Binnenlandsch Nieuws.
unr het
AND- t
/Ten communiqué der Russische
regeering.
De inhoud van het Russische
communiqué
De Saarcommissie.
De onrust in Portugal.
De Burgeroorlog in China.
Na een slag, die 36 uur geduurd heeft,
n.l, van Zondagavond tot Dinsdag, hebben
„Times' te Sjanghai de troepen van
Tsjang Kai Sjek Hantsjwang aan den
spoorweg Tientsin—Poekau genomen en
de troepeij van Sjantoeng gedwongen van
het groote Kanaal terug te trekken naar
Lintsjeng. Het heette, dat de Sjantoengers
60.000 man troepen aan weerszijden van
het kanaal hadden.
Naar de Oostzeestaten.
Het Internationaal Mijnbouw-
kundig Congres te Heerlen.
Burgemeester J. v. d. Ven.
De kostelooze sleepdienst
DordrechtAntwerpen.
R. K. Kamercentrale Leiden.
denRijÜ e" heer Be* Ui' Alphen aan
faTmfi' Mol3" ?erkd 0P' dat het lada"-
STATEN GENERAAL
EERSTE KAMER.
TWEEDE KAMER.
GEMENGD NIEUWS.
Zal het mijnveld Vlodrop niet in
exploitatie komen?
DE STORMRAMP IN DEN
GELDERSCHEN ACHTER
HOEK EN TWENTE.
Thans is ook het achtste
slachtoffer overleden.
Vergadering van het Dageljjksch
bestuur van het Nationaal
Steuncomité Stormramp
1927.
Baarn bloeit, dank zij
„Baarns Bloei".
Onvoorzichtig spel.
De Hollandsche nieuwe.
Een bejaard bruidje.
KUNST EN KENNIS.
De cursus in het Gregoriaansch
VERKEER EN POSTERUEN!
De spoorwegverbinding
NederlandMoskou.
RECHTZAKEN.
Een lastige kermisklant.
De moord te Oss.
MARKTNIEUWS.
9 Juni. (Noteering v/h.
Jong Koene.) Fruit.
LANDBOUW EN VISSCHERIJ
De visscherij in 1926.
i MOSKOU, 9 Juni. In een communiqué
cr radenregeering betreffende aanslagen op
leden en vertegenwoordigers der Russische
regeering wordt verklaard, dat Engelsche
bidden terstond na den moord op Wojkqw
een interview met den voormaligen tsaris-
t. 3 ei: en diplomaat Sablin publiceerden, die
moordenaar onmiddellijk rechtvaardigde.
De Engelsche hand, welke die van den
oe-schen staatsburger, die den moord
pleegde, bestuurde, zoo zegt het communi-
que verder, was hierin duidelijk te erkennen.
de aanslag van uit een ravijn bij
.ir?k op den plaatsvervangenden gevol
machtigde der G. P. Oe. voor het Wit-Rus-
sische militaire district bij het transport van
een van spionnage verdachten Pool, verder
de bomaanslag in de communistische club te
leningrad, alsmede verscheiden brandstich
tenden cn sabotagedaden in fabrieken wor
den door het communiqué aan Engelsche
invloeden toegeschreven.
Het is volkomen duidelijk, dat de Engel
sche regeering bij deze oorlogstoebereidse-
Ien tegen de U.S.S.R. er met alle middelen
en op alle manieren in snel tempo naar
streeft dén vreedzamen arbeid in de Unie te
verstoren.
De radenregeering acht het haar plicht de
tegen haar gerichte politiek van het Brit-
sche kabinet en zijn agenten aan het licht te
brengen. Zij richt tot de arbeidende bevol-
k'ng de uitnoodiging de -fabrieken, stations,
c -z. te beschermen en stelt het de G. P. Oe.
tot taak krachtige maatregelen te nemen
voor de bescherming des lands tegen bui-
tcnlandsche spionnen, brandstichters en
moordenaars. De regeering verklaart, dat
zij, steunende op de arbeidende massa, voor
nemens is het land van deze vijandelijke
personen te zuiveren en den socialistischen
wederopbouw voor alle aanslagen te be-
he-men.
(Da aanslag bij Misk, waarvan in boven
staand bericht sprake is, was gericht tegen
oen Russische ambtenaar Oplnski, die een
van spionnage verdachten officier van den
Poolschen geheimen dienst per spoorweg
lorrie vervoerde. Tot het desbetreffend be-
bericht bleek dit niet geheel duidelijk.
LONDEN, 9 Juni. In regeeringskringen
wordt het merkwaardige communiqué der
Russische regeering, waarin Engeland en
Frankrijk van terrorisme worden beschul
digd, met schouderophalen ontvangen. Het
wordt er beschouwd als een vervolg op de
propaganda, die tegen Engeland begonnen
is na de vermoording van den Russischen
gezant te Warschau. (In het boven
staande uittreksel wordt Frankrijk niet
genoemd).
De „British United Press" publiceert nog
de volgende bijzonderheden uit 't commu
niqué: In den zomer van 1925 werd een
zich noemend Finsch koopman aan de grens
aangehouden. Hij bleek te zijn een bekend
Engelsch spion, de vliegeroflicier kapitein
George Riles. Hij zeide, dat de heer Win
ston Churcill hem persoonlijk instruclies
had gegeven. Hiervan had de Russische
regeering sedert bevestiging gekregen. Op
10 Mei werd een oud-officier van het leger
der „Witte" Russen gearresteerd. Hij stond
in rechtstreeksche betrekking tot den heer
Waite, den leider van de consulaire afdee-
ling der Briische ambassade te Moskou.
Hij had op last van den ambassadeur het
Kremlin in de lucht moeten doen vliegen en
tevens het Grand Théatre, waarin een
massavergadering werd gehouden. Op 3 Juni
kon de politie nog juist beletten, dat een
huis aan het Loebjankaplein tc Moskou
werd opgeblazen. De bom was van Britsch
maaksel en, gevuld met Fransche meliniet.
Op 7 Juni werd de ambassadeur Wojkow
te Warschau vermoord en het is duidelijk,
dat ook hierin Groot-Brittannië de hand
heeft gehad.
Voorts maakt het communipué melding
van een brand in een militaire opslagplaats
te Leningrad, op order van de Ëstlandsche
agenten van Groot-Britannië aangestoken,
en van een brand in een labriek bij Lenin
grad, door een Fin veroorzaakt op last van
de Finschc agenten van Groot-Britannië.
Het is volkomen duidelijk, eindigt het com
muniqué, dat Engeland een oorlog tracht te
provoceeren en tracht, den vredelievenden
aibeid der raden-regeering onmogelijk te
maken.
De waarnemende voorzitter van den Raad
van den Volkenbond Stresemann heeft sir
Ernest Wilton tot 31 Maart 1928 benoemd
tot lid en voorzitter der bestuurscommissie
voor het Saargebied. De benoeming is ge
schied op voorstel van Scialoja, den rappor
teur van den V. B. raad voor Saarqucs'ies
en na raadpleging van alle leden van den
Raad. Wilton heeft een aantal functies be
kleed in het Verre Oósien; o.a. was hij
eenige jaren buitenlandsch hoofdinspecteur
der Chineesche zoutgabelle.
LISSABON, 9 Juni De minister van Oor
log spreekt de geruchten tegen, volgens
welke de orde zou zijn verstoord. De troe
penbeweging, die gisteravond plaats had,
was het gevolg van een verkeerde inter
pretatie van instructies. Er heerscht vol
komen rust.
De Nederlandsche gezant te Kopenhagen,
de heer Ridder van Rappard, die ook voor
de Oostzeestaten geaccrediteerd is, zal de
volgende week een bezoek van zes weken
brengen aan Kowno, Riga en Reval. Hij zal
daarbij vergezeld worden door den gezant-
schaps-secretaris kapt. Witmans.
Te Heerlen wordt het Internationaal Mijn-
bouwkundig Congres gehouden.
Aanwezig zijn congressisten uit Engeland,
Duitschland, Oostenrijk, België, Frankrijk,
opanje, Polen en Cechoslo-wakije.
De burgemeester van Nistelrode, de heer
»v'.d'nVen' heef,t ontslag aangevraagd
met 1 Juli. Daarna zal hij zijn intrede doen
(België) BenedlctÖner-klo°ster te Afflighem
R Y.°IglnS ,,he.' "Hbld; vaa Antw." heeft de
Belgische Ministerraad Woensdagmiddag be-
aloten „het stelsel van kosteloozen sleep
dienst uit te breiden tusschen Antwerpen en
Dordrecht heen en weer."
i
De R. K. Kamer-Centrale Leiden heeft
een algemeene vergadering gehouden in het
gebouw van den R. K. Volksbond te Leiden
onder voorzitterschap van den heer J. P
vjouverneur.
j -De voorzitter herdacht met weemoed en
dankbaarheid twee overleden politieke voor
mannen m den kring, den heer v. d, Meer uit
dnnrrv?ef k de,e!de de voorzitter mede, dat
door het bestuur een geschil naar aanleiding
van de gemeenteraadsverkiezing te Hille-
gersberg is onderzocht en bijgelegd,
in zijn jaarverslag wees de secretaris de
ta met 1496 is toegenomen, en nu bedraagt
ar 2''n locale kitsvereenigingen
aangesloten. Van de reglementen der locale
kiesvereenigingen zijn er nog 39, die geen
tZh1 be/uur dcr R' K. Kamer-Centrale
goedgekeurd reglement hebben; door het
reglement van den Partijraad wordt deze
goedkeuring vereischt.
De penningmeester, de heer Hordijk,
na7 ae" financieel verslag uit, waaruit
bKek, dat de inkomsten bedroegen f 1494.86,
de uitgaven 126730. Een desbetreffende
commissie, de heeren Heyker, Pannebakker
orde bevonden3 na*ezien en in
Voor het boekjaar 1927 werd dezelfde
Commissie opnieuw benoemd.
Het bestuur stelde voor, de contributie te
brentjen van 5 op 6 cent per lid; na ko-le
discussie wordt dit voorstel z. h. st. aange-
Domen.
Aan de orde was daarna een motie van de
K. K. Kicsver. te Warmond, waarin de ver
gadering don wensch uitspreekt,, dat voor
elke vergadering van den Partijraad ten ver-
Codering van de R. K. Kamer-Centrale wordt
gciiouden. Het bestuur adviseert daarvoor
geen dwintfer.de bepaling te maken; het be-
stuur verklaart zich bereid, zooveel moge-
lijk en voor zoover noodig aan hetgeen de
motie beoogt tegemoet te komen.
Do aigevi.ar'-igdc van Warmond,, de heer
...cholvinc v 'rklaort, cat Warmond met
deze toezc.'g'ng van lv t bestuur der R. K
Kamer-Centrale tevreden is.
Hi-rnj is aan de orde de behandeling var.
het rapport der Kiesreglement-commissie,
hetwelk op de vergadering van den Partij
raad op 2 Juli a.s. te Utrecht aan de orde
zal komen.
Door Leiden en Warmond waren amende
menten ingediend, om het aantal kwaliteits
zetels te bepalen op 1/3; door Gouda, Pijn-
acker en door het bestuur waren amende-
hoogstens de helft te bepalen. Hierover
werd uitvoerig van gedachten gewisseld.
Bij de stemming werd het amendement,
dat 1/3 voorstelde verworpen.
Het bestuur wijzigde nu zijn voorstel in
„minstens 1/3 en hoogstens Het werd
nu zonder hoofdelijke stemming aangeno
men.
Verder waren door Leiden, Warmond en
door het bestuur amendementen ingediend,
om niet afzonderlijk te stemmen over de
plaatsvervangers. Deze amendementen wer
den na korte bespreking zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
Door Gouda en het bestuur waren amen
dementen voorgesteld, om de kwaliteitscan-
didaten niet per se te plaatsen voor de eigen
candidaten.
Deze amendementen waren vooral voor
gesteld, om de lijsten 200 aantrekkelijk mo
gelijk te maken.
De amendementen worden na eenige be
strijding ook zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
Na rondvraag volgde sluiting der vergade
ring.
In de vergadering van de Eerste Kamer
werden gisteren de volgende wetsontwerpen
zonder de hoofdelijke stemming aange
nomen;
1. Verhooging van het IVde Hoofdstuk
der Staatsbegrooting voor 1927 (Uitbreiding
van den Hoogen Raad en van de Arrondis-
sements-Rechtbank te 's-Gravenhage).
2. Regeling van de begrooting en reke
ningen van Landsbedrijven in Nederlandsch-
Indië.
3. Uitbreiding van de toepasselijkheid van
de wet van 10 Februari 1910 (Staatsblad no,
55) tot de bevolking van Suriname en van
Curasao.
4. Onteigening van perceelen, erfdienst
baarheden en andere zakelijke rechten noo
dig voor de verbetering van de Jonkers
vaart, in de gemeente Leek.
5. Onteigening van perceelen, erfdienst
baarheden en andere zakelijke rechten,
noodig voor de overbrugging van de Een-
dracht, in de gemeente ïholen en Halsteren.
6. Nadere regeling van den aanleg en de
exploitatie van den electrischen tramweg
van 's-Gravenhage (Station S.S.) naar Sche-
veningen.
7. Goedkeuring van het verdrag rpet aan
hangsel en bijbehoorend protocol betreffen
de de meting van binnenvaartuigen.
Bij het wetsontwerp sub 1 beantwoord de
MINISTER VAN JUSTITIE, de heer DON-
NER, de in het Eindverslag gestelde vra
gen.
De heer SLINGENBERG (V.D.) zegt geen
enkel bezwaar tegen dit wetsontwerp te
hebben doch wijdt een enkel woord aan het
instituut der raadsheeren- plaatsvervangers
bij den Hoogen Raad. Met de uitbreiding van
het aantal zaken bij den Hoogen Raad is in-
cidenteel samengevallen de ongesteldheid
van eenige Raadsheeren, waardoor de moei
lijkheid van de afdoening der zaken werd
.ergroot. Het instituut der raadsheeren-
plaatsvervangers bij de Gerechtshoven heeft
voortreffelijk gewerkt.
Spr. is al tevreden wonneer de Minister
'c invoering van dit instituut bij den Hoó-
*cn Raad ncgeens rustig wil overwegen,
eker moeten belangrijke principiecle ar
resten niet met plaatsvervangers gewezen
worden. Maar er zijn tal van belastingzaken,
waarbij een raadsheer-plaatsvervangers
goede diensten zou kunnen bewijzen. Spr.
geloof niet dat de rechtsbedeeling er onder
zou lijden.
Daarna deelt de VOORZITTER mede, dat
het in zijn voornemen ligt tte vergadering
weder bijeen te roepen op Dinsdag 21 dezer
des avonds half 9 uur.
Hierop wordt de vergadering te half 9 uur
gesloten, waarna de Kamer zich in de at-
deelingen begeeft.
In de vergadering der Tweede Kamer
werd gisteren een aantal kleine wetsont
werpen zonder hoofdelijke stemming aan
genomen. Daarna werd de beraadslaging
I voortgezet over het wetsontwerp: wette
lijke voorzieningen naar aanleiding van de
opheffing van de departementen van Ma
rine en van Oorlog en van de instelling
van een departement van Defensie.
De heer DECKERS (R.K.) constateerde
dat men met een hardnekkigheid, een be
tere zaak waardig, verband hlijft leggen
tusschen deze samenvoeging en de split
sing der marine. Hij herinnerde er aan, dat
hijzelf de splitsing aan de orde heeft ge
steld in de Kamervergadering van 23 Oc-
tober 1923. Dat was echter een andere
splitsing dan die welke thans in het ge
ding is gebracht.
Ook is spr. het er niet mee eens, dat
adviezen uit Indië hadden moeten werden
gevraagd. Er verandert immers absoluut
niets met betrekking tot de Verdediging
van Indiê, De samenvoeging is een zuiver
interne aangelegenheid van Nederland. In
die samenvoeging kan spr, slechts voor-
deelen zien ook uit een oogpunt van
landsverdediging,
De samenvoeging zal eenheid brengen in
het defensiebeeld. Dit beteekent allerminst
een degradatie van de marine. Het is im
mers gebleken, dat de zoo noodige sa
menwerking tusschen oorlog en marine
niet Steeds aanwezig is. De eenheid, die
dit Ontwerp brengt moet ook aan Ned.-
Indië ten goede komen. Daarnaast zijn dan
toch ook de financieéle voordeelen.
De heer Decker» eindigt zijn betoog
met de mededeeliüg, dat hij en het groot
ste gedeelte van zijn fraetiegenooten vóór
het ontwerp zullen stemmen.
De heer BOON (V.B.) vindt het ontwerp
funest. Hij heeft ook geen deskundige
voorstanders van de samenvoeging kun
nen vinden.
Nóch de Generale S!af, noch de Raad
van Defensie hebben gunstig geadviseerd.
Wat nu de beweerdè bezuiniging betreft,
deze wordt door den minister becijferd op
1)2 millioen, maar daaronder is begrepen
de opheffing der watervliegtuigen. Wat
de marine aanschaft, moet door de land
macht gebeuren. De verplaatsing van de
opleiding zal duur worden. Spr. gelooft,
dat de bezuiniging niet alleen illusoir is
en dat de mogelijkheid groot is, dat de sa
menvoeging verschillende kosten met zich
zal brengen.
Spr, betoogt verder, dat aan het hoofd
der marine behoort te staan iemand die
de Indische marine en ook Indië zelf kent.
Gezegd is, dat de Volksraad heelt aan
gedrongen, om het zenden Van het ont
werp om advies, Doch kan de minis er
mededeeien, of hij een dusdanig telegram
heelt ontvangen? En zou dé minister be
reid zijn, alsnog dit advies te vragen. Spr.
moet een minister beklagen, die een der
gelijk ontwerp ziet aangenomen met steun
der nuhiliftische fracties, wier bedoeling
is zooveel mogelijk af te breken,
De heer Marchant is van mcening, dat
vele tegenstanders van het ontwerp angst
voor ontwapening hebben. Deze angst
houdt een doelmatige reorganisatie tegen
en weerhoudt dat een eind gemaakt wordt
aan geldverkwisting. De practifk heeft ook
geleerd, dat die taak om marine en leger
le beheeren voor één man niet te zwaar
is. De heer Westerveld had in den tijd
van zijn ministerschap nog tijd om een
bezoldigingsbesluit uit te werken. Dat hij
het slecht deed, is mogelijk, maar hij nam
er toch den tijd voor.
Spr. betoogt verder, dat de Minister er
volkomen in geslaagd is, het verwijt, dat
hij vooruit loopt op de splitsing, als on
gemotiveerd van de hand te wijzen. Te
genover dit verwijt staan de zaken zóó,
dat da oppositie dezen minister kwijt wil
om van de splitsing af te zijn.
Zeer terecht merkte de minister op, dat
de Volksraad met deze zaak niets te ma
ken heeft, Alle eer aan den Volksraad,
maar deze zaak is er één die Nederland
zelfstandig zal beslissen.
In zijn antwoord geeft de MINIS1ER
VAN OORLOG, de heer LAMBOOY, al
lereerst een historisch overzicht van zijn
ontwerp en gaat terug lot 1912, toen tot
de samenwerking der militaire departe
menten werd besloten, Het wetsontwerp
kwam niet in behandeling voor de kabi
netswijziging en gedurende den oorlog is
begrijpelijkerwijze niet getornd aan de sa
menstelling der departementen. Toen
heeft, in 1920, het ministerie Ruys de
Becrenbrouck het on'werp ingediend. Dit
was het ontwerp-Pop. Toen deze aftrad en
de heer v. Dijk minister werd, deelde hij
aan de Kamer mede, dat hij de instelling
van een directeur-generaalschap niet ge-
wenscht achtte. Spr. brengt in herinnering,
dat de heer v. Dijk gisteren het tegendeel
bepleitte.
Nu heeft spr. tot zijn groote verbazing
de rede van den heer Bopn gehoord, In
1922 zeide wijlen de heer Dresselhuys, dat
samenvoeging der militaire departementen
hem noodzakelijk voorkwam. En hij stemde
tegen art. 1 der Marinebegrooting, omdat
was afgeweken van de samenvoeging, En
ook de heer Boon stemde tegen! Wanneer
er dan iemand is, die niet het recht heeft,
aan minister Lambooy te verwijten, wat
kapitein Lambooy zeide, dan is dat zeker
de heer Boon.
Groote bezwaren acht spr. verbonden
aan het instituut van directeuren-generaal.
Deze heeren zullen militaire technici zijn.
Men zal dan de oudsten moeten nemen,
die, hoe voortreffelijk op zichzelf ook,
juist niet geschikt zouden zijn voor die
functie. Hel instituut vormt een noode-
loozen schakel, die tot noodelooze compli
catie» zou aanleiding geven. Om die klip
te omzeilen, heeft spr. een raad-adviseur
gekozen, zonder gezagsfunctie.
Spr. moet bestrijden, dat twee departe
menten te veel werk voor één man zou
den geven. De heer Coliin had ook twee
departementen te behee-.'n en heeft nog
dezer dagen aan spr. verklaard, dat hij die
taak niet te zwaar acht. Ook spr. heeft
in de 20 laatste maanden die overtuiging
gekregen.
Spr. heeft van de splitsing nooit Princi-
pienreiterei willen maken. Als hij een re
geling kon vinden, waarbij het personeel-
vraagstuk tot een goede oplossing was te
brengen, dan zouden de voordeelen der
splitsing bereikt worden, zonder nochtans
tot die splitsing over te gaan. En het doet
spr. genoegen, te kunnen mededeeien, dat
hij door studie van dit vraagstuk tot zulk
een regeling is gekomen.
Deze komt hierop neer; over en weer
dienend personeel en alleen voor zoover
het noodig is, Indië meer personeel te geven
dan het uit Nederland kan krijgen, daar
voor een soort Indisch verband te ontwer
pen, Als spr. op deze wijze het overcom
pleet weggewerkt kan krijgen, is de split
sing natuurlijk van de bz.an en spr. heeft
bcop, dat het daartoe komen zal.
De taak van een minister van defensie is
slechts voor 5 pel. technisch cn voor 95
pdt. organiseerend. En technische adviezen
kan de minister krijgen zooveel hij wil,
In 1928 zullen in Nederland nocd'g zijn
2900 man beroepspersonel buiten dat in
eerste opleiding.
Wat Indië betreft, daarvoor verandert
r.iets. Voor Indië is het ontwerp allerminst
belangrijk. Wat nu de samenvoeging der
vliegdiensten betreft, de bezuiniging wordt
verkregen doordat er geen zeevliegtuigen
meer worden aangeschaft, doordat het zee-
vliegkamp wordt afgeschaft en hst bedrijf
wordt versoberd. Meer vliegtuigen voor de
landmacht zijn daarvoor niet noodig. Als
men zich inricht voor den oorlog, zijn de
zeevliegluigen overbodig.
Ten slotte wijst de minister er nog p,
dat geen enkel bij-oogmerk hem geleid heeft
om dit ontwerp te verdedigen. Of het een
nasleep zal hebben, zal afhangen van de
regeering en de volksvertegenwoordiging,
Enkele leden repliceej-en.
Bij zijn dupliek zegt de minister, dat het
Kabinet afstand doet van splitsing der
Marine,
Hierna wordt de stemming bepaald op
3edenmiddag 1 uur en de vergadering ver-
aagd tot heden.
Nog geen voldoend kapitaal aanwezig.
Vele bewoners van de streek van Mid
den-Limburg en speciaal die van Roermond
zijn door de tijding, dat de concessionaris
sen geen gebruik hebben gemaakt van de
geboden gelegenheid een mijnindustrie te
Vlodrop te vestigen, onaangenaam verrast.
Vooral Ook, omdat na de vele optimis
tische beschouwingen in sommige bladen
en de gunstige berichten oVer de resulta
ten der boringen, men er op rekende, dat
nog dit jaar met den aanleg begonnen zou
worden.
Echter wordt in geologische kringen over
de mogelijkheid om tot mijnontginning in
dit deel van Limburg te geraken, pessimis
tisch geoordeeld.
Naar de „Tel." verneemt, hebben de bo
ringen bij Vlodrop een gunstiger resultaat
gehad, dan verwacht werd.
Een groot bezwaar is echter, dat het
ontginbare gedeelte van het mijnveld be
trekkelijk klein en niet voor uitbreiding
vatbaar is.
Vooral in den tegenwoofdigen lijd, nu
zich op de wereldkolenmarkt zeer donkere
perspectieven openen, is het moeilijk om
voldoende kapitaal voor den aanleg van
een nieuwe mijn te krijgen.
Volgens deskundigen is thans eene lucra
tieve ontginning van een mijn alleen dan
mogelijk, wanneer de aanleg met betrekke
lijk geringe kosten gepaard kan gaan en de
te ontginnen lagen van dien omvang zijn,
dat met aanwending van de moderne ont
ginningsmethoden, de exploitatie van zulk
een aard kan zijn, dat zij de concurrentie
het hoofd kan bieden.
Het consortium-Biermans heeft tot dus
verre geen voldoende kapitaal kunnen vin
den om den aanleg van een mijn te finan
cieren.
Het consortium geeft echter zijne pogin
gen om voldoende kapitaal bijeen te krijgen
nog niet op en rekent er op: dat, ook al is
de tijd, waarin over de al of niet aanneming
van de concessie beslist moet worden, ver
streken, de regeering toch bereid zal zijn
het consortium ter wille fe zijn en de con
cessie op de bekende voorwaarden af te
geven.
Het Dagelijksche Bestuur van het Natio
naal Steuncomité „Stormramp 1927" heeft
Woensdag te Arnhem vergaderd, in de eer
ste plaats om na te gaan of en in hoever
de wederopbouw en het weer in bedrijf
stellen van de textiel-fabriek va'n de firma
Van Weeme te Neede, die grootendeels
door den storm vernield werd, bevorderd
kunnen worden. Deze fabriek telt 300 werk
lieden, die thans voor het meerendeel wer
keloos zijn geworden. Verwerkt wordt per
week 7000 aan loon. Wel is met veel in
spanning een kleine afdeeling der fabriek
weder in gebruik genomen, doch ongeveer
250 werklieden zullen tijdelijk niet kunnen
werken.
Het Dagelijksch Bestuur was van mee
ning, dat het dringend noodig is zoo spoe
dig mogelijk met het herstel der materieele
schade te beginnen en hoopt, dat men, nu
er maatregelen zijn genomen, over ruim drie
maanden zoo ver zal kunnen ziin, dat de
fhbriek weer werken kan, zij het dan' nog
niet in vol bedrijf.
k®sprekingen werde" bijgewoond door
den Rijks Nijverheids-Consulent te Deven
ter, den heer H. Steketee, die zich bereid
verklaard heeft het Comité van voorlich
ting te dienen.
De schade.
Verder heeft het Comité zich voor zoo
ver mogelijk op de hoogte gesteld van den
toestand in Gelderland. In de eerste be
hoeften wordt voorzien: het komt er nu
op aan de geleden schade op te nemen ten
einde een plan voor het herstel op te ma
ken en met de taxatie der toe te kennen
vergoedingen te beginnen.
Gebleken is, dat ongeveer 130 boerde
rijen in de geheele provincie zijn vernield,
terwijl een nagenoeg gelijk aantal andere
min of meer van den cycloon hebben ge
leden.
Het is nog niet mogelijk tot een nauw
keurige taxatie over te gnan. Globaal ge
rekend wordt er aangenomen, dat de schade
I;500.000 bedraagt met inbegrip van die
der bovenbedoelde fabriek.
De toestand in Overifssel
's Middags ging de tocht naar Overijssel
waar het Cómité le Delden, waar het met
den Commissaris der Koningin den heer
mr. A. E. J. Baron van Voorst tot Voorst
samen kwam.
Bezichtigd werd de omgeving tot Henge
velde. De verwoesting in deze provincie
tot en nijbij Almelo is niet minder dan in
Gelderland, althans wat de schade aan het
geboomte en aan den oogst betreft en de
aanblik van dit alles is niet minder droev'g-
70 boerderijen zijn vernield en voor den
wederoobouw wordt) tferekend, dat er tus
schen f 700.000 en f. 800.000 noodig zal zi'n
Tn beide provincies is men reeds begon
men voorbereidende maatregelen te treff"
teneinde de geteisterde bevolking te hel
pen.
Wat het Comité noodig heeft, dat is d-
overtuiging dat het in staat gesteld mo'
worden het werk te volbrengen, met n~
derc woorden, dat de noodige gelden b:
een gebracht zullen worden.
Het heeft de verwachting, dat ons Vol
begrijpen zal dat het helpen moet en l~
veis zal beseffen dat. moedige hnln noc'
zakelijk is, te meer omdat de geleden scha
de zich nog veel verder uitstrekt dan tot
Gelderland en Overijssel.
Voor den winter dient men gereed te zijn.
Voor de ramp van 1925 werd bijna
300.000 geofferd, dit keer zal niet veel
minder noodig zijn.
Het steuncomité.
Herinnerd wordt, dat het Nationaal Steun
comité „Stormramp 1927" aldus is samen
gesteld;
Eere-leden: Mr. J. B. Kan. Minister van
Binnénlandsche Zaken en Landbouw; mr.
H, v. d. Vegte, Minister van Waterstaat;
mr. A. E. J. Baron van Voorst tot Voorst,
Commissaris der Koningin in Noordbrabant;
mr. S. Baron van Heemstra, Commissaris
der Koningin in Gelderland; E. C. Baron
Sweerts de Landas Wijborgh, Commissaris
der Koningin in Zuid-Holland; Jhr mr. dr.
Roëll, Commissaris der Koningin in Noord-
Holiand; Jhr, mr. J. W. Quarles van Ufford,
Commissaris der Koning n in Zeeland; dr. H.
Th. 's Jacob, Commissi,ris der Koningin in
Utrecht; mr. P. A. V. Baton van Harinxma
thoe Slooten, Commissaris der Koningin in
Friesland; mr. A, E. J. Baron van Voorst
tot Voorst, Commissaris der Koningin in
Overijssel: Jhr, mr. A. W. L. Jiarda van
Starkenborgh Stacbouwer, Commissaris der
Koningin in Groningen; mr, J. T. Linthorst
Homan, Commissaris der Koningin in Dren
the; mr, E. O. J. M. Baron van Hövell tot
Westerflier, Commissaris der Koningin in
Limburg; W. de Vlugt, burgemeester der ge
meente Amsterdam; mr. dr. J. Wytema, bur.
gemeester der gemeente Rotterdam; mr. J.
A, N. Patijn, burgemeester der gemeente
's-Gravenhage.
Leden; Dr, C. J. K. van Aalst, president
directeur van de Ned. Handel-Maatschap-
pij te Amsterdam; S. van der Bergh Jr„ lid
van de Eerste Kamer der Staten-Generaal
te Wassenaar: Jhr. S. van Citters, oud-
Commissaris der Koningin in Gelderland,
te Brummen; Mr. D. P. D. Fabius, lid van
den Raad van State te 's-Gravenhage; Dr.
N. M. Josephus Jitta te 's-Gravenhage; Mr.
Abr. van der Hoeven, lid van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal, le Rotterdam;
Jhr. H. Loudon, te Wassenaar; Mr. F. A. A,
Graaf van Lijnden van Sandenburgh, oud-
Commissaris der Koningin in Utrecht, te
's-Gravenhage; Mr. W. A, Mees, te Rot
terdam; Mgr. Dr. W. H. Nolens, Minister
van Staat, lid van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal te 's-Gravenhage;; F. J.
M. van Ogtrop. te Amsterdam; Mgr. C. C.
Prinsen, voorzitter van het R.K. Huisves
tingscomité te 's-Hertogenbosch; jhr. J. H,
Roëll, vice-voorzitter Van het Ned. Roode
Kruis te 's-Gravenhage; Mr. G. Vissering,
president van de Nederlandsche Bank te
Amsterdam; F. M. Wibaut, wethouder van
Amsterdam.
Het dagelijksch bestuur is aldus samen
gesteld; Jhr. J. H. Roëll, voorzitter; Dr. N.
M. Josephus Jitta, secretaris: F. J. M. van
Ogtrop, penningmeester; Mr. A. E. J. Baron
van Voorst tot Voorst, Commissaris der
Koningin in Noord-Brabant; Mr. S. Baron
van Heemstra, Commissaris der Koningin in
Gelderland.
Het achtste slachtoffer.
In het St. Vincentius Ziekenhuis te
Groenlo is overleden de heer E, H. Klein
Gehbink uit het gehucht Beltrum. Deze 75
80-jarige oude man werd bij de jongste
stormramp zwaar gewond en daarna in
genoemd ziekenhuis opgenomen. De begra
fenis heeft Zaterdagmorgen om 9 uur te
Beltrum plaats.
Dit is het achtste slachtoffer dat bij deze
ramp het leven liet en wel het vijfde uit
het kleine plaatsje Beltrum.
Met het oog op de plannen van „Baarn's
Bloei" om dezen zomer pleiziertochtjes te
organiseeren naar Spakenburg, had het be
stuur dezer vereeniging een proeftocht ge
organiseerd, waaraan o.m. deelnamen de
burgemeester, de wethouder van Publieke
Werken en vertegenwoordigers van V. V.-
besturen uit den omtrek. Om halfdrie ver
trokken, arriveerde het gezelschap over de
Eem en de Zuideizee om vier uur te Spa
kenburg. Er werd een rondwandeling door
het dorp gemaakt, terwijl de bezoekers, die
nog nooit in Spakenburg geweest waren,
verwonderd stonden over den eigenaardi-
gen bouwtrant der huizen en de typische
kleederdracht der bewoners, die daar voor
oud en jong gelijk is. Nadat een paar bin
nenhuisjes bezichtigd waren, scheepten de
deelpemers zich weer in en arriveerden om
halfzeven te Baarn. Allen waren opgetogen
over dezen heerlijken tocht en de burge
meester gaf dan ook als zijn meening te
kennen, dat deze pleiziertochten in de toe
komst zeer zeker zouden slagen.
Een meisje moet het met den dood
bekoopen.
Dezer dagen gooide te Stein een jongen
een lucifer in een plasje benzine. Het 20-
jarig meisje P, A., dat een volle bus ben
zine van de brandende plek wilde verwij
deren, kwam daardoor met de vlammen in
aanraking. Met ernstige brandwonden is zij
naar haar woning overgebracht, waar zij
aan de gevolgen is overleden.
Woensdag is de eerste Hollandsche haring
aan H. M. de Koningin aangeboden. Deze
haring was afkomstig van den stoomlogger
„Neptunus", VI. 44, schipper H. Struys, van
de N. V. Recderijkantoor v.h. firma Joost
Pot te Vlaardingen,
Onder zeer groote belangstelling had te
Venlo de inzegening plaat, van het huwelijk
tusschen de 77-jarige, onder den naam van
„Madammeke" algemeen bekende wed.
Reuser en den 62-jarigen eer M. Vroomen.
Er was zoo'n groote menigte belangstellen
den op de been, dat de politie de straat
moest afzetten. Eenige kinderen werden in
't gedrang onder den voet geloopen. Het
bejaarde bruidspaar was ten slotte blij vei
lig weer thuis te zijn.
bedrijf over het geheel bevredigend, grooten
deels als gevolg van het stilliggen van het
meerendeel der Britsche stoomtrawlvloot
wegens de mijnwerkersstaking in Groot-
Brittannië, welke staking van Mei tot De
cember duurde.
De uitkomsien van de Noordzee-haring-
visscherij waren, evenals het vorige jaar,
over het algemeen onbevredigend.
Van de beugvisscherij vermeldt het ver
slag eveneens onvoldoende resultaten, niet
tegenstaande de vangst van kolmaatjesha-
ring in het voorjaar van de stoombeugers
gunstig was.
De binnen- en rivicrvisscherij.
De visscherij in de Zuiderzee, de Lauwer
zee en den Dollart leverde volgens het ver
slag over het algemeen minder op dan in
1925.
Voorts vermeldt het verslag aangaande
den toestand in het oesterbedrijf, dat deze
niet onbevredigend was, hoewel de produc
tie in vergelijking tot die van vóór den oor
log nog gering was.
Bij het mosselbedrijf waren de financieele
uitkomsten ondanks de ruime verzending,
over het geheel niet gunstig, hetgeen in ver
band stond met de daling in den koers van
den Belgischen en den Franschen franc.
De vangsten van winterzalmen waren be
langrijk lager, die van kleine zomerzalmen
echter veel beter dan in 1925. De elfvangst
was weder gering, doch de vangst van fint
in het voorjaar was goed 'en nog beter dan
in 1925. Bovendien waren de fintprijzen zeer
bevredigend.
Het verslag wijst er verder op dat de
vangsten van de overige vischsoorten in de
rivieren en in de binnenwateren over het ge
heel minder gunstig waren dan in 1925.
Eenige cijfer*.
Uit het verslag blijkt dat in 1926 in het
totaal zijn aangevoerd 200.849.000 K.G. visch
cn schaal- en weekdieren ter waarde van
bijna 29.000.000 tegen in 1925 188.826.000
K.G. visch en schaal- en weekdieren ter
waarde van bijna 29.700.000. In deze cij-
ie.rs zijn niet begrepen de vangsten der ri
vier- en binnenvisscherij met uitzondering
van de trekvisschen.
Uitgevoerd werd in 1926 aan visch, schaal-
en weekdieren voor een waarde van bijna
f' 25.800.000 tegen voor ruim 28,000.000 itt
1925.
De cursus, die pater dr. Caecillianus Hul-
gens O.F.M. evenals vorige jaren aan het
Conservatorium van de afdeeling Amster
dam der Mij. tot Bevordering der Toonkunst
zal geven, zal behalve de geschiedenis en de
theorie van het Gregoriaansch ook omvatten
de practische uitvoering der gezangen.
Omtrent de spoorwegverbinding tusschen
Nederland en Moskou wordt het volgende
gemeld:
De verbinding via Warschau is 107 K.M.
korter dan via Riga en de reisduur in elke
richting ongeveer vijf uur korter (via War
schau duurt de reis van Berlijn af 42 u. 28
m. heen en 41 u. 50 m. terug, via Riga 47 u.
10 m. en 46 u. 50 m.). Bij het reizen via War
schau is er tevens een grensovergang minder
en dus een visum minder noodig.
De reis via Warschau wordt binnenkort
nog met 70 K.M. verkort en het Poolsche
ministerie van Verkeer heeft stappen gedaan
bij de andere departementen om vereenvou
diging van pas- en douaneformaliteiten aan
de grenzen te verkrijgen, waardoor het op
onthoud aan de grensstations korter zal zijn.
De reis via Warschau is goedkooper dan
via Riga. Het verschil bedraagt thans in de
le klas circa 18 dollar, in de 11e klas ca. 13
dollar en in de Ille klas ca. 8 dollar.
Dezer dagen heeft voor het gerechtshof te
's Hertogenbosch in hooger beroep terecht
gestaan een jonge werkman uit Zundert
wien door de rechtbank te Breda 2 jaar ge
vangenisstraf was opgelegd wegens poging
tot aanranding van een meisje, met wie hij
op een kermis gedanst had en terzake van
mishandeling van den vader, die het meisje
ter hulp kwam, tengevolge van welke mis
handeling het gezichtsvermogen van den
man onherstelbaar werd aangedaan.
Verdachte ontkende.
De advocaat-generaal requireerde dria
jaar gevangenisstraf.
Uitspraak 2 Juni,
Vier jaar gevangenisstraf tegen den dader
geëischt.
Het O.M. bij de rechtbank te 's-Hertogen-
bosch heeft ttegen den 29-jarigen arbeider
L. G. te Oss, die 15 Januari, Marinus van
Nuland heeft doodgestoken vier jaren ge
vangenisstraf geëischt.
Verschenen zijn de officieels gegevens.
Verschenen is het Verslag over de Vis
scherij gedurende het jaar 1926 (Verslagen
en Mededeelingen van de aid. Visscherijen
No. 11).
Evenals vorige jaren bevat dit verslag
een beknopt overzicht van de uitkomsten
der verschillende takken van visscherij en
maakt het verder melding van hetgeen in
het afgeloopen jaar van Regeeringswege is
Geschied ter bevordering van de visscherij,
•ilsmede van de in 1926 door de Rijksinstitu-
en voor visscherijonderzoek en het Nedtr-
'andsch Visscherij-proefstation verrichte
v'erkzaamheden en onderzoekingen. Aan het
erslag zijn een groot aantal tabellen toege-
oegd, bevattende uitgebreide statistische
'egevens omtrent vangsten enz.
De zeevisscherij.
0,m, wprdt gewezen op de voor onzen
isch-export naar België en Frankrijk on-
mstige gevolgen van de financicecle crisis,
elke genoemde landen in 1926 hadden tc
'oorsfaan.
Volgens het verslag waren de uitkomsten
van het Nederlandsche stoomlrawlvisscherij-
AMSTERDAM, 9
Veiling-gebouw De
Druiven Frankenthafers f 1.902.8Ó, aard
beien f 1.40—1.90, id. le soort f 0.801.80
per kg. aardbeien f 0.220.28 per doosje
profelic bessen f 1.201.50, gewone roode
bessen f 11.20 per kg. perziken extra
f 0.230.30, id. le soort f 0.120.18, nett^
meloenen f 1.602.40 per stuk. Groenten.
Asperges dik wit f 0.560.74, dun wit f 0.20
f 0.26, dik blauw f 0.350.40 per bosje
bloemkool extra f 1922, id. le srt. f 1015,
kassnijboonen f 1.401.70, peulen f 2430,
spinazie f 47, postelein f 48, tomaten
f 4046, alles per 100 kg.peen f 1832,
rabarber f 714, prei f 48, selderie f 10
12, pieterselie f 1214, raapstelen f 13
per 100 bos sla extra f 1.40—2.40, idem
le soort f 0.401.20, andijvie f 2.805.10
per 100 krop nieuwe aardappelen f 0.16—
0.20, drielingen f 0.130.17 per kg. kom
kommers geel f 1318, idem wit I 1216,
idem groen f 1014 per 100 st.
Bloemen. Rozen. Hardley f 615, Golden
Ophelia f 47, Ophelia f 46, Sunburst
f 24, Verschure f 25, Keizerin f 47,
Columbia f 46, Cordez f 3-5, Marcel
Royer f 46 per 100 stuks. Diversen. Pioenen
f 1.502.80, Violieren f 611 per 100 tak.
Am. Anjers f 10—14, Gladiolen f 47, Iris
sen f 0.402.30, Papavers f 1.503 per
100 stuks, Tulpen. Jï^pansche lelies f 1114
per 100 kelk. Lathyrus in div. kleuren f 0.14
f 0.20 per bosje, Snijgroen f 48 per 100
ranken. Planten. Hortensia's f 1.202, klein
f 0.40—0.70, Zonalen Crampels f 0.220.24,
Jean me Clare f 0.210.24, Rubin f 0.22
f 0.24, Pultatums rood f 0.240.25, rose
f 0.230.24, Koningin f 0.160.18, Canse-
laria's f 0.30—0.35, Begonia's f 0.400.45,
Spirea's f 0.250.35, Coleils f 0.420.48,
T radescantia's f 0.190.20, Plumosa's f 0.07
0.12, alles per stuk. Afrikaantjes f 1.25
f 1.50 per bakje.
GOUDA, 9 Juni. Kaas. Ter piarkt waren
471 partijen. Prijzen le soort f 3740, 2e
soort f 3336 rijksmerk le soort f 42—45,
2e soort f 3841, zware f 48. Handel matig.
HOORN, 9 Juni. Kaas. Aangevoerd 7
stapels fabriekskaas f 41 12 st. boerenkaas
f 42 V2 3 st. fabriekscommissie f 44 22 st.
boerencommissie f 45 totaal 44 stapels»
wegende 38,286 kg. Handel goed.