DE V.O.V.
DE ONTWIKKELING VAN GROOT
HAARLEM.
Voornaamste Nieuws
DINSDAG 10 JANUARI 1928
EEN ENQUETE ONDER VOORAANSTAANDE
HAARLEMMERS.
dit nummer bestaat uit drie bladen
EEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 16752
AANGIFTE MOET. OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
DE TOESTAND VAN Z. D. H.
MGR. A. J. CALLIER.
Weleerw. Heer Kap.
F. F. v. Buren.
Benoemingen.
Het zilveren priesterfeest
van pater Rogerius O. M. C.
EEN KWESTIE VOOR DE
AFNEMERS VAN
ELECTRISCHEN STROOM.
Van belang voor de vroegere
afnemers van het P. E. N.
in Overveen.
J. G. van Kessel.
Lage belasting is voor de toe
komst van Haarlem van belang,
Haarlem heeft ook noodig inge
zetenen met groote inkomens, dus
dient Haarlem ook voor hen een
aangename woonplaats te ziin.
Hoe dat kan! Ook voor indus
trie is een gedeelte van Haarlem
zeer geschikt. Goede samenwer
king tusschen Haarlem en de om
liggende gemeenten is noodig.
A. B. Michielsen.
De betrekkelijke waarde van plan
nen. Haarlem is een bevoor
rechte stad. Van Haarlem een
luxe-stad maken is niet wenschelijk
met het oog op de arbeidersbevol
king en de economische onzeker
heid daarvan. Haarlem is
meer aangewezen voor industrie
stad, maar moet zóó geleid wor
den, dat aan 't schoone en aan
trekkelijke geen afbreuk wordt
gedaan, zoodat de combinatie
Haarlem-luxe en industrie-stad
de meest wenschelijke is.
De belasting-kwestie zal over
eenige jaren geen kwestie meer
zijn. Haarlem heeft bekwame en
gewetensvolle bestuurders noodig.
Dat is een waarborg voor een
zonnige toekomst.
HET SPOORWEGONGELUK
TE ZANDVOORT.
Onderzoek naar de oorzaak
van het ongeluk.
J. J. WEEER ZOON
Telegraphisch Weerbericht
EEN SPOORWEGONGEVAL
4 OP HET STATIONS
EMPLACEMENT TE LEIDEN.
Goederentrein loopt op een
personentrein.
Een treinbotsing te
Schoonhoven.
BUREAUX: NASSAULAAN 49
Telefoon No. 13866 (drie lijnen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: voor Haarlem en
Agentschappen: per weck 25 ct.; per
kwartaal i 3.25; per post, per kwartaal
f 3.58 bij vooruitbetaling.
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENTIE!» 35 ct. p. regel
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES. 1—4 regels 60 ct. p- plaatsing;
elke regel meer 15 cl-, bij vooruitbet.
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusscben den tekst 60 ct. per regel.
Alle abonné's op dit blad zijn, tngevolge de \eizekeringsvcorwaarden f Ofifin m Levenslange geheele ongeschiktheid tot werken dooy f 7K|J m bij een ongeval met Ojjlj bij verlies van een hand,
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uit keeringen t ol/Uu, verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen, vU« docdelij ken afloopeen voet of een oog
1, f IOC bij verlies van een f CR bij 'n breuk van fin bij verliesv.ee»
1 YLv*" duim of wijsvinger; *JU» been of arm; *U» andere
vuur een uer vuigcnuc uinvcciiiigwii - w
vinger.
fc-r. zijn bij de schriftelijke en mondelinge
gedachtenwisselingen over de begrooting
van Arbeid voor 1928 harde noten ge
kraakt over het beleid van Minister Slo-
temaker de Bruine. Het voornaamste ver
wijf, dat men tot deren bewindsman richtte,
bestond wel hierin dat hij op sociaal
gebied al te zeer werkeloos bleef. Voor
anderen was dat zooals van zelf spreekt
juis een reden om den Minister te prij
zen.
We zullen ons met die politieke beschou
wingen thans niet verder bezighouden,
doch -zullen er wel op wijzen, dat er ten
minste één terrein is, waarop de Minister
niet werkeloos bleei en dat is het terrein
der sociale verzekering. Op dit gebied is Z.
Exc. zij het dan ook misschien ten
gevolge van diverse aansporingen onge
twijfeld actief.
Wij zullen hier een en ander mededeelen
Van datgene, waarmee de Minister zich op
dit gebied heeft bezig gehouden of nog
bezig is
le. de indiening van een wetsontwerp
bpt wijziging en invoering der ziektewet-
Talma, waaraan onze geachte medewerker
-A. J. L. kort geleden in ons blad een be
spreking heeft gewijd;
2e. indiening van een wetsontwerp tot
wijziging der Invaliditeitswet, o.a. houdende
verhooging van de loongrens voor toelating,
Welke thans f 1200 bedraagt, tct 2000
en nog meer belangrijke verbeteringen;
3e. de indiening van een wetsontwerp
tot wijziging der industrieele ongevallen-
Wet, in verband met het instituut der
fabrieksartsen (commissie-Nolens) en met
het doel o.a. administratieven omslag voor
de werkgever te voorkomen:
4e. de voorbereiding van een wijziging
der Ouderdomswet (V O. V.), houdende
de invoering van premie-restitutie. Het
hiertoe strekkende voorontwerp van wet
bgt reeds bij Commissie XI van den Hoogen
Raad van Arbeid;
5e. een regeling van de beroepsziekten
fl ongevallen.
Men behoef! è-et met al deze in min of
meer gevorderd stadium van voorbereiding
verkeerende maatregelen niet eens te zijn,
®a®r. een feit is het, dat de Minister van
Arbeid op dit gebied van activiteit blijk
geeft.
Wij willen tbans een enkel woord zeggen
°*e,T de Ouderdomswet, regelende de V(rïj-
Willige) Ofuderdoms) Vferzekering) en de
Wijziging. welke de Minister voorstelt
oaarin aan te brengen.
De Ouderdomswet 1919 (V. O. V.) dankt
j^ar ontstaan aan Minister Aalberse. Toen
"•b de Invaliditeitswet in werking was ge
iden, constateerde n en, dat er nu gezorgd
kas althans eenigszins voor hen die
loondienst waren, waar niet voor de
«standig werkenden, die toch feitelijk
et arbeiders zijn geliik te stellen Voor
en vooral werd de Ouderdomswet inge-
voerd en daarom bepaalde zij, dat al dege-
v' u°jj®een 'aar waren en geen
inkomen hadden van 2000.—. zich vrij
willig konden verzekeren van eer rente,
naar keuze groot 3, 4, 5 of 6 gulden, in
gaande op 65-iarigen leeftijd. D.: kosten
der verzekerden werden gedragen door
de verzekerden zelf, maar de Staat nam
de administratiekosten voor zijn rekening
Als overgangsmaatregel konden de Ouderen
zich gedurende 4 jaren na het in werking
der wet die termijn is dus nu alweer
lang afgeloopen verzekeren voor 39 cent
Per week.
Men ontving dan, al had men ook nog
Zoo kort premie beaald, levenslang een
fente van 3 per week (echtnareo t 5
Later heeft men door wetswijziging de 35-
Jarigen en ouderen nog in de gelegenheid
gesteld tegen den kostenden prijs, volgens
hun leeftijd een aanvullende verzekering
e sluiten, van 3.ook weer zonder
hdministratiekosten verschuldigd te zijn.
Nadien is echter op den maatregel om
de administratiekosten voor Rijksrekening
nemen, teruggekomen en werden alle
nieuwe verzekeringen „self-supporting",
d.w.z. men moest ook zelf de administratie
kosten betalen
1 Bij een wijziging der Ouderdomswet in
."22 is voorts voor iedereen de gelegenheid
geopend om zich te verzekeren voor een
hoogere rente en wel tot 20 per week,
^yelke ook voeger kon ingaan, en wel op
55- of 60-jarigen leeftijd, als men niet tot
het 65ste iaar wilde wachten. Nog later
Werd bepaald, dat men de rente kan doen
'ngaan op elk willekeurig tijdstip tusschen
55 en 65 jaar.
Dit zijn nu, obiectief weergegeven, de
vóórnaamste bepalingen uit de Ouderdoms
wet, zooals die thans nog geldt,, historisch
bezien.
De eerste vraag luidt nu: of de Ouder-
De toestand van Z. D. H. den Bisschop
is in de laatste dagen beter dan te voren.
De Weleerw. heer F. F. van Buren, ka
pelaan te Heiloo, is wegens zwakke gezond
heid voor een maand naar het herstellings
oord „Maris Stella", te Scheveningen, ver
trokken.
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot Kapelaan de volgende W. E.
Heeren:
te A'dam (H. Willibr. binnen de V.) H. J.
A. M. v. d. Ven, die kapelaan was te
's-Hage (Allerh. Sacr);
te A'dam (H. Cath.) J. Beenakker; te Delft
(Allerh. Sacr.) B Klces: te R'dam (H. Nic.)
P. Hoogervorst en te Goes: H. Drost, die
kapelaan was te Nederhorst den Berg;
te 's-Gravenhage (O.L.V.O.O.) Th. Wils
S. J. en te R'dam (O.L.V.O.O.) A. Hulse
bosch S. J.
Onder groote belangstelling heeft de
zc-ereerw. Pater Rogerius O.M.C., verbon
den aan de Rectorale Hulpkerk van den
H. Antonius in de Tichelstraat, te Amster
dam, en algemeen moderator van de R.K.
Propaganda-club, Zondag zijn Zilveren
priesterfeest gevierd.
Des morgens droeg de jubilaris 'n plech
tige H. Mis op, daarbij geassisteerd door
de zeereerw. paters Adrianus O.M.C., als
diaken en Justinus O.M.C. als subdiaken,
terwijl de weleerw. pater Rumoldus O.M.C.
als ceremoniarius fungeerde.
Onder de H. Mis h'eld de zeereerw. rec
tor Pater Innocentius O.M.C. een predika
tie, waarin hij in treffende bewoordingen
de heiligheid en de verhevenheid van de
priesterlijke roeping schetste.
Des middags werd een drukbezochte re
ceptie gehouden. De voorzitter van het
feestcomité, de heer Reith, bood den jubi
laris het huldeblijk der parochie aan, n.l.
een fraai geborduurd altaarkleed.
Des avond celebreerde pater Rogerius
een plechtig danklof, waaronder hij een
dankwoord sprak.
Tot op 30 September j.l. waren de gean
nexeerde inwoners van Bloemendaal afne
mers van electrischen stroom van het P.E.N
De vastrechtverbruikers betaalden zomer
en winter hetzelfde bedrag, destijds door
het Bedrijf voor iederen verbruiker vastge
steld en bovendien, 10 cent' per verbruikte
K.W.U.
Het stroomverbruik nu, is uiteraard in de
wintermaanden het grootst. Zoodat in den
zomer vastrecht betaald wordt, althans in
direct, voor stroom welke men pas in de
wintermaanden verbruikt. Dit is dus ook
geschied in dezen zomer en tegen dat de
wintermaanden aankwamen, ging de stroom-
leverantie voor de geannexeerde verbrui
kers aan Haarlem over, volgens de Wet
van April 1927 Van den overgang der
stroomlevering aan Haarlem, is den verbrui
kers door tusschenkomst van het Provin
ciaal Bedrijf niet medegedeeld.
Evenmin is door het Provinciaal Bedrijf
blijkbaar aan Haarlem medegedeeld, welke
van de geannexeerde verbruikers Vast
rechttarief hadden.
Het gevolg hiervan is dan ook dat Haar
lem aan deze menschen over de maanden
October en November het gewone tarief in
rekening heeft gebracht, waardoor deze
zeer hooge stroomrekeningen hebben moe
ten betalen.
Daar deze vroegere Vastrechtverbruikers
van het P.E.N. gedurende de zomermaanden
veel meer hebben betaald, dan dat zij aan
stroom verbruikten, is het dus billijk, dat
ViddK 1U1U t nu; UI UK vuuti- i
domswet een nuttig effect heeft? Wij be- °eze menschen van het P.E.N. een gedeelte
antwoorden die vraag bevestigend en we! I £er J?lden Sfrestitujserd krijgen.
«1. om twee redenen: le zal het feit, dat een
gedeelte van het publiek op eigen kosten
Voor zijn ouden dag zorgt, de vraag naar
staatspensioen ongetwijfeld doen verminde-
Ven en ten 2e draagt deze wet krachtig
bij tot bevordering van den spaarzin en van
de kapitaalvorming.
Een tweede vraag is, of de V. O. V., na
zooveel jaren practijk geslaagd moet hee-
ten? Wij kunnen hierop antwoorden, dat
alleen in 1926 een gekanitriiseerd rente-
bedrag van 56 millioen gulden over het
Sjeheele land werd gesloten. Dit bedrag lijkt
ons in elk geval te hoog, om van een mis
lukking te mogen spreken.
Ten sjotte rest nog de vraag, of het Rijk
met deze verzekering op den duur geen
kwaad kan, d. w z. of oo den duur geen
financieele strop dreigt. Die vraag zouden
Wij zonder mee.- niet ontkennend durven
beantwoorden Immers, de gemiddelde
leeftüd, welke ons volk bereikt, stijgt nog
Voortdurend en wel in zoodanige mate, dat
m de laatste 40 iaren de menschelijke leef
tijd in Nederland ongeveer 17 jaar is ver
lengd Dit is voorwaar geen kleinigheid!
Over het algemeen schijnt men zich in het
dagelijksch leven daarvan weinig bewust.
De vraag is gewettigd, hoelang die verlen
ging van leeftijd zal doorgaan. Zal dat
eindigen, wanneer de gemiddelde leeftijd
20 jaar hooget is geworden, of wanneer dit
25 of 30 jaar zal zijn? 't Zijn natuurliik voor
°ns open vragen! Hoe hooger de leeftijd,
boe langer het Rijk de renten der gesloten
■verzekeringen zal hebben te betalen. Nu
zijn de premiën welke de wet vordert, na
tuurlijk op de bestaande sterfte-statistieken
gebaseerd, maar de staticus is ook geen
man, die in de toekomst kan zien en
daarom lijken ons de uitkomsten dezer
verzekeringen voor het Rijk op den duur
met zoo erg veilig. De verzekerden zelf
kunnen hierbij intusschen nimmer schade
nebben, omdat het Rijk alles garandeert.
Vooral ook hierom, omdat zij door een na
latigheid van het P.E.N. dat aan Haarlem
niet meedeelde Welke Vastrtchtvc-bruikers
het had, den hoogen stroomprijs over
de laatste maanden hebben moeten be
talen.
Deze kwestie is aannangig gemaakt bij
het P E. N. door den heer J. G van Kes-
sel, 'oud-lid van den gemeenteraad van
Boemendaal, die daarop van E. N.
het volgende schrijven ontving:
Naar aanleiding ffan Uw schrijven van
18 December j.l., deelen wij U mede, dal
ons na informatie gebleken is, dat net y
E. B. Haarlem volgens een nader getroi-
fen regeling de geannexeerde verbruikers,
die zich daarvoor tijdig hebben aangemeld,
alsnog in de gelegenheid heeft gesteld,
reeds vanaf 1 October 1927 de voordeelen
van het vastrechttarief te genieten.
In verband hiermede meenen wij, dat
het hierover handelende gedeelte van Uw
brief wel geen beantwoording behoeft.
Wat betreft Uwe meening, dat de be
doelde. verbruikers, die op ons vastrecht
tarief waren aangesloten, nu hunne relatie
met ons bedrijf re- 1 October j 1. werd
verbroken, feitelijk in de zomermaanden
door de werking van da: tarief te veel be
taald hebben, kunnen wij U mededeelen,
dat elke afnemer die gedurende het tijd
vak 1 Januari1 October 1927 gemiddeld
meer dan het bedrag van ons enkel tarief
(tol Juli 42 cent pcr K.W.U., daarna 35
cent per K W.U heeft betaald, dat meer
dere op zijn verzoek bij ons bedrijf kan
terug betaald krijgen.
Wegens het belang dat de bewoners van
geannexeerd Overveen hebben bij deze
kwestie, hebben wij er de aandacht op
gevestigd.
Zij, die er voor in aanmerking komen,
zullen dus goed doen zich te wenden tot
de directie der Electriciteitsfabriek te
Haarlem en tot de directie van het P.E.N.
voor terugbetaling van teveel betaald tarief.
De heer J. G. van Késsel, het nieuwe R.K.
Raadslid uit Overveen, begon met een on
deugende opmerking, die hij, stoere vech
ter tegen de annexatie, zeker wel mocht
maken. „He", zeide hij ons, „hoe heb
ik het nu? Ik dacht dat de vraag, die u mij
stelt, in Haarlem geen vraag meer was. Al
tijd toch is door de voorstanders van
annexatie in Haarlem tot uit den treure
geroepen, dat de grensuitbreiding voor
Haarlem zoo noodig, zoo onontbeerlijk was
omdat Haarlem zich niet ontwikkelen, niet
uitbreiden kon. Als men zoo'n stelling po
neert mag men toch verwachten, dat die
„men" weet wat hij wil; mag men veronder
stellen dat hij wist waarvoor de grensuit
breiding dienen moest Uitbreiding van
grondgebied was noodig voor den woning
bouw, voor haven- en industrieterreinen,
voor een exportveiling en andere zaken.
Dat zal dus wel zoo zijn, za zullen er in
Haarlem wel een idee van hebben en een
gevestigde meening en zeker zullen de le
den van den ouden Raad dat wel weten,
want zij hebben zich bij de voor de annexa
tie aangevoerde argumenten neergelegd en ik
ben ook wel nieuwsgierig de nieuwe plan
nen nu eens te vernemen."
Ik ben nog te weinig Haarlemmer
om reeds nu een idee van de huishouding
dezer gemeente te hebben en ik heb mij er
't hoofd nog niet over gebroken op welke
wijze Haarlem zich in de toekomst moet
ontwikkelen. Vraagt u mij echter oi lage
belasting voor Haarlem's toekomst van
groot belang is, dan antwoord ik volmon
dig: ja, het lokken van groote inkomens
in Haarlem en het vobrkomen dat de groote
inkomens Haarlem verlaten door de hooge
belastingen, is een gemeente-belang, niet
alleen voor de ingezetenen met hooge in
komens, maar ook voor de arbeiders. Gaan
immers hooge inkomens de gemeente uil,
dan moeten de overblijvenden de even
groot blijvende gemeentelijke lasten dragen
en worden de belastingen hooger, straks
zelfs misschien ondragelijk hoog. Het is dus
een welbegrepen algemeen gemeentebelang
om te trachten de grootere inkomens in
Haarlem te houden en te trekken. Onmid
dellijk in verband met den eisch van lage
belastingen, staat de noodzakelijkheid van
een zuinig gemeentebeheer en dat is moge
lijk als de politieke partijen maar eens
zouden willen afzien van het streven naar
kiezersgunst, Hoe vaak wordt het geen
vliegenafvangerij om voorstellen in te die
nen, welke de gemeentekas groote offers
kost, welk met een klein beetje goeden wil
nog wel konden worden uitgesteld of met
een kleiner offer hetzelfde resultaat be
reikt zou kunnen worden.
Goed zou het zijn, indien de partijen
onderling overeen konden komen, alle
groote, dure en niet dringend noodige din
gen te laten rusten voorloopig.
De eerste jaren zal voor Haarlem een
streng en omzichtig doorgevoerde zuinig
heid van beslissenden invloed op de toe
komst kunnen zijn Ik denk er aan, dat
het den grooten inkomens prettig moet wor
den gemaakt in de stad te wonen. De auto
brengt hen zoo vlug over groote afstanden
dat het wonen in de buitengemeenten veel
aantrekkelijks heeft en weinig nadeel, zoodat
het ver van de stad af wonen, als bezwaar
feitelijk niet meer medctelt.
Toch zijn er velen, die gaarne in de stad
wonen, maar dan moet men maken dat zij
zich als buiten kunnen gevoelen. De straa',
waar zij wonen, moet dan deftig en rustig
zijn, niet verontrust door het gebonk van
vrachtauto's. Anders gaan die menschen
voor hun rust naar buiten Geruischlooze
wegen is daarvoor van veel belang en als
't kan het groote verkeer niet door
deze wijken voeren. Hoe deftig en
hoe voornaam en rustig was vroeger
niet het Kenaupark. Dat die goede toe
stand daar is gehandhaafd, zou ik niet dur-
ven beweren. Maar luxe stad beteekent
in de tegenwoordige omstandigheden, aan
leg van villadorpen er, van wat daarmede
te vergelijken is. Maar heeft Haarlem die
terreinen? M.i, niet en al zijn ze er, kan
Haarlem daar maar vrij over beschikken?
Ik denk aan de gewestelijke commissie voor
de uitbreidingsplannen die bepaalt wat een
gemeente wel en wat zij niet mag doen
inzake de uitbreiding
Menschen, die in de betrokken gemeente
vreemd zijn. oorijeelen daarover. Dat is
naar mijne meening niet goed. Wat Bloe-;
mendaal betreft waren het b.v heeren vaö
Haarlem (Dumont en Reinalda) die te zeg
gen hadden over onze uitbreidingsplannen.
Dat is niet juist natuurlijk, tenzij ook van
alle gemeenten vertegenwoordigers in die
Commissie zitting hebben en men door ge
meenschappelijk overleg komt tot het ge
westelijk belang in deze zaak. Voor indu
strieterrein is vooral de oostelijke kant van
Haarlem aangewezen, maar ik betwijfel zeer
of Haarlem nog havens noodig heef! zoo
grootsch opgezef als indertijd is gebleken.
Haarlem als zeehaven is m.i. een utopie
en welke industrieën zouden zich hier ves
tigen? Men mag er in Haarlem wel eens
rekening mede houden dat de zakelijke be*
drijfsbelasting voor velen een groote handi
cap is. In het bij Haarlem getrokken ter
rein van Bloemendaal zijn vele industrieën,
met name Bloembollenkweekers en hande-
j laren door die belasting gedupeerd,
i Ten slotte wees ons de heer Van Kessel
er nog op van hoeveel belang het voor
Haarlem kan zijn om met de buitenge
meenten op goeden voet te leven.
Haarlem heeft de buiten-gemeenten meer
noodig dan omgekeerd. Een goede ver
standhouding met de naburen is van groot
belang voor Haarlem. De annexatie is nu
achter dén rug en men mag niet blijven
mokken. Er moet nu onder alles
een streep worden gezet en op samenwer
king worden aangestuurd Zie ik het echter
goed, dan mankeert daar nu nog wel wat
aan en niet dooi de schuld van Bloemen
daal. Hoe flink had Haarlem zich biiv kun
nen toonen in de kwestie van de Klever-
laan en de Hospesbrug en hoe klein is zijn
gedrag in feiten geweest,
De beer J. G. van Kessel is R.K. lid
van den Haarlemschen Gemeenteraad, oud
gemeenteraadslid van Bloemendaal.
De Redactie van de Nieuwe Haarl. Crt.
Reende ook mij de vraag te moeten voor*
■eggen, hoe de toekomst en de bloei van
Nieuw-Haarlem op bijzondere wijze kunnen
worden bevorderd.
Gaarne maak ik van de gelegenheid ge
snik hieromtrent een en ander te zeggen,
maar men veroorlove mij een voorafgaande
°Pmerking te maken.
Erg groote waarde ken ik aan al de
toekomstperspectieven, welke door anderen
en door mij zullen worden ten beste gege-
Ven. niet toe. Het gaat met een jonge stad
a' Weinig anders dan met een pas gebo-
ren mensch; men kan hem het beste toe-
wenschen, men kan allerlei mooie plannen
voor zijn toekomst vormen, maar wat er
van die toekomst terecht zal komen en
boe die toekomst het best verzekerd wordt,
hangt van duizend-en-een omstandigheden
ab Het toeval, of beter de raadsbesluiten
Gods, oefenen een bc slissenden invloed; zij
Zl)n voor ons oog verborgen en kunnen in
één oogenblik aan alle toekomst-plannen
en toekomst-verwachtingen den bodem in
slaan. Daarom hebben al deze perspectieven,
door menschen geopend, voor mij slechts
een uiterst beperkte waarde.
t Lijkt misschien overbodig zulks in de
zen lezerskring op te merken, toch komt
bet, mij voor, dat het geen kwaad kan der
gelijke, alledaagsche, doch onomstootelijke
waarheden op z'n tijd eens in herinnering te
brengen.
Dat neemt natuurlijk niet weg, dat zij,
die leiding hebben te geven aan het leven
her gemeente en alle overigen, die daarin
belang stellen, goed zullen doen zich van
a'le toekomst-mogelijkheden rekenschap te
Seven, mits men er maar rekening mee
houdt, dat er niet veel voor noodig is, om
a| die plannen juist in tegenovergestelde
nchting te doen loopen, of om ze geheel
weg te blazen.
Dat leert het leven van den mensch, dat
leert ook het leven van organismen, ge-
■ijk de steden zijn
Na bovenstaande, inleidende, opmerking,
wil ik gaarne ten aanzien van een paar
Punten mijn meening zeggen.
Haarlem is een bevoorrechte stad; dat
wijzen de vragen der Redactie reeds uit;
omdat het zijn toekomst in twee richtingen
kan zoeken Sommige gemeenten zijn aan
gewezen om industrie-plaats te zijn en te
blijven, zonder meer, met alle somberheid
daaraan verbonden; andere zijn als luxe-
gemeenten gepredisponeerd, met alle risico,
welke daaraan kleeft Haarlem kan zoowel
de eene als de andere richting uit en kan
beide richtingen in zich vereenigen. Dit lijkt
m'i een onschatbare gave van Moeder Na
tuur.
De vraag, of van Haarlem uitsluitend of
hoofdzakelijk een luxe-stad ware te ma-
n> meen ik echter ontkennend te moeten
beantwoorden. Een belangrijk gedeelte van
de meer dan 100.000 zielen tellende bevol
king, behoort immers tot de arbeidersklasse
®n de jaarlijksche aanwas dezer bevolking
door vestiging, maar vooral door geboorte,
js belangrijk, zoodal wij over 25 jaar en
langer voor een nog veel uitgebreider ar
beidersbevolking zullen s aan
Het zou onmogelijk zijn deze een bestaan
te verschaffen in een luxe-stad. De luxe
bedrijven hebben in den regel minder be
boette aan groote massa s arbeidskrachten
zij zijn over 't algemeen zeer gevoelig voor
de bewegingen der economische conjunctuur
en houden ook vaak verband met seizoen
werkzaamheden. Op grond van een en an
der ljjkt mij voor een plaats met uitge
breide arbeidersbevolking de toekomst als
luxe stad hoogst twijfelachtig.
Daarom lijkt mij Haarlem, door zijn niet-
ongunstige ligging, meer aangewezen voor
industrie-stad; te meer waar daarvoor tot
dusver in het bestaande reeds een basis
werd gelegd, uitnemend geschikt om voor
de toekomst er op voort te bouwen.
Wil dat nu zeggen, dat Haarlem's schip
van staat nu maar mir nichts dir nichtu
in de richting eener toekomst als industrie
stad moet worden gestuurd? Allerminst,
want ook als luxe-stad heeft Haarlem een
basis, welke niet mag worden verwaar
loosd of vernietigd.
De industrieele ontwikkeling van onze
stad zal dus zóó moeten worden geleid, dat
geen afbreuk worde gedaan aan al het
schoone en aantrekkelijke, dat stad en
omgeving bieden.
Ik pleit dus voor de combinatie Haarlem
luxe en industriestad, waarbij ik op
sociaal-economische gronden den nadruk op
het laatste zou willen leggen.
Voor zoover het niet al te ver buiten het
verband van dit opstel valt, zou ik de op
merking willen maken: le. dat Haarlem na
tionaal en internationaal kwalijk genoeg
kan doen, om 't vreemdelingenverkeer tot
zich te trekken en 2e. dat ik voortdurend
met leede oogen zie, dat ei in de streek van
Leiden tot Beverwijk, jaar in jaar uit, zoo
veel schoons verdwijnt.
Wat de belasting-kwestie betreft, wil
het mij toeschijnen, dat deze over enkele
jaren hare actualiteit zal hebben verloren,
't Is m.i. een vraagstuk van beperkten
duur. De gevolgen der oorlogsjaren verdwij
nen en andere ongunstige factoren even
zeer. Indien Haarlem's bestuurders niet
aan grootheidswaanzin gaan lijden - waar
voor weinig gevaar schijnt nu de stad
„grootstad" is geworden, zal de belasting
kwestie over enkele jaren een vraagstuk
zijn als elk ander en niets meer. Bij een
normaal, financieel beheer zullen Haarlems
belastingen eveneens normaal kunnen zijn
vergeleken ook bij andere gemeenten
en zullen zij zeker geen nadeeligen invloed
op Haarlem's toekomst als industrie- en als
luxe-stad behoeven te hebben.
God schenke Haarlem door' alle tijden
heen bekwame en gewetensvolle bestuurde-
ren; daarin ligt tevens een waarborg voor
een zonnige toekomst, welke onze goede
stad en hare bevolking bij dezen van harte
zij toegewenscht.
De heer A, B. Michielsen, voorzitter
van den Raad v. Arbeid in Haarlem, is o.m.
oud-lid van de Tweede Kamer der Staten-
GeneTaal en oud-burgemeester van Halfweg.
Benoemd zijn de lede» der Centrale rijks
commissie voor filmkeuring.
Verschenen is het verslag der Verzeke
ringskamer over 1926,
De toestand van prol.-mag. G. de Langen
Wendels O P„ was gisteren iets verbeterd.
De stranding van het Noorsch stoomschip
nabij Petten-
De dappere bemanning der „Alhena" is
te Rotterdam weder op hartelijke wijze
gehuldigd.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
bepleit in een schrijven aan Ged. Staten
verlaging der provinciale en gemeentelijke
leges op paspoorten-
Verschenen is de Memorie van Antwoord
in zake de Cnra^aosche berooting 1928.
Jan Toorop is van de H, H, Sacramenten
der Stervenden voorzien.
Verschenen k het verslag van het Cen
traal college voor de redasseering betref
fende herziening van ons straistelseL
Óp het Stationsemplacement te Leiden
is een goederentrein op een personentrein
geloopen. Een locomotief en viji wagons
ontspoorden- De hoofdgeleider van den
goederentrein werd licht gewond.
Captain Lancaster is met zijn vliegtuig
je vallen. Hij kreeg een lichte hersenschud
ding.
Het spoorwegongeluk te Zandvoort; eti
onderzoek naar de oorzaken van de ramp
De door de Redactie van de Nieuwe
Haarl. Crt. gestelde vragen zijn de vol
gende:
Meent U, dat Haarlem's toekomst het
best verzekerd wordt met er naar te stre
ven van Haarlem ?en luxe-stad te maken?
Of meent U, dat uitbreiding van de in
dustrie een der middelen moet zijn, die
het gemeentebestuur van Haarlem moet
aanwenden, om één stad bloeiend en finan
cieel krachtig te maken?
Is wellicht een combinatie van heide
denkbeelden (Haarlem-luxe-stad of Haar
lem-industriestad) naar Uwe meening
noodig?
Meent U, dat lage belasting een voor
name factor voor den bloei van Haarlem
zal zijn?
Zijn er behalve genoemde grootere lijnen,
volgens U, nog andere middelen, om Haar
lems aantrekkelijkheid als woonstad en
bloeiend centrum te verhoogen?"
Gistermiddag is door hef Haarlemsche
parket een onderzoek ingesteld naar de
oorzaak van het spoorwegongeluk te Zand
voort
Dit onderzoek geschiedde door den sub
stituut-officier van justitie, mr. A. R. An-
dringa, den rechter-commissaris, mr. dr.
W. F. M. Schutte, den hoofdingenieur bij
de Staatsspoorwegen, Ir. Loman en den
hoofdinspecteur bij de Staatsspoorwegen,
mr. Hagenius. Een onderzoek werd inge
steld en een proef genomen löet het spoor-
wegmaterieel (de wagons), waaruit de trein
bestond. Daarbij is gebleken, dat de lucht-
kleppen der wagons in orde waren.
Een proefneming met de locomotief zelf
kon niet geschieden, omdat deze te veel
vernield was. Een onderzoek, of ook de
luchtkleppen der locomotief goed gewerkt
hebben, kon daarom nog niet ingesteld
worden; dit zal alsnog nader geschieden.
Hedenmidag zouden locomotief en tender
worden weggesleept en naar de Centrale
Werkplaats te Haarlem worden vervoerd.
De begrafenis van mej. Keur zal morgen
middag te 2 uur op de algemeene begraax-
plaats te Zandvoort plaats vinden
Naar aanleiding van het bericht, dat het
spoorwegongeluk te Zandvoort verband zou
kunnen houden met de omstandigheid, dat
de dienstdoende machinist onbekend was
met het type locomotief, heeft het „Hbld.
zich lot de desbetreffende afdeeling der
Ned. Spoorwegen gewend, waar men het
volgende mededeelde:
Met zekerheid valt over de oorzaak nog
niets te zeggen, omdat onderzoek der
machine nog niet mogelijk is geweest. De
justitie heeft dc locomotief in beslag geno
men en lot zoolang zal gewacht moeten
worden. Wat de machinist betreft, deze was
een geroutineerd bestuurder, die jarenlang
dienst heeft gedaan bij de spoorwegen, ter
wijl ook de bewuste locomotief reeds meer
dan zeven jaar gebruikt werd. Zij is afkom
stig van de Ned. Centraal Spoorweg Mij.,
maar sinds de lusie maakte hij regelmatig
dee! uil van het materiaal, dat dagelijks
wor vw ,^Z reminrichting sys
teem Weshnghouse is bij alle locomo-
lieven vrijwel gelijk, zoodat geen enkele
machinist, ook al krijgt hij een machine te
besturen, die hij tot dusver nooit gereden
had, hiermede moeite behoeft te ondervin
den. De mogelijkheid bestaat, dat de be
trokken machinist Zaterdag voor het eerst
een hem onbekende machine heeft bestuurd,
maar zooals gezegd, behoefde dit voor een
doorkneed vakman zeker geen enkel be
zwaar on te leveren.
itiiiiiimii
Barometerstand 9 uur vjn.: 761. Stüstano.
OPGAVE VAN
OPTICIENS FABRIKANTEN
Koningstraat 10 Haarlem,
Lictti op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 4.37.
m.m. te
Hoogste bar. stand 767.7 Zurich
Laagste bar. stand 721.2 Vestmadór
Verwachting:
Matige tot krach tigen, tijdelijk wellicht
stormachtigen Z. tot N, wind, betrokken
met regen, later opklarend, aanvankelijk
zachter, later kouder.
De locomotief en vijf waggons ontspoord.
Een persoon licht gewond.
Hedenmorgen heeft op het stationsempla
cement Leiden een spoorwegongeval plaats
gehad.
Een goederentrein uit de richting Den
Haag kwam even na de aankomst van een
personentrein uit Utrecht te Leiden aan.
De goederentrein reed te ver door en liep
daardoor dwars op de beide achterste wag-
gons, die goederenwagens waren van den
trein van Utrecht in. De locomotief en vijf
waggons van den trein uit Den Haag en de
beide laatste waggons van den trein uit
Utrecht ontspoorden. De materieele schade
is niet zeer groot. De hoofdgeleider van den
goederentrein Den Haag, kreeg eenige niet
ernstige kwetsuren aan 't been.
't Treinverkeer in de richting Utrecht
ondervond hedenmorgen ten gevolge va«
dit ongeval eenige vertraging.
Er wordt een onderzoek naar de oorzaal
ingesteld.
Rangeerder doodgedrukt.
Toen gisteravond de trein die om 18 u. 46
uit Gouda te Schoonhoven aankomt, aldaar
zou arrivedren moest de rangeerder, de 33-
jarige N., den trein binnenloodsen, daar een
signaal niet in orde bleek te zijn. De man
stond op den tender van de machine van
den binnenkomenden trein. Doordat een
wissel klaarblijkelijk niet was overgehaald,
is de trein tegen een stilstaanden trein opge
reden. De machinist van den trein uit
Gouda, waar N. op stond, waarschuwde den
rangeerder nog toen hij gevoelde dat de
trein op verkeer spoor kwam en zeide hem
dat hij er af moest springen, maar het was
reeds te laat. De man werd tusschen twee
treinen doodgedrukt. Het lijk is naar het
politiebureau vervoerd. De man was ge
huwd en vader van twee kinderen. Hii was
pas ongeveer drie weken op de lijn Gouds-
Schoonhoven werkzaam.