'"wlcli, Hsar.om
CHE0ULK0ERSEN
Amslerdamsche Beurs
DE KATHOLIEKE
JLLUSTRATI
EEN INTERESSANTE
loudspeaker I
Centrale Verwarmiftff
zn\
NICO GERHARZ.
Wachtgelden, door Haarlem te
betalen.
DE RADIO DISTRIBUTIE
TE HAARLEM.
IOONEEL.
BURGERLIJKE STAND.
Verdwijnend ei? herrijzend schoon.
Actl<3"v?*i schik^rs
Gevaarlijk spel.
De Kennemsrbnig.
Inbrask te Heemstede.
Geen opvoering van
„De Èrulscit van Figaro".
HEEMSKERK.
De inschrijving op JJOO.G0O
pond sterling aandcelsn
Margarine Union Limited
liet R.K. Emigratiecongreé
te 's-Gravenhage.
Manoüssca vrijgesproken.
Personeel Vetï'i en Co.
BERICHTEN UIT .ONZE
VORIGE OPLAGE.
De toestanden bij de luchtvaart
af deeling te Soesterberg.
2<"lt
44
771
59 b
223 1
197
181
195
138 b
190
55%
de Ssaarine-Bank. H^atleiu
i
N'co Gerharz is hoofdpersoon van een
tragedie, waarin wij a Ion meespe'en. En
van 't meercndeel onzer is de rol weinig
f aa Maar we kunnen cr niet veel aan
doen; wij handelen, zooalg roadwend ge
factoren cns voorschrijven. Anders zou 't
•geen tragedie zijn.
De tragedie van den kuns'enaar in de
maatschappij is geen sehepp ng van den
modernen tijd, aldus de heer H. G. Canne-
gieter in een uitvoerige en scherpe karak
ter stiek in Morks Magazijn. Ze is zoo oud
ais de wereld. Toch heeft ze in onze
schijnbaar ontgeestelijkte samenleving een
hardvochtiger karakter aangenomen dan in
den tijd, toen er nog een innige band be
stend tusschen kuns en gemeenschap.
Gerharz moge z'ch troocten, dat hij als
musicus niet eenzaam staa' in zijn lot.. Pe
schilder, de dichter, de auteur zijn slacht
offers van denze fden strijd. Zoo'ang zij in
dividual st b.jjven, kunnen ze hooghartig
het laag-bij-de-grondsche pub'iek minach
ten, maar zoedra zij een sociale roeping
gevoeien, wacht hun een zware worste.ing
met datze'fde publ'ek.
Wij hebben een schouwburg-misère.
Oorzaak? Gebrek aan geld, Wij hebben een
crisis in het concertleven. Oorzaak? De
zelfde.
Pit is hel tragische in een leven als dat
van Willem Royaards of Nico Gerharz, dat
ze a's kunstleider negentig procent van hun
geestkracht moeten versp llen aan o-gani-
sa orisch-finantieel getob en geploeter.
Gerharz, militante figuur en onversaagd
strijder, heeft er tenslotte den brui van ga-
geven. En ik, die van nabij zijn eerbied-
waardigen arbeid als popu'arisator van
goede muz'ek onder he Nederlandsche
volk heb gadegeslagen; die vaak ontroerd
ben geweest door de overste'pende erken
telijkheid, waarmee een ontvankelijk ge-
hopr uit a le geled ngen der gemeenschap
hem spontaan bedankte voor het geschon
ken genot- die besef welk een onverwoest
baar optimisme en innerlijk gefundeerd
idea' sme een zoo prachtig, stuk volksop
voeding belicha-mt, heb een dergelijke
katastrofe zooiets beschamends gevon
den voor den stand van onze cultuur, dat
ilk den popu'airen d rigent heb gevraagd,
mij in de gelegenheid Ie stellen, door een
schets van zijbi pe-soon en zijn levensar
beid den lezer te doen gevoelen, wat de
kunsteraar voor de gemeenschap betee-
kenen kan.
Van moederszijde met muzikale asp'raties
behep is Nico Gerharz, die in 1872 te
's-Gravenhage gebaren is, voor muz ek ap-
ge'eid. Teen zijn euders stierven en hij zijn
eigen kast moest verdienen. is hij, nog
slechts 16 jaar oud, in dienst getreden als
leer ing-stafmuzikan! bij het achtste regi
ment infanterie te Arnhem welks kapel
meester hem bereidw l'ig voorthielp bij zijn
studie. Zijn bizotidere ijver en gaven
maak en, dat hij betrekkelijk spoedig tot
oirlerkape'meester werd aangesteld.
Gerharz' sociaal-paedagogische ne'itingen
konden binnsn het kader van de mi'ita're
kapel geen voldoende bcvredig'ng vinden
Hij trek er op uit om ook in de burger
maatschappij als leider van zangvereeni-
gingen en s rijkorkesten de l'efde voor de
kunst te helpen bevorderen. Ze'fs schreef
hij voor dilettanten een operaat'e. dat hij
mei hen instudeerde en dat rechtmatigen
bijval oogstte.
Toen hij in 1904, dus op 32-:arigen leef
tijd een benoeming kreeg als kapelmeester
van de stafmuzirk te Batavia, kwam voor
hem de gelegenheid, zijn sociaal-paedago-
gische talenten verder te ontplooien.
Het muziekleven in Nederlandsch-Indië
stond, vófr de komst van Gerharz, niet op
bui'er.gewoon hoog peil. Menschen, die het
kunnen weten, erkennen, dat het kracht
dadig ingrijpen van dezen bezie'den organi
sator een ommekeer ten goede teweeg
gebracht hee;t.
Het zijn de hoogste superieuren van den
foecmaligsn militairen kapelmeester, die bij
zijn benoeming den rang van onderluitenant
kreeg, De kunst schijnt, als men de onder-
scheiéingsteekepen tot maa'staf neemt, in
het leger niet overmatig te worden ge
waardeerd, Want als blijk van buitenge
wone verdiensten werd Gerharz in Mei 1909
to' tweeden luitenant bevorderd.
Hiermee stond de 37-jarige, om zijn voor
treffelijke gaven tot bizonderen rang ver
beven artist du< in rangorde op écn lijn
met het eerste het bes e piepjonge ofii-
ciertje, dat nog niets had gedaan als het
cipd-examen te Alkmaar of te Breda.
Als kunstenaar had Gerharz met zijr.
bevordering tot lsten luitenant in 1914 het
toppunt van militaire waardeering bereikt.
Het enderscheidingsteeken krijgt eerst be-
teekenis door de motiveering, waarop de
toekenning berust. En daarom spreekt het
getuigenis van ten paar der hoogst ge
plaatste militaire au'oriteiten in dezen voer
den lezer allicht duidelijker dan de twee
sterretjes, zoo zeldzaam op een kapelmees
terskraag,
De legercommandant luitenant-'reneraal
Rost van Tonningen, heeft destijds ver
klaard, dat Gernarz de stafmuziek te Bata
via, die bij zij komst tot het laagste peil
was gedaald, aldus heeft opgeheven, dat be
voegde beoordeelaars haar in gehal'e gelijk
stelden met de kapel der grenadiers en
jagers te 's-Gravenhage. Deze superieur
prees bij Gerharz' vertrek, diens ingeboren
tact, zijn bezielende leiding en zijn grondige
muzikale kennis.
De goede verhouding tusschen dirigent en
orkestleden, waartoe deze laats'en tot de
uiterste ontwikkeling van hun muzikale
capaciteit werden gedreven, de bezadigde
en verstandige, doch tevens forsche leiding
en ongetwijfeld ook de ar'istieke muzikale
bedrevenheid van den dirigent, hebben er
toe geleid symphonie-concerten en de maan-
delijksche solisten-uitvoeringen tot een voor
de tropen ongekende hoogte te brengen,
zoodat zij de bewondering afdwongen van
<fe toehoorders en voor hen een groot muzi
kaal genot oplee erenden.
De aanvankelijk eenvoudige programma's
werden langzamerhand uitgebreid, totdat ten
slotte de verschillende mees'erwerken
der klassieken daarop voorkwamen en tot
groote voldoening van het publiek werden
uitgevoerd.
Gerh-rz moet zoowel physiek als intel
lectueel en artis iek een sterke persoonlijk
heid zijn, daar inplaats van er onder te
lijden, zijn kunst zich onder de vermoeiende
dag aa in de ongewone hitte, steeds
forscher en frisscher ontwikkeld heeft.
„De dokters hebben vaak tegen me
£«zegd, bekende Gerharz eens, „dat als ik
„iet zoon gestel ter beschikking
had gehad, ik a'lang bezweken zou zijn
Het meeste vergt van het kunstenaars
gestel echer met de artistieke prestatie,
maar de voortdurende worsteling het
maatschappelijk miilieu.
Moeiten en teleu-stellingen hebben iemand
als Gerharz geen dag in zijn leven m»t rust
gelaten. Als lastige vliegen hebben ze hem
hardnekkig met hun verdrietelijk bremmen
en steken vervolgd Met heroïsche vastbe
radenheid heeft de ionge dirigent a'
deze kwade geesten den strijd aangebonden
Streng trad hij op te<<en en hooge eischm
stelde hij aan zijn orkestleden, die hij onder
den ban van zijn eigen artistieke naluu tot
ontvankelijkhied voor muzikale schoonheid
wist op Ie voeden.
„Wij hebben," aldus sprak hij later bij zijn
heengaan uit Haarlem zijn orkestleden toe,
,vaak wat op de repetitie gehad, maar da!
meest ook. Op een repetitie moet e- wel
eens wrijving zijn tusschen dirigent en ce ps,
want dan pas komt er uit. wat er uit is te
ha' en."
Alles er uit halen, uit de menschen, die
hij als organen der kunst tol een harmonisch
en klankrijk geheel heeft samen te voegen;
hen te ieeren. zich uit volle overtu ging
en in welbewuste overgave te schikken
naar het geheel, waarvan zij deel uitmaken;
hen te vormen tot het machtige middallacr
schap tusschen toonkunstenaar en gehoor,
en dit alles en alleen om dit gemeenschap
pelijk te doen genieten cn te veredel n do r
hetgeen de toonkunstenaar ind'vidoeel
heeft gewrocht, dat is het. wat Ge-ha z
altijd als levensroeping gevoeld heeft. Zóó
ziet hij de onderlid - verhouding en de on
derlinge taak.
Toen hij te Batavia den dag ken herden
ken, waarop hij vóór vijf en twinfjg jam
ais zestienjarige jongen met de klarinet zijn
loopbaan begon, is hii op waarlijk g-oct-
sche wijze gehuldigd. Bij die gelegenheid
herinnerde hij er aan hoe h'j eerst na harden
strijd de waardeering voor zijn strevrn ge
vonden heeft. Hce bij het eerste symphorie-
concert 60 menschen in de zaal warm. ter
wijl er meer dan 500 buiten zaten bij wijze
van protest", omdat Indië geen land is om ir
een warme zaal te luisteren naar muziek".
„Maar als ik denk, hoe bij het jong.te
symphonie-ermert als het ware gevochten
werd om een plaatsje in dezelfde zaal, dan
ben ik tevreden en dankbaar."
Het zijn niet de moeilijkheden en teleur
stellingen geweest, welke Gerharz uit Indië
hebben verdreven Het wa-en eenvoudig
huiselijke omstandigheden, de opvoeding
van de kinderen voornamelijk cie hem
noopten, naar Holland terug te gaan.
Maar het was juist in de moeilijkste oor
logsjaren, dat hij na een re's vol oponthoud
en tegenspoed, repatrieerde. Hij was al
blij, dat hij na niet al te lang wachten een
baantje als muziekdlrigent te Apeldoorn
kon bemachtigen. Maar ook deze nieuwe
betrekkelijk nederige iunctie greep hij aan
voor zijn levensdoel.
Dat hii ook te Apeldoorn succes met z'jn
streven bereikt heeft, blijkt u't de hulde,
hem door de bevolking betoond, toen h'j na
twee en 'een half jaar naar Haarlem ver-
tiolc. tn de Apeldcornsche Courant van
September 19?0 vind ik een getuigenis van
een erkentelijke toehoorster, die o.a.
schrijft:
„Kunst; verheffing uit het alledaagsche
die troost en vreugde bleek; verloedering
der harde, hoekige levenslijnen; gleed ver
warmend de koude werelddaden, verlich
tend in rijke schoonheid waar duisternis
dreigt.
Een nieuw en vruchtbaar arbeidsveld'
wachtte Gerharz in Haarlem. Omtrent het
geen hij hier in de zeven jaren van zijn ver
blijf heeft geschapen geef ik wederom een
meer bevoegde het wcord. Wouter Hut»
schenruyter, warm vereerder van Gerharz
heeft de be teekenis van zijn arbeid bij het
noodlottig afscheid in de volgende woorden
gekarakteriseerd.
„Te Haarlem," aldus deze deskundige,
„vond Gerharz een orkest, waarin de mo
derne begrippen nog niet waren doorge
drongen. Men bedenke, dat zijn onmiddel
lijke voorganger slechts luttele maanden het
orkest leidde, en dus niet kón bereiken, dat
waartoe bij sindsdien zoo duidelijk bewezen
heeft, bij macljU te zijn.
Gebrekkig paar de kwantiteit, want hoe
wil men een groot bezette symphonie be»
hoorlijk uitvoeren met slechts één eerste en
even zoo weinig tv.eede violen! Gebrekkig
naar de kwaliteit, want de lage salarissen
hielden de beste krachten verre van Haar
lem, of, deden ze zoo zij er waren ten
spoedigste heengaan; beletten ook liet op
tijd vervangen van niet langer geschikte or
kestleden.
Belemmeringen dus van alle kanten.
Gerharz kon dat riet deren. Hii zette zich
aan den arbe'd met al de kracht, die hem
was geschonken, met al de energie, hem
eirten; het resultaat was verwonderlijk.
Toen ik een volgend jaar het waagstuk
ondernam, te Haarlem de eerste symphonie
van Brahms te doen uitvoeren, overtrof het
resultaat mijn stoutste verwachtingen, even
als wederom een jaar later de uit
voering van Beethovens Eroïca. Bij die
gelegenheid toonde het orkest ook, met een
uiterst fijne en volgzame begeleiding van
een piano-concert van Mozart, hoe zeer het
ook in die ficblirg was geschoold.
Dat alles is het resultaat van den arbeid,
verricht door Gerharz, den man, die nim
mer rustte voor hij. met de hem ten dienste
staande middelen, het hoogst mogelijke be
reikt had, die ik durf mii paradoxaal uit
drukken een enkele maal boven het mo-
geliike uitkwam".
Persoonlijk ben ik vaak in de gelegen
heid geweest, mij van Gerharz verdien
sten als dirigent te overtuigen Wat mij
steeds weder trof, zoowel bii de buiten-
concerten in den tuin van het Brongebouw,
maar vooral op de Zondagmiddagen tijdens
het winterseizoen in de gemeentelijke con
certzaal, wag het innige contact met het
auditorium. Hier w^s iets als een geestes-,
een zielsgemeenschap, en de warme weder-
zijdsche liefde openbaarde zich zoowel in
het stil en aandachtig luisteren van die met
menschen van allerlei rang en stand over
bezette zaal als in de stormachtige ovaties,
welke op elk nummer plachten te volgen.
Er was lets van een bijen kinderlijke ge
negenheid tusschen Ffaar'"m en zi'n muziek-
oaedagoog. Dit waren volksconcerten in den
edf lsten zin van het woord. Hier waren
volk en kimst, gemeenschap en kunstenaar
niet langer gescheiden, maar ze loeiden uit
e'kaars wisselwerking en bezielden elkaar.
Zóó moet het z'in met een kunstorgaan.
Aan een volksconcert verbindt men nog
maar al te veel de gedachte aan brooddron
kenheid en luidruchtigheid, waarbii de mu
ziek s'echts aanleiding en middelpunt is. Wat
moet het een f wzinnig en ernstig kunstenaar
als Gerharz hebben geërgerd, dal ook zijn
orbest-"itvoeringen in Ten Hout tot een der
gelijk doel werden misbruikt! Vaak. doch
tevergeefs, heeft men er van verschillende
zijden op aangedrongen, deze concerten in
de openlucht naar een rustig nunt vr'j van
alle rumoer te verplaatsen. Zulk een koste
loos concert onder leiding van Gerharz
woonde ik bij op een vredigen zome-avond
in het Bloemendaalrche bosch. Welk een
innige en veredelende sfeer hangt er dan
om zoo'n aandachtig luisterende groep
menschen onder de statige hoornen!
Gerharz is voer mij altijd geweest en
zal altijd blijven de man van het volks-
concert. Een cultureele taak verricht zulk j
"en dirigent, wanneer hii, zooals in den aMe-
loopen zomer in het hart'e van de zocge-
naamde nuchtere Zaanstreek vij. d'izend
'uisteraarg rondom zich verzamelt. Gii hebt
z.eer veel bijgedragen tot de muzikale op
voeding van hst pubh'ek. Uw conce'^en zijn
volksconcerten in den wa-en zin des
wooHs," mocht professor Blok volkomen
'erecht verklaren, toen hij Gerharz namens
-iin Leidsche vereerders van 't voorjaar hul
digde.
Van beteekenis is ook de proef, dia Ger
harz heeft genomen met bet bonden van
concerten voor de jeugd. Hij gaf daarb'i
vooraf een korte toel'chting en b'eek b"
die gelegenheden het contact met de jeugd
"ven zeker te bereiken als het contact met
de menigte.
Wat is het geheim van zijn wei-lagen?
Er gaat van dezen bezielendenleider een
magnetischen. ik zon haast zeggen een ïaa1"-
schen Invloed uit. zoowel op het o-kest als
op het publiek. Zijn ijzeren wilskracht, zijn
moreel evenwicht; de subtiele muzikale
intu tie, wetke zich uit in het expressieve
gebaar; het zeldzaam geheugen, dat hem in
staat stelt uit het hoo-d té dirigeeren en
hierdoor alle aandacht vrijmaakt voor oplet
tendheid jegens elke partij en elk individu
onder de orkestleden, ze zouden niets
vermogen zonder de allesoverheerschende
ü-f-'e voor z'in kuc-t en l unstenaarstec1'.
Thans is hij nog in de kracht van zijn
leven, op non-activiteit gesteld. Want hei
directeurschap van een Christelijke Orsto-
riumvereenigipg a!s die te Zaandam,, waar
toe Nico Gerharz inmiddels is aangesteld,
is voar een man als dezen gean levens-
vulling te noemen.
Is 't geen roekeloosheid van de gemeen
schap, aldus om te gaan met haar voor
treffelijke krachten? Wart vrijwillig is Ger
harz niet heengegaan. ,Ik zou nog gaarne
mijn roeping trouw willen blijven." voegde
hij na de huldiging te Leiden professor
Blok toe. „Helaas, het kan nu eenmaal
niet."
Er is veel over geschreven en nog meer
over gepraat, of Gerharz' aftocht uit Haar
lem onvermijdelijk was. Zelfs heeft hij bij
het afscheid op één factor gewezen, well;e
in dezen misschien het noodlot voltrokken
heeft; de dood van Abraham Koolhoven
,Als Bram Koolhoven was blijven leven,"
riep Gerharz ontroerd u't, „dan zou hij mij
met hebben laen gaan Dan zou hij naas.t
tnij gestaan hebben om tot het bittere
einde vol e houden."
Van den heer Koolhoven, voorzitter van
het bestuur der Haarlemsche Orkestver-
ecn'ging en va» dïens echtgenoote mevrouw
Koolhoven E'-re As'ie.. die haar m-n h'e-h"
met haar volle toewijding ter zijde stond,
heeft Nico Gerharz bij zijn vaak wgl zeer
moeilijken arbeid te Haarlem ontzaglijk
veel steun genooten. En het was te voorzien,,
dat tem deze, juist in een voor het bestaan
van de vcreerirfirg hachelijk ijds'tcwricht,
kwam te overlijden, de moeilijkheden voor
dirigent en orkest haast onoverkomelijk;
zouden worden,
Is het inmiddels niet on'stellend, dat in
ons hedendaagsch cultuurleven in derge
lijke gewichtige zaken als de artistieke op
voeding van het volk zoovee! tgn slotte
blijkt af te hangen van één welwillend en
vermogend particulier?
Wordt het geen tijd, dat dergelijke on
zekere factoren u't het bestaan, van de
kunst voor het volk worc'en geëlimineerd
en worden vervangen door de rustige en
waardige stabiliteit, welke alleen de gemeen
schap in haar normale organen kan geven?
Gerharz kan nu hij voor het muziek
leven in ons vaderland is 't hopep, slechts
tijdelijk zijn loopbaan heeft afgebroken,
het getuigenis herhalen, waarmee Gustiv
Mahler vóór twintig jaar fscbeid van de
Woensche Hofopera hee't genomen; „Tk
heb het goed gemeend, mijn doel heb ik
hoog gehouden."
Blijkens de begrooting moet Haarlem de
volgende wachtgelden betalen;
J. P. Boerkcel, 71 67; J, N. Bos, 252,
F. Bouman, 8; W. H, Bouwmeester 710;
P. J. van Deelen 53.—- J. Femer 896.—;
S. Hagblok 2;8.H, H. Holihufs f 832.—-;
G, J. Kok 48.—; B, A. Koper 3.—; AL
Pot 313,—; P. Prins 110—; C. Sorgdra-
gcr 14.06.L. v. Süpriaan, 37.—-: R J-
Spitz 1956.S. Kleskoper 1.283—;
M. D. van Dijk 61.50; A. v. Dam, 507.50;
G. Adrian 507,50; M Mauriiz 507 50; C.
Jonges 597.50; J. Schenkde Visser 40;
LI. van TijnOostra 240 M. E. A-
Schmil-Jongblc-ed-Terbach f 240.G. V.
Brongersma 435S. M, Vesler 1320
W. P. J. Overmeer 2631.M. M. Dekket
2539.-.
Irgevelge de annexatiewet of krachtens
dz in Schoten gegolden hebbende gemeente
lijke wach'gzldvererdcnirgen, moet Haarlem
de volgende wachtgelden bela'en;
H. Algra, gewezen lid van het Burgerl.
Armbestuur, Schoten 300.P. J. André,
gewezen controleur won'rgbouwvar. Scha
len 205.17: R. A. Baas, gewezen gemeente
ontvanger en hcofd ophaal- en storlinggy
dienst, Schoten, 4700.—s; A. W. Boeck-
horst, gewezen onderwijzer, Schoten 2736:
P. Boxs. gewezen lid van het Durg. Arm:-
best-, Schoten, f 200.P. G. Diepertloot,
gewezen lid en recr.-pennirgm. van het
Burg. Armbestuur, Schoten,700.S. C.
de Haas van Dorrser, 'gewezen ambtenaar
van den Burg. Stand. Schoten, .150.A-
Hendriks, gewezen lid vai. het dageP'k'ch
bestuur van het Burgerl Armbestuur. Scho
ten 150 A Hendriks, gewezen Hd van
het dagelijksch bestuur van het Burgerl.
Armbestuur, Schoten, 350.D. Magen
dans, gewezen 2de ambtenaar gemeente
secretarie. Schoten, 2830.J. A. A. Ocht»
man, gewezen directeu" gasbedrijf. Schoten,
f 1.441 67; J. P. van Scli'é, gewezen lid v. h-
Burgerl. Armbestuur. Schoten, 300,D.
H. Seurink, gewezen boekhouder bij de ge
meente werken, Schoten 3150J. C. C.
Vcorvelt, gewezen directeur van gem. wer
ken, Schoien 5'00.C. C. Wolff, gewe
zen ambten, van den Burg. Stand, 100.
Ti A. de Graaf, gewezen gem. opzichter,
Spaarndam, f 100—: G. Tidgelman, gewezen
beheerder waterleidingbedrijf, Spaarndam,
330.—; F. N. G. J. van Bemmel, gewezen
ad'unet-commies ter gememte secretarie en
ambten, van den Burg. Stand, Heemstede.
3100 A, ViseerRu'ter, gewezen con
cierge dienstgebouw Bosch en Vaart, Heem
stede, 300.P. Westra. gewezm gedele
geerde van het gem. bestuur van Heemstede,
in het ber(uur der woningbouwver, „Tuirt-
vvi'tc", f 1C0.
Krachtens vóór 1 Mei 1927 door het ge
meentebestuur van Schoten genomen beslui
ten, aan:
P. C. Bos, gewezen timmerman gasbedrijf
f 513J. Brouwer, gewezen plaatwerker
gasbedrijf, 29 64; J. Consent, gewezen
werkman gem. werken 552.B. van Dijk,
gewezen magazijnknecht gasbedrijf, f 695—:
F.' Kehrer gewezen 2de ambtenaar ter gem.
recr. en 2de ambt. b. d. Burgerl Stand 804;
P v. d. T ende, geweren werkman gem. wer
ken. f 562.J- W Mol. gewezen monteur
chef-fitter, gasbedrijf, 1.785.—; J. Smit,
gewezen werkman gem. reiniging, f 291.20.
Totaal 47.985.91.
doch wel was zij van belang uit een oog
punt van architectuur.
Zij besloeg een langwerpig vierkant grond
vlak en bestond aan de stadszijde uit vier
van basementen en kapiteelen voorziene
pilas'ers. t-sschen welker vakken arabesken
in hant-re!i?f waren aangebracht met bjae-
men. vruchten en aan el:;e zijde drie enge»
Ien, die de wapenschilden kielden van mr.
Matthens Steyn en Gilles Eouchillon, oud-
burgemeesters en van mr. Jnhan v?n Thilt,
dr. Mahn le Sébure, Dirck Deymzn en mr.
Cornells Gravesteyn, burgemeesters in 1678.
Boven den doorgangboog was een engel
geplaatst met een bloemslinger in de han
den. Ook het wapen van Haarlem en eenige
stedelijke attributen kwamen er op voor,
Eene zijde der roert was opgetrokken uit
Bentheimerstecn, het andere deel uit
Bremersteen. De geheele gevel was gebouwd
van kleine met bas-relief versierde blok»
ken, welker voorstellingen, op een afstand
gezien, vol leven en beweging waren.
Voor de brug, op den singel, stond een
afsluithek, gevat tussrhen twee zware
beeren van baksteen, welke vlakke pilasters
hadd en en dzaron arn eiken kant een wapen
(van Haarlem en Kennemerlancl) en eenig
ornament. Dit hek werd eenter reds in
17iP weggenomen.
18 October 1365 besloot de gemeenteraad,
de poort af te breken. Pogingen, om haar te
behouden, baatten niet cn juist 1 jaar later,
18 October 1865, werd de poort voor
1575 tot afbraak vcrkocfit aan Arie
Hooge ve an.
Na de eerste vergadering ten stadhuize
van de 24 aanvragers om een radio-centrale
te mogen stichten is nedentnorgm wedei-
om een vergadering van belanghebbenden
gehouden, in den tusschentiid hebben de
aanvragers zirh tot 3 comtinsxies gevormd.
Hedentroigen werden verschillende tech
nische voorwaarden besproken, die waar
schijnlijk door hel Riik zullen worden ge
stejd. De kwestie zal spoedig ip een
vergadering van B. en W. werden behan
deld, waarna een voorstel den Raad zal be
reiken.
Ondertrouwd: 14 Nov. E. E. v, Meurr
an J. H. Mulle-.
Geboren: 11 November: C. T. v. Pa-eer
v. Teülingen jsorn; 12 Nov.; ,T, C. P.
v. LeeuwenKoeben z»,on: H. ITogcndoorn
Lode, zoon; J. .1. Herdrikce—Ivo, doch
ter; W. J. Rauchba-rv. d. Akker, zocp;
J. C. Kupen-sVrolijk, icon cn dochter;
13 Nov.: E. M. Couiede Droog, doch
ter; A. B akel—Groot, zoon; O. J. P.'card
Zijlmans, dochter; G. Verdersten LIave
zoon; 14 Nov.: M. J. KoopmanKok
kelkoren, dochter.
Overleden: 12 Nov.: B. Honigv. Geer,
79 jaar, Plein; G. Smit, 45 jaar, Hafmei'er-
straat; W. v. Berfco, 61 jaa-, Dr. Leijes-
straat; G. G.,»18 dagen, dochter van C, A.
Polak, Pcpentcrensvest; F. PoulesKlip
per, 65 jaar, Zijk.veg; 13 Nov.: L. II.
Minsart, 86 jaar, .Tanrst-aat.
De nog betrekkelijk nieuwe en schoone
buitenplaats Belvedere te Eloemendaal, die
de laatste t'sntaljen jaren als een koning
getroond heeft op een der hoog te punten
van het landgoed van (Jenzelfden naam,
moet thans het lot dee'en van zoovele an
deren, die hun kroon zich voor de voe'en
zagen rollen Ook Belvedere's kroon, het
aardiPe torentje, vanwaar men een ruim
.uitzicht had op de Noo-4zee tqt de weiden
j'Qndom Amsterdam, van LTmuiden tot de
bloemenvelden in het zuiden, dat aar-lj-'e
torenpe ligt thans in stukken en brokken
ergens langs een der buitenwegen. Maar ook
'de muren van de eertijds zoo fraaie vi'ta
zijn 'gevallen ender den hamer en 't breek
ijzer van den s'ooper,
Wat er thans nog over is van de trotsche
villa dott denken aan ren rifne u't de oor
logsdagen Maar Belvédère zal uit haar puj-
en herrijsen. De njeuwe evenaar, dc heer
cmjt van Gelder, hee't den Imer S. P. Rij.
niprse opgedragen, om Belvédère raar des
eigenaars eigen smaak weer on fe bouwen.
De bouwsom bedraagt 130,000.
Ook MaanJag, bij de tweede opvoering
van Maeterlinck's „De Blauwe vogel van
het geluk", was de Stadsschouwburg weer
zeer goed bezet. En geen wonder! Het ge
beurt niet te vaak. dat we zóó iets subliems
te zien hijgen, ais hier door Ed. Verkade
met de zijnen is tot stand gebracht, zelfs
met de beperkte middrlen. d e ons S'.ads-
schouwburgtooneel biedt. Immers, niettegen
staande de deco s waren berekend op een
tconeel van 16 M. diepte en het onze maar
7 M. gaf, n eftegenstaar.de voor het vlug-
changeeren op 33 touwen gerekend was en
er hier maar 16 beschikbaar waren, zal
niemand den indruk hebben gekregen, van
iets balls, alles was af tot in de puntjes en
de tooncelveranderingen gingen buitenge
woon vlug.
Over het stuk zelf zullen we niet ander
maal uitweiden, alleen willen we nogmaals
onze groote bewondering uiten voor de
Onovertroffen wijze waarop Else Mauhs de
rol van Tyltyl vervulde, waarvoor ze dan
pek op dezen tweeden rvond andermaal
met bloemen werd gehuldigd.
Onder de sch'lders, werkssnta op het
bouwwerk van de Sficbt'rg „Het Oosten", ia
de SLachlhuissfraat, is Maandag een actie
van schilders uitgebroken. Na een gehouden
conferentie werd overeenstemming verkre
gen, doordat een meterprijs van 83 cent. en
een garantieloon van 55.zal worden
betaald
De 11
12 uur
vriend e
dat een
hij een
1 opige
dienst,
gasthuis
gehecht.
-jar'ge G. M. reed Maandagmiddag
op de Hooimarkt mét eenige
ot> een lorrie. Hii viel er af, zoo-
wiel over zi'n rechterbeen ging eo
vleeschwende bekwam. Na voor
hulp door leden van Ongevallen-
werd hij naar het St. Elisabeths-
vervoerd, waar wonde werd
Bij het verrichten der werkzaamheden aan
de nieuwe Kermemerbrug, is een gedeelte
van de voormalige Kernemcrpoortblrotge-
graven. Een aantal z.g n. „beeren" is voor
den dag gekomen, de schuine stukken n.l„
welke van onderen tegen de poorten staan-
Zij zullen gesloopt worden.
De ICcnnemerpoort is. na een nieuwe ver
grooting der stad Haarlem, omstreeks 1677
gesticht. ZÜ kwam aan Ven uitgang der ver-
pronte stad on den heirwég naar Kennemer-
lnnd. Zij werd wanrschünliik pnlyvornen door
den „ond-'rfabryk," (de tegenwoordige be
naming is gemeente-arc'iitcct) Jan yan
Grieken, terwijl het beeldhouwwerk uitge
voerd werd door Abraham Snellaert (geb
1614, gest. 1693).
Uit een oogpunt van militaire verster
kingskunst was poort minder gewichtig,
Gis erennacht in ingebrok en in een
tv/e^tal r^rcee!"-», bewpT'"' 'Vqf tic
families V. en P„ aan de Molenlaan fe
Heems'ede. Dcor verbreking van ruiten is
men binnengekomen. In het cene perceel
wordt mets vermist, omdat de deur, welke
vanaf de keuken naar het verdere deel van
het huis toegang geeft, ge-lof en was.
In het andere perceel is men op dezejfda
wijze bmpengedrorgen. Daar is een fiets en
een bedrag van 80.ontvreemd.
Co-opc—i-tie hc''avond n'et door.
van „De hriiloft van Figaro" door de
Co-opera-lie morgenavond net deor.
Warenhuis, De bouw voor he? waren
huis is opgedragen aan p'sij beor D, de
Lanze te IJmufden-Oost.
Naar wij vernemen is de levering van glas
en brceiraamlijders annex tuimelramen, ten
behoeve van het Warenhuis op Demonstratie-
bedrijf te Héemskerk, ongedragen aap de
beeren R. Beentjes en H. S'roHe, hoofdver
tegenwoordigers „Kurebijn-Glashandel" voor
Kring Kennemerland.
Verloren en gevonden voorworpen. Ge
vonden 2 b-lastingolaa'sjes. Inl"nhtin<!cn ter
secretarie 's mo-'ens tusschen 9 en 10 uur
bij den gemcentcbode.
Verloren: 4. belastingmerken en 1 portemon-
na'o met '-'-mid.
Burgerlijke rtnnd, Geboren; d. van
Sprergürs en M ft. Rijke d, van Will,
van der Son en M Hoek. z van Petr.
Kuijl en Cath. M. Baltns. z, van W.
Fehipper en Adr. cfe Weerd. z. van H.
Hilbeits en 8. Fotkers. Johanna Cornelia
cf. van Joh. Th. van der Aar en M. C. Win
der; Laura Adr'ana, d. van idem. d van
W. Meijer en A Cht. Duin. z. va» Ger.
Bakkum en A. Hei'jmn.
Ondertrouwd: P. Rlnnige en A. va» Roo».
G. Jak en Jnc. M. Schuijt-
Gehuwd: N, Schouws en Cath. Goijijer.
H, Zonneveld en A, M. Gooijer, -» Joh.
Grp-m en A. Wolage, -»J H, van der Graft
en M A. Schuurman,
Overleden: F. Wngepaar. wed, J. van der
•"luis 74 jaar KI Marg. van Leeuwen.
25 jaar.
Linzen 5 minuten vele malen overteekend.
PEN HAA.G. 15 Nov. Gemeld woedt:
Hedenochtend werd te Londen de inschrij
ving onengesteld oo een miilioen pond «ter*
ling 7 pet. cum. pref. aandeelen en 100.000
pond sterling gewone aandeel-i in de niepw
opgerichte Maragarine Union Limited, waar
in de Engelsche Jurgens en Vap den Berg
belangen zi'n vereenigd. Binnen 5 mimite»
moest de gelegenheid tot inschrijving reed»
worden gesleten, aangezien toen het aan
geboden bedrag reeds vele malen was over
teekend. j
DEN HAAG, 15 Nov. Efeden wordt Ut
Den Haag onder voorzi'tersehap van Mr.
H, voa Haaatert, gehouden het R.-K. Eml-
grr t'econgreg
Als regeringsvertegenwoordiger woonde
ce heer A. Fclmer. directeur van den Rijks-
lier st der Werkloosheidsverzekering en Ar
beidsbemiddeling het congres bik Verder ale
bisschoppelijke vertegenwoordigers Deken
van der Waerd-n uit Almelo, H. A. Th. v.
Drm uit Dan Haag en Dr. Dirckx uit Be
zel, alsmede van der Marck, secretaris van
het bisdom Roe-mond en Van Kessel, ree
tor te Vught, Voort een gedelegeerde van
den bisschop van Toronto en oud-minister
Aalberse, eenige Kamerled-n, vela R-K.
geesteli'ken en vertegenwoordigers van on
derscheiden R.-K. Vakvereenigirgun. Voor
lezing werd gedaan van een schrijven va»
kardinaal Van RoEsum. die ziin beste wen»
schen uitte voor het welslagen va» het
congres.
Nadat de voorzitter bet doel va» bet con
gres had uiteengezet, sprak eud-niinister
Bongae-ts over het emigratievraagstuk. g«N
zi'n van economische zijde.
In den namiddag behandelde prof, Aenge-
neut het vraagstuk van godsdienstige zijde.
BUKATE5T, 15 Nov. De krUgsraad heelt
Mapoilescu vrijgesproken van het hem ten
laste gelegde, n l in gevaar brangen van de
veiligheid van den Staat.
SL'tkd» rsen
van gisteren
Vanwege den Ned. R IC. Bond van Han
dels-, Kantoor- en Winkelbed.erden en dei
(-3njra'9n Bond van Transportarbeiders,
werd Maandag een prreonee'gvergadering
gehouden onder voorz'ttcrschap van den
heer A. Mars.
In zi;n openingswoord gaf deze een vol
ledig ovej-z ebt van de verr'chtingen sinds
t ^0nje- vertf=der ntf' Verbetering 1 wam
tot stand in de vaqaniiejegel ng en ook
ffVj n-ni terwijl verder vopr een aan
tal leden ind vidueel kon worden opgetre
den.
H.erna bracht de heer Haver verslag uit
van cle gehouden conferentie met cie d rcc-
tie. waarbii eveneens een bevred gende op-
loss ng Werd VPriiregen
Door verschillende aanwezigen werden
h eron wenschen inzake de arbeidsvoor-
W'aa.i 1" naar v°rsn gebracht. waarop
werd beojoten, dat de besturen z'ch nog-
maa s tot de direct e zullen wenden, ten-
e'.n ln e(-n orderhoud deze aangelegen-
heden te bespreken.
Bij de toe-endirg aan de Kamer van een
afdruk van het rapport van de commissie
bij de luehtvaartafdeelipg heeft de minister
van oorlog nog eenige aanteekeningen ge
voegd. Hij zegt o.a
De commandant dtr luchtvaar'efdeeüng
geniet mijn volle vertrouwen Het is ipb'n
overtuiging, dat, voor zoover bii de onder
zijn bevelen staande afd^elina tekortkomin
gen zijn geconstateerd, deze buiten den p-r,
soon vpn commandant omgaan, en dat het
uitsluitend aan diers overstelpt zijn met
werkzaamheden te wijten is c'at hij op en
kele gedeelten van het bedrijf een minder
intensieve controle heeft kunnen u'toefe-
nen dan gewersch' is gebleken Hit ligt in
m'-'n voornemen, een reorganisatie van den
staf van cfe luchtvaartafJeeling te bevor
deren ln dien zin, dat de commandant van
het militaire gedeelte van zijn taak wordt
bijgestaan door een tweeden hoofdofficier pn
dat de leiding van het technisch bedrijf,
onder algemeen toezich»- van den com
mandant der afdeeling die verantwoorde
lijk blijft wo-dt opgedragen a?n een hoofd
ambtenaar chef van den technigrh-n d'enst'
die, ah gehikwayoig, onder zijn bevelen
krijgt den bedrijfsleider en den bedrijfs-
administrateur.
Aan verschillende voorstellen van de
comm'ssie is reeds gevolg gegeven of zal ge»
voM gegeven worden
Het geven van zekerheid van plaatsing hij
de luchtvaarlafdeeLng van 't daarbij gede
tacheerde beroepspersonccl zou niet in het
blang van dat personnel zijn.
APVERTEEREN IN DE KATHOLIEKE ILLUSTRATIE IS GOUD WAARD
125.000 ABQjMfijE's
VRAAGT TARISV3N AAN BIJ ADM. KATHOLIEKE
ILL173 TR VtflE Adyertentiè'n)
NASSAÜLA4N 49 HAARLEM
T3L8FOON 13866 (3 lijnen)
Startsïecningen.
b% Nederland J923
5% Nederland 191'.
t'4 Nederl 1917
N. Indië 1923 D
\'/3% N.-lcd. 19261.
Banken.
Koloniale Bank
Ir dische Bank
Cert Handel Mij
Resc. Dito
ft
Industrieën.
Jurgens gewr.
Nederl Kunstzijd.'
Maecubee
Ifc'l Kunstrijde
Cude Philips
frdustr. Buitenland,
Anaconda
U Steel
Mijnbouw,
Boeton Mijnfe.
Rediapg Lebong
petroleum.
Cordlsche Petr.
t-econsolideerde
Kou. Olie
Rubber.
A dam Rubber
Deli Batavia Rub
Serbadjadi
Silau
V I C O
Allied
Scheepvaart.
Hull. Amerika Lljr
d»t« Gem. Eigepd
Holl I loyd
Moll. Stoomboot
Kon. Ned. Stoomb
Kon Paketvaarl
V.ij Nederland
Rotterd Lloyd
§i heepvaart.Unie
Marine comm.
Marine preL
Suiker.
H V. A.
Java Cultuur
Poerworudio
Vorstenlanden
Actions idem
Tabak.
Deli Batavia
Cede Dell
Oostkust
Seoembah
Spoorwegen.
Southern Rafi»
L'nion Pacific
\3t'abash
112J
1256/
461
99
142J
140
145
336
w
353
Prolongatie
20Ï"/,
104
C0|
79|
«»/u
36V8
524
456*/s
209J
478
4
Medegedeeld door
WOENSDAG 16 NOVEMBER.
Berlijn
Parijs
Brussel
Deden
Zurich
Pome
Madrid
Vttenen
New-York (cable)
Praag
Warschau
Kopenhagen
Oslo
tockholm
Bieden
59.06
9.72
34.54
12.C6J
47.75
13.44
42.14
3^.90
2.47
7.33
27.85
66.35
65.40
66.60
Late»
59.1(3
9.76
34.58
l?,07i
47.81
13-51
42,24
35 .C5
2.48J
7.37
28.
66.45
65.55
66.75
