Binnenlandsch Nieuws.
Luchtverkeer.
Handwondjes
De „wederkeerigheid" in de
Ned. Handelspolitiek.
Het verblijf van H.M. Koningin-
Moeder infGarmisck-
Partenkirchen.
Strafvervolging tegen leiders
van volksbetcogingen.
De indirecte vcccmatiedwang.
Het verbond van Ned.
Werkgevers.
R.K. Kiesvereeniging
te 's-Hertogenbosch.
De zuivering van afvalwater.
De Staatsbegrooting 1928.
Ter verbetering van het
stroomgebied der Maas.
Rekenplichtig secretary
der intendance.
Nieuwe gezichtspunten
het Veen.
in
Het spoorwegongeval
hij de Vink
Wat is er met de „Veebank"
te Leeuwarden?
De circulaire van Huizen's
burgemeester.
Overvolle treinen.
De levering van klem-
ijzerwaren aan de Ned.
Spoorwegen.
De verhouding tusschen
Nederland en België.
VERKEER EN POSTERIJEN
Verlaging van het briefport
naar Ned. Indië.
Aangeteekende stukken.
STATEN GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
De D. 1220 weder te Lissabon
teruggekeerd.
De postvlucht naar Ned. Indië.
'■ettw wereldhoogterecord
vliegen.
De Oceaanvluchten.
Een nieuw vliegveld in het
Industriegebied.
MARKTNIEUWS.
Een enquête van het hoofdbestuur der Ned,
Maatschappij voor Nijverheid en
Handel.
Het October-nummer van het Tijdschrift
der Ned. Maatschappij voor Nijverheid en
Handel behandelt het vraagstuk van de
„wederkeerigheid" in de Ned. handelspo
litiek, dat op de 150ste jaarvergadering der
Maatschappij aangeroerd is, uitvoerig be
handeld. Conform een daar gedane toezeg
ging van het hoofdbestuur, worden de vol
gende vragen schriftelijk aan de departe
menten gesteld:
le. Toepassing van het beginsel der we
derkeerigheid bij onderhandelingen over
handelsverdragen pleegt te geschieden door
het in werking brengen van vechttarieven.
Zou naar uwe meening in Nederland (bui
ten het geval van credietverleening zooals
bij het verdrag met Duitschland) op andere
wijze dit beginsel toegepast kunnen wor
den? Zoo ja, op welke wijze meent u dat
zulks dan mogelijk zou zi»n?
2e. Welke gronden zouden er zijn om aan
te nemen, dat toepassing van het vechtta-
riefsysteem (of van een eventueel ander
systeem om het wederkeerigheidsbeginsel
in praktijk te brengen) in Nederland geen
blijvende tariefsverhooging voor verschil
lende artikelen ten gevolge zou hebben,
zooals dat in andere landen wel het geval
blijkt te zijn?
3e. Wanneer ook in Nederland tariefsver-
hoogingen het gevolg zouden zijn van de
toepassing van het vechttariefsysteem (of
van een eventueel ander systeem om het
wederkeerigheidsbeginsel in praktijk te
brengen) zou dan naar uw oordeel niet het
overgroote deel dezer verhoogingen het
karakter van bescherming dragen? Zouden
dan deze tariefsverhoogingen niet de kosten
van allerlei artikelen en daardoor van het
levensonderhoud, duurder maken, ten na-
deele van den consument en van de ex
port-bedrijven?
4e. Welke importartikelen zouden, van
Nederlandsch standpunt gezien, naar uwe
meening in aanmerking komen omr voor
toepassing van het wederkeerigheidsbegin
sel met invoerrechten belast te worden
waarbij eenerzijds voldaan zou moeten
worden aan den eisch, dat de invoer en
de te heffen rechten van voldoenden om
vang en hoogte zijn om het buitenland te
treffen doch anderzijds de algemeene
belangen van ons volk hierdoor geen na
deel mogen ondervinden?
5e. Ingeval uw oordeel luidt, dat toepas
sing van het vechttarief- of een ander stel
sel om het wederkeerigheidsbeginsel in
praktijk te brengen, tot verhooging van
invoerrechten moet leiden, acht u dan de
omstandigheden zoo zeer gewijzigd, dat de
Ned. Maatsch. voor Nijverheid en Handel
reden zou hqbben het steeds ingenomen
en in 1921 nog eens uitdrukkelijk uitge
sproken vrijhandelsstandpunt te verlaten?
Zoo ja, welke zijn dan deze wijzigingen?
6e. Welke waa'borgen zijn er naar uw
meening, dat het land, tegen welk de niaat-
regel gericht is, inderdaad zijn tarieven zal
verlagen en niet als répressaille-maatrerfel
verdere belemmeringen aan onzen handel
in den weg zal leggen?
7e. Zouden naar uw meening de voor
deden, voor bepaalde bevolkingsgroepen
uit aanvaarding van het wederkeerigheids
beginsel voortspruitend, "rooter kunnen
zijn dan de nadeeien voor andere groepen
hieruit te verwachten?
8e. Ingeval tot aanvaarding van het vecht-
tariefstelsel zou worden overgegaan, ver
wacht gij dan al of niet, dal de handels
politieke positie van Nederland bezwaar
lijker wordt dan zij is, doordat ons tarief
stelsel, waarover wij thans vrii kunnen be
schikken, wordt vastgekopoeld aan de han
delspolitiek van andere landen, vooral aan
die van landen, welke economisch machti
ger zijn dan wij?
Van de Kurdirectie. van Garmisch-Parten-
kirchen, alwaar H.M. de Koningin-Moecfer
op het oogenblik vertoeft, mochten wij het
volgende bericht omtrent H.M. ontvangen,
waarvan de gegevens verstrekt waren door
den kamerheer van II. M,
Vi°i?" z*ck zeer goed in het huis
„ochöoblick alwaar Zij Haar intrek heeft
genomen, de heerlijke lucht bekomt Haar
uitstekend en door de booge ligging, welke
voor de gezondheidstoestand van H. M,
buitengewoon geschikt is, is het Haar mo
gelijk om wandelingen te maken van soms
lys uur, zonder dat Zij ook maar eenige
teekenen van vermoeienis toont. De Konin
gin-Moeder maakt dagelijks wandelingen,
tochtjes per rijtuig en per auto in de naaste
omgeving en verderen omtrek. Zoo bezocht
Zij reeds het Walchenmeer, het bekende
dorp der passiespelen Oberammergau, al
waar Zij zich geruimen tijd onderhield met
den voorsteller van de Christusfiguur, Georg
Lang; ook het idyllisch gelegen slot Linder-
hof, het prachtige bouwwerk van Koning
Lodewijk den Tweede werd door Haar be
zocht. Op een dag, waarop het anders wol-
kenvrije dal, waarin Garmisch-Partenkir-
cben gelegen is, geen zonneschijn had,
maakte H, M. van het bergspoor
gebruik om een tocht te maken naar
den op 1652 Meter hoog gelegen Kreuzeck,
alwaar Zij na door de wolkenzee gegaan te
zijn de heerlijke hoogtezon op zich liet in
werken.
Op de schriftelijke vragen van den heer
Braat betreffende het instellen van een
strafvervolging tegen leiders van volksbe-
toogingen, welke wanordelijkheden op den
publieken weg veroorzaken, antwoordt de
munster van Justitie thans, dat van een
strafvervolging, c.q. bestraling, naar ons
recht eerst sprake kan zijn, indien het over
treding geldt van wet of wettelijke Voor
schriften. Zoodan:ge overtreding nu heeft
het gedrag van de leiders der bedoelde
betoogingen niet opgeleverd. Wel had in
één geval ter gelegenheid van dat optre
den overtreden vn een bepaing der straat-
verordening plaats, welke echter, mede ge
let op de beteekenis van het concrete feit
en te meer waar het iemand betrof, die
clen sterken a m der polit'e reeds aan den
lijve had ondervonden, ook naar het oor
deel van den minister onvervolgd kon
worden gelaten.
Het wetsontwerp tot afschaffing heelt het
departement verlaten.
Een wetsontwerp betreffende de vacci
natiebepalingen heeft het departement van
Arbeid, Handel en Nijverheid heden ver
laten.
De voorzitter van Serondhe dsraad
heelt op verzoek van <er. Minister van
Arbeid, H. en N. commissi ingested
voor de wetenschappelijke bestudeering
van de moeilijkheden, die zich in verband
met de vaccinatie voordoen. Deze commis-
sie zou heden haar werkzaamheden aan
vangen-
Het bestuur van het verbond van Ned.
Werkgevers heeft tot algemeen voorzitter
benoemd den heer mr. Aug. Philips, lid van
den raad van beheer van de Bataafsche
Petroleum Maatschappij. De heer Philips
is benoemd in de plaats van dr. F. G. Wal
ler, die zich voor deze functie niet langer
beschikbaar stelde.
De algemeene ledenvergadering der R.K.
Kiesvereemging te 's-Hertogenbosch heett
besloten het besluit te vernietigen, waarbij
het bestuur mevr. W. Brouns van Besouw,
lid van den gemeenteraad, geroyeerd had
als lid der R.K. Kiesvereeniging,
Op het departement van Arbeid, Handel
en Nijverheid is gisteren de commissie van
Toezicht op het Rijksinstituut voor zuive
ring van afvalwater geïnstalleerd.
Op 8 November in de Tweede Kamer.
De Tweede Kamer zal op Dinsdag 8 Nov.
a.s. een aanvang maken met de openbare
behandeling der Staatsbegrooting voor 1928.
Het rapport-Lely,
Reeds is 17 rmliioen bijeen.
Te 's-Gravenhage heeft een conferentie
plaats gehad tusschen den minister va»
Waterstaat, leden van de Provinciale bestu
ren van Noord-Brabant, Gelderland en Lim
burg en hoofdingenieurs van den Water
staat.
Naar de „Msb" verneemt, zijn in deze
conferentie de plannen besproken tot gron
dige verbetering van het stroomgebied der
Maas, welke neergelegd zijn in het rapport
dat dr. C. W. Lely hieromtrent aan het de
partement van Waterstaat uitbracht en
waarvan wij destijds de hoofdzaken publi
ceerden.
De uitvoering dezer plannen zal in de toe
komst o.m. leiden tot sluiting van den Beer-
schen Overlaat, waardoor, naar men ver
wacht, een einde wordt gemaakt aan den
onhoudbaren toestand in het betreffende
gebied.
De uitvoering dezer werken is, naar Werd
verzekerd slechts een kwestie yan geld.
Dit moet worden bijeengebracht door de
belanghebbende provincies en het Rijk.
Uit de thans gevoerde besprekingen is
gebleken, dat men reeds een bedrag van
17SA millioen gulden kan bijeenbrengen. Ver
wacht mag worden, dat men ook de be
schikking zal krijgen over de uitvoering
dier werken voor goed een einde zal wpr-
den gemaakt aan de ellende, waardoor een
groot gebied geregeld wordt geteisterd,
Met ingang van 1 Nov heeft H. M. de
Koningin benoemd tot rekenplichtig secre
taris. der intendance van het kon. paleis
en domein Het 1 .oo den heer M: J. ScK'l-
pcroort, ontvanger, der koninklijke .hout
vesterijen.
Na vele en aanhoudende proeven is door
de firma Nachtegaal en Bruggewirth te
Klazienaveen een werkwijze uitgevonden,
welke het mogelijk maakt om het natte veen
tot braftdbaar stookmateriaal te verwerken.
Het graven en drogen is daardoor niet
meer noodig en zoo kan een goedkooper
brandstof van turf geleverd worden, die de
concurrentie met de steenkool kan volhou
den.
Daarenboven kan er door toepassing van
deze werkwijze winter en zomer worden
doorgewerkt, zoodat er geen seizozn-arbeid
meer zal zijn in bet Veen. Daardoor zal be
reikt worden dat het veen geregeld wordt
afgegraven en de kostbare dalgronden gere-
gelegd zullen toenemen.
Door deze firma is ook een nieuwe werk
wijze gevonden voor ontkleuringskool, waar
door deze veel goedkooper geleverd kan
worden. Dit zal ten gevolge hebben, dat
meerdere industrieën voor zuivering hunner
producten deze ontkleuringskool zullen gaan
aanwenden, zoodat meerdere massa's turf
zullen kunnen worden opgeruimd.
Voorts heeft genoemde firma nog «en
molen geconstrueerd, die de fijnste turfmolm
kan fabriceeren, zoodat dit product voor
vele andere doeleinden kan gebruikt worden,
waarvoor het tot nu toe ongeschikt was.
Meerdere afzet van balsterlurf zal daardoor
verkregen worden.
Deze turfmolen zal hoogstwaarschijnlijk
ook een grooten ommekeer in de stroocar-
ton-industrie bewerkstelligen, omdat zij de
pakken stroo zonder voorsnijden tot meel
maalt. Dit heeft weer tot resultaat, dat de
onkosten minder zullen worden.
Op al deze vindingen is octrooi aange
vraagd.
Een gerechtelijke vervolging.
Naar het „Volk" verneemt, 2al de recht
bank le 's-Gravenhage, naar aanleiding van
iiet rapport der daardoor door haar be
noemde emmissie van deskundigen over
gaan tot vervolging van^ de schuldigen aan
bet spoorwegongeluk bij _dc Vink op 3
September van het vorig jaar.
HET ZILVEREN JUBILEUM VAN
PROF. Dr. OTTO LANZ,
Te Amsterdam is ter gelegenheid van zijn
zilveren jubileum als hoogleeraar aan de
Universiteit van Amsterdam Pref. Dr. Otto
Lanz, die zich als geneeskundige vooral naam
verwierf door zijn behandeling van appen
dicitis en struma, gisteren gehuldigd.
Allereerst viel den hoogleeraar hulde ter
deel in de Boerhaave-kliniek, waarvaij hn
een der oprichters is.
In de aula van de Universiteit werd des
middags een bijeenkomst gehouden, waar
Prof. Lanz werd toegesproken door den rec-
tor-magnificus prof. dr. H. Burger, door prof.
dr. B. Brouwer namens het comité var
ambtsgenooten, gencosheeren en Studenten
door den heer C. G. Vattier Kraane namens
het comité van vrienden en vereerders door
prof. Zaayet als oud-assistent, door dr. Van
Capellen als assistent en door prof. Veil
namens de medische faculteit der Keulsche
Universiteit
In de verschilende toespraken werd herin
nerd aan de Zwitsersche nationaliteit van
den jubilaris, die Zeker aangenaam getroffen
zal zijn geweest door het slot van prof. Brou-
wet's rede, dat in het Zwitser-Duitsch werd
uitgesproken. Voorts werden in het licht de..
steld de kunstzin van de humaniteit van den
jubileerenden hoogleeraar. Hem werden een
door Jan 'foorop geschilderd portret en een
Made^ïra van Antonio Rosselino aangeboden.
Prof. Lanz dankte ten slotte voor de hem
gebrachte hulde en de geschenken.
Door het Tweede Kamerlid Van der
Sluis zijn aan de Ministers van Binnen-
landsche Zaken en Landbouw en van Jus
titie de volgende schriftelijke vragen ge
steld: Zijn de ministers bekend met het
bestaan van de z.g. Veebank te Leeuwar
den (Van Zwietenstraat 12) die zich ten
doel stelt voor veehouders op zeer gemak
kelijke betalingsvoorwaarden vee beschik
baar te stellen? Zijn de ministers bereid
een onderzoek in te stellen naar de wer
king van deze bank en naar de gevolgen
voor de betrokken veehouders? Als vraag
2 bevestigend wordt beantwoord, zijn de
ministers dan bereid, de resultaten van liet
onderzoek ter kennis van de Kamer té
brengen?
Het ministerieel antwoord.
De minister van Binnenlandsche Zaken
heeft thans geantwoord op de schriftelijke
vragen van het Kamerlid Brautigam, om
trent een door den burgemeester van Hui
zen (N.H.) verspreide circulaire, be'reffcn-
de het aanbieden van werkgelegenheid tij
dens de havenarbeidersstaking te Amster
dam. De min'ster zegt, dat de burgemees
ter van Huizen ter bes'rijding van de in die
gemeente veel voorkomende werkloosheid
de aandacht p'eegt te vestigen op elke
werkgelegenheid, welke ter zijner kennis
komt. Ook de in die vragen bedoelde cir
culaire was een uitvloeisel van dit op
zichzelf lofwaardig streven. Kennelijk was
dan ook bij den burgemeester de gedachte
ver, om zich partij te stellen in een con
flict tusschen werkgevers en werknemers.
Door het Kamerlid Schaper zijn de vol
gende vragen gericht tot den minister van
Waterstaat:
Is de minister bereid oo korten termijn
een onderzoek in te stellen naar de bezet
ting der treinen, rijdende tusschen 's-Gra
venhage en Leiden, in het bijzonder naar
die van trein 1088, vertrekkende van Den
Haag om 17.27, waar telkens volgens
betrouwbare ooggetuigen ten aanzien
van de derde klasse, een onbehoorlijk ge
drang ontstaat om binnen te komen, terwijl
bij vertrek de derde klasse wagens op er
gerlijke wijze zijn overvuld, zoodat 10-
tallen van reizigers op elkander gedrongen
moeten staan?
Wil de minister, Indien deze toestand als
boven omschreven wordt bevonden, ten
spoedigste maatregelen uitlokken om aan
dien toestand een einde te maken?
Mlnlstriee! antwoord op de vragen van
den heer Kortenhorst.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
Kortenhorst betreffende van Regeerings-
vrege ingestelde pogingen tot toewijding
eener bestelling van kleinijzerWaren der
Nederlandsche Spoorwegen aan de Nederl.
nijverheid, heeft de heer van der Vegté,
Minister van Waterstaat, mede namens den
heer Kan, Minister van Binnenlandsche Za
ken en Landbouw, geantwoord.
Na het geheele verloopjaar der reejs be
kende geschiedenis te hebben gememoreerd
besluit het _ant vpöfd alduS:
Intusschen is den Minister van Binnen
landsche Zaken en Landbouw sedert wel
gebleken, dat bij de Nederlapdsche Spoor
wegen allerminst de bedoeling heeft voor
gezeten om de inheemsche industrie bij
de buitenlandsche achter te stellen.
Commentaar op de desbetreffende zinsnede
in de Troonrede.
Uit het Voorloopig verslag der Tweede
Kamer betreffende de begrooting voor
Buitenlandsche Zaken lichten we het vol
gende gedeelte, dat handelt over de ver
houding tot België.
Verscheidene leden achtten verduidelij
king gewenscht van de zinsnede, in de
Troonrede aan de verhouding tusschen Ne
derland en België gewijd. Is het vragen
deze leden de bedoeling van deze zin
snede geweest tegenover België te doen blij
ken van onze bereidheid om mede te wer
ken aan een herziening van de verdragen
van 1839? Zoo ja, dan moeten zij overbodig
zijn te achten. Immers uit de beraadslagin
gen over het tenslotte niet goedgekeurde
tractaat van 1925 is van het bestaan van
eene zoodanige bereidheid reeds voldoende
gebleken.
Andere leden uitten de onderstelling, dat
de Regeering het nuttig heeft gevonden in
de Troonrede onze goede gezindheid nog
eens uitdrukelijk tot uiting te doen komen
tegenover de houding van jegens ons on
vriendelijk elementen in België, welke in
woord en geschrift het bestaan van een
zoodanige gezindheid in twijfel hebben ge
trokken.
Ook omtrent een ander punt bleek ver
schil van meening te bestaan. Waren SOiii-
mige leden van gevoelen, dat het belang,
hetwelk ook naar hun inzien onmiskenbaar
gelegen is in een zuivere verhouding tus
schen Nederland en België, op dit oogen
blik onzerzijds eerder onthouding dan actie
vordert, andere leden stelden daartegenover
als hunne meening, dat het gewenscht is
onze verhouding tot België zoo spoedig
mogelijk tot klaarheid te brengen.
Sommige leden spraken het vertrouwen
uit, dat de Troonrede niet bedoelt, dat alle
onderwerpen, welke in het niet-aanvaarde
verdrag voorkwamen, opnieuw in behande
ling moeten worden genomen. Zij wensch-
ten onderscheid te maken tusschen de wen-
schen van België en de wijze, waarop daar
aan onzerzijds tegemoet ware te komen.
Dat het samenstel der geneomde vraag
stukken thans het voorwerp ls van een
nader onderzoek hier te lande, werd met
ingenomenheid vernomen.
Ook waarschuwde men ertegen dat in 'n
en hetzelfde, voor altijd gesloten tractaat
een samenstel van belangen zou worden ge
regeld welke geen natuurlijk verband met
elkander hebben en welke voor een deel
slechts in afzonderlijk, opzegbare Verdra
gen op hun plaats zouden zijn.
Met ingang Van 1 Nov. wordt het
poa-t der brieven naar Ned.-Indië, bij ver
zending per zeepost, verlaagd.
Voor brieven van een gewicht van niet
meer dan 20 gn-m is dan Hechts bet' ge
wone binnenlandsche briefport van 7/1 ct.
verschuldigd.
De aandacht zij er op gevestigd, dp.t het
port der brieven naar Ned.-Indië per land-
mnil rmdpwiït/i rtd n.t 1 r-P.nt.
doen t)lj den arbeid en leiden
vaak tot verzwering of bloed
vergiftiging Reinig ze altijd dade
lijk en behandel ze verder met
Door 30-60-90 ct.
Tengevolge van eenige wijzigingen in hel
Postbesluit met ingang van 1 Nov. a.s., is
o. a. de mogelijkheid geopend, om op de
postagentschappen gelegenheid te geven tot
het afhalen van aangeteekende stukken op
voorwaarden, waarop zulks kan geschieden
aan wijkkantoren.
Nader zal de directeur-generaal bepalen,
we.ke agentschappen daartoe op grond van
gebleken behoefte, gelegenheid zal worden
gegeven.
Onder voorzitterschap van jhr. mr. Ch
Ruys de Beerenbrouck vergaderde gisteren
de Tweede Kamer der Sta ten-Generaal,
Bij den aanvang deelde de voorzitter
mede, dat de centrale afdeeling besloten
neeft a.s. Donderdag in de afdeelingen te
doen onderzoeken de bcgrooting van Cura-
Cao. Voorts deelt de voorzitter mede, dat
op 8 November zM moeten worden begon-
nen met de openbare beraadslaging over
de Staatsbegrooting 1928. Wil het gebruike
lijke reces voor die behandeling plaats heb
ben, dan is het noodzakelijk, dat de Kamer
met de agenda heden over een week ge
reed is. Indien het noodig is, zal sp,r., om
tot dat doel te gereken, voorstellen de'vol-
eek ook cies avonds te vergaderen,
Behandeld werden vervolgens een twee
tal wetsontwerpen inzake de overeenkomst
met de Mij. „De Schelde", welke na eenige
bespreking zonder hoofdelijke stemming
werden aangenomen.
Voortgezet werd dan de behandeling van
het wetsontwerp iot wettelijke regeling van
den Hoogen Raad, De minister van Arbeid,
Handel en Nijverheid zette zijn afgebroken
rede voort.
De heer Stenhuis zeide, dat er twee Hooge
Raden van Arbeid waren, omdat er telkens
is een meerderheid en een minderheid. Maar
om diezelfde reden zou men ook
Tweede Kamers kunnen spreken. De heer
Stenhuis wilde ook de kleine vakcentrales,
weren, maar waar wil -hij de grens dan
trekken? Wat de opmerking van den heer
Stenhuis betreft, d,a.t er van de wetenschap
pelijke leden maar één sociaal-democraat
is, deelt de minister mede, dat bij voor
komende vacature hij daarop letten zal.
Na re- en dupliek worden de algemeene
beschouwingen gesloten.
Bij artikel 1 verdedigt de heer STEN
HUIS (S.D.A.P.) een amendement om den
Hoogen Raad van Arbeid de bevoegdheid
te geven, zich met een petitie tot de
Iweede Kamer te wenden. Spr. betoogt,
dat er oneenigheid over deze kwestie be
staat, waarom hij het noodzakelijk acht dit
recht van petitie in de wet vast te leggen.
De heer VERAART (R.K.) heeft eenige
amendementen ingediend, die beoogen aan
den Hoogen Raad van Arbeid een veel
uitgebreider bevoegdheid te geven en een
eersten stap te zetten in de richting van
een centralisatie der instituten, die zich
thans met de vraagstukken van Nijverheid,
werkloosheid enz. bezig houden. Tevens
zou dan bereikt worden, dat het arbeiders
element medezeggenschap krijgt over de
adviezen, die ten aanzien van die vraag
stukken worden gegeven.
De VOORZITTER stelt voor, deze
amendementen ontoelaatbaar te verklaren
op grond hiervan dat het ontwerp wette
lijk regelt den bestaanden Hoogen Raad
van Arbeid. Wat de heer Veraart wil, is
het in het leven roepen van een geheel
anderen Raad.
Na bestrijding wordt het voorstel van
den voorzitter aangenomen met 42 tegen
29 stemmen. Na verdere bespreking trekt
de heer Stenhuis zijn amendement in.
Op atrt 2 licht de heer KORTENHORST
(R.K.) een amendement toe om degenen,
die ambtshalve lid van den Raad zijn, een
adviseerende stem te geven. Een beslissen
de stem aan deze ambtenaren zou de zui
verheid van het advies schaden en de zui
verheid van de verhouding tusschen minis
ter en ambtenaren.
54 tegen 14 stemmen.
Eveneens wordt verworpen een amende
ment Stenhuis (S.D.A.P.) om den Hoogen
Raad van Arbeid over eigen inkomsten le
doen beschikken, waarever hij de vrije be
schikking heeft. Daarna wordt het wets
ontwerp zonder hoofdelijke stemming aan
genomen.
Nadat ook nog enkele conclusies
aapgenomen, wordt de vergadering
van twee daagd tot Dinsdag a.s. te 1 uur.
zijn
ver-
De „United Press" meldt uit Lissabon.
Na gis'ei morgen om 6.40 uit Lissabon,
met als doel de Azoren te zijn vertrokken,
is de D 1220 een ha't uur later weer terug
gekeerd en op de 7'aag neergestreken.
O aviateur -erkiaardc. dat de leidingen
blijkbaar vuil waren en dat de motor moest
afkoelen.
Ook had een der batterijen kortsluiting
veroorzaakt. De bemanning van het vlieg
tuig toog onmiddellijk aan den arbeid, om
de machine le herstellen.
Wie is luitenant Koppen?
Luitenant Koppen is te Batavia enthou
siast ontvangen en bevindt zich thans op
den terugweg, In verband hiermede is het
niet onaardig, meent de U, C.. iets te ver
tellen over den leider van.de eerste post
vlucht naar Batavia.
Als cadet bij het wapen der Genie op de
Kon. Mil. Academie te Breda, deed Kop
pen reeds van zich spreken door zijn bij
zondere intelligentie. Als no. 1 van het
officiers-examen werd hij luitenant bij hel
leger in Ned.-Indië; na een-gen tijd op non-
actief te zijn geweest, keerde hij naar Hol
land terug en werd in 1914 geplaatst bij
dc toen pas opgerichte Militaire Lucht-
vaurtafdeeling te Soesferberg.
L venals nu. was het ook in dien tijd on
mogelijk om binnen de lijn der hangars en
militaire gebouwen door te dringen, zonder
een bewijs van toegang te kunnen foonon.
Ilee luitenant Koppen op een zomermor
gen zijn entrée joyeuse maakte, vinden wij
terug 'U het verhaal ven den oudsten me-
canicus, thans nog in dienst bij dé vlieg-
schrol te Soes'.erberg.
„Op een morgen," zoo verhaalde deze
ons, „kwam een burger, blootshoofd, met
een vuurrood dasje om, het terrein op en
maakte zich bekend als luitenant Koppen,
en aangewezen om tot vlieger opgeleid te
worden.
Daar deze burger geen papieren of an
dere bescheiden, waaruit zijn identiteit kon
b'ijken, bij zich had, werd hij dan ook
dcor ons zonder vornn van prc-ces het ter
rein weer afgezet. 'Spoedig daarna bleek
ech'er. dat we ons deerlijk vergisthadden,
toen luitenant Koppen voor de tweede
maa|. maar nu in uniform zich kwam mal
den.
N'a een zeer voorspoedige vliegerople'-
ding behaa'de hij vrij spefcdig het inter
nationaal en militair brevet en werd door
zijn buitengewone vliegereigenschappen in
den loop der jaren tot instructeur be
noemd-
JVlet de geïnterneerde buitunlandscbe
toestellen uit ,den wereldoorlog medege-
rekeud. beeft hij ongeveer 34 verschillende
typen van vliegtuigen gevlogen, zonder
ooit can erns ig ongeval te hebben gehad.
„Ak je iu tenant Koppen," a'dus een on
zer mer-ino s, „een piar.k met een motor
zoudt geven, dan vloog hij er mee," Com
mentaar overbodig.
Als instruc'eur neemt hij te Soesterberg
een bijzondere plaats in. Met zijn leerlin
gen »s bet op den grond altijd pais en vree,
maar zoo gauw als hij met zijn Fransc'i
va'Hoedje, jn <)e „leskist'' plaats neemt en
den leerling er maar op los Lat roeien",
begin' bet lieve leventje. Dan gebeurt bet
vooral op niocie zomeravonden, wanneer
liet bladstil is, dat de luide, helt'ge gocd-
0f afkeuringen can het adres van den ze-
nuwach igen leering zelfs op ICO meter af
stand nog gehoord worden en den adspi-
rapt, lichtheid met korte zijdelingsche
knikje® van het bewegelijke hoofd mede
gedeeld wordt, dat bij met het toestel
rechts of linksch overhelt.
En zoo gaat rond;C na rond;e over de
vjfeghe'de, totdat lui'enan Koppen van
oerdeel is, dat de leerling, met niet te veel
risico vocr het veege lijf, zijn eerste vlucht
kan niftkeii,
Nie'; alleen in de lucht, maar ook op den
grond droogt hij zijn officiers-leerlingen
neg wel een af; zijn gewoonte is het name
lijk na en uur les b.v., nog 'n partijtje te
biljarten. Zoo was het, dat hij schrijver de-
7es, die meer dan eens de queu gehanteerd
had op een par'ij van 100 punten in twee
beurten van 18 en 82 caramboles liet zien,
dat bij buiten vliegen ook nog wel iets an
der» kon.
Verder heeft hij in verschillende perio-
d:eken meerdere malen zeer diepgaande
studiën geschreven ever vliegtuigkunde,
aërodynamica en verschillende wiskundige
hij meermalen een niet onbelangrijke rol
bij de tooneelvoorstejlingen van de Kon.
Utr. Rederijkerskamer Jan van iBeers; als
imLateur moppentapper heeft hij onder
zijn collega s zijn weerga niet, zoodat men
kan begrijpen, dat hij op de Soesterberg-
sche vliegheide een eenige, bijzondere
plaats* inneemt. Nooit zal dan ook in Soes-
terberger kringen een vliegtocht met zulk
een greote spanning gevolgd zijn, als de
Indiëvlucht van luitenant Koppen, en dat
zijn ontvangst bij den terugkeer te Soes
terberg een greotsebe zal worden. staat
dan ook als een paal boven water.
Een oud-leerling.
Op den terugweg.
Luitenant Koppen heeft den tocht naar
Nederland weer bt,
Reu'er meldt uit Calcutta, dat luitenant
Koppen, Frijns en Efleman met „de Post
duif" daar gisteren op 3 uur (Indische tijd)
vlot zijri geland
De „United Press" meldt nog:
Te drie uur arriveerde, tot ieders ver
bazing, luitenant Koppen met zijn een
dekker boven Calcutta, ofschoon niemand
hem had verwacht. Na zijn daling deelde
Lt Koppen mede, dat hij een non-stopvlucht
van Bangkok had gemaakt en dat het zijn
bedoeling was hedenochtend weer door te
vliegen.
Luitenant Koppen seinde nog aan het
Haagsche Aneta-kantoor, dat de vlucht
van Bangkok tot Calcutta tien uur duurde.
Hij had een goede reis. Vandaag wordt de
tocht vervolgd naar Allahabad.
Op 9 October j.l. steeg de chef-vliegeT
van de Baumerfabrieken, Bohne, met zijn
vliegtuig „Sausewind 11" van het vliegveld
Fuhlsbültel op om te trachten het wereld
hoogterecord vliegen, dat tot nu toe 5273
Meter bedroeg, te slaan. Hij bereikte een
hoogte van 5680 Meter, welke prestatie
officieel door de „Deutsche Luftrat" werd
erkend als zijnde een nieuw Duitsch record.
Thans heeft ook de Federation Aeronau-
tique Internationale (F. A. L.) dit record
als nieuw wereldrecord erkend.
Deskundige beschouwingen vnn
ir. B. Stephan,
Wanneer echter door nevel, mist, zware®
regenval in den nacht en dergelijke oorza
ken het uitzicht of zeer bemoeilijkt wor"
of zelfs onmogelijk is, dan is practisch eik®
kans om een juiste vaststelling van d®n
koers te verkrijgen, uitgesloten en wanneer
dus onder die omstandigheden
windsterkte
of windrichting zich wijzigen, zal de vlieg®'
daar niets van bemerken en kan hij hope*
loos uit den koers gedreven worden. Di®
omstandigheid hoeft slechts samen te val
len mat het ondervinden van flinken tegel-
wind of gedeeltelijken tegenwind over een
groot gedeelte van het traject, om de mo
gelijkheid van het bereiken van de overzijd®
al zeer gering te doen zijn. Immers, indie11
niet juist het traject Ierland St. Johns (Nw.
Foundland) wordt gevlogen, zal zooals e®.tt
blik op de kaart doet zien, een koersafwij
king dadelijk medebrengen, dat het zeetra
ject enorm vergroot wordt.
Daarbij mag niet vergeten worden, dat
over een zoo onmetelijk gebied als de At
lantische Oceaan de meteorologische voor
spellingen natuurlijk niet die zekerheid kun
nen hebben, welke zij in Europa, waar men
over gegevens van honderden stations kaft
beschikken, bieden, vooral niet waai' bet
hier voorspellingen betreft over een tijds
duur van 1 lA dag en meer.
De kansen van mislukking houden slechts
zeer weinig verband met het gebezigde ma
terieel; zelfs kan men zeggen, dat de in
vloed van het gebruikte type vliegtuig
daarbij secundair is. De kwaliteit van het
vliegtuig, zijn geschiktheid voor de vlucht,
wordt bewezen door den start. Wanneer het
vliegtuig, beladen met een hoeveelheid
benzine voor 4243 uur, een vlucht van
57006000 K.M. in windstille lucht veroor
lovend. inderdaad naar behooren start en
direct na den start blijkt behoorlijk be
stuurbaar en voldoende wending in de luebt
te zijn, dan heeft het vliegtuig daarmeOe
zijn geschiktheid bewezen en zullen de an
dere hierboven genoemde factoren er over
beslissen of de vlucht gelukt of niet.
De Oceaanvluchten zijn een rage gewor
den.
Omdat een Amerikaan het deed, moet
ook een Engelschman, een Franschman, een
Duitscher het doen; omdat een man de
vlucht, volbracht, moet ook een vrouw haar
ondernemen! Met opbouwend pionierswerk
heeft dit geen verband.
Elke vlucht, die zich siert met het epithe
ton Oceaan-vlucht, trekt meer belangstel-
lingMan de zooveel vruchtbaarder vluchten
van practischen aard die worden verricht.
Men vergelijke slechts de aandacht, die
over de geheele wereld geschonken wordt
aan de door een Junkers- en Heinkel-water-
vliëgtuig ondernomen vluchten in etappes,
via Lissabon en de Azoren, die, als zij ge
lukken, slechts een herhaling zullen vormen
van wat voor vele jaren reeds door Cabrab
den Portugeeschen pionier, werd verricht,
met de weinige aandacht, die de schitte
rende prestatie van Koppen heeft getrok
ken.
Zal de Oceaan dan inderdaad een obsta
kel blijven vormen voor het luchtverkeer?
Vóór 10 jaar kon men in windstille lucht
hoogstens hopen een afstand van 2500 K.M.
te kunnen afleggen, thans kan men 't 2*/-'
voudïge daarvan bereiken. In dien vooruit
gang ligt een aanwijzing voor de toekomst-
Zonder eenigen twijfel zal de techniek on»
verder helpen, maar het heeft geen prac
tisch nut menschenlevens te wagen aan een.
streven om reeds op dit oogenblik de tech
niek te willen dwingen tot een regelmatig
herhalen van prestaties, waartoe zij slechts
onder zeer bijzondere omstandigheden, in
haar huidigen stand in staat is.
Uitbreiding van jéen oud militair vliegveld.
De steden Hamborn, Oberhausen, Sterk-
rade, Dïnsiaken en Walsum hebben het plan
opgevat om met ondersteuning van verschei
dene groote industrieele ondernemingen,
welke hun medewerking reeds hebben toe
gezegd, een maatschappij te vormen, welke
het voormalige vliegveld te Holten geheel
modern wil uitbreiden en daar tevens een
vliegschool wil vestgen. De voorbereidende
stichtingsvergadering zal reeds de volgende
week plaats vinden.
AMSTERDAM, ai Oct. Aardappelen. (Bericht v./d-
mak. }ac. Knoop). Zeeuwsche bonten f 6.406.75, blatr]
wen f 5.756, bl. Eigenheimers f 4.504.75, roodstaj
f 44.50, Eigenheimers f 4.504.70, Eigenheimer poter»
f 3.754, blauwe poters f 3.50, bonte poters f 3.50# Ij"
polder Eigenheimers f 4.254.50* bravo's f 5.606.3°'
blauwe Eigenheimers f 4.504-75# Eigenheimers poters
f 3.50» Drentsche Eigenheimers f 3.254-25, Anna Paü-
lowna zand f 77.70, Hillegommer f 77.70, Spuisch®
Eigenheimers f 4.755, drielingen f 3.904.20, Frieschc
borgers f 4.504.60 p. hi.
AMSTERDAM, ai Oct. (Noteering v./h. Veiiinggeb»
De Jong Koene.) Fruit. Druiven Frankenthalers f o»7°
1.04, Alicantcn f 0.600.74, Perziken extra f o.i5
0.23, Perziken I f 0.080*14.
Appelen. Goudreinetten extra f 1822, idem I f 1 o*""*
14» Bellefleurs extra t 1017, idem I f 79, dubbel®
Bellefleurs f 12—18, Sterappelen extra f 1824, idem
f 1215/ Gron.nger Kroon t 1114. Paradijs f S—H*
Bismarck f 1420, Transparant de Cronsel f 20— 32'
Bloeméb f 711, zoete Appelen f 5.609, Hollemat13
f 710, Bepderzoet f 8—11, dubbel Bcnderzoet f 10^
Dijkman zoet f 710, Peasgood Nonsuch f 1418, No*
tarisappel f 1214.
Peren. William Duchesse extra f a838, idem I f 8?
—26, Beurré Hardy extra f 28—44, dem I f 2026/
Seigneur d'Espère t 2028, Bonne Louise d'AvrancheS
f 4060, Triumpff de Vienne f 2844, Beurré d'Atnah®
f 2430, Beurré Le BruU f 1426, Doyenne du Ccm-
mice f 3654, Légphipons f 3240, Duran Deau f
—22, Calebas de T rlement f 2024, Hertogin Eiza f
—32, Conseil.er de la Cour f 1624, Margaretha Ma1""-
Soldat Laboureur f 1424, Giescn Wilde*
Brederode f io-~12'
De Oceaanvluchten houden nog steeds de
algemeene belangstelling gaande.
In dat verband is het interessant te ver
nemen de toelichting welke ir, B. Stephan,
directeur der Fokkerfabriek in het „Hbld."
geeft naar aanleiding van zijn reee's eerder
ingenomen standpunt, n.l. dat dergelijke
vluchten van veel grooter beteekenis wa
ren dan de toen zoo in het centrum der
belangstelling staande Oceaan-vluchten,
welke laatste hij van weinig of geen practi-
sche waarde achtte,
In die toelichting wijst ir. Stephan aller
eerst op de groote beteekenis der atmosfe
rische toestanden, die van den grootsten
invloed op de Oceaanvluchten zijn.
Dan het koersvliegen besprekend, zegt
hij:
Wanneer een vlietguig een bepaalden
kompaskoers vliegt, zal het steeds rekening
moeten houden met de beweging der lucht
lagen, waarin het zich bevindt, d.w.z. met
de windrichting, die het op zijn Weg ont
moet. Immers, wanneer de wind het vlieg
tuig min of meer zijdelings treft, dan zal
het dit vliegtuig, terwijl het zich voortbe
weegt, parallel aan zichzelf verschuiven,
zoodat, hoewel de vlieger denzelfden kom
paskoers aanhoudt, hij ten opzichte van de
aarde een geheel anderen weg aflegt dan
vaaneer hij dezen kompaskoers in wind
stille lucht zou hebben gevolgd.
In het vliegtuig zelf kan men de sterkte,
van den vrind en de. richting van den wind
practisch niet anders gewaar worden dan
door gebruik te maken, van een vergelij-
kigspunt op het aardoppervlak. Weliswaar
bestaat de mogelijkheid, om door gebruik, ■- - -
te maken van metingen ten opzichte van runderen, 264 graskajt'moi
1 ,11 1-111. i' nucuttre kalveren, 89 schapen. lammeren, 333 -
het zonnestelsel, zooals zulks ook m de 1 en 951 biggen. Men besteedde voor vette koeien ep
scheepvaart gebruikelijk is eene positie- j p« kg schapen 15—40. De handel in "«O**
.rscn-gekalfde koeien, alsook in vaarzen kalm
stierf#
per
lat f 1420,
man 812, Pondsperen f 7
alles per 100 kg.
Groenten. Bloemkool extar f 2024, idem I f 15
Kassnijboonen f 4652, Kasspercieboonen f 40-— 52'
enkeie spercieboonen f 2432, dubbeie sperdeboonen
f 1838, Postelein f 1316, Tomaten f 1424, Belgisd*
Witlof f 4043 alles per 100 kg. Peen f 814, Prei f
14, Selderie f 7—13/ Pieterselie f 812 per 100 bos; SI»
extra f 3.40—4.20, idem f 1.60—2.90, Andijvie f 2.4°"~
3.80 per 100 krop. Spruiten t 2.404.30 p. zak; Aardap
pelen f 6.708.30, Drielingen f 4.106.40, Duinzand
aardappelen f 1113.60 per 100 kg.
Bke.ncn. Rozen: Hadicy f 1423. Golden Opbel*»
f 40.50, Ophelia f 59, Sunburst f 23.50, Versch
3~4-50/ Keizerin f 4—3» Co umbia f 810, Butterfly
t 69, Pernet f 79, Marcel Royer f 710 per 100 stuks*
Japansche lelies f 13—15 per 100 kelk. Chrysanthenum*
Pullings f 1826, Mont Blanc f 12—18, Rayan3nten
f i<T—20, idem wit f 1418, idem brons f 14i6 p
100 stuks. Snijgroen f 3*50—7 per 100 ranken.
BARNEVELD, 20 Oct. Pluimvee. Tamme cendcö
/i—1.50, jonge hanen ƒ0.60—2, oude hanen 1—
jonge hennen 2—3.50, oude kippen 0.80—1.90,'tamm®
duiven 0.250.27, tamme konijnen 0.752.60, hazc-
f 1.75— i, fazanten 1.50—2.50 per stuk. Aanvoer 22000
stuks. Handel nog al vlug.
Eieren 10—11.75 P®r 100 stuks. Aanvoer aoo.ooo stuks.
Handel zeer viug.
ALKMAAR, 21 Oct. Kaas. Ter markt waren 160
peis. wegende 152.000 kg. Fabrick3kaas k'em 4^?0/ corn
missie f 44.50, boerenkaas kleine 50, commissie 55*
Handel vlug.
U 1 HOOR N, 20 Oct. Kaas. Aangevoerd 68
Goudsche met R. M. 55—59, 2e soort 50—54/ zW3
Öeïv ;vÊÏL?£nder R- M' ^47—54* Handel vlug.
UtRECH r, 21 Oct. Kaas. Aangevoerd 133 wageitf/
zamen 40.560 kg. Prijzeh ie soort 5052, 2e s. 47
49, rijksmerk 50—57, zware 60. Handel matig. rl6
LEEUWARDEN, 21 Oct. Boter. Aanvoer 19/3.
V; M*m hoogste prijs 2.08, mid-denprijs ƒ2.07,
.86. Veiling hoogste ^rijs vf 2, laagste ƒ1.78.
van de commissie ƒ242. Commissie (Bond van
Luivrpttabr. S.\xÖ.
Kaas. Sleuteisaas ƒ0.250.64. nage'kaas oer
Goudsche 0.300.98, Edammer f 0.390.8a. Aa
5/16
42.489 kg.
ZWOLLE, ai Oct. Bote». Aangevoerd 3538
v. cn 280 stukken, samen 990 kg. Prijzen per 1/8 v- J H
45/per kg 2.30—2.50. 61
vaste stelling te doen, doch in de eerstec
1 1 1 l j j j l «ebtm vette koeien iets wnlxg^f in stieren en
plaats is net daartoe noodig, dat de omstan- kaim schapen prijshoudend.
digheden gunstig zijn, d.w.z. zon of sterren
zichtbaar en in clc tweed'c plaats is het bij
dc snelle voortbeweging van het vliegtuig
veel bezwaarlijker dan in de scheepvaart en
moet een uiterst ervaren navigator deze
LEEUWARDEN, 21 Oct. Vee. Aangevoerd 95
vraagstukken op vlieggebied opgelost; met taak volvoeren, wil men er ecnig practisch
lip_t vuur vnn o'f>n h«>rnnnsactp.iir vertolkte resultaat van verkriiéen.
125—540, ossen, 525 vette koe.en 2x0—17°> p p»n-
0.75—1 1616 melk*, cn ka fkoeien 180—480
ken 75190; 12 vette kalveren ƒ30100 16
kalveren ƒ45125; 221 nuchtere kalveren /,IT.^.j4/
392 vette schapen ƒ2545 345 weideschapcn Jxa5»
595 -ammeren ƒ20—28; 1591 vette varken» VQg klei0
per kg 0.5a—0.62 magere varkens 325° 59
biggen 814, 10 paarden 37 bokken.
