m
I
DE WAERELD ROND.
~j
t
m
IPgr
m
@P«PiHraPl
Tweede Blad
Vrijdag 30 December 1927
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
»a> «i Ps»
PHlllI
ff
WMwfmm
mmsm
t mm
$r
«gig
p-
een priester als werklooze.
koninklijk prulwerk.
mR: W
De Leidschevaart bij de Schouwtjes
brug te Haarlem, waar gisterenmorgen
een meisje van de tram in het water
viel en jammerlijk verdronk.
Het bekende restaurant „De Geleerde Man", te Bennebroek,
is in den nacht van Woensdag op Donderdag geheel uitgebrand.
:ri Al
AAA
ÉillisÉiij
Het echtpaar B. HuntingJ. C. de Zwart, te Haarlem,
hoept 16 Jan. 1923 a.sM zijn gouden echtvereeniging te
vieren.
l - f.
I s A. A,:.JrVl
S-;
Met dezen monster-hoed wil een Duitsche fabrikant van
hoofddeksels het publiek de bijzondere kwaliteiten van
zijn fabrikaat suggereeren.
De nieuwe triptiek van den schilder Bijvoet in de R.-K. Kerk aan de Amsterdamstraat. De figuren der zij-paneelen: links de
H. Maria, rechts: de H. Johannes.
De beer v. d. Laan, inspecteur van politie te Alkmaar,
is benoemd tot Comm. van Politie te Zaandam.
Het clubhuis van de Kennemcr Golfclub, te Zandvoorl, is thans bijna gereed.
v*,
A
Deze dame gebruikt een levende wekker. Zij is er zeer enthousiast over en beweert, dat verslapen voor haar een onmogelijkheid is.
HET SCHISMA IN
TSJECHO-SLOWAKIJE.
Het Schisma in Tsjecho-Slowakije is een
mislukking geworden. Toen vooral na den
oorlog het nationale bewustzijn weer begon
op te leven, verkeerde heel de „los van
Rome-beweging" wel in de meest gunstige
omstandigheden, maar ondanks alles gaf de
overgroote meerderheid van het volk geen
gehoor aan de algemeene verspreide
oproep om afvallig te worden van de Katho
lieke Kerk en toe te treden tot de nationale
kerk van Tsjecho-Slowakije. Reeds korten
tijd nadat zich dit Schisma voltrokken had,
maakte de nieuwe kerk een geweldige crisis
mee, omdat de eigenlijke doordrijver van
het schisma Dr. Farsky, die zooveel mogelij.t
de katholieke geloofsleer, eeredienst en ge
bruiken wilde handhaven, zich genoodzaakt
zag. groote concessies te doen aan zijn vol-
elingen, waarvan de overgroote meerder
heid uit vrijdenkers bestond, zoodat er van
een zuivere katholieke geloofsleer niet veel
overbleef. Zoo kwam het dan ook, dat reeds
aanstonds een groote groep leden van de
nationale kerk, die toch nog een zeker gods
dienstig gevoel bewaard hadden, zich weer
afscheidden van Dr. Farsky om onder lei-
ding van Bisschop Gozard toenadering te
zoeken bij de Orthodoxen van Servië. Vol
gens de opgaven van de volkstelling gehou
den in 1921 zijn er in Bohemen, Moravië en
Silezië 8.201.464 katholieken en 523.232 aan
hangers van de Tsjechische kerk. In een
half jaar tijd had de katholieke kerk dus
een verlies geleden van een half millioen.
In Tsjecho-Slowakije zelf is de bewe
ging op niets uitgeloopen. Volgens de cijfers
van 1921 waren er in Slowakije slechts 1910
aanhangers van de nieuwe kerk en in Kar
paten-Rusland slechts 191.
Sindsdien zijn deze cijfers nog meer te-
ruggeloopen. Toch maakt ook de Katholieke
kerk moeilijke tijden door. Volgens opgave
van den Bisschop van Hradee Kralové (Bo
hemen) bedroeg het aantal afvalligen in zijn
bisdom alleen reeds 22.255. De cijfers die
foor het officieel orgaan van de Tsje
chische kerk „Cesty Lapas" gegeven wor
den n.l. 70.000 zijn in ieder geval sterk over
dreven. Wij moeten echter niet uit het oog
verliezen dat al deze afvalligen nog geen
aanhangers zijn van de nationale kerk; de
meesten dezer „geloovigen" zijn absoluut
godsdienstloos, en de Tsjechische kerk
moet van deze massa geen steun of offer
vaardigheid verwachten.
Wel heeft de nationale kerk op het
aogenblik haar eigen gebouwen voor het uit
aeienen van haren eeredienst. In het begin
ad ze eenvoudig beslag gelegd op de ker-
cen der katholieken, maar toen de katho
ieken weer sterk aaneengesloten waren za
e nationale kerk zich genoodzaakt, aan d-
atholieken hun kerken terug te geven, i
■geering heeft echter groote ge1del:"ke b
Iragen 'gegeven omdat de nationale kerk
hans haar eigen kerken kan bouwen.
Verder vindt de nationale keiK een heek
en steun in het bez.it van de goederen va
63 parochies, die onder de rechtsmacht va
verschillende bisschoppen staan. Me
gt, dat er binnenkort nog een bisdom bi
dmt voor Slowakije, waar fte nationale ker
:n parochie heeft, n.l. in Bratislava.
De parochies worden door de oaroch"
'en zelf bestuurd: hiertoe t--o.,„n 7\\ t c
raad van ouderlingen. Het bisdom wordt ge
regeerd door een Diocesane Synode, aan
wie de uitvoerende macht is toevertrouwd.
Het hoogste gezag in de kerk berust bi.
een algemeen Concilie, waarvan de Pa
triarch voorzitter is. Met algemeen Concilie
bestaat uit priesters en afgevaardigden van
de verschillende parochies iedere 2000 „ge
loovigen" hebben recht om een afgevaar
digde te zenden. De bisschopswijding wordt
toegediend door de handoplegging der afge
vaardigden van het desbetreffende diocees.
Het behoeven hier dus geen opvolgers van
de Apostelen te zijn.
De seminaristen maken hun studies aan
de protestantscbe faculteit van de universi
teit van Jan Hus te Praag.
De Tjechische kerk stelt al het moge
lijke in het werk om van de regeering ge
daan te krijgen, dat zij een eigen faculteit
zou kunnen oprichten. Tot nu toe moeten
zij genoegen nemen met een leerstoel aan
de universiteit van Jan Hus. In het afgeloo-
nen jaar was het aantal studenten aan deze
faculteit slechts 31en dat was nog wel
de helft van het gezamenlijke aantal studen
ten, die aan de universiteit van Jan Hus de
lessen volgden.
Er bestaat ook nog een soort seminarie in
Praag-Dejvice, waar de leerlingen onder
wezen worden in grondbeginselen van de
nationale kerk.
De pogingen door den eersten patriarch
Dr. Farsky in het werk gesteld om toenade
ring te vinden, bij de Tjechen in Amerika
hebben absoluut niets uitgehaald.
Ook deze nationale kerk, die zich van de
katholieke kerk heeft losgemaakt zal als
;en tak, die van den boom wordt afgehou
den, verdorren en vergaan.
Een voorbeeld dat na-volging verdient, gaf
onlangs Pater Stanley Parker te New-Castle.
Hjj verkleedde zich als werkman en ging
naar een van de achterbuurten van New-
Castle, waar de werkloozen gewoon zijn in
„de onderwereld" samen te komen. Overdag
vertoefde hij bij hen, overal waarheen ze
gingen, en 's avonds overnachtte hij in hun
gezelschap in een „tehuis voor dakloozen."
Toen hij terugkwam in de beschaafde we
reld ging hij in Wesley-Hall lezingen hou
den over de ondervinding die hij daar had
opgedaan. Volgens zijn meening zullen de
bewoners dezer achterbuurten nooit uit hun
maatschappelijk en zedelijk ellendigen toe
stand bevrijd kunnen worden als de Chris
tenen der beschaafde wereld de ellende die
daar geleden wordt niet met eigen oogen
hebben aanschouwd.
Op zekeren nacht heeft hij een vreeselijk
avontuur beleefd in zoo'n tehuis voor land-
loopers en bedelaars, dat in de nabijheid
van de kathedraal gelegen is. Toen hij daar
binnenging was het er eender als in de „die-
venkeuken" van Dickens. Het was verschrik
kelijk om hun gesprekken aan te hooren,
waarin zij hun medelijden uitten over hun
collega's, die 's nachts onder den blooten
hemel moesten overnachten, omdat ze geen
jeld voor logies hadden. Het was zijn vaste
-vertuiging dat 90 pet. van alle misdaden,
lie er 's nachts gebeuren niet zouden be
dreven worden, als iedereen een dak boven
zijn hootd had.
Men moet zich niet verwonderen, dat
keizer Wilhelm I gruwelijk het land had aan
redacteurs, daar zijn grootmoeder Koningin
Victoria het volgende overkwam.
H. M. heeft 'ns openhartig uitgelaten, dat
zij eenige verzen onder een pseudoniem had
gezonden aan de redactie van een groot
Engelsch tijdschrift. Een maand later, las zij
onder de „correspondentie" bet voor haar
bestemde antwoord;
In de snippermand. Wees zoo goed ons
van verdere inzendingen te verschoonen.
„Dien raad", zei de Koningin, „heb ik
trouw opgevolgd. Ik ben zelfs nog verder ge
gaan en heb het verzen maken geheel opge
geven."
OOK IN DEN STIJL.
Waarom heb ie fe engagement met dat
onderwijzeresie verbroken
Wel als ik een avond niet bij haar kwam,
dan wilde ze, dat^ik een briefje meebracht
geteekend door mijn moeder.
VOORZORG.
Heb je mijn bruine costuum laten uit
stoomen en oppersen terwijl ik in het zieken
huis lag. vroeg de man, van een zware ziek-
te hersteld thuis komende.
Neen, antwoordde zijn vrouw, ik heb
mijn eigen zwarte costuum laten opknappen,
voor het geval, da tik het noodig mocht heb
ben.
TER ONTNUCHTERING.
hooggeachte professor, wat zou deze oude
eik niet kunnen vertellen als hij spreken
kon.
Professor: Als hij spreken kon, zou
hij zeggen: Neem me niet kwalijk, juffrouw,
i ik ben een lindeboom.
