Buitenlandsch Nieuws,
Kamer No. 19
RADIO-OMROEP.
FEUILLETON.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT,
^erde blad. Zaterdag 15 October 1927
GEM. BUIT. BERICHTEN.
KUNST EN KENNIS
Oudheidkundige vondsten.
RADIO-NIEUWS.
Toezicht op den radio-omroep
in Denemarken.
Kortegolf-stations.
ri£MENGD NIEUWS.
Luxe spoorboekjes.
T„0hneHkiiZeerden ee"
S9
De opvolger van Rakowski.
v PARIJS, I4 Oct. (V. D.) De tot opvolger
pan Rakowski als Russisch Ambassadeur te
ltari's. benoemde gezant te Tokio Dowga-
£Wski, was vroeger, evenals de voormalige
övjet-Ambassadeur te Parijs Krassin, elec-
^r°technisch ingenieur. In deze hoedanigheid
pas hij geruimen tijd Volkscommissaris voor
°sterijen en Telegrafie. Dowgalewski is nog
j echts korten tijd diplomaat; eerst in den
°°P van dit jaar volgde hij Kopp als gezant
Tokio op. De officieuze „Petit Parisian"
««houwt het feit, dat een uitwisseling tus
sen Dowgalewski en Rakovski zal plaats
e°ben, als een aanwijzing, dat Tschitscherin
.0°Jnemens is moeilijkheden van binnen-
a"dsch politieken aard te omzeilen,
e ministerraad is de goedkeuring gun-
I gezind van de benoeming van Dowga-
j^vsky als gezant, ter vervanging van Ra-
P°wsky, waarom de regeering van Sovjet-
verzocht heeft. Een officieele
jeslissing zal worden genomen bij de
pCrugkomst van Briand, die hedenavond te
gaj"ijs moet terugkeeren. Zij zal direct door
riand aan Moskou worden medegedeeld.
De hervatting van de Par
lementaire werkzaamheden.
PARIJS, 14 Oct. (V. DJ Hedenochtend zal
"ader voorzitterschap van den President der
■^Publiek Doumergue op het Elysée een
«langrijke Ministerraad worden gehouden,
,lc zich meer in het bijzonder zal bezighou-
,en met de bespreking van kwesties, ver-
and houdende met de hervatting van de
j?arlementaire werkzaamheden. Aangezien
e rapporten inzake de begroolingen der
«■■schillende departementen nog niet gereed
en de Radicaal socialistische partij van
1 30 October haar Jaarlijksch Congres
°udt, zal de bijzondere Kamersectie waar-
"«hijnlijk op 3 November bijeenkomen.
Frankrijk's onderhandelingen
met de Ver. Staten.
Bokanowski, de Fransche minister van
■handel, gaf te kennen, dat het meenings-
Verschil in de commercieele onderiiandelin-
tusschen Frankrijk en de Vcreenigde
blaten op weg was naar een schikking.
De typhus in Duitscbland.
Het totaal aantal typhusgevallen in het
"■"strict Münste'berg bedraagt 130. Er zijn
D patiënten overleden en 30 hersteld, zoo-
"at het aantal thans tot 80 is gedaald.
Spionnagecomplot.
Haar de bladen melden is in Letland,
"Oor de inbeslagneming van documenten
Popens de werkzaamheid der Gpoe in dat
'and, een uitgebreide spionnageorganisatie
Ontdekt, welke werkte voor de Sowjetre-
Seering. Er zijn 23 personen gearresteerd,
Y°ot het meerendeel Letsche grensbewa
kers en spoorwegbeambten.
De Duitsche taal In Zuid Tirol.
Volgens een bericht van de „Innsbruc-
ker Nachrichten" heelt de prelect van Bo-
len aan alle burgemeesters in zijn district
Pen rondschrijven gericht, waarin wordt
medegedeeld, dat in het vervolg alle op
schriften, advertenties bekendmakingen,
dienstregelingen, naamborden enz. in het
Duilsch verboden zullen zijn.
Mot ingang van 1 October zal in alle
Volksscholen in de provincie Bozen alleen
"et Italiaansch als voertaal dienen.
De leden van het Internationaal
Arbeidsbureau te Berlijn.
BERLIJN, 14 Oct. Hedenmiddag heeft
de Rijkspresident de leden van den Be
stuursraad van het Internationaal Arbeids
bureau op een thee ontvangen.
Staking in de Berlijnsche hout-
industrie.
BERLIJN, 14 Oct. Tijgevolge van loon-
geschillen zijn heden ongeveer 18.000 arbei
ders, werkzaam in de Berlijnsche houtindu
strie, in staking gegaan.
De schoolwet.
In den Duitschcn rijksraad stemden Beie-
ifn' Anhalt, Older.burg, Thuringen, Hessen,
Hamburg, Bremen, Lübeck, Mecklenburg
bchwerin, Wurtemberg en de Pruisische pro
vincies behalve Berlijn en Saksen tegen het
rijksschoolontwerp.
De rijksraad had te beslissen over het
commissievoorstel, dat rekening had gehou
den mei wijzigingsvoorstellen van Pruisen.
Verschillende voorstellen, om het oor
spronkelijke regeeringsvoorstel te herstellen,
zijn geleidelijk alle verworpen.
Met de verwerping Van de schoolwet door
den rijksraad is de zaak niet uit. De rijksre-
geering zal, naar vernomen wordt, haar oor
spronkelijk ontwerp aan den rijksdag voor-
Vggen, cn daarbij mededeelen, dat de riiks-
raad dat ontwerp heeft afgewezen. Een
zelfde gang van zaken heeft dit jaar plaats
gehad bij de suikerreebten. Niettegenstaande
verwerping door den rijksraad heeft de rijks
dag het ontwerp toch aangenomen ,waar de
rijksraad zich bij neerlegde.
Quirinaal en Vaticaan.
Schrijvende over de „Romeinsche quaestie"
Verklaart de Osservatore Romano, het or
gaan van den Heiligen Stoel, dat het niet in
ziet, waarom Italië niet den toestand in het
«even zou kunnen roepen, waaraan de kerk
dehocitc heeft voor de uitoefening barer
geestelijke functies in de wereld! Deae
quaestie, voegt het blad er bij, gaat alleen
Italië aan en de vreemde mogendheden heb
ben slechts in den gebruikelijken vorm akte
te nemen van hetgeen Italië in overleg met
den Heiligen Stoel zou vaststellen.
In politieke kringen in Italië wordt het
niet onwaarschijnlijk geacht, dat een volle
dige overeenstemming inzake de oplossing
der Romeinsche quaestie aanstaande is.
Tsjecho-Slcwakije en het Vaticaan.
Volgens een bericht uit Praag, is het con
flict tusschen Tsjecho-Slowakije en het
Vaticaan definitief bijgelegd. De nuntius
Marmigi zal nog in deze maand naar Praag
terugkeeren.
De stabilisatie in Pelen.
WARSCHAU, 14 Oct, Het staat nu
vast, dat de onderstaatssecretaris van
financiën, te Washington, Dewey, tot finan
cieel adviseur der Poolscbe regeering, zal
worden benoemd.
Nieuwe aardschokkeu in Oostenrijk.
In het plaatsje Schwaclorf werden gister
avond nieuwe aardschokken waargenomen.
De eerste trilh'ngen die Ie 18.15 uur begon
nen, war envrij zwak, doch de tweede schok,
te 20.45 overtro! de voiigen aanzienlijk in
kracht. In paniek vluchten de bewoners de
huizen uit en brachten, ondanks hevige
koude, den nacht buiten door
Een aanslag op Tsena Bey
De Albaneesche gezant, Tsena Bey, die
tevens gezant te Belgrado is, werd, in een
café te Praag, het offer van een aanslag.
Een 17-jarige knaap, naar verluidt, een
Macedoniër, liep, toen de gezant in de
gaderobe zijn jas wilde halen op hem toe en
loste, in zijn onmiddellijke nabijheid, een
revolverschot op hem. De gezant zakte in
elkaar. Het publiek wierp zich op den dader
en leverde hem aan de politie over. Tsena
bey werd naar het ziekenhuis overgebracht.
Nader wordt geseind:
Tsena bey is, tijdens de overbrenging naar
het ziekenhuis, overleden.
Een wetsontwerp tot bcvorderirg
van het diamant iijpen in de Unie.
De graaf van Athlone, de Britsche hooge-
commissaris, die zich bij de opening van
het parlement der Zuid-Afrikaansche Unie
bezig hield met de komende wetgevende
maatregelen, stelde de wederindiening in
het vooruitzicht van generaal Hertzogs in-
landerswetten en van een wetsontwerp, dat
uitvoering geeft aan de overeenkomst lot
het bevorderen van het diamantslijpen in de
Unie op groote schaal.
Een waarschuwing van Coolidge.
Gemeld wordt dat President Coolidge
door een te Pittsburgh gehouden rede eenig
opzien gebaard heeft me', de verklaring,
dat het Amerikaansche volk zich niet langer
met het probleem dient bezig te houden
hoe men een nog grootere mate van maat-
schappelijken welstand kan bere ken. De
bes'aansquaestie van het volk heeft tot
zwaartepunt de vraag hoe het in de toe
komst zijn reeds bereikte welvaart zonden
teruggang cf bui ensporigheden het best
zal kunnen behouden.
De Amerikaansche arbeider, zeide Coo-
'idge, heeft reeds een zekeren welstand
bere'kt, zoodat voor het oogenblik geen
ernstige conflicten tusschen kapitaal en ar
beid te verwachten zijn.
De burgeroorlog in China.
Twee divisies van he' Sjansileger, die
werden u'tgezonden om de verbindingslinies
der Noordelijken te harcelecren, zijn aange
komen op een punt op twintig mijlen af-
stands van Peking, doch tfroote afdeelingen
versterkingstroepen der Noorde'iiken zijn
uitgezonden om hen terug te drijven.
Vernomen word', dat volgens te Londen
ontvangen officieele berichten uit China
bet hoofdkwarl'er der Noordelijken te
Moekden zegt, dat dezen Hoeailoe ten Zui
den van Peking hebben veroverd. Hieraan
wordt toegevoegd, dat de troepen uit S'rnsi
Ka'gan zouden hebben ontruimd. Al deze
berichten wekken de gedachte, dat het
leger van Sjansi zware nederlagen lijdt.
Een Kozfkkenopstand" in Koeba?
Naar de particuliere correspondent van
„L'Interansigeant" uit Kopenhagen bericht,
is er een ernstige militaire opstand uitge
broken onder de kozakken in Koeba, ge
legen aan den Noord-voet van de Kauka-
su.s. De opstandelingen weigeren om nar."
hun regimenten terug te koeren. De Cepoe
heeft talrijke troepen gezonden om den op
stand te onderdrukken.
Een tweede telegram maakt melding van
het feit, dat in Siberië (Omsk, Jakoetsk en
'rkoetskl talrijke executies worden voor-
be-eid. De Sovjets bewegen, dat zij eer
monarchistisch complot hebben ontdekt, dat
door Franschen en Engelschen was Op touw
gezet. Talrlke personen zün gearresteerd.
Als gevolg van deze laatste provocatie-
affaire zijn onder anderen drie tsaristische
officie-en gearresteerd, waarvan beweerd
wordt, dat zij de hoofd-aanleggcrs van het
complot zijn.
EEN NIEUWE GROOTE RIJNSTOOMBOOT
IN AANBOUW.
Op de werf te Keulen wordt momenteel
een nieuwe groote salonstoomboot gebouwd,
welke den volgende! zenier door de Neder-
landsche Stoombootreederij voor het snel
verkeer in gebruik zal genomen worden. Zoo
als men weet, is dit één van de twee beken
de maatschappijen, welker booten de ook in
Holland zoo populaire Rijtochtjes maken.
In tegenstelling met dc „Küln-Düsseldorfer",
welke uitsluitend het Duitsche gedeelte be
vaart, beginnen de booten van eerstgenoem
de maatschappij hun reis te Rotterdam Het
schip wordt volgens de beproefde methode
als raderboot gebouwd en wordt 79 M. lang,
dus nog 3 M. langer, dan de onlangs ge
bouwde stoomboot „Vaterland' van de
„Köln-Düsseldorfer'welke overigens voor
het nieuwe eender in te richten schip als
voorbeeld heeft gediend. Deze nieuwe Rijn
kolossus zal worden uitgerust met een
stoommachine var 800 P.K.
FRISSCHE LUCHT IN DE BERLIJNSCHE
VERVOERMIDDELEN.
De FleUner Ventilator.
Tot nu toe had men, wanneer de wagens
van een der openbare verkeersmiddelen te
Berlijn overvol raakte, te lijden van de be-
nauwde lucht; momenteel worden bij alle
verkeersondernemingen proeven genomen om
de wagens goed te ventileeren Er worden
op de daken van de voertuigen overdekt:
schroefvleugels volgens hef systeem Flett
ner aangebracht welke gedurende den rit
door de luchtzuiging in beweging worden
gebracht en daardoor voortdurend frissche
lucht in den wagen brengen. De ervarin
gen, welke men hie-bij heeft opgedaan zijn
van dien aard, dat binnenkort de verschil
lende middelen van verkeer er mee zullen
worden uitgerust.
MUSSOLINI EN HET KATHOLICISME.
Van katholieke zijde wordt meermalen
de waarschuwing gehoord, dat men zich
niet mag overgeven aan een voorbarig op
timisme cm het feit alleen, dat Mussolini
het Atheïsme uit de scholen verbannen
heeft en de Katholieke Ke-k veroorloofde
God en Zijn wet daar weer in te voeren
Want met deze toelating verleent hij de
Katholieke Kerk geenszins het recht het
Evangelie te onderwijzen; integendeel, hi;
meent daarmee de Kerk tot een waardevol-
len factor van het politieke staatssysteem
te maken. Zou hij ontdekken, dat dit on
derricht nadeelig is voor de belangen van
den staat, dan zou hij zijn verlof onmid
dellijk intrekken. Om de ware gezindheid
van Mussolini tegenover het Katholicisme
te leeren kennen, moet men poolshoogte
genomen hebben van zijn philosophic. Een
van haar gronddwalingen is de meening
dat het individu geen andere richtsnoer
heeft, dan die welke de Staat hem toekent.
Deze meening is in tegenspraak met de
leer van de Katholieke Kerk, die ieder
mensch zekere rechten toekent, hem door
zijn Schepper verleend en die als zijn „na
tuurlijke rechten" erkend moeten worden.
Zoo bezit ook de Kerk zekere rechten, die
zij van haar Stichter ontvangen heeft en
die niet afhankelijk ziin van de welwillend
heid van den Staat. Waagt een Staat het
deze rechten aan te tasten of te vernieti
gen, dan gaat hij zijn rechtmatige bevoegd
heid tc buiten. Van meet af moet men tegen
deze meening verzet aanteekenen, wil men
hel kwaad, dat er uit voortvloeien kan,
voorkomen.
TWEE GEWEZEN KAMERLEDEN VOOR
EEN MILITAIRE RECHTBANK.
Volgens bericht uit Rome aan de „.Daily
Telegraph" is een speciale militaire recht
bank bijeengeroepen tot het behandelen
van de zaak van twee vroegere Kamerle
den, Molinelü en Innamorati, leden van de
communistische partij, ee-slgenoemde als
redacteur van het socialistisch-communis-
tisch blad „Unita", Riccardo Ravagnani, en
zes andere z.g, communistische agitators.
Al deze personen werden tegen het eind
van het vorig jaar te Rome gearresteerd,
beschuldigd dat zij in het geheim commu
nistische agitatie bedreven en tegen de
fascistische regeering samenzwoeren.
Molinelli en Innamorati waren vooraan
staande extreme socialistische of commu
nistische leiders tijdens de dogen der bolsje
wistische agitatie in Italië en bekende figu
ren in de Kamer. Zij bleven ongemolesteerd
te Rome, totdat verdenking tegen hen rees,
dat zij steun verleenden voor' clandestiene
anarchistische pamfletten, die in Rome
werden gedrukt en waarvan de politie het
vorig jaar twee opslagplaatsen ontdekte.
De woningen der vroegere Kamerleden
werden doorzocht en volgens de politie
werd daarbij het bewijs gevonden, dat zij
geld hadden verschaft voor de anarchisti
sche pers en de door haar verspreide pam
fletten, welke bekend maakten, dat een
anti-fascistische revolutie aanstaande was,
gepaard gaande met een algemeenc staking
in heel Italië, muiterij en desertie in het
leger, en de naderende val van de regec-
ring van Mussolini. De zaak is Donderdag
begonnen.
DE PROEF OP DE SOM.
De regecring van de Zuid-Amerikaansche
republiek Chili had voor eenigen tijd terug
getracht de communistische kwestie op te
lossen door de communisten naar het eiland
van Robinson Crussoë te transporteeren,
waar zij in volle vrijheid hun theorieën in
daden konden omzetten. De President der
Republiek, Tanez, publiceerde echter
langs het volgende bericht: „Zes maanden
geleden zonden wij een groep communis
tische leiders naar het eiland Juan Fer
nandez om er een onderzoek in te steil"1-
Ofschoon wij vroeger de communisten met
hun families lieten vertrekken, ofschoon
wij hun gereedschappen, huizen en al bet
noodige gaven om hun in staat te stellen
hun plannen zonder toeven te kunnen ver*
weeenlijken, verlangen alle communiricn
dringend weer terug te keeren Wii hebben
ze den 18cn September, verjaardag der on
afhankelijkheidsverklaring van Chili, terug
laten halen en zij beweerden blij te riin
weer onder een gewonen bestuursvorm 'e
kunnen leven."
DE EERSTE VROUWELIJKE REISLEIDER
IN DUITSCHLAND.
Tot nu toe kende men in Duitscbland
slechts mannelijke gidsen. Nu en dan hebben
ook eenige steden, zooals bijv. Keulen. da"
mes in dienst genomen om gezelschappen
rond te leiden door musea en andere be
zienswaardigheden. In Amerika daarentegen
laten de groote reisburéaux reeds sedert
eenigen tijd de gezelschapsreizen door vrou
welijke „guides" leiden. De goede ervarin
gen, welke men in de Nieuwe Wereld met
dit systeem heeft opgedaan, hebben het Mit-
teleuropaische Reisebiiro (MER) aanleiding
gegeven om ook voor de MER-gezelschaps-
reizen eenige vrouwelijke reisleiders in
dienst te nemen.
De eer, het eerst het nieuwe beroep van
reisleidster te hebben uitgeoefend, komt toe
aan Mej. Ilse Brösicke, een Berlijnsche. Zij
heeft al meerdere gezelschapsreizen, gedeel
telijk ook met Amrikanen, door verschei
dene landen van Europa geleid, en naar wij
vernemen, lieten de aan mej. Brösicke toe
vertrouwde reizigers zich gaarne door deze
jonge, elegante dame leiden, en ook de leid
ster zelf stond met de zeer uiteecloopende
reisgezelschappen op besten voet.
EEN SENSATIONEELE ERFENIS-
GESCHIEDENIS.
De justitieele autoriteiten te Boedapest
hebben het de laatste dagen druk met een
buitengewone erfenis-aangelegenheid.
In 1919 is een grootgrondbezitter Ladis-
laus Ungvary gestorven, die een vermogen
naliet van ongeveer 300 milliard kronen.
Tusschen de erfgenamen ontstonden talrijke
processen, welke eenigen tijd geleden ge
ëindigd zijn.
Thans is tegen een deel van de erfgena
men een aanklacht ingediend wegens om-
Icooping, verraad en aansporing tot bedrog.
Tn verhand daarmede is nu een onderzoek
ingesteld tegen een vertegenwoordiger van
een der partijen in de processen, den oud
minister Ferdinand Berolak, verder tegen
een oud-afgevaardigde van de Nationale
Vergadering, tegen een rechter en tegen
een ministerieel ambtenaar, terwijl bij al die
personen huiszoekingen zijn gedaan, waarbij
lokumenten in beslag werden genomen,
welke betrekking hebben op die processen.
Arrestaties hebben tot dusver niet plaats
gehad.
Als bijzonderheid wordt vermeld, dat den
oud-minister indertijd bij het einde van het
proces drie en een half milliard werden toe
gewezen als aandeel in de proceskosten.
EEN ROEKELOOZE DAAD.
Eenigen tijd geleden hebben wij gemeld,
dat de General Steam Navigation Cy. te
Londen zich voor de rechtbank te verant
woorden had wegens het vervoeren van te
veel passagiers op een harer schepen. Den
3en Augustus j.l., den dag na Bank Holiday,
had het pleiziervaartuig „Eagle dezer maat-
chappij te Margate 641 passagiers méér aan
boord genomen dan wettelijk is toegestaan,
zoodat de vaart ernstig gevaar opleverde
voor de passagiers, temeer daar er niet vol-
'oende reddingsgordels aanwezig waren. Op
den bewusten dag bevonden zich 2010 passa
giers aan boord.
Uit het verhoor bleek, dat de maatschap
pij, die reeds gedurende bijkans honderd
;aren den dienst der plcziervaarten naar
Margate en Ramsgate onderhoudt ,niet uit
winstbejag had gehandeld, toen zij te veel
passagiers had ingescheept. Het was slechts
geschied ten gevolge van de slecht georga
niseerde controle. De menschen drongen te
veel op en het personeel was niet bij machte
geweest den stroom tegen te houden.
De rechter verklaarde, dat de maatschap
pij een ontzettende roekeloosheid had ge
toond en een groote verantwoordelijkheid
op zich had geladen. Wegens haar onberis
pelijk verleden echter veroordeelde hij haar
tot een boete, die niettemin toch nog 105
pd. st. bedroeg.
SCHILDERIJEN GEVONDEN.
In het paleis, dat de oud-adclüjke Spaan-
sche familie Irivorreu sinds drie eeuwen
te Peru bewoont, werden onlangs drie mees
terwerken van Murillo en van Dijck ontdekt.
-De schilderij van Murillo stelt den H. Joseph
Voor met het Jezuskind. Volgens aanteeke-
ningen in de kroniek der familie werd het
voor 300 jaar door den Markies de Villafuerta
et de Ia Fuenta op een reis naar Spanje en
Vlaanderen van den kunstenaar zelf ge
kocht.
Van de twee schilderijen van v. Dijck stelt
het eene Magdalena voor, die haar juwee-
len onder de armen verdeelt en het andere
de aanbidding van het gouden kalf.
Een Engelsche kenner heeft de waarde
van de drie meesterwerken geschat op
250.000 Engelsche ponden.
De October-aflevering van „De Maasgouw"
deelt het volgende mede:
Aan den heer Léon Leysen te Cadier en
Keer is het te danken, dat aldaar een tot
dusver onbekende neolitische werkplaats
werd ontdekt. Eenige bekapte vuursteenen,
welke hij in het Kecrder bosch had verza-
zameld, gaven te kennen dat er een werk
plaats moest zijn geweest. Hij bezocht het
terrein met den conservator van het Pro
vinciaal Museum van Oudheden en men trof
er dezelfde afvalhoopen aan als in de bos-
schen van Ryckholt en Sint Gertru. Het is te
hopen, dat men spoedig, in overleg met den
eigenaar, een systematisch onderzoek zal in
stellen. Daarbij zal dan kunnen gerekend
worden op de medewerking van den heer
Léon Leysen, die onmiddellijk bereid was
alvast zijne bewerkte vuursteenen aan het
Museum af te staan.
Tegen het einde van de maand Augustus
werden door dr. Beckers opgravingen ver
richt te Gulpen op het terrein, waar in 1922
Lij de grondv/erken voor den tramaanleg
«en groot aantal Romeinsche voorwerpen
voor den dag waren gekomen. Het resultaat
was, dat geen Romeinsche graven werden
aangetroffen, doch wel de fundeeringen van
een Romeinsch gebouw.
Te IlükhovenRoosleren is op een perceel I
Loi3wla"d c°n oud fondament ontdekt. Fotjj
bestond uit Maassteenen en was met kallc-
mortel zeer massie. opgen.Jtseld. Ook was
eenig aardewerk ter plaatse verzameld. Bij
een bezoek, dat twee leden van het Genoot-j
schap met den berichtgever aan de vind
plaats brachten, bleek het, dat de fundee-
ringsmuur niet afkomstig was van een Ro
meinsch gebouw. Het was van veel lateren
datum evenals de gevonden scherven, welke
ten hoogste uit de 16de eeuw konden dag-
teekenen.
In verband met het feit, dat de omroep
in Denemarken thans een staatsbedrijf
wordt, is een commissie van toezicht op
de programma's, bestaande uit vertegen
woordigers van de overheid, pers, radio
firma's en omroepvereenigingen, benoemd.
Het bekende Amerikaansche kortgolf-
station 2 XAD, heeft zijn golflengte van
22.02 in 21.96 M. gewijzigd. Het Engelsche
B.B.C. kortegolfstation 68W, zal niet een
energie van ca. 25 k\v. werken, op een
golflengte van ca. 24 M.
HIER, HUIZEN, HOLLAND
Dit zal dan binnen enkele dagen door den
aether daveren! En hetzij met het eenvou
digste „éénpittertje," dan wel met de meest
volmaakte „Super hyterodyne" opgevangen
ieder zal, bij 't hooren ervan weten, dat daar
„eigen volk" roept.
En we zullen liet Katholieke leven en cul
tuur, middels eenige instrumenten, onze
huiskamer binnenhalen. Vernuftig, cultureel,
opvoedend!
„Hier, Huizen, HollandV' roept bij ons het
besef op van machtig Katholiek gebeuren,
schoon nog niet geheel volbrachte energie.
Immers, er zal binnen enkele dagen uitge
zonden worden, inderdaad, doch is hiermede
tegelijk de eindpaal bereikt van financieele
zorgen?
Verre van dat!
Dat beteekent dus, dat de zorgen nu dub
bel worden. En financieel, en voor het samen
stellen der programma's.
Of het dan nu weer om uw beurs te doen
is? Ronduit, Ja!
Maarop een geheel andere, dan de
gewone wijze.
We kunnen ons voorstellen, dat het tel
kens en telkens, door denzelfden persoon
hameren op hetzelfde aanbeeld der financiën,
ten slotte hen, wie gevraagd worden te ge
ven, wel eens wat wrevelig maakt. Schoon
de vragers in de noodzakelijkheid zijn, van
te moeten vragen.
Welnu, thans is er een kans, op buitenge
wone manier, verrassend mede te werken
aan het Katholieke bolwerk, dat K.R.O.
heet. Waardoor wij met onze gift iets betee-
kenen, satisfactie hebben van onze bijdrage.
Er heeft zich n.l. een comité gevormd, ten
einde bij het openen der Katholieke zender,
aan den leider v. d. K.R.O. een zóódanig be
drag aan te bieden, dat aan de cultureele roe
ping van den K.R.O. zooals de leiders zich dat
voorstellen, inderdaad kan worden voldaan.
Reeds gewerd ons van vele zijden blijde
instemming met dit plan, hetwelk echter een
spontane Nederlandsche Katholieke volks
uiting moet worden.
Men versta ons goed. Het is geen persoons
huldiging, van wie dan ook, het gaat hier uit
sluitend om het omhoog brengen van wat van
ons is, n.l. de Katholieke Radio Omroep.
De bedoeling is, dat alle Katholieken, een
extra bijdrage doen, geheel buiten hun ge
wonen steun om, of, zij die nog niet deden,
dan spontaan een eerste extra steun geven.
Komt, Katholieke landgenooten, daaraan
willen wij toch allen wel medewerken, iets
geheel bijzonders doen, als daar straks de
aether van katholiciteit trilt!
Om iets te beteekenen moet het bedrag
natuurlijk in de duizenden loopen. En dat
kan ook heel goed, als geen enkele Katho
liek achter blijft. Als allen eens het luttele
bedrag vandoch laat ons geen getal
len noemen, brengt gij dit in overeenstem
ming met uw plichtsgevoel.
De manier waarop?
Eenvoudig een postwissel aan den heer
P. L. Hofmeyer, Ruysdaelkade 261, Amster
dam, of bijschrijving op diens gironummer
133054, is voldoende, om dan de stapels
postwissels en girobiljetten, den leider van
den K.R.O. bij 't eerste„Hier, Huizen, Hol
land aan te bieden.
Aan u, katholieken, de vervulling der ver
wachting, naar „stapels".
FRANS LEM, Voorzitter,
JOH. LEM, Secretaris.
P. L. HOFMEYER, Penningm.
Ruysdaelkade 261 Amsterdam.
Gironummer 133054. (tevens
2e voorz. der afd. Amsterdam,
v. d. Ned. Radio Ver.)
Garruli Filius beziet het luxe spoorboek
je als volgt in het „Vad.":
Wat is luxe? Weet U het? Goeddat
neem ik aan. Vast staat, dat velen geen
flauwe notie hebben, van wat eigenlijk luxe
is. Dat is treurig.
Zoo waren er menschen in Utrecht, goeie
beste, brave kerels, die wonen voor een
liefdadig doel iets luxueus' doen. Nu grijpt
natuurlijk iedereen altijd onwillikeurig naar
zijn eigen naaste omgeving. Deze heeren
stonden op dood spoor. Rook en roet
had alles vergrijsd en dof gemaakt. Een
locomotief stond al urenlang tragisch te
sissen Een rangeerder toette op zijn
klagende hoorn. Enkele koeien in een vee-
wagen loeiden ilauwtjes.
Waar zouden nu die goeie, beste, brave
kerels luxe vandaan halen'
spoorboekje! Een verschrikkelijk leuk idee!
dezelfde gegevens, als
,.e®e boekje, alleen is het daarvan
een verklemde reproductie. Dat is luxu-
eus. ant je moet er een vergrootglas
ZONDAG 16 OCTOBER.
HILVERSUM 1060 M. 10.00ia.oo Dienst in de St.
Martinuskerk Sneek. Zangkoor St. Caecilia o. I. v. Kape
laan Stoverink. P. v. Bergen-orgel. Kapelaan Jos. M. Ver
hoef-predikatie „Doet aan den nieuwen mensch, die
naar God geschapen is in ware gerechtigheid." Eph. IV,
23. Het koor zingt de „Missa Papae Marcelli" 6 st. gem.
van Palestrina, uitgenomen het „Credo", dat genomen
wordt uit de „Missa Brevis", van Palestrina. Na de H. Mi.
„Laudate Dominum", 5 st. gem. koor van Alp. Vranckent
De Gregoriaansche wisselzangen zijn als volgt Voor het
„Kyrie" (Introïtus) Ps. 3628, 39, 40. Ps. 771. Na he-
„Gloria" (Graduale) Ps. 402. Na het „Credo" (offers
tonum). Na het „Domine non sum dignus" (Communio).
12.30—2.00 N.O.V. Kamermuziek door het „Residen
tie str;'kkwartet". B. de Roo-ie viool. S. Rodrigues-2e
viool.M.L.Spier-alt. W. Wegerif-cello (allenleden van het
Residentie-orkest) cn G. v. Renesse-piano. 2.00 Aan
sluiting van de Stadsschouwburg te Utrecht „Die Dol-
larprinzessin", operette in 3 acten van A. M. Willner cn F.
Grünbaum. Muziek van Leo Fall. 4.50 Dienst in de
Geref. Kerk te Laren. 8.00 Nieuwsber. en sportuitsla
gen. 8.10 „De Tooverfluit", opera in 2 bedr. van W. A.
Mozart. Pamina-Lotti Muskens Sleurs. Koningin der
nacht Hélène Cals. Papagena-Betty v. d. Bosch Schmidt.
Tamino-Lous v. Tulder Sarastro-Gerard Leenders. Pa-
pageno-Ed. v. d. Ploeg. Spreker Rich. v. Helvoirt-Pel. ie
dame Dina Diependaal. ie knaap Lea Zweers. Monostates
Iw. Monasch ie geharnaste en priester P. Keizer. Koor
der Amersfoortsche Opera ver. Het zeer verst. ANRO-or-
kest o. 1. v. J. J. v. Amerora. Algem. Voorber. Chris de
Vos. Regie L. Roberts.
DAVENTRY 1600 M. 3.50 Het Casano Octet en O.
Groves-sopraan. S. Robertson-bariton. 5.10 Pianocon
cert door A. Rubinstein. 5.40 Vertellingen uit het Oude
Testament. 5.506.20 Kinder-kerkdienst. 8.15
Kerkdienst. Gewijde muziek. Het radio-kwartet. 9.05
Liefdadigheidsoproep. 9.10 Berichten. 9.25 Con
cert. Orkest en M. Bennett-sopraan. A. Grande-viool.
10.50 Epiloog.
PARYS „RADIO-PARIS" 1750 M. 12.20 Gewijde mu
ziek. Koorzang. 1.052.10 Orkestconcert. 5.05—
5.55 De Homonyme Jazz. Dansmuziek. 8.50 Kinder
halfuurtje. 9.2011.20 Dansmuziek en orkestwerken.
LANGENBERG 469 M.t DORTMUND 283 M. cn
MUNSTER 242 M. 3.209.20 Morgenwijding. Vo
caal kwartet. 12.301.50 Trompettercorps Fensch.
3.50—4.50 Vocaal concert M. G. V. „Frohsinn". 6.35
7.20 Voorlezing door H. Mann. 7.35 Symphonie-
concert. Werag-orkest, koor K. Hansen-sopraan. L. Ara-
mesco-tenor. Daarna tot to.50 Dansmuziek.
KONIGSWUSTERHAUSEN 1250 M. 8.20 Morgen
wijding. 10.50 Het Havemann-kwartet. 8.505.20
Orkestconcert. 7-50 De Wiener Singerknaben. Vocaal
concert. 8.20 Populair orkestconcert. 9.5011.50
Dansmuziek.
HAMBURG 395 M. 8.35 Morgenwijding. 10.50
Operaconcert. 12.25 Orkestconcert. 2.20 Vroolijk
concert. 7.20 „Arnold Böcklin". Prof. Pauü. H. Platcn-
muzik. leiding. Daarna orkestconcert.
BRUSSEL 509 M. 3.20 Populair concert. 8.35ro.35
Galaconcert. Orkest. Mile. Mergan-zang.
Steecis fiet JVieuwsie 1st Jtadlo.
/fef~3fefi7ftf?es*&ev*iaróoirpc£^
MAANDAG 17 OCTOBER.
HILVERSUM 1060 M. 12.00 Politieber. 12.35—2.00
Lunchmuziek door het trio K. v. d. Hoek-viool. J. Frank-
cello. P. de Gruyter-piano. 3.15—3.45 Lezing door
Mej. Tonic Nieuwenhuis Het ontstaan en voorkomen
van spraakgebreken. 4.40—5.55 Kinderuurtie door
Mevr. Antoinette van Dijk. 6.006.45 Gramofoon-
muziek. 6.457.15 Lezing door den heer G. de Clercq
over Rookvrij stoken. 7-15—7.45 Engelsche proefles
voor beginners. 7.45 Politieber. 8.10 Concert door
het ANRO-orkest o. 1. v. Nico Treep. Sophia Haase Pie-
neman-sopraan. Mevr. Ida Fortuin v. Dantzig-piano.
8.45 Pianoconcert door Mevr. Fortuin v. Dantzig. Eg-
bert Veen-a. d. vleugel. 10.30 Persber.
DAVENTRY 1600 M. 11.20 Daventrykwartet en so-,
listen sopraan-tenor-piano). 1.202.20 Orgelconcert.
2.50 Lezing Travelling scholar. 3.35 Dansmuziek,
duetten. 5.20 Huishoudpraatje. 5.35 Kinderuurtje
6.20 Concertorgelbespeling. 6.40 Berichten. 6.50
Tijds., weerb., nieuws. 7.05 Concertorgelbespeling.
7.20 Causerie. 7.35 Pianosonates van Haydn. 7.45
Duitsche les. 8.05 Militair orkestconcert. E. Black-alt.
W. Watcyns-bariton. 9.20 Weerber., nieuws. 9.35
Causerie. 9.50 Nieuwsber. 9.5511.ao „Faust'van
Goethe. Orkest, koor en solisten. 11.20—12.20 Dans
muziek.
PARYS „RADIO-PARIS" 1750 M. 10.50—ix.00 Con
cert. 12.50—2.10 Orkestconcert. 5*05—5.55 Con
cert. 8.5010.50 Concert. Opvoering van een operette.
Orkest, koor en solisten.
LANGENBERG 469 M. 12.30—1.50 Orkestconcert.
4.205.20 Orkestconcert. Cithermuziek. 7.358.20
Declamaties. 8.20 Vroolijke avond met Maria en Josef
Plaut sopraanzang en declamatie). Daarna tot 10.50
Dansmuziek.
KONIGSWUSTERHAUSEN 1250 M. xi.20—7.05
Lezingen en lessen. 7.50 Tooneelavond „Otto Brahm".
9.50—11.50 Kermbach-orkest en P. Lordmann-bariton
HAMBURG 395 M. 3.35 Orkestconcert. 4.20 Con
cert. 5.20 Orkestconcert. 6.20 Concert. 7.20 Con
cert door het Gleiwitches Kamerorkest, o. 1. v. A. Seeker.
BRUSSEL 509 M. 5.20—6.20 Trioconcert piano-viool-
ceilo). 8.20—10.35 »/Le neveu de Bataglia", operette
van Künneke.
VAKKUNDIG
RADIO-MOORS
Telefoon 14609 -
ADRES
Koningstraat 27
- Haarlem
voor aanschaffen.
Krieweltje: Loopt niet op Z<
feestdagen.
Krabbeltje: Loopt juist wèl op 2
feestdagen.
Schemertje: Alleen op Pinksterd
D-trein.
Haatje: Alleen tot 3 April met restaura
tie-rijtuig.
Yeegje: Uitsluitend 2e en 3e klasse.
Enz., enz.
Het is een lieve lust, om onze spoor
boekjes te bestudeeren! Vooal dat écne
zinnetje: dat ze niet instaan voor drukfou
ten, is pleizierig. Men vindt het terug in
de luxe editie. Maar dan verkleind.
Ai, mocht ik deze goeie, beste, brave
kerels eens leeren, wat eigenlijk luxe is! Ik
zou ze mee naar Des Indes nemen en lek
ker laten dansen. Ik zou ze brengen naar
onze modeshows en al de overige Haagsche
pretjes, waarvan ze daar in Utrecht geen
Ahnung hebben! En dan zou ik ze vertel
len: weet je wét eigenlijk luxe is? Als je
je kunt permitteeren, een ander den trein
voor je te laten nazoeken en niet zélf
hoeft te turen.
En als de zaak dan tóch reddeloos verlo
ren is en er persé een luxe-spoorboekje
moet komen, dan zou ik willen voorstellen,
het juist een beetje minder volledig te
maken. Duidelijker. Enkel sneltreinen.
Enkel greote lijnen.
En dan op de even bladzijden: illustraties.
Pag. 2, Gestyleerde figuur: het abstract
begrip „stations-chef" door Chris Lebeau.
Pag. 4. Zinnebeeldige groep: „Kaarten
de handelsreizigers" door Molkenboer.
Pag. 6. „Halte Pijnacker bij Nacht" door
Willy Sluiter.
Pag. 8. „Portret van een Man, die poogt te
dutten in den Electrische", door Daantje
Bakman.
Enz., enz.
Dan zou er sprake kunnen, zijn van luxe!
Maar ik zei het al: het was zoo walmig
in Utrecht, die locomotief stond te rooken
en te roeten, een conducteur blies naar
geestig op z'n fluitje, een witkiel zong me
lig: „Ween niet Moe-oeder, dat ik in den
bajes moet!".
En toen verloren ze het idee van luxe.
Het kan den beste gebeuren.
Naar het Engcisch
van
FLORENCE WARDEN
(Narduk verboden.)
6.
Dit bevredigde hem echter niet.
Groote menschen ziin niet altijd zoet,
•herkte hij somber on.
Nóu. jou papa is toch altijd heel zoet,
zei Mabin, om hem cp die manier
°P dit onderwerp terug te brengen. Hel
%vas wel héél pijnlijk, maar ze moest toch
ïfceer van het kind zien gewaar te worden.
Hij knikte beslist.
Ja, Papa is altijd heel erg zoet. Waar-
is hij niet meegekomen? Deze was een
'"oeilijke vraag om te beantwoorden.
Hij zal dadelijk komen, zei ze. Vertel
•"e eens, waar zou hii met jou naar toe
Caan?
Dc iongen kroop dicht legen haar aan
en putte zich uit in minutieuze, maar nau
welijks begrijpelijke confidenties. Hoe aan
dachtig ze ook luisterde, al wat ze er uit
op kon maken was dat: Papa en Dibs
naar een gcot, goot huis gingen, ja! O, een
heel goot huis met konijnen en paarden,
pauwen en biggen en boomen met appels
er aan, die ie zoo maar od kon eten en
ander lekkere vruchten, wat op Mabin den
indruk maakte van een oppervlakkige be
schrijving van kruisbesstruiken, bestemd
voor een kind. dat deze nog nooit gezien
had.
En wie woont in dat groote huis met
de konijnen en pauwen en al dat moais,
Dibs?, vroeg ze, terwiil hij uit zichzelf op
haar schoot klauterde en met de groote,
platte knoopen van haar mantel begon te
spelen.
Mijn opa woont in dat gooté huis. En
Papa zegt, dat Dibs een pony krijgt om op
te rijden, enenzijn geheugen
het hem in den steek, maar na een oogen
blik vervolgde hij tromfantelijk:
en een groote hond met nèt zulke
krullen als Dibs.
Wat leuk!, zei Mabin. Terwijl ze naar
het gebabbel van den jongen luisterde,
nam ze zich heilig voor het kind te helpen
om het vriendelijk tehuis te vinden, dat
hem beloofd was.
Want ze begon vaag de omtrekken van
een geschiedenis te onderscheiden en ze
veronderstelde, dat de man met den blon
den baard, die jaren lang uit Engeland weg
was geweest, met zijn zoontje op weg was
naar het huis van ziin vader, toen hij aan
gevallen en neergeslagen werd.
Weet ja niet hoe het groote -tuis
heet, waar Opa woont?, vroeg ze.
D:bs wilde niet Laten bliiken, dat dit be
langrijke» punt hem onbekend was. blij
knikte aarzelend en zei:
Ja; een heel goot huis, zoo goot- Het
heeit geen naam, voegde hij er bij, <:,n,
handig de lacune in ziin kennis te verber
gen.
Is het hier ver vandaan, vroeg Mabin,
Nee. zei hii. Papa en Dibs gaan
met den trein, die heel vlug rijdt.
En wat is Dibs zijn achternaam?
vroeg ze.
Ik heet Züius Moore.
Zuius Moore? herhaalde ze onfie"
loovig.
Mijn naam is nog janger, maar Papa
zegt da! dit genoeg is. vertelde Dibs. En
hij noemt me Dibs. Ik wij graag Dibs ge
noemd worden.
Goed hoor. Dibs. En hoe heet je
Pappie? Ik bedoel, hoe of andere men
schen hem noemen, vroeg ze,
Meestal noemen ze hem „menee?
antwoordde Dibs vindingrijk.
Ja, maar dat is toch zijn naain niet?
Nee, zei de jongen.
Toen zweeg hij, want hij ontdekte, dat
hij niet in staat was deze nieuwe moei
lijkheid op te lossen.
Hij heet zeker ook Moore? opperde ze
Zijn antwoord klonk zoo onzeker, dat
rii er uit afleidde, dat hij er geen raad mee
wist.
Ja.... ia.... zei hii. En een oogen
blik later vervolgde hij:
Dat is niet ziin heeje naam. Het is
m.aar een kjein stukie.
Wet je hem verder niet meer?
Maar Zujus Moor» werd onrustig onder
c it kruisverhoor, dat geen flatteerend
beeld gaf van zijn kennis.
Papa zal ie here wel verder vertel
en, zei hij in vol vertrouwen.
En toen vroeg hii. blii de rollen te kun
nen cm'raaien: En hoe heet jü'
Mabin Wrest.
Hij lachte. Mabin V/rets? Wat een
gekke naam! Hii staarde haar aan en zei
toen:
Ik dacht, dat iii de tante was, die ik
'ou zien. als ik met Pana naar Opa's goote
huis ging.
Hoe heette die tante?, vroeg Mébin
vurig.
Weer was hij de kluts kwijt. Tante,
antwoordde hij, na er een oogenblik over
gedacht te hebben.
Ze wist niet wat ze zeggen of doen
moest.
Het was misschien t beste om de direc
trice van het hotel uit te hooren. Maar
het werd Mabin boe langer hoe duidelij
ker, dat de man met den blonden baard
nog maar pas van boord was, zoo gauw
mogelijk ziin intrek in een hotel genomen
had en zijn jongen daar bad achtergela
ten, om een ontmoeting te hebben. Aan
het kantoor waar ze hem gezien had moest
ze nadere inlichtingen zien te krijgen.
Maar ze kon het kind toch niet alleen
achter laten, vooral niet na de gebroken
smeekbeden van ziin vader om toch vooral
goed voor zijn schat te zorgen. Ze be
schouwde het, alsof ze een plechtige op
dracht ontvangen had.
Terwiil het kind aanhalig zijn arm om
haar hals sloeg en doorbabbelde over de
konijnen, die hij bij Opa zou krijgen, be
sloot ze, dat het het beste was om den
jongen mee te nemen naar haar moeder.
Ze zou dan een brief achterlaten bij de
directrice om aan den vader te geven als
die terug mocht komen. Ze begon direct
aan de uitvoering van naar pïan. j)e jon_
gen wilde met alle geweld met haa<r mee
naar beneden toen ze pen en papier ging
vragen. Ze schreef, dat ze den jongen voor
't oogenblik mee naar huis zou nemen en
gaf haar adres op. Het briefje gaf ze aan
de directrice, die, overeenkomstig haar
verwachting, geen bijzonderheden kon ver
tellen over den vreemdeling, die den jon
gen meegebracht bad naar bet hotej en
hem daar 's morgens bad achtergelaten.
Tfi had er niet het minste bezwaar te
gen, dat de iongen met M.abin mee zou
gaan, daar de vader gezegd had, dat zijn
zuster zou komen om het kind te halen, j
Ze was tc blij, dat ze van de verantwoor-
en
en
ren
ding af was, om veel te vragen.
En zoo reed Mabin met de autobus naar
Maida ale met een .vreemd kind bij zich,
deed haar best zijn vele vragen te beant-
woor en en hem ervan te overtuigen, dat
hii spoedig zjjn vaJe, en grootvader zou
zien, en het groote huis met de konijnen,
waarop hij zijn zinnen had gezet. Het ver-
'"ki6 ^laar' "kH het kind zoo met een
onbekende meeging en ze concludeerde
eruit, dat de reis en misschien ren zwer
vend leven hem aan de zorg van vreemden
'gewend hadden, waardoor hij zoo volg
zaam was geworden.
Ze was reeds te weten gekomen dat hij
geen moeder meer had. Mammie is bij
de engeltjes legde hii uit. En uit de ant
woorden, die hij op de verdere vragen gaf
maakte ze op. dat hii veel met zijn vader
gereisd had in de streek, waar hij van-
daan kwam. vermoedelijk Zuid-Amerika,
en dat het kind nooit tevoren in Engeland
was geweest, toen ze met den jongen hand
in hand den weg afwandelde, dichtbij het
kanaal, waar zij en haar moeder woonden,
was ze ongeruster over de manier, waar
op haar moeder zou opnemen, wat zij ge,
daan had. dan over het kind zelf.
(Wordt vervolgd.)
