleden, mislukken zij, dan worden nog
eenige duizenden vierkante mijlen landbouw-
en industriegebied door overstrocming be
dreigd en zal het leger dakloozen met 100.000
worden vergroot.
De snelle verwijding der gaten in de dijken
boven Vicksburg en tusschen die plaats en
'Natchez heeft de moeilijkheden bij het red
dingswerk in het N.O. vergroot. Men maakt
Zich bezorgd voor de veiligheid van vele hon
derden personen in dat gebied.
Lichte aardbevingen, die Zaterdagmorgen
om drie uur werden waargenomen, ver
grootten den angst van de slachtoffers der
overstroomingen. De aardbevingen deden
zich voor in een zestal steden in een rayon
van honderd mijl.
De toestand in Nicaragua.
Het Amerikaansche departement van bui
tenlandsche zaken meldt, dat er een wapen
stilstand is gesloten tusschen de liberalen
en de conservatieven in Nicaiagua om
generaal Monceda, den militairen leider der
liberalen, in staat te stellen zijn troepen te
overreden de wapens neer te leggen.
Het departement publiceert ten verslag
van Stimson, den vertegenwoordiger van
Coolidge in Nicaragua. Stimson spreekt het
vertrouwen uit, dat de burgeroorlog geëin
digd is en dat het den bewoners van Nicara
gua mogelijk zal zun den arbeid in den land
bouw in Juni te hervatten. Behalve de uit
levering der wapens beoogt het ontwerp-
accoord een algemeene amnestie en een
presidentsverkiezing onder toezicht der V.
S.; inmiddels zullen beide partijen in het
kabinet van Diaz zijn vertegenwoordigd.
De Hertog van York.
Een ruit van een der compartimenten
van den trein van den hertog van York werd
door een projectiel vernield, terwijl het ko
ninklijk gezelschap op weg was naar Can
berra, de nieuwe hoofdstad van Australië,
welke de hertog 9 Mei zal inwijden. Niemand
werd gewond. Geloofd wordt, dat het pro
jectiel een zware steen was, gegooid dcor
een baldadigen jongen.
De troebelen in China.
Noordelijken en Zuidelijken.
Uit Sjanghai wordt gemeld, dat het Noor
delijke leger Anking heeft veroverd, ter
wijl Tsjang Kai Sjek Jangtsjau heeft bezet.
De Zuidelijken hebben thans Tsjoenking
geëvacueerd. Op het Gouden Eiland zijn
20.000 Zuidelijken geconcentreerd en verder
Oostelijk op een puat tegenover Sjiherwhei
bevinden zich eveneens Zuidelijke troepen.
Feng Joe Hsiang tot werk
loosheid gedoemd.
Er hebben te Tsjoematien, in Honan,
125 mijl noordwestelijk van Hankau ernstige
gevechten plaats tusschen troepen van Tsjang
Tso Lin en van Hankau. Aan beide zijden
worden zware verliezen geleden. Het plan
der Zuidelijken, dat Feng Joe Hsiang op dit
punt zou intervenieeren om de flank van
Tsjang Tso Lins leger te bedreigen is mis
lukt tengevolge van het feit, dat Tsjangs
troepen een reusachtige hoeveelheid munitie
heeft onderschept, die op de Haurivier naar
Feng Joe Hsiang in het westen van Honan
werd getransporteerd. Dit is de reden,
waarom Fang geen actie heeft ingezet,
DE GERESTAUREERDE KATHE
DRAAL VAN REIMS.
Woensdag a.s. zal Herriot in zijn hoedanig
heid van minister van onderwijs en schoone
kunsten de inwijding bijwonen van de ge
restaureerde Kathedraal van Reims, die pas
thans geheel, na de tijdens de oorlogsjaren
aangerichte beschieting, is hersteld.
Deze plechtigheid, welk een nationaal
karakter zal dragen, is echter aanstonds
door de bladen als een feit van politieke be
teekenis voorgesteld. De „Echo de Paris"
hoorde dat Herriot, die eertijds ruwweg tot
de afbreking der diplomatieke betrekkingen
met het Vatikaan besloot; Herriot, die de
meest representatieve vertegenwoordiger van
de radicale vrijmetselarij is; Herriot, die den
religieysen tradities in den Elzas den or-
log "verklaarde, die de uitwijzing der. gees
telijken voorbereidde; Herriot.... zich
Woensdag a.s. met gebogen hoofd zal moe
ten buigen voor het purper van den deken
der Fransche kardinalen op den drempel
Zijner kathedraal. Of Herriot het wil of niet,
Zoo schreef het blad, zijn tegenwoordigheid
in Reims krijgt een symbolisch karakter als
van een boetedoening. Voor de herstelde
ruïnes zal hij met smartelijken en ontgoo
chelden blik het treffend contrast kunnen
waarnemen tusschen zijn eigen ontzaglijk
verval el kunnen peinzen over de ineen
storting zijner ijdelheid.
De „Oeuvre" is hoogst verbolgen over
4age uitlating en zegt, dat Herriot onder
deze omstandigheden niet naar Reims moet
gaan. De minister meende ongetwijfeld dat
het er slechts om ging de restauratie van
een meesterwerk van gothische kunst te vie
ren. Daar er thans echter een politieke
plechtigheid van wordt gemaakt, heeft hij
het recht zich door den directeur van het
departement van schoone kunsten te laten
vertegenwoordigen.
SACCO EN VANZETTI.
Volgens de „Vorwarts" heeft de president
van den Rijksdag Löne zich telegrafisch tot
president Coolidge gewend met het verzoek
de ter dood veroordeelde Italianen Sacco
en Vanzetti niet te recht te doen stellen.
EEN AMOKMAKER.
Uit Capetown wordt melding gemaakt
van een gebeurtenis te Charleston, waar een
boer genaamd Swart aan een politie-agent
ontsnapte toen deze hem wilde arresteeren.
Bij de vervolging schoot Swart op den agent,
dien hij verwondde. Hij vluchtte in de Kraal
en vuurde op de politie, die hem trachtte
te omsingelen. Swart ontsnapte per slot en
vluchtte het dorp in, waar hij amok maakte
en links en recht schoot. Hij doodde acht
personen, o.a. zijn vrouw cn schoondochter
en vijf politie-agenten. Swart pleegde daarna
zelfmoord.
Segen Swart was een bevel tot inhechte
nisneming uitgevaardigd wegens onzedelijk
gedrag en poging tot moord. Op hem werd
een Mausergeweer, drie revolvers en honderd
patronen gevonden.
De algemeene bepalingen van het afge
kondigde nieuwe motor- en rijwielreglement
vertoonen aanmerkelijke wijzigingen. Nieuw
zijn o. m. de definities van aanhangwagens
cn van de verschillende soorten banden;
terwijl thans wordt gesproken van wegen
(d. z. alle voor het openbaar verkeer open
staande rijwegen enz.) en van rijks- en pro
vinciale wegen, werd in het oude reglement
slechts gesproken van Rijkswegen,
Nieuw- zijn dan in het reglement de be
palingen betreffende 'geslot en verklaring van
wegen.
Omtrent de verlichting van een motor
rijtuig op meer dan twee wielen, wordt be
paald, dat het behalve ten minste twee
voorwaarts een helder wit licht uitstralende
lantarens, aan de) Jinkerachterzijde moet
voorzien zijn van een lantaarn, welke ach
terwaarts een rood licht uitstraalt. Motor
rijtuigen op twee wielen en rijwielen mogen
in plaats van. deze lantaarn een reflector
hebben, welke achterwaarts een rood licht
uitstraalt, zoodra bii wordt beschenen.
Een motorrijtuig, waarmede met een snel
heid van meer dan 20 K.M. per uur over
een weg buiten de bebouwde kommen van
gemeenten wordt gereden, moet voorzien
zijn van een verlichtingsinrichting, waardoor
de bij het rijden met een snelheid van 20
K.M. per uur tot ten hoogste 40 K.M., ten
minste tot op 25 M. en, bij het rijden met
een snelheid van meer dan 40 K.M. per
uur ten minste tot op 100 M. vóór het
motorrijtuig voldoende wordt verlicht.
Een motorrijtuig, hetwelk zich op een
weg bevindt tusschen een half uur na zons
ondergang tot een half uur vóór zonsopgang,
ma,g niet een verblindende verlichting voe
ren, voor zoover: a. de weg is gelegen bin
nen een bebouwde kom eener gemeente;
b. het motorrijtuig stilstaat; c. het motor
rijtuig een ander motorrijtuig, een rijwiel,
een ander rij- of voertuig, of een rij- of trek
dier of vee tegenkomt, van het oogenblik
af, dat het op 100 M. genaderd is, tot het
oogenblik, waarop een ontmoeting heeft
plaats gehad.
Een motorrij'tuig, óf een ander rij- of
vcartuig, waarmede over een weg wordt
gereden, moet voorzien zijn van een spiegel,
waardoor de bestuurder van zijn. zitplaats
het link» achterliggend weggedeelte kan
overzien, tenzij de bestuurder een zitplaats
inneemt, zóó, dat hij vandaar het verkeer
op het bedoelde weggedeelte zonder spie
gel gemakkelijk kan waarnemen. Deze be
paling is niet van toepassing op stoom- of
motorwalsen, op motorrijtuigen, bestemd om
op buitenlandsche wegen te worden gebruikt
en op rij- en voertuigen, waarbij een spie
gel bezwaarlijk kan worden) aangebracht,
of bezwaarlijk bevestigd zal kunnen blijven.
De bestuurder van een motorrijtuig, waar
mede over een weg wordt gereden, is ver
plicht binnen de bebouwde kommen van ge
meenten met den hoorn en daarbuiten met
den hoorn, de sirene, de klaxon of de me
chanische fluit een signaal te geven telkens,
wanneer de veiligheid van het verkeer zulks
vordert
Het is verboden binnen de bebouwde
kommen van gemeenten eenig ander geluid
signaal dan den hoorn te gebruiken.
De Koninklijke onderscheidingen.
Zaterdag had de olficieële herdenking
van het zilveren jubileum der Staatsmijnen
te Heerlen plaats.
Om 11 uur was er receptie voor de be
ambten der Staatsmijnen.
Namens het geheele beambtenpersoneel,
bestaande uit 792 personen, bood de heer
Reiber het huldeblijk van het personeel aan.
Dit bestaat uit een gedenkraam, dat be
stemd is voor het trappenhuis van het
centraal-bureau te Heerlen en welk venster
vervaardigd zal worden door den Limburg-
schen kunstenaar Jonas,
De heer Frowein dankte namens de
directie voor het aangeboden geschenk en
hoopten dat de samenwerking tusschen de
beambten en de groote medewerking, die de
directie tot nu toe van hen mocht ondervin
den, zal blijven bestaan tot voorspoed van
het bedrijf.
Te halt 12 uur arriveerden de Prins der
Nederlanden, vergezeld van de Ministers
van der Vegte en idotemaker de Bruine.
Minister van der Vegle voerde hierop het
woord. Het deed spr. een genoegen de
receptie te kunnen bijwonen en gelegenheid
te hebben zijne waardeering voor het werk
der directie te kunnen uitspreken. Van deze
waardeering moet echter ook een groot
percentage worden gebracht aan de beamb
ten en arbeiders, wien hierna de mededee-
ling van de volgende onderscheidingen:
rot ridder in de orde van den Ned. Leeuw
is benoemd prof. van Iterson, directeur; tot
oflicier in de orde van Oranje Nassau de
heer C. van Goudoever de Jong; eveneens
tot ridder in de orde van Oranje Nassau de
heer G. Reiber. Verder is nog benoemd tot
ridder in de orde van Oranje Nassau de
heer B. Posma en de tweede secretaris van
den Mijnraad, de heer Klokgieter.
De heed Kopschieters, tweede secretaris
van den Mijnraad werd benoemd tot ridder
in de Orde van Oranje Nassau.
Wat de feestelijkheden zelf betreft ov,eral
deden zich de muziekkorpsen en zangirs-
koren hooren, vooral op de weiden bij de
verschillende
DINSDAG, 10 MEI.
HILVERSUM, 1050 M. 12 uur PoGtie-
ber. 12.352 Lunchmuziek door het
Trianon-Trio. 56.45 Concert door
het H.D.O.-orkest. Mej. Jeanne Vogel
sang, viool. 6.457.45 Engelsche les
voor gevorderden en conversatieles.
7.45 Politiebr. 10.30 Persber. 8.10
R.K. Radioavond, in Eindhoven. 1. Czar
das, u. d. opera Der Geist des Woiwoden,
Grossmann (Kon. Harmonie Apollo's
Lust"). 2. Openingswoord door den Bur
gemeester, den heer A. Verdijk. 3a Das
ist das Meer, Niccde, b De bruid, den Her
tog (Kon. Zangver. „Eindhovens Man
nenkoor) 4. Trio no. 4 (viool, cello, piano)
Haydn. (Trio „van Liebergen" 5. Lands-
knechtstandchen, di Lasso (Eindhoven-
sche Solokwartet) 6. Alda, Verdi (Apollo's
Lust). 7. Een kort woord over Eindhoven,
door den HoogEerw. Zgl. Heer Deken
Dr. Jos. Maas. 8a Duet uit de „Elis", Men
delssohn, b. Ave Maria, Cherubini, c. Ik
houd van m'n Brabant, Hamers d, Aria
uit de opera Maskenball, Verdi e, Cruci
fix-duet, Fauré. (Mevr. v. Doorn, Kruse,
sopraan, A. Hollaers, bariton, Toos Kruse)
9. Larghetto (viool, cello, piano) Mozart
zart (Trio „van Liebergen") 10a. Sneeuw
klokjes, Zijderlaan, b Nieuw lied van een
meisje en den schipper, de Hertog (Gem.
zangver. „La, bonne Esperance") 11, Fan
tasie sur les contes d'Hoffmann, Offen
bach (Woensel's Muziekcorps) 12a, Pro
loog van de Paradijsvloek, Laudy, b. Viati
cum, Shrreurs (H. v. Kamphoven, decla
mator). 13. Invano (viool, cello, piano),
Amadef (Trio „van Liebergen") 14. In-
disches Wiegenlied, Wesseler (Eindho
vens Solokwartet). 15. Les jeux Olym-
piques, Popy (Woensels muziekcorps) 16a
Pastorale (orgel) b. Slotkoor uit „Die Jah-
reszeiten", Haydn, C. v. d. Heuvel, orgel.
DAVENTRY, 1600 M. 10.20 Daventry-
kwartet en solisten (sopraan, bariton,
piano, komiek) 12.20 1.20 Het Olof-
sextet en sopraan. 2.15 Voorlezing Pri
de and prejudice, Jane Austen. 3.05
Fransche les. 3.35 Orkestconcert.
4.20 Lezing Cornwall. 4.35 Kinden
uurtje 5.20 Dansmuziek. 5.50 Tijds-
weerber., nieuws. 6.05 Dansmuziek.
6.20 Causerie Journalistic scoops. 635
Sonates van Beethoven. 6.45 Lezing:
The limitation of speed. 7.05 Vioolcon
cert A. Brosa, viool, D. Smith, bariton.
7.35 „The Arcadians" muziek comedie ia
3 acten van Moncklon ep Talbot. 8.20
Weerber., nieuws. 8.40 Lezing Music
and the ordinary listener. 8 uur „The
Arcadians" (vervolg). 9,5511.20
Dansmuziek.
PARIJS „RADIO-PARIS" 1750 M.
9.50—10.20 Concert. 11.50—1.10 Or
kestconcert. 4.055. Trioconcert (pia
no viool cello). 8.0510 Concert Or
kest en solisten.
LANGENBERG 469 M. 12.25—135
Kamermuziek, Dusseldorfer Strijkkwar
tetver. 4.205.20 Vocaal concert A.
E. Weber, sopraan. 7.359.35 „Wib-
bels Auferstehung", tooneelstuk in 3 ac
ten. 9.40 Sluiten.
KONIGSWUSTERHAUSEN 1250 M. ea
BERLIJN 484 en 566 M. 11.20—7.05
Lezingen en lessen. 7.50 „Die Medaille**
comedie in 1 acte van L. Thoma, met
muzik. illustr. door het orkest. 9.50
Sluiten.
HAMBURG, 394 7 M". 11.50—1.20 Or
kestconcert. 1.25—2.05 Kamermuziek
3.354.20 Noorsche volksliederen".
5.206.10 Vroolijk concert. 6.55—
7.15 Arabische muziek. 7.2011.10
„Goethe in der Vertonung seiner Ze it",
causerie. Daarna dansmuziek.
BRUSSEL, 509 M. 4.20—5.20 Dans
muziek. 5.20 Les. 7.20 Kwartet voor
2 trompetten en 2 trombones. 735 Cau
serie. 7.50 Concert. 8,05 Gramo-
foonmuziek. 8.309.20 Dansmuziek,
gegadigde bouwers is overeenstemming be
reikt, zoodat dadelijk met dit werk van be
teekenis niet alleen, voor de kelderbewo
ners, maar ook voor de werklooze bouw
vakarbeiders kan worden aangevangen. De
bewuste woningblokken komen in den
Buiksloterham, Transvaalbuurt en. Polanen-
buurt.
De plannen tot uitbreiding van het sta-
ilionsemplacement te Lutterade, welke zich
reeds in een vergevorderd stadium van voor
had men bovendien paardenrennen georga-j bereiding bevonden, zijn naar de „Tel." ver-
niseerd. neemt, tijdelijk stopgezet. De oorzaak hier-
Een menschenmassa van tienduizenden j van zijn de bestaande plannen van de Staats
personen bevond zich des avonds op en om i mijnen tot aanleg van een eigen lijn van
de verschillende terreinen, op elk waarvan I Nuth vla de mijn Maurits naar een overlaad-
een groot vuurwerk werd afgestoken. Het J haven aan het Julianakanaal, welke haven
was een prachtig slot van de feestelijk-in de nabijheid van Born zal zijn gelegen,
heden. en vermoedelijk spoedig zal worden aange-
I legd. Daardoor zal het uitbreidingsplan van
De minister van Arbeid geeft rijn
toestemming.
Bij het gemeentebestuur van Amsterdam
is bericht ontvangen, dat de minister van
Arbeid zijn toestemmming heelt gegeven
voor den houw van de 1072 woningen, be
stemd voor de huisvesting van de gezinnen,
die de gelder- en krotwoningen moeten ver
laten, wegens onbewoonbaarverklaring.
Hierover was tusschen gemeentebestuur en
regeering een uitvoerige correspondentie
gevoerd.
Reeds is de bouw aanbesteed en met de
minder belang voor de Staatsmijnen zijn.
Lutterade zal echter töch een nieuw sta
tionsgebouw krijgen. Het plan tot aanleg van
een tunnel, waarvoor reeds verschillende
onteigeningen hebben plaats gehad, zal ech
ter niet doorgaan. Dit vrij kostbare plan toch
behoefde voornamelijk den steun van de
Staatsmijnen, die zich nu daarvan terugge
trokken hebben.
Tevens is de kwestie van een overlaad-
haven aan het Julianakanaal in een geheel
ander stadium gekomen. De commissie,
welke den minister van advies zou dienen
ten aanzien van de plaats van die haven, is
met haar rapport nog niet gereedgekomen.
Onafhankelijk daarvan echter zullen de
Staatsmijnen waarschijnlijk te Bom een eigen
overlaadhaven doen bouwen.
%lj bewerkt naar BULLWER LYTTON'S
„What will he do with it",
door JOS. P. H. HAMERS.
57
2ij gingen het tuintje met de glazen bij
enkorven door naar het huis. Mevrouw
riartopp nam Sofie haar toen af en kuste
£.aar- „Zij lijkt sprekend op U Marianne."
Len der kinderen, aan wie de naam toebe
hoorde, kwam naderbij; het was een kind
een stomp neusje, zwarte cogen en
als pioenen. „Deze kleine meid,
phjn Mariane, was even bleek als gij; zij
Jeerde te veel, en nu, lieve kind, moet ge
Mw best doen om een weinig van haar
kleur te stelen. Vindt ge niet dat Marianne
Veel op haar vader gelijk, mijnheer Chap-
mann?"
..Op mij!" riep de burgemeester en fluts-
erde Waife in het oaor: „het evenoeeld
Van haar moeder! de zelfde verstandige
oogen!"
„Inderdaad, mevrouw," antwoordde de
ehendige acteur, ,de jonge juffrouw heeft
aar vaders mond en wenkbrauwen, maar
,e scherpzinnige, verstandige uitdrukking
heeft zij van U, geheel van U. Sir lzaak,
voor de jonge dame en ga dan excer-
ceeren met het geweer!"
De hond, die nu zijn kunsten vertoonde,
bracht de kinderen in verrukking en de ar
me Waife, ofschoon zijn hart hem zwaar
woog als lood, deed zijn bgst om de gast
heer- en gastvrouw met vreugde voor hun
kinderen te betalen. Eindelijk nam mevrouw
Hartopp, zeer voldaan, den arm van haar
echtgenoot om heen te gaan. De kinderen
bejpnnen te schreien, toen zij van Sir lzaak
afscheid moesten nemen. De burgemeester
hield zijn vrouw tegen, die, als zij de zaak
alleen in orde had moeten brengen, zóó
lang zou geknord hebben, tot de kinderen
hoe langer hoe harder aan 't schreien wa
ren gegaan. Maar hij zeide tot Marianne,
dat hij van haar verwachtte, dat zij haar
broeder Tom tot rede zou brengen, en ver
telde aan Tom, dat het geen man paste
om aan z'n zuster, het voorbeeld tot schrei
en te geven. Zoo veegde hij in 'n ommezien
hun tranen weg en zond hen vooruit om te
zien wie het eerst aan 't hek zou zijn.
Waife en Sofie waren dan alleen in de
zijkamer van het landhuisje, want^ vrouw
Gooch, de vrouw van den pachter liep een
eind met het paar mede, om den burgemees
ter een koe te laten zien, die niet eten
wilde.
„Laat ons naar den tuin gaan achter het
huis, lieveling," zei Waife; „ik zie daar een
prieël, waar ik een pijp kan rooken.
Ze kwamen aan 't prieël, dat aan het eind
van den kleinen moestuin stond, een vroo
lijk gezicht bood op weilanden en koren
velden, waarachter zich heel in de verte
de blauwe strepen van heuvelen vertoon
den. Men hoorde van verre dien helderen
lach der kinderen van den burgemeester.
Waife stak zijn pijp aan en rookte stil voort.
Sofie zweeg ook en l'èt haar hoofdje te
gen z'n borst rusten. Zij was buitengewoon
vatbaar voor natuurschoon; de kalme
schoonheid van al wat haar omringde,
bracht haar zoo lang verontrusten geest
tot bedaren. Eindejjk zeide ze zacht:
We zouden hier zoo gelukkig kunnen zijn,
grootvader! Maar het kan niet zoo blijven,
wel?"
„Het dient nergens toe in dit leven, mi)n
lieve," antwoordde Waife wijsgeerig, „het
dient nergens toe het geluk van het oogen
blik'te verstoren door de vraag: kan het zoo
blijven? De dag Van heden behoort ons,
die van morgen liet meer. Maar zeg me
eens oprecht, hebt ge wezenlijk zulk een
tegenzin in 't C0®ediespelen? Ik bedoel
niet zooals we in de tent van Rugge deden;
ik weet dat ge daar een afkeer van hebt.
Maar op een fatsoenlijke manier, voor een
besloten publiek binnen 's huis, zooals on
lang 's avonds. Gij zucht; voor den dag er
mee."
„Ik houd van alles waar gij van houdt,
grootvader."
„Dat is met wttar; houd van rooken en
gij' niet. Ko». speelt ge niet graag? Waar
om niet? Gij doet het zoo bijzonder goed,
en in algemeen doet men gaarne wat men
goed doet."
„Het is niet he' spelen op zich zelf, lieve
grootpa, dat paij tegenstaat. Soms wordt ik
door mijn rol meegesleept. Dan ben ik mij
zelve niet; dan ben ik iemand anders."
„En de toejuichingen?"
„Daar voel ik niets van. Misschien zou ik
ze missen als ze uitbleven. Maar het komt
mij nooit voor, alsof ik toegejuicht werd.
Indien ik dat gevoelde, zou ik op eens blij
ven steken en bang worden. Het is mij alsof
iemand anders, in wie ik veranderd was,
.vriendschap sloot met het publiek. Ik ge
voel alleen voor die iemand, juist, lieve
grootpa, als ik, wanneer het voorbij is, en
we met ons beiden alleen zijn, alleen voor
U gevoel; ten minste hier liet zij het
hoofdje hangen Zoo was het vroeger,
maar in den laatsten tijd, ik schaam mij
als ik bedenk hoe veel meer gevoel ik voor
mij zelve dan voor u had. Komt dat omdat
ik zelfzuchtig word, zooals de burgemeester
zeide? O neen; nu we hier zijn, niet in die
drukke steden, niet in de herbergen en op
de groote wegen nu, hier, hier, gevoel ik
weer voor U, ales voor U."
„Ge zijt mijn kleine engel, dat zijt ge,"
riep Waife. „Zelfzuchtig, gijl een mooie
grap! Gij ziet, ik. houd er niet van om veel
vertooning te maken, ik bedoel Sofie, dat
ik U niet altijd laat merken hoe lief ik D
heb. En ook, voegde hij er naiëf bij, „ik
weet het soms zelf niet; ik houd van spe
len ik houd van die toejuichingen, die lich
ten, die opgewondenheid, die begoocheling,
dat zinsbedrog van het geheel. Het ontrukt
mij aan mijn herinneringen, aan mijn ge
dachten, het is een wereld, die verleden,
tegenwoordigheid noch toekomst kent, een
tusschenspel in den ijd, een ontsnappen uit
het wereldruim. Ja, ik houd van dat alles,
en wanneer ik er aan denk, vergeet ik U
maar al te zeer. De hemel vergeve het mij,
ik merkte het niet eens op, dat gij bleek
en vervallen waart, eer men er mij opmerk
zaam op maakte. Kom, laat ons zamen
overleggen. Waarvan zullen wij leven, wat
zullen wij doen, wanneer ge geheel hersteld
zijt? Gij zijt zoo wijs als een klein vrouwtje
en zoo'n zorgvuldige, voorzichtige huishoud
ster; ik ben zoo'n zorgelooze oude Icerel,
zonder een enkel gezond denkbeeld in mijn
hoofd. Wat zullen we doen, als we het too-
neel voor goed vaarwel zeggen?"
„Het geheel opgeven, wanneer gij er zoo
veel van houdt?" antwoordde Sofie; „neen
neen, ik zal er ook wel van houden, groot
pa, „Maar.... maar...." hier bleef zij ste
ken, bevreesd dat er in hetgeen zij zeggen
wilde, een berisping lag opgesloten, of dat
het hem pijnlijk zou treffen.
„Wat, maar? Laat ons openhartig tegen
over elkaar zijn, kindlief, en de waarheid
spreken!"
„De waarheid spreken!" riep Sofie ter
wijl ze hare onschuldige oogen tot Waife
opsloeg. „Als wij maar waarheid konden
spreken buiten het tooneel, zou ik er zulk
een tegenzin niet in hebben. O, grootvader,
als die vriendelijke heer en zijn vrouw en
die vroolijke kinderen naar ons toekomen
en met ons spreken, is het U dan niet als
of gij in den grond zoudt willen kruipen?
Is ons leven waarheid? Den eenen dag de
zen en den volgenden dag weer een ande
ren naam?6 Ik zou er zoo veel niet tegen
hebben, om zoolang het duurt, op het too
neel, of in een kamer comedie te spelen,
maar altijd comedie spelen, altijd en al
tijd te schijnen wat we niet zijn! Grootva
der, is dat noodig? Zij doen het zoo niet;
met zij meen ik allen die goed zijn en tot
wie men met achting opziet, zoo als....
zoo als.... O grootpapa, wat heb ik ge*
zegd? Ik heb U bedroefd."
Waife had inderdaad groote moeite om
zijn aandoening te bedwingen; hij drukte
zijn kleurlooze lippen stijf tegen elkander;
zijn handen beefden.
„Wij moeten ons verbergen; zei hij met
zachte stem, „wij moeten valsche namen
aannemen, ik, omdatomdatom
redenen die ik zelfs U niet vertellen kan;
gij, omdat het mij mislukt is, U een vast
verblijf te bezorgen, waar gij thuis zoudt
zijn, en omdat er iemand is, die u, als hij
dit wil en dit kan iederen dag het ge
val zijn U van mij weg zou nemen, als
hij U ontdekte, en zooen zoo
Hier zweeg de acteur plotseling, zag haar
in het verschrikte, verouderde en zacht
moedige gezichtje, en opstaande, gaf hij
zich over aan een van die zeldzame los
barstingen van waardigheid welke zijn ge
heele voorkomen van zijn persoon zoo ver
edel''-
S'V
(Wordt vervoTgïl
