Dit nummer bestaat nil 24 bladzijden, waaronder bet
Geïllustreerd Zondagsblad In aslil bladzij Jan
LEEKEPREEKEN.
Voornaamste Nieuws
V erkeers.ongevallen.
ambtenaren.
brandstichting te
Zaterdag 10 Dec. 1927
51ste Jaargang No. 16727
AANGIFTE MOET. OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL.
EFFECTEN, COUPONS, VREEMD GELD
CREDIE BRIEVEN.
De veiligheid op de
onbewaakte overwegen.
Nog een Scheveningsche
logger vergaan?
DE ANNEXATIE
DOOR HAARLEM EN
GEANNEXEERDE
Het beroep van den
beer estendorp
ongegrond verklaard.
DE BEMALING VAN DEN
HAARLEMMERMEER
POLDER.
De corruptie in het gasbedrijf.
Verbinding tusschen Kootwijk
en de Vereenigde Staten.
ZANDVOORT.
J. J. WEBER ZOON
OPTICIENS FABRIKANTEN
Koningstraat 10 Haarlem.
Telegraphisch Weerbericht.
PASTOOR M. TH. VAN DER
DRIFT ONGESTELD.
Aangereden.
De abonnementsprijs bedraagt voü?
Haarlem en .•.gentschappen:
Per week 0.25
Per kwartaal 3.25
Franco per post per kwartaal bij
vooruitbetaling 3.58
Bureaux: NASSAULAAN 49.
Telefoon No 13866 (3 lijnen)
Postrekening Nr 5970
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
A&vertentiën 35 eta. per regel
Vraag- en aanbod-advertenties 1-4
regels 60 ct. per plaatsing; elke
regel meer 15 ct.. bij vooruitbetaling
Advertentiën tusschen den tekst
als ingezonden mededeeling 60 cl
per regeL
Bij contract belangrijke korting.
Alt' ahrnré' o dit blad zi;n. ingevolge de\e:zekermgsvcoi\vazid:n f «JOHf! Leven l:.nce r.el.eel: ongeschiUhsicl tot werken door f HZCi bij een cngevel rret f OGft bij verlies van een htnd, IOC bij verHes van een f Cft bij 'n breuk van f Aft
tegëno n ge vallènverze k erd vcoree n der VoUendeuitk/eringeni cUlü.- verlies van fccice armen, beide been& of beide ocgen; 1 3U." dordelij,en aflcop; 1 LdU.' een %oet of een oog; 1 iCd.' duim of wijsvinger; 1 M-" been of arm; l^U.'
bij verlies v. een
andere vinger.
216.
DE LIBERALE INFECTIE.
Het is een merkwaardig en in zich ver
heugend verschijnsel, dat wij in onzen tijd
door leeken en niet enkel Katholieke
zooveel drang zien uitoefenen op de Kerk
en de Geestelijkheid om zich met de groote,
maatschappelijke vragen te bemoeien. Men
eischt, dat de Kerk den oorlog zal tegen
houden, het militairisme zal afschaffen en
den vrede bevorderen; geheel in tegen
stelling met vroeger, toen men het van zelf
sprekend vond, dat de Kerk de wapens
zegende. Men wil, dat het Kerkelijk gezag
uit het Evangelie een maatschappijleer op
christelijken grondslag zal opbouwen en
deze voor het kapitalisme in de plaats zal
schuiven. Zefs de socialisten, die meenen
o! althans beweren te gelooven, een recept
voor een heilstaat le bezitten en die lieist
maar het geestelijk gezag van het sociale
terrein afhouden, zelfs hen kan men nu en
dan een beroep hooren doen op de Katho
lieke Kerk, om mee te helpen het kapita
lisme te bes:rijden. Dit verschijnsel kan
niet anders dan uit de geschiedenis worden
verklaard.
In de middeleeuwen leefde een gezond
maatschappelijk systeem in het gildewezen
naast en met een bloeiende Kerk en een
door allen beleden godsdienst.
En al is er nu niet juist een historische
parallel te trekken tusschen het verval van
de gilden en het toenemend bederf in de
Kerk, een gelijktijdigheid is er. De revolutie
op religieus terrein brak echter eerder uit
dan de maa!schappelijke omwenteling. En
wat is nu meer verklaarbaar, dan dat de
Kerk haar voornaamste aandacht aan 't gods
dienstig en zedelijk verval moest wijden, zoo
wel in den tijd, die naar Lu.her en Calvijn
voerde, als in de jaren, waarin de refor
matie uilbrak en de eeuwen, die noodig
waren om van den .vreeselijken schok te
bekomen? En na de Westersche scheuring
in de Kerk' en het werk der zuivering, dat
nadien in eigen gelederen noodig bleek,
kwam het Jansenisme drukkende zorgen
baren. Dai. zien wij met de Fransche revo
lutie heel het gebouw der Wes ersche be
schaving ineenzakken en den Napoleonti-
schen geesel over Europa heerschen.
Uit de warreling van woelgeesten in die
woelzieke eeuwen, zien wij dan eindelijk als
synthese het liberalisme te voorschijn
komen, zoowel staatkundig als economisch,
maar het zou verkeerd zijn te meenen, dal
het liberaie stelsel op een bepaalden dag
werd uitgevonden. Al de vrijdenkers en
woelgeesien, die aan den gezonden zin der
middeleeuwen voor godsdienst en arbeid
zijn gaan knagen, zijn als grondleggers van
het liberalisme te beschouwen. Een onpar
tijdig geschiedschrijver, die over eenige
eeuwen onz£ historie zal beschrijven, en ze
dan op een afstand veel be'.er dan wij zal
kunnen overzien, zal vermoedelijk het libe
ralisme als een veel grooter en verwoesten
der kwaad aanwijzen dan het socialisme en
het communisme Immers wij, die het ver
val van het politieke liberalisme aanschou
wen, zien en tereent in de volgelingen
van Marx onze vijanden. Maar wij verge en
al te vaak, dat socialisme en communisme
slechts een reactie zijn op een stelsel, dat
langzaam en geleidelijk, maar krachtig wer
kend als een vergift, heel de samenleving
veranderd heeft Wij vergeten, dat ook
dc sociaisten, die meenen de krachtigste
bestrijders van het economisch liberalisme
te zijn, zelf met een groote-dosis liberalen
geest zijn geïnfecteerd; wij vergeten, dat
wij zelf van die algemeene infectie niet
zijn vrijgebleven
Langzaam is de vrijgeesterij in de zestien
de eeuw gaan doorwerken. De bloei van he.
liberalisme in de achttiende en negentiende
eeuw is er slechts de bekroning van ge
weest. Toen Paus Pius IX, in 1864, zijn
groote encycliek tegen het liberalisme
schreef en ei zijn syllabus tegen slinger
de, was heel de maatschappij al van de
liberale idee aangetast. Het godsdienstig
geloof was door den krachtigen strijd der
Pausen in de Roomsche Kerk behouden,
maar politiek en economisch waren de
christenen, ook de Katholikeen, kinderen van
hun tijd en volop van liberale ideeën
vervuld.
Het kapitalisme nu, is de vrucht van het
liberalisme, of liever zij dekken elkaar.
Naarmate de arbeid als leidende factor zijn
beteekenis verloor en bet kapitaal de
bovenhand verkreeg, naar die ma e groeide
ook de liberale leer. Elke groote theorie
vindt haar grondslag in het leven zelf. Het
afnemen der zuivere begrippen omtrent den
arbeid, dat deze er nl. in de voornaam
ste plaats is om in het levensonderhoud te
voorzien, en niet, om geld op te hoepen en
zich maatschappelijk onafhankelijk .e ma^en,
de veranderde begrippen, omtrent e waar
de der goederen, den rechtvaardigen Prl!®>
het opkomen van den concurrencies rij
enz., dat alles droeg de bouwstof bij tot e
liberale leer omtrent het geloof in de rac t
van het individu; de leer der staatsonthou
ding in sociale aangelegenheden, het vrije
baan geven aan de economische factoren.
Diep te betreuren is het, dat de strijd
tegen het liberalisme niet in handen van de
Kerk is gebleven, maar dat er sociale her
vormers ops'onden, die het stelsel langs
rcvolutionnairen weg en eenzijdig gingen
bekampen. Dit toch is de fout van het
socialisme geweest, dat het niet met eerlijke,
geestelijke wapenen, ge'racht heeft de gees
ten der menschen om te zetten, zuiverder
ideeën omtrent de beteekenis en de waarde
van den arbeid te verspreiden, maar dat het
de niet-bezittende klasse opriep om langs
den weg van roof en diefstal, desnoods met
bloedig geweld, zich meester te maken van
de productiemiddelen. Daartegen heeft de
Kerk zich met kracht moeten verzetten. En
de dam, welke zij tegen het socialisme heeft
opgeworpen, is de redding geweest van het
restje beschaving, hetwelk nog was over
gebleven. Immers, wat zou er van onze
samenleving terecht zijn gekomen, wanneer
het socialisme ongebreideld als een maat
schappelijke revolutie zijn gang had kunnen
gaan? Heel Europa zou het beeld vertoond
hebben, hetwelk Rusland ons nu laat zien:
de kapitalistische gemeenschap zou in elkaar
zijn gezakt, zeker. Maar op de ruïnej zou
een schrikbewind zijn verrezen van een be
perkt aantal onrijpe woelgeesten over een
verwilderd en verarmd volk. Het langzaam
gegroeide, kapitalistische systeem van onzen
tijd, moet geleidelijk aan tpt een gezonde
samenleving veranderen. Daarop is het
werk der groote Pausen sinds Pius IX ge
richt geweest. Want, nadat Rome vóór dien
het grootste deel van zijn aandacht aan de
bestrijding van ketterijen en godsdienstige
dwalingen moest wijden, begon met Paus
Pius IX de eigenlijke, groote strijd tegen de
maatschappelijke dwalingen, welke uit een
valsche moraal voortkwamen. De syllabus
wfes de eerste, groote aanval op het libera
lisme, zoowel pofitiek als economisch, als
kerkelijk. Maar de vier volgende Pausen
zijn in hun groote omzendbrievea eveneens
voortdurend bezig geweest, te trachten de
maatschappij en wel speciaal de Katholieke
gemeenschap van de liberale infectie te
zuiveren.
Zoo was b.v. Paus Leo XIII's encycliek
over de christelijke inrichting der Staten
(Tmmortale Dei) een geniale bestrijding van
de liberale leer der volkssouvereiniteif,
zoo was de beroemde Rerum Novarum vóór
alles een meesterlijke poging om de bezit-
looze klasse te ontrukken aan de slavernij
waarin zij door het liberalisme gekomen
v/as en niet zoozeer een bestrijding van
het socialisme, waarvan meer de onjuiste
middelen worden gewraakt.
Herinneren wij. slechts aan dezen éénen
zin uit die groote encycliek van 1891. Na
er op gewezen te hebben, hoe moeilijk de
oplossing van het sociale vraagstuk is,
schrijft de Paus:
Hoe het ook zij, wij zien duidelijk, en
allen stemmen hiermee in, dat aan de men
schen der lagere klasse spoedig en afdoende
moet worden hulp verschaft, daar het
grootste deel onverdiend in een ellend.gan
en betreurenswaardigen toestand verkeert.
Immers, sedert in de vorige eeuw de oude
werkliedGnvereeni^ingen wer en vernie ig
en in de plaats daarvan geen ander hulp-
middel werd gesteld, is het, om a
staatsinstellingen en wetten den vo
heden de arbeiders, op zie'1 zej' s aa
zonder verdediging, overleverden
hardvochtigheid der patroons en de on
gelde hebzucht der concurrenten, e
slindende woeker, welke meer dan
door de uitspraken der Kerk is veroor e
maar die toch, al is het dan ook in
anderen vorm, nog altijd door beleenge
hebzuchtige menschen wordt uitgeo- -
verergerde nog den treurigen toestan
waarbij nog komt het feit, dat zoowel e
bedrijfsleven, als nagenoeg de geheele han
del, in de macht is gekomen van enke.en,
zoodat zeer weinige rijken en buitengewoon
vermogenden, bijna een slavenjuk aan de
overgroote massa der proletariërs hebben
opgelegd.
Ziedaar, in enkele woorden heel het libe
raal-economisch systeem, heel het kapita
lisme met al zijn uitwassen gegeeseld. En
welke was nu de vermaning van den groo-
ten Paus der arbeiders? Laat de proleta
riërs het slavenjuk afwerpen en he'
kapitalisme met alle middelen bestrijden?
Neen, dit: de Kerk neemt de wereld, zooals
zij feitelijk is, en streeft er naar ze te ver
beteren, naar de voorschriften van het
Evangelie. Daarbij verzaakt zij alle midde
len, die in zich zondig zijn, ook al zou
daardoor wat zeer twijfelachtig is
sneller een betere toestand kunnen worden
bereikt. Omdat nu de kanker van het libe
ralisme zoo diep is ingevreten, ock in de
Katholieke gemeenschap, daarom zal het
lang duren, eer de oplossing van het sociale
vraagstuk zichtbaar vordert.
Wie zóó den strijd onzer dagen be
schouwt, die noemt de Kerk niet de be
schermster van het kapitalisme; die prijst ook
niet de onrijpe woelgeesten onder ons, die
in goedbedoelden, maar valschen ijver het
SPAARNE
BANK
tempo der sociale evolutie willen versnellen,
die willen breken in plaats van te buigen
en te vervormen.
Wat het meest noodig is, is bestrijding
van de liberale infectie, ook in eigen ge
lederen. Wie eerlijk en onbevooroordeeld
tegenover zich zelf staat, zal zich voort
durend betrappen op denkbeelden, welke
wortelen in de liberale idee. Daarvoor be
hoeft men geen kapitalist of groot-werk
gever te zijn. De een zal zich op het punt
van onderschatting van de waarde van den
arbeid betrappen, de ander op een valsch
inzicht, omtrent het gezag. De geesten zijn
nog vol van het liberalisme, ook al is dit
politiek dood.
Dit nu te bestrijden zij óns doel. Vandaar
de groote beteekenis van Ka'holicke Uni
versiteiten, van Katholieke Handelshooge-
scholen, van alle onderwijsinrichtingen,
waar de geesten gevormd worden, naar de
leer van het Evangelie.
Hoe eerder toch en hoe krachtiger tegen
gift tegen de liberale Infectie gebracht
wordt, hoe grooter de kans wordt op, een
gezonde, christelijke maatschappij.
HOMO SAPIENS.
Een motie-Boon door de Tweede Kamer
aangenomen.
Gisteren heeft de Tweede Kamer bij de
voortgezette behandeling van de afdeeling
Spoorwegen de volgende motie van
mr. Boon zonder hoofdelijke stemming aan
genomen:
„De Kamer, van oordeel, dat het vraag
stuk dér veiligheid op onbewaakte overwe
gen aan een ernstig onderzoek behoort te
worden onderworpen, verzoekt den minis
ter een commissie van deskundigen hier
over ra.pport te doen uitbrengen en tevens
de maatregelen te doen aangeven, welke
moeten worden genomen, ten einde de vei
ligheid op onbewaakte overwegen beter te
verzekeren."
De „Zeearend" wordt vermist.
In Scheveningen maakt men zich ernstig
ongerust over het lot van de bemanning
van de Sch. 276, de Zeearend.
Het schip, dat toebehoort aan de reederij
Maarten Verhey Jaczn., aan den Visschers-
ha.venweg, is den 26sten October j 1. uitge
varen en is op het oogznblik bijna zes
weken op zee. Dit behoefde nog geen reden
tot ongerustheid te zijn, wanneer niet het
schip voor het laatst gepraaid was op den
20sten November j.l.
De laatste twee weken is het niet meer
gezien. Daarbij komt nog, dat het bekend
1S< dat het schip met den laatsten storm de
heele vleet heeft verloren. Vermoedelijk is
het schip toen omgeslagen en in de diepte
verdwenen.
Aan boord bevonden zich; naar het
"Vad." verneemt, dertien man onder den
^langen schipper, Jan de Bruin,
wat de Sch. 421 betreft, de Adelaar, deze
wordt thans als opgegeven beschouwd.
Eenige weken geleden is in een openbare
vergadering van Ged. Staten behandeld
het beroep van eenige ambtenaren der
voormalige gemeente Schoten tegen een
beslissing van B en w waarbij zij in diens{
der gemeente Haarlem werden aangesteld.
De, controleur der belastingen en deur
waarder m voormalig Schoten, de heer
Westendorp, was m beroep gekomen bij
Ged. Staten, omdat hij, naar zijn meenin!?,
den rang van commies geplaatst had
moeten Y°r<?e"- van oordeel, dat
zijn bezoldiging niet gelijk was aan die te
Schoten, omdat deze bestond uit salaris
plus toelage. Hij meende, dat hem salaris
moest toegekend worden, gelijk
aan dat
te Schoten, zonder toelage.
Ged. Staten hebben thans beslist, dat,
omdat de toelage niet voor tijdelijk, maar
voor vast was, Westendorp s bezwaren
ondeugdelijk waren en daarom zijn beroep
ongegrond verklaard.
De hoofdagent Dingshoït was ook in be
roep gekomen, omdat hi] een bezoldiging
wenschte te hebben, zonder toelage en ge
lijk aan die te Schoten. UoK zijn beroep
werd ondeugdelijk verklaard.
De hoofdagent Bosma was m beroep ge
komen, omdat hij niet in gelijke positie als
te Schoten overgenomen was door Haarlem.
Zijn bezwaar werd door Ged, Staten ge
grond verklaard.
herbenoeming in aanmerking wenschte te
komen,
ln de daarna gehouden vergadering van
den Bestuursraad Werden tot leden van het
Bestuur gekozen, de heeren A. P. Smits,
aftredend lid en D. Harting.
zouden, indien de desbetreffende landeige
naars niet bereid zijn om vrijwillig de extra
te maken kosten te drzgen, zij daartoe
slechts verplicht kunnen worden na een
wijziging van het polderreglement.
Het Polderbestuur ziet zien dus voor eene
vraag geplaatst, waarvan het antwoerd van
grooten invloed zal zijn op de verdere ont
wikkeling van Haarlemmermeer. De betee
kenis van het vervoer te water en te land
de toestrooming van het water naar de ge
malen, de regeling van den polderwater
stand en de administratieve indeeling van
den polder moesten daarbij onder ocgen ge
zien worden. Daarom werden bovenbedoelde
plannen ter zake van advies in handen ge
steld eener commissie onder voorzitterschap
van den vorigen irgznieur des Polders. Een
spoedige uitvoering van belangrijke werken
kan geenszins verwacht worden; veeleer is
de commissie irgzsteld om bovenbedoelde
vraagstukken als een geheel in studie te
nemen. Het uit te brengen rapport wordt
in Haarlemmermeer met belangstelling te
gemcet gezien; dan tot stichting van een
nieuw gemaal zal geadviseerd worden, is
echter volstrekt niet zeker.
Over deze, voor de verdere ontwikkeling
van den Haarlemmermeerpolder zoo be
langrijke aargelegenheid, wordt in het „Fan
delsblad" van deskundige zijde een artikel
geschreven.
Nadat de schrijver de beteekenis van den
watertoevoer en de waterregeling voor den
polder bespreekt, en in verband daarmee de
maling, vervc.'gt hij:
Na enkele partieele verbeteringen werd
de eerste belangrijke vergrooting der totale
bemalingscapaciteit in Haarlemmermeer
verkregen teen 35 jaar geleden de bestaande
installatie van het gemaal Lrnden vervan
gen werd door twee centrifi-gaalpompen,
ieder gedreven door een moderne stoom
machine. Daarna werd in 1912 de Lecgh-
water verbouwd en aldaar een diezelmotor
met centrift'gaalpomp geplaatst en ten slotte
werd in 1918 één der bovengenoemde stoom
machines van Lijnden door een electromo
tor vervangen. Alleen de Cruquius is in on-
veranderden toestand behouden gebleven
als een monument, dat de herinnering aan
de droogmaking levendig houdt.
De verschillende gemalen te zamen zijn
in staat om den polder iedere minuut van
ongeveer 1100 IV 3 water te ontlasten. De
oorspronkelijke capaciteit der gemalen is
niet met volkomen zekerheid bekend, doch
vermoedelijk bedroeg zij niet meer dan pl.m.
700 N-3 per min.
Hierbij meet nog eens in herinnering ge
bracht worden, dat de landbouw niet slechts
een snelleren afvoer van het regenwater,
d<~oh tevens een steeds lager waterstand in
den polder vrceg. Deze verlaging van water
stand had mede eene verkleining van wa er-
oppervlakte ten gevolge en dus eene ver
mindering der bufferende werking van den
pclderbcezem.
In een uitgestrekten polder als de Haar
lemmermeer hebben de slooten, tochten,
vaarten behalve voor boezemoppervlakte nog
eene andere beteekenis en wel die welke het
wcord vaart reeds aangeeft. De waterwegen
dienen nl. zoo mcgelijk, voor het goederen
vervoer bruikbaar te zijn.
Honderd jaar geleden was de Nederland-
sche landbouw geheel anders georiënteerd
dan thans het geval is. Wel was de tijd voor
bij, teen op een boerenhoeve bijna uitslui
tend voor het onderhoud van het eigen gezin
geproduceerd werd, doch eerst na en als ge
volg van de ernstige crisisjaren 1877'95
werdt de landbouw rationeeler gedreven en
gaat hij steeds meer voor den export werken.
De beteekenis die de aanvoer van kunstmest
en de afvoer der landbouwproducten zouden
verkrijgen, werd in het midden der vorige
eeuw niet voorzien en daardoor is het ver
klaarbaar, dat bij de drocgmaking van den
Haarlemmermeer niet cp eene scheepvaart
verbinding tusschen de wateren binnen den
omrirgdij k en den daarlangs loopenden groo
ten scheepvaartweg gerekend werd. Voor de
thans nabij Aalsmeer gelegen sluizen, in
1889 gebouwd als onderdeel van defensie
werken, getroostte de Haarlemmermeerpol
der zich belargrijke financieele offers. De
noodzakelijkheid om tegelijkertijd zoowel
het verveer te water, als de productiviteit
van den bodem door laag polderwater te be
vorderen, werd helaas niet ingezien, zoodat
de steeds voortschrijdende verlaging van
waterstand tengevolge had, dat de scheep
vaart vele belemmeringen ondervindt.
De onveranderde toestand van de Cruquius
wijst er reeds op, dat dit gemaal slechts zeld
zaam in bedrijf is. Liet tegenwoordige inge-
nieursgeslacht, dat alleen centrifegialpom-
pen toepast, staat nu reeds vol bewondering
veer de vernuftig geconstrueerde pomp-
machines, die eenmaal het Haarlemmermeer
ledigden en naarmate de techniek der pol-
dercemalirg zich verder ontwikkelt, stijgt
onze eerbied vcor het verleden. Doch het
laatst overgeblevene der drie wereld bekende
gemalen is niet alleen verouderd en daardoor
in vergelijkirg met nieuwere installaties zeer
kostbaar in bedrijf, ook is het oud en ver
toont de gebreken van den ouden dag. De
vraag dcet zich nu voor meet de machine
voor gced buiten gebruik gesteld en het
gemaal als museum beschouwd worden, ot
moet de machine werkvaardig blijven. Gaan
wij van de verkregen resultaten in water
stand uit en berekenen wij, die, welke ver
kregen zouden zijn, indien de totale bema
lingscapaciteit grooter cf kleiner dan de be
schikbare was, dan blijkt deze in gevallen van
zeer sterken neerslag juist voldcende te zijn.
Wij n-.cgen echter niet tevreden zijn met reeds
bereikte resultaten, doch moeten steeds trach
ten de productiviteit van den bodem te ver-
hocgen, door verbeteringen in de bemaling
aan te brengen. Om deze redenen wordt dus
t ïans ook al kan de Cruquius behouden
blijven de stichting van een nieuw agre-
gaat overwegen. Het zou mcgelijk zijn, niet
alleen de totale bemalingscapaciteit te ver-
grooten, doch tevens, door den polderboe
zem in verschillende afdeelingen te splitsen,
eene scheiding tusschen afwaterings- en
scheepvaartkanalen te maken. Dan zou de
polderwaterstand verder verlaagd en zouden
de belemmeringen, die de scheepvaart thans
ondervindt, weggenomen kunnen worden.
Door eenerzijds de stichtings- en exploi
tatiekosten, anderzijds de waardevermeer
dering der landerijen bij lager grondwater te
ramen en de beteekenis van het vervoer te
water en te land onder cijfers te brengen,
werd een beeld van de economische gevolgen
verkregen. Ket zou mcgelijk zijn, dat voor
bedeeld nieuw gemaal een plaats werd ge
kozen, die slechts voor enkele laag gelegen
landerijen in 't bijzonder gunstig was. Dan
Het kwam pleiter voor, dat deze royee-
van gasdirecleuren.
Gisteren zijn voor de Haagsche recht
bank de pleidooien gehouden in de zaak
van den heer Van der Stel tegen de Ver
eeniging van Gasdirecleuren.
Mr. Duys, optredend voor den heer v. d.
Stel, merkte op, dat het hier gaat over de
vraag, of van der Stel terecht is ge
royeerd als lid der Vereeniging.
termen aanwez'g zijn, of oo voorstel van
ring niet terecht is geschied. Volgens plei
ter had men van te voren de gewone
procedure van art. 13 der Statuten moe
ten volgen.
De vereeniging tracht nu de zaak zoo
voor te stellen, dat de royeering is ge
schied, niet naar aanleiding van het ver-
oordeelend vonnis tegen Van der Stel,
maar op grond van diens houding tegen
over de vereeniging.
Dit is volgens pleiter echter onmoge
lijk, want de door het bestuur beweerde
onbehoorlijke houding is voorafgegaan
door de aanzegging van het royement.
Mr. Wolterbeek Muller, voor de Veree
niging van Gasfabrikanten optredend, stel
de eerst de vraag, wat door de statuten
wordt geëischt.
Deze statuten bepalen, dat de uitzet
ting van een lid kan geschieden, wanneer
het bestuur van oordeel is, dat daarvoor
termen aanwezig zijn, of op voorstel van
20 leden.
Echter moet eerst het betreffende lid
gelegenheid worden gegeven om vrijwillig
uit te treden. Wanneer die aanzeftfing
geen effect heeft, dan moet een gewone
ledenvergadering worden bijeengeroepen,
w het besluit tot rovement met een
meerderheid van 2/3 der stemmen moet
nemen.
Aanvankelijk had het bestuur gemeend,
dat het zelf een lid kon royeeren.
Deze opvatting bleek later onjuist te
zijn en daarna heeft het bestuur een be
sluit genomen en v. d. Stel uitgenoodigd
om als lid te bedanken.
Ook heeft daarna de voorgeschreven
vergadering van gewone leden plaats ge
had.
Pleiter is van meening, dat v. d. Stel
aan dat besluit gebonden is, tenzij hij zou
kunnen aantoonen, dat het besluit strijdt
met de goede trouw en billijkheid.
Hiermede is evenwel bij de opstelling
der dagvaarding geen rekening gehouden.
Wel is een toespeling gemaakt op onrecht
matige daad, maar dat is volgens pleiter
geheel on'uist,
Waar er twijfel bestaat over de vraag,
of v. d. Stel al dan niet geroyeerd had
moeten worden, kan volgens pleiter wor
den aangenomen, dat er geen enkele vol
doende grond is geweest om de interne
waarde van het besluit te bestrijden.
Wat de gevraagde schade betreft, deze
is voor pleiter een puzzle.
Wanneer de rechtbank echter uitmaakt,
dat het besluit gehandhaafd moet worden,
dan is het royement terecht geschied en
er geen grond voor een* schade-actie, en
wanneer beslist mocht worden, dat het
besluit onrechtmatig is genomen, zoodat
v. d. Stel geacht moet worden, dat hij
niet opgehouden heeft lid te zijn, dan heeft
hij de gestelde schade met geleden.
Daarom begrijpt pleiter de ingestelde
schade-actie niet.
Na re- en dupliek werd het vonnis der
rechtbank op 10 Januari a.s. bepaald.
Op 4000 mijlen afstand uitstekend
gehoord.
Dezer dageh is het radio-laboratorium
van de Rijkstelegraaf erin ges'aagd via den
kor'egolf-telefonie-zender te Kootwijk ver
binding te verkrijgen met het stat'on voor
radioproefnemiingen den de „Burgers Bat
tery Company" te Madison in de Vereenig-
de Staten. Door genoemd sta ion werd
rad o-telegrafisch geantwoord.
Omt-ent deze verbinding, welke even
eens de aandacht van de plaatse'ijke pers
a'daar trok, schrijft een der daar verschij
nende bladen o.m., dat de ve-binding over
4000 mijlen mee dan een uur verkregen
werd en dat zoowel het gesprokene als de
muzek ui stekend overkwamen.
Het Burgers-station 9 X H werkte met
ongeveer 590 watts op plm. 21 m.; de Kool-
wijksche zender P. C. L. L. met 40 kilowats
op 18 m.
In verband met de gevallen van brand bij
den heer Roest, heeft de politie zekere A. v.
d. W. alhier aangehouden. De verschillende
verklaringen, die hij heelt afgelegd, stemden
niet overeen met de verklaringen van ande
ren. De politie heelt toen^ termen aanwezig
geacht hem ter beschikking te stellen van
den Officier van Justitie te Haarlem.
De Tweede Kamer heeft gisteren de be
handeling der Staatsbegrootlng 1928 voort
gezet.
Verschenen is het antwoord van de re
geering op de beschouwingen van de Com
missie nit de Tweede Kamer over de inge
diende voorstellen tot wijz'g'ng van de Ver
mogens-, Verdedigings- en Inkomstenbelas
ting.
Nog een Scheveningsche logger vergaan?
De „Zeearend" wordt vermist.
ln de Limburgsche mijnstreek hebben, in
verband met de talrijke inbraken aldaar,
eenige arrestaties plaats gehad.
Bij Kon. Besluit is beslist, dat rijksont
vangers der directe belastingen niet be
noembaar zijn tot lid van een gemeenteraad.
De huldiging van mej. F. A. M. Peetera
door den R.K. Vrouwenbond in verband met
baar 83sten verjaardag.
De Kortegoll-tefelociezender der Rijks
telegraaf te Kootwijk is ook in Amerika ge
boord.
Verschenen is het Voorloop'g Verslag der
Tweede Kamer, over het ontwerp tot wijzi
ging en aanvulling van de wettelijke bepa
lingen betreffende de vaccinatie.
Het Zuiderzee steunbesluit.
Een verkenningsvliegtuig is tusschen
Amerongcn en Rhenen bij een noodlading
tegen een electrischen geleiddraad gevlo
gen. De bestuurder kreeg geen noemens
waardig letsel. Het toestel werd vernield.
Een Amerikaansche leening van 59 mfl-
lioen dollars ten behoeve van Peru.
Het conflict in de Duitsche ijzerindustne.
Indien geen over'ensfemnirg met de
werknemers wordt verkregen, zullen 200
ondernemingen per 1 Januari a.s. sluiten.
Briand bemiddelaar in het Poolsch-Li»
tausche geschil
Het aantal jaarlijksche zittingen van dea
Volkenbond zal worden verminderd.
Studentenrelletjes ook te Kfansenbnrg,
Hevige srijd om Hsoetsjauiau (China).
Voortzetting van het verhoor in de zaak
der Hongaarsche Obligaties.
In het proces te Skoklje (Macedonië) is
voor alle beklaagden de doodstrai geëischt
Communistische agitatie te SjanghaL
Barometerstand 9 uur v.m, 7.68, stilstand
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 4.14 en overmorgen
om 4.14.
Hoogste Barometerstand 773.1 te Rijta.
Laagste Barometerstand 750.2 Valencia.
Verwachting: Zwakke tot mntigea wind,
uit Oostelijke richtingen, nevelig tot betrok
ken of zwaar bewolk, weinig of geen regen,
weinig verandering van temperatuur.
Naar wij vernemen, is de Zeereerw. heer
pastoor M. Th. van der Dirift van de paro
chie van St. Bavo buiten de Veste (Oud.
Schoten) gisteravond per brancard naar dn
M^riastichting te Haarlem overgebracht.
Bij informatie in de Mairiastichting deel
de men ons mede, dat Z. Eerw. vrij ernstig
ongesteld is.
Omtrent den aard der ongesteldheid kon
men ons nog niet nader inlichten, daar de
diagnose door de behandelende geneeshec-
ren nog niet was vastgesteld.
Pastoor v. d. Dirift was sinds eenige da
gen ongesteld. Gisterenavond echter achtte
de behandelende geneesheer overbrenging
naar het ziekenhuis noodzakelijk.
Nader vernemen wij nog, dat het niet on
mogelijk wordt geacht, dat Z. Eerw. lijden
de is aan buikvlies-ontsteking.
De patiënt heeft een rustigen nacht
gehad.
Nabij de Timmerfabriek te Halfweg is
een motorrijder, gaande in <*e richting
Haarlem, aangereden door een hem ach
terop rijdende automobiel, waardoor de
motorrijder in de trambaan öcwor*
pen en het motorrijwiel aanmerke.ijk werd
beschadigd. De automobilist, die in kenne-
lijken staat van dronkenschap verkeerde,
werd ter ontnuchtering naar het raadhui»
overgebracht.
