Uw concurrenten
Zullen,
U zeker
Overvleugelen.
foorkom dit!
Maria -Stichting
Een gewlclitige
ethologische ontdekking.
De Kieeren maken den man
ADVERTEER OOK
Stadsnieuws.
Een bijzondere
gehedsverliooring.
Tref Uw
maatregelen
Gemeentezaken.
NIEUWE R. K. SCHOOL
VOOR L. O.
DE DERDE!
Aanrijding.
Diocesaan Kruisverbond in het
Bisdom Haarlem.
Baldadig.
Jubileum.
Gevonden dieren en voorwerpen.
R. K. Sport ver eeniging
„The Yellow Black Boys"»
DUIVENSPORT.
Postduivenvercen. „de Snelpost".
lederen middag van
2 tot 3 uur Polikliniek
ER IS MAAR EEN «OPLOSSING
„RGP££".
Ontheffing W'nkelshiiting.
Merkwaardige tulpen.
Het Sursum-Concours te
Bloemendaal.
Kloosterorden.
JA, ïvlAAH
MET D1UKWÊRK
IVtAAKT DE ZAAK
Beelden en versieringen.
indien U niof adverteert
B. en W. stellen voor, van M. Weber voor
f 50.000 aan te koopen perceel Koning
straat 1CV
Deze aankoop houdt verband met de aan
hangige plannen tot uitbreiding van het
raadhuis.
B. en W. stellen voor, aan W. Zuuren-
donk c.s. voor 50 jaren in erfpacht uit te
geven een gedeelte grond, achter hun per-
ceelen aan de Saenredamstraat gelegen.
B. en W. bieden ter vaststelling aan een
verordening tot verdeeling in stemdistricten
van 3 kieskringen, waarin de gemeente
'Haarlem voor de verkiezing van leden van
den gemeenteraad is gesplitst.
B. en W. stellen voor, in te trekken
het besluit van 23 Februari 1.1. betreffende
het in exploitatie brengen van de gronden
van voormalig „Westrust" door W. J. Nelis-
«en en G. P. Geukers Jr.
Tevens stellen zij voor, met hen een
ruiling van grond aan te gaan, waarbij Nelis-
sen en Geukers 24.142 toegift zullen be
talen.
Nog stellen zij voor, voor 1 aan te
koopen eenige strooken grond en aan Nelis-
sen en Geukers te verkoopen 1.03 A. grond,
gelegen aan de Meester Joostenlaan, tegen
J 10 per c.A.
B. en W. bieden ter vaststelling aan een
wijziging van de raadsbesluiten betreffen
de de verleening van voorschotten aan de
Woninbouwvereeniging (stichting) „Voor
uitgang" en „Zorgvliet",
B. en W. stellen voor, de weekhuren
van de Woningstichting „Het Oosten" voor
de winkelwoning te bepalen op 10.
voor de 7 woningen aan de Zomerkade op
5.50 en voor de overige yoningen op
5.
Van de woningbouwvereniging „De
voorzorg", voor alle woningen op 5.25
AANGEHOUDEN.
Te Leiden is aangehouden en naar het
Huis van Bewaring te 's-Gravenhage over
gebracht J. G. V., uit Leiden, vertegen
woordiger van den margarine-handelaar
K., uit Beverwijk, die zich te diens nadeele
aan verduistering van een bedrag van 107
had schuldig gemaakt en voorts ten nadee
le van N. A. V., uit Leiden, een bedrag van
100 heeft verduisterd.
GROOT RUSSISCH BALALAIKA-ORKEST
MET MANNENKOOR EN NATIONALE
DANSEN.
Vlijdag 20, Zaterdag 21 en Zondag 22 Mei
des avonds 8 uur een Zondag 22 Mei des
middags half drie. treedt in den Stads
schouwburg het beroemde Balalaika-orkest
op onder leiding van de Dirigenten Georg
Wassilieff en Alex Michailowskv.
Het Russsch Balalakai-orkest bestaat uit
ongeveer 25 personen, en beschikt over een
Voortreffelijk geschoold mannenkoor, met
bijzondere solo-stemmen.
Ook de danken, met den solodanser Iwan
Orlik en zijne vrouwelijke partners Helene
Bojarskaja en Serge Dmitrieuwskv genieten
overal een groot succes.
Verrassend zijn de solovoordrachten met
kwartetbegeleiding van .den Balalaikaspeler
Wladimir Pogoreloff, solist van het voor
malige Keizerlijke Hoforkest te Petersburg.
Eind April trad dit gezelschap p te Am
sterdam in het Theater Tuschinskv. had daar
een stormachtig succes en werd door de
Amsterdamsche Pers algemeen geprezen.
Het R. K. Kerkbestuur van de parochie
van de H. Lidiuna heeft aan het gemeente
bestuur van het voormalig Schoten ver
zocht, de benoodigde gelden beschikbaar te
stellen voor de stichting van een bijzondere
school voor gewoon lager onderwijs aan de
Timorstraat, hoek Obistraat en beschikbaar
stelling van een hulpgebouw tegen 1 Sep
tember 1927.
B. en W. stellen nu voor, de noodige
medewerking te verleenen en voor tijdelijke
schoollokalen beschikbaar te stellen „Huis
te Zaanen."
Elders in dit blad kan men lezén, welk
succes de eerste propanda-vergadering der
R; K. Middenstandsvereeniging gehad heeft.
Een groot aantal aanwezigen, een vlot en
boeiend spreker, een groot aantal nieuwe
leden, ziedaar bet resultaat. Dat belooft
wat!
Van avond vergadert de St. Joseph-
parochie en ook van haar word een goede
opkomst verwacht. Nu niet alleen de leden
natuurlijk, maar vooral de ongeorganiseer
den. Dan kunnen zij nog eens goed hooren,
wat zij aan „de Hanze" hebben. De verga
dering wordt in café Brinkmahn gehouden
en begint om half 9,
En morgen vindt de derde propaganda-
avond plaats. Die is gereserveerd voor de
parochies van de H.H. Elisabeth en Barbara,
H. Liduina en H. Bavo (Oud-Schoten) en is
belegd in café Geko aan den Spaarndam-
merweg.
Moeten wij die parochianen-middenstan
ders nog aansporen, er heen te gaan?
Als zij lezen van het succes van den eersten
en hopelijk ook van den tweeden dag, dan
willen zij toch niet achterblijven, maar
deelen in den triomph van den propaganda-
tccht? Dit zijn drie parochies bij elkaar,
gisteravond waren Het er twee en vanavond
slechts één. Drie is meer dan twee en een,
waarmede wij maar zeggen willen, dat de
Schotensche parochies haar best moeten
doen, om toch minstens een aantal nieuwe
leden aan te brengen als gisteravond door
parochies der Paterskerken is aangeworven.
Bij een enkele kerk zijn Zondag ver
keerde strooibiljetten uitgereikt, waardoor
misschien verwarring zou kunnen ontstaan
omtrent het houden der vergaderingen. Ter
voorkoming daarvan laten wij hieronder nog
eens het lijstje volgen der vergaderingen,
welke alsnog zullen gehouden worden:
Dinsdag 17 Mei, dus hedenavond, ver
gadering in café Brinkmann, voor de pa
rochie van den H. Joseph. Als spreker
treedt op de Weleerw. heer J. A. Voorham.
Woensdag 11 Mei in café Geko aan den
Spaarndammerweg, vergadreing voor de pa
rochies van de H. H. Elisabeth en Barbara,
de H. Liduina en St. Bavo (Oud-Schoten).
Spreker is de Weleerw. Heer J. B. Th. van
iWoesik.
Donderdag 19 Mei is de parochie van den
H. Joanens den Dooper aan de beurt. Voor
haar zal in het Patronaatsgebouw aan het
Teylerplein als spreker optreden de Wel.
Eerw. Pater P. BreukeL
In het Patronaatsgebouw aan de Leld-
scheva-art komt Vrijdag 20 Mei de parochie
van den H. Bavo bijeen, waar de Weleerw.
Heer Th. A. L. Sprenger het woord zal
.voeren.
Dinsdag 24 Mei ten slotte bijeenkomst
van de parochie van O. L. Vr. Rozenkrans
en Dominicus, welke plaats vindt in het
patronaatsgebouw aan de Koningsteinstraai.
Hier aal de Weleerw. Heer H. A. C. M.
Wennen spreken,
TROTS PIJNBANK EN SCHAVOT."
Naar wij vernemen is van den bekenden
roman van Mgr. R. H. Benson. „Trtos Pijn
bank en Schavot" een geautoriseerde too-
neelbewerking gemaakt door Ed. C. Lage-
man. Van dit stuk, 6 bedrijven, 8 taferee'en
't welk speelt in den tijd der regeering
yan Koningin Elisabeth van Engeland,
wordt de première fegen gebm Juni ver
wacht in 't theater Carré te Amsetrdam.
Gisterenavond om half 11 reed de 63-ja-
rige H. M. v, B. wonende Sprugtenbosch-
straat 13, met zijn fiets ter hoogte van het
perceel Heerenwcg 293, komende uit den
Hout. Op hetzelfde moment kwam een au
to uit de richting Haarlem. Een aanrijding
volgde waarhij dc heer v. B. eerst een klap
kreeg met het linker spatbord, vandaar op
den radiateur terecht kwam en tenslotte op
den grond kwam te vallen. Met een ver
onding aan het hoofd werd de heer v. B.
binnengedragen in het perceel Heerenweg
293. De toestand isn iet levensgvaarlijk.
De auto is aan de voorzijde beschadigd.
In gebouw St. Bavo komt Maandag 13
Juni a.s. het diocesaan Kruisverbond van
het bisdom Haarlem in jaarvergadering bij
een. De uitgebreide agenda bevat o.a. vast
stelling van de instructie voor de proovin-
ciale propagandacomr'issies, een voorstel
van het Kruisverbond te Scheveningen tot
statutenwijziging, die tot doel heeft, be
halve de drankbestrijding, het Kruisverbond
ook stelling te doen nemen tegen de al-
gemeene onmatigheid in dansen, sigaret-
te nverbruik, enz.
De Weleerw. Heer A. J. Leesberg zal 'n
rede houden over „De ware geest der
drankbestrijding."
's Morgens half tien wordt in de Jans-
kerk een H. Mis opgedragen ter intentie
van het D. K.
Een onbekend gebleven persoon heeft een
eindje sigaret geworpen op een zonne?
scherm van de firma Gerzón in de Groote
Houtstraat, waardoor dit gedeeltelijk ver
brand is.
Mej. A. Wiebes, chef der afdeeling Sterili
satie van de firma „De Clerco's Proef
station" te Bloemendaal, herdacht gisteren
den dag, dat zij 25 jaar bij deze firipa in
dienst was.
Door het personeel der fabriek werd haar
bij dit heugelijk feit een bloemstuk aange
boden, terwijl zij van den heer J. Lambers
een souvenir ontving in den vorm van een
gouden horloge. Ook van andere zijden
kwamen bloemen en telegrammen als blij
ken van belangstelling binnen.
Terug te bekomen bij G. Tjeertjes, Brou
wersvaart 54, R. K. Kerkboek Brands, Kle
verlaan 157 Bloemendaal, gr. witte poes, ge
bracht naar Kennel „Fauna" Keizer, Kruis
weg 64, grijze poes, Fauna Dijkman, Dorre
boomstraat 3, gr. witte poes Fauna Seu-
bring, Leidschestraat 113, muisgrijze poes,
Fauna J. Pelser, Omvalspoort 9, ladder
Politiebureau, Cronjéstraat, studentenmuts
A. Kooy, Kromme Elleboogstraat 2, kinder
muts J. J. Ketelaar, Van Zeggeienstraat 26,
damesportemonnaie m. i.C. Hoenderdos,
Zomervaart 12 B, kinderporfemonnaie m. i.
Politiebureau, Smedestraat, paraplu H. de
Groot, Oudeweg 31 A. A., portemonnaie
m. i.J. Beinouw, Vooruitgangstraat 1, por
temonnaie m. i.A. Brom, Anegang 26,
sjaal J. H. F. Schouten, Burgwal 42rood,
kraansleutelC. Handigman, Floresstraat 10,
halsketting A. Hendrikse, Kruistochtstraat
35, kindertschoentje A. Hellegers, L. Hee
renstraat 24, taschje met inhoud A. Buis,
Kennemerstraat 23, damestaschje m. i. H.
Aarts, Barbarossastraat 15, damestaschje m.
i.M. Zut, Oranjeboomstraat 151, broche
J. Schuursma, schip „Marianne" bij de Vrou-
webrug, loterijbriefjes Politiebureau, Smede
straat, balM. Jager, Kerkstraat 3, broche
H. v. Doornik, Westergracht 17rd., Fransch
leerboekje D. J. Verbruggen, Ged. Schalk-
burgergracht 91, bril in étuiPardoen, Gen.
de la Reystraat 47, balW. Droog, Oranjp-
boomstraat 11, vulpen; L. Broekhuizen,
Goltziusstraat 14, vulpenG. Hylkéma,
Schotersingel 97rd., vulpen R. Buitenhuis,
Kinkerstraat 15, rijwielbel.merk W. Brook,
Tesiastraat 16, rijwielbel.merk in étuiW.
Vermeulen, Van Loostraat 3, rijwielbel.
merk in étuiC. Handigman, Floresstraat 10,
ring Devies, Klein Heiligland 43, zwarte
hond, gebracht naar Kennel „Fauna" B.
Gabor, Tulpenstraat 8rood, handschoen
(bruine dames-) Kroes, Spaarne lOrood,
handschoen (grijze kinder-).
Terug te bekomen bij R. Sweerts, Ane
gang 34 rood, armbandhorloge Evers, Tuin-
wijklaan 7, collier W. v. Wort, Boerensteeg
16, couvert met een lijst; J. Oldenzaal,
Spaarnhovenstraat 34, postduivenL. de
Boer, Gen. Joubertstraat llrd., duimstok
Politiebureau, Smedestraat, telefoondraad
M. Melchior, Groendaalsteeg 13, doosje met
rozenkrans L. de Haan, 2e Hoogewoerd-
dwarsstraat 28, jongensjasje v. d. Spek,
Cornelissleeg 5, gr. witte poes, gebracht naar
Kennel „Fauna" H. V/agter, Brouwerskade
3, portemonnaie m. i. R. Schutten» Berck-
hcydestraat 9rd., kinderporfemonnaie m. i.
Politiebureau, Smedestraat, pakje koper
J. Idema, Kollsteeg 22, bos sleutels Politie
bureau, Smedestraat, bos sleutels K. Koe-
te kaas, Ged. Raamgracht 19a, Lipssleutel
K. v. Asten, Koolsteeg 22a, tasch met motor
gereedschap C. Scheeling, Jan Steenstraat.
14, boodschappentasch m. i. Knibbe, P.
Kiesstraat 14, boodschappentasch m. i. H.
Hoffies, Johs. de Breukstraat 24, balv. d;
Keyde, OIordensstraat 62, behangselpapier
M. Delissen, Geweerstraat 1, muziekboek
J. W. Wicherink, Vooruitgangstraat 155 rd.
broche Wed. Zuurendonk, Schoterweg 150
E., broodzak en koffiebusje H. Kenselaar,
Wouwermanstraat 21 e, rijwielbel.merk
Bewaarder Speelterrein Kleverlaan, dames
rijwiel N, Wubbe, Emostraat 4, rijwielbel.
merkBernard, Berensteynstraat 11, gele
hond, gebracht naar Kennel Fauna M. v.
Norden, St. Anthoniesteeg 14 H, glacé hand
schoen Politiebureau, Smedestraat, dames
handschoenen.
Secret. Spaanschevaartstraat 90.
UITSLAGEN VAN ZONDAG 15 MEI.
Concordia 3T. Y, B. B. 4 12
Zwaluwen 3T. Y. B, B. 5 22
Het vierde elftal wist een lastige klip te
omzeilen door Concordia 3 met 2—1 te klop
pen. Bravo Zomers c.s,! Nu nog de laatste
wedstrijden gewonnen en jullie zijn definitief
kampioen. Maar denk er om d»e laatste lood
jes wegen het zwaarst.
Onze benjamins wisten weer een puntje
in de wacht te slepen. Voor Hemelvaartsdag
staat op het programma T. Y. B, B. 4
T. Y. B. B. 5. En als het vierde elfalj zich
niet duchtig inspant zullen zij wel eens een
puntje kunnen verliezen.
Leden, denkt om de leden-vergadering van
a.s, Donderdag!
Bovengenoemde vereeniging hield Zon
dag een wedvlucht vanaf Halle, afstand
185.4 K.M. De prijzen werden als volgt be
haald:
C. Kortekaas le-3e-13e35e: Th. Donker-
wolke 2e; M. P. Luijken 4e-28e-33e-34e;
8 uur n. m. Avondconcert door het Chr,
fanfarecorps „Wilhelmina" te IJmuiden, di
recteur de heer D. Klut.
H. Stappers 5e-8e-22e: H. Kerwolf 6c-7e-
!7e-18e: J. Zomerdijk 9e-: J. Staphorst
10e-23e: J. Hommers lie: J. Kroon 12e-19e-
32e: P. Martens 14e: W. Gerritsen 15e: J:
Kuperus 16e-20e: Th. Veen 21e: J. v. d.
Linden 24e: W. Vrolijk 25e: J. Paap 26c-
29e: C. Vrolijk 27e: J. v. Es 30 e: P. P. J.
Vergers 31e.
Eerste duif aangekomen 9,22,30
Laatste duif aangekomen 9,40,13
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van HAARLEM maken bekend, dat zij teil
aanzien van de winkels op de tentoonstel
ling van banketbakkerij, kokerij' en ver
wante artikelen (H.E.B.A.), welke van 20
Mei 1927 tot en met 29 Mei d.a.v., wordt
gehouden in het Brongeb&uw, ingevolge hel
bepaalde bij artikel 14 sub b. der veror
dening cp de winkelsluiting ontheffing
hebben verleend van de verbodsbepalingen
van die verordening in, dier voege, dat die
winkels van 20 tot en met 24 Mei 1927 en
van 26 tot en met 29 Mei 1927 tot des na
middags 11 uur voor het publiek mogen ge
opend blijven, daarin mag worden verkocht
en het verkochte medegenomen.
Zoo nu en dan vindt men bii de tulpen
wel eens een bloem waarnaast zich nog een
bijbloempje bevindt. Dit geval, dat als een
abnormaliteit kan worden aangemerkt, komt
echter maar zeer sporadisch voor. Bij de
Cattage-tulp, variëteit S. Mattet. komt dit
vormen van bijbloemen zeer constant voor,
Nieteen, doch zelfs drie, vier, fa zelfs wel
vijf of zes bijbloemen vormen zich en scha
ren zich als kinderen om hu® moeder. Wij
ontvingen daarvan eenige mooie exemplaren
uit de kweekerijen van den heer H. M.
Ruysenaars Hzn.. te Heemstede. Het zijn
fraaie tulpen in haar soort. Voor het pu
bliek zijn ze te bezichtigen voor het raam
van het bloemenmagaziin Zotendijk, Jans-
weg 5. Onze lezers zullen zich voor deze
bezienswaardige curiositeit zeker interes-
STILLE ARMEN.
Ingekomen giften
N. N. t/e. van den H. Ger. Majella 2.
N. N. t/e. van den H. Antonius 2.
N. N5.—
N. N. post cheque 35.
Als het avondklokje U ter kerke roept, bloe
men en licht, gezangen en gebed, uw geest ver
heffen en uw geloof verlevendigen, als ge bij
herhaling hoort zingen of hoort bidden „Con-
solatrix afflict or um" Troosteres der Bedrukten-
helpt ons, wilt dan eens een oogenblik overwee
gen, dat dit inderdaad de harte bede is van vel-
Stille Armen.
Helaas weer van velen en in den waren zin
van het woord, van stille armen.
Denkt hier eens aan en offert iets, er is ang,
stig veel noodig
Giften worden gaarne in ontvangst genomen
aan het bureau dezer coutant en aan het adres
van onzen Penningmeester, Gasthuissingel 64,
postgiro 13543.
„ST. RAPHAEL".
Afd. Haarlem St. Augustinus.
R. K. Spoor- en Tramwegpersoneel.
Morgen, Woensdagavond 18 Mei houdt
bovengenoemde afdeeling voor hare leden
j een buitengewone propaganda-feestverga-
I dering in' de groote zaal van het gebouw St.
i Bavo, Smedestraat.
1 Er is een welvoorzien programma. X. Ope
ning. 2 Bondslied,' verslag monument-actie.
4. Optreden Trio. 5 Sprèker, de heer L.
Geers H. B.-lid. 6. Optreden sopraan zange
res. 7. Keurkorps „Ursus". 8. Optreden Duo.
9. Sopraan zangeres. 10. Trio. Een en ander
opgeluisterd door een Jazz Band-gezelschap.
Ook de vrouwen worden op dezen feestavond
in grHoten getale verwacht. Een en ander doet
het Bestuur vermoeden, dat de opkomst zeer
groot zal zijn.
OLYMPISCHE SPELEN 1928
AMSTERDAM.
Het Olympisch k'unsttournooi.
De afdeeling Kuhst van het Comité 1928,
belast met de voorbereiding van het Olym
pisch kunsttournooi, is thans volledig samen
gesteld en gevestigd in het Olympisch Bu
reau aan de Weesperzijde 32 te Amsterdam.
De dagelijksche leidig dezer afdeeling
berust bij de h«.eren C. W. H. Baard, voor
zitter Jhr. Jan Feith gedelegeerdeEd.
Gerdes, lid en J. W. Teillers, secretaris.
De Sport-Technische Afdeeling.
De voorzitter van de Sport-Technische
Afdeeling van het Comité 1928, de heer C. F.
Kellenbach, heeft in de vergadering met de
vertegenwoordigers der nationale sportbon
den, zijn arbeidsplan ontvouwd, teneinde het
programma der Spelen in onderdeelen te
kunnen opmaken. Dit zal hierop neerko
men, dat elke Bond een gedelegeerde aan
wijst, die t.z.t. zijn sport geheel moet voor
bereiden- Aan dezen gedelegeerde wordt ver
zocht een schema op te maken met volledige
omschrijving van elk onderdeel van zijn
programma, met vermelding van alle be
noodigde materiaal, terreininrichting en ver
dere bijzonderheden, zoodat een overzicht
van het teheele programma kan worden
verkregen.
Sedert de laatste opgave werden tot atta
chés benoemd voor Hongarije Ernö von
Kelemen zü Bösztör, van Speijkstraat 139,
Amsterdam. Voor Polen W. A. M. Wes-
terouën van Meeteren, itmecster der Huzaren
te Amersfoort. Voor Egypte J. A. Willinge
I Brantsma, Luit. der Huzaren b. d. Groote
Club, Amsterdam. En voor Noorwegen
J. F. A. Nielsen, Rokin 104, Amsterdam.
Omtrent het concours, uitgeschreven door
het Christ. Farigare-corps „Sursum alhier,
welk concours gehouden zal worden op het
landgoed „Elswout" te Overveen, kunnen we
het volgende mededeelen.
Het concours wordt geopend op Woensdag
I 25 Mei met een concert op 't concoursterrein,
te geven door het Chr. fanfare-corps te Bloe
mendaal. Aanvang 8 uur 's avonds. Voor He
melvaartsdag is de dagverdeeling aldus
11.30 v. m. Muzikale wandeling vanaf het
Kerkplein te Bloemendaal naar het Raadhuis
plein te Overveen.
12 uur Ontvangst in Hotel van Ouds het
Raadhuis te Overveen.
12.15 n.m. Aubade aan het Gemeente
Bestuur uit te voeren door de deelnemende
muziekvereenigingen, onder leiding van den
heer J. A. Meng.
1.15 n. m. Aanvang van den Marschwed-
strijd.
2 uur n. m. Opening van den Concours
wedstrijd,
Een medewerkster van het tijdschrift „Vrou
wenleven" heeft Ellen Forest gevraagd een en
ander over haar schrijfstersloopbaan te ver
tellen. Deze Protestantsche, die reeds zoo me
nig goed woord over de Katholieke Kerk
schreef, schijnt nu voorgoed door de Kerk te
worden aangetrokken.
Uit haar artikel knippen wij de onder
staande passages.
„Eigenlijk heb ik m mijn leven niks gedaan
dan gewerkt. Er was een tijd, dat ik zes tot
acht artikelen per dag schreef, dat ik een
auto-bandi et-prcces sleet n.et de begrafeni
van een koning, vandaag in Weenen zat, mor
gen in Berlijn, overmorgen in Parijs enz. Dan
kwam er een tijd, dat wij allen opgesloten za
ten in de kooi „Nederland". Daarna mijn reis
naar Japan, met heerlijke lange tusschenpoo-
zen in Egypte, Somaliiand, Indou-China,
Britsch-Inöië, China en dan Japan. Egypte
boeide ons wel het meest en eens terug hier
konden wij niet nalaten; te trachten Tets te
weten te komen van een volk, dat een der
schoonste kunsten van de wereld voortbracht.
Direct na mijn boekje „Yuki San" hebben
we ons met hart en ziel op het Egyptisch ge
worpen en even heb ik gedacht dat ik nooit
meer iets zou schrijven, zoozeer boeide mij
eerst het Coptisch* en daarna het Hierogly-
phen. Maar de natuur is sterker dan de leer
en op het oogenblik ben ik bezig een roman te
schrijven, of nee, een roman eigenlijk niet,
want ik kan geen roman schrijven, maar 'n
boek, waarin ook Egypte en zijn Bijbelsche
schoonheid een plaats vinden.
Maar wat op het oogenblik het meest mijn
leven vult, is een overtuiging, waartoe ik na
jaren zoeken gekomen ben, na een onder
zoekingstocht, die ging v.Protestantisme, door
Spiritisme, Theoscfisme, Antroposodphie,
Buddhisme, Shinfoisme, Toaisme, en wat
iies meer zij, om te belanden bij deze vaste en
nnige overtuiging, dat om de wereld te red
den, politiek en religieus, er maar één op
lossing is en die oplossing is Rome. Voor
mij staat het vast, dat Internationalisme on
mogelijk is, tenzij wij het van politiek gebied
brengen op religieus gebied, den Paus her
stellen in wereldlijke macht en zoo docr de
Kerk tot een idealen staat komen. Wij zoe
ken allen naar een middel, om de wereld te
verbeteren, om gezonder toestanden te schep
pen. Vindèn wij ons voorbeeld niet in de kloos
ters Afgescheiden nu van alle geloof, wat
gebeurt daar. Daar leveren menschep den
meesten en den besten arbeid tegen de minste
belooning. Als wij dat allen deden, dan waren
wij toch al een heel eind op weg. Het zijn dit
soort vraagstukken, die mij op het oogenblik
het meest bezighouden. U zult dus begrijpen,
dat mijn nieuwe roman ook vooral hierheen
wijst. Wij voelen het allen, dat, zqoals het nu
gaat, de verwording te groote afmetingen
aanneemt en ik geloof niet, dat er één denkend
mensch is, die op het oogenblik kan leven,
zonder bewust mee te zoeken naar een oplos
sing. Ik ben van dezen niet uitgesloten.
Terwijl ik dit schrijf, voel ik, hoe ik u te
leur moet stellen.'Ik weet ook wel, wat er van
een schrijfster verwacht wordt, als men haar,
zij het dan schriftelijk, een interview vraagt.
Maar ik kan er mij niet toe zetten, op een mo
ment, dat mijn heele denken in beslag geno
men wordt door dit nieuwe licht, wat voor mij
daagt, over koetjes en kalfjes te gaan schrijven.
't Is mogelijk en waarschijnlijk dat
Ellen Forest inderdaad wel sommige lezeres
sen van „Vrouwenleven" ,zal teleurgesteld
hebben. Maar vele anderen zullen haar juiste
woorden op prijs stellen en er wellicht een
wegwijzer in vinden.
Onder bovenstaanden titel had het dagblad
„De Morgen" het volgende belangrijke arti
kel, dal heel zeker velen onzer lezers za.
interesseeren en dat we daarom hier in zijn
geheel overnemen.
De Vuurland-Indianen, die door Darwin als
half-dieren beschreven werden, blijken bij
nauwkeuriger onderzoek een mooie zedeleer
te bezitten en den waren God te kennen.
Dit i§ een zeer belangrijke wetenschap
pelijke ontdekking.
Hier volgt het bedoelde artikel.
„Het is bekend, dat de natuurvolken de
gewoonte hebben, hun godsdienst, kuituur en
gebruiken te verbergen voor de Europeanen.
Wij hebben voorbeelden te over hoe Euro-
peesche missionarissen soms na tientallen
van jaren zekere godsdienstige gebruiken
der wilden dikwijls toevallig ontdekten.
De Vuurland-Indianen waren hiermee al
zeer geheim: meer dan honderd jaar bemoeit
de Europeesche wetenschap zich met hen,
meer dan vijftig jaar werken er Engelsche
Protestantsche zendelingen maar van den
godsdienst van dit volk vernam men niets
bepaalds. Darwin, die met het. wetenschap
pelijk onderzoek van Vuurland het eerst be
gon,, definieerde de inboorlingen als half-
dieren. als godsdienstlooze menscheneters.
Omstreeks 1840 publiceerde Darwin de
beschrijving van zijn reis om de wereld en
sindsdien verschijnen de Vuurland-Indianen
in de ethnologische litteratuur dikwijls als
het voorbeeld van godsdienstlooze, barbaar-
sche half-dierlijke oerménschen.
Latere onderzoekingen hebben echter uit
gemaakt, dat deze wilden heelemaal geen
menscheneters zijn, dat .zij 'n zekere primi
tieve kuituur bezitten en beschikken over
een zeer rijke taal met verbazingwekkenden
woordenschat.
Een opzienbarend werk.
Nu' verscheen vorig iaar te Stuttgart een
werk van een ethnoloog, die zich Kumbu-
dentschis noemt, dat veel opzien gebaard
heeft. Het behandelt n.l, de geloofsleer, zede-
leer en kuituurgewoonten van een Vuurland-
schen Indianenstam! Wie is Kumbudentschis?
Het is een lid van dep Yaganstam, hij heelt
alle voorgeschreven ceremoniën meegemaakt
kortom, hij is 'n vertrouwbaar zegsman,
die al wat hij beschrijft, ook inderdaad kent.
Toch is deze naam 'n schuilnaam. Hij, die
zich er achter verschuilt, is werkelijk lid van
den Yaganstam g e w o r d e'n, bii heeft wer
kelijk de geheime „Tschlechaus"- en „Kina -
plechtigheden gevierd, hij danste in de
Tscbiechaushut en kreeg den Jndiaanschen
naam Kubudentschis. Hij is echter geen in
boorling, maar een pater van de orde der
Missionarissen van Steijl, doctor in de phv-
losophic en bekwaam ethnoloog, Dr. P. Wil
helm Koppers zoo luidt dc Europeesche
naam van den Yagan-indiaan Kum'oudent-
j schis heeft de resultaten van zijn onder
zoekingen, te zamen met zijn ordesgenoot P.
Gusinde, die met hem de ondgrzoekingsreis
maakte, vastgelegd in het werk „Unter
Feuerland-Indianern".
In zes hoofdstukken worden achtereen
volgens behandeld de groote plechtige
„Jeugdwijding", het z.g, Tschiechaus-, het
„Mannenfcest" dat „Kina" genoemd wordt, de
algemeene geloofsbegrippen en zedeleer der
Y&gan-inboorlingen, de „Geneeskundige scho
len", allerlei over hun mythologie, verhalen,
spelen en ten slotte geelt het zeer veel in
V/oord cn beeld over de stoffelijke kuituur
van den stam.
De Jeugdwijding,
sen van den stam. De plechtigheden, waar-
taan Kumbudentschis deelnam, duurden zes
dagen, in vroeger tijd duurden ze weken,
ren "de oude overgeleverde liederen en dan-
of Tschiechaus is een der voornaamste ge
beurtenissen uit het leven der Yagan-Indi-
anen, P. Koopers beschrijft zeer uitvoerig de
Tschiechaus. die hij zelf meemaakte en waar
bij hij volgens oeroude ceremonies, als lid
van* den stam werd aangenomen. Hij be
schrijft de hut, waarin deze plechtigheid
plaats vond, als een langwerpig gebouw, ge
lijkend op een bijenkorf, eli meter lang, drie
meter breed en in het midden 2,50 M. hoog.
Middenin brandt een vuur, er omheen hur
ken Indianen die gewijd zullen worden de
leider van het feest en oudere leden van den
stam. Daar zitten de „wilden" opeengepakt,
dikwijls in urenlang stilzwijgen onder de
strengste discipline van den leider en lee-
zeifs maanden. De ionge Indianen worden
dan onderricht over den Heer en Bestuurder
van'de heele wereld en de gansche mensch-.
heid. Watauinewa genaamd, over de plich
ten van naastenliefde en over de slechte
geesten, die onheil aanbrengen. Dan moet
de Indiaan de zedeleer kennen, die in het
kort hierop neerkomt, wees gastvrij en geef
blijmoedig geschenken; wees eerbiedig iegens
ouderen, ook als ze lastig zijn; als een
kind vindt, dat zijn ouders verloren heeft en
weent, brengt het naar zijn ouders terug,
zelis wanneer deze uwe vijanden .zijn; ge
leid de blinden op hun weg; gij zult niet
stelen; gij zult niet doodslaan.
Voor de vrouwen gelden daarenboven nog
de volgende geboden; sta steeds vroeg op,
want Watauinewa- straft de luiaards; zorg
voot water, hout en vuur en wees ouden
lieden behulpzaam; wees trouw en gehoor
zaam aan uw echtgenoot; weest niet twist
en praatziek, kijk onder het loopen niet naar
alle zijden, maar kijk steeds recht voor u
naar omlaag.
Deze en andere geboden staan onder sanc
tie yan Watauinewa, die overtreding onfeil
baar zeker straft, hetzij door een vroegen
dood of door den dood der kinderen.
De grondtoon van deze onderrichtingen
is de naastenliefde, die door deze z.g. „gods
dienstlooze, barbaarsche. half-dierlijke oer-
mensclien" in hooge mate beoefend wordt.
Het godsbegrip der Yagan-Indianen.
Zooals boven gezegd wordt Watauinewa
(de Eeuwige) beschouwd als de Heer en Be
stuurder van alles en allen. Andere bena
mingen zijn „Hitapuan" (Mijn Vader) of „Mo-
nauanakin" (de Almachtige). Deze almach
tige, eeuwige Vader woont onzichtbaar in
den hemel; maar hij weet en ziet alles; nie
mand kan iets voor hem verbergen. Hij is
een goede en rechtvaardige God. die de zon-
gebeden roepen zij den Vader in den hemel
aan. Het zijn smeek-, dank- en klaaggebe-
den. Zij hebben de oude taal behouden en
bewijzen daardoor hun ouderdom en echt
heid. De schrijver vestigt er met nadruk de
aandacht op, dat de leden van den Yagan
stam zich er wèl bewust van zijn, dat hun
god en de God der missionarissen dezelfde
géést Yeteite en aan andere duivels. In hun
zijn; maar uit schuwheid verbergen zij steeiis
hun geloofsleer voor de Europeanen, waar
van sommigen als kooplieden en zeevaarders
door hun losbandig gedrag den weerzin de
zer „wilden" opwekten en anderen, b.v. de
Anglikaansche zendelingen hun leer en be
grippen als het reinste ongeloof bestreden.
Daarom is hun godsdienst niet een uitvloei
sel vin het Europeesch Christendom, maar
inderdaad een zorgvuldig bewaarde oer-oude
overlevering.
In zijn werk verhaalt P. Koppers verder
van de moeilijkheden en gevaren, die hij en
zijn tochtgenooten te overwinnen hadden.
Op hun onderzoekingsreizen liepen zij
menigmaal gevaar te verbranden of te ver
drinken. Daarbij komt nog de koude in deze
ruwe streken, die dichtbij de Zuidpool lig
gen. Daarenboven waren de zes dagen, in
de Tschiechaus-hut doorgebracht, verre van
aangenaam. Het voedsel bestond slechts uit
het allernoodzakelijkste en de vele dansen,
die elk nieuw stam-lid moet aanleeren, wa
ren zeer vermoeiend. Maar dit alles is won
derbaar beloond geworden. Veel van de oude
tradities was n.l. haast vergeten of moest
met veel moeite uit het geheugen der oude
Indianen samengezocht worden. Zoo b.v. de
Kina-plechtigheid. Deze was sedert 30 iaren
niet meer gehouden, maar ter eere der twee
Europeanen, die langzaamaan hun geheele
vertrouwen gewonnen hadden, werd ze weer
ingevoerd.
Hoe gelukkig waren de arme Indianen,
toen de beide geleerden hun nieuwe broe
ders verklaarden; „Uw Watauinewa is in den
grond dezelfde als de God der Christenen",
Vol vreugde, ia weenend van blijdschap,
dankten zij de beide onderzoekers, die hun
bevestigden, hetgeen zij reeds lang vermoed
hadden.
Het moet vreugdevol stemmen, dat twee
Duitsche missionarissen deze groote weten
schappelijke daad tot stand hebben gebracht.
Niet alleen hébben zij de gebruiken van dit
uitstervend oer-volk voor de toekomst ge
red, maar zij hebben ook bewezen, dat de
Yagan-Indianen, evenals alle andere oer-
stammen in Azië, A.rika en rondom de Zuid
zee, egn uit overoude tijden overgeleverd
monotheïsme aanhangen, een bewijs, dat van
groote apologetische beteekenis is.
Here praestaties.
De schitterendste rechtvaardiging van
en de beste verdediging voor het bestaans
recht der kloosterorden is juist, hetgeen
door haar gepraesteerd wordt. Er is geen
enkel gebied van menschelijk leven of
menschelijke cultuur, dat niet ondervonden
heeft een weldadigen invloed en een heil
zame inwerking van de zijde van het orde
wezen. En dan valt er op de allereerste
plaats te vermelden hare praestaties op
het gebied van de Christelijke Cbaritas, Er
zijn tegenwoordig zoovelen, die aan de
zieken, de zwakken en ongelukkigen toe
roepen, dat zij moeten ophouden niet hun
gejammer en dat zij de sterken, de gezon
den, de „Uebermenscihen" niet moeten ver
ontrusten door hun geweeklaag. Het is
zoo zeggen dezen nu eenmaal de gé-
wone gang van zaken, dat een zeker aan
tal mensch en ten onder moet gaan om de
zege van den grooten, den Sterken, den
Uebermensch mogelijk te maken. En zoo
worden die arme ongelukkigen dan door
dezen modprnen vorm van ethiek uitgewe
zen uit de rijen en rangen der gezonden
en sterken met een koud, meedoogenloos
woord, zonder eenige vertroosting.
Gelukk g voor hen, dat er nog iemand
is, die hunner indachtig is, die begaan is
met hun lot, die als een dienende, hel
pende en troostende Engel zweeft over de
plaatsen van onheil en ellende, door de
hospitalen, langs de ziekbedden, temidden
van de verschrikkingen van het slachtveld
en over de eilanden, waarheen levenslang
verbannen zijn de getroffenen dpor me-
laatschheid.
Het is de Christelijke Charitas. En het
:s de onverwelkbare roem van de Katho
lieke Orden, dat overal, waar ooit een
ellende of een noodtoestand de mensch-
heid trof, daar immer uit haar midden
krachten. zich vrijwillig aanbiedend, te
hu'p snelden. Heden ten dage beroemt elke
cenigszins belangrijke stad zich er op een
wei-ingericht hospitaal te hebben. Hoe wei
nigen echter bedenken daarbij, dat zoo-da
nige instiluten voor het eerst uitgedacht
zijn door de Katholieke Charitas. Leeken en
bisschoppen hebben hospitalen gesticht en
het is op dezen bodem, dat verschillende
kloosterorden zijn ontsproten, waarvan de
hospitaalorde van den Heiligen Geest en
de Orde van St, Johannes de Deo en de
orde van de „Barmhartige Zusters", ge
sticht door Vincentius a Paulo, wel de be
kendste en meest verspreide zijn.
Veel Protestanten verdenken nog altijd
de katholieken van een soort afgoden
dienst. Immers wij hebben beelden in de
kerk, wij vereeren de heiligen, die daar»
door worden voorgesteld.
Maar beelden en versieringen vindt mea
almeer ook in Protestandsche kerken.
De „M.Crt", merkt daaromtrent op:
Woerden zal 15 dezer in de Hervormde
Kerk zijn Jan-de-Bakker-raam hebben; in
Haarlem loopt men met het plan rond om
in de nieuwe gereformeerde kerk als steun»
punten van pilasters kopstukken aan te
brengen van historische personen als Lu
ther, Calviin, Hendrik de Cock, dr. Abra
ham Kuijper, dr. F. L. Rutgers en dv. H.
Bsvinck.
Zander reden bezigt men deze versierin
gen niet. Waarom dan wendt men haar
aan?
Om de gedachte aan deze vooraanstaande
personen uit de protestandsche wereld in
herinnering te houden en hen tot voor
beeld voor het nageslacht te stellen.
In de Luthersche kerken bijv, in Noord-
Duitschland, treft men volslagen beelden
aan en staat de groote Marmorkirken in
Kopenhagen niet omgroept met steenen
protestantsche geloofshelden?
Torsen de Protestantsche kerken er niet
haar kruis hoog het luchtruim in, als een
belijdenis? En leeren in Zwitserland, het
land van Calvijn, en Denemarken plaatett
langs den wand den protestantschen kerk
ganger niet, het gansche oude Testament.
Maar wij, Katholieken, zijn afgodendie
naars, omdat wij onze kerkgebouwen óók
met voorspellingen uit het Nieuwe Testa
ment tot leering der menschheid durven op
sieren en wijl wij ons „gesneden beelden'
maken om, niet aan Abraham Kuyper, maar
,aan Christus zeil, en aan Diens lieve Heili
gen, de herinnering te levendiger te hou
den en om niet dr. Bavinck, maar den
heiligen Frans van Assisië, in diens ont
hechte en blijmoedige levenswijze na te
volgen.
Op den verjaardag der Koningin vliegen
des avonds de lichtballen rond het beeld
der landsmoeder, en bloemen van kleurig
vuur verfraaien bet tafreel om de genegen
heid en trouw voor het vorstenhuis door
dit uiterlijk vertoon aan te wakkeren; maar
wij, die op het feest van de Moeder van
Christus, haar beeltenis met rozen tooien
en feestelijk kaarslicht rond haar voeten
de, verstandige menschen, om te zien, dat
onze liefde toonen aan Haar, die de hoog
ste aller vrouwen is.
Eeuwen zijn sinds dc blinde passie van
den'onteerenden beeldenstorm verstreken,
een termijn lang genoeg voor onbevooroor-
branden, mogen niet op gelijke wijze aldus
de gesneden beeden der katholieken niets
met afgodsbeelden of gouden kalf te maken
hebben.
In den Brusselschen „Standaard" wordt
gewag gemaakt van een te Mechelen plaats
gehad hebbende plotselinge genezing. Dit
voorval wordt door het blad als volgt be
schreven:
„Sedert een tiental iaren reeds leed de
30-jarige mej. Jozefina Solie, wonende No-
telaerrenweg, te Mechelen, aan eene onge
neesbare ziekte en drie achtereenvolgende
malen op 27 December 1918, 12 Mei
1919 en 5 Aug. 1919 moest zij eene heel
kundige bewerking ondergaan 't Al echter
tevergeefs.
Deze laatste weken vooral was haar toe
stand danig verslecht bij zooverre dat de
huisdokter, heer Lambrechts. haar naderend
einde voorspelde.
Buiten vreeselijke smarten in den onder
buik, was onlangs haar linkerknie aan het
zwellen'gegaan en dit deed haar zóó'n pijn,
dat haar een bijzonder stel over 't been
diende gelegd om de aanraking met het
laken te vermijden!
Herhaaldelijk deden zich verder crisissen
voor, die de arme zieke onnoemelijk deden
lijden.
Dinsdagnamiddag, 14 December, rond 5
uur, deed zich weer zulke crisis voor, ge
paard met een geweldig bloedverlies uit
mond en neus De geneesheer verzekerde
dan ook, dat het stervensuur nabij was.
Kort voor middernacht echter, toen de
crisis nog onverminderd voortduurde en
haar hoogtepunt scheen te hebben bereikt,
vroeg de zieke haar kerkboek en paternos
ter en begon te bidden vooral de H. Teresia
van het Kindje Jezus aanroepend, voor wie
zij eene bijzondere godsvrucht koesterde en
door vrienden en kennissen, begin Decem
ber, een novene was begonnen.
Plots zagen de op de kamer vereenjgde
familieleden hunne stervende dochter en
zuster rechtspringen, het bed verlaten en
op de knieën vallen ook op deze, die
vroeger nooit mocht worden aangeraakt!
Mej. Solie was genezen en dankte God
alsmede de H. Teresia, die zij tijdens hare
langdurige ziekte zoo vurig had aangeroe
pen.
die de aandacht trekken
door hunne advertenties
binnen afzienbaren tijd
