>v
Dit nummer bestaat nlt 24 bladzijden, waaronder bet
Geïllustreerd Zondagsblad in acht bladzijden
LEEKEPREEKEN.
Voornaamste Nieuws
PIJLTJES
AANGIFTE MOET, OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL.
51ste Jaargang No. 16703
I
Onze EFFECTEN-AFDEEL1NG bemiddelt dèn aan-
en verkoop van incourante fondsen.
Verstrekt voorschotten op effècten.
Buitengewoon Onderwijs.
Het vangen van mollen.
EEN DEMONSTR.ATIE-
BEDRIJF IN
KENNEMERLAND.
Ter voorlichting van den
tuinbouw.
1 Februari 1853 -1 Februari 1928
Het Paviljoen „Welgelegen"
in den Haarlemmerhout.
PROV. STATEN VAN
NOORD-HOLLAND.
J. J. WEPER ZOON
Vereeniging „Oost en West".
Alls abonné's op dit blad zijn, ingevolge de verzekeringsvoorwaarden f «MIRfl Levenslange geheels ongeschiktheid tot werken door f 7Cn bij een ongeval met f OCrt bij verlies van een hand, f IQC bij verlies van een f Cfl bij 'n breuk van f ft bij verlies v. een
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen 1 wwliU." verlies van beide armen, beide beerien of beide oogen; I «lü. docdelijicen aflcop1 &wu. een voet of een oogILit. duim of wijsvinger; I a\j'" been of aim; 1 vii.andere vinger.
Bureaux: NASSAULAAN 49.
$e abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en Agentschappen:
Per week 0.25
Per kwartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
.Vooruitbetaling 3.58
Telefoon No. 13866 (3 lijnen)
Postrekening Nr. 5970
Advertentlên 35 ets. per regel.
Vraag- en aanbod-advertenties 1-4
regels 60 ct. per plaatsing; elke
regel meer 15 ct., bij vooruitbetaling
Advertentiën tusschen den tekst
als ingezonden mededeeling 60 ct
per regel.
Bij contract belangrijke korting.
212.
SOCIALE PRIESTERS.
Een moeilijkheid, zoo oud welhaast als
de zondvloed, een probleem, waarop mil-
hoenen hersens hebben gepeinsd, waardoor
ontelbaren in verwarring zijn gebracht,
waardoor sociaal-economen zich lieten drij
ven tot het ontwerpen van nieuwe maat
schappelijke stelsels, is het verschijnsel van
de onevenredige verdeelmg der aardsche
goederen over de verschillende menschen
't Zijn niet alleen de verdorvenen en
godloochenaars, die de vuist ballen naar
den hemel of, wat zij het noodlot noemen,
die vloeken tegen een toestand, waarbij
de een zich in weelde baadt en de ander
gebrek lijdt; neen, ook geloovigen, christe
nen, ja vrome zielen zelfs breken zich
voortdurend het hoofd op de schrille te
genstellingen tusschen zorgeloozen rijkdom
en nijpende armoede en velen houden niet
op te wijzen op het Evangelie, dat naar
hun inzien me* ien bestaanden toestand
in strijd is en zij eischen van de Kerk en
haar bedienaren een onafgebroken veld
tocht, voor een rechtvaardiger en billijker
verdeeling der aardsche goederen, te on
dernemen.
Geen wonder dan ook, dat ik, toen ik
het durfde wagen om in enkele beschou
wingen. de stelling te poneeren en uit te
werken, dat de Kerk er op de allereerste
plaats is voor de behartiging van geeste
lijke belangen, er van verschillende zijden
protesten kwamen. Men kon blijkbaar niet
wachten, tot de nadere uitwerking van
mijn opzet verschenen was en midden in
mijn jongste artikelenreeks kwam men mij
dan ook reeds inlichten, dat de H. Thomas
al voor het welzijn van de ziel een zekere
Stoffelijke welvaart onontbeerlijk heeft ge
noemd; dat de Kerk voor afschaffing der
slavernij en van de lijfeigenschap zorgde;
dat er een verbod van rentenemen in een
bepaald tijdperk werd uitgevaardigd enz.
Mijn geachte informators Zullen mij
waarschijnlijk wel gelooven, wanneer ik
zeg, dat mij dit alles bekend was. Wanneer
het er om te doen is een loflied te zingen
op het beschavingswerk der Kerk door de
eeuwen heen, dan sta ik aan hun zijde.
Wellicht hebben zij uit de latere arti
kelen echter geleerd, dat zij beter hadden
gedaan hun ongeduld eenigen tijd te be
dwingen. Immers het was mij in dit ver
hand niet te doen de zegeningen van het
beschavingswerk van het christendom aan
te toonen, dit was niet in het geding;
maar om te trachten de dwaling weg te
nemen, dat de Kerk en hare bedienaren
er zijn, om stoffelijke welvaart te schep
pen, om sociaal-economische problemen
op te lossen; om door middel van politieke
organisaties of het uitoefenen van press:e
op regeeringspersonen, bepaalde voor de
misdeelden der maatschappij gunstige wet
ten door te drijven. Neen, hebben wij ge
antwoord, de Kerk^ verklaart de zedeleer,
en hoe deze toepasselijk is voor alle tijden
en onder alle omstandigheden. Voor onzer
tijd deed dit omtrent de hier in het geding
komende punten, n.m. omtrent rechtvaar
digheid, naastenliefde, rechten en plichten
van werkgever en werknemer; gezag van
overheia, plichten en rechten van on
derdanen enz. omtrent al die groote
problemen van onzen tijd deed het Leo
XIII en zijn opvolgers. En, was mijn betoog,
wanneer nu de menschen die leer van de
Kerk maar opvolgen, zullen wij heel spoe
dig een zeer dragelijke en zeker een veel
betere samenleving hebben dan nu. Maar
het is aan de christenen, om die leer toe
te passen, niet aan de Kerk om te vuur en
te zwaard of met welke dwangmaatregelen
ook de vervulling van haar woord af te
persen.
Hoe noodzakelijk het is, dat de dwa
lingen hieromtrent onder ons worden be
streden en de begrippen omtrent de taak
der Kerk zuiverder worden, heb ik weer
eens uit tal van brieven van belangstellen
de lezers gezien. Vroeger, zoo beweren zij,
streden de priesters tegen de rijken en
vóór verbetering van maatschappelijke toe
standen. Tegenwoordig zien wij dit zoo niet
Een mijner opponenten waagt het zelfs te
schrijven, dat „tal van geestelijke herders
zich wel voor sociale zaken interesseeren,
doch meestal in een voor maatschappelijk
zwakken, ongunstigen zin en niet alleen dat,
doch zij keeren zich met een felheid, die
paradoxaal is ten aanzien van hun ambt als
geestelijk herder en geloofsverkondiger, ook
tegen kathol eke personen en organen; die
ijveren voor een betere positie van de
maatschappelijk zwakken, Jn 'katholieken
zin." En als bewijs voor deze krasse be
schuldiging, haalt hij dan aan het werken
tegen: „een sinds drie jaren verschijnend
katholiek dagblad, dat zonder ophouden
niet alleen krachtig den vinger heeft gelegd
Op de wonde plekken onzer vermolmde sa
menleving, maar tpvens de middelen aangaf
tot verbetering." De naam, schrijft de ge
achte inzender, zal ik maar niet noemen
Watit daar zou toch een streep door wor
den gehaald! Weineen, waarde geloofsge
noot, zoo domperig zijn we heuse- niet.
Gij bedoelt het dagblad „de Morgen" en
ik bén u dankbaar, dat gij ten minste met
één voorbeeld, waaraan houvast zit, hebt
pogen duidelijk te maken, wat gij bedoelt,
al waren vor uw vergaande beschuldi
ging toch wel wat meer bewijzen ge-
wenscht geweest. Is het niet een tikje licht
zinnig, om „de Kerk" te verwijten tegen
woordig haar sociale taak niet mee,r te
vervullen en haar Evangelische roeping
niet meer te volgen, omdat er in het kleine
Holland eenige geestelijken zijn geweest,
die hun ontstemming over een bepaald
dagblad geuit hebben? Gesteld eens, die
geestelijken hadden ongelijk gehad, zou de
beschuldiging dan nog geen dwaasheid zijn
tegenover een wereldkerk als de katholie
ke? Maar hadden zij ongelijk? Op de al
of niet juiste voorlichting van bedoeld dag
blad ga ik nu niet in; maar kan men zich
niet voorstellen, dat in een lijd van sterke
geestelijke overspanning priesters op huis
bezoek bemerken, dat bepaalde lectuur, ook
al is deze door katholieken en met de
beste bedoeling geschreven, door onont-
wikkelden of, door de omstandigheden ver
bitterde menschen, beter niet gelezen
wordt? Er is een betoogtrant, die over
tuigt, zonder onnoodig te schokken, of
verdeeling te brengen. Er is een manier
van schrijven, die rekening houdt met be
staande verhoudingen en die zich niet uit
put in argumenten, welke als bommen in
een glazen paleis verwoesting aanbrengen,
maar geleidelijk aan, voor verbetering op
komen en opbouwen, waar mogelijk is.
Maar er is ook een schrijfmethode, die hen
afstoot, van wie de verbetering komen
moet en hen verbittert en tot opstand
brengt, die men verdedigen wil. Nog afge
zien van het al of niet juiste van den in
houd van het geschrevene, kan de methode
meer kwaad dan goed doen en is het denk
baar, dat geestelijke leiders waarschuwen
tegen schrifturen, die verwarring en ver
deeldheid brengen onder eigen geloofsge-
nooten. Van dien kant bekeken kunnen
wij geen schuld vinden bij priesters, die
eenige jaren geleden, toen er zooveel ge
vaar dreigde voor scheuring jn de politie
ke eenheid der Nederlandsche Katholieken
en toen het niet geheel ten onrechte onte
vreden overheidspersoneel eer vermaningen
tot bezadigdheid dan opzweeping tot al
grootcr verbitterdheid noodig had, waar
schuwden tegen bovengenoemd dagblad,
dat intusschen zelf de tanden wat stomp
gebeten heeft en zijn goedbedoelde taak
wat bezadigder en kalmer opneemt.
Maar uit dit ééne voorbeeld blijkt dan
ook weer het tegendeel van hetgeen de
hier aangehaalde briefschrijver heeft willen
betoogen, dat n.m. de priesters in de rijen
der strijders tegen soc ale onrechtvaardig
heid moeten treden; dat wij in één woord
in onzen tijd dringend meer sociale pries
ters noodig hebben. Gevoelt men nu niet
het gevaarlijke van dezen eisch? Ja, wan
neer het gaat om den strijd voor de zui
verheid van de zedeleer in het algemeen;
laat men dan de Kerk en haar bed'enaren
oproepen. Het zal onnoodig zijn. Wanneer
het zou gaan om stellingen te verdedigen,
dat een werkman zijn looft niet mag wor
den onthouden; dat hem een behoorlijk be
staansminimum moet worden verzekerd; dat
moet worden opgekomen tegen de ergernis
van overdaad en protserige weelde en zoo
vele andere algemeene beginselen van aas
tenliefde, dan vraagt men terec i a e
Kerk en haar bedienaren onbeschroomd den
mond zullen openen. Maar daarom gaa
het niet; op dit punt verneemt men ge
verwijten van verzuim. Wat geë sc wor
is, dat de priesters der Kathol :e e
zich eenzijdig zullen opwerpen in P
litiek-socialen strijd onzer dagen. a
mede zullen propageeren voor we
maatregelen, die heeten te zijn in
voordeel der minder bedeelde volkskl3'-'-
dat zij partij zullen kiezen in politieke
sociale geschillen en daarvan openlijk zu
len getuigen. En dat heb ik genoemd e
Kerk verlagen en in gevaar brengen. a
drukkelijk hebben de pausen en bisschop
pen daartegen steeds gewaarschuwd; 'a'
strenge verbodsbepalingen zijn daartege11
uitgevaardigd. In een mijner vorige art ke
ien heb ik daarvoor nog een pause ij
schrijven aangehaald. De veroordeeling van
den Sillon door Pius X en die van de Ac
tion franijaise door den tegenwoordig re
geerenden Paus, hebben duidelijk aaftge'
toond, hoe het hoogste Kerkelijke gezag
de priesters buiten den politieken en so
cialen meeningstrijd wil houden.
Slech'ts verblinding en overschatting van
de sociale kwestie kan den roep om
„sociale priesters" begrijpelijk maken. En
evenzeer gebrek aan historiekennis. Wie
eenig begrip heeft van de stelsels, die de
eeuwen door al zijn opgebouwd, om de
maatschappelijke verhoudingen te verbe
teren, wie op de hoogte is van de theo
rieën door sociale apostelen aangepredikt,
als de alleen zaligmakende leer, welke,
wanneer zij maar doorgevoerd werd, van
de aarde een paradijs zou makjen; wie
daartegenover al de mislukkingen en te
leurstellingen ziet, die zegt: 1. at de Kerk
zich buiten dien meeningsslrijd houden en
zich bepalen tot de prediking en verklaring
van de algemeene, onveranderlijke en duur
zame beginselen van naastenl'efde. Het
oordeel der geschiedenis over haar gebrek
aan sociale beschaving behoeft Zij niet te
vreezen. Het verleden roemt haar daar
omtrent met onverwoestbare monumenten;
over het heden zal de onpartijdige geschied
schrijver niet m'ndtr lof zing an. Nog altijd
verrijzen uit den grond gebouwen, die de
bewondering en den spijt van andersden
kenden wekken De Roomsche zieken
huizen; de inrichtingen voor ouden van
dagen en weezen; voor blinden, stom
men en dooven; de tehuizen voor mo
derne nooden, voor achterlijken en krank
zinnigen; voor verlaten vrouwen en meis
jes en zoovele anderen, het zijn tempels
van naastenliefde, waar den grheelen dag
de lofzang der Roomsche charitas weer
klinkt. Bij dat alles gaan onze priesters in
stichting en leiding voorop en stellen de
religieuzen de offerlievende daad. Voeg
daarbij de ontelbare vereenigingen van lief-
dad'gheid, meestal door priesters gesteund
of in het leven geroepen, waardoor aan
armen en behoeftigen hulp wordt gebracht.
En wie daarmee nog niet overtuigd
is, die ga eens naar de Miss:etentoonsteI-
ling van Amsterdam en zie, wat ae
Katholieke Kerk aan pioniers voor de
beschaving van het heidendom over heel
de wereld, alleen uit Nederland trekt.
Wanneer wij dat zien, behoeven wij nog
niet bevreesd te zijn, dat de Katholieke
Kerk in onzen tijd haar roeping niet ver
vult. Voorbijziendaarvan, komt meestal
voort uit het, misverstand, dat bestaat om
trent de beteekenis van armoede en rijk
dom en deninvloed, welke de Evangelie
verkondigers op de verdeeling der aardsche
goederen dienen te hebben. Dat misver
stand komt ook uit in de brieven Van mijn
geachte oppone#ten. Den volgenden keer
wil ik ze hieromtrent nog van antwoord
dienen.
HOMO SAPIENS
Gedeputeerde Staten van Noord-Holland
hebben aan de gemeentebesturen belicht,
dat van 1 Januari 1923 af büdragen uit de
provinciale kas kunnen wo-den verst-ekt:
a. in de kosten van exploitatie van in'
richtingen van buitengewoon lager onder
wijs, bestemd voor zwakzinnige, slecbt-
hoorende, blinde of doofstomme kinderen;
b. in de reis- en verblijfkosten en
de
kosten van huisvesting der leerlingen van
zoodanige inrichtingen;
c. in de kosten van stichting van deze
inrichtingen;
d. in de kosten van instandhouding van
deze inrichtingen.
De bijdrage, bedoeld onder a, bestaat
in een bedrag van 25 per lee-ling en
Per jaar voor de scholen voor doofstomme
en blinde kinderen en van 20 per leer-
•jPS en per jaar voor de overige scholen.
lne~bij wordt tot grondslag genomen het
ftctal leerlingen, dat on 15 Sentprnher v?"
het afgeloopen jaar aU werkelijk school
gaande bekend stond.
De bijdrage, vermeld onder h, wordt
verstrekt aan gemeenten, waaruit leerlin
gen afkomstig zijn, die elders of in de ge-
me6j»c ze've een in-ichting bezoeken. 7"
wordt verleend in de reis- en verblijf-
cs eP fn 'n de kosten van huisvesting tot
i n, hedrag van ten hoogste 20 pOi. der
s en, die ten laste der gemeente blijven.
H^lt„?°Lmm,issaris der Koningin in Noord-
i i j aan de burgemeesters mede-
zeer wéi *^t in d^ ketsten tijd slechts
liet v "k" verSuftningen had verleend tot
gronden ÊV- dooden van mollen op
riingon fni a»n en in gebruik. Vergun-
in voorraad Vi uervoeren °f ten verkoop
inlardsche ex S V" Wercien. althans voor
verstrekt eXemPlarea. in het geheel niet
Mteterrbavadn T e<m van deft
Landbouw, zal voorlaagZaken dt
commissaris bij het verte °°r Éenoein
jfunmngen. ,oo.,j j",!
de.. «1. toot hel vervoeren verkeoV
befrae"t
het aantal) voor het vangen en dn'eden te
verleenen van 1 November tot 1° Maart
terwijl het vervoeren der huidjes tot 15
Maart d.a.v geoorloofd zal zijn Na af
loop van laatstgenoemden termijn zullen
de opgeslagen hoeveelheden moeten wor
den opgenomen, ten einde daarmede bij
het verleenen van mogelijke bijzonde-e
vervoer- of opslagvergunningen (d.w.z. voor
oen beperkt aantal) rekening te houden en
ten einde deze hoeveelheden af cn toe te
kunnen controleeren.
Onlangs hokken wij bericht, dat de stich
ting van een demo'us'.ratiebedrijf van den
tuinbouw in Kennemerland, spoedig tot
stand komen en dat de gronden hiervoor,
onder de gemeente Heemskerk, reeds zijn
aangekocht.
Dit demonstraïiebedrijf is een der resulta
ten van het overleg, dat in het begin van
dit jaar gevoerd is tusschen Gedep, Staten
van Noord-Holland en de Provinciale Com
missie uit de veilingen in Noord-Holland.
Bi) de behandeling der vorige begrooting
van de Provincie in de Staten, werd door
eenige leden' gewezen op den toestand
van den tuinbouw, als gevolg van de min
der goede uitkomsten van het bedrijf. De
tuinbouw neemt in Noord-Holland cn
ook in Kennemerland een zeer belang
rijke positie in, zoodat het een zaak van
urgentie was, om van overheidswege slap
pen te doen, ten einde dit bedrijf op
eenigerlei manier te steunen.
Gedeputeerden hebben zich toen tot de
Provinciale Commissie uit de Veilingen ge
wend en deze gevraagd hen van advies
te dienen ten aanzien van de manier,
waarop de provincie steun zou kunnen ver
leenen.
De commissie stond op het standpunt,
dat de tuinbouw niet geholpen kon worden
met individueelen financieelen steun.
Wilde de overheid den geheelen tuinbouw
helpen, dan was dat niet de aangewezen
wi'. Men zal het moeten zoeken, zoo be
toogde de commissie in de bevordering
der glascultuur.
De toeneming der bevolking en in ver
band daarmede de uitbreiding der bebou
wing veroorzaakt, dat de oppervlakte der
tuingronden bloemen houdt. Vervolgens
maakt de splitsing der bedrijven, doordat
z'j van de ouders op de kinderen overgaan,
"Ie bestaansmogelijkheid bij een kouden
grond-cultuur als zeer gering. Het is daar
om noodzakelijk, dat men zich op de cul
tuur, onder glas gaat toeleggen, waardoor
de resultaten beter en de risico minder
wordt. Overigens behoeven de voordeelen
van deze cultuur tegenwoordig niet meer
aangegeven te worden. Zij zijn genoegzaam
hekend.
Nü komt het er op aan om de tuinders
van voorlichting te dienen en hen den weg
te wijze naar een juiste beoefening der glas
cultuur. Een demonstratiebedrijf in hun
omgeving is hiervoor het aangewezen mid
del. De tuinders kunnen zich dan voort
durend'cn gemakkelijk op de hoogte stellen
van de toepassing der cultuur, de resultaten,
welke zij afwerpt en van de manier, waarop
men een gelijk bedrijf economisch kan op
zetten.
Dit nlles is door de Provinciale commissie
bij Gedeputeerde Staten bepleit en daarop
heeft ons Provinciaal bestauur zich bereid
verklaard, de stichting van zulk een demon
stratie-bedrijf te bevorderen.
De commissie werd met de uitvoering van
het plan belast en zij is thans bezig om zich
met spoed van haar taak te kwijten.
Getracht zal worden om het bedrijf half
Januari a. s. gereed te hebben. Begonnen
wordt met een druiven-serre en een waren
huis, terwijl een 300 stuks ,;plat glas" zal
worden afgelegd. De bedoeling is, om he'
bedrijf door een plaatselijke commissie te
doen beheeren, waarvoor bereids reeds
verschillende personen uit den tuinders-
stand en de organisaties zijn aangezocht.
Verder zal aan deze commissie het samen-
dragen Va° tee'tcommiss'e worden opge-
^as ket aanvankelijk de bedoeling, om
een bedrijf van een halve hectare te stich
ten, later heeft men gemeend goed te doen
met het op een grooteren voet in te rich
ten. Zulks met het oog op eventueele uit
breiding en vooral ook, omdat de gelegen
heid tot h^ geregeld verleggen van plat
glas hel meest rendeerend is.
Van groot belang is de benoeming van
een bedrijfsleider, welke benoeming nog met
heeft plaats gehad.
De leider zal iemand moeten zijn die alle
capaciteiten bezit om een dergelijk bedrijl
te voeren niet alleen, maar hij zal tevens
Prooagandist dienen te zijn, in staat voor
lichting te oeven.
Wij gelooven, dat dit demonstratief be
drijf van groot nut zal blijken te zi;n. Het
wordt dan ook in Kennemerland m"t belang
stelling tegemoet gezien.
Op 1 Februari 1928 zal het 75 jaar gele
den zijn, dat de Eerw. Zusters Francisca
nessen van Steenbergen het bes'uur over
het St. Jacobs-Godshuis op z'ch namen.
Tussch,en de boven dit stukje geplaatste
twee datums ligeen stukje geschiedenis
van het R. K. Wees- en Armenhuis te
Haarlem.
Den 31sten Januari 1853 hadden de Pee
ken) kindermoedcr, de naaimoeder en de
keukenmoeder het St. Jacobs Godshuis
veriaten, waar den lsten Februari d a.v. de
Zu§ters Franciscanessen van Steenbergen
door Pastoor Marinkelle in tegenwoordig
heid der Régenten en Regentessen en alle
bewoners van het Huis werden geïnstal
leerd en waarbij haar de dagelijksche lei
ding werd toevertrouwd.
Het aantal bewoners bedroeg op dier.
datum 227 personen en wel 72 vrouwen, 71
mannen, 43 me sjes, 36 jongens, plus 5
mannelijke suppoosten.
De direc'e aanleid ng tot de komst der
Liefdezusters is geweest Ket legaat van
Mgr. C. L. Baron van Wijckers'ooth, Bis
schop van Curium, enz., waarcan de voor
waarde verbonden was, dat de verzorging
en de verpleging in het S'. Jacobs Gods-
huis te Haarlem zou plaats hebben door
Zusters van Liefdé, eener door de Regee
ring erkende Congregat e.
Ta'loos waren de onderhandelingen en
ook de teleurstellingen, voordat als vast
staand kon worden aangenomen, dat de
Zusters Franciscanessen van Steenbergen
den lsten Februari de leiding op zich zou
den nemen.
In hei bewuste jaar 1853 telde de jeug
dige Congregat e, die oorspronkelijk harr
moederhuis had in Oosterhout. slechts 13
leden, en vijf harer worden aangewezen om
in Haarlem te gaan arbeiden in het St. Ja
cobs Godshu's; Zr, M. Jozef, Zr. M. Fran-
cisca, Zr. M. Bonaventura, Zr. M. Louisa en
Zr. M. Constantia hadden de niet benij
denswaardige taak,orde te gaan scheppen
onder die bevolk ng van ruim 220 zielen,
Want orde en tucht was het eerst noodige,
wet toen hersteld moest worden.
Onder de leeken-verpleging waren de
laatste jaren misbruiken ingeslopen, d e
men in geen wees- en armenhuis kon dul
den.
Bij het 75-jarig herdenkingsfeest past dan
ook een woord van dankbare hulde aan
dat dappere vijftal, dat den weg moest
effenen voor haar, die later zouden komen.
Onder deze zusters bevond zich, gelijk
reeds opgemerkt, zr. Bonaven'.ura, de la
tei^; Overste en de eemge, die het 50-jarig
herdenkingsfeest 'in 1903 heeft mogen mee
vieren als „ooggetuige" van de komst der
zusters in 1853.
Nog in hetzelfde jaar opende de Con
gregatie het gasthuis in Steenbergen en het
liefdegesticht St, Bavo te Heemstede, en
zoo zullen de Zuster». Franciscanessen van
Steenbergen in 1928 drie jubilea mogen
herdenken, waarop het 75 jaar geleden is,
dat zij haar werkzaamheden begonnen: in
het Weeshuis te Haar'cm op 1 Februari, ir
Steenbergen op 20 Apr 1 en ,in het St.
Bavo-Gesticht te Heemstede op 6 Juli.
De belangstelling, reeds opgewekt bij de
eerste mededeelingen van enkele weken
geleden, levert het bewijs, dat katholiek
Haarlem de Zusters uit de Hages'raat op
haar hernneringsdag niet zal vergeten.
De Katholieke Charitas heeft zich in den
'oop der jaren monumenten gesticht, die ge-
tuVen van groei en b'oei.
Haarlems Weeshuis echter heeft zijn oud
en ouderwetsch karakter behouden: oud is
het stadsdeel, oud is het Huis cn ook oud
zijn tal van zijn bewoonsters en bewoners.
Maar binnen dezé oude muren wijden de
'eden van een jonge Congregatie z'ch met
•eugdige kracht aan haar levens aak, die
zij zich vrijwillig hebben opge'egd, toen zij
Franescanessen, volgelingen van St. Fran-
cisctis werden.
In 1929 in gebruik.
In de roeffl°rie van antwoord op het
Voorloopig Verslag der Tweede Kamer be
seffende hoofdstuk: Binnenlandsche Za
ken en Landbouw der Staatsbegrooting
1928 werdt o.m. het volgende medege
deeld:
Verwacht wordt, dat het provinciaal be
stuur van Noord-Holland het Paviljoen
„Welgelegen" te Haarlem medio 1929 zal
kunnen betrekken.
Vesschenen is het algemeen verslag der
afdeelingen van de provinciale Staten van
Noord-Holland omtrent de voordracht van
Ged. Staten tot vaststelling van de begroo
ting der Provinciale u.k jmsten en uitgaven
dienst 1928.
Samenstelling van het
college van Ged. Staten.
Over de samenstelling van het College van
Ged. Staten, werd druk van gedachten ge
wisseld.
Verschillende leden waren met tevreden
met de samenstelling van het college, gelijk
die in de jongste zomerzitting is tot stand
gebracht, speciaal met de wijze waarop het
college gekozen werd als gevolg van een sa-
menspreking tusschen drie Statenfracties die
te zamen de meerderheid vormden. Dat de
derde fractie in getalsterkte, de Vrijheids
bond, niet in het college vertegenwoordigd
was, werd genoemd een ongezonden toestand
en niet in overeenstemming met het stand-
ount der evenredige vertegenwoordiging.
Hiertegen werd aangevoerd, dnt het begin
el der evenredige vertegenwoordigng hier
slechts in geringe mate in het gedrang kwam.
Immers er had slechts een geringe verschui
ving plaats gehad. Bovendien achtte men eene
zekere continuiteit in het college van be
teekenis.
Daarenboven meende men te weten dat
de Vrijheidsbond moeilijkheden bad n.et
het bezetten van een zetel, daar de leden den
zetel niet ambieerden, terwijl de nieuwe
leden niet voldoende bekend werden geacht
tnet de Provinciale huishouding.
Andere leden betoogden dat de uitslag
van de statenverkiezing in deze provincie in
democratische richting fing. De verwisseling
van een Vrijzinnig Democraat voor een
Vrijheidsbonder in het college van G. D.
Zou dus zeer slecht kloppen op dien uitslag.
Door anderen werd opgemerkt, dat de Vrij
heidsbondfractie zich zelve van beinvloeding
,op de samenstelling van G.D. heeft uitge
sloten, doordat zij niet aan de stemming
heeft deelgenomen. De eisch dat alle fracties
tot voorafgaand overleg omtrent de verkie
zing zouden moeten worden uitgenoodigd,
kon niet als rechtmatig worden erkend
C«J v.jpi «Pt
De Tweeëe Kamer heelt g'steren de be
handeling der Staatsbegrooting 1928 voort
gezet.
Voor de rechtbank te Middelburg is behan
deld de geruchtmakende verkiezingskwestie
te Aardenburg. Tegen verdachte werd 6
maanden gevangenisstraf geëischt.
De regeering verleent een tweede voor
schot van 100.000 voor de saneering van
Emmen.
Resoluties van de Conse'1 van de Internatio
nale Entente tegen de Derde Internationale
Ier bestrijding van het Communisme.
Mgr. Ph. M. v. d. Heuvel
De comm:ss!e,door de Prov. Staten van
Zuid-Holland ingeste'd om verslag uit te
brengen over het Provinciaal wegenpian,
heelt haar taak volbracht.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi-
g'ng der Ziektewet.
Verschenen is de memorie van antwoord
op het Voorlonp'g Verslag c'er Tweede Ka
mer betreffende de begrooting van Binnen-
landsche Zaken en Landbouw.
De Wapcnstilstandsdag te Londen.
De schuldvraag omtrent den oorlog. Een
krasse uitval van den ex-keizer.
Nieuwe stappen van Parker Gilbert
verwachten?
In Litanen is wederom een complot tegen
het leven van Woldemaras ontdekt.
Merltwaard'ge verklaringen van bonds
kanselier SeipeL
Het Congres van ond-strijders to Ver-
sa'Hes. Een organisatie van meer 2 H
miiüoen leden.
r- - - j
'""V
In Duitschland blijven de rivieren was-
Een verklaring van president Cafles om
trent de revólutionnaire beweging in
Mexico.
Barometerstand 9 uur v.m. 757. Vooruit
OPGAVE VAN
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Koningstraat 10 Haarlem..
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 4.39 en overmorgen
om 4.37.
Wegens het belang van een zoo goed moge
lijke samenstelling in democratischen geest,
meende de S.D.A.P. te moeten overleggen
met de Katholieke fractie en met de V.D.
De bespreking tusschen de drie genoemde
fracties, die de meerderheid der Staten uit
maken, leidde tot overeenstemming. Onder
de gegeven omstandigheden hebben de
S.D.A.P.'ers geen reden zich over de sa
menstelling te beklagen zij zouden opnieuw
gesteld voor de keus hetzelfde doen.
De sociaal-democratische fractie heeft
nog eenige verdere democsatiseering voor
gesteld aldus het verslag om bij het
overleg de gedachte op te werpen, of de
christ. Hist. Gedeputeerde niet vervangen
zou kunnen worden om een anti-revolutio
nair. Evenwel was de Kath. fractie evenmin
als de Vrijz. Dem. bereid daartoe mede te
werken. Overigens werd nog opgemerkt,
dat het overleg zich uitsluitend tot de as-
menstelling van het College van Ged.
Staten beperxt heeft. Over een werpklan
of program is niet gesproken. De S.D.A.P.
gevoelt zich dan ook volkomen vrij tegenover
dit college.
Naar aanleiding van deze uiteenzetting
werd opgemerkt, dat de S.D.A.P. in sommige
andere provincies van andere inzichten bij
de samenstelling van Ged. Staten is uit
gegaan. Ook de opmerking, dat de fractie
van den Vrijheidsbond de derde in getal
sterkte zou zijn, werd bestseden. Men wees
er op dat de Protestantsch-cbristelijke par
tijen al séén fractie optreden. Ook werd ont
kend, det het overleg inzake de samenstelling
van het,college van Ged. Staten ditmaal,
in tegenstelling van vroeger, tot enkele par
tijen zou beperkt gebleven zijn.
De Vereeniging „Oost en West" en de
vereeniging „Nederlandsch Fabrikaat", af-
deeling Haarlem en Omstreken, hebben in
vereeniging een Indischen Filmavond geor-
gan seerd op Vrijdag 18 November a-s-,
den schouwburg aan den Jansweg.
Op dezen avond, welke te 8 uur aan
vangt, zal o.m. de film ,.De Suikeronderne
ming Wonopringgo. omvattende het gehee-
ie suikerbedrijf I in 4 afdeeiineen) worden
vertoond en tevens een toespraak door den
heer Mr. J. Hu «es. in verband met de
groote Indische Tentoonstellintf te Arnhem,
worden gehouden.