In en om Haarlem
Voornaamste Nieuw:
ID-
Stadsnieuws
Dinsdag 31 Mei 1927»
i 51ste Jaargang No. 16564
Aanglite moei, op siralfe van verlies van alle rechten, geschieden uiterlijk, driemaal vier en Iwinllg uren na hel ongeval
Dit nummer bestaat uit 12 bladzijden - Eerste Blad
De belastingvoorstellen van
B. en W'. van Haarlem.
(-*
s
B
X
f
f
f
f
Agenda
1 Juni
De ponten te Velsen.
Examen-commissie.
Coöperatieve Levensverz. Mij.
Concordia.
Een Gemeentelijk Bureau voor
Beroepskeuze.
„Mathesis Scientiarum Genitrix"
Leiden.
ST. FRANCISCUSTENTOON-
STELLING TE LEIDEN.
J. J. WEBER ZOON
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Koningstraat 10
Haarlem.
Politiesportvereeniging
„Haarlem".
'De abonnementsprijs rcHraagl vbör
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0-25
Per kwartaal3.25
Franco per post per kwartaal bi'
Tooruitbetaling 3 58
I Bureaux: NASSAULAAN 49.
v Telefoon No. 13866 (3 lijnen)
Postrekeining Nr. 5970
Advertentiêh 35 cents per regc!
Vraag- en aanbod-advertenties -1
regels 60 ct. per plaatsing: elke
regel meer 15 ct., bij vooruitbeta! n
Advertentiën tusschen den tek
als ingezonden mededeeling 60 ct
per regel.
Bij contract belangrijke kortin;.
Alle abonné's op dit blad zijn, ingevolge de verzekeringsvoorwaarden f Qfïflfï Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f 7EJÏ M bij een ongeval met OCH
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen uUUll/ verlies van beide armen, beide beenen of beide oógen; "0doodelijken afloop 1
bij verlies van een hand, 4 bij verhes van een f [TO _xblj 'n breuk van f EO bij verlies v. c. a
een voet of een oog; IZiw. duim of wijsvinger«"tl been of arm; 6tU." andere vingt..
In de raadszitting van a.s. Woensdag zul
len de raadsleden een beslissing nemen over
de in Haarlem in het nu loopende belasting
jaar te heffen belastingen.
Een en ander hebben wij reeds over de te
volgen belastingpolitiek in het nieuwe Haar
lem naar voren gebracht, doch slechts wat
de groote lijnen betreft, zonder diep in te
gaan op de merites van de voorstellen, die
B. en W. dienaangaande nu doen.
Het tegenvoorstel, dat de socialisten ge
daan hebben, geeft ons aanleiding daarover
Wat meer te zeggen.
B. en W. stellen voor het percentage voor
de evenredige heffing der Gemeentelijke In
komstenbelasting te bepalen op l'A even
als de twee vorige jaren; bovendien stellen
zij voor de opcenten op de hoofdsom van de
personeele belasting, die nu in Haarlem kun
nen loopen tot 140, vast te stellen op 50. En
ook stellen zij voor de verlaging van de ta
rieven voor electriciteit, waartoe besloten is
door den Raad, een jaar op te schorten.
Het voorstel der sociaal-democraten
■wenscht de gemeentelijke opcenten op de
personeele belasting niet te brengen op 5(J
voor alle huurwaarden, maar wil eën gelei
delijke progressie van 50 tot 140 opcenten
toepassen. Hoe hooger dus de huurwaarde,
hoe meer opcenten betaald moeten worden.
De bedoeling der sociaal-democraten daar
bij is natuurlijk, de menschen met de
hoogste inkomens, de hoogste belasting te
laten betalen. Maar laat men nu toch in
vredesnaam, ook bij het doorvoeren van be
ginselen, geen plompverloren voorstellen
Jdoen, doch het gezond verstand laten wer-
ïtken. Dat nu schijnt bij deze socialistische
'ivoorstellen zoek te zijn.
j Zeer terecht wijzen. B. en W. van Haar
lem er op, dat het aantal opcenten in Haar-
Mlem belangrijk hooger is (50—140), dan in
1 «ie omliggende gemeenten (Heemstede 0,
IcBlcemendaal 50) en zij meenen dat eene
verlaging van deze opcenten tot 50 ge
wen scht is.
Het is duidelijk dat dit, behalve voor alle
Haarlemmers, eene tegemoetkoming zal zijn
taan de vele bewoners uit Heemstede en
.'Bloemendaal, die nu Haarlemmers zijn ge
worden en daardoor veel meer belastingen
zullen moeten opbrengen dan. zij tot nu toe
(betaald hebben. Nu kan men natuurlijk met
de sociaal-democraten zeggen, dat die tege
moetkoming aan de menschen met .grootere
inkomens niet noodig is, maar dat is een
domme politiek. En het is goed, dat de lagere
inkomens, op wier stemmen de sociaal-de
mocraten bij de a.s. verkiezingen azen, wete.'y
dat de S. D. A. P. in dit opzicht een voor
de arbeiders zeer verderfelijke politiek voe
ren. Want met te hooge belastingen voor
de groote inkomens, jaagt men deze de ge
meente uit. Het behoud en de vestiging van
groote inkomens in Haarlem is een belang
voor alle HaarlenTmers, vooral ook en
daar leggen wij grooten nadruk op voor
'de minder financiëel-krachtige ingezetenen,
Jaagt men de groote inkomens uit Haarlem
wegt dan moeten de overblijvenden hooger
belasting betalen, waardoor nog meerdere
goed gesitueerden de gemeente ontvluchten
totdat een armlastige gemeente over
blijft met een geweldigen belastingdruk, ook
ivoor de arbeiders. Wij hebben de practijk in
de afgeloopen jaren aan den lijve ondervon
den in Haarlem en wat in een gemeente,
waar bijna uitsluitend arbeiders wonen, aan
belasting moet worden betaald, dat heeft
"men in Schoten kunnen zien.
Het is heusch geen anti-democratische
politiek, maar politiek, ingegeven door ge
zond verstand, om te trachten het verblijf
in Haarlem aan groote inkomens dragelijk te
maken.
De eerste de beste gelegenheid om de
grootere belastingbetalers, die wij dus hard
noodig hebben, welwillend tegemoet te tre
den, grijpen de sociaal-democraten echter
aan om ze af te stooten. B. en W. stellen
voor: verlaag de opcenten op de hoofdsom
der personeele belasting tot 50, dan zijn zi;
even hoog als in Bloemendaal en maar 50
hooger dan in Heemstede. D'at zal de men
schen, die in dure huizen wonen, prettig
stemmen.
Neen, zeggen de sociaal-democraten, laten
£ij 140 opcenten betalen. Zullen daardoor
dan de ingezetenen, die in goedkoopere hui
zen wonen, minder moeten betalen? Neen,
absoluut niet. Het schijnt alleen een door
drijven te zijn van een socialistische leuze
En dat is dom, want men mag toch allereerst
vragen dat een beginsel wordt toegepast
niet om het beginsel alleen, maar alleen daar
waar het nuttig is.
Hieronder geven wij een slaatje van de te
betalen personeele belasting in 1927 en in
1928. De laatste kolom vermeldt de bedra
gen die betaald moeten worden als het
voorstel der S. D. A. P. zou worden toege
past, de voorlaatste kolom geeft het bedrag
aan, dat betaald wordt, als het voorstel van
B. en W. wordt aangenomen. Wij geven de
bedragen zender aftrek voor kinderen en
zender belasting voor meubilair.
PERSONEELE BELASTING IN HAARLEM
(zonder aftrek voor kinderen).
4>
CU
-a
3
-L CU
«Ou»
«-C -te "öl q!
WO—-
n3
r3
S
u
a
V-4
Wi
n
p:
H
3
CD
0)
S
u
Qtaal ti
talen i
1927.
f*
15 OS CQ
cv
ja «e
3 04 - xn
2-c
3
CL
3
CL
H
O 3 3
o 3 -
4 au
rT CU
H .5 t»
r -e U W
H-3 oa"ö
13Q
2.60
1.70
nihil
nihil
135
2.70
f 2.55
nihil
nihil
140
2.80
f 3.40
nihil
nihil
145
2.90
4.25
nihil
nihil
150
f 3.00
f 5.10
nihil
nihil
155
3.10
5.95
nihil
nihil
160
3.20
f 6.80
nihil
nihil
165
3.30
f 7.85
nihil
nihil
170
3.40
f 8.50
nihil
nihil
175
3.50
9.35
nihil
nihil
180
3.60
10.20
nihil
nihil
185
3.70
11.05
nihil
nihil
190
3.80
f 11.90
nihil
nihil
195
3.90
f 12.75
nihil
nihil
200
4.00
f 13.60
nihil
nihil
210
4.20
f 15.30
2.55
2.55
220
4.40
17.00
4.25
4.25
230
4.60
f 18.70
5.95
5.95
240
4.80
f 20.40
7.65
7.65
250
5.00
22.10
9.35
9.35
300
6.00
f 34.20
18.90
19.40
350
7.00
f 43.70
27.90
28.70
400
8.00
f 56.00
36.90
38.95
450
9.00
f 66.00
f 45.90
48.45
500
10.00
81.70
54.90
f 59.70
600
f 115.20
76.95
88.55
700
147.90
f 95.95
108.52
800
f 183.60
114.95
133.10
900
f 218.40
f 133.95
f 158.65
1000
f 246.40
157.95
f 185.15
f 1200
302.40
f 190.95
ƒ241.20
ƒ1400
358.40
f 228.95
313.30
ƒ1500
386.40
247.95
ƒ351.35
Hier
blijkt uit, dat de menschen die in hui-
Het verschil in opbrengst tusschen de door
B. en W. voorgestelde helfing van opcen
ten en die der S. D. A. P. is zoo miniem,
dat wel geen college van B. en W. het zal
aandurven om op dien grond de tariefsverla
ging dan maar in te voeren.
wlï
Woensdag 1 Juni a.s. zal het 25 jaar ge
leden zijn, dat de heer C. Verhoeve, Tey-
lerstraat 34 alhier, als koetsier-besteller
in dienst trad bij „W. Bus, Stoomboot-
|Maatscbappij."
De heer Verhoeven, die, hoewel hij door
de geheele stad zeer populair is, de laatste
jaaen vooral in 't Leidsche kwartier en in
in 't geheele Zuiden van Haarlem zijn dien
sten verricht, zal het dien dag zeker niet
aan belangstelling ontbreken, daar hij niet)
alleen bij zijn clientèle, doch ook bij zijn
Ichefs en collega's als een hartelijk, joviaal
en plichtgetrouw mensch bekend staat.
zen van lage huurwaarden wonen absoluut
geen voordeel hebben van het voorstel der
S. D. A. P. Maar waarom durven de socia
listen in de toelichting op hun voorstel dan
met een strak gezicht neerschrijven, dat de
beperking in noodzakelijke uitgaven, die
burgers met een laag inkomen zich nog altijd
moeten opleggen, allerminst aanleiding geeft
tot een verplaatsing van lasten als door het
voorstel van B. en W. wordt teweegge
bracht? Indien een burgerlijke partij bij
zoo'n voorstel een dergelijke toelichting had
dufVen geven, dan zou „Het Volk" klaar
staan met de mededeeling, dat dit ongezou
ten volksverlakkerij is, kiezersbedrog etc.
Wat ons in dit voorstel der S. D. A. P.
echter vooral tegenstaat, is het feit, dat
menschen, die 6.per week huur verwo
nen, zwaarder belast worden dan in het voor
stel van B. en W. Men raadplege maar eens
bovenstaand staatje. De S. D. A. P. zal toch
niet durven beweren, dat menschen, die in
dezen tijd 6.huur verwonen, rijkaards
genoemd kunnen worden, die best wat meer
belasting kunnen betalen? Een arbeider in
Haarlem is niet zelden gedwongen in een
huis te wonen van 10.huur per week
en wij komen er tegen op, dat zij door de
S. D. A. P, nog eens extra zwaaf worden
belast. Als zelfs de tariefsverlaging voor de
electriciteit door zou gaan, dan gaat voor
deze menschen het voordeel daarvan geheel
verloren door de hoogere personeele belas
ting. Want men vergete niet, dat die tariefs
verlaging nu slechts één jaar zou worden
uitgesteld, maar die hoogere belasting zou
jaren en jaren blijven bestaan. Ziedaar,
waartoe een overhaast doordrijven van een
beginsel leidt, wanneer dat zonder gezond
verstand gebeurt. Inplaats van de lagere in
komens te ontlasten, leggen de socialisten
hen zwaardere lasten op.
En dat alles om het pover genoegen de
hoogere inkomens, dat zijn ingezetenen, die
in huizen van hcogere huurwaarde wonen,
een honderd gulden meer te laten betalen.
Men zie daarvoor de gegevens voor huizen
van 1000 en meer huur per jaar.
Dat zijn er uit den aard der zaak niet vele
en de meerdere inkomsten uit dien hoofde
zullen voor de gemeentekas niet groot zijn.
doch wel zijn die enkele ingezetenen, in den
regel groote belastingbetalers, op wier be
zit Haarlem grooten prijs moet stellen.
Durft de S. D. A. P. nu de verantwoorde
lijkheid aan om voor een luttele 100.be
lasting per jaar meer, die ingezetenen naar
Bloemendaal en Heemstede te drijven, waar
de opcenten op de personeele belasting niet
140 maar 50 zijn? Voor die 100.— zullen
die belastingbetalers niet wegloopen, zullen
de socialisten zeggen. Wij draaien de zaak
om en antwoorden: vermijdt om die luttele
100.zelfs den schijn en treedt de nieuwe
Haarlemmers welwillend tegemoet, waar gij
het zoo goedkoop kunt doen. De zaak staat
zoo: indien het aantal opcenten op 50 wordt
gesteld, dan zal dit een goeden indruk ma
ken, stelt gij ze op 140, dan zal dit de be
trokkenen zeer onaangenaam treffen.
Door het voorstel der S. D. A. P. worden
de lagere inkomens niet gebaat, vele worden
zwaarder belast, verschillende zoo zwaar,
dat zij niet profiteeren van een eventueele
verlaging van den electriciteitsprijs, en het
doel der S. D. A. P. wordt niet bereikt, want
de hoogere inkomens zullen in de handel
wijze der S. D. A. P. een motief kunnen
vinden om te verhuizen.
Wij meenen hiermede voldoende te heb
ben aangetoond, dat doordrijven van een
leuze, van een beginsel tot eiken prijs, zoo
als de sociaal-democraten hier van plan zijn,
zeer dom kan zijn en dit ook inderdaad is.
Het zou ons dan ook zeer verwonderen als
de overige raadsleden niet meer gezond ver
stand aan den dag legden Woensdag.
Maar, zoo zal wellicht iemand hiertegen
aanvoeren, B. en W. zullen ook voorstellen
cm de tariefsverlaging voor electriciteit niet
ih te voeren.
Wij weten niet of de sociaal-democraten
zullen voorstellen om die tariefsverlaging
wél in te voeren, maar dat is dan toch een
kwestie, die niet kan samengekoppeld wor
den met de vaststelling van de opcenten
op de personeele belasting. Immers ook in
dit opzicht is het voorstel der S. D. A. P. om
de opcenten op 140 te stellen, onvoldoende.
Sociëteit „St. Bavo". Examen candidaat
gemeentesecretaris. 9 uur. Geref. Meis-
jesvereeniging, 8 uur. Bestuur Retraite
fonds, 8 uur. R.K. Bavolkingsbureau,
8 uur. R.K. Jonge Vrouwenbond, 8
uur. Propagandaclub R.K. Vrouwen
bond. 8 uur.
St. Josephsgezellengcbouw. Jansstraat 59.
Repetitie muziekvereeniging „Utile
Dulci", 8 uur. R. K. V. „Zwaluwen",
elftal-commissie. 8 uur.
Statenzaal Prinsenhof. Gemeenteraad,
half 2 uur.
„Luxor"-theater. Bioscoopvoorstelling, 8
uur.
Theater „De Kroon". Bioscoopvoorstel
ling. 8 uur.
Bisschoppelijk Museum Jansstraat 79
Geopend eiken dag van 10 tot 5 uur, be
halve op Zon- en Feestdagen.
Kleine Theresia Stichting. Tehuis voor
onverzorgde zuigelingen. Spreekuur Dins
dag en Vrijdag van 34 uur. Tempeliers
straat 36.
R.-K. Arbeidsbeurs voor mannen en jon
gens. Sociëteit „St. Bavo", Smedestr.
23. Telefoon 10049. Alle werkdagen
van 9half 12 uur, 's middags van 35
uur, 's avonds van hall 8half 9 uur
V Zaterdags alleen van half 10— 12 uur.
R.-K. Arbeidsbeurs voor Vrouwen en Meis
jes. Bloemhofstraat 1. Tevens bemid
delingsbureau voor verpleegsters en alle
werkende dames. Alle werkdagen van
v.m. 1012 uur, des middags van 24
uur en 's avonds van 89 uur, behalve Za
terdagavond Tel. 11671.
Arbeidsbemiddelingsbureau van het Sint-
Franciscus Liefdewerk. Zoetestraat 11.
Eiken Donderdag van 89'A uur.
R. K. Bevolkingsbureau Gebouw „St.
Bavo" Smedestraat 23. Van 8—10
uur op Maandag-, Woensdag- en Vrij
dagavond.
R. K. Leeszaal en Uiileenbibliotheek.
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
1012, van 25 en van 710 uur, be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen Uitleenen van boeken
van 25 uur en van 79 uur. Woensdags
middag ruilen van kinderboeken.
St. Marthavereeniging Bloemhofstraat
1. Zondags en Woensdags van 8—10
uur gezellig samenzijn voor Hollandsche
meisjes, die hiér geen thuis hebben.
Tel. 11671.
St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat
49. Aanvragen om versterkende mid
delen voor arme zieken der S. E. V.
Maandag van 23 uur. Donderdag van
12 uur.
R. K. Kraamverpleging van de Derde Orde
St. Franciscus. Aanvragen ook voor
niet-leden van de Derde Orde te richten
tot Mevr. Coebergh, Ged. Oude Gracht
74, Dinsdag van 23.
Zuster Toeset, Reitzstraat 29, Haarlem
Schoten, Woensdags van 23 uur.
Zuster Toeset, Damiatestraat 1 (Bavodorp)
Donderdags van 23 uur.
R. K. Reclasseeringsvereeniging, afdeeling
Haarlem. Eiken Donderdagavond half
9 vergadering in het gebouw der Sint-
Vincentiusveieeniging, N. Groenmarkt 22,
EERSTE HULP BIJ ONGELUKKEN,
Ongevallendienst. Centrale oproepplaats aan
bet gebouw van de Brandweer (Ged. Oude
Gracht). Uitsluitend Telef. 14141.
EEN VEILIGER AFSLUITING.
Wij hebben voor eenigen tijd dat was.
toen een auto-chassis over de „klap" van de
pont in het Noordzee-kanaal is gereden
reeds gewezen op de noodzakelijkheid van
een betere afsluiting der ponten, met het
oog op het steeds drukker wordende ver
keer over het Kanaal. Thans kunnen wij
mededeelen, dat reeds een der groote
stoomponten, n.l. de „Kennemerland", van
een betere en veiliger afsluiting is voorzien.
De bewegingsinrichting van de z.g. klap
is hier op dezelfde manier aangebracht, als
op de kleine pont. Werd voorheen de klap
door stoomdruk opgehouden, thans wordt
zij opgehouden met kettingen, welke door
middel van scharen worden vastgezet en die
de klap geheel rechtstandig ophouden.
Dit is inderdaad een uitstekende verbete
ring. Voorheen was de stand van de klap,
wanneer zij opgehouden was, iets of wat
schuin, waardoor een voertuig, door een on
handig of onvoorzichtig bestuurder, die wat
slordig met het gaspedaal omgaat, betrekke
lijk gemakkelijk met de voorwielen er over
heen kan rijden. Was het voertuig zwaarder
dan de stoomdruk, dan zeeg de klap naar
heneden en het ongeluk was gebeurd. Bij
de thans aangebrachte inrichting kan zulks
niet meer.
Nog eens: een goede verbetering.
In de commissie, welke in 1927 te Haar
lem belast is met het afnemen van de exa
mens ter verkrijging van de akte van be
kwaamheid, bedoeld in artikel 77b der wet
tot regeling van het lager onderwijs van 17
Augustus 1878, is door den Minister van
0. K. en W. benoemd:
a. tot lid en voorzitter:
F. Eringa, inspeteur van het L. O. in de
inspectie Hilversum, te Hilversum;
b. tot lid en ondervoorzitter:
G. H. Weustink, inspecteur van het L.
O. in de inspectie Haarlem, te Haarlem;
c. tot leden:
R. Kuitert, leeraar aan de gemeentelijke
kweekschool te Amsterdam;
J. G. Nijk, directeur der Rijkskweekschool
voor onderwijzers en onderwijzeressen te
Haarlem, te Haarlem;
P. A. Versluys, dircteur eener bijzondere
kweekschool voor onderwijzers en onder
wijzeressen te Amsterdam, te Wijk aan
Zee en Duin;
B. P. Prakken, hoofd eener openbare
lagere school te Amsterdam;
G. Tjalsma, directeur der Rijkskweek
school voor onderwijzers en onderwijzeres
sen te Alkmaar, te Alkmaar;
P. B. van Don, leeraar aan eene bijzon
dere kweekschool voor onderwijzeressen te
Bergen (N.-H.), te Alkmaar;
J. N. H. Al, directeur eener bijzondere
H. B. S, met 5-.iari<ietj c^ursus te Hilversum,
te Hilversum: v
N. W. A. Brugmans, leeraar aan de Rijks
kweekschool voor onderwijzers en onder
wijzeressen te Haarlem, te Haaarlem;
W. Ph. Lindler, leeraar aan de gemeen
telijke kweekschool voor onderwijzers en
onderwijzeresen te Amsterdam, te Bussem;
R. Luyten, oud-leeraar eener Rijkskweek
school, te Haarlem;
G. Th. Vermeulen, directeur eener bij
zondere kweekschool voor onderwijzers te
Beverwijk, te Beverwijk;
d. tot plaatsvervangende leden:
A. Goudsmit, hoofd eener openbare lagere
school te Amsterdam;
A. F. A. van Makkelenberg, hoofd eener
openbare lager school te Amsterdam;
J. H. van Ginkel, leeraar eener bijzondere
kweekschool voor onderwijzers en onder
wijzeressen te Haarlem, te Heemstede;
dr. M. Visser, leeraar eener bijzondere
H. B. S. te Amsterdam, te Amsterdam;
J. Vis, oud-hoofd eener openbare school
voor U. L. O., te Zaandam;
G. Schutte, oud-hoofd eener bijzondere
school, te Amsterdam.
Tot lid en voorzitter eener zelfde com
missie te Utrecht is benoemd:
Tj. Sterringa, inspecteur van het L. O.
fn de inspectie Zaandam, wonende te Haar
lem.
Uit het jaarverslag over 1926 van Concor
dia lichten wij:
De resultaten, in het volgend overzicht
neergelegd, geven aanleiding tot tevreden
heid.
Immers de productie bleef op peil, de
waarnemingen zijn gunstig en dc uitkomsten
behoorlijk.
De winst- en verliesrekening sluit met een
bedrag van 1.625.056,97)4, die van Centr.
Ziekenkas voor de R. K. Arbeidersver-
eeniging met 80.722,95.
Het gaat meestal niet gemakkelijk een
nieuw instituut van gemeentewege op te
richten, aldus schrijft het „Tijdschrift van
den Nederlandschen Werkloosheids-Raad",
maar zooveel moeilijkheden als men te Haar
lem heeft ontmoet bij de pogingen om aan
den Dienst der Werkloosheidsbestrijding
een afdeeling Beroepskeuze te verbinden,
komen gelukkig ook niet immer voor.
Het kan hier ons doel niet zijn de lijdens
weg van het voorstel voor bovengenoemde
instelling ook maar in grove trekken aan te
duiden. Hier is het ook niet noodig te wijzen
op alle politieke en andere bijkomstige ele
menten, die de zaak vertroebeld hebben,
ons interesseert alleen het vraagstuk der
voorlichting bij Beroepskeuze als zoodanig.
Voor ons geldt alleen de kwestie, wordt daar
voor zorg gedragen en dat wel op een wijze,
die een goede behandeling dezer aangelegen
heid waarborgt.
Hierna wordt in het tijdschrift in zijn ge
heel het voorstel van B. en W. hetwelk aan
den Raad is gedaan met de toelichting en ook
dnota van het raadslid J. Gerritsz gememo
reerd doch medegedeeld dat in de vergade
ring van 30 Maart 1.1. het voorstel van B. en W
werd aangenomen, waarover hetTijdschrift
dan het volgende schrijft
Hiermede heeft Haarlem een Bureau voor
beroepskeuze gekregen, dat afwijkt van alle
andere gemeente-bureaux. Als het inderdaad
aan dè voorgeschreven taak kan beantwoor
den zal het een centrale worden, eenigszins
gelijkend op de rijks-centrale, die al zoo lang
gevraagd wordt. Het zal meer een weten
schappelijke en administratieve instelling
dan een raadgevend bureau moeten zijn.
Nu twijfelen wij er niet, of een zeer groote
groep van Haarlem's ingezetenen zal zich om
raad wenden tot het Gemeentelijk Bureau,
maar daar de mogelijkheid van een sterke
splitsing der particuliere bureaux in het oog
moet worden gehouden, ligt het in den aard
der zaak dat het Gemeente-Bureau in steeds
grootere mate zijn taak zal vinden in het ver-
schafffen van gegevens.
Inzonderheid het voorschrift, dat het ge
meentelijk bureau omtrent verschillende be
roepen gegevens moet verzamelen in den
meest uitgebreiden zin houdt een taak in,
waarvan den omvang zelfs voor een middel
matig groote stad als Haarlem nauwelijks
te schatten is. Ook het verstrekken van tech
nische en administratieve gegevens aan de
particuliere bureaux is van niet geringe be-
teekenis. Men kan er in lezen, dat de particu
liere bureaux een zekere eenheid van admi
nistratie zullen moeten vertoonen, waarvan
het model wordt verstrekt döor het Gemeen
telijk Bureau. Wanneer men bedenkt, dat
onder gegevens omtrent de beroepen ver
staan moet worden de technische beteeke-
nis der beroepen, hun statistische en econo
mische positie, de psychologische en me
dische eischen van geschiktheid, de voor
waarden en vereischten van toelating tot de
leerling-opleiding in het beroep, dan krijgt
men eenig denkbeeld van de geweldige taak,
die hier aan een gemeentelijk bureau wordt
opgedragen.
Daarnaast is de taak der sub-commisssie
voor de beroepskeuze beperkt. Haar is geen
adviseerenden arbeid opgedragen. Zij is terug
gebracht tot een instelling, die slechts raad
zal geven aan het Bureau voor beroepskeuze
over algemeene onderwerpen, de beroepskeuze
rakend.
Ook zoo echter kan zij een schoone en
belangrijke taak vervullen. Zij zal de alge
meene lijnen voor de organisatie kunnen
trekken. Zij zal de leiding en richting aan
het wetenschappelijk en economisch statis
tisch onderzoek kunnen geven.
Het is zeker jammer dat haar ledental zoo
beperkt is gehouden en er geen gelegenheid
bestaat zich deskundige leden op medisch,
psychologisch en arbeids-technisch gebied
te assumeeren.
Indien dit wel het geval ware zou de ge
meentelijke instelling zich de medewerking
van particuliere zijde op verschillend gebied
hebben kunnen verzekeren, hetgeen zonder
twijfel de groote en zware taak, die aan het
Bureau is toegewezen, had kunnen verge
makkelijken.
Wij zullen ons verder hier niet verdiepen
in nabetrachtingen over wat mogelijk en
wenschelijk zou zijn geweest, maar eenvoudig
als feit aannemen, wat nu is besloten en dan
zeggen wij, wij hopen dat het Haarlemsche
Bureau er in moge slagen, werkelijk een
centrale voor de voorlichting te worden.
Het kan dan wellicht bij verwezenlijking
van wat wij voor het heele Rijk wenschen,
ons een stuk ondervinding laten zien, dat
ons als gids kan dienen bij wat wij moeten
behouden enwat wij moeten afwijzen.
Aan het eindexamen der 6e klasse voor
beschrijvende meetkunde en perspectief
namen 24 leerlingen deel, waarvan 7 niet
aan de gestelde eischen konden voldoen.
Aan de overige 17 kon het diploma worden
uitgereikt, n.l.:
A. G. van Aken, Den Haag; G. H. Blanken-,
Lelden; P. D. Groot, Doetinchem; M. Joon,
Leiden; A. Leemans, Leiden; P. M. van
Leeuwen, Leiden; G. J. van der Linden,
Leiden; H. W. Marcelis, Leiden; P. J. Moens,
Rotterdam; L. W. Muller, Apeldoorn; K. C.
Roman, Leiden; J, M. Roos, Leiden; G. H.
Schouten, Rotterdam; L C. Segaar, Leiden;
G. A. de Vries, Leiden; H. Wind, Leiden en
P. G. van IJsseldijk, Oegstgeest.
Aan het eind-examen der 5de klasse voor
wis- en natuurkunde namen 54 candidaten
deel, waarvan 2 zich tijdens het examen
terugtrokken. Van de overigen slaagden er
34. aan wie het diploma kon worden uitge
reikt, Dc* namen der geslaagden zijn:
D. van Beek, Leiden; B. G. J. van Bem-
mel, Leiden; G. Broekhuizen (met lof) Lei
den; J. J. Croesc. Leiden; H. de Groot,
Leiden; M. Hassink (met lof), Haarlem; A.
W. N. van Heeringen, Leiden; H. Heeseman,
Den Haag; A. Hessing, Renkum; I. G. van
der Horst., Leiden; L. P. H, Kautcbeen, Lei
den; A. Kuivenhoven, Leiden; P. P. J. Met-
scher, Leiden; H. H. Mugge (met lof), Leiden;
J. Mugge, Leiden; G. A. A. Nouwens,
Oegstgeest; H. C. Noyen, Den Paag; J. C.
O'nvlee, Leiden; J. W. Otto, Leiden; C. Ie
Pair (met lof), Leiden; D. Renooy (met lof),
Den Haag; W, J. van der Reijden, Leiden;
W, Reijngoud, Leiden; J. M. Roos, Leiden;
E. Schouten (met lof), Amersfoort; C. B.
Selier, Leiden; H. D. Sierag. Leieden; J. C.
Verekley (met lof), Den Haag; H. G. Wer
ners, Zuidwolde (Dr.); W. Wind, Leiden; J.
W. van Wijk, Leiden; W. F. van Wijk, Lei
den; W. F. Wijnnobe! (met lof), Leiden; P.
G. van IJsseldijk, Oegstgeest; P. J. van der
Zeeuw, Leiden.
Aan 't eindexamen bouwkunde van de
avondschool werd door 5 leerlingen deelge
nomen. Het diploma kon uitgereikt worden
aan:
J. Buljs, Katwijk aan Zee; W. Ouwerkerk,
Leiden en C. van Vliet, Leiden.
Aan het eindexamen van den dagcursus,
afdeeling werktuigen, namen 5 leerlingen
deel. Het diploma verkregen:
A. G. van Aken, Den Haag; A. J. Koppe,
Amsterdam; H Wickevoort Crommelin, Den
Haag en P. G. van IJsseldijk, Oegstgeest.
Bij het eindexamen van den dagcursus af
deeling bouwkunde, slaagden 3 van de 4
candidaten, en wel:
J. N. Bouter, Leiden; J. Buijs, Katwijk aan
Zee en W. J. van der Voet, Den Haag.
In de afdeeling waterbouwkunde werd
döor 2 leerlingen deelgenomen, die beiden
slaagden: G. H. Blanken, Leiden en J. N.
Bouter, Leiden.
Werken van Colette. Servaes, Mol-
kenboer, Matthieu Wiegman. Too-
rop en Asperslagh.
In de Lakenhal te Leiden een mooie
centrale voor artistiek leren in Plolland
wordt een Franciscustentooustelling gehou
den
Wellicht doet het «en beetje gezocht te
wijzen op de toevallige omstandigheid, dat
I men met het werk over den zoon van den
lakenkoopman in de Lakenhal belandde,
zoolang ik echter niet deze beschikking met
een zekere vrome vrijmoedigheid de Voor
zienigheid in de schoenen tracht te schui
ven. zal niemand mij het kmderliike genoe
gen betwisten, dit hier even aan te stippen.
Wellicht is er geen heilige-gestalte, die
op den litterairen schilder dieper indruk
maakt, dan dc Franciscus-figuur zooals hij
oprijst uit het broeiende coloriet der flu-
weelen Middeleeuwen, versierd met de
rijke steenen van Gods kostbare heiligen.
Als een kostelijke robijn fonkelt Sint Frans
op het paars en donkergroen sameet van
het Umbrische land. Wat al facetten zijn
er aan dien steen: de donkere broeiing der
Appenijnsche avondbosschen, de vredige
lichte glans der stille Fioretti. de stralende
fonkeling van het biddende Zonnelied dat
,het heele gamma van de kleurrijke men-
schenziel doorloopt, van het jubelende ada
gio: „Geprezen zijt Gij Heer om broeder
Zon" tot aan het huiverende largo van het:
„zalig zijn zij die berusten en wachten."
Schilders houden van Sint Frans: mis
schien wel staan ze hem zoo nabij omdat ze
door hun werk als vanzelfsprekend tot ar
moede gedoemd zijn. Want voor een schil
der maakt een huwelijk met de kunst of met
vrouwe armoede niet veel verschil uit.
Ondanks deze armoede gaan ook zij met
vreugde door de polders en de duinen, zijn
blij als een kind met een bloem en wat
licht en vinden zoo den vrede zij het
dikwijls slechts even die de bezittenden
hartstochtelijk nastreven.
De schilder, de echt Hollandsche schilder,
heeft zich altijd in de eenvoud het beste
thuis gevoeld. De eenvoudige dingn heb
ben hem altijd aangetrokken van Vermeer
tot Mankes toe en ze werden het voor
werp van zijn beste scheppingen omdat ze
het meest overeenkwamen met zijn zien,
ruim en simpel als de vlakke oolders.
De Duitsche schilder voelt zich professor
en is niet tevreden voor er Dr. voor zijn
naam staat, de Franschman is wijsgeer,
de Engelschman beweegt zich gemakkelijk
in de iaarliiksche Salons en in den handel,
maar de Hollander voelt zich evenals Vla-
men en Russen het meest verwant aan den
arbeider. Als zijn werk niet voldoende op
brengt gaat hij kippen houden of schapen
fokken en is dan gelukkig als een koster
op een welvarend dorp.
En bii de Katholieke kunstenaars van
ons land ik bedoel niet hen die per
ongeluk Katholiek ziin en ook bij het
resteerende percentage dat uit theosofen
en communisten bestaat, vult naast Augus-
tinus, Ruusbroec en 1 homas a Kempis de
Fioretti de eereplaats op de boekenplank.
Er is op de tentoonstelling te Leiden
een heele rii reproducties naar fresco's
van Cimabuc en Giotto en even vraag ik
mij af of bi} een riike tentoonstelling als
deze niet een sterker schifting raadzaam
was geweest, omdat zii geen aanvulling be
hoeft van afgietsels en reproducties, ware
het niet dat door deze serie Francesco-fres
co's de aandacht wordt gevestigd op de
geestverwantschap tusschen den primitief-
Italiaanschen meester en onze beste Katho
lieke schilders. Immers .dc Franciscus van
Matthieu Wiegman en de Fr. met het Lam
van Jean Colette konden in denzelfden
goudglanzenden tiid ontstaan ziin als de ge
noemde fresco's uit de ervpie van St. Frans.
Het werk van Colette onderscheidt zich
door een beminneliiken eenvoud, een kin
derlijkheid die iets van den Franciscaan-
schen geest fden geest van St. Franciscus)
suggereert. Ziin scbilderiitie deed mii even
denken aan het werk van Kees Roovers.
Matthieu Wiegman heeft een inzending
van dezelfde kracht als ziin „Jesus en Jo
hannes" dat in het Stedeliik Museum te
Het gouden priesterfeest van Kardin; 1
Gasparri.
Minisier Kan heelt wederom een bezoek
gebracht aan de provincie Drente; bespr
kingen werden gevoerd inzake de werkver
schaffing.
In het afdeelingsverslag wenschen de
leden van den Indischen Volksraad overic
inzake het wetsontwerp betreffende dc ivt a
der militaire departementen.
Steeds nieuwe onderscheidingen voor cea
koenen vlieger Lindbergh.
De statuten van het autobusbedrijf dei
Ned. Spoorwegen zijn thans goedgekeurd;
dc exploitatie kan beginnen.
Vele leden van de Haienbaugesellscha^
te Hamburg hebben een bezoek gebracht
aan 's-GraveDhage en Rotterdam.
Verschenen is het voorloopig verslag der
Tweede Kamer inzake het initiatieivoorste -
Albarda tot invoering van het verplicht 7 e
leerjaar.
Nabij Uithoorn is een auto door den trein
versplinterd. Een doodc en een gewonde.
Painlevé, de Fransche minister van oorlog
heeft aan de stad Namen het Fransche oor-
iogskruis overhandigd.
Britsche oorlogsschepen naar Egypte, in
verband met den gespannen politieken toe
stand in dat land.
Japan zendt ook versterkingen naar Pe
king en Tientsin.
Noordwegen zal de Britsche belangen in
Rusland behartigen.
Barometerstand 9 uur v.m, 754 stilstand
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 9.40.
Amsterdam hangt (of hing?) Het werk i'
licht, rijk e sappig als bloesem.
Albert Servaes moet zich als voormalig
hutbewoner van het Vlaamsche land héél
dicht, bij Franciscus voelen. Ziin visie is
wat fel getortueerd en de Heilige heeft
bij hem het aanstellerige van een spiritis
tisch medium in trance. Toch zijn zijn
beide groote tee^keningen vol sterk leven
en suggestieve kracht.
De tryptiek van Anton Molkenboer is
warm van kleur, meesterlijk van compo
sitie maar schoolmeesterlijk droog. Im
poneerend is de machtige, méér dan le-
vensgroote Franciscus van Adrianus van der
Plas, knap van schildering en gloeiend van
coloriet als bii den Venetiaanschen Titiaan.
In een kleine teekening van Toorop, die
hij even met kleur heeft opgewerkt om te
laten zien, dat hij geen colorist is (al is
het groentje lekker) vind ik niet de psyche
van miin Franciscus en het Chineezerige
doet een zekere begripsassociatie ontstaan,
waardoor je onwillekeurig begint te vree
zen dat Toorop in de war is geweest met
Franciscus-Xaverius.
Bij rouwe Armoede en Stigmatisatie var
Lou Asperslagh staat de onbeheerschle
compositie een rustige beschouwing him
derliik in den weg.
Alle bijeengenomen maken onze Rooms
sche schilders het blijkt voldoende uil
deze tentoonstelling -- waarachtig geen
slechten indruk tegenover de machtelooze
stillevens van visch- en fruitmaniakken, die
de gewone exposities vullen, maar de op
drachten laten nog te wenschen over, want
nog altijd ziet men de H. Maagd nog het
liefst als de middelmatige burgerdochter die
goed d'r potie weet te koken en men ver
langt nog altiid meer naar den zoetsappigen
Sint Franciscus met zijn zorgvuldig gecul
tiveerd baardje en dandveuzen snor, dan
naar den eenvoudigen. beminneliiken maan
ruigen Poëet van b.v. Joan Colette, dat
dezer dagen in een bespreking „om van
te schrikken" werd genoemd.
Tot slot noem ik nog den boeienden
..Zonnelied-cyclus", knanpe en zeer mooie
linoleumsneden van Schlangenhausen en
een goede houtsnede van Jan Weiland.
F. M-
Bovengenoemde vereeniging nam op 24 Mei
1.1. deel aan de seriewedsirijeden, uitge
schreven door de Alkmaarsche Politie Sport-
vereen. ter herdenking van haar 2-jarig be
staan.
Door loting kwamen 10.30 tegenover el
kaar: H. P. S. V. (Hilversum)H. P. S. V.
(Haarlem) 1—4. In een aan beide zijden zeer
goed gespeelden wedstrijd kwam Haarlem
als winnaar uit edn strijd. Rust 01.
Van 11.4512.45 speelde A. P. S. V-
(Alkmaar)Z. P. S. V. (Zaanland) uits.ajj
3—1.
Van 23 uur verliezersronde: Hilverc
sumZaanland 60.
Hierna werd de finale gespeeld:
HaarlemAlkmaar 10.
In een pittig gespeelde wedstrijd werd
Haarlem dus winnaar voor 1 iaar van den
fraaien wisselprijs (zilveren beker) terwijl 'n
medaille uitgeloofd door Alkmaar's Vreem
delingenverkeer als len prils werd gewon^
nen.