SOCIAAL LEVEN.
Het heengaan v. Frank Hodges.
De Arbeidsconferentie.
De komintern.
De burgeroorlog in China.
Versterking der Buitenlandsche
troepen in Tientsin en Peking.
Hei wetsontwerp op de collec
tieve arbeidsovereenkomst
Het Jubileum v. „Hellendoorn"
„Land verhuizing"
Het landbouw-ongevallenfonds.
De werkverschaffing in Drente.
Classificatie van het Spoorweg
personeel.
De landbouwbelangen der
Provincies om de Zuiderzee.
Is Maastrichts Industrie
achterlijk?
Schriftelijke Staatsinrichting.
Examen cursus Staatsinrichting.
Het verzwijgen van ongevallen
R.K. Nederlandsche Boeren-
en Tuindersbond.
De voor jaarvergadering van het
R. K. Werkliedenverbond.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
H. M. DE KONINGIN EN
PRINSES JULIANA SPREKEN
WEST-INDIË TOE.
Feest in het Philipsdorp
te Eindhoven.
STATEN-GENERAAL
TWEEDE KAMER
Wetsontwerp tot goedkeuring van den oa-
GEMENGD NIEUWS.
Zwaar weer in Zuid-Limburg.
Roodvonk en typhus te Vuren.
RECHTZAKEN.
De militaire relletjes.
Zooals gemeld, is Frank Hodges, de secre
taris der internationale mijnwerkersorganisa
tie, om persoonlijke redenen als zoodanig
afgetreden. Uit nadere berichten in de Engel
sche pers blijkt, dat het uitvoerend bestuur
der mijnwerkersfederatie, nadat het twee
rapporten, een van de voorzitters van den
Duitschen Mijnwerkersbond en de Belgische
Mijnwerkersorganisatie en één van den pen
ningmeester der Engelsche Federatie had ge-»
hoord, besloot dat Hodges zijin functie moest
neerleggen. De Engelsche Federatie had be
zwaar tegen het aanblijven van Hodges, om
dat hij de voorwaarden zijner benoeming had
geschonden door het aanvaarden van het lid
maatschap van de Engelsche Electriciteits-
commissie, waardoor Hodges niet langer vrij
was om zijn tijd geheel aan de mijnwerkers-
internationale te wijden, terwijl de aanvaar
ding van een functie uit de handen der En
gelsche regeering hem ongeschikt maakte
voor een officiëele positie in de mijnwerkers
organisatie. De Duitsche en Belgische mijin-
werkerspresidenten waren het er echter over
eens, dat er geen bezwaar bestond dat Hod
ges naast het mijnwerkerssecretariaat de
tweede genoemde functie vervulde. Het is
duidelijk, dat Frank Hodges voor den tegen
stand der Engelsche mijnwerkers heeft moe
ten zwichten, te meer daar zij gemachtidg
waren, met uittreding van de Britsche Fede
ratie uit de Internationale te dreigen, indien
Hodges gehandhaafd werd. De houding van
de Engelsche mijnwerkers moet men bezien
in het licht van de jongste groote mijnwer
kersstaking, waarin Hodges aanleidiijg vond
om, terwijl zij nog aan den gang was, scherpe
critiek op de leiding te oefenen, waaruit een
scherp conflict met Cook ontstond.
Uit het jaarverslag, dat door den direc
teur van het Internationale Arbeidsbureau,
Albert Thomas, aan de Arbeidsconferentie
werd uitgebracht, blijkt, dat het aantal
werkloozen in de geheele wereld in 1926 on
geveer 10 millioen bedroeg. In negentien
landen is een werkloosheidsverzekering in
gevoerd, waardoor de sociale nood zeer aan
zienlijk verlicht wordt.
De commissie voor de minimumloonen
besloot de conferentie op te dragen een
vragenlijst tot de regeeringen te richten be
treffende de methoden tot vaststelling dezer
minimumloonen. Daarbij moet in het bizon
der rekening worden gehouden met de
huisindustrie.
De gewone plenaire vergadering van de
Communistische Internationale te Moskou is
gisteren gesloten. Zij heeft eenige resoluties
aangenomen, o.m. betrekking hebbende op
de qua.esties van het naderende oorlogsge
vaar, de Chineesche revolutie en de actie
der oopositie.
In een motie nopens het optreden van
Trotzki als candidaat voor het executief
comité en in de plenaire zitting en van den
Serviër Woejewitsj als lid van het execu
tief comité wordt verklaard, dat hun prin-
cipieele opvattingen en hun optreden on-
vereenigbaar zijn met hun positie in het
executief comité.
De plenaire vergadering publiceert 'n ma
nifest, waarin de arbeidende en onderdruk
te bevolking der geheele wereld ter verde
diging der Chineesche revolutie en ter on
dersteuning der U.S.S.R. worden opgeroe
pen en waarin er op gewezen wordt, dat
de breuk tusschen Engeland en Rusland
duidt op ernstig oorlogsgevaar.
Verder wordt in de motie voorgesteld,
Trotzki te royeeren, ingeval hij zijn schis-
matische actie niet staakt, terwijl nog ge
meld wordt, dat in de motie aan het cen
traal comité wordt opgedragen krachtige
maatregelen te nemen ter bescherming der
partij tegen het tot verdeeldheid leidend
streven van Trotzki en Zinowjew.
De berichten uit China wijzen er op,
dat het leger van Tsiang Kai Sjek de knie
van de rivier de Hwai heeft geforceerd. Een
ander zuidelijk leger moet het belangrijke
spoorwegkruispunt Tsjengtsjau in Honan
genomen hebben.
Na diepgaand onderzoek en wegens de
mogelijkheid van ineenstorting der Noor
delijken alsmede in het algemeen rekening
houdend met de gebeurtenissen van den
laat sten tijd te Nanking en in het dal van
de Blauwe Rivier (de Jangtsel is beslist,
dat het noodzakelijk is het effectief der
vreemde troepen te Tientsin en te Peking
van 7000 op 16000 te brengen ter bescher
ming van leven en igendom der vreemde
lingen.
Verondersteld wordt dat Groot-Brittan-
nië, de Vereenigde Staten, Frankrijk en
Japan tusschen Tientsin en Peking een
troepenmacht zullen hebben gelijkstaande
met een brigade. Het denkbeeld wordt
overwogen om de spoorwegverbinding Pe
king-Tientsin door middel van vliegtuig-
natrouilles te beschermen.
Bri'sche vrouwen en kinderen buiten de
legatiewijk zijn gewaarschuwd om niet in
Peking te blijven.
De Tweede-Kamerleden Stenhuis c.s. heb
ben een amendement voorgesteld op art. 4
van het wetsontwerp tot nadere regeling
van de collectieve arbeidsovereenkomst. Zij
stellen voor dit artikel als volgt te lezen;
„Een vereeniging welke een collectief ar
beidsovereenkomst heeft aangegaan, draagt
zorg dat ieder harer leden die bij de over
eenkomst betrokken is, zoo spoedig mogelijk
den woordelijken inhoud der overeenkomst
althans een door de partijen onderteekende
uiteenzetting van den zakelijken inhoud
daarvan in zijn bezit heeft. Indien door de
partijen een toelichting op de collectieve ar
beidsovereenkomst is opgesteld, geldt deze
verpliching ook ten aanzien van de toelich
ting, ten ware de uiteenzeting van den zake
lijken inhoud aan de leden is verstrekt,"
Het volksanatorium „Hellendoorn" vierde
gisteren zijn 25-jarig jubileum. Des middags
was een herdenkingsplechtigheid georgani
seerd.
De voorzitter der vereeniging tot Oprich
ting van Instandhouding van Volkssanatoria
voor Borstlijders in Nederland, de heer mr.
G. Jannink, opende de plechtigheid met een
woord van welkom tot alle aanwezigen, in 't
bijzonder tot H.M. de Koningin-Moeder en
minister Slotemaker de Bruine. Spr. ging
daarna kort de geschiedenis van de vereeni
ging na, waarbij hij er op wees, dat bij de op
richting plaats was voor 54 patiënten. Thans
zijn er 1886.
Nadat door mevr. Noordewier-Reddingius
eenige liederen ten gehoore waren gebracht
voerde minister Slotemaker de Bruine het
woord.
Nadat nog verschillende personen gespro
ken gesproken hadden, bezichtigde H.M.
Koningin-Moeder de inrichting.
In het jaarverslag 1926 van de Ned. Ver
eeniging „Landverhuizing" te 's Gravenhage
wordt o.m. opgemerkt: i
Ook gedurende 1926 was de emigratielust
alleen groot voor de V.S. wat te meer de
aandacht trekt, omdat voor dat land vrijwel
geen propaganda wordt gemaakt en evenmin
wordt geworven.
Opmerkelijk, doch zeer verklaarbaar is,
daar voor de andere emigratielanden niet
tegenstaande de daarvoor gemaakte propa
ganda en drukke werving de emigratielust
in Nederland gering bleef. „Zoolang die lan
den geen betere kansen bieden in verschil
lende beroepen, zal er van een belangrijke
toeneming der emigratie naar die landen
geen sprake zijn."
Een wetsontwerp is ingediend tot aanvul
ling en verhoogging van hoofdstuk X (Arbeid
Handel en Nijverheid) der Staatsbegrooting
1927. O.m. wordt 283.430 aangevraagd
voor vergoeding aan het Landbouw-ongeval
lenfonds van het door dat fonds over het
tijdvak 1 Mei 1923 tot 1 November 1926 ge
leden tekort op de administratiekosten,
welke ingevolge het gepaalde bij de Land
en Tuinbouwongevallenwet 1922 voor reke
ning der bedrijfsvereenigingen komen.
Bij den tocht welken Minister Kan Maan
dag door Drente deed, vergezeld door den
commissaris der koningin, mr. Linthorst Ho-
man en den rijksinspecteur voor de steun-
verleening in Drente den heer ir. Jongbloed,
werden achtereenvolgens de ontginningen
Witteveen, Kibbelveen en Ermerveen be
zocht.
Voorts had ten gemeentehuize te Emmen
een bespreking plaats met den burgemeester
dier gemeente. Des namiddags ging de tocht
door de Emmervenen, waarbij te Nieuw-Am-
sterdam verschillende verveningen in oogen-
schouw werden genomen. Na een bezoek bij
pastoor H. Jongerius te Klazinaveen en aan
het buurthuis te Emmererfscheidenveen
werden op de terugreis naar Assen nog de
Boschwachterijen Odoorn en Schoonloo be
zichtigd, alsmede de bouw van een sluis
in het kanaal Ruinen-Schoonoord.
De Centrale Bond van Spoor- en Tram
wegpersoneel hebben het volgend telegram
gezonden aan den minister van Waterstaat:
„De Centrale Bond van Spoor- en Tram
wegpersoneel in congres te Utrecht bijeen,
kennisnemende van de uiteenzetting van den
stand er onderhandelingen inzake de clas
sificatie.
overwegende de noodzakelijkheid dat de
verhooging in klassen van 43 gemeenten ook
voor het spoorwegpersoneel moet gelden.
van oordeel dat de minister van Water
staat, in tegenstelling met zijne houding in
zake de classificatie voor het Rijkspersoneel
zijne medewerking voor die van het spoor
wegpersoneel geheel achterwege heeft ge
laten.
dringt er met klem op aan dat alsnog
ten spoedigste de 43 plaatsen ook in de rege
ling van het spoorwegpersoneel zullen wor
den opgenomen."
Door den R. K. Ned. Boeren- en Tuinders-
bond, door den Chr. Boeren- en Tuinders-
bond in Nederland en het Kon. Ned. Land-
bouwcomité is ter zake het Zuiderzeepeil
een adres aan den minister van Waterstaat
gericht, waarin o.m. het volgende gezegd
wordt:
Bij de wet van 29 Juni 1925 werd vast
gesteld, dat hei peil van de afgesloten Zui
derzee om militaire redenen voorloopig zou
moeten worden gehandhaafd op 0.13 m.
N.A.P.
Herinnerd wordt aan de bezwaren, in de
Eerste Kamer tegen dit peil naar voren ge
bracht bij de behandeling van dit wetsont
werp, wijze afwaterende gronden,
tuurlijke wijze afwach terende gronden.
Adressanten meenen om verschillende
redenen, dat op kosten van het Rijk hierin
voorzien moet worden voordat de afsluiting
een feit zal zijne mede voor de zoetwater
voorziening van Friesland en Holland.
Naar hun meenig kunnen de nadeelen
die aan het peil van 0.13 m. -- N.A.P. zijn
verbonden worden opgeheven indien zorg
gedragen wordt dat de IJmeer-afsluiting
met bijbehoorende werke wordt uitgevoerd
tegelijk met de Zuiderzee-afsluiting zoodat
zij beide op hetzelfde tijdstip klaar zijn.
Aan gelijktijdige uitvoering zijn volgens
adressanten de volgende voordeelen ver
bonden:
le In de belangen van 's Lands verdediging
wordt op voldoende wijze voorzien zonder
andere belangen te schaden;
2e er behoeven geen tijdelijke voorzie
ningen te worden getroffen voor de afwate
ring der natuurlijk loopende gronden;
3e onnoodig renteverlies wordt voorko
men;
4e. de voordeelen van de watervoorzie
ning van Friesland en Holland treden onmid
dellijk na de Zuiderzeeafsluiting op.
5e. Het groote moreele nadeel wordt
voorkomen, dat de indruk wordt gewekt, dat
de landbouwbelangen van de provinciën om
de Zuiderzee gelegen, onnoodig worden opge
offerd aan de militaire belangen
Door de Kamer van Koophandel te Maas
tricht is 'n request gezonden aan den minis
ter van Financiën waariu o.m. gezegd wordt.
„Uw schrijven, van 12 April 1.1, inhouden-
den antwoord op het schrijven der Kamer
I van 5 April werd in de algemeene vergacte-
ring der Kamer van 23 dezer besproken.
De Kamer betreurt het, dat het betreffende
ambtelijk rapport als zijnde van vertrouwe-
lijken aard, volgens schrijven van Z.Exc. niet
kan worden overgelegd.
De thans beslaande situatie voor de be
treffende industriën is deze, dat in het open
baar melding is gemaakt van een ongunstig
rapport omtrent hunne outillage, doch dat de
daarin vervatte akte van beschuldiging hun
wordt onthouden. Zoodat ieder verweer
onmogelijk is.
De Kamer van Koophandel besluit het
reglement ten slotte met de opmerking, dat
zij haar meening heeft willen kenbaar ma
ken, opdat uit haar stilzwijgen niet zou ge
concludeerd worden, dat de Maastrichtsche
industrie werkelijk achterlijk is.
Daar verschillende personen die aan den
schriftelijken cursus Staatsinrichting gaarne
zcuden deelnemen, verzochten om, zoo mo
gelijk, den aanvang van den cursus eenige
maanden uit te stellen besloot het Centraal
Bureau der K.S.A, den cursus niet te doen
aanvangen op 1 Juni, maar op 1 Sept. as
De gelegenheid tot aanmelding, hetzij bij
den heer v. Sas, Prof. P. Willemstraat 72,
Maastricht hetzij bij het Centiaal Bureau
der K.S.A. Steenschuur 17, Leiden bestaat
thans nog tot 1 Sept. e.k.
De aandacht van belangstellenden wordt
er op gevestigd, dat in den loop der Juli
maand vanwege de K.S A. tiet mondeling
examen Staatsinrichting zal worden afgenc-
Ook niet cursisten kunnen aan dit exa
men te Utrecht,
men. deelnemen.
Inlichtingen worden gaarne verstrekt door
den Heer van Sas Prof. P. Willemstraat 72,
Leiden.
Het lid van de Tweede Kamer, de heer
Drop, heeft tot ministers van arbeid, han
del en nijverheid, van waterstaat en van
justitie de volgende vragen s;ericht:
X. Willen de ministers mededeelen. wat er
waar is van het gerucht, dat van de vorig
jaar geconstateerde overtredingen van art,
oó Ongevallenwet 1921 (verzwijging van on
gevallen) geen enkele openbaar is berecht,
doordat de betrokken werkgevers, waaron
der ook de Staatsmanen, in de gelegenheid
zijn gesteld op grond van het z.g. Boete-
wetje de behandeling van de processen-ver
baal door boetebetaling te voorkomen?
II. Willen de ministers, indien het in vraag
I gestelde waar mocht zijn. mededeelen, op
welke gronden de bevoegde rechtscolleges
tot de afdoening van deze kwesties op ge
noemde wijze hebben medegewerkt?
III. Willen de ministers in ieder geval
doen onderzoeken en mededeelen, hoeveel
overtreding van art. 66 Ongev.wet 1921
zijn geconstateerd en welke ondernemingen
dit betrof, alsmede hoe groot het aantal
overtredingen in elk dier ondernemingen
was?
IV. Zijn de ministers niet van oordeel, dat
in elk geval bij de Staatsmijnen een be
handeling, waardoor deze aangelegenheid
aan 't publieke oordel wordt onttrokken,
niet kan worden toegestaan, en wat is de
betrokken minister van waterstaat van plan
daartegen te doen?
In de jongste vergadering van het bestuur
van den R.K. Nederl. Boeren- en Tuinders-
bond is, bliiens den R.K, Boerenstand, met
belangstelling kennis genomen van een brief
van den minister van binnenlandsche zaken
en landbouw betreffende den stand van het
mond- en klauwzeer en de middelen om
deze ziekte binnen behoorlijke grenzen te
houden. Besloten werd aan den minister te
berichten, dat het bestuur van den R.K.
Nederl. Boeren- en Tuindersbond gaarne be
reid is al zijn invloed op de veehouders aan
te wenden teneinde dezen ertoe te brengen
steeds hun wettelijke verplichtingen inzake
aangifte van zieke of verdachte gevallen en
verbod van vervoer van ziek of verdacht
vee trouw na te komen.
Van den voorzitter der commissie van
voorbereiding eener organisatie van den
economischen voorlichtingsdienst was bericht
ingekomen, dat deze commissie voornemens
is om de vooraanstaande lichamen en ver-
eenigingen. die op het gebied van het be
drijfsleven werkzaam zijn, in de gelegenheid
te stellen alles wat zii meenen dat in het
belang van een reorganisatie van den econo
mischen voorlichtingsdienst kan zijn, hetzij
schriftelijk, hetzij mondeling ter kennis van
de commissie te brengen. Het bestuur be
sloot deze aangelegenheid aanhangig te ma
ken bij de aangesloten organisaties en daar
na met de commissie in verbinding te tre
den. Het bestuur betuigde zijn instemming
met het plan der R.K. Emigratievereeniging
om tegen het einde dezes iaars een R.K.
emigratie-congres te houden en verklaarde
zich bereid om bij te drageij in de kosten
van dit congres.
Op verzoek van he bestuur der Land
bouwtentoonstelling te Boxtel werden de
data der te Boxel te houden algemeene
vergadering van den R.K. Nederl. Boeren-
en Tuindersbond nader vastgesteld op 30 en
31 Augustus.
Aan de a.s. algemeen# vergadering zal
een ontwerp-adres aan de regeering worden
voorgelegd, waarin wordt aangedrongen op
wijziging van de richting der Nederlandsche
handelspolitiek in de eener meer actieve
handelspolitiek in die eener meer actieve
handelspolitiek.
Te Rotterdam is gisteren de voorjaars
vergadering begonnen van het R. K, Werk
liedenverbond in Nederland onder voorzit
terschap van den heer A. C. de Bruijn, die
in zijn openingsrede o.m. het volgende me
moreerde:
Het jaar 1926 is geweest een jaar van
werken en zwoegen.
Daar is vooreerst het werk. tón doel heb
bende de eigen organisatie vooral plaatse
lijk te verstevigen en le verdiepen. Dat
werk is van ontzaglijk belang. Dit geldt
niet enkel de organisatie der mannen, doch
niet minder die voor de vrouwen en voor
de jeugdige werkers.
De vrouwenorganisatie vroeg volle aan
dacht en met welwillende medewerking
van het Doorluchtig Episcopaat is het mo
gelijk geworden, de katholieke arbeidsters
in een passende, doelmatige organisatie te
brengen.
Met de organisatie onzer jongens vlot
het nog niet al te best. Er is echter reden
om aan te nemen, dat wij op den duur
ook met betrekking tot de organisatie
onzer arbeidersjeugd zullen bereiken het
beste wat mogelijk is.
Niet uitvoerig behoeft gesproken te wor
den over 't werk door het Verbond in het
afgeloopen jaar verricht. Het Jaarboek licht
daarover voldoende in. Slechts enkele be
merkingen.
En dan in de eerste plaats onze actie
om den vorm der Katholieke Staa'spartij
zoodanige wijziging te brengen, dat den
socialen organisaties overeenkomstig haar
taak en verantwoordelijkheid direct zeg
genschap zou worden gegeven met betrek
king tot het sociaal- en economisch-
politiek gebeuren.
Ons pogen heeft, schijnbaar althans,
voorloopig tot betrekkelijk geringe resul
taten geleid.
Men ls vooralsnog niet verder gekomen
i'an- ons Verbond in den Partijraad toe le
talen met adviseerende stem.
Het is niet onwaarschijnlijk, dat het Ver-
bondsbestuur u zal voorstellen de verhou
ding tot de politieke organisatie opnieuw
en afzonderlijk onder het oog te zien.
Het werk der sociale organisatie, dus
het be'ang der arbeiders. is te veel afhan
kelijk van het politiek gebeuren, dan dat
wij ons van het vraagstuk politieke en so
ciale organisatie zouden moeten afmaken.
Het totale ledental van de aangesloten
bonden steeg in '26 tot 105.968 tot 114.276
en het is nog steeds stijgende.
Het Verbond was ock in Genève ter
Economische Wereldcouferen ie volkomen
op zijn plaats.
En ten spijt, en ondanks de akelige
kleinzieligheid -of de kleinzielige akelig
heid en grenzenlooze bekrompenheid van
den Nederlandschcn soc. dem. „moderne"
regeeriiv's-arbeidersgedelegeerde, die wei
gerde zijn medewerking te verleenen, op
dat onze „technische raadsman" het woord
zou kunnen voeren, heeft de stem van de
katholieke en protestantsche arbeiders toch
klaar geklonken.
Wij zullen het gebruikelijke protest te
gen dergelijke machtsmisbruik achterwege
laten. Wij dienen echter te vragen, of de
Regeering dergelijk kortzichtig optreden
ongestraft moet toelaten en zoo neen,
welke maatregelen zij' dan denkt te nemen,
opdat voorkomen worde, dat in de toe
komst ons land op zóó ergernisgevende
wijze vertegenwoordigd wordt.
Overigens dienen onze arbeiders uit het
gebeurde te Genève deze oude les te put
ten; waar de socialisten de macht hebben
treden zij het recht en het belang van
anderen, met name van de Katholieken,
met voeten.
Vervolgens had de onthulling plaats van
hel nieuwe vaandel, volgens ontwerp van
den architect Van Groenewegen.
Na een verklaring van de symboliek door
den heer Brouwer verrichtte pastoor J. G.
van Schailc de wijding.
Nadat het strijdlied was gezongen, werd
met de agenda begonnen.
Eenige mededeelingen werden door den
voorzitter gedaan.
Vooreerst dat onderhandelingen gaande
zijn met de Nederl, Mij, tot bevordering
der Geneeskunde t.z, kaiholieke zieken
fondsen. Vervolgens, clat men werkt aan
een concreet voorstel i. z. pensioenregeling
voor de gesalarieerde bestuurders.
Het jaarverslag van den secretaris en het
financieel verslag werden goedgekeurd.
De heer J. A. Schutte werd als bestuurs
lid herkozen.
De heeren H. Brouwer en A. van Rijen,
die eveneens dit jaar moeten aftreden, zijn
door hunne resp. bonden opnieuw tot be
stuurslid aangewezen. In de vacature, ont
staan door de tusschentijdsche af.reding
van den heer H. J. Moll werd door den
Bredasche Dioc. Bond benoemd de heer C.
N orb art.
Voor de vacature in de controle commis
sie zal de Limb, Dioc. Bond worden uitge-
noodigd een lid aan te wijzen.
Behandeld werden vervolgens het jaarver
slag van „Herwonnen Levenskracht", van
het Sanatorium „Berg en Bosch" en van
„Concordia".
Bij de behandeling van dit laatste verslag
waarschuwde de voorzitter van het R.K.
Werkliedenverbond om niet al te licht
vertrouwen te schenken aan verzekerings
instellingen, welke het praedicaat „R. K.
voeren. De ondervinding van den laatsten
tijd geeft aanleiding tot die waarschuwing-
Na de pauze hield de heer Willem Nieu-
wenhuis een inleiding over: de godsdien-
stig-zedelijke beteekenis van den arbeid.
Deze inleiding werd met veel applaus be
loond en verwierf een sympathiek dank
woord van den voorzitter.
Vervolgens hield de heer Henri Hermans
een inleiding over: Wat is noodig om in de
huidige omstandigheden ons economisch
leven te behoeden voor de nadeelen, waar
mede de buitenlandsche concurrentie het
bedreigt". Na een gedachtenwisseling en en
kele vragen, die door den inleider werden
beantwoord, werd de vergadering geschorst
tot- hedenmorgen half twaalf.
H.M. de Koningin en Prinses Juliana heb
ben gisteravond door de microfoon van^ den
Philips korte-golfzender te Eindhoven West-
Indië toegesproken.
Begrijpelijk dus, dat er groot feest was in
het Philipsdorp bij dit Koninklijk bezoek.
Alles was uitgeloopen en duizenden had
den zich langs den spoorweg opgesteld en
juichten de vorstelijke personen, die beide
voor een der ramen van den Koninklijken
wagon verschenen waren, uitbundig toe, De
Koningin wuifde spontaan met de hand.
De Koninklijke trein stopte voor het ont
ruimde en door de marechaussee bewaakte
emplacement, waarop de burgemeester van
Eindhoven, de heer A. Verdijk, bij H. M.
werd toegelaten om Haar op Eindhovensch
grondgebied te begroeten.
Vervolgens trok de koninkliike trein op
naar het emplacement te Nuenen. waar H.M.
den nacht in den trein door zal brengen.
Toen de trein passeerde, prijkten alle
Philipsfabrieken in volle licht; honderden
vlaggen, meestal in de kleuren oranje-blanje-
hleu, wapperden van de torens en daken en
uit de gevels der fabrieken en aan alle in
woners van het PhiLps-dorp waren gratis
vlaggen verstrekt, zoodat elke woning in dat
dorp met een vlag gesierd is. Het Philips-
sportveld is extra in orde gemaat en met
vele vlaggen omgeven. Hier zouden de Ko
ningin en de Prinses hedenmiddag door bet
Philipspersoneel worden begroet.
De uilzending naar West-ïndic was ver
vroegd van 12 uur op 10 40 uur. terwijl zoo
als men weet, de uitzending voor Oost-Indië
hedenavond vervroegd is van 9 op 7 uur.
Omstreeks half elf in den avond arriveer
den H. M. de Koningin en de Prinses per
auto's in gezelschap van den heer A. F.
Philips van af Nuenen door het villa-park
over het Sfationsplein en langs den Paral
lelweg op weg naar de studio. Bij aankomst
speelde de Philips-harmonic de nationale
hymne waarmee de uitzending voor de West
aanving.
Langs den weg stond een reusachtige me
nigte opgesteld, welke de vorstelijk perso-
sonen levendig toejuichte.
Voor den microfoon van den Philips korte
golfzender sprak H. M. de Koningin aldus:
Suriname en Curacao.
Het is mij een groote vreugde dat Neder-
landsch vernuft met het doorzettingsvermo
gen waarvan ons volk van ouds bekend is,
op zoo'n schitterende wijze dc laatste moei
lijkheden heeft overwinnen en voor de men-
scheliike stem de afstanden beeftdoen weg
vallen, die de dcelen van miin rijk scheiden.
Ik grijp deze gelegenheid gaarne aan, aller
eerst om mün dank uit te spreken voor de
talrijke blijken van liefde en aanhankelijk
tón aanzien van mij en mijn Huis. welke mij
uit uw midden bij menige gebeurtenis van
hiizonderen aard hebben bereikt. De telkens
daarbij tot uiting gekomen gevoelens hebben
mij steeds dieper getroffen en erkentelijk
gestemd. Ik koester het vertrouwen, dat de
banden, die Curacao en Sur.r.ame aan het
moederland hechten en die den stempel van
eeuwen dragen, in gemeenschappelijk stre
ven immer meer zull-'n worden versterkt en
verinnigd.
Het ook bij u levende besef, dat Neder
land en dc overzcesche gewesten in Ame
rika in lief en leed. in streven en cultuur
één moeten zijn en blijven, moge steeds die
per wortel schieten en tot volle ontwikke
ling geraken.
Mijn beide vertegenwoordigers in West-
Indië, gij die getoond hebt uw beste krach
ten aan uw gewesten te willen geven, moge
het u en uwe medewerkers bii het vervullen
van uw moeilijke taak tot steun zijn mijn
persoonlijke verzekering te vernemen, dat
ik uw streven met warme belangstelling volg.
Ik wensch u ingezetenen van Suriname
toe, dat ondervonden tegenslagen ten spijt
reeds in het nabiie verschiet moge liggen een
wederopleving in nieuwe vormen van de wel
vaart van weleer tot heil inzonderheid van
de samenleving in hun door de natuur met
kwistige hand gezegende gewest.
Ik houd mij overtuigd, dat tenslotte ook
hier de zon uit de wolken van het heden
le voorschijn zal treden en roep hen allen
op. om door eendrachtige samenwerking op
elk gebied ook hunnerzijds die toekomst te
helpen voorbereiden.
Met u, ingezetenen van Curacao, verheug
ik mii in den toenemenden bloei Van uw ge
west. Mijn hoop is, dat daaruit voor u allen,
zoowel van de Benedenwindschc elanden
als van de Bovenwindsche eilanden, blijven
de zegenrijke gevolgen zullen voortkomen.
Met trots zie ik Willemstad een vooraan
staande plaats innemen in de rii der groote
wereldhavens en die hoe langer hoe meer
bevestigd. Nieuwe tijden brengen nieuwe
eischen. nieuwe lijden brengen ook vroe
ger niet gedroomde middelen, maar van alle
eeuwen blijkt dat wie zich geheel g.eeft aan
een zware taak, in zijn overgave daaraan
beloond wordt met den moed om opgewekt
te volharden. Het volbrengen ligt in Gods
hand. Geve Hij daartoe Zijn zegen.
Na de rede van de Koningin werd het
Wien Neerlandsch Bloed gespeeld en gal
de aankondiger in het laboratorium het
woord aan Prinses Juliana.
De toespraak van Prinses Juliana.
Prinses Juliana sprak daarna aldus:
„Het is een zoo bijzonder aardig denk
beeld, dat ik vandaag met u allan spreek en
wel langs dezen nieuwen weg. waarvan de
ontdekking immers van zoo groote beteeke
nis zal blijken te zijn. Zii het ook van uit de
verte en voor u onzichtbaar, toch doet het
mij eprecht veel genoegen om thans met u
in verbinding te ziin. Het was voor mij
reeds een bijzondere gewaarw jrd'ng, dat ik
eenige weken geleden op mijn eigen kamer
kon genieten van hetzelfde sca me concert,
dal ook aan u door de Philips' fabrieken zoo
vriendelijk werd aangeboden en nu door dit
gesprek de groote afstand, die jns scveidt,
op eenmaal schijnt te zijn wegg vallen, zal
ook voor Mii dit eerste persoonlijke con
tact met West-Indië een onvergetelijke her-
ir.ner.rg blijven. Het belangr.il.e b iricht van
enkele dagen geleden, dal de heer dr. ir.
(k Groot te Bandoeng er in geslaagd was
van uit Java een gesprek met Nederland ie
voeren, schijnt met toepassing van deze
methode ook de mogelijkheid tot het voe
ren van geregelde gesprekken ook tusschen
de West en Nederland naderbij te brengen.
Ik behoef u wel niet te zeggen boe zeer
ik mij er in zal verheugen, indien op deze
wijze de banden tusschen u en ons nauwer
zullen kunnen worden toegehaald.
Gaarne grijp ik deze gelegenheid aan om
naast de dankbetuiging, die ik reeds aan
den Gouverneur van Suriname en curaqao
heb gericht voor de mij aangeboden geluk-
wenschen, nogmaals uiting te geven aan mijn
hartelijken dank voor de vele bewijzen van
belangstelling en medeleven, waarmede ik
kort geleden op mijn achttienden verjaardag
werd verrast en voor de wijze, waarop ook
bij u die dag werd herdacht. Hoewel ik nog
nimmer onze West heb aanschouwd, voel ik
mij toch gelukkig tegenover dat gedeelte
van ons Rijk niet meer geheel een vreemde,
omdat ik door mijn studie reeds het een
en ander heb geleerd van de staatsinstel
lingen en verhoudingen in de verschillende
deelen van ons gebied in Amerika en v^n
de vraagstukken, die de ontwikkeling daar
van beheerschen. Natuurlijk hoop ik mij
zooveel mogelijk op de hoogte te blijven
stellen van al hetgeen met de welvaart en
den vooruitgang van West-Indië samenhangt
Met mijn ouders bezocht ik veertien da
gen geleden het Zeemanshuis te Amster
dam alwaar wij veel West-Indische zeelie
den ontmoetten en één hunner ons zeer
warm toesprak. Wii waren zeer getroffen
door de gevoelens die daaruit bleken.
Ik moge eindigen met den wensch, dat
nu deze mooie nieuwe communicatie mij het
groote voorrecht schonk heden met u in
aanraking te komen, zii ons in staat moge
stellen elkander nader te treden op elk ge
bied des levens, waar dit noodig en mogelijk
mocht zijn en dienstbaar zii aan het bevor
deren der gemeenschappelijke gevoelens, die
zoo velen aan deze en aan gene zijdeit der
zeeën samenverbinden. Ik heb gezegd.
De toespraak van H. K. H. Prinses Juliana
duurde tien minuten.
Nadat Prinses Juliana haar toespraak be
ëindigd had, begaf het gezelschap zich naar
het lokaal, waar de zcndinstallatie is op
gesteld. H. M. liet zich hieromtrent_verschil
lende onderdeden voorlichten en zich in het
bijzonder de groote watergekoelde zendlam-
pen toonen. Vervolgens begaf bet gezelschap
zich naar de bibliotheek van het labora
torium.
Onderscheidingen.
Hier overhandigde H .M. de Koningin per
soonlijk aan den heer A, F. Philips, directeur
van dé N. V. Philips' Gloeilampen Fabrieken
de Eere-medaille in goud voor voortvarend
heid en vernuft, verbonden aan de Huisorde
van Oranje.
Verder deelde II. M. de Koningin mede,
dat zij den heer J. J. Numans en Dr. B. van
der Pol Jr. had benoemd tot ridder in de
Orde van Oranje Nassau.
In de bibliotheek was een tentoonstelling
ingericht van alle gegevens, die betrekking
hebben op de met uitzendingen naar Opst- en
Wcst-ïndië verkregen resultaten. H. M. de
Koningin liet zich hier door den hqer A. b.
Philips voorlichten.
Hiermede was het bezoek van H. M.de
Koningin en Prinses Juliana aan de Philip»
fabrieken voor dezen avond geëindigd.
In den voormiddag hebben H. M. en de
Prinses heden om half elf uur de Philips
fabrieken bezocht, terwijl zij m den middag
de sociale instellingen der N. V. met een
bezoek zullen vereeren.
Als plechtig besluit van het feest wordt
hedenavond na het vert-ek der hooge gasten
op bet Philips-sportveld een vuurwerk voor
het personeel afgestoken.
De redevoeringen goed over
gekomen.
Uit West-Indië ontvingen wij hedennacht
eenige oPiriëele telegrammen, meldende, dat
zoowel de toespraak van H. M. de Koningin
als die van H. K, H. Prinses Juliana uitste
kend waren overgekomen en dat woord voor
woord kon worden verstaan.
Gisteren vergaderde de Tweede Kamer
onder voorzitterschap van jhr-t mr. Ch.
Ruys de Beerenbrouck. Zonder hoofdelijke
stemming werden aangenomen een tiental
kleinere wetsontwerpen, waaronder:
derhandschen verkoop aan de provincie
Noord-Holland van de voormalige linie of
inundatiekade onder Ouder-Amstel
Wetsontwerp tot goedkeuring van de op
19 Juni 1926 te Parijs tusschen de Neder
landsche regcering voor Nederland en voof
Nederlandsch-Indië eenerzi'r's en de regee
ringen van Groot-Brittannië en Noord Ier
land en van Indië anderzijds gesloten over
eenkomst met bijlage en protocol nopens het
beheer van het quarantainestation te Kama-
ran, alsmede van de in artikel 14 der over
eenkomst bedoelde notawisseling
Wetsontwerp tot goedkeuring van 't ver
drag met aanhangsel en bijbeboorend proto
col van onderteekening nopens de meting
van binnenvaartuigen van 27 November 1925
benevens aanvullende regelingen.
Wetsontwerp tot verhooging van het 4e
hoofdstuk der staatsbeg-ooting voor 1927
(uitbreiding van den Hoogen Raad en vaa
de arr. rechtbank te 's Gravenhage).
Vervolgens wordt behandeld bet wetsont
werp: nadere regeling van de collectieve ar-
beids-overeenkomst.
Ee-ste spreker is de heer Veraart (R.K.)
die behandelt de ontwikkeling der collectie
ve arbeidsovereenkomst in 't algemeen. Geea
van beide partijen heeft de Collectieve Ar
beidsovereenkomst beschouwd als een pri
vaatrechtelijke regeling, zij moet beschouwd
worden als een regeling van zeer vérstrek-
kenden aard, van de grootste beteekenis
voor het bedrijf. In vele gevallen is de scha
de bij verbreking der overeenkomst niet te
Schatten en ook door een partij niet te be
talen. biet is dan ook een verkeerd stand
punt bij den kantonrechter aan te kloppen
om schade-vergoeding.
Collectieve arbeidsovereenkomsten hefc
ben een eigen rechtspraak .Voor den gewo
nen rechter deugt deze materie niet. Wel
is in 1905 de collectieve arbeidsovereen
komst in het Burgerlijk Wetboek gepli^ats
maar toen waren er nog geen sterke vak-
vereenigingen, die de overeenkomst kon
den dragen. Thans staan de zaken anders e"
de practijk stelt geheel andere eischen. N"
komt de regeering echter slechts met een re
geling, die deels overbodig, deels hinderlijke
bepalingen bevat. Spreker is dan ook voor
loopig niet geneigd, zijn stem aan dit ont
werp te geven.
De heer KNOTTENBELT (V.B.) is va-
meening, dat het geheel in de lijn van onz
burgerlijke wetgeving ligt, dat thans ee
regeling wordt vastgesteld voor de privaat
rechtelijke gevolgen der collectieve arbeids
overeenkomst.
De heer STENHUIS (S.D.A.P.) betoogt he
nut van de collectieve arbeidsovereenkomst
die weliswaar de conflicten vergroot en vr.
langer duur maakt, maar z.i. verre te ve-
kiezen is boven conlr 1 loosheid, die gueril
la-oorlogen mogelijk akt. Bij spreker e-
zijn partijgenooten bestaat er tegen dit ont
werp geen bezwaar.
De heer KERSTEN (S G P.) verklaart zie
vooralsnog tegen liet wetsontwerp.
Nadat de heer OUD (V.D.) het woord heef
gevoerd, bepleit de heer SANNES (S.D.A.P.
invoering van verplichte arbitrage en dien
een motie in, waarin de kamer de wensche
lijkheid uitspreekt, dat de minister met ee
desbetreffend ontwerp komt.
De Kamer besluit met 53 tegen 36 stem
men de motie direct in behandeling te nemen.
De heer KORTENHORST (R.K.), evenals
de heer Heemskerk (A.R.) verklaren zien
voorstanders van het wetsontwerp.
De heer KRIJGER (C.H.) acht het juist
leiding te geven aan een materie, die uit de
maatschappij zelf is opgekomen.
De heer L. DE VISSER (C.P.) acht de
meening, dat de collectieve arbeidsovereen
komst vrede in de maatschappij zal waarbor
gen, een illusie.
Hierna wordt de vergadering verdaagd to
hedenmiddag één uur: dan zal de ministe
van Justitie, de heer Donner, aan het woor
komen.
Gisternacht heeft een buitengewoon he
vig onweer, gepaard met zwaren regenval
over een deel van Zuid-Limburg gewoed.
Door den neerstortenden regen zijn vel
beken buiten 'haar oevers getreden. In ver
schillende straten te Heerlen werde
grond en steen door het water losgespoeld.
Sedert den laatsten tijd komen te Vure
verschillende gevallen van roodvonk voor,
waarvan het aan'al zich nog steeds uit
breidt. Ook een geval van typhus is et
thans geconstateerd.
DE MALVERSATIES BIJ HET CENTRA
MILITAIR MAGAZIJN TE WOERDEN,
Het Hoog Militair Gerechtshof te 's Gra
venhage heeft gisteren behandeld de zaa
tegen den majoor van de militaire admini
stratie W. H. E., gewezen hoofd van he
Centraal Magazijn te Woerden, wien f
laste is gelegd ten eerste, d,at hij in 192
een tekort in kas had van 10.000, wa'iri
hij heeft voorzien door het laten opmake
van twee rekeningen van houtleveringen,
welke niet geschied waren, doch geboekt
waren voor bedragen, die samen op 1 n~
10.000 bedragen; ten tweede, dat hij tw
rekeningen in het kasboek heeft opgeno
men. Verdachte ontkende, dat er een tekort
in kas was en beweerde de rekening niet
te hebben laten opmaken. De president
z. ide o. a„ dat hij het wonderlijk vond, dat
verdachte zich deze houtleveringen niet
meer kon herinneren.
Bij het getuige verhoor werden verschil
lende bezwarende verklaringen afgelegd.
Zoo zeide een majoor-ambtenaar dat er
zooveel werk voor den majoor werd gedaan
aan den auto, de booten en den tuin( dat
deze, als hij het had moeten betalen, er
voortdurend wel zes man voor bad moeten
bezoldigen. Deze get. deelde verder mede,
dat er voor honderdduizenden in rekening
gebracht werd voor zaken, welke nooit ge-
leved zijn. Er werd b.v. in een paar weken
voor 120.000 aan touw besteld.
Na bet verhoor der getuigen nam de ad
vocaat-fiscaal requisitoir. Hij wees op het
bedroevende van het feit, dat hier een man
als misdadiger zit, die zjch door eigen vlijt
een positie verworven beeft, maar die ver
vallen is tot ongeoorloofde praktijken. De
geheele zaak is beschamend, aldus spr., om-
at hier gebleken is, dat de controle onvol
doende was, waardoor de praktijken moge
lijk werden.
Spr, acht het ten laste gelegde bewezen.
De omstandigheden, waaronder de feiten ge
pleegd werden, wijzen op corruptie van het
begin tot het eind, schaamteloos en met het
roeken van misbruik van zijn positie. De
hquding van bekt. vond spr. niet sympathiek
Spr. eischle vier iaren gevangenisstraf met
ontslag uil den militairen dienst
De Krijgsraad te 's Hertogepbosch heelt
in verband met de militaire relletjes den ser
geant Knotter te Arnersfoor wegens nalatig,
heid in bet nemen van strenge maatregelen
van geweld veroordeeld tot 7 dagen rievan-
genisstraf. Z'dks conform den eisch. F fee-
eischt, werd vrijgesproken, met v 'mg
der zaak naar den commandeerende officier.
Luit. Knaap tegen wien een dag. WM
kende hoojjer fcjxgep U»