UIT DE PERS.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Tweede blaa Woensdag 10 Aug. 1927
GEMENGD NIEUWS.
Een bokkingrookerij
uitgebrand. i
Toch gepakt.
RECHTZAKEN.
De medische verklaring
1 was valsch.
KUNST EN KENNIS.
Sacco en Vanzetti.
Monseigneur Doctor H. J. A. M.
Schaepman.
m&i
wekkenden dag der terechtstelling doorma
ken, in dit opzicht zeker geen dienst be
wezen.
DE R-K. KERK TE WORMER wordt uitgebreid. Met het
werk begint men al aardig op te schieten. Hier een kijkje op
het nieuwe gedeelte.
digen, onze dierbare Vorstin te omringen
met een wacht, die haar zal beschermen
tegen de aanvallen van socialisme en com
munisme, die ook niets zullen nalaten om
de glorie der Katholieke Kerk in het va
derland te verhoogen.
Het Katholieke bewustzijn werd door
Dr. Schaepman wakker geklopt, en lang
zaam begon het zich te uiten: eerst schuch
ter maar dan luider, zooals het voorbeeld
was van Dr. Schaepman. De Roomsche
kracht heeft hij losgeslagen en langzaam
rees, door Schaepman, voor de Katholieken
van Nederland een wonderbaar visioen,
zagen ze hun gezichtseinder verruimen en
naar alle kanten doemde voor hen op
nieuw, tot dan toe door hen onbetreden,
wijl verboden terrein.
Schaepman heeft veel gedaan op politiek
terrein en werkte zelf mee aan talrijke
bladen en tijdschriften, drukte er zijn
persoonlijkheid op.
Dr. Schaepman ging ons voor op soci
aal terrein. Het was zijn ideaal aan Ne
derland te geven 'n school van arbeiders
met kennis en rotsvast geloof. Hij gaf, wat
hij had, om te zorgen voor een school van
leerlingen.
En wat is meer voelbaar resultaat ge
weest van Dr. Schaepman's politieke werk
zaamheid, dan de vrijheid van onderwijs?
In onze dagen hebben wij rondom ons
de bijzondere scholen zien verrijzen, als
eertijds de tenten der Joc'en in de wilder
nis; wij hebben geen begrip meer, wat
moeite het kostte aan onzen Mozes, om
den Pharao van den Nederlandschen staat
te vermurwen en ons vrij te laten gaan
Wat Dr. Schaepman in inoeizamen strijd
veroverd heeft, onze staatkundige eenheid,
zijn verdoold van zijn ideaal; wij hebben
ze bewaard, waarom omdat onze Room
sche opvoeding in huis maar ook in school
wij hebben ze bewaard, enkelen slechts
in ons bewaard heeft de liefde voor zijn
beginselen, in ons heeft smeulend gehou
den wat in hem brandde, de liefde voor
Kerk en Paus.
Ja men heeft getracht ons te krenken in
wat hem lief was, den Paus en al heeft
geen stem geklonken machtig als de stem
die eens dreunde door de St. Jan van Den
Bosch, wij zijn opgesprongen toch en heb
ben ons te weer gesteld.
Neen al brandt in ons niet het vuur, dat
standbeeld, dat in zijn geboorteplaats ver
rijst.
Toen Schaepman was gestorven, vereer
de Rome den moedigen kampioen voor
Paus en Kerk. In 1908 werd te Rijsenburg
een welverdiend gedenkteeken opgericht
voor den staatsman, Volksman, Priester,
Hoogleeraar en Dichter en thans volgt de
beeltenis op den Tuberger esch, het monu
ment in onverteerbaar brons en zal Dr.
De Haagsche brandweer werd gistermid
dag gealarmeerd voor een zwaren binnens
brand in de Loggerstraat te Scheveningen.
Het bleek, dat er brand ontstaan was in de
bokkingrookerij van den heer Den D. Een
vrouw had daar een groote teil met water
op het vuur gezet en vermoedelijk zijn eenig
vonken op het verspreid liggende hout ge
vallen, ten gevolge waarvan het vlam vatte.
De rookerij brandde voor een groot deel uit.
De schade is echter niet aanzienlijk: Na eenl
kwartier was de brandweer den brand
meester.
Een spannende jacht op een indringer,
Te Rotterdam stond gisteren mej. W. B,
V. voor haar woning in de Tuinderstraat te
praten, toen zij plotseling een vreemde man
in haar kamer ontdekte. Ze ging naar binnen
en zag dat de man uit een buffetlade dria
zilveren horloges, een doublé-ketting, een
Schaepman op waardige, mannelijke wijze gouden ring, benevens een bedrag van 8.-
w orden gehuldigd, voor wat hij gedaan wegnam. Hij gaf de vrouw^daarna een duw
heeft.
en vluchtte de straat op. Onder het geroep
Een f-oto van de eerste retraite voor leden van den R.-K. Kring en andere jonge R.-K.
Middenstanders, die van 30 Juli tot 2 Augustus werd gehouden in de Bisschoppelijke
Kweekschool te Beverwijk.
De geneesheer deed het uit
gevoelsoverwegingen.
Gisteren stonc' voor de rechtbank te
1 Leeuwarden terecht een arts, die aan den
ambtenaar van den Burgerlijken Stand te
Leeuwarden had doen ter hand stellen
een verklaring, inhoudende, dat na persoon-op hem gevonden.
van „houdt den dief" werd de achtervol
ging begonnen. Een agent van politie plaat,
ste zich op de duo van een toevallig pas»
seerenden motorrijder, terwijl de dief op
een autobus klom. Bij de Diergaardlaan zag
hij zich genoodzaakt de bus weer te verla
ten, waarna hij een huis op den Stationsweg
binnenvluchtte. Hier werd hij door de*
politieman aangehouden. Het is de 23-arige
Duitscher A. W. Omstuwd door honderden
nieuwsgierigen werd hij naar hel bureau
Witte de Withstraat overgebracht. Vermoe
delijk heeft hij het gestolene onderweg weg
geworpen, want bij fouilleering werd niets
Naar aanleiding van de bekende zaak
Sacco en Vanzetti schrijft de „Msbde":
In April 1920 werden in den staat Massa
chusetts twee employés van de Morrill Shoe
Company te South-Braintree, die een som
van ongeveer 35.000 gulden bij zich hadden,
vermoord. De misdadigers konden, na den
roofmoord gepleegd te hebben, in een auto
ontvluchten.
Enkele dagen later werden twee arbei
ders, Sacco en Vanzetti, Iialianen en anar
chisten, onder beschuldiging de misdaad ge
pleegd te hebben, gearresteerd.
Ziedaar de genesis van de cause célèbre,
welke nu reeds zeven jaar de wereld in
spanning houdt en Donderdag a.s. door de
electrocutie van de twee mannen, ten min
ste wat de betrokken personen betreft, een
einde zal nemen, indien althans op het
laatste oogenblik geen gratie verleend
wordt.
dure, welke zou toegepast zijn, moet der
halve een eerlijk en objectief proces vol
gen, dat van alle waarborgen van onpar
tijdigheid omgeven is.
Dat er reden was om aan de schuld van
Sacco en Vanzetti te twijfelen, maakten zij
o.m. op uit de groote tegenstrijdigheid der
getuigenverklaringen, uil dén langen duur
van het proces, uit de besluiteloosheid dei
jury, en hun twijfel werd nog versterkt door
de omstandigheid, dat het proces plaats had
in een tijdperk, dat in Massachusetts, den
meest conservatieven staat der Unie, een
geweldige anti-communistische actie ge
voerd werd, waardoor een geestesgesteld
heid was ontslaan, welke voor een onpar
tijdige berechting van communisten aller
minst gunstig scheen.
Deze beweging, waarvan de ernst niet ont
kend kan worden: men wilde het leven
redden van twee mannen, wier schuld ten
minste aan twijfel onderhevig was. bewoog
den gouverneur van den betrokken staat,
BEZOEK VAN AMERIKAANSCHE JOURNALISTEN AAN NEDERLAND. De groep
voor het Vredespaleis, alwaar zij door den heer Loder werden ontvangen.
Het proces, dat, onder den rechter Web
ster Thayer, tot de veroordeeling van Sacco
en Vanzetti leidde, duurde zes weken en
had een uiterst bewogen verloop. Niet min
der dan 160 getuigen werden gehoord, van
wie 99 voor de verdediging. De jury be
raadslaagde vijf uren lang, vóór zij het
schuldig uitsprak, den 14den Juli 1921.
Van dat oogenblik af is een geweldige
«trijd begonnen om een herziening van het
doodvonnis te verkrijgen.
Oorspronkelijk ging deze actie uit van
ccn comité vari burgers van Boston; die
overtuigd waren, dat Sacco en Vanzetti
naar den „electrischen steel" gezonden
werden, niet wijl zij aan de misdaad schul
dig waren, maar wijl zij tot de communis
tische partij behoorden. Steeds weer op
nieuw werden motieven ingediend om eene
herziening van het vonnis te verkrijgen,
doch telkenmale werd het revisieverzoek
verworpen, door denzelfdcn rechter, die het
eerste onderzoek geleid had; een procdure,
welke in Massachusetts volkomen overeen
komstig de wet is.
Ten slotte werd de zaak voor het hoog-
geerchtshof van Massachusetts gebracht,
hetwelk besliste, Jat er geen onregelmatig
heid in de procedure, welke met de ver
oordeeling sloot, te ontdekken viel.
In 1925 kwam een nieuw element in de
zaak door de verklaring van een wegens
een andere misdaad veroordeelden man,
Madelros, die volgens zijn zeggen, lid ge
weest was van de bende, welke den Brain-
tree-moord bedreven had. Uitdrukkelijk
stelde hij vast, dat Sacco en Vanzetti niet
tot die bende behoord hadden. Een her
nieuwd verzoek tot revisie werd ingediend.
In het begin van dat jaar behandelde de
zelfde rechter Thayer dit belangrijke ge
tuigenis, doch verwierp het, op grond, dat
Madeiros een onbetrouwbare getuige was,
die een rechtvaardig vonnis wilde be
twisten.
Zoo schenen alle pogingen om de twee
mannen te redden uitgeput en in April j.l.
werd hel doodvonnis executoir verklaard en
de terechtstelling voor de tweede week van
Juli vastgesteld.
Intusschen was de actie lot redding van
Sacco en Vanzetti tot een internationale
beweging uitgegroeid, en daarin waren dui
delijk twee stroomingen te onderkennen.
De twee veroordeelden waren anarchisten
en het kan dus niet verwonderen, dat de
communisten, die elk middel om de wereld
in agitatie te brengen gretig aangrijpen, ook
nu weder propagandamunt uit den dood
strijd der twee ongelukkigen poogden te
«laan. De communistische reddingspoging,
gesteund door de gewone terroristische mid
delen; demonstratie, staking, oproer, bom
aanslagen en moord, berust dan ook niet op
'n innerlijke overtuiging van de onschuld
der veroordeelden; 't lijden van Sacco en
Vanzetti is voor de communisten en voor
't socialisme, dat hoe langer hoe meer als
slaaf van het communisme ten tooneele
verschijnt, zuiver propagandamateriaal.
Veel ernstiger moet de actie worden ge
acht van hen, die innerlijk overtuigd zijn,
dat de veroordeeling van Sacco en Van
zetti niet op objectieve gronden gebasseerd
is, maar alleen uitgesproken is. wegens de
communistische wereldbeschouwing der
twee mannen. Deze groep, welke staatslieden
en geleerden van wereldreputalie omvat,
meenen, dat er, op zijn minst genomen,
twijfel bestaat omtrent de schuld van Saccö
Fuller, om zelf een nieuw 1 onderzoek in te
stellen, en hij benoemde drie vooraan
staande mannen, onder wie de rector van
de Harvird-universiteit, om al het materiaal
van het proces grondig door te werken en
hem van raad te dienen.
De beslissing is gevallen: Fuller heeft
verklaard, dat hij in de documenten van het
proces geen enkele reden tot herziening kon
vinden. De terechtstelling is oo Donder
dag 11 Augustus vastgesteld.
Ook de nog dezer dagen beproefde re
visiemiddelen van de advocaten van Sacco
en Vanzetti zijn nutteloos gebleken. Er
blijft nog slechts de mogelijkheid van gratie
voor de veroordeelden.
Voor de communistische agitatie behoe
ven de rechterlijke autoriteiten niet te wij
ken, mogen zij zelfs niet wijken. Zoo het
vonnis objectief uilgesproken is. hebben zij
het recht het te doen voltrekken.
Zouden zij aan de rechtvaardigheid van
het vonnis twijfelen, dan mag de vrees, dat
het openen van een nieuw proces als een
zwakheid, als een bewijs van angst voor de
communistische gewelddadigheden zou uit
gelegd worden, haar niet weerhouden, recht
Morgen zal op den Tubbergen esch in
het nijvere Twente, uit welken bodem hij
opstond, de plechtige onthulling plaats
hebben van het grootsche standbeeld, dat
daar ter zijner eere is opgericht. En heel
Nederland zal zich daar laten vertegen
woordigen om getuigenis af te leggen van
de dankbaarheid die het weet voor hetgeen
hij aan ons land, speciaal aan hetgeen hij
voor het katholieke deel der natie heeft
gewrocht.
Wij ontleenen aan het Overijs. Dagbl.:
't Was Dr. Schaepman, die in zijn tijd
de groote leider der Katholieke Partij was
de man, die met recht een der welspre
kendste redenaars geheeten wordt, die ooit
op een Nederlandsch spreekgestoelte ver
scheen en met zijn groote gaven voor zijn
geliefd vaderland arbeidde en voor Rome,
dat hij, zijn leus Credo-Pugno, getrouw,
zijn leven lang heeft bezongen en verde
digd.
Wat Dr. Schaepman gewrocht heeft voor
Nederland en voor Katholiek Nederland in
het bijzonder, is waarlijk groot, neen meer,
want zooveel van zijn werk draagt den
stempel der genialiteit. En daarom zullen
velen, die Schaepman kenden in leven of
door zijn werken, wanneer ze zullen staan
voor het indrukwekkende monument dat
te Tubbergen voor hem is opgericht, in
bewondering geraken voor de schittering
van het genie.
Dr. Schaepman's historisch beteekenis
wordt saamgevat in het woord. Emancipa
tor, emancipator van het R"oomsche volk.
Want hij heeft bij uitstek gevochten voor
dat deel van 't Nederlandsche volk, dat
helaas niet mondig werd geacht, dal niet ge
teld werd, als behoorend bij de Neder
landsche nationaliteit, En hij heeft zóó ge
vochten, dat men tenslotte moest beken
nen dat ook Katholiek Nederland medege
werkt had aan de onafhankeliikheid van
ons vaderland, dat ook zii hun bloed voor
Neerlands bloei vergoten hadden. Hii vocht
tot erkend werd, dat wij een deel der Ne-
derlaxidsche natie zijn, dat ook wij in de
symphonie van Holland's glorie een frag
ment zingen, dat ook wii menschen ziin van
weten en kunnen, dat wij in den tempel der
kunst niet enkel dienaars hebben, maar ook
priesters, dat wii aan de universiteit der
wetenschap niet hebben studenten, die on
derricht worden, doch ook professoren, d>e
onderrichten, in den lusthof der letteren,
niet enkel onkruidwieders, doch ook plan
ters en kweekers, op het schip van staat
niet enkel matrozen, doch ook stuurlieden,
ja -clfs een ee-sten kapi'e;n bezitten.
Thans wordt erkend, mede door de
energie van dr. Schaepman, onzen eman
cipator, dat wii een ontwikkeld, een vader
landlievend volk uitmaken, wii Katholieken.
Handen anderen, vóór Schaepman het
bewustzijn der Katholieken reeds trachten
op te wekken, hij heeft het met zijn ko
peren etem voor goed doen ontwaken,
heeft moed geschapen en durf gewekt;
hij heeft geestdrift en energie gebracht in
de Roomsche gelederen en het gevoel van
saamhoorigheid, van éénheid op politiek
gebied: zelfs bracht hij ons, behalve tot
onderlinge samenwerking, tot samenwer
king mei anderen. En c'it wordt zelfs zijn
grootste werk genoemd.
Volgens Binnewiertz hebben Dr. Schaep
man's veelzijdige gaven zich nergens rij
ker en rijper tegelijk ontplooid dan in
het Nederlandsche Parlement. In zijn par
lementaire en politieke redevoeringen is
te doen en een nieuw proces in te leiden.
In geval van redelijken Iwiifel het dood- alles bijeen: diepe gedachten en weelderige
vonnis doen uitvoeren zou een justitieele verbeelding; dartele zwierigheid en vaste
moord zijn. gang; warme geestc-'rift en koele zakelijk-
De bondssamenkomst van den A. N. W. B. werd dezer dagen te Rotterdam gehouden.
De deelnemers na den boottocht bij de aankomst te Oostvoore gekiekt.
Maar afgezien van deze twee groote be
ginselen, kan men zich afvragen, of de auto
riteiten der Verenigde Staten in dit spe
ciale geval geen daad van groote mensche-
lijkheid zouden stellen door den veroor
deelden gratie te verleenen.
Een dergelijke daad is haar echter door
de communistische agitatie niet makkelijk
gemaakt; de drijvers hebben hun makkers,
die ginds in de gevangenis de onbeschrij
felijke moreele marteling van een onzeker-
en Vanzetti. Op de zeer partijdige proce- heid van zes lange jaren omtrent den angst
heid. Dat alles stelde hij ten dienste voor
de zaak, die hij liefhad: Vaderland en Kerk.
Door zijn geweldig woord wist hij de har
ten te ontroeren en liefdevuur voor de
Kerk en den Paus te ontsteken, c'oor zijn
machtig woord wekte hij dat politiek ent
housiasme dat tenslotte leidde tot de een
heid.
Dr. Schaepman putte zijn kracht uit zijn
geloof.
Credo pugno, zoo luidde zijn devies: ik
DE RIJKSSTRAATWEG HAARLEM—VELSEN. In aansluiting op de asphalteeringswerken van het gedeelte Rijksstraatweg bezui
den Velsen, is men thans druk bezig met den aanleg van een nieuw gedeelte, waardoor de onmogelijke bocht daar ter plaatse
komt te vervallen. Hierboven een overzicht van het werk. De zwarte pijl geeft de rich ting aan van het nieuwe gedeelte. Rechts
de bocht.
Iijke schouwing hem gebleken was dat
iemand was overleden aan „apoplexie
terwijl de betrokkene inderdaad door zelf
moord een einde aan zijn leven had ge
maakt. Hem was ten laste gelegd over
treding van art. 228 Wetboek van Straf
recht: „De geneeskundige, die opzettelijk
een valsche schriftelijke verklaring afgeeft
nopens het al. of niet bestaan hebben van
ziekten, zwakheden of gebreken, worct
gestraft met gevangenisstraf van ten hoog
ste drie jaren."
Bij de behandeling der zaak bleek, dat
de verdachte had gehandeld op dringend
verzoek van een verwant van den over
ledene, omdat deze anders fatale gevolgen
vreesde voor een zeer nabestaande van
den overledene, die lijdende was aan een.
hevige zenuwoverspanning. Omdat de ver
dachte er zeker van was, dat er toch geen
aanleiding voor justioneel ingrijpen was,
om welke reden de Begraalwet vordert,
dat den Ambtenaar van den Burgerlijken
Stand een medische verklaring, behelzende
de doodsoorzaak, ter hand wordt ge
steld, had hij zich laten overhalen om als
doodsoorzaak „apoplexie" in te vullen.
Het O. M. merkte op, dat men op ver«<
klaringen van doctoren moet vertrouwen.
Verdachte heeft wel uit medelijden gehan»:
deld, maar hij is hierin te ver gegaan.
Spr. vorderde 100 boete of 20 dagen1
hechtenis.
De verdediger van verdachte, mr. J. W,
Tijsma, vroeg ontslag van rechtsvervol*
ging, subsidiair vrijspraak.
geloof en ik strijd.
Door Dr. Schaepman zijn wij een poli
tieke persoonlijkheid geworden, die vrij
heid heeft doch slechts één beginsel na
streeft. Hij leerde ons echte vaderlanders
te zijn, dragers van orde en gezag, die, als
het noodig blijken mocht, alles er vooi
over hebben om ons Vorstenhuis te verde-
ik strijd. Uw geloof, Dr. Schaepman is in
de eeuwigheid veranderd in zien. Uw
strijd is dus gestreden, maar Uw geloof is
het onze en daarom Uw strijd zal de onze
zijn.
Door een zijner zonen daartoe in staat
gesteld, zal Twente hem eeren door het
ZWEMWEDSTRIJDEN TE WESTZAAN. Van dc zwemwedstrijden, Zaterdag te Westzaao gehouden door de Zwcmvereeniging Triton, geven we hier een drietal foto's. Links: De Zaandamsche vrijwillige reddingsbrigade, die een demonstratie hield in het redder}
van drenkelingen, m .volle actie. Midden: Het redden van een drenkeling; rechts; Een kijkje op het afstand-zwemmen met hindernissen.
