Inschrijvingen van leerlingen
WARM ONTBIJT
KORRELOCHTENDVOER OF CCHTt NDMEEL
NT. HOLLANDSCHE MELKSUIKE RFAB RIEK
CREPE RUBBER
ZOLEN
J. VOLLAERTS,
ROOD
ffgïmééei
Henk Th. fibbë
W".
1ste R. K. Mode Academie
«Het Centrum''
VARIA UIT HET RADIO-
LAiiuxA i ukiüM
PH. JANSEN, Groofe Houtstraat 18rd., Haarlem
AMSTERDAM, Spuistraat 301
Wicfclinjcn eo inseinijrieti®® DINSDAG
ea DONDERDAG den é«kw«» dag
Knippatronen op maat verkrijgbaar
TE UITGEEST
DE VRAAG VAN DEN DAG
ANEGANG 12.
„De FaamV' Kleeding
Radio aan boord van de
D. 1230.
RADIONIEUWS.
Vocht in radio-toestellen.
KERK EN SCHOOL.
DE M. A. C. T. A. GEOPEND.
Het zilveren priesterfeest van
Han Shin Fu.
GEMENGD NIEUWS.
Het warme weer der
laatste dagen.
Te veel ijver.
Omdat hij zoovee! van
kinderen hield.
Geen speelgoed voor kinderen.
Een rare sinjeur.
De telefoon van den
burgemeester.
In een aanval van krank
zinnigheid?
Diner-Ver
BIJ NAT EN KOUD WEDER
men I» Utrecht
en breede om ge»
Vlö8f» in Twanle enz
>net succes advertee*
r®** dan is het aange
w®*en blad daarvoor
Bureaux
JANS KERKHOF 21-24
UTRECHT
Magazijn „BERKO"
Schagchelstr. 22, Haarlem.
kleeding
Anegang vek;«t«e
JOH, Sc#iKABEL.
(Correspondentie, vragen, enz
ue-.e net, exwUtie, is,
riemen aan rvau.o-.-euacu
Intuv, e Ixaailciïiscue Cuinant
Kegentesseiaan a-*o, Oen xlaag.
WAAROM EEN RADIO -RUBRIEK
't Antwoord op deze vraag is reeds ïn
t kort weergegeven m liet avontiolacl van 1
November j.i., uamenjK, omüat „in aen iaat
sten tijd, vooral ook, sinus ue opening van
den eigen reciitsehen zender te riuizzn, öe
belangstelling voor alles! wat rnet ne radio
telerorie veroand houat, sterk is toegeno
men." En 't is om de belangstelling welke
toch bij talrijke van cnze lezers oestaat
te bevredigen of juister: aan te wakkeren en
cm nieuwe oelangsteiiencism te vormen, dal
besloten werd, een geregeloe, veerticndaag-
sclie rauio-rubrieu in tut Dtaü op te nemen
Haast iedereen interesseert zich tcgsu-
wooruig voor de draaoicoze; van de dienst-,
boue, cue er „sliekum," ais miieer weg was,
door leerde aansen, ais de bankier, die niet
meer buiten zn radio-koersen zou Kunnen
leven. an de plattelands-veiawaghfer, die
eens beroemd hoopt te werden, door ijverig
te helpen opsporen naar de misdadigers,
gesignaleerd in de dagelijksche poj
berichten, tot de chronische zieke, welke
cank zij de radio weer kan medeleven met
t geen buiten de ziekenkamers gebeurt, ja,
zelis het H. Misoifer, zij 't ook siechts roet
t gehoor, kan velgen. En behalve deze cate
gorieën, zijn er nog talloos velen, welke op
een of anoere wijze proliteoren van de won
dere draadlcoze telegrafie en -telefonie
Eenken wij slechts aan hen, die er een
„radio op na houden, zuiver voor hun genoe
gen: de luisteraars, 't is voor deze categorie,
dat wij onze radio-rubriek openen met een
artikel over de belangrijke vraag;
-WELK TOESTEL?
Ja, welk toestel moet de toekomstige
luisteraar, leek ais hij meestal op het terrein
der jonge radio-techniek zal zijn, aanschaf
fen? Duizelt 't hem niet bij het hooren van
namen als superradicla-tcestel, bygril-
schema, secundair-ltootr.aas apparaat, super,
■hetrodyne, ontvanger ruet algeheele wissel-
stroomvoeding, 5 lamps ontvanger met golf
lengte-transformatie? En zegt de adspirant-
kooper niet „subiet'' op alle? ja en amen, als
hij de winkeliers hoort spreken van de voor-
deelen van een primair aperiadische ont
vanger, een autodéto en een tropadyne toe
stel en de nadeelen van een variometer of
capasupra entvanger? Laat u echter niet af
schrikken, geachte lezers! De radio-ont-
vangst „an und für sieh" is n.l. in een stadium
gekomen, waarin het mogelijk is, dat zelfs
een absolute leek een toestel kan bedienen.
Maar welk toestel moet ik nu koopen? Een
drie-lamps! is dan ons antwoord. Later zullen
we zien, dat er bijv. met een zes-lamps
superhetrodyne voor „insiders" heel wat te
bereiken valt, maar leeken doen 't best, zich
een 3, hoogstens vier-lamps-ontvanger
aan te schaffen.
EEN IDEALE ONTVANGER VOOR DEN
OMROEF-LUiSTERAAR.
Dit achten wij een ontvanger, uitgerust
met 3 lampen, een gloelstroom-accumula-
toren, een plaatspanning-apparaat en als
antenne, een enkele draad, ter lengte van
30 a 40 meter, zoo hoog mogelijk boven den
grond gespannen, Vóór men zich zoo'n instal
latie aanschaft/dient men 't eerst gehoord te
hebben. Een goede zaak koop nooit een
toestel in een vliegenden, of dergelijken win
kel! zal 't gaarne demonstreeren; en laat
dan achtereenvolgens Huizen en Hilversum,
Parijs, Daveniry (Engeland) en Königs-
wüsterhausen (Duitschlana) ten gehoore
brengen. Ze zullen duidelijk en vooral
zuiver uit den luidspreker moeten komen
en let er héél bijzonder op, dat u geen twee
stations te gelijkertijd hoort! Minder goede,
speciaal weinig storingsvrije of selectieve
ontvangers hebben n.l. de irriteerende eigen
schap, twee of meer stations gelijktijdig weer
te geven; zoo bijv. Huizen en Parijs of
Königswusterhausen en Hilversum.
tweede afbeelding: een één knops-ontvan-
ger, een apparaat, gebouwd volgens de
nieuwste eischen. He bediening van zoo n
toestel is uiterst eenvoudig: met behulp van
slechts cén knop is het mogelijk, de ver
schillende greote omroepstations uit der.
luidspreker te krijgen.
Over luidsprekers gesproken; dit is ook
een artikel waarover honderden vragen
maand in, maand uit, gesteld worden. En
altijd v/eer hebben wij geantwoord: luister!
Werkelijk, of wij nu gaan vertellen van 't
technisch 'beter zijn van die speaker en 't
mooier uiterlijk van een ander fabrikaat: 't
gaat ten slotte cm de weergave, nietwaar?
Nu, en die kunt u 't best zelf beoordee-
len. Laat u daarom verschillende merken
Otn de spoelen steeds droog te bewaren
kan men een kastje vervaardigen met êen
dubbele bodem, waartuschen zich een zin-
bakje bevindt, dat gevuld moet worden met
ruwe chloorcalcium (bij iederen drogist
verkrijgbaar). Hierdoor zal men de lucht in
het kastje steeds drcog kunnen houden.
Het Junker vliegtuig, dat van plan was
den Oceaan Over te vliegen, is in tegen
stelling met de meeste andere oceaanvlieg-
Telefunken, De zender is van het normale
i type 70 Watt, met een golflengte van 300—
demonstreeren en neem die speaker, welke 11300 M. I>e voedingsbron voor dezen zen-
naar uw eigen inzicht, 't beste 't gesproken I der is een generator, die door een lucht-
wpord en de muziek weergeeft. Ten spijt I ichroef gedreven wordt. Deze generator is
op missiegebied en lectuur betreffende de
drie Pauselijke Genootschappen, een groote
koloniale stand met uitsluitend religieuss
voorwerpen uit koloniën als illustratie van
de te houden congreslezingen over Oost- en
West-ldië en een groot jroduim voer de
zangkoren is voor deze middenruimte een
artistieke en practische oplossing gevonden.
De kunstzinnige aankleeding der zaal vol
gens leekening van den architect Ir. J. Leeu
wenberg, uitgevoerd door den aannemer,
den heer C. J. van Dijk, is geheel in over
eenstemming met den eigen aard der ten
toonstelling en geeft een typischen missie-
steiung met ae meeste anuere oceaunvneg- n Qostersche tint
tuigen, volledig met radio uitgerust ooor, groot cruciüx/geflankeerd door een
beeldengroep van Maria en Johannes, domi
van alle theoretische, gewichtig technische
uiteenzettingen, zult ge dan 't meest van uw
radio genieten.
Fig. 2, Een modern, één knops-toestel.
Laat u toch «iet te vee) beïnvloeden door
anderen: weest zelfstandig en gaat vooreerst
op eige» gehoor af en raadpleeg dan nog
eens een ervaren, maar bovenal ie vertrou
wen technicus.
We hebben hier dan eenige punten weer
gegeven, waarmede de leek zich heeft bezig
te houden, bij de aanschaffing van c?n radio-
inslallatie.
We hopen op dit uit den aard der ?aak
beknopte artikel, nog eens uitvoerig te
rug te komen; stuk voor stuk zullen we
alles nog eens nagaan, illustraties zullen we
geven en ten slotte.... service;; Want u
kunt vragzn «tellen, zooveel u maar wilt en
Ze worden schriftelijk beantwoord, mits «en
antwoord-postzegel is ingesloten.
Ten slotte nog iets, over een „brandende"
kwestie, n.l.
DE STORING VAN HUIZEN.
De linksche pers heeft nogal haar best
gedaan, om 't te doen voorkomen, alsof,
sedert Huizen werkt, storingsvrije ontvangst
tot het verleden behoort. Niets is echtei
minder waarl Bij gebruik van normale, goede
toestellen is prima ontvangst beslist moge
lijk, zooals o.m. ook de redacties van Radio-
Expres en Radio-Luistergids getuigden.
Rapporten, welke bij ons uit Haarlem bin
nen kwamen, spreken ook allen in dien
geest. Wat de qualiteit van 't uitgezondene
betreft, die laat nog te wenschen over. Men
bedenke echter, dat nog steeds aan dm
zender gewerkt en verbeterd wordt, en aan
dachtige luisteraars zullen bemerkt hebben
dat de modulatie al héél wat beter is dan
veertien dagen geleden! Nog korten tijd en
Kuizen zal behooren tot de allerbeste om
roep-stations van Europa.
geplaatst op een draaibaren arm, die door
esn venster van de cabine uit- en inge
draaid kan worden. Wanneer dus de mar
conist de radio-'nstallatie in werking wil
stellen, draait hij eerst den generator bui
ten het vensier in den luchtstroom van de
schroef.
De antenne beslaat uit een 70 M. langen
draad, die door den bodem van het v! eg-
tuig naar heneden hangt en door middel
van een haspel opgedraa d kan worden.
Vervolgens is een uitschuifbare telescgop-
mast op het vliegtuig gemoneerd, zoodat
dit ook, wanneer het op het water drijft,
door middel van een hulpantenne aan de
zen mast zenden kan. De generator wordt
dan door een afzonderlijk henzine-aggregaat
aangedreven,
De ervaring heeft geleerd, dat een reik
wijdte van 800 K.M. met telegraf.e gemak
kelijk te halen is.
De ontvanger heeft 3 lampen, een golf-
bere'k van 300—2700 M- en werkt op de
zelfde antenne als de zender, door middel
van een omschakelaar Bovendien heeft het
vl'egtuig een radio-peilinrichting aan boord.
Dit is een normaal serie-apparaat van Te-
lefunken en bestaat uit een ontvanger en
een draa baar peilraam. Het peilraam Is
midden op de cabine geplaatst, De ontvan
ger heeft een golfbereik van 4Ö<>— IgOO M,
Door draaien van het raam,hetgeen van Ae
cabine uit door middel van een overbren
ging geschiedt, kan de marconist de zen
ders pelen,
Door middel van dezen peiler is het ook
mogelijk, dat het vliegtuig op een bepaald
doel aanstuurt, dus zelf zijn weg kan vin
den. Door het nemen van een kruispeiling
kan de plaats bepaald worden.
Bij proefvluchten Van de D 1230 in K'eï
is gebleken, dat d« peilingen absoluut be
trouwbaar zijn. Zelfs op grooten afstand
werden scherpe peilingen verkregen.
Fig. 1. Een verouderd apparaat.
Uit den booze is bijv. een apparaat, als
afgebeeld in fig. 1. 't Is een vier-lamper met
2 uitwisselbare z.g. honingraat spoelen.
Waren er 3 of 4 spoelen, we konden 't er
mee doen, maar twee spoelen: zoo'n appa
raat is uit de mode en we moeten er ernstig
voor Waarschuwen. Twijfelt u, dan is best,
te doen, zooals hierboven aangegeven: laat
u het apparaat grondig demonstreeren.
Als „tegenhanger" van fig. 1 geven we een
Vocht is een groote vijand van iedere
electrische installatie en vele instal
laties gaan dan ook op door toedoen daar
van op den duur ten gronde. Speciaal
in de radio- en telefoontechniek is vocht
een van de meest gevreesde storingsbron-
neji, Iedere tejefponubonné zal wel eens
ondervonden hebben hoe slecht in vochtige
tijden de telefooncentrales kunnen funciio
neeren.
Tijdens zulke vochiperipden sfe)t de tele-
ioondienst dan ook alles in het werk q«i te
voorkomen, dat de vochtige lucht de hpofd-
verdeelers en eindsluitingen kan aantasten,
aoor funk le stoken. IhLwijls ziet men onder
in telefoonpalen licht schijnen. Dit is af
komstig van kooldraadlampen, welke daar
voortdurend branden, teneinde de kabel
einden droog te houden.
Ook onze radio-ontvangers zijn zegt
„Ind." -— buitengewoon gevoelig voor vocht
want bijna ane onderdeden van een ont
vangtoestel kunnen vocht absorveeren n.l.
het eboniet, ons ooit condensators, d© lek-
weerstand „silietstaafjes) en vooral de spoe
len. De hoeveelheid vocht, welke een spoel
kan opnemen, grenst aan het ongelooflijke
Dit o.a, ten gevolge van de bygroscopische
omspinning en cartonnen ring. Impregnalie
blijkt in de practijk al zeer weinig voordeel
op te leveren, terwijl eJectrische eigen
schappen van de sP<Le' er door geschaad
worden. In veje gevallen is een slechte ont
vangst te verklaren uit vochtige spoelen.
Het verdient aanbeveling de spoelen
steeds in drogen toestand te houden. Dit
drogen kan het beste geschieden door mid
del van een electrischen stroom. Men kan
b.v, een groot type scheltransformator met
de secundaire (laagspannings) mjde op de
spoel aansluiten, waardoor deze warm
wordt. Door de warme spoel tegen
een kouden spiegel te houden zal men
indien de spoel vochtig is, een waas
zien neerslaan, Men zet bet drogen
zoolang voort, tot geen waas meer ver
schijnt. Is dit het geval, dan brengt de af
gekoelde spoel indien men erin knijpt, éen
knapperend geluid voort. Zij die een Phi
lips' gelijkriehler bij de Land hebben, kun
nen deze zonder meer voor bet bovenom
schreven doel bezigen.
Na vele maanden uitgebreide organisatie
is heden de tweede Amsterdamsche missie-
week aangevangen,
Met vijf letters wordt de grootsch opge
zette Alissieactie aangeduid en wel met:
MA.C. f.A„ zijnde de eerste letters van de
Missie- Actie- Congres- tentoonstelling
Amsterdam.
En inderdaad zal bij déze Missie-Actie in
Amsterdam het Congres en de Tentoonstel
ling de boventoon vperen. In het bijzondei
door het Congres over de missioneering on
zer Nederlandsche Koloniën van Oost- er,
West-Indië, zal een drie-vcitidig doel nage
streefd worden:
1. de algemeen® belangstelling te wekker
zn gaande te houden voor het R .K. Missie
wezen;
2. vermeerdering eh verdieping te be-
vorderen van de kennis der vele missie-
toestanden en missieproblemen;
3. den 'onontbeerlijken fiijaniieolc-n steur
te verleenen aan de drie pauselijke Missie-
''enootsohannrn en aan de vele particulier:
Missieorganisaties,
Op dit Congres, dat morgenavond ge
opend wordt en tot en met 12 November
as. eiken avond in het Paleis voor Volks
vlijt gehouden wordt, zal in zeven achter
eenvolgende lezingen op popuiair-weten-
schappelijke wijze besproken worden:
a. hoofdtrekken van geloof en heiden
dom, door de missonarissen bij hun komst
in onze koloniën aangetroffen;
b. Katholiseering der koloniën: methode,
middelen, taalstudie, leermiddelen, statis
tieken, resultaten, enz. 0
Voor de plechtige opening van de Missie-
week zijn hedenmiddag om één uur aan het
Centraal-Stafion de meer dan honderd mis
sionarissen, die actief doel komen nemen
aan de werkzaamheden der MissieWeek, of
ficieel ontvangen.
Om 2 uur is vervolgens in een der zalen
van het Paleis voor Volksvlijt Z. Exc, Do-
rence Schioppa, Pauselijk Internuntius te
Den Haag, in tegenwoordigheid van ver
schillende Hoogwaardigheidsbekleeders, van
de Missionarissen, van het Hoofdcomité en
van talrijke genoodfgden de Missieweck
plechtig geopend,
Na de openingsplechtigheid werd de ten
toonstelling bezichtigd, die gehouden wordt
in de groote zaal van het Paleis voor Volks
vlijt.
De expositiestanden der 22 missioneerer,-
de Orden en Congregaties zijn in den ronde
gegroepeerd onder de galerijen. In de mid
denruimte bevindt zich het Indisch dorp, in
Oosterschen stijl, genaamd Minangkabaustijl
opgetrokken. Daarnaast wordt het ideeëele
verkeerswezen vcor de missielanden gede
monstreerd. Met een volledigen Boekenstand
van oud en nieuwe Nederlandsche literatuur
neeren in het front van de zaal, terwijl
boven de ingang een H. Hart is bevestigd,
omgeven door meer dan 60 schilden met
spreuken in aUe talen.
De eerste galerij geeft aan de linkerzijde
nog vele standen te zien, met voorwerpen,
dei met het missie wezen annex zijn, terwijl
de rechter-galerij in zijn geheel een demon
stratie bevat van Ue absolute noodzakelijk
held eener sterk doorgevoerde medische
missieactie.
In de nevenzaal van de Tentoonstelling ter
.linkerzijde, waar do missieweck is geopend,
zullen Medische- en Congreslezingen eu bo
vendien in de middaguren filmvoorstellingen
gehouden worden.
Ter rechterzijde van de Tentoonstelling
bevindt zich de Restaurattozaal, aantrekke
lijk door zijn feeHeke aankleeding en vooral
door de vele attracties en bezienswaardig
heden, Q,», den prijzenstand der loterij, de
schilderijententoonstelling van 25 beroemde
meesters om den stand van Hollandsen
aardewerk.
Father J- Staal uit Haarlem schrijft in de
Annalen der St. Josephscongregatie van
MUI Hill:
Ieder jaar vieren verscheidene Pastoors in
Holland hun zilveren feest. Op dc Missie
is dat anders. Het grootste gedeelte van
Missie-mannen in de tropenlanden liggen al
lang onder de graszoden vóór den 25sten
verjaardag van hun Priesterwijding. Daar
is het iets bizonders. En is er een zoo ge
lukkig zijn zilveren jubilé té herdenken
dan moet het gevierd zqo goed en zoo
kwaad als 't kan.
25 jaar goed Priester-zijn blijft toch altijd
'n gro°ta genade van den algóeden Vader.
Onlangs was de kleinste Missionaris van
Borneo, Fr. Vincent Halder. 25 jaar prie
ster en bijna 25 jaar Missionaris in het
Rajanggebied van Sarawak, De eigenlijke
dag viel in de Goede Week; dus werd de
vierin g uitgesteld tot na Paschen,
Fr. Haider is Pastoor van een groot go-
bied (2000 vierkante mijlen). Sibu is zijn
J standplaats, Sibu is 'n eiland in de Raiang-
rivier. b0 mijlen op, een hard-groeiende
plaat8 van Chineezen en Maleiers voorrl,
doch men treft er vertegenwoordigers van
misschien wel 20 verschillende natiën, te
veel om zoo maar even neer te pennen.
't Is 'n genot dat bedrijvige Mistiinarisje
te ontmoeten. Klein van stuk, maar 'n reu
zen baard die aan kabouters doet denken.
Hij is de vriend van alle: Chineezen, Dyak-
kers, Maleiers, Indiëcrds, Europeanen. De
humor straalt dik uit zijn oogen, vergroot
nog door de brillenglazen. Praten kan hij
als brugman. Hij spreekt vloeiend Chi.
neesch (Foochow dialect), Dyaksch en Ma-
lelsch, en Hollandsche krachttermen kent
hij opk! Altijd in vroolijk humeur altijd op
geruimd, altijd staat hij klaar voor Jap en
Alleman. Zijn pastorie wordt platgeloopeo
door Chineezen en Dyakkers vooral, door
Christenen en heidenen; ieder oogenblik
van den dag bijna is er iemand ge
woonlijk meerdere om „Tuan Hal" te
spreken. En als men weet met welke beuze
larijen ze komen, met welke ondenkbare
moeilijkheidies -*• °°k moeilijkheden is
bet gerust heldhaftig van dat kleine man
neke, dat hij steeds door zijn geduld be
waart; altijd vriendelijk, steeds bereid te
helpen. Geen wonder dat ze kwamen op
dagen tor feeste! Sommige Dyaks al veer
tien dagen te vroeg! Doch die kregen een
touwtje met 12 knoppen er in en werden
terug gestuurd met de boodschap om iedere
avond één knoop uit het touwtje te rave-
len en ais er geen knoop meer in was
geen twee op één dag hoorl dèn moes
ten ze komen, dén was er feest.
De buurtheeren waren natuurlijk ook uit-
genoodigd allen Hollanders. Fr. Mulder
en Eppjntf van Oya, Quadekkcr en Mukafh,
zoo eerbiedig* en stil en zelfs de babies
kwamen onder den induk en sliepen rusiig.
Een korte feestpredikatie (zelf), en het groo
te Dank- Offer Was over. Ma het ontbijt
kregen we een paar speechen van Chinee
zen welke Fr. Halder beantwoordde in den
menschen-met-scheeve-ooger.-taall En toen
begon pas het feest voor den Bomeo-man!
Een groote koe en 3 varkens waren daags
te voren gekeeld. Acht balen rijst waren
gebracht, met hoopen groenten en „Spaan-
sche peper Een dozijn kokken, en weldra
en steeds-door vulden 1500 man hun maag.
Dyakkers kunnen eten als er iets bijzonders
is. De clou van het feest voor de Chinee
zen was de groote lampion-processie
's avonds. 500 lampions: draken en visschen;
salamanders en vlinders; ganzen en kippen,
vliegende vossen en vleermuizen; torens en
huizen, 500 lampions in verschillende vor
men en kleuren, Voorop een groot gevaar
te met kruis in top, waarop in chineesch
stond: Ter ecre van Han Shin Fu, 25 jaar
in Sibu". Die processie trok rond Sibu, en
had bekijkers. Iedereen liep uit. Een lange
stoet. Een maleische harmonie speelde mar-
schen en Jazzmuziek.
In den avond boden de Chineezen een
diner aan. Wij allen cn alle Europeanen van
Sibu waren ultgenoodigd; juist een tafel van
twintig vol. Een Chineesch diner smaakt,
doch 't vereisebt een stalen maag. Gezellig
verliep dat met luim en scherts, speechen
en gezang r- pok 't oude .,1 ang zal le leven"
werd niet vergeten, Toen de klok mid
dernacht sloeg gingen de Europeanen huis
waarts,'en wij zochten onze matten op.
Ruim 20 jaar geleden de eerste Kerst-
Mis in Sibu waren twee volwassen men-
üchcn met-Christenen bij (fie H. Mis tegen
woordig. Nu telt Sibu-Missie zijn Chris
tenen 'n dikke duizend. Dat is al het werk
van Tuan Hal. Hij is de bouwer van de
Sibu-Missie. De kerk, de pastorie en school,
Earoterklooster met school hoeft hij ge
bouwd en ook cfe geestelijke bouwheer van
'n duizend zielen.
Den volgenden dag nog samen en daags
daarna vertrokken ze allen naar hun stand
plaats om daar vóór Zondag te zijn
allen behalve ikl
ïn tpping
Odijk e
ijk eq d. Bergh van Kanowit en ik
van het Westen. Buurtheeren! de dichtsblje,
30 mijlen nog ver (Kanowitl, fk zelf reisde
130 mijlen naar Sibu, want ik bij eifn buur
man aan den Westkant.
Daags te voren groote bedrijvigheid
Zoo'n 1500 menschen kwamen opzetten.
Velen logeerden bij Christenen om dé Mis
sie; Chineesche dames in de Zusterschool;
Pyaksche dito met kinderen in de nieuwe
jongensschoollokalen. Chineezen in de oude
schoolkamers en Dyakkers op cle veranda
en onder de pastorie op planken! Niemand
had 'n logeerkamer of donzen hoofdkussen
Ijoodig. Eenige matten hier en daar was
llles en zij die 'n matje hadden waren
„goed-af", want de moesten sliepen ge
woonweg op den planken vloer! n Voordeel
In Borneo
De kerk was veel te klein. Zij, die geen
lit- of staanplaats konden krijgen, moesten
buiten blijven. LI. Mis met Diaken en Sub
diaken. Fr, Luppes zou toezicht houden in
de kerk, de andere Fathers en Zusters
vormden het koor. De kerk was eivol en 't
was erg warm. 't Was de eerste H. Mis met
drie-Heerpn in Sibu; verreweg de meesten
hadden het nog nooit gezien. Ze waren
De weerkunde medewerker van „Het
Vad." schrijft:
Gedurende verscheidene dagen heeft de
weersgesteldheid eenige opmerkelijke bij
zonderheden vertoond, die de moeite van
een nadere beschouwing wel waard zijn. Het
is in de eerste plaats da betrekkelijk hooge
temperatuur, m. w, het bijzonder zacht
weer, dat de aandacht vraagt. Na een in-
zlking van do temperatuur van den 22sten
tot den 24sten October, is een stijging ge
komen, die tot vrij hooge thermometer-
standen aanleiding gaf, b.v. 17.1 gr. C, als
hcogsten «land pn den 27sten (Donderdak),
Omstreeks dien datum waren de daggemid
delden telkens 4 tot 5 graden boven de
normaal gemiddelde temperatuur en verge-
leken met dezelfde dagen van het vorige
jaar, zelfs 8—.10 gr. C. hooger. Met reent
kunnen wij dus zeggen, dat het weer onge
woon mild was en eigenlijk nog is,
Wanneer wij deze ongewone zachtheid
vergelijken met den algemeenen weerstoe-
stand, d. w. z. dien in een groot gebied
rondom ons heen, dan kunnen wil die af
wijking dér temperatuur onmiddellijk goed
verklaren. Nadat nl. omstreeks den 22
24sten een depressie vrijwel over ons heen
was getrokken, waarbij de wind, na haar
overtrekken, naaf het Noorden was geloo-
pen, kwamen de dagen daarna, zeer diepe
depressies vit den Atlantisehen Oceaan,
welke een baan voldden, die eerder van ons
af, van Z.W. naar N.O. liep, zcodat West-
Europa, gedurende verscheidene da^en
overstroomd werd door een krachtigen
Zutdwestelijken wind uit den Oceaan.
Deze bracht ons dus een geweldigen aan
voer van warme lucht. Deze luchtstroom
drong ver naar het Noordoosten van
Europa, wigvormend zich inschuivend tus-
schen koudere lucht. Een soort tong van
warme, equatoriale lucht, die hier een zeer
zachte weersgesteldheid bracht,
fntusschen verliep dit proces niet zonder
«roote storingen in de rust van den damp
kring, De zware» torm, die van Vrijdag op
Zaterdag Ierland, Engeland en de Noordzee
teisterde, en ook in den nacht hier te lande
gespookt heeft, was het gevolg van een
betrekkelijk kleine, diepe depressie, welke
zeer snel in Noordoostclüke richting over
de Britsche eilanden trok, dus snel op
kwam, maar ook spoedig uit onze omgeving
verdween.
Een andere, snel verloopende storing, was
de secundaire depressie, welke Maandag
over ons land trok en snel en onverwacht
regenweer veroorzaakte, maar die al even
vlug als de bovengenoemde slormdepressie
voorbiilrok, zoodat het weer ongewoon vlug
voor den ti!d van het jaar opklaarde, waar
door het Dinsdag he'der en rustig en
weer eveneens voor den tijd van het jaar
buitengewoon mooi is geworden.
Wij kunnen uit dit laatste verschijnsel
zien, dat zich plotseling een gebied van
htSogen druk over ons ery1 onze omgeving
heeft uitgebreid en dat de depressie van
den Oceaan op het oogznblik een beetje
meer uit de buurt geraakt zijn.
Eindelijk is er nog een verschijnsel in
Europa, dat onze aandacht verdient, nl. de
groote tegenstellingen tusschen de ternPe"
ratuur in 't Noorden en het Zuiden. In het
Noorden (dus in Skandinavië) kwamen op
sommige dagen morgentemperaturen van
meer dan tien graden vorst voor, terwijl in
••Zuid-Europa de temperatuur 's morgens
1015 graden boven het vriespunt lag. Een
maal, dan 26sten (verleden week Woens
dag dus) was het in Midden-Europa des
morgens -L 15 gr, C., in Noord-Zweden
10 gr. C., zoodat over dien afstand ®en
verval van 25 gr. Celsius voorkwam.
Te Rotterdam, zoo vertelt d© „Msb,
raakte bii de fitma K.. in de Noordroolen-
straat 66, een kleine zak met^ kapok in
brand. De gewaarschuwde brandweer rukte
uit met de spuiten 14, 13, 12 18, 15, 54,
stoomer 3 en de spuiten 16 en 48.
Nagenoeg al deze energie was echter
doelloos, daar met eenige simpele, goedge
mikte putsen water de kzi.pck geen enkele
neiging tot branden meer kon vertoonen
Min cf meer troosteloos rukte het leger in!
Brandweerman zijn is niet altijd plezierig!
Te Rotterdam nam de 28-jarige Zwced-
sche zeeiron J. K. L.. in de Keizerstraat,
van een jongetfe zijn muts af en ging er
dr.armede van door. Toen hii even later docr
een agent werd aangehouden, terwijl hij de
muts nog bii zich had, zeide de zeeman, het
gedaan te hebben, cmdat hij zooveel rwn
kinderen houdt. De min is daarop meegc-
nenom nr.ar het politiebureau.
Tc Amsterdam heeft ten huize van een
bewoner van den Amsteldijk een ernstig
ongeluk plaats gehad.
Eenige jeugdige knapen waren met een
windbuks aan het spelen. Plotseling ging de
buks vanzelf af met gevolg dat het looden
kogeltje een der knapen in het rechteroog
trof. AlhoeVel onmiddellijk operatief werd
ingegrepen zal de jongen zijn'oog vermoede
lijk moeten missen.
«ns». iJkw® -
Te Amsterdam geraakte een wielrijder,
welke te diep in het glaasje gekeken had,
met zijn rijwiel in den Amstel. Eenige hen
gelaars, die het ongeluk zagen gebeuren
schoten ijlings toe waarna zij met zeer veel
moeite den drenkeling op het droge wisten
le brengen, De man, die blijkbaar zeer ge
schrokken was, gaf hieraan uiting door zijn
redders spontaan met een pak slaag te
dreigen, waaraan hij geen uiting kon geven,
omdat hij door een politie-agent in zijn
kraag werd gepakt.
Uit het raadsverslag van Hedel in het
„Hsg.":
Bij den post telefoon ad 100 vindt het
lid Sonneveldt dezen post te hoog. Dc
telefoon is doorgelegd naar het huis van
den burgemeester, waar spreker om ver-,
schillende redenen tegen op komt. Hij is
voor bezuiniging. Spr, ziet het nut er niet
van in. Hij vindt het zelfs ongewenscht.
Als de burgemeester getrouwd was, zou
spr. bet heel gewoon vinden maar nu hij
in den kost is kunnen de menschen ook
gebruik maken van die gemeentetelefoon.
Voor de gemeente is dat maar een uitge-
De voorzitter heeft de telefoon noodig
voor de openbare veiligheid. Er wordt geen
misbruik van gemaakt.
Het lid Van Oss is er ook tegen om het
gebruik, dat de familie, waar de burgemees
ter inwoont, er ook van kan maken,
De voorzitter betoogt, d^t de aansluiting
een zaak is van B. en W, De aansluiting
opheffen kan men niet, dit blijft spr, hand
haven, maar men kan den post er voor
wijzigen. Hij adviseert lid Sonneveldt daar
toe een voorstel te doen,
Het lid Sonnevelt zegt, dat dit toch een
wassen neus is als de post dien hij zou
voorstellen toch wordt overschreden. „U
kunt wel een radio willen aanschaffen.'
De voorzitter roept den spreker tot dc
orde en verzoekt hem niet dergelijke zaken
in het geding te brengen.
Het lid Sonnevelt stelt tenslotte voor om
f 75 op de begrooting te brengen alzoo
eene vermindering van 25.
Dit voorstel wordt aangenomen met aw
gemeene stemmen.
De voorzitter zegt, dat daarmede tot de
opheffing bij hem, nog niet is besloten. Dat
is maar goed ook, aldus spr. en trouwens
{le befjrodnié is ook door Ged. Staten nog
niet goedgekeurd.
Naar gemeld wordt, zijn de verdwenen
voorwerpen van mejuffrouw Scholten uit
Deurningen, die Zondagavond tusschen 01-
denzaal en Hengelo door een trein werd
vermorzeld haar rijwiel, de porlemonnaie
met geld, haar hoed en broche in het
stfi/ikgewas, overal verspreid, op een paar
honderd meters afstand van de plaats des
onheils teruggevonden. Gevreesd wordt dat
de ongelukkige in een aanval van krankzin
nigheid haar dood heeft gezocht en ge
vonden.
flAARL.Cc
Bakenessergr.
27.
Telefoon
VAN; 7—13 NOVEMBER.
MAANDAG: Tomatensoep - Ros-
'beaf - Andijvie - Cakepudding met
Ranja Saus. DINSDAG: Groente
soep - Varkenscarbonade (IK ons
voor 1 ons) Roode Kool met Appel
moes - Alexanderpudding.
WOENSDAG: Bruine Boonensoep
Ossenhaas - Peren - Drie in de pan.
DONDERDAG: Koninginnesoep -
Rookworst - Stamppot van Snijboo-
nen en Witte Bconen - Citroenpud
ding met Vanille Saus. VRIJDAG:
Windsorscep - Runderlappen
Gestcoide Liet (op verzoek gekookte
Tarbot - worteltjes) - Pannekoek.
ZATERDAG: Erwtensoep Kalfsge
hakt - Spruitjes - Montagne Russe
ZONDAG: Kerrysoep Kalfsfrican
deau - Spercieboonen - Appeltaart.
De H. C. D. V. verplicht niet tot
geregeld dagelijksch gebruik.
Vraagt onze prospectus eens. 1295
(Lidv.d.Ned.Bondv. Makelaars),
MAKELAAR EN taxateur
NASSausTR. 14 - TEL. 13781
Vraagt gratis Woninggids.
LUSTEN OOK UWE KIPPEN GRAAG EEN
GEEFT UW HOENDERS DES MORGENS OlNS
KLAARGEMAAKT VOLGENS DE GEBRUIKSAANWIJZING.
Verkrijgbaar bij J. O. WACKWITZ te Haarlrm: J- R- BANGMA
te Schoten en LIMBACH en Co. te Santpoort.
DOL ZUN NIET ALLEEN DE KLEINEN, MAAR OOK
DE GROOTEREN OP ONZE MOOIE SCHOENEN MET
ONZE SORTEERING IS EENIG
ONZE PRIJZEN ZIJN LAAG
ROODE REFLECTORS vanai 12 'A ct.
Herstellers proliteer), bestelt
per omgaand.
We zenden naar alle plaatsen.
REFLECTORS met 1 bontje en mcf
beugels, ook voor wagens
te gebruiken,
NAAR NAAT
Ieder kleedingstuk blijft uw
eigendom en wordt tevens
door oppersen en ontvlckken
gratis door De Faam onder
houden. Wordt dus ook abonné en komt uw keus
doen uit onze voorraad pracht volle stofkeu
Nadere gegevens vindt U in ons boekje
>,De Faam Service"
hetwelk op aanvraag franco
thtllS WOrdt t<ypa£>rf\i*>H£>t7
zorgen
voor een com
plete garderobe
door abonné te worden op
HAARLEM
