a Volkssonvereiniteit.
Voornaamste Nieuws
i/sJKSr. ri*V" 5*
EENE VERGELIJKING VAN DE ZEE
MACHTEN DER WERELD.
PIJLTJES
Sen
Vrijdag 25 November 1927 +j
51ste Jaargang No.
16714
AANGIFTE MOET. OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL.
Dit nummer bestaat uit 14 bladzijden - Eerste Blad
LICHTE
ONGESTELDHEID VAN
Z. D. H. MGR. A. J. CALLIER.
Het groote raderwerk.
34ste Nationale Nederlandsche
Bedevaart naar Lourdes 1928.
Het auto-ongeluk te Hiliegom.
regeling
van den stoelgang
J. J. WEPER ZOON
OPTICIENS - FABRIKANTEN
Koningstraat 10 Haarlem.
N.-H. Noorderkwartier.
Telegraphisch Weerbericht.
Het Narcissensnijbloemen-
contract.
R.K. Kamer-Centrale Leiden.
Bureaux: NASSAULAAN 49.
De abonnementsprijs bedraagt voor
Haarlem en gentschappen:
Per week 0.25
Per kwartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Telefoon No 13866 (3 lijnen)
Postrekening Nr 5970
Advertenticn 35 cfs. per reel,
regel meer 15 ct.. bij vooruitbetaling
Vraag- en aanbod-advertenties 1-4
regels 60 ct. per plaatsing; elke
Advertentiën tusschen den tekst
als ingezonden mededeeling 60 ct
per regel
Bij con'ract belangrijke korting.
Alle abcnné's rp dit tlsd zijn, inpevolre de verzekeringsvcorvraardzn f Cftftfl Leven'hnge gehepl; ongeschiktheid tot werken door f 7Rif) bij een cn^eval ir.et f OJfl
tegen ongevallen veizekerd vcor een der \olgende uitkecr.'ngeri s oli lilfverlies van tcic'e armen, beide beenen of beide ocgcn;1 docdeltf-en axl-op
bij verlies van een hrnd, f IOC bij verlies van ten f Cf) tij'n breuk van f Jj ffl m tij vei hes y. een
een voet of een oog; tuu. duim of wijsvinger; Ju* teen cf arm; "9' ar.dere vinger.
Bij de behandeling van de Staatsbegroo-
fing in 1925, heeft in deze zelfde maand
November in de Tweede Kamer een belang
rijk debat plaats gehad tusschen oud-
minister Heemskerk en mr. Marchant over
de vraag, of het na de verkiezingen van
dien zomer tot stand gekomen Kabinet-
Colijn, wel een zuiveren terugslag gaf op
den uitslag van de verkiezingen.
Mr. Marchant beweerde, dat op de stem
bus-uitspraak niet een man als de heer
Colijn als kabinetsformateur paste en mr.
Heemskerk noemde die opvatting een uit
vloeisel der leer van de volkssouvereini-
teit.
Eenige weken vóór het Kamer-debat
hadden wij een meening uitgesproken, welke
ongeveer met de opvatting van mr. Mer
chant overeenkwam en de leider der vrii-
zinn'g democraten citeerde dan ook ons
artikel in zi'n Kamerrede.
Aan dit debat dachten wij terug, toen wij
de rede van mr. Van Schaik van 15 Nov. j.l.
lazen. Toen al, in 1925, moet bij den
Katholieken afgevaardigde de gedachte zijn
opgekomen, dat de aanwijzing van een
kabinetsvormer, de benoeming van minis
ters, de zuivere, grond..ettelijke taak van
de Kroon is en geheel buiten de gekozenen
des volks en het volk zelf om, moet ge
schieden. Nadat de val van de coali'ie-
regeering in 1925 tot het intermezzo-
kabinet-De Geer had geleid, heeft mr. Van
Schaik verleden jaar en dit keer nog dieper
en uitvoeriger deze gedachte uitgewerkt en
noemt ook hij alle streven, om het volk,
zelfs indirect, invloed te doen uitoefenen
op de regeeringsvorming, een uitvloeisel
yan de leer der volkssouvereiniteif.
Het kan zijn nut hebben de juistheid van
deze stelling te onderzoeken; de waarheid
dienaangaande is immers niet enkel van
praeüsch nut; er schuilt hier voor ons, Ka
tholieken, ook een beginsel. Immers, de
wil van het volk tot hoogste wet verheffen
is strijdig met onze opvattingen van het
gezag. Heeft dus mr. Van Schaik gelijk dan
komen allen, die het niet met ons eens
zrn, in botsing met de Katholieke prin
ciepen.
Dé mo'eliikheid van een meeningsversehil
óp dit gewich'ig punt vindt o. i'. alleen
hierin haar oorzaak, dat niet goed word'
onderscheiden tusschen theorie en practijk
In theorie heeft mr. Van Schaik volkomen
geli'k. De benoeming en bet ontslag van
ministers is het grondwettelijk recht van de
Kroon. Wie daaraan dus tornen wil, gaat
tegen de grondwet in; is zijn verzet er op
gericht het gezrg van den Vorst op zij te
dringen en daar den volkswil voor in de
plaats te schuiven, dan huldigt hij de on
toelaatbare leer der volkssouvereini'eit.
Men kan de zaak ook anders zien in den
groei der staatkundige on'wikkeling. Zoo
lang onder het beperkte kiesrecht in ons
land de liberalen de meerderheid hadden
in het parlement, was de keuze voor de
Kroon, bij de aanwijzing van een kabinets
formateur, in zóóverre niet moeilijk, dat
van zelf sprekend als premier een man van
liberale beginselen werd aangewezen.
Toen andere partijen groeiden, de groote
liberale partij langzamerhand uit elkaar
viei en in de minderheid geraakte, werd
het een ongeschreven wet, dat, na een ver
kiezing of een Kamer-on'binding, als kabi-
uets-.'ormateur benoemd werd een man van
zoodan:ge beginselen, als die groepen in de
Tweede Kamer beleden, welke de meerder
heid vormden. Daardoor werd tevens be
antwoord aan de uitspraak der kiezers.
Immers, de groepen, die gezamenlük optrok
ken bij een stembusstrijd en de overwinning
behaalden, waren van zelf aangewezen om
de regeeringspartij te vormen. Aan die ge
dragslijn heeft de Krocn zich ten onzent
altijd strikt gehouden en algemeen was men
altijd vol lof over de wijze, waarop ons
Staa'shoofd blijk gaf, zijn of haar constitu-
tioneele plichten na te komen. Ware het
anders geweest en had b.v. de Koningin, na
«en overwinning der oude coalitie, een
liberaal of vrijzinnig-democraat als kabi-
nets-formateur aangewezen, terecht zou dan
om de Kroon zelf te sparen scherpe
critiek zijn uitgeoefend op de raadslieden
der Vorstin. En toch zou het Staatshoofd,
naa- de theorie van mr. Van Schaik grond
wettelijk gehandeld hebben. Immers formeel
heeft de Kroon het recht te benoemen,
wie zij wil!
Men gevoelt tot welke onhoudbare for-
malismen men komt, wanneer men theorie
en prac'ijk hier niet uit elkaar houdt.
Zonder eenig gewetensbezwaar of vrees
voor besmet te zijn door de leer der volks
sonvereiniteit, hebben wij dan ook indertijd
de adviezen aan de Kroon, welke tot de
benoeming van den heer Colijn leidden,
onjuist genoemd Bij de s embus was de
politiek van den minister van financiën
kennelijk door de groote meerderheid ver
oordeeld. De sterke achteruitgang van de
anti-revolutionnaire par. ij werd verder door
de kenners van de aanhangers dier partij
zelt (men herinnert zich de brochure van
den heer Diemer) daaraan toegeschreven,
dat de heer Colijn op alle lijsten bovenaan
had gestaan. In de verkiezingspropaganda
der rechtsche par ijen, was voorts duidelijk
te kennen gegeven, dat, na een overwinning
een andere koers zou worden ingesl. g.n,
wat na den stembusuitslag bovendien uit
nagenoeg alle persorganen bleek. Mensche-
lijkerwiize was dus ook te voorzien, dat,
wanneer er nie'temin toch een regeering
met den heer Colijn als premier gevormd
werd, er wel geen enkele zwakke stee in
het ministerie zou mogen zijn, of er zou een
crisis komen. En omdat te voorzien was,
dat het regeeringsprogram niet zonder
zwakke sleeën zou kunnen blijven en dan
de persoon van den heer Colijn het struikel
blok zou worden, daarom adviseerden wij
met anderen aanstonds na den stembus
uitslag: geen ministerie-Colijn.
De uitslag heelt deze profeten in het
gelijk gesteld. Mag men nu zeggen, dat zij,
die toen critiek op de benoeming uit
oefenden, de leer der volkssouvereiniteit
aanhingen? Neen; natuurlijk. De rechten
var. de Kroon, daaraan wil geen christenman
raken. Maar voGr het behoud van het parle
mentaire stelsel, is bij aanwijzing van een
regeering, het hoogste beleid geboden. Een
verkeerd advies op zulk een gewichtig mo
ment, brengt niet alleen de Kroon in
moeilijkheden, maar brengt verwarring in
het staatsbestuur, omdat het de kiem legt
voor botsingen tusschen regeering en volks
vertegenwoordiging, conflicten, welke juist
ir het belang van het gezag zooveel moge
lijk vermeden dienen te worden. Wie hier
bevreesd is voor den volkswil, moet niet
de Kroon in bescherming nemen, maar moet
s'elling nemen tegen het algemeen, geheim,
individueel kiesrecht. Wil men den indi-
recten volksinvloed uit de regeeringsvor
ming keeren, dan moet men pleiten voor
kiesrechtbeperking. Wil men dit niet, dan
moet men de oude s'elling onderschrijven,
dat ieder volk de regeering heeft, die het
verdient.
Toen in 1908 de rechterzijde aan de stem
bus verslagen was en de linksche demo
craten, hoewel niet in de meerderheid,
'och sterk waren opgeschoven, toen be
noemde H. M. de Koningin den vrijzinnig
democraat Drucker tot kabinetsformateur
met de kennelijke bedoeling een regeering
uit vrijzinnig- en sociaal-democraten en
vooruitstrevende liberalen samen te stellen.
Slechts op de weigering van de sociaal
democraten, is die opdracht gestrand.
Anders zouden wij toen al socialistische
ministers hebben gehad. Een ieder vond,
dat de Kroon toentertijd zich nauwgezet
kweet van haar constitutioneefe taak, n.I. in
de aanwijzing van den kabinets-formateur
een terugslag geven op de stembusuitspraak.
Nooit is deze daad aangezien als een buk
ken voor den volkswil; de leer der volks
souvereiniteit werd toen nooit genoemd.
Waarom zouden wij dan thans, nu het
gaat om van den toestand van de buiten
parlementaire kabinetten weer tot gezonde
parlementaire verhoudingen te komen, moe
ten gaan vreezen voor een verzwakking van
de rechten der Kroon? Wij kunnen dit niet
inzien; en wij gelooven, dat mr. Marchant
niet geheel ongelijk had, toen hij mr. Van
Schaik naar den tijd van Thorbecke ver
wees, toen, onder het zeer beperkte kies
recht, de ongerepte en buiten allen in
vloed s'aande macht der Kroon, bij df aan
wijzing der ministers, werd hoog gehouden.
Die ministers immers waren toch altijd
liberalen!
Inderdaad, dit standpunt is verouderd en
wij vertrouwen, dat mr. Van Schaik er mee
in onze partij staat op een eenzamen post!
"De toestand beterende.
Wegens een lichte ongesteldheid van
Mgr. A. J. Callier is de toediening yan het
H. Vormsel in het R. K. Ziekenhuis aan
het Westeinde te 's-Gravenh-ge, dat op
gisterenmiddag 3 uur bepaald was, niet
doorgegaan. Heden zou mgr. het H. Vorm
sel toedienen in de kerk van de H. Liduina
"an de Schenkkade, ook dit is voorloopig
uitgeste'd.
Mgr. Cal'ier, die op het oogenblik in de
oastorie van den Hoogeerw. deken aan de
Willemstraat, aldaar, verbliilt, heeft gis
terenmorgen nog wel het H. Vormsel toege
diend in de Boschkantkerk. Men hoopt, dat
Mgr. weer spoedig hersteld zal zijn.
Ter aanvulling van dit bericht kunnen
wij nog mededeelen. dat de lichte onge
steldheid van Z. D. H bestaat in een
maag- en darmcatarrh. Monseigneur is ten
gevolge daarvan verplicht eenige dagen
rust te nemen. De toes'and is van dien
aard. dat het niet zeker is. dat ,Z. D. H-
a.s. Maandag bet laatste gedeelte van zijn
Vormreis in Den Haag zal kunnen afmaken.
Hedenmorgen was de toestand al bete
rende.
doorSir Herbert RusselL
(Auteursrecht voor Nederland bij de
Nieuwe Haarl. Courant.)
Wanneer wij spreken van de zeemachten
der wereld, denken wij. natuurlijk aan de
groote zee-mogendbeden. De m.nder groote
mogendheden zouden hun krachten niet
kunnen meten tegen de eerste klas vloten;
zij zijn aangewezen op plaatselijke verdedi
ging en hebben we nig, misschien eenlgen
polit.'eken invloed. Bij het uitbreken van
den grooten oorlog waren er acht groote
zee-mogendheden. Australië werd in den
strijd geheel uitgeschakeld en Rusland
kreeg een ondergeschikte rol, aangez en
Duitschland als zeemogendheid machteloos
werd gemaakt tot in een verre toekomst.
Van de vijf overblijvende worden Groot-
Brfttannië. de Vereenigde Staten en Japan
tot de drie grootste gerekend. Zij hóuden
vloten in stand van een zoodan'gen om
vang, dat zij op welk deel van den aardbo
dem ook, aanvallend kunnen optreden, aan
genomen, dat zij een basis vinden,van waar
uit zij kunnen opereeren. Frankrijk en
Italië hebben een betrekkelijk onderge
schikte plaats gekregen sinds den oorlog,
hoofdzakelijk uit economische oorzaken. De
strijdmacht dezer naties heeft een defensief
karakter. Zij steunen voornamelijk op de
onderzee- en luchtvloot ter bescherm'ntf
hunner ktjsten Geen land is zoo- geheel af-
hankelijk van verbindingen ter zee als
Brittannië en de verdediging zijner handels
wegen beteekent voor dit land een zeer
moe lijk vraagstuk in geval van oorlog.
De drie grootste zee-mogendheden zijn
de een.'ge, die nog altijd het slagschip als
de eerste marine-eenheid beschouwen.
Frankrijk en Italië hebben nog een klein
eskader van een oud type Dreadnoughts
in d'enst, omdat zij ze nu eenmaal toevallig
hebben. Maar beide landen hebben duide-
li-'k te kennen gegeven, dat, zoodra na het
afloopen der conventie van Washington
(1931) zij weer vrij zijn om slagschepen te
bouwen, deze landen hun tegenwoordige
politiek zullen voorzetten.
De Conventie van Wash'ngton stelde
voor Groot-Br'ttannië, de Vereenigde Sta
ten en Japan een machtsverhouding van
553 vast De overeenkomst laat echter
zooveel vrijheid, .dat ze Dractisch waarde
loos is. Kru'sers mogen een inhoudsmaat
van 10 000 ton niet overschrijden, noch een
zwaardere bewapening dragen dan 8-inch
geweren. De grootte van luchtschepen is
eveneens beperkt. Alleen bestaat er geen
beperking voor het aantal dat. elk der on-
derteekenende mogendheden mag bouwen
en het fe.t, dat de vastgestelde verhouding
vrijwel -n acht genomen is, is te wijten
aan nuchere overweging, niet aan dwang.
Het is zeer moeilijk de macht der inter
nationale marine op te maken uit de lijst
der schepen, omdat de gevechtswaarde der
eenheden zoo sterk u'teenloopt. Zoo ziin
b-v. de twee nieuwe Britsche schepen.
Nelson en Rodney verreweg de machtigste
strijdscbepen der were'd. De Amerikaan-
scbe vloot heeft in verhouding een grooter
aantal, kort geleden gebouwde schepen dan
j Mrl'sche, maar bii vergelijk'ng, beoor
deeld volgens alle bijzonderheden, d e de
gevechtswaarde bepalen, is ze onmisken-
aar van minder gehalte. De Vereenigde
Staten stellen zich tevreden met twee
knoopen minder snelheid voor haar slag
schepen en bez'tten in 't geheel geen
kruisers. De Japanners kom"n in dit
opzicht de Britsche meer nabij Zij kregen
toestemming bij de Conferentie van Was
hington de „Mutsu af te bouwen. Ik heb
deze dreadnought van meer dan 33000-*on
in Yokohama geheel bezichtigd en aarzel
niet, dit het geweldigste slagschip te noe
men, uitgezonderd alleen de twee nieuwe
Br'tsche schepen.
Ik meen, dat wij onzen tiid, den tijd van
den kruiser mogen noemen. De oorlog toont
ne'g:ng meer economisch en minder strike
mii'tair te worden. Op 't geb-'ed Van krui
sers s'aat Engeland wel aan de spits in de
->—53 verhouding. Wanneer het vernieu-
w'ntfsprogramma in twee iaar tijd za! vol
tooid zijn en de oude schepen zijn opg«"
ruimd, zal Brittantiië ongeveer 50 kruisers
bezitten. Tenzij de Vereenigde Staten in-
tusschen aan de uitvoer ng van hun nieuw
vlootprogramma beginnen, zal deze staat
dan ongeveer 37 en Japan ongeveer 40
kruisers hebben. Deze cijfers stellen voor
op, dat alle aangekond.gde plannen zullen
worden goedgekeurd.
In destroyers en onderzeebooten heeft
Engeland hare groote meerderheid, die zij
bezat bii het einde van den oorlog, lang
zaam laten verdwijnen en heden staat Brit
tannië in dit opzicht ver achter bij de Ver
eenigde Staten, ongeveer gelijk met Japan,
ver achter bij Frankrijk en is Ital'ë iets
vooruit. Deze algemeene opsomming echter
is gebaseerd op _'t aantal en dient aange
vuld te worden met de mededeel'ng, dat,
wat de schepen zelf betreft, de vergelijking
ten gunste van Engeland uitvalt. De eenige
mogelijke uitzondering zou gemaakt moeten
worden'voor de zeer groote flotille-le'ders,
die de Franschen en Italianen thans bou
wen. De verklar'ng voor deze situatie is,
dat de Britsche admiraliteit de waarde van
onderzeeërs als oorlogs-eenheid niet meer
zoo hoog aanslaat. Zij behouden haar volle
waarde tegenover den handel, maar het zal
wel niet mogelijk zijn ze op groote schaal
voor dit doel te gebruiken. Het Br'tsche
belang brengt meer mee bescherming van
eigen handel, dan verwoesting van dien van
den vijand. Daarom terwijl de andere mo
gendheden onderzeeërs hebben gebouwd,
heeft Engeland zijn kracht geconcentreerd
op anti-onderzeeërs-methoden. Het is thans
mogelijk het naderen van een onderzeeër
op een afstand van viif mijlen te ontdek
ken. Hij moet zijn motoren 'n werk'nó hou
den, om onder water te kunnen blijven.
Daardoor is zijn groote voordeel, dal hij
bij verrassirg aanvalt, grootendeels geneu
traliseerd.
Het standpunt der Britsche marine is, dat
onderzeeërs nooit op groote schaal zouden
kunnen opereeren op de handelsrouten,
zonder, de bescherming van groote oorlogs
schepen aan de oppervlakte. Wat betreft
destroyers, stelt de Br'tsche admiraliteit
zich tevreden met het bouwen van de hoe
veelheid, die de vloot vere.'scht en concur
reert hier niet met andere volken. Brit
tannië houdt een voldoende macht in ac-
t eve flottille's en actieve reserve ora haar
vloten de torpedomacht teverleenen, die
zij bij een aanval noodig zouden hebben.
Evenals de onderzeeër, kan de destroyer ook
tot het wapen der zwakke partij gerekend
s.worden. Dit verklaart lèteen, waaróm ze
door de zwakkeren tot een in verhouding
grooter aantal worden gebouwd. Bij Jut
land werd slechts een der Britsche groote
schepen (de Marlborottgs) getroffen tijdens
den 'hevigen destroyer-aanval der Duit-
schers.
Om de betrekkelijke posit:e der voor
naamste zeemachten te vergelijken, acht ik
den maatstaf der persoonlijke macht het
veiligst. De ciifers voor de drie giooten
toonen ongetwijfeld aan, dat Brittannië aan
de spits staat van de verhouding van Was
h'ngton: 102000., de Vereenigde Staten
90.000, Japan 60.000 Daarop volgt Frank-
rük met ongeveer 50.000 en Italië met wei
nig minder.
Sinds het einde van den oorlog wordt de
Britsche marine-politiek en inderdaad ook
de marine-politiek van alle groote naties
gekenmerkt door gemis van een bepaalde
richtlinie. Generat'es her waren de Britsche
vlootprogramma's gebaseerd op het begin
sel: afweer van eiken vijandeliiken aanval.
Het eenige oogmerk van Brittannië :s
thans: ter zee een zoodanige macht te hand
haven, dat de veilighe'd harer handelsver
bindingen verzekerd is. De verdediging van
het Emnire wettigt het bestaan vpn d t be
ginsel. De traditioneele leerstelling der Brit
sche marine is. dat de aanval de beste
wïize van verded'gen is en de Britsche re-
gei'ngen over de heele wereld rijn gemaakt,
om haar vloot in staat te s'e'Ien het ini
tiatief te nemen in elke denkbare situatie
en zoo vroegtijd'g mogelijK.
Gisteren is er geen enkele trawler naar
zee gegaan, in hoofdzaak tengevolge van
het eerst in den raiddag arriveeren van een
groot aantal der mannen, die door de trein-
stagnatie RotterdamHaarlem, niet tijdig
uit hunne woonplaatsen hier waren.
Het courantenberichtje geeft in simpelen
vorm de groote gevolgen van een kleine
oorzaak in onze technisch bijna onverbeter
lijk geoutilleerde maatschappij. De trein-
stagnatie van Maandagmorgen was een be
wijs, dat deze technische verfijning wel eens
tot bet tegenovergestelde kan leiden dan zij
bedoelt. De kleine oorzaak was de ijzel. De
bevroren draden van het bovennet van den
geëlectrificeerden spoorweg bleken niet
sterk genoeg voor de groote spanning en
braken. Het gevolg was treinstagnatie. De
electrische trein die zich overigens zoo goed
aanpast aan het jachtige tempo van onzen
tijd en voldoet aan een van zijn eerste
eischen: snelverkeer, was nu oorzaak van
vertraging voor velen, welke vertraging weei
haar invloed deed voelen op vele bedrijven
en takken van industrie.
Bovenstaand berichtje is er een staaltie
van. Vroeger zou men een bedrijfsongeval als
dit, alleen in de betrokken kringen gevoelen;
daarbuiten eindigde ook de invloedssfeer.
Kleine steden en dorpen waren toen zelf
standige gemeenschappen, verkeerden vrij
wel in een isolement, waardoor men geen
voordeel had van onderling verkeer maar
ook de nadeelen niet ondervond van stoor
nissen en ongelukken. Wat in de eene plaats
gebeurde ging de andere voorbij, zonder dat
men er daar nadeeligen invloed van onder
vond.
De vermechaniseering heeft dat veran
derd. Nu ondervindt ergens tusschen Rotter
dam en Haarlem het treinverkeer eenige
vertraging en in bijna het geheele land voelt
men er den terugslag van. Hoeveel reizigers
waren in die treinen voor wie de vertraging
niet een tijdverlies van enkele uren betee-
kende, maar wier komst aan een of ander
station met ongeduld en spanning werd af
gewacht, omdat groote belangen er mede
gemoeid waren? Voor handelsreizigers was
het misschien verlies van orders, waarvan
al- of niet uitvoering weer anderen catego
rieën van personen weer schade of voordeel
geeft
De visschers, die op reis waren naar
IJmuiden konden niet tijdig hun schepen be
reiken, met bet gevolg, dat trawlers niet uit
voeren en later ol met minder voorraad dan
gewoonliik terugkeeren. Indien dit met een
belangrijk aantal trawlers het geval is, wor
den de economische gevolgen hiervan in een
visschers- en exportplaats als IJmuiden on
middellijk gevoeld.
In ónzen tijd vooral, waarin alles van spoed
afhankelijk is, bevat bet spreekwoord ..Tijd
is geld" waarheid. Telegraaf en telefóon,
bliksemtreinen en verkeersvliegtuigen zijn
er de oorzaak van, doch tegelijk zou men
tegenwoordig hun gemis sterk voelen. In
fantastische romans leest men wel van
financiers die geruineerd werden, omdat zi)
drie minuten te laat op de beurs kwamen
en van fabelachtige vermogens die driemaal
in een uur van eigenaar verwisselden, om
dat door een staking van het vlieghaven-
personeel een verkeersvliegtuig twee uur
vertraging had, doch in werkelijkheid is dit,
zij het in kleiner verhouding, mogelijk. Rei
zigers voor wie het hoogste belang is, dat
rij op een afgesproken uur op kantoor ol
beurs hun zaken behandelen, zullen dan
ook gedurende de vertraging op den electri-
schen spoorwag hun ziel niet in lijdzaamheid
hebben bezeten. En welke schade hebben de
Ned. Spoorwegen zelf ondervonden van de
stagnatie op dezen drukke, internationale-
lün. Welke verwarring heeft de vertraging
Gebracht in het postverkeer? Het geheele
land heeft daarvan de gevolgen ondervon
den.
Snelverkeer is een eisch van onzen tiid.
Het is onmisbaar en verschaft technische
en economische voordeden.
Maar het geval van Maandag j.l. leert ook,
dat de bedrijfszekerheid zoo hoog mogelijk
•uoet worden opgevoerd. De voordeelen ver-
keeren anders in des te grooter nadeelen.
De Tweede Kamer heelt de behandeling
der Staatsbcgrooling 1928 voortgezet.
Het Provinciaal wegenplan van Zuid-Hol'
land.
De brand in de mijn „Emma" is ge-
bluscht. De mijnwerkers zijn weder aige>
daald.
Te Rotterdam is de Willemsbrug aange.
varen. De materieele schade is groot.
Vergelijkende cijiers omtrent den uitvoer
van groenten en fruit.
Het vraagstuk der verwarring in de elec
trische treinen.
De vrachten der brievenbestellers; hel
antwoord van den minister van Waterstaat,
Door het tweede Kamerlid Zijlstra Is een
initiatief-voorstel ingediend tot wijziging
der L. O. wet.
De regeering is bere'd haar medewerking
te verleenen tot verdere behandeling van
het wetsontwerp op de leerverplichtingen
voor het zevende leerjaar op zoodanig tijd
stip, dat de in werkingtreding der wet
uiterlijk 1 Juli 1928 mogelijk is.
Groot Brittannië en de ontwapening,
Eene uiteenzetting van Chamberlain.
Bij den dood van Bratianu. De toekomst
van Roemenië. Het dynastieke vraagstuk.
De besprekingen van Pilsoedski te Wilna
geëindigd.
Een voorstel van den Amerikaanschcn
senator Capper, om internationale geschil
len door arbitrage of verzoening te rege
len.
Een ernstige opstand is uitgebroken in de
Staatsgevangenis te Folson (Amerika).
Twee gevargenbewaarders werden gedood.
Tegen den Leidschen student, de R-
bestuurder van de auto, waarmee Vrijdag
het tragisch auto-ongeluk te Hiliegom ge
beurde is een strafvervolging ingesteld we
gens het veroorzaken van dood door
schuld,
Jet Comité Ziekentransport Haarlem en 0-
J" 0en rceks artikelen, welke in ons bied
n„jC onen over iongsfe Nederlandsche
Bedevaart naar Lourdc, wprd den wensch
'gesproken. dat voor Haarlem en Omstre-
j. f~n ve"eenigin« Zou worden op«erich
0 re£el'né en het vervoer °P 7'ch Z<Y
rIóp" VO,°r dc 7,'eke"- die r-et de Nat. Ned.
4;» Vaar naar Lourdes wi'lan meegaan en
•^L?r n de noodige formaliteiten r"
p,.;, r' naar Lotirdes.
schreven S?oed,Ö. *Wat wii dit hadden ge-
*--n do' 'Sj°nze ;n vervullmg de-
•'-riem L n0r'irl,ti°t van ket' •■Ct"ritj
Redevaart n*?rV! ek~n voor de Nat' N
5X riin OUrJ°s", welk comité dezer
au rkzaaTT,kedeu zal beginnen.
AlWeerst had het i met
'e „Vere-nigin* Vn-° Ne-
derlandsche BedeVaai?T» o", ?n en
Huisf'oudelük Rerf1em~nf r
"nedkeurin, aan Z D H V* V" van
Haarlem. Mgr. Gallier vo B';Sch°P
In antwoord hierop' moc'ht hét „Comi*
i j n«ar Lourdes een
-eer wa-deerend scKruven term? ontvangen,
waarin Mgr. het doel van het Comité goed
keurde en haar s'reven als „na-
thiek" bestempelde. "Z0er sympa
Daar hef Comité zich nu door niets niecr
weerhouden achtte, om haar propaganda
voor het ziekentransport van Haarlem" raar
Poos-nJaal en van RonsenJaal met de Nf
Ned. Bedevaart raar Lourdes te ^e^,>nr>n.
kesloot het Comité een brochure het licht
te do'n zien.
In deze brochure wordt de iongstc f33ste)
Nat- Ned. Bedevaart naar Lourdes 1937 ujt-
-roerig beschreven.
He' doel van het Comité is daarin verder
in details op een beknopte wijze uiteen
gezet.
Nu is, reeds door meerdere personen de
vraag gesteld: „Hoe groot is de kring Haar
lem en Omstreken?"
Als mtwoord hierop diene 't volgende
De krinrf Haarlem en Omstreken, als door
bet Comité wordt bedoeld, omn': Haarlem,
^verveen. AeHenhout. B^tveld, Zandvoort,
toemeedaal. Santpoort, Driehuis, Schoten,
■Jpaamdam. Haarlemmeriiede en Spoarnwou-
e. Heemstede. Bennebroek en Vogelen
zang.
Deze „kring" H. en O. is na riioelük O- er-
'eg alduj vastgesteld. Uit nrac'ische over
wegingen meende het Comité, z'ch in géén
"eval een grooter arbeidsveld te mogen
kiezen.
Inttisscben mogen wii het terrein, dat het
Comité zich gekozen heeft, niet onderschat
ten, daar wij er rekening mede moeten
bonden, dat 00 den oebtend van het ver
bek van den ziek'ntrein uit Roosendaal
de zieken vanuit Haarlem uiterlyk half g
uur 's morgens. a!l"n aan het sta'ion Haar
lem moeten ziin. Zulks zou door het groo-
ter maken van den kring H. en O. groot
gevaar loooen niet te kunnen, in verband
"tet bet groote tüdverlies, veroorzaakt door
bet halen der patiënten, die te ver zouden
wonen. Ook het bezwaar van bruggen en
oorten, die gepasseerd moeten worden, telt
mede.
Zij, die belang stellen in bet werk van
bet Comité, ofwel zit, die zich a!s zieken
biervoor interesseeren en binnenkort geen
brochure ihochfen ontvangen, worden be-
'eefd verzocht hun naam en adres op te
"'even bii het Secretariaat: Jansstraat 16. te
Haarlem, dat rfaarne alle devvensch'e inlich
tingen verstrekt en dan alsnog zorg zal dra
gen. dat de brochure wordt toegezonden.
Moge bet „Comité Ziekentransport Haar-
'em en Qmstreken yoor de Nat. Ned. Bede
vaart naar Lourdesdat in e"n werkelijke
behoefte voorziet en ziin door Z D. H. Mgr.
A. J. Gallier zoo terecht svmoafhiek ge-
noemde streven veel succes hebban met zpr
nropagonda, opdat het Coro'té daardoor fi
nancieel in staat iroge gesteld word~n, veel
te doeir tot het heil der zieken uit Haarlem
en Omstreken,
Barometerstand 9 uur v.m.: 772. Vooruit,
OPGAVE VAN
Licht op, De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 4.22.
In de vergadering van het bestuur van
het Hoogheemraadschap Noord-Hollands
Noo-derkwartier is de begrooting voor 1928
behandeld en goedgekeurd in ontvangst en
uitgaaf op een bedrag van 1.271.830.
Ojogemaakt werden twee aanbevelingen
voor de benoeming van twee hoogheem-a
den tengevolge der periodieke aftreding
van de heeren J. J. Verfaille en J. Versteeg
Jz. Na verschillende stemmingen was de
uitslag als volgt: Vacature-Verfaille lo. J.
J. Ve-faille te Helder. 2e. D. de Boer te
Stompetoren, 3e. Rutger Kaan. Wieringer-
waard; vacature-Versteeg; le J. Versteeg
Jr. te Monnikendam, 2e J. Burger te Ha-
rencarspel, 3. J. J. Groot te Beemste-,
Besloten werd drkgraaf en hoogheem
raden te machtigen tot het aangaan eener
kasgeldlëening ad 750.000, op te nemen
naar gelang der behoefte en rentende ten
hoogste een percent boven het promesse
disconto der Nederl. Bank.
1
Hoogste barometerstand 772.3 te Cler
mont.
Laagste barometerstand 727.0 te Jan
May en.
Verwachting: Fwakke tot matigen, Wes
telijke tot Zuid Westelijken wind, licht tot
half bewolkt, met ochtendnevel, droog
weer, stijging van temperatuur.
Het „Kweekersblad" schrijft:
Op den eersten December zal voor de
Arrondissement» Rechtbank te 's-Graven-
bage gepleit worden door den Rechtskun-
digzn Raadsman van de Vereeniging de
Narcis, in de zaak van twee ondertekena
ren van het Narcissensniibloemen-contracb
die zich niet wenschten te onderwerpen
aan den uitspraak van de commissie, die
daartoe door partijen benoemd is, welke
commissie hem een boete heeft opgelegd
wegens overtreding van het contract.
Met belangstelling wordt naar de uit
spraak uitgezien, omdat deze twee geval
len worden beschouwd als z.g. test-c,ase.
Werden deze ten gunste van de Narcis ge
wezen. dan. zal in de toekomst het verzet
tegen de uitspraak van de commissie wel
verminderen.
Zooals reeds eerder gemeld, zijn al in
enderscheidene gevallen door den kanton
rechter in verschillende plaatsen vonnis
sen gewezen, die alle ten gunste van de
Nprcis zijn uitgevallen.
In het gebouw van den R.K. Volks
bond heeft bovengenoemde organisatie,
onder voorzitterschap van den heer J. P.
Gouverneur vergaderd.
De belangstelling was matig.
Aan de orde was de agenda voor den
a.s. Partijraad.
Wat betreft de verschillende inge
diende voorstellen, kon men zich, na
eenige discussie, met Je meening van het
bestuur van den Partijraad hieromtrent
vereenigen.
Bij een voorstel-Rotterdam, strekkende
om het militaire vraagstuk op de eerst
volgende vergadering van den Partijraad
te bespreken, heeft het P. B. oogemerkt,
dat, dit eerst gezien het vele andere
J*erk na 1928 zal kunnen geschieden.
De afgev. van Lisse zou gaarne zien. dat
reeds nu prae-adviseurs over dit belang-
rijke onderwerp werden aangewezen. En
deze meening vond instemming bij de ver
gadering. Den afgev raar den Partijraad
werd verzocht. in dezen geest te spreken.
Alleen met de meening van het P. B,
dat de kwestie der reorgamsafie van dé
huidige classificatie der ambtenaarsstand-
piaatsen niet voor directe behandeling ge
schikt is maar eerst op een latere ver
gadering door bekwame praeadviseurs moet
worden toegelicht alleen met deze mee
ning «mg niet de geheele vergadering ac-
C°M er Was slein te£en.
Naar aanleiding van de uitgebrachte
praeadviezen over het belastingvraagstuk
voerden verschiller.de aanwez.gen het
woord. Men bepleitte vermlnderins. cven-
ï*1 opging van indirecte belastingen,
becntiseerde ce financ.cele houding tus
schen Rijk en gemeenten, brak een lans
voor herziening der salarissen van
Uverheidspersoneel-
Pe voorzittei herinnerde er aan. ya.
het de bedoeling is op de vergadering
van den Partijraad het vraagstuk van de
belastingheffing te bespreken, m-tr geeu
besluitep te nemen
Voordat het zoo— r is, za' cr "oi? „e£?
soreker op de vergadering van ae K ré.
Kamer-Centrale dit onderwerp inleiden,
terwijl het ook een zeer actueel onder
werp kan zijn voor lezingen 1 e a e
«i-svereenigingen
Van de rondvr-agmaakten non en Vele
aanwezigen gebruik. Er werd gesproken
over da« en van verga^-ren, m»,r t
bleek wel, dat men het in dezen moeilijk
allen naar den zin kan maken.
het
dat