Plaatselijk Nieuws.
Wêèr-mm
CHEQULKOERSEN
Amsterdamsche Beurs
Ihaarlem
.«y
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Derde Blad Donderdag 1 Dec. 1927
KUNST en
LÜSfHANbEL
de Spaarne-Bank, Haarlem
Provinciale Staten van
Noord-Holland.
3MEDESTRAAT13
TELEFOON 12072
DE PLECHTIGE OPENING
VAN HET ST. ANTONIUS-
GASTHUIS TE VELSEN.
ZANDVOORT.
WIJK AAN ZEE.
HEEMSKERK.
IndnstrieCn.
100J
101*
100'/,,
101%
97f
270J
176
172J
174
DE BEGROOTING.
Gistermorgen werc'en de algemeene be
schouwingen over de begrooting der pro
vincie voortgezet.
De heer HOOGLAND (S.D.A.P.) uit den
wensch, dat Ged. Staten in oveleg met het
Rijksschcoltoezicht er voor zu'len zorgen,
dat het onderwijs in lichamelijke oefening
zoo volledig mogelirk zal worden gemaakt
De heer BRUCH (A.Rbespreekt het
buitengewoon L. O. en de nazorg. Het
antwoord van Ged. Staten te dier zake in
de Memcrie van Antwoord acht spr. te
leurstellend. Hij wijst op het nut van dit
onderwijs en hoe de slechte eigenschappen
der betrokkenen kunnen bestreden worden,
door hen met goede particulieren, particu
liere instellingen, vereenigingen of ambte
naren van de nazorg in ccntact te brengen
Een 70% heeft nazorg noodig, hetzij door
moreelen s'eun, hetzij dcor arbeidsbemid
deling of vakopleiding, Een deel zal echter
in werkinrichtingen geplaatst moeten wor
den. Spr. wil op de eerste plaats pleiten
voor overheidsbemoeiing, de provincie moet
helpend, subsidiair optreden. Dat kan en
mag zü, dat -is zij ook verplicht. Men mag
zich niet beperken tot het buitengewoon
L. O., ir"-1 or'- zor* v— d- n-
zorg. Voor eenige uitgaven daarbij moet
men niet terugschrikken ai zal net ge.-u
schatten behoeven te kosten.
Spr. dient een metie in, waarin Ged.
In te stellen naar den omvang der nazorg
in te stellen naar den omvang der nazirg
van oud-leerlingen bij Het buitengewoon
L. O. in dit gewest en van prae-advies te
dienen omtrent de vraag of en in hoeverre
provinciale bemoeiingen noodzakelijk en
nuttig zijn.
De heer KDIPERS (S.D.A P.) bespreekt
bet werkloosheidsvraagstuk. Hij wijst er op,
hoe vcor den oorlog velen naar bet buiten
land trokken, hetgeen thans veel minder
geschiedt.
Het bezuinigingsproces bij rationalisatie
cn efficiency blijft zich voortzetten. Dit zijn
enkele oorzaken van de werkloosheid. Het
is beter, hun werk te geven dan ondersteu
ning te verleenen. Bij ondersteuning ver
vallen zij tot pauperisme en werkschuw
heid. Het Rijk dient in deze allereerst op
te treden, doch gevraagd mag worden, of
de provincie niets kan doen. Ais er verschil
van meening is tusschen rijk en de gemeen
te, doen Ged. Staten niets, Spr. zou willen,
dat in die gevallen Ged. Staten hun pas
sief standpunt veilieten en zelfstandig met
de gemeente in overleg traden, om over de
wijze van subsideeren te spreken. Spr. ge
lcolt, dat het aantal werkloozen grooter is
dan het aantal ingeschrevenen bij de ar
beidsbeurzen.
Hoever moet de nood eener gemeente
gestegen zijn, alvorens provinciale hulp
verleend wordt? Spr. zou gaarne inlichtingen
daarover willen hebben. Ged. Staten moe-
ton aandrang uitoefenen op de gemeenten,
om ter zake de werkloosheidsvoorziening
maatregelen te treffen.
Wat zou in de provincie gedaan kunnen
worden?
Hij sluit zich aan bij wat gezegd is om
trent de bebossching der duinen. Het is vrij
gemakkelijk d« particuliere duinen in han
den te krijgen. Met de laatste wijziging van
de Onteigeningswet is een onteigening in
enkele maanden klaar te spelen. Spr
vraagt, cf Ged. Staten hieromtrent zich wil
len verstaan met het ministerie van Binnen-
landsche Zaken. Om een daartoe noodige
noodige naamlooze Vennootschap te stich
ten. Spr. legt t voorts den nadruk op, dat
bestellingen allereerst aan binnenlandsche
instellingen gegund moeten werden.
De provincie doet op dit gebied wel iets,
maar, naar spr. meent, niet genoeg. Hij
vraagt, waarom een bedrag van 300.000
in het buitenland is besteed en waaraan.
Waarom zijn de bemoeiingen van Ged. Sta
ten te dier zaken slechts gegaan tot hel
electriciteitsbedrijf en hebben zij zich bijv.
ook niet uitgestrekt over de ziekenhuizen?
De heer VAN DER WAL (S. D. A. P.),
■bepleit het aanbrengen van wijzigingen in al
de arbeidsvoorwaarden in de bestekken.
Men kan zich niet beperken tot de wijzigin
gen van 1915, maar ook die van 1920 Koeten
worden opgenomen.
De heer VAN DE VALL (S. D. A. p.),
wijst op het moeilijke bestaan der tuinders
in Kennemerland. Spr. noemt het voorbeeld
.van een pachter, bij wien het konijn het
gewas dezen zomer vernield heeft. Er is
maar één middel tot hulp, n,l. het verdrij
ven van schadelijk wild. Op 1 H.A. land
worden minstens 200 konijnen geschat. Laat
m.cn den pachter gelegenheid geven tot ver
delen* van liet schadelijk gedierte.
Jhr. VAN LENNEP, lid van Ged. Staten:
„Denk aan de Jachtwet."
De heer VAN DE VALK vraagt verder
uitbreiding van de gestichte miniatuur-
kweekerij.
Spr. brengt nog het wegbeheer ter sprake.
Hij acht het niet juist, het beheer bij de
tegenwoordige beheerders te laten en haalt
als voorbeeld aan den Twuijverweg. De
lasten daarvan worden nu gelegd op de ge
meente Heer-Hugowaard, wat spr. schande
lijk vindt.
Zijn alle wegbeheerders wel doordrongen
van de groote belangen van goede wegen.
Spr. gelooft van niet. Op den weg van
1 Oudkarspel naar Alkmaar ontmoet spr. 9
eigenaars, 6 gemeenten en 3 polder- en ban-
nebesturen. Van een stuk is zlefs de eige
naar onbekend. Spr. wijst voorts op het
slecht onderhouden van de Mosselenbrug en
het ondermijnd zijn van een kaaimuur tH
Noord-Scharwoude. Uit dit alles matf toch
gren f?o°-d wegonderhoud geconcludeerd
worden. Spr. hoopt, dat deze zaak nog eens
grondig onderrocht zal worden door Ged.
Staten in het belang van het moderne ver
keer.
Mevr. AUKES (V.D.) wijst op de nood-
j zakelijkheid van het verleenen van provin-
- cialen steun aan Castricum voor het maken
van een verbindingsweg, aansluitende op den
I weg naar de Zaanstreek, welke 107.000
kosten zal.
De heer VOS (V.B.J bespreekt het zieken-
huiswezen en wiist er op, dat in 1926 nog
enkele ontvluchtingen hebben plaats gehad.
Daarom moet gezorgd worden voor vol
doende bekwaam personeel.
Ten aanzien van enkele groepen genees-
heeren is het met de salarieering niet goed
1 gesteld en bet kost moeite, vacatures te
vervullen. Daarom is hetziening op dit punt
noedig.
Spr. dringt aan op het brengen van een-
he-'d bij het toezicht op de ziekenhuizen.
Spr. gaat de bedragen in de krankzinnigen
verpleging na en wijst er op, dat deze in
Zu:d-TTolland en Utrecht grooter is dan in
Noord-Holland. Hier bedraagt het, naar sor.
meent, omstreeks 800.000. Er schijnt vol
gens spr. alle aanleiding, die bedrage te ver-
hoogst te meer, daar de verpleg ngs-kosten
omina* gaan. Ook zit een belangrijke sociale
kant aan deze zaak. Een wissel te trekken
op het rijk is een beetle onzeker en m af
wachting, dat het rijk iets doet, kunnen Ged
Staten overwegen, of men w deze richting
werkzaam kan zijn.
Spr. komt nu tot de olgemeene gezond
heidszorg. Ged. Staten meenen, dat op dit
gebied geen taak wegge.egd is voor het
Provinciaal bestuur en eest aan de ge
meentebesturen deze zark overgelaten
moet worden. Dit standpunt achtte spr, on
juist, o.m. omdat het een rechtsonzeker
heid schept. Juist daar, waar ingegrepen
moet worden, blijft hu p achterwege, om
dat die slechts gevraagd zal worden door
gedwillende gemeenten.
Sur. noemt cijfers van zuigelingensterfte,
welke op ed I00.G3D inwone~s bedraagt in
Amsterdam 73,6, in Haarlem 109,1; van
tuberculoöesterfte reep. 94 en 127,5; van
sterfte aan besmettelijke ziekte resp.- 58,1
en 39.4. Deze cijfers slaan op 1927. Uit die
cijfers conc.udee-t spr. dat voor de provin
cie wel een regelende taak op hel gebied
der gezondheid is weggelegd
Spr. dringt aan op het aanbrengen van
verbetering van de volksgezondheid, wijrt
op de noodzakelijkheid van een goede
melkvoorziening, waa toe kunnen bijdragen
het brengen van efectriciteit en duinwater
ook daar, waar dit nog niet is.
De motie-Polak acht spr. te slap. Spr. zou
haar zoodanig gewijzigd willen zien, dat de
Staten uitspreken, dat verandering van or
ganisatie in zake de gezondheidsorg noo
dig is.
Spr. onderschrijft voorts veel, wat de heer
Kupers geegd heeft in zake de werkloos
heidsbestrijding, Men moet echter niet ver
geten, dat in Noord-Holland niet die binnen
landen zijn, als bijv, in Drente, welke ge
cultiveerd kunnen worden. Bebossching der
duinen bij Castricum is wel mogelijk mis
schien, maar hij gelooft niet, dat van be
bossching veel gunstig resultaat voor de
werkloosheidsbestrijding te wachten is. Hij
vraagt, of Ged. Staten bereid zijn, steun te
verleenen in zake de werkloosheidsbestrij
ding en tot de opleiding voor vakbekwaam
heid. i
Ten slotte steunt spr den aar voren ge
brachte pogingen tot steun der binnenland
sche industrie. Het gaat hier niet om vrij
handel of protectie, maar om een vriiwillige
toewijzing aan de binnenlandsche industrie.
Als men de orders hier houdt, verscha't
men honderden en duizenden arbeiders werk
De heer WEISS (Midd.l wil uiteenzetten,
waarom zijn partij gedacht heeft, een ver
tegenwoordiger in de Staten te moeten heb
ben. De vakvereenigingen der middenstan
ders voelden, dat die der arbeiders anders
behandeld werden dan zij zelf. Daarom
werden de middenstanders gedwongen, in de
politiek te gaan, opdat daar te h"lp gekomen
kan worden, waar dit noodig is. Sprekers
partij verkreeg 13 000 stemmen.
De heer WIJNKOOP: „Tegen? Dat moet
no* onderzocht worden."
De heer WEISS: „Wij hadden eigenlijk 2
zetels moeten hebben."
De heer WIJNKOOP: „Meer geld geven."
De heer WEISS vindt het onrecht, dat
het stelsel d'Hondt toegepast is, waardoor
zijn partij een zetel ontnomen is en een
andere partij 3 zetels v cadeau gekregen
heeft,
Spr. gaat de hooge prijzen van het elec
triciteitsbedrijf na. Het bedrijf heeft geen
behoorlijke toekomst met zulke tarieven.
Men voelt ze als een belasting naast de ge
wone belasting. Juist de middenstand moet
die hooge kosten dragen. Goedkoope tarie
ven vormen de beste propaganda.
Spr. wijst op de gevaren van overheids
zorg. Van abattoir kemt men tot koelhuis,
van koelhuis tot ijsfabriek, van ijsfabriek
straks tot worstfabrick.
Spr. gaat in op het wegenplan en meent,
dat het aantrekkingskracht op vreemdelin
gen zal uitoefenen, als een we* aangelegd
wordt door de duinen, ter verbinding van
de badplaatsen onderling, met aanleg van
een electrische spoorlijn.
Spr. vraagt verder, wat Ged. Stater
doen in zake opheffing der tollen en of
niets gedaan zou kunnen worden, om een
einde te maken aan de tegenwoordige ex
ploitatie der Gooische stoomtram. Dat
cuderwetsche vervoermiddel meet of ver
dwijnen of gemoderniseerd worden.
Ondanks den niet ongunstigen toestand
der provincie, komt men toch niet met een
voorstel tot verdere belastingverlaging. Het
overschot der belastingen moet gebruikt
worden tot verlaging der belastingen.
Spr. pleit voorts voor bevoordeeling der
NederUndsche industrie en meent, dat meer
*edaan moet worden aan steun voor mu
ziek en letterkunde. Waarom wordt alleen
de kunst in Amsterdam gesteund en niet
in het verdere deel der provincie?
Hierna wordt gepauzeerd.
In de namiddagzitting werd het eerst
het woord gevoerd door den heer J. J. DE
VRIES (R. K.) Spr. wijst op het belang
van den arbeid voor het eigen volk De
werkloosheid, die de kanker van het volk
is, richt ook de kinderen psys.ek ten
gronde. Zich bepalende verder tot het wa
terleiding bedrijf wijst spr er op, dat de
tarieven over het algeheel m de provin
cie veel te hoog zijn, waarbij spr. enkele
voorbeelden aanhaalt De ontvangsten van
het waterleidingbedrijf znn
verlaging alleszins mogelijk 1S-
Spr. vestigt verder de aandacht op de
1 fliitnbus-concessie van
verleeiung van een auionu»
Koog aan de Zaan naar Amsterdam.
De VOORZITTER wijst_ er op, dat die
kwestie buiten de bemoeiing a
StDeenheeSr' ICLEEREKOOPER tot den beer
de Vries: Laat u niet ontmoedig®
De heer KAN (V. B.) bespreekt de kw«
tie van het Wieringermeer, w
binnenkort aan de Provincie zal worden
toegevoegd. Aandacht verdienworden
de vraag, hoe dit nieuwe gebied
opgeleverd. 0r
Spr. memoreert de lichamen die hi
advies zullen hebben uit te brengen, n.
Zuiderzceraad, de cultuur-technische c
missie-Lovinck en de economische com
Zij toch hebben te overwegen op
wijze het grootste voordeel van dit nieV
grondgebied verkregen zal kunnen ™°rcy
Spr, meent, dat het tijd wordt, dat e
dep. Staten hun invloed laten gelden op
het werk dezer commissies.
Wanneer Gedep. Staten nog geen invloe
hebben uitgeoefend, vraagt spr. hun, dl
thans té doen.
De heer KOSTER (V. D.) bespreekt de
hooge electriciteitstarieven, die zoo
zijn volgens spr., dat zij niet gchandhaaid
kunnen blijven.
Een goede weg is er voor de elactnci-
teitsbedrijven, n.l. alle bedrijven brengen
onder provinciaal beheer.
Spr, wenscht geen voorstel in deze te
doen, maar vraagt de speciale aandacht van
Gedep. Staten er voor.
Vervolgens bespreekt spr. de krankzinni-
genzorg. Spr. noemt een geval van een ge
meente met nauwelijks 1C00 zielen, die had
ie zorgen voor 4 krankzinnigen, dus meer
dan 25 pet. der plaatselijke inkomstenbe
lasting moet daaraan besteed worden.
Spr. vestigt de aandacht op deze veel te
zware belasting der kleine gemeenten. Het
provinciaal beheer doet reeds veel en spr
brengt daarvoor Gedep. Staten een woord
van lof, maar er is volgens hem één goede
oplossing, n.l. deze zorg te brengen ten
laste van het Rijk. Dan zuilen de lasten
meer gelijkelijk verdeeld worden.
Ten slotte bespreekt spr. de waterleiding.
Spr. wil een lans breken voor de gemeen
ten, die om watervoorziening schreeuwen,
maar.... te ver afgelegen zijn. Spr. vraagt
bij voorziening der kleine gemeenten de
medewerking van Gedep. Staten.
De heer v. d. GLAS (C. P.) bespreekt de
samenstelling der Gedep. Staten.
De soc.-dem. pers schreef, dat Gedep.
Staten reactionnair waren, waarmede spr.
het eens is. Spr. wijst hierbij op de invoe
ring van de 54-jarige werkweek der Prov.
Ziekenhuizen.
En trots alles hebben dezelfde menschen,
die van reactionnair spraken, ook dezelfde
leden van Gedep, Staten weer ^gekozen.
Daarbij is gekomen het „verraad zooals
spr. dr.t noemt van de Vrijz. Dem. Vlij zit
ten, aldus spr., met reactionnairen en ver
raders dus hier.
Spr. becritiseert de rede van den heer
Polak. Spr. meent, dat de Soc.-Dem. hun
plicht hebben verzaakt en van hun machts
positie gebruik hadden moeten maken door
Gedep. Staten een programma op te leggen.
Verder bespreekt spr. het royement van
den heer Wijnkoop uit de Communistische
partij Holland.
De heer ASSCHER: Hij schijnt er anders
goed overheen te lijn gekomen. (Hilariteit).
De heer v. d. GLAS: Als de heer Asscher
komt, willen wij hem niet eens hebben.
(Luid gelach).
De heer v. d. GLAS becritiseert verder
zeer scherp den verkiezingsstrijd van de
pa-tij van den heer Wijnkoop.
Spr. haalt daarbij de sympathieën aan met
dr. van Ravenstein en becritiseert dezen
laatste.
De heer KLEEREKOPER: Schaam u!
Schaam u! U lastert een afwezige, die zich
hier niet kan verdedigen.
De heer v. d. GLAS: „De proletariërs
kunnen zich hier ock niet verdedigen."
De discussie tusschen den heer v. d. Glas
en den heer Kleerekoper wordt allengs hef
tiger, zoodat de voorzitter den heer v. d.
Glas tot de orde roept.
Na herhaalde malen tot de orde te zijn
geroepen, stapt de heer v. d. Glas van de
politieke beschouwingen af en bespreekt
de bedrijven, waarbij hij de tarievenpolitiek
van Gedep. Staten becritiseert, die volgens
spr., arbeiders-vijandig is. Hij bepleit tarie
ven-verlaging en dient een motie in, waar
bij Gedep. Staten worden uitgenoodigd de
tarieven van electriciteit- en waterleiding
bedrijf zoodanig te regelen, dat op den
basis van den kostprijs electriciteit en wa
ter geleverd wordt aan personen met eèn
inkomen beneden 24C0.
Verder de werkloosheid besprekend, dient
spr. een motie in, waaibij Gedep. Staten
worden uitgenoodigd ten spoedigste een
provinciale werkversch-ffing voor te berei
den, waarbij loonen zuilen worden betaald,
zooals ze gelden in particuliere bedrijven.
De VOORZITTER deelt de motie van den
heer v. d. Glas mede.
Spr. zegt, dat Gedep. Staten schriftelijk
prae-advies zullen uitbrengen op de eerste
motie.
De heer TER HAAR (C. H.) meent den
tijd nog niet gekomen tot publicatie van
het eerste gedeelte van het rapport-van
Swaag over de samenwerking tusschen
Pegem en P. E. N.
De heer SPIER (A. R.) betoogt, dat de
electriciteitsvoorziening is geworden tot een
voorziening in een levensbehoefte.
Verder bespreekt spr. de inbrenging van
bet Pegem in het P. E. N.
Spr. is het eens met den heer Gravestem,
die de hulp van Gedep. Staten bad inge
roepen voor de electriciteitsvoorziening van
Urk.
Verder uit spr. zijn vreugde er over, dat
bij den aanleg van nieuwe wegen de voet
ganger niet vergeten is.
De heer VALKERING (R. K.) bespreekt
het provinciaal landgoed te Castricum. Ter
regeling van den wildstand acht spr. het
goed, dat een bepaling worde gemaakt, dat
jager en pachter steeds wisselende perso
nen zullen zijn.
De heer KOSTELIJK (Plattelanders) vraagt
de medewerking van Gedep. Staten voor
de stichting van demonstratie-bedrijven.
Spr. vergeli'kt verder den tuinbouw van
Noord-Holland en Zuid-Holland.
In Noord-Holland werd in 1926 per H.A.
opgebracht een bedrag van 1760, in Zuid-
Holland een bedrag van 4150.
Dit toont, volgens spr., het groote belang
der glascultuur, die in Zuid-Holland groot®"
omvang heeft aangenomen.
Sor. pleit voor stichting van demonstra
tie-bedrijven.
Verder bespreekt spr. de begrooting v'
het wegenfonds.
De heer WIJNKOOP (C.) bespreekt aller
eerst de kwestie-v. Ravestein, die *tra
becritiseerd is.
Spr. becritiseert de mededeelingen
den heer v. d. Glas. i,
Spr. herhaa't, dat de heer v. d. Glas
uitbuiter van arbeiders uit zijn vakorgan
sa tie geroyeerd is.
De heer v. d. GLAS: Dat Heg ie'
heb je vroeger nooit aanmerking °P
maakt!
.De heer WIJNKOOP wil niet op befch"1;
cbgmgën jegens zijn pe-soon inga3", e<V s
r erklaart hij,dat zijn levensomstsndi„ e n
soberder zijn dan van menig ander.
Spr. betoogt, dat spr's communistische
Pertij de g ootste gn w?t spr. betreft de
eenigste in dan lande een andere vakver-
eemgragspo'itjek volgt, dan de andere com
munistische g oep. Spr. verdedigt zijn po i-
tick Herhaaldelijk nterrumpeert de heer v.
d. O!?®.
De heer WIJNKOOP legt nog eens den
nadruk er op, dat zijn organisatie de groot
ste en eenigste is (Hilariteit).
De andere communistische groep beeft
buiten Amsterdam geen voet aan den
grond.
Verder sprekend, vraagt spr. met welk
recht de heer Wei®s hedenmorgen het
woord heeft gevoerd. In dit verband her
innert spr. aan de bekende Amsterdamsche
kwestie.
Afgewacht dient te worden wat het on
derzoek uitwijst De bcgrooting bespre
kend, zegt spr. dat de post betreffende het
Kol. Instituut met op de beg ooting thuis/
behoort en b.j de artikelsgewijze behandel
'ing zal spr. daa. over een stemming uit'ok-
ken. Dan beziet spr de vo ting van Gedep.
Staten en bestrijdt de rede van den beer
Polak in deze.
De groote tegenstelling van de S. D. A.
P. is gegaan, aldus spr. tegen den Vrij
heidsbond.
Terwijl in Amsterdam de S. D p b«.
-eid was op te treden naast den Vrijheids
bond.
Spr. begrijpt net we1k vertrouwen de
S. D. A. P- in dit huidige college heeft en
welke politieke verwachtingen de S.D.A.P-
er van koestert. Staat de S. D. A. P. vrij,
zooals zij zegt, dan staan Ged. Staten ook
vrij van e'ke politiek, welke de S. D. A. P.
naar voren wil brengen. Sj>r. noemt de po
litiek van de S. D. A. P. onwaa-achtig,
zooals ze, aldus spr. ook onwaarachtig is op
andere plaatsen, met name in den gemeente
raad van Amsterdam.
Vervolgens bespreekt spr. de werkloos
heid en wijst er op, dat wanneer eenmaal
de Olympiade 1928 voorbij is, er nog groo
ter we kloosheid in Amsterdam en, omgeving
zal gaan heerschen. Ook in Amerika en
Duitschland dreigen slechte economische
toestanden, die hun terugslag op Nederland
zullen doan ge'den.
Daarom is het vraagstuk der werkloos
heid van het allergrootste be'ang en spr.
vindt het voorstel-van der Glas nog niet
verstrekkend genoeg.
Bij het b engen van verbetering in de
werkeloosheid, hebben we niet het Rijk
noodig, a'dus spr., maar de gemeentebestu
ren en de vako-ganisaties.
Een eerste eisrh is, dat men probeert het
werk in Noord-Holland te zoeken, ofschoon
het niet abso'uut moge'ijk kan zijn in som
mige gevallen. Tevens meent spr. ook, dat
het geld er voor aanwezig is.
Een deel van de beschikbare gelden moot
daaraan besteed worden, waarom spr. een
motie indient, waarbij Gedep. Staten wordt
opged'agen, ter bestrijding der werkloosheid
te komen tot werkverruiming, tegen loo
nen, we'ke ter plaatse geldende zijn, in
overleg met gemeentebsturen en vako-ga-
nisaties en daa-voor een bedrag beschik
baar te stellen van 1 millioen. Ten s'otte
bespreekt spr. de kwestie der protectie en
vrijhandel.
Uitvoerig betoogt sp-., dat door pro
tectionisme de werkloosheid niet vermin
derd wordt en juist door protectionisme
aan de arbeiders een nadeel berokkend
wordt.
De heer DE HARTOGH (V. B.) bespreekt
de provinciale gezondheidszorg en bep'eit
medische voorlichting voor Gedep. Staten
in deze. Spr. vraagt verder naar het aantal
geneesheeren, dat geso'liciteerd heeft naar
de bet-ekking van gestichtsarts aan het
Provinciaal Ziekenhuis nabij Santpoort.
De heer ZEEMAN (S. D.) bepleit een al-
geheele herziening van de reg'ementen der
waterschappen. Hij is van oordeel, dat met
name de kleine bannebestu-en moeten ver
dwijnen, omdat ze geen rol meer te spelen
hebben.
Een groote venbetering zou het zijn, al
dus spr., indien de Langendijker gemeenten
tot één gemeente werden vercenigd.
De heer A. DE VRIES (S. D. A. P.) vraagt
verbetering van den verbindingsweg Oost-
zaanZaandam.
Hij sprekt de hoop uit, dat de werk'oo-
zen uit Zaandam en Oostzaan aan dien weg
te werk zul'en worden gesteld.
De heer KLEEREKOPER besp-eekt de
mogelijkheid om de Haarlemsche Orkestver-
eeniging te promoveeren tot Provinciaal or
kest door steun vanwege de provneie aan
dit orkest. Spr. bespreekt de bezwaren van
technischen aard, die Gedep. Staten aan-
vooren tegen zijn verzoek om ook op an
dere, kleine-e p'aatsten in de provincie
goede muziek te brengen door de H. O. V.
Naar spr. vernomen heeft wil de H. O. V.
haar pogingen voortzetten. Om de H. O. V.
te behouden, is hulp van wege de p-ovincie
noodzakelijk en spr. vraagt aan Gedep. Sta
ten een subsidie voor te ste'len voor de
H. O. V. met de stilzwijgende bedoeling,
dat de H. O. V. de ontwikkeling in de pro
vincie zal voortzetten.
Verder besp-eekt spr. de discussie tus
schen de heeren v. d. G'as en K'eerekoper.
Vooral ging het tegen Gedep. Staten en
om het verraad dat door de S. D. A. P. en
den Vrijheidsbond zou zijn gepleegd ten op
zichte van hun kiezers. Spr. verdedigt de
houding van de S. D. A. P. ten opzichte
van de verkiezing van Gedep. Staten.
Hierna wo~dt de ve-gadering verdaagd
tot Donderdagochtend half elf.
Dan zal de heer v. d. Waerden (S.D.A.P.)
no* het woord voeren, waarna Gedep. Sta
ten aan het woord komen.
(Vervolg).
Reeds hebben wij gisteren in het kort en-
hele bijzonderheden medegedeeld over de
opening van het St. Anthoniusziekenhuis te
Veisen. Welke plechtigheil gisterochtend
onder groote belangstelling plaats had.
Nadat pastcor Sondaal in zijn rede de
beste wenschen voer de nieuwe stichting
had uitgesproken en een krachtig beroep
had gedaan op den steun en de sympathie
van allen, nam de HoogEerw. Vicaris, Mgr.
Möllmann het woord.
Mgr. wees allereerst op de innige banden,
welke het bisdom Haarlem met de orde
van de zusters Franciscanessen verbinden.
In geen enkel ander Bisdom van ens land
bevindt zich een huis van de Franciscanes
sen van Salzkotten; in ons Bisdom evenwel
bezitten we het provinciaal huis te Boeken
rode, terwijl de zusters in 19 plaatsen in
ons bisdom zijn gevestigd. Aan den harte-
lijken dank welke Mgr. de zusters in 't al
gemeen wilde betuigen voor alles wat zij op
charitatief gebied gedaan hebben, wilde
Mgr. toevoegen zijn harteliiken dank in 't
bijzonder voor de totstandkoming van dit
ziekenhuis.
De nieuwe overste van de zusters heette
M*r. van harte welkom in haar nieuw tehuis
Na eraan herinnerd te hebben hoeveel de
overste van de Mariastichting voor deze
stichting heeft gedaan, weer Mgr. er op, dat
de zusters door hun voorbeeld van belange-
looze toewijding en liefde de lijdende
menschen kunnen helpen hun kruis gemak
kelijker te dragen Dan zal dit huis groeien
en bloeien, dan zal de lijdende menschheid
genieten en profiteeren van haar verpleging
welke belangloos gegeven wordt in naam
van God.
Mgr. hoopte tenslotte, dat de zusters nog
lang getuige moge zijn van den groei en
den bloei van het ziekenhuis te Veisen.
Hierna werd het woord geveerd door den
burgemeester van Veisen, den heer Rijkers,
die dank bracht voor de vriendelijke woor
den, welke pastoor Scndaal van het ge
meentebestuur van Veisen heeft gericht.
Spr heeft de aangenaamste herinneringen
behouden aan de bijeenkomsten, welke de
stichti* voorafgingen, en ook aan de eerste
bijeenkomst met Pater Ernestus Spr. achtte
het zich een voorrecht te hebben mogen,
medewerken aan de tot standkomin* van
dit eerste groote ziekenhuis van Veisen,
van dit gebouw, waarvan de steenen nog
lang de taal van liefde en toewijding zullen
spreken. De heer Briinin* heeft een har
monisch geheel geschapen, doch de eigen
lijke waarde van de stichting ligt toch in
hetgeen er binnen door den arbeid van de
doktoren en de zusters geschiedt.
Namens het gemeontebestuur van Veisen
bood spr hartelijke gelukwenschen aan en
hij hoopte, dat het ziekenhuis ten zegen
zal zijn voor "e éenezingzoekenden in de
gemeente.
Dan werd het woord gevoerd door den
Hoog Eerw. Heer Deken Lucassen. die na
mens de geestelijkheid van ijn Dekenaat
woorden van dank sprak voor hetgeen hier
dcor de zusters is tot stand gebracht. De
geestelijkheid in het bijzonder geniet het
groote geluk van een katholiek ziekenhuis
te bezitten waarin de zusters van Salz
kotten zullen komen werken, wier liefde en
toewijding men bij ondervinding zoo goed
kent. De Hcog Eerw. spr. richtte voorts een
woord van dank aan pastoor Sondaal, die
in zekere mate de groote stuwkracht is ge
weest en die zijn medewerking zoo gemak
kelijk heeft gegeven, toen vanuit het Deke
naat de eerste stemmen voor de stichting
van dit ziekenhuis opgingen.
De geneesheer-directeur, Dr. v. d. Veldt,
dankte hierna voor het vertrouwen, dat in
hem gesteld was Spr. gaf een kort over
zicht van de inrichting van het ziekenhuis,
waarna de burgemeester van Beverwijk,
Jhr. Strick van Linschoten een kort woord
sprak. De burgemeester zeide, dat Bever
wijk sedert kort een al*emeen ziekenhuis
bezit, doch hij kon het zich voorstellen, dat
de Beverwijksche Katholieken, nu zij een
eigen en zoo voortreffelijk ingericht zie
kenhuis hebben gekregen, de Velsensche
inrichting zullen prefereeren. Spr. achtte
het zich dan ook een plicht, om uit naam
van Beverwijks katholieken, zijn hartelijke
gelukwenschen aan te bieden.
Na de redevoeringen werden er verver-
schingen rond gediend, waarna de genoo-
digden een rondgang door het gebouw de
den. De voortreffelijke inrichting van het
ziekenhuis trok daarbij algemeene bewon
dering.
Van vele huizen in den omtrek woei de
Vaderlandsche driekleur.
Vermelden wij nog dat de stoffeering van
het ziekenhuis is verzorgd door de fa
Vroom en Dreesmann.
De pïantdag van „Flora." Dinsdag zijn
dan de wortels van de boomen en boompjes,
door „Flora" aangeschaft om, natuurlijk met
de stammen, het eerste begin te vormen
van een weelderige bedekking van onze nu
nog zoo kale duinen, aan de aarde toever
trouwd. In het park Kostverloren was door
bereidwillige hulp een groot duinvink ge
schikt gemaakt. Zooals we reeds schreven
hebben de Zandvoortsche aannemers het
hout gegeven voor de omtuining, terwijl de
leden der Z. B. B. het hekwerk eveneens
vrijwillig hebben daargesteld.
Van hooge staken woei de driekleur, rus
tig stonden de struiken in den stillen
herfstdag en hun stilte kan verbazing ge
weest zijn over al die vreemde indringers,
die wondere boom- en struiksoorten, die la
ter wel vreemd zullen afsteken bii het stug
ge, stijve houtgewas van den natuurbodem
in Park Kostverloren.
Tegen tien uur verzamelden zich de auto
riteiten, het bestuur van „Flora" en de ge-
noodigden, terwiil als eerste groep de kin
deren van School C. waren aangetreden.
Mevrouw Kruimel, voorzitster van „Flora"
sprak het officieele openintfswoord. Weder
om was een wensch van „Flora" in vervui
ling gegaan, n.l. om een tuin aan te leggen
en die te beplanten. Zij bracht voor de ver-
'eende hulp en medewerking een woord van
dank aan het Zandvoortsche gemeentebe
stuur en ook aan het bestuur van de V.V.V.
.Zandvoort," voor de beschikking die ver
kregen was over een deel van het wandel
park. Zij hoopte, dat deze beplanting haar
doel zou bereiken, n.l. om de jeugd liefde
voor de natuur bij te brengen, wanneer de
olanters van nu later ook de verzorgers van
de door hun gepoote boompjes zouden blij
ven.
Ook de heeren Koper van Bennebroek,
Sipkes van Overveen en Vader van Zand
voort werden in het biizonder gehuldigd
voor hunne geheel belan*elooze hulp en toe
wijding. De aanwezigheid der verschillende
autoriteiten werd door het bestuur op hoo-
gen prijs gesteld.
Burgemeester Van Alphen beantwoordde
de rede van mevr. Kruimel. Het was een
^eer goede en een zeer mooie gedachte van
„Flora" geweest om te trachten op deze
wijze de Zandvoortsche jeugd liefde voor de
natuur, voor boomen en planten te doen op
vatten en aan te kweeken. Terecht werd er
wel eens geklaa*d en spreker herinnerde
aan de klachten die pas geuit zijn over de
vernieling op de oude begraafplaats.
Ook worden, aldus spreker, op Zandvoort
in den figuurlijken zin vaak boomen opge
zet. thans zou men het in de letterlijke be-
teekenis van het woord uitvoeren. De ge
meente is reeds begonnen met den aanplant
van dennen en als de gemeente het straks
even beter kan doen, zal er mee worden
voortgegaan. Ik hoop. zoo eirdigde burge
meester Van Alphen zijn rede, dat, aU straks
mijn jon*en ziin boom *eplant heeft, deze
boom zal groeien en bloeien tot heil van
Zandvoort.
Daarna sprak de heer Klein, voorzitter van
V.V.V. Deze spreker herinnerde er aan, dat
''e jeu*d vaak zoo onnadenkend vernielt.
Het verheugde hem, dat dit tot stand geko
men is thans maar nog meer gaf het reden
tot verheugenis, omdat zooveel voor de te-
*enwoordige ieugd wordt gedaan, om bij hen
liefde voor planten en de natuur in het al-
*er"een aan te kweeken.
Hierna plantte het vierjarig zoontje van
den burgemeester den eersten boom, een
kracht'gen jongen kastanje, 't Was een leuk
moment, vooral omdat de kleuter na eeni
ge verlegenhe d om de drukte om hem
heen, spoedig daadwerkelijk mee g'ng hel
pen, toen hij begreep, wat het werk was,
dat van hem verlangd werd. Daarna volg
de mevr. Van Alphen het voorbééld, door
haar zoontje gegeven, daarna de burge
meester, wethouder Padt. de heeren Klein,
Van Toombergen en Brokmeijer als het
bestuur van V. V. V. en het bestuur van
Flora.
Toen was de beurt aan de schooljeugd
Vlug werden de bcomp'es van de nam^n
der kinderen voorzien, wat gemakkeliik
ging, omdat op school reeds de alluminiom
plaatjes gereed gemaakt waren. Spoedig
waren nu een tweehonderdtal schoepen en
schopjes in beweg'ng, zoodat alles vlot van
sUnel liep.
De fotografen knipten en de lensman
draaide, zoodat dit Zandvoortsche moment
niet spoedig vergeten zal worden. (In de
Luxor te Haarlem en bii Tusschinski 'n
Amsterdam draa't vanaf Vrijdag de film).
Na school C volgden B. en D en de R.K.
School.
Door een vergissing was een deel der
pers- en fotomannen des middags om twee
uur present. Burgemeester Van Alphen was
om teleurstelling te voorkomen, weer be
reid, om met ziin fam'lie het officieel ca
chet aan de middag-planting te geven en de
de kleine boom°nplanter was weer even
enthousiast als des morgens.
De heer Sipkes hield een korte rede,
waarin bü vooral duidelük deed u'tkomcn,
dat de Zandvoortsche boomenplantdag de
eerste was in de omgeving van Haarlem.
Zandvoort had een goed voorbeeld ge*e-
ven. Bij deze middagplanting, waaraan deel
genomen werd door de kinderen der Her
vormde en Gereformeerde school, bemerk
ten we een aantal autoriteiten op het ge-
b'ed van beplanting en schooltuinen uit
Haarlem en omgeving.
Een oorkonde, aan den zoon van den
burgemeester uitgere'kt, zal een blijvende
herinnering ziin, terwijl mevr. Van Alphen
bij haar thuiskomst verrast werd door de
bezorging van een grcot bloemstuk
Onze indruk is, dat de jeugd enthousiast
is en dat uit dit kleine mooie moment heel
veel goeds geboren kan wovlen.
R. K. Volksbond, Dinsdagavond beleg
de de afd. Wijk aan Zee van den R. K.
Volksbond een vergadering in café „De
Zon." Talrijk was de opkomst niet Bij de
opening deelt de voorzitter mede, dat met
de winst van de gehouden verloting op den
feestavond het bedrag voor het vaandel is
aangegroeid tot 97. Verder worden de le
den bekend gemaakt met een brief van het
Neem nu maatregelen.Winter
handen en -voeten zijn een gevolg
van kalkgebrek in bet lichaam.
Vu! dit tekort aan met Kalzan, het
Kalkvoedsel. Een paar Kalzanta-
bletten daags zullen het optreden
van deze hinderlijke kwaal voor
komen. Kalzan heeft bewezen ook
in de hardnekkigste gevallen vol
komen genezing te brengen.
Kalzan is verkrijgbaar bij lederen Apoth. of
Dro™ 5 f.25 en 2,25 p. verp. (45 en 90 tabk).
hoofdbestuur, waarin wordt voorgesteld, dat
elk lid 10 ct. zal biidragen voor den afbouw
der Kathedraal, welke afbouw een geschenk
is op het aarstaande zilveren jubileum van
Z. D. H. den Bisschop.
Het winterprogram zal bestaan uit: een
St. Nicolaasfeest aan de schoolgaande kin
deren der leden. Na eenige discussie wordt
dit goedgevonden. Verder zal in de maan
den Januari, Maart en April een spreker ko
men voor een propaganda-avond. Op die
avonden waartoe ook niet-leden met hun
dames toegang hebben zal gecollecteerd
worden voor bet vaandel. Daar de afdeeling
in 't voorjaar 15 jaar zal bestaan, dient het
vaandel dan aanwezig te zijn. Middelen
worden genoemd om dan 't bedrag te hebben
Men besluit bij de leden met een lijst rond
te *aan. Hiervan verwacht men veel succes.
Hierna sluiting der vergadering.
Burgerlijke Stand. Geboren: Gezinus
Arend, zoon van H. Steenkamp en J. Al-
Bos; Johannes Adrianus, zoon van Cor-
nelis Nijman en M. Hourik; Hendrik,
zoon van G. van der Wel en S. Reijnej
Cornelia Margaretha Theresia, dochter van
C. G. Verduin en Joh. Mulder.
Gehuwd: Petr. Sinnige, 23 jaar, en A. van
Roon, 21 jaarj Ger. Jak, 25 jaar, en Jac.
M. Schuit, 24 jaar.
Overleden: Joh. C. van der Aar, 8 dagenj
L. Adr. van der Aar, 10 dagen; Joh.
Beentjes, 4 maanrjen; Joh. Schipper, 3 we
ken; C. A, van Baar, 20 maanden.
DONDERDAG 1 DECEMBER.
Middenkoersen
van gisteren
Staatsleeningen.
t% Nederland 1925
5% Nederland 1919
4H Nederl 1917
t% N. Jndië 1923 D
4N-lnd. 1926b
Banken.
Koloniale Bank
Indische Bank
Csrt Handel Mij.
Resc. Dito
Jurgens gew.
Nederl Kunstzijde
Maecubee
HclL Kunstzijde
Oude Philips
Icdustr. Buitenland
Anaconda
0* S. Steel
Mijnbouw.
Boeton Mijnb.
Ecdjang Lcbong
Petroleum.
Dordtsche Petr.
Geconsolideerde
Kon. Olie
Rubber.
A'dam Rubber
Deli Batavia Rub
Serbadjadi
Silan
V L C. O
Allied
Scheepvaart.
Hol!. Amerika Lijn
dito Gem. Eigend
Holl. Lloyd
Heli. Stoomboot
Kon. Ned. Stoomb
Kon. Paketvaart
Mij Nederland
Rotterd. Lloyd
Scheepvaart-Unie
Marine comm.
Marine pref.
Suiker.
H. V. A,
Java Cultuur
poerworedjo
v'orstenlanden
Actions idem
Tabak,
Deli Batavia
Oude Deli
Oostkust
Senembah
Spoorwegen.
Southern Rails
L'n>on Paciiic
Wabash
Prolongatie
101*
14513/i#
135
140
330
204 1
352%
321%
254
328f
159
-09%
110J
78
43*
75*
98* 1
225 1
196 1
180 1
195*
Sfl
391s/i6
798
431
125*
178*
163
547*
457%
254
486*
131*
191
6317/32
Medegedeeld door
DONDERDAG 1 DECEMBER. j
Bieden Laten
o
Berlijn
Farijs
Brussel
Linden
Ziirich
Rome
Madrid
Ween en
New-York (cable)
Praag
Warschau
Konenhagen
Oslo
Stockholm
59.11
9.71
34.56
12.06*
47.69
13.40
40.60
34.85
2.47
7.31
27.-
66.27
65.70
66.70
59.15
9.75
34.61
12.C7*
47.75
13.47
40.70
35.05
2.47J
7.39
29.—
66.37
65.80
66.80
