Stadsnieuws,
Voornaamste Nieuws
1
«F
1
1
Woensdag 31 Aug. 1927
51ste Jaargang No. 16641
Aanglile moet. op» sfiraSSe van verlies vaa alle rechlen, geschieden ulterlilfe driemaal v5er ea twintig uren na *eÉ omje -
Dit nummer bestaat uit 6 bladzijden - Eerste Blad
31 AUGUSTUS.
a
y
De nieuwe gemeente-secretaris
van Velsen.
Agenda
1 September.
Een radio-avond te Beverwijk.
Door de K. R. O.
ONZE NIJVERE
ZAANSTREEK.
J. J. VVEBER ZOON
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Koningstraat J0
Haarlem,
Telegraphisch Weerbericht
Steek uw hoofd niet buiten
het raam.
De abonnementsprijs sedraagt vuot
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0 25
Per kwaartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bi-
Vooruitbetaling J 3.58
Bureaux: NASSAULAAN 49.
Telefoon No. 13866 (3 lijnenj
Po»trekeinin4 Nr. 5970.
NIEUWE HAARLEMSGHE
Adverfentfën 35 ets. per regel.
Vraag- en aanbod-advertenties 1-4
regels 60 ct. per plaatsing; elke
regel meer 15 ct„ bij vooruitbetaling
Advertentiën tusschen den tekst
als ingezonden mededeeling 60 ct,
per regel.
Bij contract belangrijke korting.
Alle abonné's op dit blad zijn, ingevolge de verzekeringsvoorwaarden
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen
i f Qflfln Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f 7CH bij een ongeval met f250 «L^voet "of een hoogf 125.' duimof wijlvfnger" f 50 bee" arm 40." andere vinget.
s I OUÜU." verües van beide armen, beide beenen of beide oogen; doodelij ken afloop "OV. een voet of een oog ammo b
Telken jare op de scheidingslijn van zomer I
en herfst viert Nederland zijn nationalen
feestdag.
Zooals in een huisgezin de verjaardag van
moeder een lichtstraal is in de eentonigheid
van het dagelijksche leven, zoo is in het
groote Nederlandsche gezin de 31ste Augus
tus telkens weer een aanleiding om met
vreugde en dankbaarheid de weldaad te ge
denken, welke ons volk in zijn Vorstin bezit.
H. M. Koningin Wilhelmina viert heden
Spontaan uit zich deze aanhankelijkheid
bij iedere gelegenheid, welke zich voordoet.
Ncoit is er sprake van opgeschroefd vertoon
of kunstmatige vreugde, wanneer onze Ko
ningin zich onder Haar volk vertoont. Inte
gendeel, met spanning verwacht steeds een
landstreek of een stad de komst der Vorstin.
Er is wanneer er al ooit sprake is van een
klacht nooit een andere dan deze: dat
men de Koningin niet méér in zijn midden
mag zien.
«f
0
5»
31
31
31
3»
j»
31
3>
J*
3»
31
0
3»
3>
3!
3»
3»
31
31
31
3»
5»
3»
6
31
31
31
3>
31
31
31
31
3»
3»
31
3»
3»
0
31
3»
0
0
0
0
3'
H. M. KONINGIN WILHELMINA.
Haar zeven en veertigsten verjaardag. Zij
staat nu in de volle rijpheid des levens en
ziet rondom zich een volk, dat met Haar is
opgegroeid, met Haar heeft geleden en ge
streden in moeilijke en donkere tijden, maar
ook heeft gejubeld op zonnige dagen. Hecht
is de band, die Vorstin en volk verbindt.
Daar is geen afstand tusschen Landsvrouwe
en staatsburgers, dan die passend is tusschen
Koningin en onderdanen; geen ongenaakbare
hoogheid of langzame vervreemding. Inte
gendeel: Wilhelmina blijft met en onder
Haar volk leven en bij het klimmen der jaren
wordt de gehechtheid steeds grooter.
Zoolang een volk nog zoo naar de komst
van zijn Vorstin blijft reikhalzen, is er geen
gevaar voor afnemende liefde voor het Vor
stenhuis.
Moge die gehechtheid nog lange jaren
voortduren; die eerbied en aanhankelijkheid
aan de Vorstin, het symbool van onze een
heid, is de beste waarborg voor orde en wel
vaart.
Daarom gaat op dezen dag weer de bede
van den christen omhoog: Heer spaar nog
lang onze Koninginl
kolonie langs den weg, welke naar de kolo
nie leidt, geknield.
In de ontvangkamer werd Z. D. H. be
groet door Mr A. J. M. Leesberg. Daarna
werd het gebouw door Z. D. H. ingewijd,
daarbij geassisteerd door Deken Rengs als
diaken en pastoor Saulenn als sub-diaken.
Na de wijding, hield Z. D. H. een toe
spraak, waarbij hij den wensch uitsprak,
dat dit nieuwe huis aan honderden, hopelijk
aan duizenden kinderen ten nutte zou ko
men. Dank bracht Mgr. aan het bestuur, dat
ondanks alle tegenslagen nimmer den moed
verloor; ook de regecring en het bestuur der
provincie dankte Mgr. voor de medwerking.
Ook hoopte Mgr., dat spoedig de kapel
in het nieuwe huis gemaakt zou kunnen
worden. Tenslotte wenschte Mgr. de Zus
ters veel succes toe met haar werk waarnx
Mgr. de stichting voor geopen verklaarde.
Hierna werd het woord gevoerd door Mr.
Leesberg, die Mgr. dank bracht en het
nieuwe gebouw in de machtige bescherming
van Mgr. aanbeval. Ook richtte spr. zijne
gedachten naar het hoogste wereldlijke ge
zag, naar H. M. Koningin Wilhelmina, door
wier wijs bestuur het mogelijk is dat instel
lingen als deze, afhankelijk van Rijksstcun,
bestaan en bloeien.
Staande werd daarna door de aanwezigen
het Wilhelmus gezongen, begeleid door het
R. K. Muziekkorps ,,St. Louis" van Alk-
maar.
Ten slotte dankte spr. aller, die hadden
medegewerkt en belangstelling toonden.
Hierna werd door den heer Leesberg een
kort overzicht van de totstandkoming en de
geschiedenis der vereeniging gegeven. Aller
medewerking riep spr. vooral in, dat het
nieuwe huis regelmatig des zomer en 's win
ters bezet zal zijn.
Hierna werd allereerst het woord gevoerd
doo Pastoor Saulenn, geestelijk adviseur
der vereeniging, ctie Mgr, dank bracht voor
Zijnen tegenwoordigheid en zegde Mgr. toe
zooveel mogelijk te ijveren voor de kapel.
De heer Putts, vertegenwoordiged van
den minister, wenschte het bestuur geluk
met de openig der nieuwe stichting welke
aan duizenden kinderen gezondheid zal
brengen. Sterk op den voorgrond staat, zei-
de spr. dat de verpleging geschiedt door
Zusters uit liefde tot God. Dit zal de kin
deren leeren liefde tot elkander te hebben.
De heer Her.drix sloot zich geheel aan bij
de woorden van dankbare erkenning bij de
opening van het gebouw gesproken. Spr.
wees op het groote doel dat de vereeniging
voorstaat. Ook de Staten van Noord-Hol
land hebben het groote belang van den
strijd tegen de greote volksziekte begrepen
en in dit verband wees spr. er op, dat niet
minder dan een tiende van geheel de inkom
sten der provincie uit belasting opbrengst,
aangewend wordt tot steun aan inrichtin
gen, welke strijd voeren tegen de tubercu
lose. Spr. dankte namens Ged. Staten van
Noord-Hclland het bestuur voor het initia
tief en hoopte, dat dit nieuwe gebouw, nog
vele jaren onder Gods onmisbare zegen,
zou blijken te zijn een weldaad voor ons
gewest.
Tenslotte werd nog gesproken door bur
gemeester Eijma en den heer Westerhot,
voorzitter ttan de vereeniging tot verpleging
van Drentsche kinderen, Dr. Poat en den
heer Di. Dekhuizen, inspecteur van het
centraal Genootschap.
De plechtigheid werd besloten met een
feestlied gezongen door de kinderen.
Door de inwoners van Egmond aan Zee
werd wel belangstelling getoond.
Sociëteit „St. Bavo" Feestavond „Herw.
Levenskracht" 8 uur „Proza en
Poëzie" 8 uur Vriendenkring H.
Sacrament 8 uur Feestcommissie
Spoor en Tram 8 uur Esperanto
uur Bestuur Metaalbewerkers 8
uur Eerbied in Gods Huis 8 uur
Armbestuur p,~irochie „St. Jozef" 11
uur v.m.
f}'. Josephsgezellengebouw, .Jansstraat 59
Zelatricenvergadering half 9 uur.
Groote of St. Bavckerk Orgelconcert van
2 tot 3 uur.
Den Hout Concert door de H. O. V. in
de tent 8 uur.
Schouwburg, Jansweg „Het Teeken des
Kruiscs" kwart over 8 uur.
Bisschoppelijk Museum Jansstraat 79
Geopend eiken dag van 10 tot 5 uur, be
halve op Zon- en Feestdagen.
Kleine Theresfa Stichting. Tehuis voor
onverzorgde zuigelingen. Spreekuur Dins
dag en Vrijdag van 34 uur. Tempeliers
straat 36.
Arbeidsbemiddelingsbureau van het Sint-
Franciscus Liefdewerk. Zoetestraat 11.
Eiken Donderdag van 89'j uur.
A. K. Bevolkingsbureau Gebouw „St.
Bavo' Smedestraat 23. Van 8—10
uur op Maandag-, Woensdag- en Vrij.
dagavond.
A. K. Leeszaal en CJitleenbibliotheek.
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
1012, van 2v-5 en van 710 uur, be
halve des Maandagsochtends en op Zon
en Feestdagen Uitleenen van boeken
van 25 uur en van 79 uur. Woensdag
middag ruilen van kinderboeken.
St. Marthavereeniging Bloemhofstraat
1. Zondags en Woensdags van 810
uur gezellig samenzijn voor Hollandsche
meisjes, die hier geen thuis hebben.
Tel. 11671.
R -K. Arbeidsbeurs voor mannen en jon
gens. Sociëteit „St. Bavo", Smedestr
23. Telefoon 10049. Alle werkdagen
7an 9half 12 uur, s middags van 35
uur, 's avonds van half 8half 9 uur
s Zaterdags alleen van half 1012 uur.
Met de „Helena Mat ia," naar Marken.
Veirtrek Koudenhorn 8.30,
Vertrek naar het Kagcrmeer en Warmond
om 1.30 vanal den Koudenhorn.
Zondag om 2 uur vanal het Z. B. Spaarne
bij Haarl. Dagblad.
PLECHTIGE OPENING EN INWIJDING
VAN HET KOLONIEHUIS „ST. JOSEPH"
TE EGMOND AAN ZEE.
Dat er te Egmond aan Zee iets belang
rijks stond te gebeuren, was Maandag wel
merkbaar.
En dat was ook zoo: immers, was dien
dag het R. K. Vacantie-Koloniehuis „Sint
Joseph" voltooid, nadat eerst vele moeilijk
heden overwonnen moesten worden.
Het heeft lang geduurd eer men zoover'
was en voor dien werd de oude kolonie
aan de Voorstraat gebruikt, die, ware de
liefderijke Carmelitessen van Sittard er, niet
geweest, niet te exploiteeren zou zijn ge
weest door hare gebrekkige inrichting.
Het is zeker wel treffend voor deze zus
ters, nu betere tijdon zijn aangebroken, zij
nu meenen, dat haar taak afgeloopen is.
Het werk in de nieuwe kolonie wordt
voortgezet door de Eerw. Zusters uit Heer
len.
Gister nu werd het nieuwe gebouw inge
zegend door den Bisschop van Haarlem,
Mgr. A. J. Callier zelve. D-ardoor gaf
Z. D. H. wel bliik van zijn hooge erkenning
voor dit werk. Het is de bedoeling van dit
nieuwe Koloniehuis het zwakke kind gele
genheid te bieden zijn gezondheid te her
stellen en zal dan ook het geheele jaar door
geopend zijn.
Het nieuwe gebouw biedt plaats voor 100
kinderen voor zomer- en winterverpleging,
terwijl het verder in de bedoeling ligt in de
duinen Iwee paviljoens te maken, waarin
50 jongens en 50 meisjes kunnen worden
opgenomen voor zcmerverpleging
Gistermiddag 2 uur vond de officieële ope
ning plaats. Overal in het dorp wapperde
ter gelegenheid van dit feest de vlag. Onder
de aanwezigen waren: Deken Rengs van
Alkmaar, verschillende H. H. Pastoors en
kapelaans uit Egmond en omgeving; de
lieercn J. N. Hondrix en A. W. Michels,
resp. waarn. Commissaris der Koningin er,
I'd van Ged. Staten van Noord-Holland;
Burgemeester Wendelaar van Alkmaar; bur
gemeester Eijma van Egmond aan Zee; het
tweede Kamerlid Ch. v. d. Bilt, de heer A.
C. Bos, secretaris van het centraal genoot
schap voor kinder- herstellingsoorden en
Vacantiekolonies en verder verschillende
afgevaardigden van betreffende vereenigin-
gen, De minister van Arbeid was vertegen
woordigd door den inspecteur der volks
gezondheid.
Toen circa kwart over twee Z. D. H. de
Bisschop arriveerden lagen de kinderen der
De Historische tentoonstelling te Beverwijk. Een kijkje in de afdeeling histo
rische gebruiksvoorwerpen.
In de gistêrenavond gehouden vergade
ring van den gemeenteraad van Velsen, is
met algemeene stemmen benoemd tot ge
meente-secretaris de heer M. K. Hoofster-e,
thans hoofdcommies ter secretarie van die
gemeente.
De heer Hofstede, werd den 22sten De
cember 1888 te Stedum (Gr.) geboren. Van
1904 tot 1907 was hij volontair ter secre
tarie van de gemeente Loppersum. In het
laatstgenoemde jaar behaalde hij het diplo
ma cand'daat-gemeente-secretaris.
In 1908 werd hij benoemd tot gemeente
ambtenaar te Middelstun. In het daarop
volgend jaar slaagde hij voor het diploma
Staatsinrichting M. O., waarna hij in tölO
werd benoemd tot adjunct-commies ter se
cretarie van de gemeente Velsen, afdeeling
algemeene zaken, onderwijs en financiën,
welke toen nog in één afdeeling waren on
dergebracht.
In 1914 werd de heer Hofstede benoemd
tot chef-commies van de afdeeling onder
wijs, financiën en belasting, welke afdeeling
later gesplitst werd, zoodat elke tak van
dienst in een afzonderlijke afdeeling werd
ondergebracht.
In 1918 volgde zijn benoeming' tot contro
leur der belastingen, totdat hij in 1922 werd
aangesteld als hoofd-commies.
Naar wij vernemen zal op den 1 ten Oc
tober a.s. in hel K. S. A. gebouw te Bever
wijk een radio-avond worden georgani
seerd ,met uitzending door den Katholie
ken Radio-omroep.
Medewerking zullen verleenen: de Be-
verwijksche Rarmoniekapel en het Bevgr-
wijksch mannenkoor; het Beverwijksch
kwartet, het jongenskoor en het gemengde
kwartet, terwijl voorts medewerking is toe
gezegd door den heer L .Stiens, piano -
leeraar te Wijk aan Duin,
De HqogEerw. heer Deken J. M. Lucas-
sen zal dien avond voor de radio spreken.
Den luisteraars van den K. R. O.' staat
dus weer een bijzonderen avond te vrach
ten.
Onder dit opschrift vinden wij in „Opgang"
een geïllustreerd artikel, dat wij hier laten
volgen:
Wie zich de moeite getroost eens te bla
deren in oude geschriften, waarin de Zaan-
teristieke landouwe, gevoelt de lust in zich
kenners den lof bezingen van hun karak-
opkomen om eens nader kennis te maken
met de Zaanlandsche dorpenrij.
„Er is geen oord in ons vaderland, de
hoofd- en residentiestad uitgezonderd, zóó
beroemd als de Zaanstreek" zegt Dr.
Schotel in zijn uiteressant werkje „Zeden
en gebruiken aan de Zaanstreek."
„Sedert Peter de Groote er zich ophield,
behoort zij tot de wereldgeschiedenis. Geen
vreemdeling, die sedert die 17e eeuw ons
vaderland doorkruiste, of hij bezocht haar, en
gen Nederlander, die zich in den vreemde
bevond, of hij moest er van vertellen. In
meest alle reisbeschrijvingen door Holland
wordt van haar gesproken, schilders brachten
haar op doek, graveurs in koper zij is af
gebeeld in waterverf en chayon, in hout
snede, steendruk en photografie, op behang
sels, schoorsteenstukken en uithangborden,
geweven in damast, gedreven in goud en
zilver, gesneden op bokalen en fluiten; op
tafelborden en tabaksdoozen, met één woord
op allerlei voorwerpen van huiselijk ge
bruik, kunst en sma«k prijkt;
„De zilvere Zaen; nae het bancket genoeml,
„Waeraf de leckerheck door gans dfe waereld
roemt".
Ja, beroemd was deze echt Hollandsche
landouwe, wier rijkdom en welvaart in vroe
gere tijden wereldvermaard was.
Schrijvers noemden haar „het Hollandsche
Peking", een „Chineeche stad", „de wieg en
bakermat der Russische beschaving" en haar
inwoners „de grondleggers van Petersburg".
Zeer oud is deze karakteristieke land
streek, welke ongetwijfeld ook in den te-
genwoordigen tijd nog een bijzonder eigen-
aardigen indruk maakt op den bezoeker.
Bij het begin van onze tijdrekening, aldus
luiden de overleveringen, was de Zaan een
rivier, die bij Leiden uit den Rijn haar oor
sprong nam en bij Petten in de Noordzee uit
mondde. Omstreeks het jaar 867 verzandde
deze mond, waardoor natuurlijk veel meren
en moerassen ontstonden. Weldra werd het
IJ een zeeboezem, en de Zaan scheen uit
de meren in .dien zeeboezem ie stroomen.
Moeilijk valt met zekerheid te zeggen, wan
neer de eerste bewoners in deze streken
gekomen zijn. Ongetwijfeld leefden ook deze
eerste nederzettingen van jacht en vis-
scherij. De Sane of Zaan en de nabijgelegen
meren leverden hun visch; de duinen, welke
dichtbij lagen, hazen en konijnen; de bos-
schen herten, elanden en ander wild.
Op feitelijk toevallige wijze heeft de in
dustrie haar intrede in deze landen gedaan.
I Ten tijde der Wederdoopers kwamen vol-
i gens de „Geschiedenis der Zaanlanden" veel
i Doopsgezinden in deze streken. Daar ieder,
die in Westzaanden en Crommenye (Krom
menie) kwam te wonen, vrij zou zijn volgens
Ie bestaande privilegiën en men hier ook
niet was gebonden aan de gilden, maar vrij
zijn handwerk mocht uitoefenen en zich
mocht vestigen, kwamen ook vluchtelingen
uit Frankrijk naar de Zaanlanden,, vonden
hier een wijkplaats, en wel voornamelijk te
Krommenie. Met hun nieuwe godsdienstleer
brachten zij een nieuwen tak van bestaan,
de linnenweverij, waarmede het zeildoek
maken gepaard ging. In het jaar 1597 waren
er reeds 31 weverijen in die gemeente.
Het is echter vooral de zeevaart, die de
Zaanstreek bloeiend en welvarend heeft
gemaakt.
Weldra zeilden de schepen naar Lissabon
Genua en zochten later zelfs Indië op om
kruidnagelen, peper en foelie te halen.
Het spreekt vanzelf, dat de scheeosbouw
hier ten nauwste verband mee hield. Bouwde
men aanvankelijk de schepen te Amsterdam
en De Rijp, weldra verrezen in de Zaan
eigen werven, welke een groote beroemd
heid zouden krijgen.
Met den scheepsbouw £ing de vooruit
gang van andere takken van nijverheid hand
aan hand; kuiperijen, touwslagerijen. smede
rijen, blokmakerijen, houtzagerijen, alles
bloeide er door.
Vooral het houtbedrijf bracht leven en
welvaart, zoodat men in het jaar 1727 alleen
in de bannen Oost- en Westzanen 250 hout
zaagmolens telde. Oostzaan telde reeds in
het begin der 17e eeuw niet minder dan
honderd linnenblcekerijen. welke aan duizend
menschen werk verschaften.
Een bron van algemeene welvaart hadden
de onderscheidene dorpen in de Zaanstreek
gemeen, namelijk: de zoogenaamde Groen
landsvaart. Men zorht in het hooge Noor
den, den walrus, walvisch en rob.
Niet te verwonderen, dat deze beroemde
Groenlandsvaart op verschillende wijze ver
eeuwigd is geworden,
In de kantoren der handelaars hingen de aangelegd in den stijl der groote tuinen en
kaarten der Noorsche gewesten bij die deri buitenplaatsen ten tijde van Lodewijk XIV.
landen op welke men negotie dreef, en dien- Daarnaast trokken vooral vroeger de aan-
den er walrus- en narvaltanden soms tot dacht de zoogenaamde kralen- en beelden
versiering. De huiskamers prijkten met tuinen; de eerste voorzien van veelkleurige,
schilderijen, tafereelen uit de visscherij voor- met kostbare kralen ingelegde perken,
stellende, evenals menig reeder destijds zijn Van deze siertuinen zijn slechts zeer en-
koopvaarders liet albeclden. j keie in de Zaanstreek en omliggende dorpen
Tafeltjes en koffie- en theebladen werden) overgebleven. Langzamerhand heeft de Zaan
evenzeer met voorstellingen wi de visscherij' een ander cachet gekregen en heeft de mo-
beschilderd. De huismoeders toonden u in
haren schat van porselein, kopjes en scho
teltjes met dezelfde tafereelen, «venals het
Delftsche aardewerk er mede prijkte.... De
kaakbeenen van het monster der wateren
dienden in de weide het rund tot wrijf
palen!
Schatten werden in die jaren door de
Zaanlanders verdiend, welke dan ook niet
nalieten hun huis weelderig in te richten.
Vermaard waren bij de rijkgeworden Zaan
landers vooral de zoogenaamde „pronkka
mers", die aan de voordeur grensden, en
doorgaans gesloten bleven.
Het spreekt wel vanzelf, dat de rijkdom
men der Zaanlanders ook lot uiting kwamen
in de kleedij, vooral van de vrouwelijke
sekse.
De talrijke rijke mannelijke bewoners aan
de Zaan, waaronder vele Doopsgezinden,
bleven uit hoofde van hun kerkelijke ge
zindte voorloopig hoogst eenvoudig in klce-
ding, maar bij het vrouwelijke geslacht uitte
zich in kleedij cok al de Fransche invloed.
In de eerste plaats bezat zij als versiering
het keurige „tuigje", een verzameling van
uivcien ketentjes aan een zilveren haak
gehecht waaraan een zilveren schaartje,
mesje, naaldekoker en and^r vrouwentuig,
dat zij met een satijnen band of riem om
den middel op zijde draagt en zoo glad en
zuiver houdt als de tuigjes waarvan Bre-
dero zong;
„De meysjes var: de Vecht en van den
Vinkebuurt
Die hadden haar tuichjes te wongderlyck
schuurt".
Het was in die dagen van welvaart en
grooten rijkdom, de „gouden eeuw", dat
Czaar Peter naar de Zaanlanden kwam.
Op Zondag 18 Augustus 1697, 's morgens
zes uur zag de Zaanlander Gerrit Kist een
prachtig uitgedoste Keulsche aak den
Voorzaan opvaren. Eensklaps hoorde hij
roepen: „Smid, smid!" Kist roeide naderbij
en zag tot zijn groote verbazing den mach
tigen Czaar aller Russen. Het toeval wilde,
dat Kist als smid aan boord van een koop
vaarder in Rusland den Czaar had ontmoet
en gesproken..
De vreemde kennismaking op den Voor
zaan in den vroegen Zondagmorgen had het
gevolg, dat Kist een gedeelte van een hou
ten huisje te Zaandam, dat zijn eigendom
was, voor den machtigen heerscher beschik
baar stelde.
Een paar dagen later werkte de Czaar
reeds onder den naam van Pieter Michael
of als eenvoudig werkman op de werf van
I.ijrfst Teeuwisz. Rotge.
Later, toen hij algemeen als Czaar Peter
de Groote bekend werd, kwam hij in aan
raking met den aanzienlijken koopman Calff,
die hem vorstelijk onthaalde en alles liet
zien, wat de belangstelling van den voor
namen bezoeker kon opwekken. Na zijn
vertrek naar Rusland bezocht de Czaar in
Maart 1717. nu in gezelschap van de
Czarina, andermaal den heer Calff. Toen hij
met zijn gastheer een kerk bezocht, vroeg
de gebieder inlichtingen wat men nu eigen
lijk leeraarde, waarop de heer Calff kort en
bondig sprak:
Op den zoogenaamden Dam te Zaandam
..Denk wel, spreek wel, en doe wel. Amen!"
herirnert een fraai standbeeld aan het voor
name bezoek.
Te midden van een der oudste, meest
typische stadswijken, het Krimp geheeten,
vindt ge de woning bewaard, waar eertijds
de voorname scheepsbouwer verblijf hield.
Bij de eerste beschouwing van het zooge
naamde „Czaar Peterhuisje" bemerkt ge niet
veel van de eenvoudige houten woning.
't Kleine, eenvoudige vertrek is namelijk
geheel ingesloten door een sierlijk modern
bouwwerk, hetwelk het huisje behoedt voor
verzakking, het beschermt tegen den invloed
van vocht en beveiligt tegen brandgevaar, dat
niet buitengesloten W3S door de aangren
zende houten woningen. Hier treft men nog
aan de ouderwetsche stoeltjes, de zware
tafel, die nog wel duizend jaar kan worden
gebruikt. In gindschen hoek ziet ge Peter's
brandkast, en terzij van de opening naar 't
bijvertrek neemt ge een kijkje in de bed
stede, waar de groote Rus zich. na ver-
moeienden dagtaak, ter ruste legde.
Wie de Zaanstreek echter goed wil lee
ren kennen, make niet enkel een wandeling
langs de bloeiende Zaanlandsche dorp~n,
maan dient een tochtje te ondernemen lnags
de schilderachtige, drukbevaren Zaan.
"Vooral van den waterkant bekeken krijgt
men een schitterenden indruk van deze
eigenaardige dorpentrits. Dan bemerkt men
nog duidelijk de aardige tuinen en koepels
uit vroegeren tijd, welke de houten wonin
gen geheel of gedeeltelijk omringen, en van
den openbaren weg of de rivier door een
houten hek of heg zijn gescheiden.
Deze tuintjes zijn versierd met bloemen
->n tot allerlei figuren geknipte of gefat-
ceneerc'.e pajmstruiken.
Al deze tuinen met koepels zijn destijds
De viering van den verjaardag van H.M.
de Koningin.
De wereldvlucht van de „Pride o!
Detroit". Een tusschcnlanding te Belgrado.
Nederlands handelspolitiek. De R.K. Ned.
Boeren- en Tuindersbond zal een adres
richten tot den ministerraad, waarin wo-dt
aangedrongen op onverwijlde voorbereiding
van een dubbel tarief van uitvoerrechten.
De 13e Diocesane Haarlemschc Liturgi
sche Dag te Alphen aan den Rijn.
Het
gres.
11e Internationaal architectcncon-
Na het noodlottig ongeluk met de H.-N.
A. D. U. Wat Ecgclsche vakiui ervan zeg
gen.
De moord op den mijnwerker te Heer
len; de verdachte heeft een bekentenis
afgelegd.
Nadere bijzonderheden omtrent den tra-
gisefcen brand te Roermond. Verdachte
omstandigheden. De coiffeur M. is gear,
resieerd.
Resultaten van het onderzoek der raads
commissie te Weesp inzake de schorsing
van den directeur der gasfabriek, aldaar.
De Koninklijke Familie is van haar Noor
sche reis in de Residentie teruggekeerd.
Levine zal ihans met den Engelschen avia-
teur Hinchcliffe den Oceaan per vliegtuig
oversteken.
Doodeliik auto.ongeluk aan de Klever
laan te Haarlem.
De Internationale Persconferentie is be
sloten.
Op het congres der Interparlementaire
Unie te Parijs werd de mctle Magnetti
(schending neutraliteit België) vervangen
door een verklaring van den vorzzitter.
België is wederom tol de Unie toege
treden.
Begin September zal Sjantoeng doo-
Japanners wordenx ontruimd.
Cbineesche zceroovers plunderen een
schip.
Barometerstand 9 uur v m 773. Stilstand,
Hoogste barometerstand 776.4 m.M. te
Karlstadt.
Laagste barometerstand 754.2 m.M. te
Reykjavik.
Xerwachting: Zwakke tot matigen N.O.—
Z.O.-wind, licht tot half bewolkt, mogelijk
ochtendnevel, droog, behoudens geringe
kans op onweer, weinig verandering in tem
peratuur.
derne tijd veel genivelleerd. Evenwel be
merkt men bij een doorwandeling langs de
Zaandorpen nog talrijke oude koopmans
huizen, in bijzonder eigenaardigen, smaak-
vollen stijl opgetrokken, getuigende van de
weelde der oude Zaanlanders. Doch den.
boventoon voeren thans de machtige fabrie
ken, waar de machines en motoren rusteloos
gon-.cn en staripen en het lied zingen van
den machtigen arbeid, Het oude, het pitto
reske gaat hoe langer hoe meer verloren. De
meeste draaiende moler.s zijn reeds wegens
ouderdom afgebroken of door brand vernield
en maken plaats voor enorme fabrieken en
pakhuizen.
Toch blijft de Zaanstreek een eigenaar
dige landouwe, een karakteristiek deel van
ons vaderland, dat een bezoek van landge
noot en vreemdeling ook nu ten volle
waard is.
Toen Dinsdagmiddag de tram, die om
1.25 uur te Zancfvoort moet aankomen, de
eindhalte naderde, stak de 23-jarige mej. T.
B uit Apeldoorn haar hoofd buiten een
raam. Zij kwam toen in botsing met een
mast van de electrische geleiding. Zij zonk
bewusteloos neer en werd door medereizi
gers opgenomen, die haar bij aankomst
van de tram in het wachthuisje brachten.
Direct werd dr. Willemse gewaarschuwd,
die haar terstond levensgevaarlijk achtte
en onmidellijke opname in een zicken-
inrichling noodzakelijk vond Per auto van
Mathot, die telefonisch gewaarschuwd was
en in 25 minuten aanwezig was, werd zij
naar het Diaconessenhuis te Haarlem over
gebracht.
HET OVEREDEN KIND.
Hel kind, dal te Zandpoort met een auto
werd overreden, is neg steeds in bewuste-
loozen toestand.
