a De hrodmre-Yeraart. Voornaamste Nieuws Stadsmeuws. 1927** Dinsdag 51ste Jaargang No. 16547 Aancjnle moet, op straffe van. "verJies van alle recMen, geschieden uiterlijlc driemaal vier en. twintig uren na faei ongeval Dit nummer bestaat uit 10 bladzijden - Eerste Blad Agenda 11 Mes Personalia. Bond van ArbeiderstooneeÜveresni- gltigen in Nederland. De Annexatie. D. Roesink. t Oud-Leerlingen der Hoogere Handelsschool. Deutscher Verein. K. v. K. en Fabr. v. West-Frieschland Derde Lustrum Biljartclub „Sociëteit Vereeniging." Eerste Hulp bij Ongelukken. Don Quichotte. J. J. WEBER ZOON OPTICIENS - F ABRIKAN TEL Koningstraat 10 Haarlem. Telegraphisch Weerbericht Wereldreiziger. De Prins te Haariem. Vacantietochtjes per Alkmaar Packet. Aanbesteed. Statuten. Personalia. De abonnementsprijs bedraagt voor Haarlem en Agentschappen: Per week 0.25 Per kwartaal3.25 Franco per post per kwartaal bi; Vooruitbetaling 3.58 Bureaux: NASSAULAAN 49. Telefoon No. 13866 (3 lijnen) Postrekeining Nr. 597Ó, Advertentiën 35 cents per regel. Vraag- en aanbod-advertenties 1-4 regels 60 ct. per plaatsing; elke regel meer 15 et,, bij vooruitbetaling Advertentiën tusschen den tekst als ingezonden mededeeling 60 ct per regel. Bij contract belangrijke korting. Alle abonné's op dit blad zijn, ingevolge de verzekeringsvoorwaarden f 00310 Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f 71fi bij een ongeval met -P bij verlies van een hand, |OEj bij verlies van een f RH - i1 U*-^n. f 40.'' *1 tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeermgen 1 «Ulfö. verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen; - «U. doodelij ken afloop "3U. een voet of een oog; duim of wijsvmge, - bij verlies v. eea vinget* Nu de „Mórgen"-artikelen van prof. Veraart over reorganisatie tot R.-K. Staats partij gebundeld zijn, kunnen wij de lezing daarvan een ieder aanbevelen, mits men rekening houdt met 'het commentaar, het welk wij bieronder willen geven. Er staan n.m. over de eenheid der R.-K. Staatspartij, over de gevaren van versplintering, over de onverantwoordelijkheid van afscheiding in verschillende groepen, over de dwaasheid van vermenging van politieke en sociale or ganisatie, enz., behartigenswaardige wenken in deze artikelenreeks. Wanneer prof. Veraart in zijn denkbeel den, welke hij ten opzichte van de genoemde onderwerpen heeft weergegeven, niet verder „evolueert" en aan zijn daaromtrent gegeven en neergeschreven meeningen vasthoudt, dan zal de oude Staatspartij een goeden propa gandist aan dit jongste der Katholieke Ka merleden hebben. Niet echter als propagandamateriaal voor de eenheid der R.-K. Staatspartij heeft prof. Veraart deze artikelen geschreven, maar als een verklaring en verdediging van het door hem in de partij gebrachte Michaëlisme, als een betoog ook om ons te leeren, hoe de thans bereikte reorganisatie der Katholieke partij aan 'het Michaëlisme te danken is. Het is niet onze bedoeling om over het goed recht der St. Michaëlbeweging en al wat daaraan vast zit thans wederom in po lemiek te treden. Het proces is afgeloopen; de eenheid is weer hersteld. Als straks het nieuwe kiesreglement is aangenomen, dan zijn er geen Michaëlisten meer, heeft men ons beloofd. Bij zulk een pacifieke stemming past geen strijdrumoer. Intusschen, het Michaëlisme vormt nu een maal een klein stukje historie in ons Katho liek openbaar leven en nu prof. Veraart daarover het een en ander heeft geboek staafd is het billijk en zelfs noodig, dat ook wordt vastgelegd hoe zijn tijdgenooten dit brokje geschiedenis hebben bezien. Zoowel ons geslacht als het latere toch moet niet 'den indruk krijgen, welken prof. Veraart in het eerste deel van zijn betoog aan zijn le zers met klem van redenen tracht op te drin gen, dat n.m. de jongste hervorming der oude Staatspartij alleen en uitsluitend aan het Michaëlisme te danken is; d;»t het zonder die beweging mis was gegaan met onze partij: dat zij óf wel uit elkaar zou zijn gevallen, óf wel in loome sleur zou zijn voortgesuk keld, haar plicht verzakend tegenover de eischen van den nieuwen tijd. Juist omdat prof. Veraart het zoo hoog heeft opgenomen en beproefd heeft het Mi chaëlisme als een door de historische nood zakelijkheid geboren verschijnsel aan te prij zen, daarom lijkt het ons gewenscht aan te toonen, dat hier een ernstige gedachtenfout als grondslag eener overigens begrijpelijke en goed bedoelde redeneering is genomen, een fout echter, welke een geheel verkeerd licht zou kunnen werpen op een bepaalde periode in de geschiedenis der R.-K. Staats partij. De gedachtengang van prof. Veraart is deze; in de R.-K. partij heerschte de laatste tien of vijftien jaren slechts een schijneen- heid. Allerlei groepen stenden fel tegenover elkander. Naar buiten werd deze oneenig- Jieid door de leiding zooveel mogelijk geca moufleerd. Men liet de kiezers liefst zoo dom mogelijk, om hen bij de stembus, zoo eens in de vier jaar, op te jagen onder de leus: „stemt Roomsch, omdat gij Roomsch zijt Zoo werden godsdienst en politiek dooreen geward. Wie anders durfde praten werd of wel verketterd of wel doodgezwegen. Een gemakkelijke methode! Van de verkiezingen Werd een soort kruistocht gemaakt. „Het ontslaat ons van veel zorgen om uitleg en maakt de politieke zaak tol het werk van de Kamerleden en den bond van Kiesvereeni- gingen tot een verkiezingsapparaat. Het houdt de samenstelling van de Kamerclub in het duister. Zijn niet alle leden Roomsch, van goeden Roomschen naam en taam?".... „Die simplistische eenheidsopvatting brengt dan zelfs mee een zeer groot gevaar. Juist dit simplisme,dat de politiek met de Kerk verbond, doet de opstandigen de Kerk met de politiek verbinden. Heeft de gedachte ingang gevonden, dat men, omdat men Ka tholiek is, lid moet zijn van de R.-K. Staatspartij, dan wordt men er ook niet moeilijk toe gebracht, om met de Staats partij de Kerk aan den kapstok te hangen. Het bofte wapen, dat zooveel jaren werd ge bruikt, is in staat verwondingen toe te bren gen in eigen vleesch." Deze suggestieve redeneering heeft voor den betooger het voordeel, dat. zij de prac- tijk der laatste jaren met enkele rake trek ken natuur getrouw weergeeft. Grootendeels is zij ook juist; alleen uitgangspunt en con clusie deugen niet en daarom moet hij, die op enkele schijnbare kleinigheden niet let, heel gemakkelijk van de wijs raken. Inderdaad, de Katholieke propaganda beeft altijd gestaan in het adagium; Stemt Roomsch, omdat gij Roomsch zijl! Maar was bet zooals prof. Veraart insinueert de opzettelijke bedoeling van de leiders den godsdienst voor de politiek te misbruiken ®n de massa dom te houden om daardoor des gemakkelijker te kunnen triumfeeren? Zoo ja, dan' moet men eischen, dat de kie zers eerst alle in den vollen zin des woords ttondig worden gemaakt, dat men geen pro paganda voor zijn partij mag voeren dan na-, dat men eerst zijn kiezers allen een juist in zicht heeft bijgebracht van de voortreffe lijkheid van christelijke staatkunde, van de noodzakelijkheid om het verkiezingsprogram zóó op te stellen als gebeurt en niet anders en na zich te hebben vergewist, dat de- R.-K. kiezers hun biljet invullen met de volle we tenschap, den besten man te kiezen. Men gevoelt de onmogelijkheid hiervan en wie dit niet dadelijk inziet, die kijke maar eens naar het getal ongeldige stembiljetten bij iedere verkiezing. Men mag al blij zijn, wanneer men de groote massa der kiezers duidelijk maakt, hoe zij het hokje voor hun candidaat rood moeten maken! Prof, Veraart ziet dit dan ook zelf in. In zijn brochure schrijft hij n.m.: Nu begrijpe men 'goed, dat ik bij het ver werpen, zoo vèr mogelijk, van deze sim plistische eenheidsgedachte, er geen oogen- blik aan denk, het simplisme van de groote massa onzer Katholieke kiezers te misprij zen. Ik wensch mij aan geen enkele utopie over te geven en dus ook niet aan deze, dat de groote massa van ens eenvoudige Room- sche volk de zaak der politiek spoedig an ders zou zien dan als een stuk Roomschen plicht zonder meer. Ik wil zelfs verder gaan en toegeven, dat een belangrijk aantal ar gumenten om op de R.-K. Staatspartij te stemmen voor de massa onzer Roomsche kiezers zoo duidelijk den doorslag gevend zijn, dat zij practise!) gerust aanhangers der simplistische eenheidsgedachte kunnen blij ven. Ik ga nog verder en durf zelfs staande te houden, dat een groot deel van onze pro pagandisten tot dusver volkomen verant woord waren met het prediken van de een voudige argumenten, die nu eenmaal bij de simplistische eenheidsgedachte behooren. Welnu, welk kwaad was er dan in de simplistische eenheidsgedachte? Deze, zegt prof. Veraart: dat ook de leiders deze een heidsleus aanhingen en dat de organisatie der partij: op den grondslag van die een heidsgedachte werd gebouwd. Maar hoe nu? Wanneer men als leider zelf overtuigd is, door studie en ervaring, dat zijn eigen partij en haar beginselen da beste zijn, dat de emancipatie van het Katholiek openbaar leven in ons land dwingt tot de ééne, hechte partij; dat verbrokke ling en versnippering op politiek terrein groote schade ook aan de Kerk van Neder land zou aanbrengen; wat is er can natuur lijker, dat men zijn propaganda tot de een- voudigen, tot de massa richt onder de leus, welke heel die diepe overtuiging in weinig woorden samenvat: Steint Roomsch, omdat gij Roomsch zijt! Hield deze ware en in haar eenvoud doelmatige propaganda ontwikke ling van de kiezersmassa tegen? Neen; iedere kiesvereeniging was vrij om zooveel te ontwikkelen, te vergaderen, te studeeren als zij wilde. Wanneer dit niet gebeurde was het, omdat de belangstelling er niet was, omdat de leiding met volle vertrouwen werd gevolgd; omdat er na een groote pohtieke spanning een inzinking volgde, omdat d weelde van het algemeen kiesrecht na enkele jaren een politieke onverschilligheid over heel de linie te weeg bracht en tien tallen andere redenen. Maar het is onjuist en historisch onwaar te beweren, dat een opgewekt politiek leven werd tegen gehou den door leiding en inrichting van de Staats partij; dat het Michaëlisme de kiezers wak ker schudde en de partij in betere hanen stuwde. Die belangstelling der Michaëlisten toch grondde in heel andere motieven dan zuiver ideeële en de reorganisatie der Staatspartij moge haar naaste aanleiding in 1925 in het Michaëlisme hebben gevonden, de eigenlijke oorzaak, welke, zij het wel licht een half of een heel jaar later toch tot een verandering zou hebben gevoerd, lag geheel ergens -anders, In een volgend artikel hopen wij daar nader op in te gaan. uur op Maandag-, Woensdag- en Vrij dagavond. R. K. Leeszaal en Uitleenbibliotheek, Jansstraat 49 Eiken dag geopend van 10—12, van 2—5 en van 7—10 uur, be halve des Maandagsochtends en op Zon en Feestdagen Uitleenen van boeken van 25 uur en van 79 uur. Woensdags middag ruilen van kinderboeken. St. Marthavereeniging Bloemhofstraat 1. Zondags en Woensdags van 810 uur gezellig samenzijn voor Hollandsche meisjes, die hier geen thuis hebben. Tel. 11671. St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat 49. Aanvragen om versterkende mid delen voor arme zieken der S. E. V. Maandag van 2—3 uur. Donderdag van 12 uur. R. K. Kraam verpleging van de Derde Orde St, Franciscus. Aanvragen ook voor niet-leden van de Derde Orde te richten tot Mevr. Coebergh, Ged. Oude Gracht 74, Dinsdag van 23. Zuster Toeset, Reitzstraat 29, Schoten, Woensdags van 2—3 uur. Zuster Toeset, Damiatestraat 1 (Bavodorp) Donderdags van 23 uur. R. K. Reclasseeringsvereeniging, afdeeling Haarlem. Eiken Donderdagavond half 9 vergadering in het gebouw der Sint- Vincentiusveieeniging, N. Groenmarkt 22. EERSTE HULP BIJ ONGELUKKEN. Ongevallendienst. Centrale oproepplaats aan het gebouw van de Brandweer (Ged. Oude Gracht). Uitsluitend Telef, 14141. Sociëteit „St. Bavo" Haarlemsche Inkoop Combinatie half 9 R. K. Jonge Vrou wenbond 8 uur. Meubelmakers 8 uur. Groep G. E. B. 8 uur. R. K. Bevoi- kingsbureau 8 uur. St. Josephsgezellen gebouw Jansstraat 59 Repetitie muziekvereeniging „Utile Dul- cie" van 8 tot 10 uur. R. K. V. „Zwa luwen' Elftalcommissie 8 uur. Schouwburg-Jansweg. - Haarlemsche Jeugd- bioscoop half 3 uur. Theater „De Kroon" „Ben-Hur" om 8 uur. Bisschoppelijk MuScum Jansstraat 79 Geopend eiken dag van 10 tot 5 uur, be halve Zon- en feestdagen. Kleine Theresia Stichting. Tehuis voor onverzorgde zuigelingen. Spreekuur Dins dag en Vrijdag van 34 uur. Tempeliers straat 36. R.-K, Arbeidsbeurs voor mannen en jon gens. Sociëteit „St. Bavo", Smedestr. 23. Telefoon 10049. Alle werkdagen van 9half 12 uur, 's middags van 3—5 uur, 's avonds van half 8half 9 uur 's Zaterdags alleen van half 1012 uur. R.-K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen en Meis jes. Bloemhofstraat 1. Tevens bemid delingsbureau voor verpleegsters en alle werkende dames. Alle werkdagen van v.m. 1012 uur, des middags van 24 uur en 's avonds van 89 uur, behalve Za terdagavond Tel. 11671. Arbeidsbemiddelingsbureau van het Sint- Franciscus Liefdewerk. Zoetestraat 11. Eiken Donderdag van 89'A uur. R, K. Bevolkingsbureau Gebouw „St. Met ingang van 16 Mei a. s. is benoemd tot stationschef te Geertruidenberg, onze stad genoot de heer J. C. Vermeulen, thans chef commies op het Plaatskaartenbureau alhier. Zaterdag 7 Mei werd hem door zijne colle ga's bij monde van den heer J. F. C. Bauling, een stoffelijk blijk van waardeering overhan digd, waarbij spreker in het bijzonder naar voren bracht de aangename en kameraad schappelijke leiding, die van hem was uitge gaan, en meende zeer zeker namens alle collega's te spreken, indien hij zeide „dat wij u noode en met groot leedwezen zien ver trekken." De heer Vermeulen dankte zeer bewogen voor dit buitengewone blijk van sympathie en meende, dat het niet meer dan een plicht was geweest, om als kameraad met het per soneel mede te leven, en dit toch was hem door allen zeer gemakkelijk gemaakt. Ook werd nog gesproken door collega Aalders, die hoopte, dat, nu de heer V. een maal op de eerste sport stond van de ladder, waar de promoties niet van de lucht zijn, hij nog eens weer te Haarlem mocht terugkee- ren, als hoofd van allen, en dat hij dan bij zijn scheiden niet alleen een Jacobien stoel, doch een geheel ameublement zou hebben te accepteeren. Hier ter stede werd het 10-jarig bestaan van bovengenoemden bond herdacht, waarvoor te half zeven de verschillende afdeelingen^Za- terdagavond van het station werden gehaald en voorafgegaan door de muziekvereeniging „Excelsior" een wandeling door de stad maak ten naar Bloemhof.' In deze zaal werd een feestavond gehouden, waarbij door den bonds voorzitter T. Beunder uit Zaandam de feest rede werd uitgesproken en door diverse per sonen en afcleelingen de bond werd gecom plimenteerd. Namens dc aangesloten afdee- lingen werd aan het hoofdbestuur een enve loppe met inhoud aangeboden als jubileum- gave. Door de afdeeling Rotterdam en den Haag werden een tweetal één-acters opge voerd en daarna werd door den bondsvoor zitter de uitslag van den gehouden bonds wedstrijd medegedeeld en de prijzen uitge reikt. De uitslag was als volgt la den Haag Wisselbeker met 116 punt, lb Apeldoorn 2a Glanerbrug, 2b Hilver sum 2c Heiloo 2d Rotterdam 2e Haar lem 2f Groningen 3a Enschedé 3b Schie dam 3c Nieuw Helvoet. Regieprijs Den Haag, heeren, persoonlijke prijs 1 Dumont, 2 André, 2b Ivonne, 2c Francoise. Voor dames 1 Dora uit Apeldoorn, 2 Jaap uit Haarlem. De kappersprijs werd verkregen door v. d. Peijl uit Leiden, de kapper van afdeeling Haarlem. Na de prijs uitreiking bleef men nog met dansen en an dere attracties geruimen tijd samen. Over het onderwerp „Een blik in de toe komst" werd door den heer Nauta een inlei ding gehouden, waarbij hij er op wees dat het dilettanten-tooneel veel meer zal kunnen be reiken als het zich meer op het terrein van spreekkoor zal begeven. Schotensche werkloozen gevoelen zich benadeeld. Men meldt ons Nu dat de annexatie een feit is geworden, blijkt, dat de steunregeling die in Schoten gelijk was als die te Haarlem, dat deze annexa tie voor een groot deel van de werkloozen van Schoten nadeel heeft gebracht, waarover men ons het volgende mededeelde. In Schoten liep de week der ondersteuning van Zaterdag tot en met Vrijdag terwij! dit in Haarlem is van Maandag tot en met Zaterdag. De werkloozen ontvingen als uitgetrokkenen te Schoten tot en met Vrijdag 29 April en zij ontvingen van de Commissie tot Steunver- leening te Haarlem over de week van 2 tot en met 7 Mei op Zaterdag 7 Mei uitgekeerd, waaruit dus volgt, dat de betrokkenen over Zaterdag 30 April als gevolg van de annexatie geen uitkeering hebben ontvangen. Er is evenwel nog een tweede geval, waar door zij zich benadeeld gevoelen, n. 1. dat ver schillende van de uitgetrokken werkloozen, die te Schoten via de uitgetrokken regeling werden geholpen, welke regeling te Schoten geheel gelijk is als die te Haarlem n. 1. dertien gulden vijftig voor man en vrouw en een gul den vijftig voor ieder kind, niet zooals men verwachtte te Haarlem in diezelfde regeling zijn overgenomen. Verschillende van hen zijn niet door de Commissie overgenomen maar verwezen naar het Burgerlijk Armbestuur, waar de uitkeering maximum 10.- voor man en vrouw en 1.- voor ieder kind is, wat dus voor een gezin met drie kinderen een mindere ondersteuning van 5.- beteekent in het geval dat het B. A. de maximum ondersteuning toe staat wat in vele gevallen niet eens zoo is, zoo- Bavo" Smedestraat 23. Van 8—10'd at dan het nadeel nog grooter wordt. Zondagnacht is, ongeveer 40 jaar oud, hier ter stede overleden de heer D. Roesink, boek houder bij het Diaconessenhuis alhier. De Friesche vereenigingen verliezen veel in dezen kundigen en wakkeren werker. In de H. B. S. A. aan de Raaks kwamen oud-leerlingen bijeen in reünie. De heer Galjart opende de bijeenkomst en gaf het woord aan dr. S. Elzinga, direc teur der H. B. S. A, die sprak over verleden heden én toekomst der Handelsschool. Spr. behandelde de geschiedenis der Haarlemsche H.S., waartoe door den gemeenteraad 20 Februari 1909 werd besloten en sprak daarna over het karakter van dit onderwijs. Er werd hevig over gestreden, jaren lang, of de opleiding van kooplui een vakopleiding dan wel een algemeene opleiding moest zijn, of het beroep van koopman eigenlijk een ambacht is. De Regeering wilde er aan vankelijk vakonderwijs van maken, maar dat is gelukkig niet gebeurd en in 1922 werd de Handelsschool bij het Middelbaar Onder wijs en niet bij het vak-onderwijs ingedeeld. D.w.z. het was niet de Handelsschool, maar de „litterair-economische afdeeling" der H.B.S., die in het wetsontwerp van 1922 werd genoemd en die de algemeene opleiding zou moeten geven volgens den geest van Thorbecke, aangepast aan den nieuwen tijd. Dat heeft de Handelsschool, die toch geen vakschool-wilde zijn, steeds nagestreefd. Dus werd de Handelsschool herdoopt tot H.B.S. A met 5-jarigen cursus. Het was echter een naamsverandering juist ter wille van de handhaving van het wezen der school. Na de rede van dr. Elzinga werd thee geserveerd. De ontspanningsvereniging „Germania" ontstaan uit het zangkoor Germania, dat zijn reden van bestaan verloor door het steeds wisselend ledental, heeft in gebouw Olym- pia het Frühlingsfeest gevierd. Er waren verschillende attracties, o.a. de zaalpost, die anonieme brieven verzond, die zeer bij de bezoekers insloegen. Vooral later op den avond werd het druk, toen nog velen kwa men, die buiten eerst van het mooie weer hadden genoten. De heer Willers declameerde enkele stuk jes, waarvan het „Lied von der Glocken" in verschillende persoonsuitbeeldingen. Als humorist trad op Otto Otto, die de bezoekers eenigen tijd wist bezig te houden met zijn liedjes en grappen. In de Zaterdag 7 Mei gehouden vergade ring der K. v. K. en Fabr. voor West-Fries land, deelde de voorzitter mede, dat Zaterdag 23 April een buitengewone vergadering van het Bureau der Kamer is gehouden, waar ook aanwezig waren de heeren J. A. E. Verkade en S. W. Arntz, resp. voorzitter der K. v. K. en Fabr. te Zaandam en te Alkmaar. De lieer I Heldring, voorzitter der Amsterdamsche Kamer, was tot zijn leedwezen verhinderd mede aanwezig te zijn. De ter gelegenheid van de schenking door den heer dr. C. J. K. van Aalst van het perceel Groote Oost 55 door de voorzitters der drie aangrenzende Kamers aangeboden voorzittershamer, werd in deze bijeenkomst officieel overhandigd. De heer Verkade, mede sprekende namens de beide andere voorzitters, uitte daarbij eenige zeer sympathieke woorden. Het jaarverslag over 192Ó werd vastgesteld L Ter gelegenheid van het 15-jarig bestaan der biljartclub „De Sociëteit Vereeniging", werd Vrijdagavond een bijeenkomst georga niseerd in de feestelijk versierde biljartzaal. De voorzitter van de feestcommissie, de heer Th. Hooydonk, de voorzitter van de bil jartclub mr. P. Tideman en de voorzitter der Sociëteit, dr. J. Timmer, hielden enkele toe spraken alvorens de festiviteiten een aanvang namen. Daarna werd door een vijftigtal leden deelgenomen aan verschillende biljartwed strijden, waarvoor vele fraaie prijzen beschik baar gesteld werden. Tot slot van den avond werd een souper gearrangeerd, waar een vroo- lijke geest heerschte. Zondagavond werd een feestavond gehou den, waar de dames ook uitgenoodigd waren. Medewerking verleenden de heeren Rodi, A. de Haas en Stoeckens Jazzband. In den loop van den avond werden artike len verkocht ten bate van het „Het Drentsche Kind". Een bedrag van 37.10 'werd aan het Roode Kruis afgedragen. De heer Van Hooydonk werd met een lauwerkrans gehuldigd. De alg. vergadering te Haarlem. Op uitnoodiging van de afdeeling Haarlem zal de jaarlijksche algemeene vergadering der Nederlandsche Vereeniging Eerste Hulp bij Ongelukken, waarvan Z.K.H. Prins Hen drik der Nederlanden beschermheer is, te dezer plaatse worden gehouden. Bij het be stuur heeft de gedachte voor gezeten de afge vaardigden, die uit alle oorden des lands der waarts zt llen komen, een waardige ontvangst te bereiden, en heeft te dien einde voor deze gelegenheid beslag gelegd op de zaal van Hotel Den Hout, Fonteinhan 3. Het is voor de eerste maal sedert de oprichting, die in 1893 plaats had, dat een algemeene vergade ring van dit instituut te Haarlem plaats vindt, en gaarne had men de gasten officieel ten Stadhuize doen ontvangen. Naar wij echter vernemen bestaat hiertoe wegens een nog aangekondigd bezoek geen gelegenheid. Wel staat vast, dat men zich na afloop zal vereeni gen aan een gemeenschappelijk diner. Des middags te 2 uur heeft een buitenge wone algemeene vergadering plaats, met als onderwerp Statutenwijziging. Daarna om 3 uur vangt de gewone algemeene vergade ring aan. De agenda vermeldt de volgende punten r Jaarverslag van den voorzitter, notulen en ingekomen stukken, rekening en verantwoording van den penningmeester, verkiezing van 4 hoofdbestuursleden, be spreking oprichting van een eigen maand blad, bespreking Dulmotor, ingeleid door den secretaris, rondvraag en sluit.ng. Als candidaat voor lid van het hoofdbestuur word o.m. gesteld de heer W. Saeys, voorzitter der afd. Haarlem. Het presidium berust bij den heer dr. C. B. Tilanus, van Amsterdam. In de aula van het Kennemer Lyceum 'leeft de heer P, v. Gelder voor de leden Ier Haarlemsche Schoolvereenigingen een vertooning gegeven van zijn schimmenspel ,Don Quichotte de la Mancha". De op komst der leden was slecht. Het schimmenspel, waarover wij bij de eerste vertooning uitvoerig schreven, was ook nu weer een succes. Alle medewer kenden droegen tot het slagen der opvoe- VER ANDERIN GEN. Mr. J. v, Lennep heeft in „Een Amster- damisch Patriciër" op zijn buiten", het le ven beschreven van zijn vader, als deze op zijn buiten bij liet Manpad woonde, om daar van voorjaar tot den herfst van het bui'enleven te genieten. Iedere maand had daar haar bijzondere genoegens; rij" den, uitstapjes, tuinfeesten, bal champêlres in den zomer, jacht en de vinkenbaan in den vroegen herfst. Bij slecht weer was er de goed gesorteerde bibliotheek en avonds werd er gekaart of een vernuftig gezelschapspelletje gedaan. Zoo was het leven op het landgoed van mr. v. Lennep, zoo verliep het op alle buiten's der pa tricische Amsterdamsche kooplieden en magistraten. Behalve langs de Vecnt vond men in de duinstreek, tusschen Lei den en Haarlem, vele van deze imposante, waardige landhuizen met groo'e tuinen en uitgestrekte bezittingen in het duin. Op sommige plaatsen grensde de eene bezit ting aan de andere. Deze groote buiten plaatsen met tuinen en parken, die ge meentelijk goed onderhouden en verzorgd worden, gaven in zeker opzicht cachet aan de streek; het land was er bekend om en langs de wegen, waaraan de bezit tingen grensden, was een wandeling met dit mooie uitzicht een genot. Er waren ook nadeelen. De duinsirftk werd bezit van enkelen, voor het groote publiek hield het land op bij den weg, waaraan de landhuizen lagen; wat er ach ter lag was mooi, maar biina niemand wist hoe mooi. Het duinlandschap was open en alleen voor de bezoekers der villa's; door ande ren kon het natuurschoon niet genoten worden. Den laatsten tijd ziet en hoort men ge regeld 'dat deze buitenplaatsen voor en na verdwijnen. De eigenaars verblijven er zelden, hebben door omstandigheden elders hun woning moeten stichten, of het onder houd der ui'gestrekte gronden .vird te kostbaar. Aldus werden vele landgoede ren verkocht, de huizen afgebioken en het particulier bezit opgeheven. Ofschoon tegenwoordig niet overal het publiek toe" gang heeft tot de duinen, staat het land schap nu voor meerderen open en kan ook het publiek het na'uurschoon bewon deren. In dit opzicht past het verdwijnen der rijke bezit ingen in onzen democrati" schen tijd. Niet alleen om bovengenoemde reden dat de natuur voor iedereen is, maar ook omdat de veranderde omstan digheden. een beier en nuttiger gebruik van den grond eischen. De Amsterdam sche Waterleiding heeft er bijv. groote stukken grond, er moesten niéuwe en be tere wegen aangelegd worden, vooral was er bouwterrein noodig. Zooals men zien kan, is de duinstreek zeer gewild als bouwgrond, niet voor zomerverblijven, maar permanente woningen. Bij de tegen woordige verordeningen en instellingen omtrent woningbouw, inrichting, architeo- teur enz,, kan ook voorkomen worden dat door dit drukke bouwen de vroegere toe stand in nog erger vorm weer geschapen wordt, dat n.l. het natuurschoon geschaad wordt. JJe practijk bewijst, dat gebouwd kan worden, zonder dat de streek haar aparte schoonheid verliest Hier kan goed en mooi wérk verricht worden door de Com missie voor Gewestelijke Ui breidingsplan- nen, die door het provinciale bestuur is voortgekomen. Het is merkwaardig dat de duinstreek, die vroeger zoo gezocht was om cr een particulier zomerverblijf in te richten, nu evenzeer gezocht is door instellingen van charitas en algemeen nut. Men ziet er groote pensions, kindertehuizen er>. vacan tiekolonies. Vroeger in Voorhout, nu in Heemstede is het Bisschoppelijk Scmina" rie; in Bakkum en Santpoort zijn de groote ziekenhuizen, in Noordwijkerhout is het St. Bavogeslicht, De plannen liggen klaar van een nieuw krankzinnigengesticht te Vogelenzang en bij Noordwijk zal eveneens een nieuw gesticht gebouwd worden. Blijk baar en zeer begrijpelijk acht men er groote voordeden voor degelijke stic-htin gen aan de mooie en rustige natuur van de duinen. Ook voor de geheele streek zijn deze stichtingen van groot belang. Het Provin" ciaal Ziekenhuis te Santpoort telt in het geheel ruim 1800 inwonenden, Bakkum 1200, en de beide nieuwe inrichtingen kunnen wel op 1500 a 1600 man en meer worden geschat. Zulk een verzameling menschen van allen stand en koopkracht is voor den middenstand, de neringdoen den en de plaatselijke industrie van groot belang. In dit opzicht is de verandering zelfs een verbetering gebleken. Te 's Gravenhage is opgericht de Fede ratie van Algemeene Propaganda vereenigin gen in Nederland, Een wijziging der iorensenbelasting wordi verwacht. Het oeieningseskader der zeemacht is naar Noorwegen vertrokken. Nadere bijzonderheden over den brand, die te Leende 14 boerderijen in dc asch legde. Een der leiders van de Chineezen-relletjes op Borneo is gearresteerd. Te Padang zijn bommen ontploft, die schade hebben aangericht. Op den bewaakten overweg bij Enschedé is een autobus door een trein gegrepen. Minister v. d. Vegte wenscht niet over te gaan tot de instelling van een commissie van onderzoek naar den algemeenen toe stand van de veiligheid op de Ned. Spoor wegen. De belastingen in Haarlem. Verlaging der personeele belasting. Het Prcpaganda-comité voor wegenver- beiering verzoekt de Tweede Kamer de vaststelling te bevorderen van een uiige, werkt Rijkswegenplan. De aansluiting Oostenrijk—Duitschland. De Oostenrijksche agrariërs dringen aan op een tol-unie en actie voor deze aangelegen heid te Genève. Een rede van Chamberlain in het Brit- sche Lagerhuis omtrent het standpunt van Engeland inzake China. Een orkaan teistert verscheidene weste lijke staten van de V. S. Een vijftigtal dsooden. Barometerstand 9 uur v.m 769 vooruit F Licht op, De lantaarns moeten morgen worden opgestoken om 8.10. Medegedeeld door het Kon. Met. Inst. v te De Bilt. Naar waarnemingen in den morgen van 10 Mei: Hocgste barometerstand 776.8 m.M. te Thcrshorn. Laagste barometerstand 751.1 m.M. te Stockholm. Verwachting: matige, tijdelijk toenemen de, N. tot N.O. wind, meest zwaar bewolkt, toenemende kans op enkele regenbuien; iets koeler. ring bij. De heer M. v, Lennep dankte aan het einde van den middag den heer P. v Gelder voor hetgeen hij den bezoekers ha laten zien. Hedenochend kwam op onze bureaux een zekere Jozef Michaluh, die op 22 Maart j.l. een fietstocht begon in Skal- mierzycail te Polen (provincie Posen), Vandaar ging hij naar WarschauGue- zenPosenRürstorinBerlijnHannover OsnabrückGronau.EntszedeDeven terUtrechtAmsterdamHoornAlkmaar en kwam op 8 Mei te Haarlem aan. Den 13den April passeerde hij de Poolsch Duit- sche grens en kwam op 29 April j.l. aan de Duitsch-Nederlandsche grens. Heden vertrekt dit ondernemend iongmensch naar Leiden om vandaar via Leiden, Ro - terdam, Breda, 's-Bcsch, Nijmegen, Maastricht, België, Frankrijk, Zwitserland, Italië, Polen, Oostenrijk, Hongarije Tsje- chcvy Slowakije wederom naar Polen terug le réizen. Voorwaar een flinke prestatie! GEEN SUCCES. Vrijdag zou de heer C. E. te VijF.u'zen met zijn meisje een autotochtje gaan ma1: r.. en daar de jonge dame ook vaardig is om met een Fordje te rijden, mocht zij ook achter het stuurrad van genoemden heer z'n auto plaats nemen. Maar daar deze auto niet zoo'n doodgewoon Fordje was, was zij blijkbaar met de constructie niet goed op de hoogte, wat ten gevolge had dat het ge heele spul achteruit in een sloot reed. De inzittenden kwamen er met den schril: af, maar de auto moet er nog al van geleden hebben. Zaterdag 14 Mei a.s, zal Z, K. H. Prins Hendrik des namiddags te Haarlem de alge meene vergadering bijwonen van de Hol landsche Maatschappij der Wetenschappen, waarvan Z. K, H. protector is, Van de Directie van de Alkmaar Packet ontvingen wij een aardige geilustreerde nieuwe uitgave van Vacamtietochtjes per Alkmaar Packet. - Dit boekje werd in 3 talen gedrukt en op ruime schaal verspreid. Het bevat een be schrijving van de plaatsen die door dc sa- 'onbooten van de Alkmaar Packet worden angedaan op hare vaarten van Amsterdam, nar Alkmaar en van Amsterdam naar lJmuiden. Naast vele historische bizonder- heden geeft het o.m, een interessante fol kloristische beschrijving van architectuur, handel, industrie, visscherit, kleederdrach ten, strandleven enz. Het in driekleurendruk uitgevoerde om slag is geteekend door den begaafden kunst schilder Roeland Koning te Egmond aan Zee; de fotografische opnamen zijn gemaakt en gearrangeerd door den bekenden foto graaf A, G, van Agtmaal te Baam en zoo wel omslag als inhoud (de laatste in dubbel toon) zijn gedrukt en verzorgd door dc Boek- en Kunstdrukkerij Oranje Nassau te Baarn. Wij vertrouwen wel dat dit boekje veel zal bijdragen tot meerdere bekendheid met een aa'dig karakteristiek gedeelte van ons land. De Almaar Packet biedt met haar gerieflijke ingerichte booten een goede ge legenheid om hiermede kennis te maken en geeft eenige aardige routes aan. Het bouwen van een landbouwerswoning met koestal en dorschvloer, is opgedragen aan P. Dijk, Leidschestraat 103, Haarlem. De „S'aatscourant" bevat de statuten van de Haarlemsche Handelsmaatschappij, alhier. De heer P. Bolleurs te Haarlem, gedipl. van de afd. Electrotechniek der M, T. S. te Haarlem, is benoemd tot radio-technisch teekenaar bij de Nederlandsche Seintoestei- lenfabriek te Hilversum. De heer A. B, J. van Kordelaar te Heem.- sede, gedipl. van de afd. Werktuigbouw kunde der M. T, S. te Haarl'm, is benoemd tot technisch ambtenaar Jiij de Staatsmijnen tc Heerlen, f

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1927 | | pagina 1