DE WAERELD ROND.
ïSalfSIR'
't -
I
«BM NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT. Woensdag 21 Dec. 1927
T-A.1
isÉiig
WW
ri
A^STf
Steuuïyt*
'IJSKAART
ter Usvereenfging
Haarlem m Omstreken,
Aza^dam
WÊL^-"
V
1 -
i
ittteofijM-suut
&fw>t«H.
<^ju**v\miu<
Clnv»f«,w.v AA**
«itumvtt^
r^i^C'Wdv
een congres van KATHOLIEKE j
NEGERS.
Enkele weken geleden had te New-York
het derde Congres plaats van Katholieke i
negers. Gedurende al den tijd dat de Katho-
lieke Negers over de Vereenigde Staten I
rijn verspreid geweest, hebben zij wel ieder J
jaar hun bijeenkomsten gehouden, maar de J
vorige Congressen droegen steeds een
meer plaatselijk karakter.
Ditmaal echter waren onder voorzitter- j
schap van Mgr. Dunn Assistent Bisschop
van New-York 75 afgevaardigden uit de
verschillende Staten, waar negers wonen,
tegenwoordig, alsmede talrijke blanke en
zwarte priesters die met de zielzorg onder
de negerbevolking zijn belast.
Er waren ook delegaties van de drie con
gregaties voor negerzusters aanwezig en
vertegenwoordigers van neger-genootschap-
Hier werden geen politieke of partijbe
langen naar voren gebracht, maar het doel
van deze bijeenkomst was: In den geest van
liefde en eensgezindheid een nauwere saam-
hoorigheid te doen ontstaan tusschen alle
Katholieke negers; het bevorderen van de
katholieke opvoeding en het onderwijs der
negers; de katholieke negers aan te sporen
wn deel te nemen aan de besprekingen der
verschillende vraagstukken betreffende het
ras.
Er werd een adres gericht aan de Bis
schoppen, die zich op de jaarlijksche bij
eenkomst re Washington bevonden, waarin
de zwarte bevolking haar gevoelens van
dankbaarheid tot uitdrukking bracht, voor
den geest van opoffering der bisschoppen
priesters en'zusters die reeds zooveel voor
de negerbevolking hebben tot stand ge
bracht. De besluiten van het congres werden
ter goedkeuring aan het Episcopaat voorge
legd en ten slotte vroegen zij den Bisschop-
pelijken zegen.
Het Congres achtte zich verplicht de sa
menwerking aan te bevelen tusschen blan
ken en zwarten, om de 6 millioen negers,
die bij geen enkel kerkgenootschap behco-
ren, met de katholieke Kerk en het katho'
lieke geloofsleven in aanraking te brengen.
Verder werd besloten tot 't oprichten van
een eigen' nieuwsblad voor de katholieke
negers.
Heel dit congres stond in het teeken van
een groot verlangen naar verbreeding en
verdieping van het practische leven om
trent de leer en beginselen van de katholie
ke Kerk. Duidelijk kwam tot uiting dat
pijnlijk gevoel van minderwaardigheid met
het blanke ras; de werkelijkheid laat vaak
een beel ander beeld zien. De katholieke
negers maken er bezwaar tegen om hun
kinderen naar niet-katholieke scholen te
zenden, omdat ze reeds zoo dikwijls onder
vonden hebben dat hun kinderen gods
dienstig en zedelijk ten onder gingen ten
gevolge van het bezoeken van neutrale in
richtingen van onderwijs en door den om
gang met godsdienstlooze medeleerlingen.
Van de elf en een half millioen negers
was tot in 1926 86 pet, landbouwer met
218.612 pachthoeven en 51 000 vierk. K. M.
landerijen.
Ook in de steden heeft de voortvarend
heid van het zwarte ras ontzagwekkende
resultaten bereikt. 2e beheerschen 73
banken met een kapitaal, varieerend van 7
tot 20 millioen dollar. Jaarlijks wordt ter
waarde van 100 millioen dollars omgezet en
de verzekeringsmaatschappijen in handen
der negers, gaan in 23 staten sneller vooruit
dan elke andere maatschappij. De eigen
dommen der negers, een globale waarde
hebbende var 18J0 millioan dollar, vermeer
deren jaarlijks met 50 milïioen. Negers heb
ben hooge posities in alle industrieën en
niet minder in het onderwijs in de Ver.
Staten
Dit katholieke Congres, dat het onderwijs
der negers als hoofdpunt op zijn program
stelde heeft al de bezwaren van het ver-
leden en de nog vele moeilijkheden van het
heden goed ingezien. Het samen-studeeren
van zwart en blank, overigens van beschaaf
den huize, wordt ook in onzen tijd in de
externaten nog niet aannemelijk geacht.
Maar de missie-idee is nu rijp voor de be
keering van rood en zwart en ondervangt
zeer vele der oude bezwaren. Ten zeerste
werden de aanwezigen door het Congres
aangemoedigd, om hunne kinderen te laten
studeeren aan de katholieke Universiteit
van Washington. Er werd aan herinnerd
dat de eerste katholieke bisschop ooit in
Amerika gewijd, een neger was en dat er
minstens drie pausen zijn, die van r-eger-
afkomst waren. De hulp inroepend van
..hun'' heiligen St. Benedictus den Moor en
de H. Martelaren van Oeganda, werd dit
congres gesloten met een degelijk program
van actie; elk punt werd aan een speciaal
comité ter uitvoering toevertrouwd. Het
congres is een mijlpaal en geeft gegronde
hoop, dat onder de energieke leiding der
neger-leeken-apostels het geestelijk en stof
felijk belang der katholieke negers een blij
de toekomst tegemoet gaat.
HORS röEUVRES EN PARAPLUIES VAN
BANANEN.
Ofschoon iedereen wel weet dat de Ba
naan een voorname plaats inneemt in het
leven van Middeu-Afrika, geloof ik toch
niet dat die kennis vjjj is van vaagheid en
verkeerde begrippen
„l'ater ik beu dol m bananen, maar ik
zou er toch niet op willen leven." Natuur
lijk nietl Maar dat doet ook niemand.
De Banaan als voedsel. De Banaan vormt
den hoofdschotel var verschillende stam
men. Maar dit is niet de zoete Banaan zoo-
als wij die in Europa kennen, maar een
soort die onrijp klaar gemaakt wordt. Zij
worden geschild, in een blad gestoomd, ge
kneed en gegeten met vleesch en (0f)
greenten zooals bij ons de aardappelen. Ook
laat men dit soort wel geel-rijp worden; zij
wordt op dezelfde manier klaargemaakt en
dient als dessert (appelmoes). Dit soort Ba
naan heet Enkago en er z'n veel variëteiten
Sommigen worden gestoomd met de schil,
andere op het vuur geroosterd (ook in de
schil). Deze soort wordt ook wel gedroogd
en gemalen en als een stijve meelpap ge
kookt en gegeten.
Een ander soort Banaan is de Embide
Dit soort eet men in Europa. De zwartjes
echter geven er niet veel om; zij maken er
liever bier van. De volrijpe banaan wordt
gekneed of getrapt met een soort gras dat
de vrucht snijdt en het sap vrij zet. Dit sap
wordt gezuiverd en is dan klaar om ge
dronken te worden. Het is zoet en voed
zaam en het heet Omubisi. Maar zoo valt
het met erg in den smaak. Geroosterd en
gemalen graan wordt door dit sap gemengd,
het begint te gisten en na een paar dagen
is het bier klaar. De smaak is niet onaan
genaam maar het is zwaar drinken (te veel
asch van het graan) en die er veel van ge
bruiken bederven zich de maag.
Dit bier heet Omwenge. Mubisi wordt ge
kookt tot het inkrimpt tot een stroop (zoo
iets als appelstroop). Ook Embide wordt
gedroogd en tot meel gemalen.
Een derde soort beet Gonja en wordt als
toespijs gebruikt, gekookt, gebakken ot
geroosterd Sommige vari4teiten groeien
zoo groot als een komkommer, maar die
zijn niet lekker.
De Bananenplant als hulp in het huishonden
Het blad. Deze groeien heel groot, tot 7
voet lang bij drie c.M. breed. Mooie gave
bladeren dienen cm het eten te koken.
De middelnerf wordt weggesneden, het
blad wordt over een vuur soepel gemaakt en
daarin worden de verschillende gerechten
gebonden om gestoomd te worden. Stukken
nerf of rib liggen onder in de pot, waar het
water verstoomt. De pot wordt met oude
blaren afgedekt en kookt langzaam maar
zeker misschien wel tien verschillende pak-
les. Moeder moet er alleen maar wat water
bij doen van tijd tot tijd. Bladeren worden
ook gebruikt om melk in te dragen of te
bezorgen. Een blad kan wel 2 a 3 Liter1
bevatten.
.Bladeren worden niet alleen gebruikt om
in te koken, ze dienen ook als tafellaken
en borden. Oude bladeren worden op den
grond gespreid, twee of drie lagen en daar
zitten de gasten om heen. Moeder brengt
de mand met het groote pak Matok-e (ge
kookte bananen) dat er mooi geel uitziet -
zooiets als gestampte aardappelen, maar
goudgeel open het midden op het tafel
laken, snijdt (met haar houten mes) de Ma-
toke in stukken en plaatst voor ieder een
paar bonken. De kleine pakjes met vleesch,
groenten etc. worden op borden of schaai-
tjes geleegd of rondom de Matoke geplaatst
en iedereen valt aan. Kleine stukjes blad
lot een puntje gerold dienen als schep of
lepel, waarmede de gasten de soep of jus
weg werken. Bladeren doen dienst als mand
jes om groenten in te verzamelen als
trechter (en hier helpt de stijve middel
rif) als pakmiddel voor tijdelijke pakjes ia
plaats van papier. Zij worden ook gebruikt
om dingen die buiten staan tegen dea
regen te beschermen. Als het regent ont
moet men menschen die een blad gesnedea
hebben en het inplaats van paraplui gebrui
ken. Sommige stammen gebruiken het bana
nenblad, mooi uitgerafeld, als kleedingstukd
PREYDE. dt.
'jSgsgx-v
Slee-sport op het kopje van Bloemend aal. De glijders op deze loto demonstreeren
hoe zij beiden op de kleine slede een plaatsje vinden.
Snceuw-iantasic in den Haarlemmer Hont.
fetj <f9fi
MsfcotuJ Hetlwös Noor<ls»i«**rtiw.
•ó-üfttw»t of VOjJeft
V-.'
S Cm**»,-Ut*
Amsmu Vawrv J
'4
v v ix&fc
V
Ter gelegenheid van 't 30-jarig bestaan van 't Frysk Selskip „Gysbert Japikx" tc Haarlem
werd in den Jarswegschouwburg epgevoerd het satyriek teltsje „As men seis foarby giet".
Deze k)'"1- -an dc Hoofdwacht en het Rembrandt-Thcater op de Haarlemschc Markt, stelt
iedereen In staat om te beoordeelen, of het aspect van het mooie plein
<-vor i.en nieuwen gevel al of niet wordt bedorven.
De kaart van Haarlem en Om
streken voor tochtjes
per schaats.
Huisdieren, die van hun nut
blijk gaven, docr hun eigenaars
op de Nationale Pluimvee-
tentoonstelhcg, f* Hillegom,
een eersten prijs
te bezorgen.
Het nieuwe Maria-oord te Hillegom, dat dezer dagen werd ingewijd.
