Brieven uit Rome.
Stadsnieuws
Hoenderdos'
Voornaamste Nieuws
TELEF. 10773
'k
1/rijers ^FWjfw,?) f?,?*»
-► PIJLTJES
1
Dinsdag 18 October 1927
51ste Jaargang No. 16682
Aanglile moet, op sir<aïf e van verlies ■van alle rechten, gescMeden uiierllflt «foteasiaiaS vier en twintig uien na foei ongeval
Dit nummer bestaat uit 8 bladzijden - Eerste Blad
eerste inlandsche Sisschop
Verbindingen in de Haar
lemmermeer.
Een bijzonderheid.
Het nieuwe Radio-station.
Badhuis Kouden Hom,
Voortreinen op het trajec'
Amsterdam—Roterdam.
Personalia.
Een schietinrïchting op zolder.
N.V.
Leidscfie Piein
PRIMA
KWALITEITEN
CORREGTE
BEDIENING.
VERZEGELDE
ZAKKER.
ken vervolging wegens
Majesteitschennis
Bijdragen tot de geschiedenis
van het bisdom Haarlem.
Het St. Elizabeth's of Groote
Gasthuis.
De inbraak in de Ursulastraat.
„Euterpe".
De Motor- en Rij wie! wet.
PROV. STATEN VAN
NOORD-HOLLAND.
De Haarlemsche Odeur.
Agenda 19 October.
eerste hulp bij ongelukken.
Telegraphisch Weerbericht
HaanetD en Agentschappen:
S'Jfeaux: NASSAULAAN 49.
abonnementsprijs bedraagt vooi
♦®r week 0 25
kwaartaal f 3.25
raOco per post per kwartaal bi-
*°oruitbeta!ing 3 58
T«lefoon No. 13866 (3 lijnen)
lostrek einintf Nr 5970.
HIEUWE
Advertentiën 35 ets. per regel.
Vraag- en aanbod-advertenties 1-4
regels 60 ct. per plaatsing; elk*
regel meer 15 ct.. bij vooruitbetaling
Advertentiën tusschen den tekst
als ingezonden mededeeling 60 ct.
per regel.
Bii contract belangrijke korting.
Alle abonné's op dit blad zijn, ingevolge de verzekeringsvoorwaarden
*egen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen
f QflflO - Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken door f 7CB bij een ongeval met f 9^0 - bij verlies van een hand, f bij verlies van een f RH bij n breuk van f AO M bij verlies v. een
1 «jlrUU. verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen; t ïL doodeh'jken afloop «vil. een voet of een oog; \-liv, duim of wijsvinger- u 4* bee- of arm; andere vinger.
MGR. HAYASAKA,
VAN JAPAN.
Dezer dagen is te Rome aangekomen,
Mgr. Hayasaka, eerste inlandsche Bisschop
v®n Nagasaki. Monseigneur Haysaka had de
reis afgelegd pet stoomboot van de Messa-
Serie's Maritimes, en is te Marseille aan
'and gegaan. Bij zijn aankomst, aldaar werd
ontvangen door Mgr. Pecorari, onder-
Secretaris van de Congregatie van de Propa
ganda, en door Mgr. Dini Rector van het
Drbaansch College der Propaganda tot op
voeding der toekomstige missionarissen.
Verder waren er afgevaardigden van de
ouitenlsndsche missiën van Parijs en van
Eyon, Mgr. Olichon, directeur van het
Pauselijk Liefdewerk voor de inlandsche
(feestelijkheid die den eersten inlandschen
Japanschen Bisschop een hartelijke ontvangst
hadden bereid.
Van Marseille vertrok de nieuwe Japan-
®che kerkvoogd, in gezelschap van Mgr.
Fecorari en van Mgr. Dini, naar Rome, waar
"ij Donderdag in den ochtend aankwam.
Aan het Termini-station van Rome, had
z,ch een talrijk gezelschap Prelaten en direc
teuren van Missie-afdeelingen vergaderd
o»i den Bisschop te ontvangen. Vele Pre-
'eten van hef Vaticaan en van de Congre
gatie der Propaganda waren daar aanwezig,
gelijk ook Pater Drehmans secretaris van
Kardinaal Van Rossum, prefect der Propa
ganda. Pater Drehmans kwam ook den
Bisschop begroeten als secretaris van het
Pauselijk Werk voor de inlandsche geeste
lijkheid. Met deze prelaten hadden zich
vereenigd de leden van het gezantschap van
Japan te Rome, alsmede de Japapsche stu
denten van het College der Propaganda en
van andere Romeinsche Universiteiten en
Colleges. Een ware toejuiching ging op, toen
de trein stil stond en Mgr. Hayasaka uit
stapte. De station-chef had de welwillend
heid Mgr. Hayasaka uit te noodigen in de
koninklijke wachtkamer waar de voor
stellingen plaats hadden. Spoedig echter
verliet Mgr. Hayasaka het station om zich
te begeven naar de Propaganda, waar hij
onmiddellijk werd ontvangen door Zijne
Eminentie, Kardinaal van Rossum, Prefect
dier Congregatie.
De Nederlandsche Prefect der Propa
ganda ontving den nieuwen Bisschop om
ringd door alle Prelaten en leden der Con
gregatie van de Propaganda in de groote
of troonzaal zijner woning op de Piazza di
Spagna. Met eenige goedgekozen -woorden
wenschte de Kardinaal den nieuwen Bis
schop geluk. Het verheugt mij, U, zoo sprak
de Kardinaal, het welkom te mogen toe
roepen in dezen zetel der Propaganda,
waarvan gij de oud-leerling zijt. De eerste
Japansche leerling der Propaganda komt ra
zestien jaar daar terug als eerste Japansche
Bisschop! De H. Vader zal aan U. aan alle
katholieken van Japan, en aap geheel uw
land, maar ook aan het College der Ptopa-
'"anca. de eer aandoen U persoonlijk on 30
October a.s.. het feest vati Christus Koning
de H. Bisschopswijding toe te dienen De
Kardinaal voegde erbij dat Z.H. onmiddel
lijk den nieuwen Bisschop in audiëntie
wenschte te ontvangen. Kardinaal van Ros
sum sprak alsdan over de katholieken van
Japan en de geschiedenis der missiën in dat
lend en de talrijke vervolgingen die er
plants hadden en waarvan Nagasaki, het
bisdom van Mgr. Hayasaka, meestal het
schouwtooneel was.
Om twaalf uur reeds bevond zich Mgr.
Haysaka in'het Vaticaan, waar hij onmid
dellijk door den H. Vader werd ontvangen.
De H. Vader omhelsde den nieuwen Bis
schop en informeerde naar zijne familie en
ziin vaderland. De Paus deed ook belang
stellende vragen over den keizer en de kei
zerlijke familie en over de kroning die het
volgend jaar zal plaats hebben. De Paus
toonde groote deelneming met de buitenge
wone rampen, die ip de laatste jarep zoo
dikwijls het Japapsche keizerrijk hebben ge
troffen. De Paus sprak over de groote aard
beving van Tokio en de laatste tornado die
het eiland Kiushin, behoorend tot het bis
dom Nagasaki, verwoestte.
Vandaag begeeft zich Mgr. Hayasaka naar
Castelgandolfo het buitengoed van de Pro
paganda om daar eenige dagen in geestelijke
oefening door te brengen, als voorbereiding
tot de H. Bisschopswijding, die in Sint
Pieter 00 30 October zal plaats hebben, en
die de Bisschopswijding van de zes Chinee-
sche Bisschoppen van het verleden jaar in
ligc Kerk hecht aan een inlandsche geeste-
groote plechtigheid deze Bisschopswijding
houden gelijk Z. H. het deed voor de Chi-
neesche Bisschoppen, als teeken van de
jfroote waarde, die Z.H en de geheele Hei
lige Kerk hecht aan een inlandsche geeste
lijkheid.
Mgr. Hayasaka is geboren twee en veertig
jaar geleden te Shendai in het bisdom Na
gasaki. Van 1904 tot 1910 was hij leerling
van het College der Propaganda te Rome en
eerste Japansche leerling. Na zijn priester
wijding keerde hij naar zijn vaderland terug
en doctoreerde aan de keizerlijke Universi
teit te Tokio in de letteren. Daarna was hij
geruimen tijd secretaris van den Apostoli-
schen Deleéaat te Tokio, en op 't oogen-
blik was hii kapelaan van den Pastoor zijner
geboorteplaats.
De nieuwe Bisschop is gelijk alle Japan
ners klein van gestalte en heeft een inne
mend uiterlijk. Achter de groote brilleglazen
schitteren de kleine oogjes. Hij spreekt uit
stekend Italiaansch Fransch en Engelsch,
waarvoor zijn studiejaren te Rome hem zeer
nuttig waren.
Nagasaki, het bisdom van Mgr. Hayasaka.
is het bekendste diocees van Japan, vooral
door het groote aantal martelaren dat er
gestorven is voor het Geloof. In 1568 werd
de stad Nagasaki opgericht, vooral daar
de haven zeer gunstig geleren was voor den
handel op Portugal. Ook hierom was deze
stad het groote middelpunt van de werk
zaamheid der missionarissen en steeds het
groote schouwtooneel van de martelingen
der missionarissen en christenen. In 1597
vielen daar als eerste martelaren van Ja
pan zes Franciskanen, drie leden der Socië
teit van Jezus en en zestien bekeerde Ja-
prrneis. Deze laatsten biboorden allen tct
de Derde Orde en onder hen waren diie
jongers, Ludovicus van twaalf iair Antoon
en Thomas van vijftien Paus Urb.mus ver
klaarde ze zalig in 1627 en Pius IX nam ze
on in de rijen van Gods lieve Heiligen in
1862. Een andere groep bloedgetuigen van
ons Heilig Geloof stierf te Nagasaki op 10
September 1622. Deze bestond uit drie en
twintig kloosterlingen-missionarissen en twee
en dertig christenen. Ze werden gedood
door een langzaam verteerepd vuur of wel
door het zwaard. Eenige dagen later wer
den weer tien priesters te Nagasaki levend
verbrand. Op 15 September van hetzelfde
jaar werd Pater Camillus Costanzo S. J.
daar levend verbrand in tegenwoordigheid
van de bemanning van dertien Nederland
sche en Engelsche schepèn aan wie dit
schouwspel werd aangeboden en op 1 No
vember stierven weer vier Jesuiton den
zelfden dood door het vuur! Van dien tiid
af was Nagasaki sfeeds de martelplaats der
christenen en missionarissen. Men deed de
geloofsgetuigen de vreeselijkste martelingen
aan. Men stortte ze in de zwavelbronnen
van den vulkanischen berg Ungen imbij Na
gasaki of men besproeide ze met tusschen-
poozen met het gloeiend water dier bron
nen, hetgeen een langzaam en verschrikke
lijk martelaarschap uitmaakte. Op den hei
ligen berg van Nagasaki stierven nog zeer
talrijke christenen door het zwaard nadat
meestal ooren en neus waren afgekapt.
Het bloed der Martelaren is het zaad der
christenen! Men ziet het eens te meer, en
op 30 October zal plechtig de eerste Ja
pansche leerling van de Propaganda de vol
heid van het priesterschap ontvangen uit
dc handen van den Paus van Rome en aan
gesteld worden als Bisschop van Nagasaki
geheiligd door het bloed van honderden
martelaren!
..CIVIS ROMANUS.
De firma J. Spijkstra te Hoofddorp, heefi
een gids uitgegeven, waarin alle verbindin
gen per tram en autobus van en naar de
omgeving zijn opgenomen. Het in gemakke
lijk formaat uitgegeven boekje, bevat tevens
een plattegrond der Haarlemmermeer, af-'
standslabel voor Nederland, adressen van
geneesheeren en zusters der Wijkverpleging,
inlichtingen omtrent de posttarieven, naam
lijst der telefoonkantoren van 20 cent per
3 minuten, enz.
Als een bijzonderheid kan worden ge
meld, dat op het land van den héér G.
Kort, te Hoofddorp een suikerbiet is ge
rooid, welke een lengte had van niet min
der dan 1,73 Meter.
Het in verschillende bladen opgenomen
bericht, dat er te Noordwijkerhout vanwege
het hoofdbestuur der Posterijen en Telegra
fie een radiostation zal worden opgericht,
behoeft in zooverre verbetering, dat dit
station niet zal worden opgericht in de ge
meente Noordw'ijkerhout, doch in de ge
meente Noordwijk, in de achter het Lange-
veld gelegen duinen vlak aan den zeereep.
Door de goede zorgen van den architect
J. J. van Noppen is voor eenige dagen de in
uitzicht gestelde gevelsteen in het badhuis
op den Kouden Horn geplaatst,
j De afd. Haarlem van „Het Witte Kruis"
herdenkt daarmede hare eerste voorzitters,
de heeren H. de Clercq en H. van den Berg,
die den grondslag' voor dit eerste volks-
douchebadhuis hebben gelegd en zich geheel
voor het doel van Het Witte Kruis gaven.
In den. steen is het opschrift gegrift
De N. Holl. Véreeniging „Het Witte Kruis".
Ter nagedachtenis en erkentelijkheid aan
de voorzitters H. de Clercq 18901898 en
H. v. d.' Berg 1898—1927.
Op Zon- en feestdagen.
Wegens druk reizigersvervoer en voort
durend plaatsgebrek op Zondagen in de
electrische treinen, zullen voortaan eiker.
Zondag en Feestdag gedurende den winter
dienst op hetraject Amsterdam-Rotter
dam zes voortreinen en tusschen Amster
dam en Haarlem drie voortreinen worder
ingelegd.
Deze voortrein en bestaan uit vijf rij.
tnigen en hebben alleen 2e en 3e klasse.
Zij vertrekken vijf minuten vroeger dan de
gewone treinen. Zondag liepen deze voor
treinen voor het eerst.
Bij de Politie-administratie hier ter stede
zijn benoemd tot 2de klerk, de heeren K.
W. van Aken, van Ginneken, en A. S. de
Jong, van Amsterdam.
Burgemeester en Wethouders van Haar
lem, doen te weten, dat bij hunne beschik-
Bram zlst Dlfen- 5g
Eenige dagen geleden verscheen in onze
stad een onsmakelijk nieuw orgaan, getiteld,
,,Het Raadsheertje". In den kop van dat Sa-
tyrisch Anti-Parlementair orgaan" zooals de
tweede titel luidt, staat als hoofdredacteur
vermeld: George Overstegen, het Haarlem-
sche raadslid der Antistemdwangpartij. On
der de velen, die in dit blaadje over den
hekel gehaald worden, behooren ook H. M.
de Koningin en Prins Hendrik.
Naar wij vernemen is de aandacht van de
Justitie gevestigd op wat over de vorstelijke
personen geschreven werd, zoodat een ver
volging wegens Majesteitschennis hiervan
voor den redacteur wel eens het gevolg zou
kunnen zijn.
In bedoeld stukje worden H. M. de Konin
gin Wilhelmina en Z. K. H. Prins Hendrik ge
kwalificeerd als „leegloopers van protessie
en dit gegeven op stuitende wijze uitgewerkt.
Aflevering 2 van het vijf en veertigste
deel der Bndragen tot de geschiedenis van
het Bisdom Haarlem opent met een breede
en goed gedocumenteerde geschiedenis van
het eiland Texel door den Z.Eerw. heer
J. P. v. d. Loos. In „Hollandsche Kruisvaar
ders in vroeger eeuwen" door Fr. WilH-
brord Lampen O. F. M., schrijf' deze o. a.
over een register, berustend in het Minder
broedersklooster S. Sa'vatcr te Jerusalem;
onder d,, namen, die dit register bevat van
de bedevaartgangers naar de H. Stad, vin
den w ijuit Haarlem Nicolaas Bloemart in
1605, Cornelius de Berensteyn in 1607,
Martinus Stencr in 1608. Het nummer be
vat vorder „Bergschenhoek en Hillegers-
berg na 1358" door L. J. Rogier, „Room-
sche armen ten tijde der Republiek" door
M. Kramer en „Het St. Elisabetten Con ven.
Weeshuis te Grcofenbroekdoor P. Noor-
deloos.
Men schrijft ons;
In verband met de verbouwingen in het
St. Elizabeth's Gasthuis, die over een paar
jaar voltooid zullen zijn. zijn er plannen
gerezen, om de ristor'e van het gasthuis
op schrift te stellen. Mede zal dit geschie
den in dezen tijd, nu het weldra 350 jaar
geleden zal zijn, dat het gasthuis is onder-
gebraert op de plaats, waar het thans nog
staat.
Er worden nu alle pogingen in het werk
gesteld, om teekeningen van het gasthuis
uit vroeger tijd in handen te krijgen. In
de bestaande arch'even evenwel is niet
veel te v nden. Zoo is 't b.v, nog niet ge
lukt een teekening te bemaertigen van den
voorgevel van het gasthuis vóór de ver
bouwing van 1870.
Waarschijnlijk Is. dat een of andere
Haarlemsche familie zulke afbeedïngen nog
wel bezd. (Van hef poortje in het Gr. Hei
ligland is voldoende in het archief aan
wezig.)
Mocht hier of daar een zoodanige tee
kening of foto aanwez'g zijn. dan zal de
directie van het St Efesabeth's Gasthuis
het zeer op prijs stellen, deze ter inzage
te mogen ontvangen.
Door de recherche is aangehouden de los
werkman J. V., in verband met de insluiping
in de Ursulastraat. De man is in verzekerde
bewaring gesteld.
De aanhouding is geschied op verdenking
vnn medeplichtigheid.
J. V. is o(,„ zeer goede heksde van de
roh'tie
Het dubbelmannen-kwartet „Euterpe", dir.
de heer A. Bak, behaalde j.l. Zaterdag, op
den nationalen zangwedstrijd te Sliedrecht,
den len prijs met het hoogst jiantal punten,
benevens den eereprijs.
DDWGALEWSKY.
de nieuwe Russische gezant te Parijs, op
volger van Raltowski, over wiens terugroe
ping zooveel te doen is geweest,
king van heden aan K. van Donselaar, ver
gunning is verleend tot oprichting van een
schietinrichfing voor flaubert, revolver en
marga, op den zolder in lokaal No. 21 van
het gebouw „Olympia", aan den Kinderhuis
singel No. 6.
Met ingang van 1 November 1927 zijn
benoemd tot wederopzegging als personen,
die bevoegd zullen zijn verklaringen af te
geven, als bedoeld in artikel 15, eerste
lid, onder 4e., C. van bovengenoemde wet
in de provincie Noord-Holland; P. Bon Czn.
te Amsterdam; in de provincie Zuid-Holland:
A. E. Storm de G ave, te Voorburg.
Tot plaatsvervangende leden zijn be
noemd in de provincie Noord-Holland; W.
Dyserinck; te Aerdenhóut en in de provincie
Zuidholland; P. J, Adriani, te 's G-avenhage,
Het Wegenplan.
In de hedenmorgen voortgezette najaars
vergadering va.n de Prov. Staten van Noord-
Holland werd behandeld de vaststelling van
een provinciaal wegenplan als bedoeld bij
art. 34 der Wegenbelastingwet.
De heer HENDRIX, lid van Ged. Staten,
deelt mede, dat Ged. Staten de vaststelling
thans als een voorloopige beschouwen om
in. 1928 een definitief plan vast te stellen
De ingekomen adressen te dezer zake zul
len voorloopig aangehouden werden. Hier
mede komen Ged. Staten aan de wenschen
der commissie tegemoet.
De heer SPIER (A.R.) bespreekt den weg
Amsterdam!Hilversum. Hij verheugt zich
over de door Ged. Staten getroffen oplos
sing.
De heer POLAK (S.D.A.P.) heeft n,a, de
verklaring van den heer Hendirix weinig te
zeggen. Men kan er later nader op terug
komen. Spr. zal met zijn vrienden voor dit
corstel stemmen.
Spr. vraagt nog een enkele opheldering
m wel omtrent het eventueel opnemen var.
euwe wegen in het plan. Spr. vraagt, of
vat men boven de toegezegde 511.7 K.M.
omt, niet uit de provinciale kas betaald
an worden. Dit zou het uitbrengen van
lp stem voor de vc-ordracht nog makke
lijker maken.
De heer DROOG (R.K.) is van oordeel,
dat geen rekening is gehouden met de
kunstwerken. Als voorbeeld haalt spr. daar
voor aan de Zandvoortscheiaan. Heemstede
heeft aan kunstwerken aan dien weg meer
dan een ton ten koste gelegd. Spr. acht
het onbillijk, dat een gemeente voor een
K.M. weg met kunstwerken evenveel be
taalt krijgt als een gemeente voor 1 K.M.
weg zonder kunstwerken en vraagt dit
nader onder het oog te zien.
De heer THOMASSEN (S.D.A.P.) wijst er
op dat de provincies niet uitgekeerd krij
gen, wat de m'nister in een mooie formule
vastgelegd heeft. Is het nu niet mogelük,
dat van het Wegenplan afgevoerd worden
die wegen, waaraan men toch niets kan
doen? Er moet toch een nieuwe wegenlijst
aangelegd worden? Kan de voorbereiding
voor 1 Maart afgeloopen ziin? Achten Ged,
Staten dat ook niet wenschelijk?
Ged. Staten zijn er niet in geslaagd, het
plan te maken, zooals de Prov. Staten dat
wenschen. 70o komt op het plan niet voor
den weg Egmond aan den HeefSchoorl,
welke, volgens spr., reeds dit jaar op de
wegerlijst gebracht moet worden en aldus
voor een uitkeering in aanmerking komt.
Er zijn tientallen wegen op, welke daar
niet voor in aanmerking komen.
Spr. bepleit verder ui'breidinrf van het
wegennet tot Texel. Dit eiland wordt, vol
gens spr, te stiefmoederlijk bedeeld. Texel
moet wel meebetalen aan verschillende za
ken, maar profiteert daar niet van,
Spr. wil aandringen op verbetering van
wegen in dit kalenderjaar, opdat die wegen
alsnog ook voor een uitkeering in aanmer
king komen.
Spr. uit de verwachting, dat Ged. Staten
zich terdege zullen laten hooren ten aan
zien van het Rijkswegenplan en den mi
nister goed zullen laten weten, dat de
rijkswegen in Noord-Holland tot de slecht
te behooren.
De grachten en singels, die zich als kos
telijke guirlandes en s eraden door Haar
lem's veste strenge'en, zijn verre van fon
kelende, parelende of karbonkelende water
partijen, waar evenals Hi'debrand's hen
gelaar indertijd bij de Groo e Houtpoort
nu nog visschers met kans op een baarsje
zich kunnen vermeien. Dat weten we!
Spijtige Haarlemmers hebben ze gorilla's
genoemd, cm het gore water en den gif-
tigen stank, dien ze verspreidden, en meer
nog om de giftige dampen, d e alle vreugde
in haar nabijheid bijwijlen doodden.
De Haarlemmer odeur is berucht in de
s'ad en daarbuiten. Wat al hersenen hebben
zich gepijn'gd, om dat stinkende vraag
stuk op te lossen; hoe is al reeds gegoo
cheld met millioenen cm de Haarlemsche
stedemaagd toch dezen schoonsten tooi in
alle ongereptheid terug 'e geven.
Maar rente en aflossing van milPoenen
gu'dens drukken jaarlijks zwaar op de be
lastingbetalende burgers, terwijl het lang
niet zeker is, dat met die millioenen-uitgave
de stinkende grachtengeschiedenis is opge-
cst. Daarom moet het dengenen, die minder
afdoende middelen aan de hand deden, zij
het dan ook met minder volledige opheffing
van den heelen s ank, een voldoening zijn,
dat, dank zij het baggeren van de gemeente
Haar'em en dank zij bovenal de mede
werking van „Rijnland", dat krachtig spuide,
dezen zomer zoo weinig last van de Haar
lemmer odeur is ondervonden. Wij zullen
he': a'len er wel over eens ziin, dat de over-
'ast gering is geweest. Een enkele dag, neen
een paar maal, enkele ur°n, daarmede is he'
leed geleden geweest. En toch was die
natte zomer, volgens deskundigen, een zo
mer, waarin de grachten ontzag'ijk en lang
durig hadden moeten stinken.
Zou het middel om dezen stank te bestrij
den gevonden zijn en ons daarmede de uit
gave van eenige mi'lio-^en voor een nieuw
rioolnet bespaard zi'n? Het ware te hopen.
Zijn wij wel inge'icht, dan ziin vroede
mannen bezig met nu eens precies te onder
zoeken, waaruit ons vuile grachtwater be
staat en wat preries de oorzaak is van de
-kelige geuren, die Haarlem een bijnaam
dreigen te geven. Wanneer de oorzaak ge
vonden is, dan moet het ook gemakkelijker
zijn een remedie tegen het kwaad uit te
denken.
Dat men hiermede niet wacht op het rap
port van den Inspecteur der Vo'ksgezond-
heid, valt het gemeentebestuur niet kwalijk
te nemen. Wij wi'len er geen kwaad van
zeggen, maar coulant bediend is Haarlem
door de Volksgezondheids-inspectie niet.
Het duurde en duurt wel wat lang.
Sociëteit „St. Br.vo" Haarlemsche In
koop-Combinatie, half 9 uur. R. e"
volkingsbureau, 8 uur, Bes uurs.rf.ac;
R. K. Volksbond, 8 uur. VereeWSmg
„Gruno", 8 uur.
St. Jcseph-Gezellengebouw, Jansstraat 69
Repetitie Muziekvereen'ging „Utile Dulci,
van 810 uur. R. K. V. „ZwalU'w'en
elftalcommissie, 8 uur.
Stadsschouwburg. De co-Opera" lei
„Tannhauser, 8 uur.
Schouwburg Jansweg. Haarlemscne
Jeugdbioscocp, half 3 uur.
Kunsthandel F. H. Smit Tentoonstelling
werken door G. van Duffelen, dage'1'!58,
uitgezonderd des 'Zondags, van
6 uur.
,,Luxor"-Theater Bioscoopvoorstelling
8 uur.
„Remfcrandt"-Theater Bioscoopvoorstel
ling - 7 uur en kwart over 9 uur.
Teyler's Museum Tentoonstelling werken
P. P. Rubens.
Bisschoppelijk Museum Jansstraat 79
Geopend eiken dag van 10 tot 5 uur,
behalve op Zon- en Feestdagen.
Kleine Theresia Stichting. Tehuis^,0'-"
onverzorgde zuigelingen Spreekuur !-;lns
dag en Vrijdag van 34 uur Tempe',ers*
straat 36.
Arbeidsbemiddelingsbureau van het Sint-
Franciscus Liefdewerk. Zoetestraa'
Flken Donderdag van 89'7 uur
3 K Bevolkingsbureau Gebouw ..S'
Bavo' Smedestraat 23 Van
uur op Maandag-, Woensdag- en Vrij.
dagavond
K. K. Leeszaal en Uitleenbibüothcek-
Jansstraat 49 Eiken dag geopend van
1012, van 25 en van 710 uur, be
halve des Maandagsochtends eu op Zon
en Feestdagen Uitleeneu van boeken
van 25 uur en van 79 uur Woensdag
middag ruilen van kinderboeken.
St. Mart' -iv-een'gir.p' Bloemhofstrao
1. Zondags en Woensdags van 810
uur gezellig samenzijn voor Hollandsche
meisjes, die hier geen thuis hebben.
Tel. 11671
R.-K. Arbeidsbeurs voor mannen en jon
gens. Sociëteit „St Bavo Smedestr
23. Telefoon 10049. - Alle werkdagen
van 9half 12 uur, s middags yan 3 5
uur, 's avonds van half 8ha f 9 uur
's Zaterdag alleen van half 10 12 uur.
7. K. Rcclassreringsvcreeniging, aideelirg
Haarlem. Eiken Donderdagavond half
9 vergadering in het gebouw der Sint-
Vincentiusvereeniging. N Groenmarkt 22
R.-K. Arbeidsbeurs voor Vree wen en Meis
jes. Bloemhofstraat t Tevens bemid
delingsbureau vooi verpleegsters en alle
werkende dames Alle werkdagen van
v.m 1012 uur, des middags van 24
uur en 's avonds van 89 uur, behalve Za
terdagavond Tel. 11671.
St. Elisabeth's Vereeniging Jansstraat
49 Aanvragen om versterkende mid
deler, vooi arme zieken der S. E V
Maandag vaa 3 pur Donderdag van
i2 uur
R- K. Kraamverpleging van de Derde Orde
St. Franciseus. Aanvragen ook voor
niet-leden van de Derde Orde te richten
tot Mevr. Coebergh, Ged. Oude Gracht
14. Dinsdag van 2—3
Zuster Tonset. Eeitzs'raat 29 Ha^-lerr
'Schoten). Woensdags van 2-3 uur
Zuster Toeset, Damiatestraat 1 (Bavodorpl
Donderdags van 23 uur
Ongev-illenc|jenst Centrale oproepplaats aan
I het gebouw van de Brandweer (Ged.
Oude Gracht). Uitsluitend Telef. 14141,
Spr. heeft er over gedacht, de gemeente
een renteloos provinciaal- voorschot te ver-
leenen van eenige mülionncn, opdat het rijlr
ziin Wegen in Noord-Holland in orde kan
m.-ken.
De heer LUDEN (C.H.) bespreekt de
breedte van doorgaande wegen. 2'A M.
breedte voor dergeliike wegen aebt spr. een
onding. Zou die minimum-breedte reeds nu
niet belangrük vergroot kunnen worden of
zou toegezegd kunnen worden, dat dit cijfer
voor wijziging vatbaar is?
De heer VAN DER VALL (S D.A.P.) be
spreekt de anarchie op het gebied van
wegbeheervorm. Wegbeheerders zijn ge
meente-, banne-, polderbesturen, enz. Spr.
neemt enkele voorbeelden, welke z. i. niet
4e goede wi<ze van wegbeheer bevorderen
Als ergens d„ bezem moet gehanteerd wor
den, is he* hierbü. dat autoriteiten, die uil
rl n-s f "r? v«P
De heer KETELAAR (V.D.) deelt mede.
dat ziin fractie voor de voordracht zal stem
men, Nu moet men echter niet verbetering
van eiken v.'t* verlangen. Spr. acht het niet
juist, een deel van het Wegenplan te schrap-
nen waarop het plan-Thomassen neerkomt,
In het plan kunnen in elk geval later nog
w':rigifgen gebracht worden.
Met het geven van een renteloos voor
schot aan de regeering moet men maar
wachten, tot die hooge colleges er om
vragen.
De heer DE MIRANDA (S.D.A.P) had het
juister gevoijden. als de verschillende mede-
deelingen eerder gedaan waren. Een inlei
ding van het heele geval hadden Ged, Staten
tijdig moeten geven. Het ware wenschelijk.
de toelichting reeds in eerste instantie ge-
genen te hebben.
De situatie van Amsterdam komt nu nog
scherper inf het licht. Spr. heeft dat een
vorige maal reeds te berde gebracht, maar
van alle opgenomen wegen komt er slechts
één op Amsterdam uit, die naar Zaandam.
De regeering heelt een deel der taak van
de provincie overgenomen maar den klemt
nog meer het bezwaar van spr, in zake
Amsterdam.
Spr vraagt zicb verder af, waarom de weg
naar Hilversum op het plan gebracht is,
terwi'I zoovele andere wegen er niet op ue-
brachl 4 'o. Spr ziet hierin een gelegenheid
tot het geforceerd brengen van een werf op
het plan. Onpartijdige beoordeeling bij het
brenrfen van wegen op het plan is allereerst
noodig.
De 'heer HENDRIX, lid van Ged. Staten,
beantwoordt de sprekers. Ged, Staten zou
den het zeer betreuren, als hier de indruk
gewekt werd, dat de provincie door d°n
minister in moeilijkheden zou zijn gebracht.
De Wegenbelastingwet geeft als eenig cri
terium aan de lengte der wegen, doch dat
is niet voldoende.
Ged. Staten hebben toen den minister
verzocht de prov, besturen bijeen te roe
pen, om gezamenliik over de plannen te
oordeelen. v
Met groote bereidwilligheid heeft de mi
nister daaraan voldaan. Spr. haa't gedeel
telijk aan, wat de minister op die bijeen
komst gezegd heeft. Diens standpunt was,
dat het onder de oogen zien van alle pro
blemen ten gevolge zou hebben, dat niets
zou gebeuren. Er moest begonnen worden.
Dat standpunt viel slechts toe te juichen
Voor het nemen van dit initiatief verdient
de regeering allen lof. Men kwam tot de
samenstelling van een wegennet en kwam
daarbij voor Noord-Holland op 511 K.M
Daaraan is men gebonden. Brengt men
meer werfen op dit phn, dan loont men
kans, dat het pi'ov wegerplan niet goc4-
gelceurd wordt door de regeering.
Systematisch is men bij de samenstelling
van het plan te werk gerfaan. In antwoord
op de vraag van den heer De Miranda
deelt spr, mede,, dat kringwegen zijn vast
gesteld om Alkmaar, Schagen en Hilver
sum.
De kringwegen om Amsterdam zijn rijks
wegen, In ruime mate wordt echter geie-
Dc ernstige botsing tusschen twee elec-
i.ische treinen bij Rijswijk. Nadere verkla
ringen. De minister van Waterstaat zal een
commissie van onderzoek instellen.
De V cslvlucnt NederlandIndtië. Luite
nant Koppen is te Singapore aangekomen.
Pastoor R. Crombag O.F.M. f
Te Tilburg is bij gelegenheid van den
50sien verjaardag van den dood van Mgr.
J, Zwi'sao diens nagedachtecis op plechtige
wijze gehuldigd.
Het beheer der Staatsdomeinen; het rap-
poit der reorganisatie commissie verschenen.
Naar verluidt, zal de gouverneur van
Suriname, baron van Heemstra, zich het
volgend jaar niet meer voor een herbe
noeming beschikbaar stellen.
De knoeierijen bij ce gemeentelijke visch-
voorz'ening te Aros erdam. Arresten van het
gerechtshof te Amsterdam.
Uilgiite der Olympiade-postzegels.
De civiele luchtvaart in Ned. Indië; voor-
stellen der K. L. M,; de kwestie der re-
geeringssubsidie.
De Conferentie tot afschaffing der in- en
uitvoerverboden te Genève geopend met
een rede van oud-minister Colijn.
De plechtigheid in het Parijsche Pantheon.
De onthulling eener herinneringsplaat ter
nagedachtenis van 560 gesneuvelde letter
kundigen.
Een Britsch oorlogsschip naar Tsjifoe ter
bescherming van den bedreigden zout-
accijns.
Het oude slot Aifing bij Augsburg afge
brand. Zes dooden.
Italië protesteert te Belgrado tegen de
anii-ïtaliaansche persstemmen in verband
niet den moord te Praag.
Barometerstand 9 uur v.ra: 757. Vooruit.
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 5.26.
Hoogste barometerstand 763.6 mM te
Sheffield.
Laagste barometerstand 7.38 2 m M. te
Memel.
Verwachting; Meest matige W. tot N.-W.
wind, gedeeltelijk bewolkt, waarschijnlijk
nog regen of hagelbuitjes, iets kouder.
genheid
a
gegeven bezwaren in te dienen,
dus ook deze zaak kan neg nader be
schouwd worden.Van rükswerfe wordt ech
ter geeischt, dat ook dergelijke wegen op
het plan gebracht worden.
In antwoord op de vraag van den heer
Droog deelt spr. mede, dat ook de veror
den ng tijdelijk vastgesteld wordt. De noo-
digc verbeteringen kunnen ook hierin later
aangebracht worden.
Spr, legt uit, in antwoord aan den heer
homassen, dat op de wegenlijst niet meer
mag voorkomen dan op het wegenplan.
Spr. komt tot den vorm van wegbeheer.
Z. i. behoeft het wegbeheer door twee be
heerders niet tot moeilijkheden te leiden
Zijn de bemoeiinrfen der provincie nu
geëindigd1 met de vaststelling van het pri
maire wegennet en het wegenplan?
Deze vraag kan, naar spr. meent, beter
bij de behandeling der begrooting bespro
ken worden.
In antwoord aan den heer De Miranda
zet spr. uiteen, dat Ged. Staten bii hun
voordracht breedvoerig geschetst hebben
de bedoeling van het plan
Wat de vastgestr! 'e termijnen betreft, spr.
kan on bet onrfenhht- n'et a"ders zerfrf
dan dat hij hoopt, dat h"t overleg tus
schen Waterstaat en de Financiën er toe
za! leiden, dat de eer-te maal niet te veel
vastgehouden v-i—i-n aan de termijnen.
De heer DE MTl*ANDA blijft er bij, dat
niet de idea me-J-r. cat
men maap een rfelerfenhmJ benut, een weg
on het net te brengen. Niet moet bet zoo
zi'n. dat man angstvalbn n--roeJ,;* r' er
wel een weg op staat, welke er op moet
zijn.
ra^»/r'1eer, J'^^FIX meent, dat de heer
De M'randa op het kantje af rfebieven is.
Spr. meent, dat de heer De M iranda wel
wat meer vertrouwen aan Ged. Staten
kan schenken.
De voordvachten van Ged. Staten wor-
- en dan aargenomen, waarna de vergade-
'ing verdaagd wordt tot Dinsdag 29 No
vember.
Aangereden.
Gisterenmiddag werd op den hoek vin
de Bik en Arnoldkrde en Frogerstraat, tg
IJmuiden, een 13-jarige jongen, C B aan
gereden door een auto, bestuurd door M,
v. d. B. Direct werd de hulp van dr. Rutte
ingeroepen, a,e verschillende kneuzingen en
on e i- gen constateerde. Later werd de
rug naar ziin ouderlijke woning gebracht,
e po doet naar het voorgevallene een
"mderzoek
Lantaarn omgereden.
Gisterenavond reed een auto, bestuurd
door M. de V„ een Ijzeren Lantaarn, staan-
d,e op den hoek v. d. Sluisstraat en En-
schedéstraat, te IJmuiden, bij deu grond af.
Verdere ongelukken kwamen hierbij niet
voor. De maierieele schade wordt vergoed.
