DE NIEUWE STORMRAMP het station Lichtevoorde gegeven werd:
BOVEN DEN GELDERSCHENI
ACHTERHOEK EN
TWENTE..
BINNENLANDSCH NIEUWS
De militairen en kun stemplicht.
De spoorweg Gouda-Alphen.
VERKEER EN POSTERIJEN.
Kleine goederen in brieven.
UIT ONZE OOST.
Moord voor vijf gulden.
Door hun gids vermoort
KUNST EN KENNIS
Katholiek Sociaal weekblad.
Mannenadel en Vrouweneer.
Een onderscheiding voor
prof. Keesom.
De moord op den Russischen
gezant Wojkow.
Het Servisch-Albaneesch
conflict.
De tweede was van
de Mississippi.
Petroleumbronnen in brand.
De beschieting van Engelsche
schepen op de Wangpoe.
MARKTNIEUWS.
GEMENGD NIEUWS.
De zon eclips van 29 Juni.
De Dr. Cuypers-hulde
te Roermond.
Met zijn auto in de Lek.
Een zonderlinge inbreker.
Een auto door den trein
vermorzeld.
4
4 4
land gaan en van tijd tot tijd, als een boer
derij gepasseerd werd, warrelden er van
allerlei voorwerpen en brokken een eind
de hoogte in, daarna werd de zuil van onde
ren weer regelmatiger, om bij de volgende
boerderij weer tot zoo'n ontploffing-achtig
gezicht aanleiding te geven. Daarbij hoorde
men voordurend) een geraas „als van een
vliegmachine".
Na de eerste dagen, die een stroom van
berichten brachten over dc noodlotitge ge
volgen van de nieuwe stormramp boven den
Gelderschen Achterhoek en Twente, zet
men zich thans aan het schrijven van be
schouwingen over den aard van het onheil
en de verschillende kwesties, die daarmede
nauw samenhangen.
Over het catastrophale natuurverschijn
sel, den windhoos, geeft dr. M. Pinkhof in
het Hbld." een gedocumenteerde uiteen
zetting, waaraan wij het volgende ont
Wat den aard van dit natuurverschijnsel
aangaat, blijkt wel duidelijk, dat we te doen
hebben met windhoozen op groote schaal.
Men mag daarvoor ock den naam trombe
•gebruiken en desnoods ook dien van torna
do, waarmee in Noord-Amerika overeen
komstige gevallen worden betiteld, hen
cycloon is echter iets anders. Dit is een
centrum van zeer lagen luchtdruk, dat in
zijn omgeving een orkaan veroorzaakt,
waarvan de baan meer dan 100 K.M. breed
kan zijn. Typische cyclonen komen voor in
de omgeving van de Golf van Mexico lm
September trok er een over Florida), in de
T-. i i J - "DUi li r%*-\iin on
Ket bezoek van minister Kan.
Gisteren heeft Minister Kan, vergezeld
van Baron van Lijnden, chef van den Rijks
gebouwendienst, en van den Commissaris
der Koningin in de provincie Overijsel, Ba
ron van Voorst tot Voorst, de geteisterde
streken in Overijsel bezocht. In Deventer
begon men den tocht. Te Ambt-Delden
werden de verschillende vernielde boerde
rijen in oogenschouw genomen. Met ver
scheidene personen uit die streek wisselde
de minister eenige hartelijke woorden.
Ook in Bornerbroek bezichtigde het ge
zelschap alles, wat door de ramp verwoest
was. Daarna hield men te Bavinkel halt om
een bezoek te brengen aan de plaats, wel
ke het meest door den storm te lijden heeft
gehad. Ten slotte heeft de minister ook te
Tubbergen een kijkje genomen.
Een navolgenswaardig
voorbeeld.
De directie der Storkfabrieken te Hen
gelo ontving van de zijde van het personeel
Golf van Bengalen, bij <3e Philippijncn en j^et voorstel, de geheele fabriek één uu
0 zscën van Ocst-A? (taiioens), in fi in Ju»* »ij... j
algemeen dus op de tropische zeeën (be
halve vlak bij de evenaar; in ons Indie b.v.
ontbreken ze). De Tornado's daarentegen
zijn typische vastelandverschijnselen en ook
te doen overwerken en het aldus te ver
dienen geld ter beschikking te stel
len van het Comité voor de Stormramp.
De directie kon zich zeer wel met dit
u voorstel vereenigen en verbond daaraan de
dc windhoozen, die in Europa verwoestin- toezegging, dat de vennootschap een gelijk
gen aanrichten, doen dit op het vasteland, bedrag als> het door het personeel op deze
Wanneer waterhoozen op zee optreden, is wijze bijeengebrachte, aan bedoeld comité
het meestal dicht bij de kust. i zal afdragen
Een windhoos is in de meeste gevallen oveHeg met de Afdeelmgsbesturen,
een begeleidend verschijnsel van een on
weer. En dit ook in den letterlijken zin van
het woord, omdat de hoos naast het on
weer voorttrekt. Dit is nu weer even goed
gebleken als in Aug. 1925. Ook thans lag de
strook met hevig onweer, zweren slagregen
en hagel links van de hoosbaan. Rechts
daarvan bleef het zelfs geheel droog. Aan
het station Lichtevoorde, A K.M. van. dc
verwoeste strook, was het tijdens het voor
bijtrekken kalm, droog weer en verder meer
Oostwaarts, b.v. te Winterswijk, zag men
niet anders dan een zwarte lucht en ver
wijderd onweer in het westen.
De hoosbaan. was dus eigenlijk de Ooste
lijke grens van een geweldig onweerstelsel,
dat dien middag met een secundaire depres
sie ons land in N.O.lijke richting passeerde,
in het centrum des lands was het onweer
het hevigst (Veenendaal, De Bilt).
De machinekamer van het helsche appa
raat, dat zooveel verwoesting teweeg heefi
gebracht, bevond zich dus in hooger sferen.
Wat is nu echter de werking aan de aard
oppervlakte geweest? Wij meenen dit het
best duidelijk te kunnen maken door een
vergelijking, die ongetwijfeld in verschillen
de opzichten mank zal gaan, maar wat de
hoofdzaak betreft wel bruikbaar is.
Men stelle zith voor een stofzuiger, waar
aan een slang Is gekoppeld om er op eeni-
gen afstand van den motor mee te kunnen
werken. Door het aan de as van den motor
bevestigde schoepenrad wordt lucht ui een
bepaalde richting weggeslingerd, zoodat er
aan de zijde van de slang een luchtverdun
ning ontstaat. Dientengevolge zal nu door
de opening van de slang lucht toestroomen.
Hoe grooter de luchtverdunning is, des te
krachtiger is de luchtstroom en des te ge
makkelijker neemt hij voorwerpen mee.
Houdt men het vrije uiteinde van de
slang nu midden in de lucht, dan zal de
lucht van alle kanten gemakkelijk toegang
vinden en het bijspiikeren van de luchtver
dunning zal gemakkelijk plaats hebben,
zoodat de absolute waarde van die verdun
ning betrekkelijk gering zal zijn.
Wanneer men echter de uitmonding van
'de slang bijna geheel tegen den grond af
sluit, zal de lucht moeilijker toetreden, de
verdunning binnen zal grooter worden en
door het grootere drukverschil met buiten
Zal de luchtstroom in de opening een groo
tere kracht ontwikkelen.
Nu de windhoos: boven in de lucht be
vindt zich een werveling, die als een „Hol-
landsche schoep" lucht aanzuigt. Zoolang
het uiteinde van den wervel zich in de vrije
atmosfeer bevindt, zal de luchtverdunning
nog betrekkelijk gemakkelijk aangevuld
worden. Nu komt het uiteinde echter dicht
bij den grond. De toestroomende lucht-
massa's ondervinden meer weerstand, kun
nen het tekort in den wervel niet zoo snel
aanvullen, het drukverschil tusschen binnen
en buiten wordt grooter en daarmee de
kracht
Hiermede is in groote trekken een proeve
van verklaring gegeven van het merkwaar
dige feit wat on9 bij het bezoek aan het
getroffen gebied in hooge mate opviel, n 1.
dat de grootste kracht door de hoos ont
wikkeld is speciaal bij de groote uitsteken
de voorwerpen; huizen en groote boomen.
Men staat er versteld van, dat tusschen
totaal verwoeste boerderijen allerlei kleine
voorwerpen, b.v. de te velde staande rogge,
bessenstruiken, hekken e. d. intact zijn ge
bleven. De weerstand, dien een boerderij te
weegbrengt, zou dus de luchtverdunning er
boven even moeten vermeerderen en daar
door de lucht, die toch toestroomt, een
grootere kracht geven,
Dat het aan de aardoppervlakte niet de
wervelende lucht zelf is, die dc verwoesting
teweegbrengt, maar wel de toestroomende
aangezogen lucht, bliikt ook uit de valrich-
ting der hoornen. Geheel overeenkomstig
vroegere gevallen, liggen de toppen der ge
vallen boomen in de richting van het mid
den der baan en dan schuin naar voren. Nu
deze Z.-N. was gericht lagen de boomen aan
de Oostzijde met hun toppen naar het N.W.
en die aan de westzijde naar het N.O. Zeer
duidelijk was dat te zien te Lichtevoorde.
De hoosbaan trok da,ar juist over de plaats
waar de Vragenderweg (rechts) en de
Groenloosche weg (links) uiteen loopen en
was daar nog smal (60 a 80 m. breed).
Langs eerstgenoemden weg lagen de boo
men naar 't N.N.W., alngs den anderen naar
het N.O. Bij Lievelde kon men op een breed
weiland, waarover de hoos gepasseerd was,
op den achtergrond over een breedte van
pl.m. 200 M. de boomen van weerszijden
naar het midden gebogen, gebroken en ge
vallen zien.
Ten slotte nog eenige woorden over het
uiterlijk van de hoos. Dezen keer heeft men
haar veel duidelijker als een trechter zien
aankomen of passeeren dan in 1925, toen
de algemeene duisternis en de nabijheid van
zwaar onweer het uitzicht belemmerde.
Te Lichtenvoorde zag men haar omkranst
door meegevoerde takken en bladeren. Ve
len der ooggetuigen schilderden den trech
ter als zwart, doch bovenaan met witten
„stoom" omhuld. Vlak voor het passeeren
was het geweldig warm en drukkend, zoo
dat men ons zelfs wist te vertellen, dat
verderop het graan zwart geschroeid was
van de hitte In werkelijkheid g ng het hier
cm het zwarte modderspoor.
Van tijd tot tijd verbreedde de voet van
den trechter zich, maar nooit zoo brood als
de top in de verte scheen te zijn. Het meest
frappeerde ons de beschrijving die ons bij
die ook allen zonder uitzondering met het
voorstel accoord gingen, werd besloten de
fabriek a.s. Donderdag 9 Juni in plaats van
5% uur om 6% uur te doen stoppen. De
beambten van het hoofdkantoor werken
dan tot half zeven
De wederopbouw.
Met krachtige hand wordt het werk van
den wederopbouw aangepakt en dit wettigt
de hoop, dat zoo spoedig mogelijk veel
van het verwoeste weer vernieuwd of her
steld zal zijn. Ten gemeentehuize te Groenlo
heeft onder presidium van den Commissa
ris der Koningin in deze provincie mr. S.
baron van Heemstra, een vergadering plaats
gehad, van het opgerichte Geldersche
steuncomité met de burgemesters der door
den storm geteisterde gemeenten.
Het Geldersche steuncomité werd uitge
breid met den heer J. van Machelenbergh,
directeur van het Nederlandsch R. K. Huis
vestingscomité.
Er werd besloten een uitvoerend comité
te benoemen, dat de dagelijksche leiding
van het herstelwerk in handen zal hebben.
In dit uitvoerend comité werden benoemd
de heeren H. F. M. C. graaf van Limburg
Stirum, mr. J. A. Timmerman en ir. A. M.
Kuysten.
In de eerste plaats zal thans de schade
getaxeerd worden, althans de schade aan
die gebouwen, die voor herstel in aanmer
king komen en dus niet die van de vele
woningen welke vernield zijn. Met techni
sche hulp zullen deze taxaties plaats heb
ben.
Waar mogelijk, wordt reeds met herstel,
indien dit niet te groote afmetingen aan
neemt, begonnen.
Voorts is besloten, geen bouwbureau op
te richten. Bij den opbouw zal decentralisa
tie worden toegepast, waardoor in elke
gemeente als het ware een afzonderlijke
organisatie het werk ter hand zal nemen
onder toezicht van deskundigen. Het uit
voerend comité heeft de nadere organisatie
van een en ander in handen.
Bij de taxaties en het herstel zal de hulp
worden ingeroepen van de deskundigen, die
reeds in dienst van de bouwbureaux te
Borculo en in het land van Maas en Waal
hun arbeid hebben verricht.
Op de schriftelijke vragen van het Twee
de Kamerlid K. ter Laan betreffende het ne
men van maatregelen ter zake van de deel
neming aan de stemming door alle kiesge
rechtigde militairen, deelt de minister van
Oorlog het volgende mede: De ter zake be
staande bepalingen waarborgen naar het
oordeel van den minister, dat alle kiesge
rechtigde militairen in de gelegenheid zijn
deel te nemen aan de stemming dar Tweede
Kamer der Staten-Generaal. voor de Provin
ciale Staten en voor de gemeenteraden.
Klachten dat deze bepalingen niet zouden
zijn toegepast, hebben hem niet bereikt,
zoodat, indien den minister geen concrete
gevallen worden genoemd, er ''oor hem geen
aanleiding bestaat, thans bijzondere maatre
gelen te treffen. Overigens zal het geven
van gelegenheid tot uitoefening van den
stemplicht in een binnenkort verschijnende
legerorder nopens het verleenen van ver
loven opnieuw worden vastgelegd.
Op de vragen van het Tweede-Kamerlid
Lovink, in verband met den aanleg van den
spoorweg GoudaBoskoopAlphen aan
den Rijn heeft mir'ster Van der Vegte ge
antwoord. dat het juist is. dat de werken
betreffende den aanleg van den spoorweg
GoudaBoskoopAlphen san den Rijn
vertraging ondervinden, ten gevolge van het
voornemen van de Regeering, om nader te
overwegen, of de totstandkoming van dezen
spoorweg wel noodzakelijk is te achten.
De vraag of de minister bereid is mede
te deelen tot welk resultaat het onderzoek
te dezer zake leidde of wel hoever dat on
derzoek gevorderd is en birnen welk tijds
bestek de afwerk :ng van den betrokken
spoorweg eventueel raag worden verwacht,
kan de minister niet tijdig beantwoorden,
aangezien dit onderzoek nog niet is afge-
loopen.
Practische maatregelen,
In het algemeen mogen in het internatio
naal verkeer brieven en andere stukken,
welke per briefpost verzonden worden, geen
voorwerpen bevatten, welke aan invoer
recht zijn onderworpen. Gebleken is even
wel, dat voor de verzending van kleine hoe-
veelheden goederen waarvoor invoerrech-
ten verschuldigd zijn, door belanghebbenden
gaarne gebruik zou worden gemaakt van
een vluggere vèrzendingsgelegenheid dan de
pakketpostdienst biedt. Daarom is door d
meeste landen een regeling getroffen, we ke
hij wrijze van uitzondering onder bepaalde
voorwaarden verzending van dergelijke
goederen per brief toelaat. Dc voorwaar
den zijn:
le. De zending moet volledig volgens het
tarief der brieven gefrankeerd zijn.
Meermalen komt het voor dat de afzen
ders het port niet volledig hebben voldaan
en dat de zendingen b.v. zijn gefrankeerd
volgens het tarief der monsters. De stukken
kunnen dan alleen worden uitgereikt tegen
betaling van verhoogd briefport, waarmee
soms vrij aanzienlijke bedragen gemoeid
zijn;
2e De zenring moet voorzien zijn van
een behoorlijk ingevuld groen etiket, met 't
opschrift „Douane'' (peut être ouvert d'of-
fice). Deze etiketten zijn kosteloos aan dé
postkantoren verkrijgbaar.
Het gebeurt niet zelden, dat het etiket
„Douane" ontbreekt* Aangezien de post
dienst in verband met het brievengeheim
dan niet bevoegd is den brief aan de douane
over te geven of te doen openen en even
min kan medewerken tot ontduiking van
het invoerrecht door uitreiking aan den ge
adresseerde, moet de brief aan den afzen
der worden teruggezonden. In sommige lan
den wordt in zoo'n geval de zehding een
voudig verbeurd verklaard.
Uit een en ander blijkt, dat ten gevolge
v,an een nalatigheid van Jen afzender door
dé geadresseerden moeilijkheden worden
ondervonden. Belanghebbenden hier te lan
de, die zendingen als de bovenbedoelde uit
het buitenland verwachten, zullen dus goed
doen de aandacht van de afzenders te ves
tigen op de terzake gestelde bepalingen.
Het verkeerde knaapje werd geworgd.
Eenigen tijd geleden, aldus de „Loc.heeft
heeft in een der dessa's, ressorteerende on
der Djoeana, een lugubere moordgeschiede
nis plaats gehad, welke bereids door den
landraad te Smarang berecht werd.
Wirjo had verscheidene saw.ah's en een
huisje en ging allerwege voor zeer welge
steld door. Zijn bezittingen zouden bij zijn
overlijden aan zijn eenigen zoon, nog een
knaap, komen. Dit nu bracht een van zijn
jaloersche familieleden op het booze plan,
zich van het ventje te ontdoen, teneinde
in het bezit van de erfenis tc geraken. Een
handlanger werd gevonden, die eerst voor
2.50 Later voor 5 genegen was
het karweitje op zich te nemen, om Voor
luttele zilverstukken een onschuldig kind
te dooden.
Het zoontje van Wirjo was gewoon met
eenige ander knapen van zijn leeftijd des
nachts in de langgar te slapen en daar na
derde op een nacht het helsche werk zijn
voltooiing.
Daar Wirjo er warmpjes in zat, kon hij
zich de uitgaven van een kussen voor zijn
zoontje permitteeren en in de langgar was
het ventje de eenige, die in het bezit van
zco'n luxe-artikel was. Op den bewusten
nacht, dat de moordenaar het huisje binnen
geslopen was, tastte hij dan ook langs
de geen kwaad vermoedende rustig in een
rij slapende jongens, of hij een hoofd op
een bantal kon ontdekken.
De moordenaar vond inderdaad het kus
sen, wurgde zijn slachtoffer en wilde zich
uit de voeten maken. Geruiscliloos scheen
alles toch niet gebeurd te zijn, want hij
werd den volgenden dag als de dader aan
gewezen.
Toen bleek pas, dat een ander knaapje
het slachtoffer van het beulswerk was ge
worden. Toevallig was Wirjo's zoon, de aan
staande erfgenaam, dien nacht afwezig en
had een van zijn vriendjes van die afwezig,
heid willen profiteeren, door van den ban
tal gebruik te maken. Dit heeft hij met den
dood moeten bekoopen.
De moordenaar werd tot levenslange ge
vangenisstraf veroordeeld en berustte on
middellijk, mits zijn lastgever ook zijn straf
kreeg! Deze werd echter wegens gebrek aan
bewijs vrijgesproken.
Twee lijken in een ravijn gevonden.
Op den 18den Maart 1.1. vertrokken twee
personen, een Javaansch hulp-onderwijzer
en een Chinees uit Ponggok bij Klaten om
den Merbaboe te beklimmen. Een paar gid
sen uit Selo werden voor dit doel gehuurd.
Een der gidsen bracht het tweetal berg-
kümmers ter halver hoogte en de andere
zou hun den weg naar den top wijzen.
De familieleden hoorden verder niets van
het tweetal; noch de Javaan, noch de Chi
nees kwamen terug en eerst sedert enkele
dagen heeft de familie zich gevyend tot de
politie, meldt de „N. Vorstenlanden".
De Bojolalische veldpolitie kreeg toen
opdracht, het tweetal op le sporen. Men
besteeg den» top en het mocht gelukken
twee lijken te ontdekken in een ravijntje.
Beiden verkeerden in staat van ontbinding,
terwijl de hoofden van de lichamen waren
gescheiden.
Deze lijken bleken die van de vermisten
tc zijn. ^je werden door de politie ter schou-
uing meegenomen naar Bojolali.
De geneesheer zeide, dat het heel goed
mogelijk was, dat de hoofden door inwer
king van het vocht losgeraakt zijn van de
lichamen.
Beide lijken waren beroofd. Na ingewon
nen informatie bleek, dat de Chinees vijf
gulden bij zich had en de Javaan eenig
geld en een horloge. Op de lijken werd
niets gevonden.
Het is gelukt één der beide gidsen te
arresteeren. De andere bleek gevlucht.
te stichten monument ter eere van dr. Cuy-
pers.
Behalve deze drie ontwerpen van de
beeldhouwers Andriessen, Zijl en Van den
Eynde, zijn op het laatste oogenblik nog
teekeningen van andere beeldhouwers, waar
bij eenige uit Roermond, gevraagd.
Het ontwerp van Andriessen vertoont een
rustbank, waarop dr. Cuypers in gedachten
neerzit. De stijl van de bank is in overeen
stemming met dien van de Muiderkerk; de
versiering wordt gevormd door zes symboli
sche figuren, verschillende kunsten vertegen
woordigend.
Het ontwerp van Zijl, voor uitvoering in
brons gedacht, is een standbeeld; het stelt
dr. Cuypers in staande houding voor met een
rol teekenpapier in de hand.
Het ontwerp van Van den Eynde is het
meest architectonische; dr. Cuypers is
staande afgebeeld vóór een kolom;- vier figu
ren vervolledigen de compositie.
Bij elk van de ontwerpen is een fragment
op ware grootte gevoegd, voorstellend den
kop van dr. Cuypers.
Katholiek Sociaal Weekblad No. 23 bevat
De Rechter als „mensch", door mr. F. F.
T. B. Van de Ven. Het Socialisme in het
Zuiden, door P. Paschasius, O.M. Cap.
Nog geen verbroedering, door P. J. J. Nuyens.
Vrouwenrubriek Over internationale
samenwerking tot verheffing van den Vroed
vrouwenstand, door Prof. Frans Daels, en
mevrouw A. J. De Graafvan der Eist.
Uit Tijdschriften De Internationale Orga
nisatie van den Arbeid in het jaar 1926, door
H. Henseler. De Sociaal-revolutionaire
Partij in Rusland in het Landbouwvraagstuk,
I, door Viktor Tchernow. Economische-
en Sociale Kroniek Arbeidsloon Arbeids-
loonen in Duitschland. Handel en Nijver
heid Klompen-industrie. Middenstand
Opleiding van Winkelpersoneel. Arbeids
duur Arbeidsduur in de Metaal-industrie.
Landbouw, Tuinbouw, Veeteelt Voorzie
ning in de Duitsche behoeften aan melk en
zuivelproducten. Verbruik van bevroren
vleesch. De Coöp. Centrale Boerenleen
bank van Eindhoven. Prijzen en kosten
van levensonderhoudIndexcijfers. Kosten
van levensonderhoud, Amsterdam, Den Haag
Ontvangen Boeken. Feuilleton Fré-
déric Ozanam, door Bernard Faulquier. 23.
De Juni-aflevering opent met een citaat
uit den jongsten vastenbrief van den Bis
schop van Haarlem over verkeerde lectuur
en onzedige kleeding.
Pater Mr. Duijnstee geeft zijn zevende
artikel over „Opvoeding tot Kuischheid"
en heeft het dezen keer over de voorlichting
aan meisjes.
„Wat leert Rusland" Een artikel van de
hand van Dr. Aussens, geeft een overzicht
over de toestanden in Sowjet-Rusland.
In een artikel „Jozef van Egypte" schil
dert Pater Vergens C. C. den strijd, waarvan
de H. Schrift ons verhaalt tusschen de hei-
densche vrouw en den kuischen Jozef en
doet daarbij vooral uitkomen, hoe Jozef
alle afweermiddelen gebruikt en daarom mag
vertrouwen in de schutse des Heeren.
Van de hand van den directeur van het
Centraal Bureau treffen wij aan een uittrek
sel uit het jaarverslag van de Kinder- en
Zedenpolitie te Rotterdam.
In een artikel „Kranige Medehelpers"
wordt medegedeeld, hoe het voorbeeld van
den beroemden Abbé Bethléem navolging
vond bij drie kranige jongens, die den moed
hadden een zedeloos aanplakbiljet af te
scheuren.
Zooals steeds, wordt de aflevering besloten
met een rubriek „Van Hier en Ginds", die
zeer interessante mededeelingen bevat uit
binnen- en buitenland.
Eere-doctor der Leuvensche Universiteit.
Ter gelegenheid van het vijfde eeuwfeest
ter herdenking van de stichting van de uni
versiteit te Leuven op 28 en 29 dezer, zal
aan prof. Keesom het ecre-doctoraat in de
natuurkunde dier Universiteit worden ver
leend.
WARSCHAU, 7 Juni. Omtrent den
moord op den Russischen gezant Wojkow
te Warschau kan nog het volgende worden
gemeld:
Wojkow wilde te 9.40 naar Moskou ver
trekken en wandelde voor het vertrek van
den trein op het perron heen en weer. Op
een gegeven oogenblik werd hij aangespro
ken door een in een donkerblauw costuum
gekleed jongmensch, met wien hij een ge
sprek voerde, dat verscheidene minuten
duurde en een zeer levendig karakter
droeg. Wojkow maakte eensklaps een ge
baar van ongeduld en wendde zich om,
waarop de jongeman een revolver trok en
eenige schot enloste. Wojkow draaide zich
om, trok eveneens zijn revolver en loste
vier schoten op zijn aanvaller. Er ontstond
een geregeld vuurgevecht, in den loop
waarvan Wojkow in de borst getrolfen
werd en ter aarde stortte. Hij werd onmid
dellijk naar een der ziekenhuizen overge
bracht, waar hij door een professor geope
reerd werd. Tijdens de operatie verschenen
de minister van buitenlandsche zaken, de
directeur van het protocol en die van het
departement van diplomatieke zaken. Woj
kow stierf te 10.45. De dader, Boris Ko-
werda genaamd, is 20 jaar oud en gym
nasiast te Wilna. Terwijl hij den aanslag
pleegde, moet hij gezegd hebben: „Dat is
de verdiende straf voor het internationale
Rusland. Wij willen een nationaal Rus
land."
Maarschalk Pilsoedski en de leden der
regeering hebben condolatiekaarten op het
Russisch gezantschap afgegeven. De ver
moorde gezant schijnt niet onder speciale
bescherming te hebben gestaan, aangezien
hij zulks nimmer wenschte. De regeering
is bijeengekomen om te beslissen voor welk
gerecht de dader zich zal hebben te ver
antwoorden.
RIGA, 7 Juni. Naar uit Moskou ge
meld wordt, werd de regeering te Moskou
langs draadloozen weg van de vermoording
van haar gezant te Warschau op de hoogte
gebracht. De Raad van Volkscommissaris
sen kwam onmiddellijk bijeen, doch er wer
den nog geen besluiten genomen. Door de
Sovjet-regeering wordt thans een nota aan
Polen opgesteld. De Poolsche gezant te
Moskou Petek heeft aan de Sovjetregeering
zijn leedwezen betuigd. De kanselier van
het Warschausch gezantschap Ulianow werd
opgedragen de zaken van den vermoorde
over te nemen. De bladen te/Moskou zijn
met extra-edities uitgekomen en in de stra
ten werden taliooze meetings gehouden.
Naar gemeld wordt, heeft de Poolsche
communistische partij een manifest tegen
Pilsudski gepubliceerd en stelt de pers dier
partij de Poolsche socialisten voor den
moord verantwoordelijk.
LONDEN, 7 Juni. Sir Eric Drum
mond, de secretaris-generaal van den
Volkenhond, heeft aan de AlbaneescTié
regeering in antwoord op haar telegram
geseind, dat hij uit inlichtingen, inmiddels
uit Belgrado ontvangen, de gevolgtrekking
meent te moeten maken, da' het niet ge-
wenscht is het Servisch-Albaneesch ge
schil op de eerstvolgende agenda van de
vergadering van den Volkenbondsraad te
plaatsen. Sir Eric somt de redenen daar
voor op en doet een dringend beroep op
de Albaneesche en Servische regeeringen
om te trachten het gerezen geschil in de
minne, en dus zonder interventie van den
Volkenbondsraad, cp te lossen.
PARIJS, 7 Juni. In Fransche kringen
wordt verklaard, dat Frankrijk van het
begin van het Albancesch-Servisoh conflict
af al zijn invfbed te Tirana en te Belgrado
heeft ingezet om het betreurenswaardige
incident tot zijn juiste posi.ie. die niet van
politieken aard is. terug te brengen.
LONDEN, 7 Juni. In verantwoorde
lijke Londensche kringen schijnt men n:et
geneigd het Albaneesch-Servisch geschil
als zeer ernstig te beschouwen. Men zegt
zelfs, dat zekere kringen geneigd zijn, het
incident te overdrijven, opdat de heele
kwestie van de b'erekkingen tusschen
Italië, Albanië en Servië Maandag voor
den Voikenbontfsraad gebracht worde.
NEW ORLEANS, 7 Juni. Er is een
nieuwe uittocht begonnen in verschillende
dis'ricten van Missouri en Illinois tenge-
vclge van den nieuwen was van de Mis-
sisippi, waardoor de lage gronden, die in
April en Mei overstroomd zijn. opnieuw
aan het water ten prooi vallen. Volgens de
berichten zijn de nieuw gezaaide veld
vruchten vernield.
V)
BERLIJN, 7 Juni. Gisternacht zijn in het
Roemeensche petroleumgebied bij Moreni 5
bronnen uitgebrand. 17 menschen kwamen
om het leven. Het vuur is nog niet gedoofd
De materieelee schad is groot.
LONDEN, 7 Juni. De admiraliteit
maakt bekend, dat op Wangpoe bij Loenghau
weer op Engelsch motorbooten is gescho
ten door de Chineesche soldaten. Een
motorbarkas van de Hawkin, het vlagge-
schip van den vice-admiraal sir Reginald
Tyrrwhite most terugkeeren. De poper
bevelhebber heeft aan den Chineeschen
commissaris van buitenlandsche zaken mee
gedeeld, dat als de Chineesche generaal,
wiens mannen zich aan deze schietpartijen
schuldig maken, niet in persoon aan boord
van de Hawkins komt om zijn excuses aan
te bieden, bij zich de vrijheid voorbehoudt
zelf te zijnertijd de noodige tuchtigings
maatregelen te nemen.
Blijkens een N. T. A.-Sericht uit Stock
holm is de Nederlandsche cclipsexpeditie,
waaraan deelnemen professor Pannekoek, dr.
Minnaert en de heeren Van Doorn en Blee-
ker, te Gallivare in Lapland aangekomen.
Ook een Duitsche expeditie is aangekomen
en er worden nog van verschillende landen
expedities verwacht.
„Hemel en Dampkring" van Juni bevat
eenige mededeelingen over de zoneclips,
die vroeg in den ochtend van 29 Juni zal
zijn waar te nemen.
De zóne der totale verduistering begint
in den Atlantischen Oceaan, strekt zich uit
over Engeland, over de geheele lengte var*
Scandinavië, de Noordelijke IJszee, Kam-
sjatka en eindigt in den Grooten Oceaan.
In Engeland stijgt de belangstelling voor
de totale eclips met den dag. Het is daar de
eerste sinds 1724 en de laatste vóór 1999! In
den namiddag van 28 Juni zullen er extra-
treinen loopen van Londen naar de totali-
teitszóne, en daags daarna terug. Waarne
mers van Greenwich zullen post vatten te
Giggleswick; dr. Lockyer en Mc. Clean te
Hartlepool, professor Turner en Knox-Shaw
te Southport, Father O'Connor op de sterren-
wwachct van Stonyhursl College, dat in de
tolaliteitszöne ligt. Professor Newall van
Cambridge gaat waarnemingen doen te Al in
Noorwegen. Ook Amerikaansche expedities
van Cormick-Chaloner Solar- cn Harvard
Observatory begeven zich naar Scandinavië
en nog andere zullen volgen.
Expositie van drie ontwerpen voor het
racnumcnt.
Te Roermond had in de Harmoniezaal ge
durende de Pinksterdagen een tentoonstel-
ling plaats van de drie ontwerpen voor het
De bestuurder verdronken.
De bode F. de Bruin, wonende te Bergam
bacht is gistermorgen door onbekende oor
zaak tusschen Bergambacht en Ammcrstol
in de Lek gereden en verdronken. De bode
was op weg om zijn dienst te onderhouden
tusschen GoudaStolwijkBergambacht en
Ammcrstol.
Wilde hij den ouden man doen stikken of
in de vlammen doen omkomen?
Een zeer zonderlinge inbreker heeft zijn
luguber werk gedaan in den nacht van
Zaterdag op Zondag in een eenzaam wo
ninkje in den Noorder IJpoldcr (N.) voor
bij het tuindorp Ooslzaan. Dit huisje is
verre van hecht en sterk, het is geheel
van hout en alles behalve goed gesloten.
Zoo wordt de voordeur tegen gehouden
door een stukje touw. Toen het nog don
ker was. hoorde de bewoner, een 71-jarig
man, dat iemand in het huisje was. Het
stommelen kwam dichter bii en de man,
die in een bedstede lag, bemerkte een
vreemdeling, die in het vervallen gebouwtje
rondsloop. Toen de oude het deurtje van
zijn bedstede opende, kreeg hij een hev
gen klap op de hand. welke vermoedelijk
wel voor zijn hoofd zal zijn bedoeld. De
dader duwde de deurtjes van de bed
stede met geweld dicht en schoof er een
kast voor, zoodat voor den beiaarden man
geen ontsnappen mogelijk was. De dief
stal een por emonnaie met een bedrag van
25 en verdween daarna.
Met moeite schoof de bewoner de kast
weg en toen bemerkte hij tot zijn verba
zing, dat er tevens brand was uitgebroken.
De inbreker had in het woonvertrekje een
hoop kranten neergelegd benevens oude
kleeding van den bewoner, waarna hij al
les in brand stak. Met een emmer water
wist de man het brandje te blusschen.
Welke bedoeling de dader met deze
brandstichting had is niet bekend. Mogelijk
is het, dat hij den oude heeft willen doen
stikken.
Een der inzittenden gedood, twee andere
gewond..
Bij Haarloo onder de gemeente Borculo
is gisterenmiddag ongeveer 4 uur een auto
uit Rotterdam door den trein, komende uit
Borculo, gegrepen en totaal vernietigd.
Van de drie inzittenden werd één ge
dood. een licht- en een zwaar gewond.
Deze overweg is buitengewoon gevaarlijk,
aan beide kanten werd het uitzicht door
boog-opgeschoten rogge bemoe üikt en bet
had reeds bevreemding gewekt, dat dezer
dagen nu het verkeer in deze streek zoo
druk is in verband met dc plaa s gehad
hebbende stormramp hier geen politiepo t
was geplaatst.
AMSTERDAM, 7 Juni. Aardappelen.
(Bericht van den mak. Jac. Knoop) Zeeuw-
sche bonten f 5.756, id. blauwen 5.756,
id. bravo's f 56.50, id. roodstar f 4.755,
id. blauwe poters f 2.503, id. bonte poters,
f 2.503, id. bravo poters f 2.502.75, per
Hl.; Westl. muizen f 1315, zomer Malta
f 1819 per 100 Kg.; Andijker kleine mui
zen f 1315, Langedijker muizen f 1517,
per 100 Kg.; Anna Paulowna Zand f 5.50
6.50, id. roodstar f 4.755, Hillegommer
zandaardappelen f 5.506.50 per Hl.
AMSTERDAM, 7 Juni. Vee. Ter markt
waren heden aangevoerd 429 vette koeien
waarvan de prijzen waren: le kw. 110122
ct., 2e kw. 90110 ct„ 3e kw. 7090 ct.,
per Kg. slachtgewicht; 80 melk- en kalf-
koeien f 300375 per stuk; 96 vette kalve
ren le kw. 90100 st. 2e kw. 7090 ct., 3e
kw. 6070 ct. per Kg. levend gewicht; 130
nuchtere kalveren f 916, 31 schapen f 30
40 per stuk; 600 varkens Hollandsche
Overz. en Geldersche le kw. 7677 ct. (en
kele boven noteering), 2e kw. 7576 ct.,
vette varkens 7576 ct. per Kg. slachtgew
60 paarden f 100250 per stuk.
AMSTERDAM 7 Juni. (Noteering v.h.
Veilinggebouw De Jong «5c Koene). Fruit
Druiven Frankenthalers f 210300, aard
beien extra f 1.401.80 id. I f 1.201.40
per Kg.; aardbeien f 0.22;0.23 per doosje,
Prolefic bessen fl.702.00, gewone roode
bessen f 1.201.40 per Kg. perziken extra
f 0.23—0.30 perziken I f1213 per stuk.
Groenten Asperges dik wit f 0.600.80
dun wit f 0.200.26 dik blauw 1 0.320.33
per bosje; bloemkool extra f 2024 id. I
f 1015 kassnijboonen f 1.601.90, kas-
spercieboonen f 120145, peulen f 3040
spinazie f 23, postelein f 36, tomaten
f 4052 alles per 100 Kg. peen f 1317,
rabarber f 812, prei f 68, selderie f 10
—12, peterselie f 12—14, raapstelen f 1—3,
per 100 bos, sla extra f 1.402.40, id. I 0.70
1.20, andijvie f2.804.10, per 100 krop;
nieuwe aardappelen f 0.130.18 drielingen
f 1420 per 100 Kg.; komkommers geel
f 1822, id. wit f 1620, idem groen f 14
18 per 100 stuks. Bloemen. Rozen Hadley
f'8—17. Golden Ophelia f5—7, Ophelia f 5
6, Sunburst f 36, Verschure f 35, Kei
zerin f 5—8, Columbia t 5—9, Cordes f 6—8
Marcel Royer f 53 per 100 stuks. GDiver-
sen Pioenen f 1.503.50, violieren f8 12,
per 100 tak. Am. Anjers f 7—9, gladiolen
f4—7, irissen f 0.50—2.50, papavers f 1.50
2.50 per 100 st.; Japansche lelies f 1114
per 100 kelk; lathyrus in div. kleuren f 14
24 per bosje; snijgroen f 4—8 per 100 ran
ken. Planten. Hortensia's f 1.202.klein
f0.400.70. Zonalen Crampels f0 220.24
Jean me Clare f 0,210.24, Rubin f 0.22
0.25, Pultatums trood 10.180.23, rose
f 0.180.20 koningin f 0.200.22, Cine
raria's f 0.300.35, Canselaria's f 0.30
0.35, begonia's f 0.400.45, Sperea's f 0.25
Coleus f3052, Tradescantia's f 0.240.26
Plumosa's f 0.070.12 alles per stuk.
ROTTERDAM, 7 Juni. Eieren. (Rotterd.'
VeTing) Aanvoer 180 0C0 stuks. Prijzen kip
pen- f 4.406.25, eenden- t 4.803.30.
Vee. Ter markt waren aangevoerd 155
paarden, 7 veulens, 877 magere runderen,
196 vette runderen, 313 vette en graskalveren
743 nuchtere kalveren 310 schapen of lam
meren, 921 varkens, 116 biggen. De prijzen
waren als volgt: koeien ne kw. 105115 ct.,
2e kw. 95—85 ct., 3e kw. 75—65 ct„ ossen
le kw. 92 1 96ct. 2e kw. 85—75 ct., 3e
kw. 65—55" ct.. stieren le kw 80—85 ct.,
2e kw. 70—60 ct., 3e kw. 50 ct. per Kg.; vette
k alveren le kw. 160180 ct., 2e kw. 140
120 ct., 3e kw. 105—85 ct., schapen le kw.
7580 ct., 2e kw. 6585 ct., 3e kw. 45 ct.,
lammeren 8090 ct., varkens le kw. 6264
ct., 2e kw. 58—57 ct., 3e kw. 55—53 ct., ex
port 63—66 ct., melkkoeien f 195345 kalf-
koeien f 210425, stieren f 185385 pin
ken f 150165, vaarzen f 165185, werk
paarden f 100300, slachtpaarden f 95
150, hitten f 95165, nuchtere kalveren f 8
14, fokkalveren f 1628, biggen f 1012
overloopers f 2032.
Vet vee en vette kalveren in de le soorten
redelijk verhandeld, 2e en 3e soorten met
matigen handel en afwijkende prijzen. Scha
pen en lammeren alsook nuchtere kalveren
matig verhandeld. Melk- en kalfkoeien met
redelijken handel, in de goede soorten prijs
houdend. Biggen en overloopers traag ver
handeld. Varkens met matigen handel, zou
ters prijdshoudend. Paarden matig verhan
deld.
GRONINGEN, 7 Juni. Granen. De laag
ste en hoogste prijzen waren als volgt:
7 Juni 31 Mei.
f-
14,00-15.00
14.50-15.50
13.50-14.25
13.25-14.25
f
13.00-15.00
14.5C-15.50
13.50-14.40
13.25-14.25
12.50-13.20
11.00-11.50
10.50-11.30
12.50-13.25
11.00-11.50
10.50-11,40
tt
tt
tt
tt
tt
25.00-37.00
25.00-37.50
16.00-25.00
11.25-13.25
12.50-18.50
12.50-18.50
16.00-26.00
11.50-13.85
12.50-18.50
tt
Zomer tarwe
Roode tarwe
Witte tarwe
Inl. rogge
Wintergerst
Zwanenb. g.
Zomergerst
Witte haver
Zwarte haver
Gele haver
BI. Peulvr.
Gr. erwten
Schokkers
Paardeboonen
Wierboonen
Waalsche bn.
Karwijzaad
Koolzaad
Geel mstzaad
Kanariezaad
Lijnzaad blbl.
Idem witbl.
BI. maanzaad
De korting en bijbetaling bedragen thans,
voor tarwe natuurgewiebt 7 ct., rogge, boek
weit, kanariezaad, inlandsche gerst, alle ha-
versoorten 10 ct. per Kg.
APELDOORN, 7 Juni Eieren. Aanvoer
100.000 stuks. Prijs f 5—6, middelprijs f 5.75
Handel traag.
PURMEREND, 7 Juni. Eieren. Aan de
veilingen waren aangevoerd 190.000 eenden-
eieretf f 4.404.60 en 70.000 kipeieren f4.50
tot f 7.
TEXEL, (Oude Schild) 7 Juni. Lamme
ren Aanvoer 3775 stuks. Prijs f 12.5018.50
GRONINGEN, 7 Juni. Vee. Kalf- ea
melkkoeien le soort f 350400, 2e f 28C—
310, 3e f 180210, vroegmelkkoeien le soort
f 325—375, 2e soort f 250—300; kalfvaar-
zen le soort f 275—300, 2e soort f 170—190;
stieren Te soort f 0.800.84, 2e soort f 0.66
f 0.660.72, slachtvee le soort f 0.96—1.00
2e soort f 0.80—0.86 per Kg. slachtgewicht;
melkschapen f 40—50; vette schapen le s.
f 3438( 2e soort f 2530 weideschapen 1«
f 3638, 2e soort f 2523, weidelammeren
f 1016, vette kalverenf 1.141.18, 2e
soort f 1.041.08 vette lammeren f 1621,
loopvarkens f 1720, vette varkens le soort
f 0.80—0.82, 2e soort f 0.54—0.59 zouters
f 0.840.64, biggen f 713, f 1251.75 per
week.
Aanvoer Q< vette koeien, 339 kalveren, 315
kalf- en melkvee, 37 stieren, 247 schapen,
540 lammeren, 324 vette en Londensche var
kens, 526 magere varkens en biggen.
Het kalf- en melkvee werd met vlug, maat
prijshoudend verhandeld. Het slachtvee
werd bij zeer kleinen aanvoer, in verband
met de Israëlitische feestdagen, vlug en te
gen veel hoogere prijzen opgeruimd. Stieren,
vette en nuchtere kalveren iets lager. Vette
schapen prijshoudend. Vette lammeren en
weidelammeren hooger. Vette varkens prijs
houdend Zouters iets lager Handel in biggen
als vorige week.
