In en om Haarlem
1»
Voornaamste Nieuws
VRIJDAG 13 JANUARI 1928
EEN PARTIJBUREAU VOOR DE
R. K. STAATSPARTIJ.
I
BUREAUX: NASSAULAJXN49
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
EEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 16755
AANGIFTE MOET. OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIFR EN TWINTIG UREN NAPET OMGEVAL.
STICHTING VAN HET „D r. SCHAEPMANFONDS".
Katholieken van Nederland!
Uit den Gemeenteraad.
PLECHTIG
DANKLOF
Z.Eerw. Pater DE GREEVE S.J.
Telefoon No. 13866 (drie lijnen)
Postrekening No. 597#,
ABONNEMENTEN: tooi Haarlem ea
Agentschappen: per weck 23 ct.; per
kwartaal f 3.25; per post, per kwartaal
I 3.58 bij vooruitbetaling.
NIEUWE HAARLEM
ADVERTENTIEN 35 ct. p. regel
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN-
TIES. 1—4 regels 60 ct. p. plaatsing;
elke regel meer 15 cl., bij vooruitbet.
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusscben den tekst 60 ct. per regel.
AUe abonné's op dit blad zijn, ingevolge de ei zekeringsvcor waai den f Qflflf) Leven-lange gel.eeli ongeschiktheid tot werken door f yen hij een ongeval met f OCA bij verlies van een hand, f IQC bij velies van een f Gfl bij 'n breuk van f JE ft bij verlies v.
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen vuUU. verlies van beide armen, beide beenen of beide oogen; 1 uU.' doadelijaen aflcopA AuU. een voet of een oog; 1 lev.* duim of wijsvinger; 1 SU*" been of arm; 1 tM." ar.dere vir
een
vinger.
Het Bestuur der R. K. Staatspartij in Ne
derland richt zich tot U. met een gewich
tige en ernstige zaak, welke heden in alle
Katholieke bladen aan het katholieke volk
wordt voorgelegd.
Die gewichtige en ernstige zaak ia: de
oprichting van een Par ijbureau
De R. K. Staatspartij is de grootste po
litieke partij in Nederland. Zij ve-eenigde in
1925 ongeveer 900.000 s'emmen op hare
lijsten, en telde in 1927 blijkens de contri
butie-afdracht 335,605 partijleden, in ruim
1200 afdeelingen georganiseerd.
Deze mooie partij-o-ganisatie fungeerde
tot nu toe op lofwaardige wijze in verkie
zingstijden als verkiezings- en propaganda-
apoataat
Doch de nieuwe tijden stellen aan onze
partü-organisatie nieuwe en hoogere
eischen.
Het algemeen mannen- en vrouwenkies
recht s'elt onze pa-tij voor eene grootschc
taak: de politieke ontwikkeling en scholin*
van het gehéêle Katho'ieke vo'k.
De na moeizamen strijd verkregen poli
tieke eenheid van Nederlands Ka'holieker
eischt intensieve en actieve bewerking va"
het politieke arbeidsveld. Want géén mid
del is voor het behoud dier eenheid doe'-
treffonder dan een goede ge'eide en k-ach-
titf ootnVpirfo partijwerkzaamheid welke
het katholie'-e volk weet te ontwikkelen,
wee' te boeien en te bezielen en betgeen
in d't vo'k leeft, weet tot uiting te brengen
en op harmonische wijze weet te verwezen
lijken.
Mn vraagt van de R. K Staatspartij,
volkomen terecht! dat zij aan deze
eisctien ral vo'doen. Da' zii zal zijn een
hecht bo'werk voo" het katho'ieke volk in
den po':»ie6en striid. waarin a'fon rich vei
lig en "thuis" rtevoeten. DM zij paraat zal
zijn voor he' werk. dat het hare is, en im
mer op haar post. waar de staatkundige be
landen der pa-fij-leden en van geheel het
Katholieke vo'k moeten worden verdedigd
Wanneer m°n ziet. hoe de andere nolitieke
pprtiien hunne organisatie, technisch en
pronagandis'isch. uithouwen en verstevigen
woedt terecht de kwestte van vertrouwen
in. eigen narHi-orgeni.afie gesteld, die zoo
groot en krachtig j. Rn men vraagt: wat
doe' giï? Zit gö stil?
Wanneer men in de toekomst schouwt, en
zich afvraagt: hoe zal het katholieke volk
na ''""'allen Jaren op politiek gebied zich
houden? dringt zich aan ons de
vraag nn* hoe staat onze jeugd tegenover
ons politieke werk?
En dezelfde vraag komt op ten aanzien
Van da deelname der vrouwen aan den
po'itie'<"*n arhe'd
In 1926 heeft de R.-K. Staatspartij zich
gereorganiseerd. Gerezen moeilijkheden ziin
opgelost. Maar daarmede Is die reorganisa
tie nog niet geslaagd. Daarvoor moet aan
die nieuwe vorm°n levende en gezonde
inhoud worden gegeven. Dëarvoor moet
hard gewerkt word°n.
Ziet daar. Katholieken van Nederland in
korte trekken het werk. dat te doen is!
Het is ons werk, het werk van de Katho
lieken van dezen tiid!
Gaan wit dit achteloos voorbij, de hech
te posi'ie der Katholieken oo staatkundig
terrein zou verloren gaan. En de geschie
denis zou ons geslacht wreken, en het noe
men een geslacht van verspelers van een
kostbaar erfgoed
Gii allen wilt. dat dit voor ons Volk en
voor de Katholieke belangen hoogst nood
zakelijke werk worde volbracht!
Maar dit is niet mogelijk. het fs de
innige overtuiging van Uw Partijbestuur,
zonder een Par'ijbureau.
Het Partijbureau, de smidse onzer partij,
waar nimmer rustend de werktuigen wor
den gesmeed, door de partijleiding aange
geven, ter bewerking van het politieke ar
beidsveld.
Het Partübestuur. de motor, die, nimmer
stilstaand, steeds nieuwe kracht ontwikkelt
voor de politieke beweging en groei van
ons Katholieke volk.
Het Partijbureau, de ijverige en nauwge
zette uitvoerder van de Partiibesluiten, de
steun van-allen, die op politiek gebied wil
len medewerken.
Het Partiibureau is onmisbaar!
Wii willen niet stil zitten, wij willen den
arbeid, doch dan vragen wii: maakt ons
dat mogelük. geeft ons een Partiibureau!
Maar dit bureau moet niet op wankele
grondslagen gevestigd worden. Het prestige
onzer Partij duldt niet een korte proefne
ming met een roemloos einde.
Daarom staat dit voorop: de financieele
grondslag moet zeker en veilig gelegd, voor
aleer met het bureau wordt begonnen.
Het partijbestuur doet daartoe een ern
stig beroep op het Katholieke volk van
Nederland, een beroep op steun en mede
werking tot vorming van een stevig fon^s.
dat tot een bedrag van circa 700 000 gulJefi
moet worden gevormd. (Men zie hieronder
een begrooting.)
Schrikt niet van dit bedrag, ais allen
medewerken, en dit staat voorop, ge
heel Katholiek Nederland moe» deze zaak
als hare zaak inzien en begrijpen, zullen
wii slagen.
Dit fonds zal den naam dragen van
HET DR. SCHAEPMAN-FONDS.
eene geheel afzonderlijke stichting, waar
van het Dageliiksch Bestuur der Partij de
verantwoordelijke leiding zal voeren, onder
contróle van een Raad van Bijstand en een
daaruit gevormde Belegg'Bgs-Commissie
van drie personen
In alle Kieskringen zijn Kringcomité s ge
vormd, (men zie bieronder de adressen
dfier comité's). welke, onder leiding van het
Partübestuur als Landelijk comité en van
het Dagelijksch Bestuur als Uitvoerend
Comité, de actie zullen voeren.
De actie is tweeledig: individueel en col
lectief
De eerste geschiedt door persoonlijk be
doek. de tweede door propaganda onder
bet geheele Katholieke volk.
Ieder Kringcomité bepaalt de eigen pro-
paganda-wijze.
Door propaganda-biljetten, door verkoop
Tan bonboekjes, door inteekenlijsten, door
aansporing tot rechtstreeksche inzending
van gelden, enz., enz.
Propagandisten, treedt naar voren! Hier
is werk naar Uw smaak! Helpt ons medle!
Onze actie staat in het teeken van onzen
grooten Dr. Schaepman, wien wij in 1928
onze eerbiedige hulde willen brengen bi
de herdenking van zijn verscheiden vóór
25 jaar.
Die hulde zullen wij brengen in den vorm
van de stichting van het Dr. Schaepman-
fonds. Hij is de grondlegger, de stichter
onzer Partij. Wij zullen geheel in zijn gees'
handelen door de verwezenlijking van dit
grootsche plan!
En nu: vooruit!
Allen, die eenig belang stellen in ons
politiek leven, helpt mede, door woord en
daad
Allen, die iets voelen voor de goede Ka
tholieke zaak, beseft, welke groote belan
gen op het spel staan bij een gezonde en
krachtige ontwikkeling onzer Katholieke
partij-organisatie.
Medewerking, medewerking, en nog eens
medewerking! Dat vragen wijl
Gods zegen zal op dit plan rusten.
Het politieke werk is geen persoonlijke
liefhebberij van enkelen.
Het politieke werk is niet te vereenzel
vigen met kleine personen-politiek uit ver
kiezingstijden. Dat is de kleine mensche-
lijke kant. helaas niet altijd te vermijden.
Het politieke werk, waarvoor wij thans
belangs'elling en steun van Katholiek Ne
derland vragen, is de bevestiging en ver
steviging van de staatkundige positie van
het Katholieke volk in ons Vaderland.
Het Nederlandsche volk in ziin geheel
te bezielen met den geest van onderlinge
broederschap, van vrede in Christus' Rijk,
het met dien geest bezield de staatkun
dige dingen te leeren zien en beoordeel en
dat is hét politieke werk van ons Ka
tholieken, bezien sub specie aete-nitat's":
tot Gods eer en het Heil der ziel-nl Aan
dit werk zal God Zijp zegen niet onthouden!
Namens het Bestuur der R.K. Staatspartij.
Het Dagelijksch Bestuur,
Ruys de Beerenbrouck. Voorzitter.
M. van Hout. Onder-Voorzitter.
J. N. J. E. Heerkens Tbijssen, penningm
A. C. de Brnijn.
Frans Teulings, Secretaris.
H. A. M. T. Kolfschoten, Adj.-Secr.
Januari 1928.
Toelichting op de plannen voor een Partlj-
bureau der R. K. Staatspartij.
Rebooting: O
Een voorlooplge en bescheiden begroo
ting ontworpen voor een Partijbureau, in
eerste instantie bedoe'd als een stevig op
gebouwd en goed functionneerend secreta
riaat luidt als vo'gt:
1 Huur en onderhoud gebouwen 2500.
2. Verwarming en verlichting 500.
3. Afschrijv. installatie kantoren 7.50.
4 Kantoorkosten 1500.
5. Telefoon en telegrammen 500.—
6. Porti m 1000.
7 Reiskosten 1500.
8. Abonn. en tijdschriften 500.
9. Lidmaatschappen 250.
10. Bib'iothetk 500.
11. Propaganda en diversen 2500.
12. Personeel 13000.
7. Als zéér krachtig propagandamiddel
heeft het Comité van Actie de medewer
king verzocht van de R.K, Pers, welke
spontaan is toegezegd.
8. Naast de algemeene collectieve pro-
oaganda door de partijorganisatie, wordt
gevoerd een individueele propaganda door
oersoonlijke bezoeken van het Uitvoerend
Comité in overleg met de Kring-Comité's.
Stichting „Hét Dr. Schaepmanfonds."
1. De Stichting heeft ten doel de door
haar ontvangen gelden op soliede wüze te
beleggen en uit de revenuen een Bureau
ten behoeve van de R.K. Staatspartij in
stand te houden, zoo mogelijk gehuisvest in
een „Dr. Schaepman-huis".
2. Het bestuur der Stichting wordt ge
vormd door het Dagelijksch Bes'.uur der R.
K. Staatspartij, bijgestaan door a. een Raad
van Bijstand en b. een Beleggings-Commis-
sie.
3. De Raad van Bijstand bestaat uit het
Partijbestuur en een onbeperkt aantal le.
den, te benoemen door het Partijbestuur.
4. Uit dien Raad van Bijstand worden
drie personen door het Partijbestuur aan
gewezen, die dc Beleggings-Commissie vor-
vormen. Zij dient het Stichtingsbestuur ,an
raad ter zake van de belegging der fonds
gelden, en brengt «aarlijks verslag uit over
haar bevindingen aan den Raad v. Bijstand.
Het ligt in de bedoeling, bij welslagen
van dezen opzet, ter gelegenheid van het
25-jarig Herdenkingsfeest van het overlijden
van Dr. Schaeprrao in 1928, een grootschen
nationalen Huldigingsdag voor den grondleg
ger der R.-K. Staatspartij te organiseeren.
Het Kringcomité in den Rijkskieskring
Haarlem is samengesteld als volgt:
Mr. J. Heerkens Thijssen, Plein 13,
Haarlem, voorzitter.
Totaal 25000—
Als ideaal moet worden gestreefd niet
enkel naat een uitgebouwd Partijsecreta
riaat doch (behalve en naast dit Partij
bureau in engeren zin) naar een goed toege
rust wetenschappelijk Partij-instituut a|s
kracht-centrale voor Partijleiding, Partij
leden en Kamerfracties.
Zóó opgezet is er een fonds van 1.000.000
In engeren zin genomen bij soliede kapi
taalbelegging zal 6 A 700.000 gulden noodig
zijn.
Opgemerkt zij nofi. ^a' "c kosten voor
vergaderingen van Partijraad, Partijbestuur
Commissiewerk e d. zooals tot nu toe uit de
de gewone contributies (circa 10.000.
per jaar) worden bestreden. De boven
staande begrooting betreft dus alléén het
zuivere Partijbureauwerk.
PROPAGANDA-OPZET.
1. Het Partijbestuur is als zoodanig het
landelijk Comité
2. Het Dagelijksch Bestuur is het centraal
uitvoerend Comité.
3. Uit het Centraal uitvoerend Comité is
gevormd een Comité van Actie, bestaande
Ui Jhr Mr. RUYS DE BEERENBROUCK,
voorzitter.
Mr FRANS TEULINGS gedelegeerd lid.
Mr. H. KOLFSCHOTEN, secretaris-
penningmeester.
Bij dezen laatste (Frankenslag 8, Uen
Haag, Postrekening 132750 Telef. 53095),
is het bureau van de geheele actie 8
tigd.
4. In iedere kieskringorganisatie is ge
vormd een Kring-Coirité met een Kxing-
secretaris-penningmeester
Ieder Kringcomité voert de propaganda
naar eigen inzicht. De Kringbesturen zijn
in de gelegenheid gesteld hunne gedachten
daaromtrent te geven en deze zijn in een
leiddraad verwerkt, door het Comité
van Actie aan de verschillende Kringco-
mité's medegedeeld.
5. Door het Comité van Actie wordt gra
tis propaganda-materiaal ter beschikking
gesteld voor de plaatselijke Kiesvereni
gingen en propagandaclubs. (Circulares
met inteekenstrook. Bonboekjes, Inteeken
lijsten, Leiddraad voor de propagandisten).
Alles te bestellen via de Kringsecretarissen.
6. Voorts wordt binnenkort uitgegeven
een Schaepman-draagpenning en za' nev?r"
derd worden het houden van vergaderin
gen gewijd aan de nagedachtenis van Dr
Schaeoman en diens beteekenis voor e
R.K. Staatspartij. Op deze wijze is de actie
tevens ook onmiddellijk politiek nuttig voor
de partijleden, die de vergaderingen bij
wonen.
Het Comité van Actie is doende een
sprekerslijst aan te leggen van personen,
die bereid zijn over deze actie bet woord
te voeren in de Kiesvereenigingen.
J, J. B inkman, Anegang 19, Haarlem,
(voorl.), secr.-penningm., Postr. 135737.
Mr. P. J. Reijmcr, Hilversum; R. C. H. van
Cranenburgh, Haar'em; A. J. Loerakker,
Haa-lem; J. W. A. Beijnes, Haarlem; J. Ph.
H. Castricum, Haar'em; J. A. A. Straman,
Ouder-Ams'el; J. J. Klarenbeek. Plaricum;
J. P. Nijssen, Ve'sen; J. A. Overmeer,
Nieuw-Vennep; P. J. M. v. Te'ering, Haa"-
lera; Mr. Th. Westerwoudt, Bloemendaal.
Het Kringcomité in den Kijkskiestring
Helder is samengesteld als volgt:
Dagelijksch Bestuur:
Mr. A. J. M. Leesberg. Alkmaar, voorz.
G. Barnhoorn, A'sendelft. secr.-penning-
meester, Post-, 135839.
Pastoor J. G. v. d. Loos, Uitgeest; Pastoor
Th. J. van Noord, Nocd-Scharwoude; Mr.
H. A. J M. Kusters, Alkmaar.
Het Comité.
Pastoor H N. P. J. Be-khout-Cocksdorp;
Commi-ndeur, Spanbroek: van d"n Heu
vel, Akersloot; Janssen®. Egmond-bforen:
C. Kramer, Zuid-Scbarwouden-, Th. Kop
schoten, Edam: S. J. J. Luvckx. Hoorn' S.
I.uvckx-de Rüo; Pastco- Ch. F. J. M. de
Meu'der. Deer Fn<fcwa-rd: Meijer, Ou-1"
Niedorn; Fr. Middelhoff. Purrnerend: S. M.
M'ddelho'f, Foo-'k-rspel; H. C. M. Nünei'
Helder' Th. H. Ove-tonm, Scbsrfen; N. J. M.
"aat, Ver"erfhon': G. P. Reumer Zaan
dam' C. Rood. Bnvnk'rspel: Frhründp'-
^rooteb-nek; Dr. Sc^e-en, Lut'ebroek; T„
"neet Alhmaar: J, ValkerinA T «twpinn' G.
H. Ver'-ade, Alkmaar; G. de Wo'f, Pur
rnerend.
Het Kringcomité in den Rijkskieskring
Leiden is samengesteld als volgt:
J. P. Gouverneur, Srssenheim, voorzit'er.
A. C. van Berk el, Karnemelksloot 58,
Gouda, secr.-penningm., Postr. no. 135792.
Th. A. Hondük, Laad Boskooo. Boskoop.
De politiek druipt dezen keer van alle
kanten uit het begrootingsdebat. Daarom
moeten wij over de discussies betreffende de
verkiezingen, de wethoudersbenoemingen en
de verhoudingen in het college van B. en
W. nog iets zeggen. Met dit laatste punt
begon mr. Sl'ngenberg gisterenmiddag z;jn
groote rede. Heel handig wist hij zijn be
toog zóó in te kleeden, dat de sociaal-de.
mocraten voor dit dilemma kwatren. te
staan: óf wel hun wethouder opgeven, óf
wel verklaren, dat zij de verantwoordeli-h-
heid voor het financieele beleid mede aan
vaarden, Het was een knap stukje rede
naarskunst, gelijk trouwens heel de rede
van den wethouder van financiën tot een
van de beste behoorde, welke de laatste
jaren in den Raad zijn uitgesproken. De
heer Reinalda heeft niet nagelaten d' n
handschoen op te nemen. In een eveneens
verdienstelijke rede wij willen dit niet
verzwijgen, ook al zijn we het met het
grootste deel niet eens ze'tc deze wet
houder uiteen, hoe hij zich het bestuurs
beleid van Haarlem voorstelt, waarop we
aanstonds nader terugkomen; om dan te
besluiten, dat voor de sociaal-democraten
het antwoord op de vraag, of zij zitting
zullen nemen in een college van dagelijksch
bestuur slechts hiervan afhangt, of de be
treffende functionaris in het belang der ar
beidersklasse meer kan doen in het dage
lijksch bestuur of in den Raad eener ge
meente. De heer Reinalda liet het echter
ditmaal niet bij deze vage verklaring, maar
voegde er aan toe: of hier in Haar'em de
sociaal-democratische wethouder de ver"
antwoordelijkheid van zijn functie nog lan"
ger zal kunnen dragen, zal afhangen van
de behandeling van deze begiooting. Hier
werd dus zeer positief stelling genomen.
De verklaring wekte eenige sensatie, te
meer, omdat de wethouder er verder niets
aan toevoegde maar zijn rede plotseling el-
brak, waardoor hij het effect van zijn de
claratie ongetwijfeld versterkte.
Hierdoor heeft deze begrootingsdiscussie
een ongewone beteekenis gekregen; en al
is men afgaande op vroegere ervaring6"
geneigd te meenen, dat het wel los za'
loopen en er wel iets op gevonden zal we
den, de afwikkeling van dit door den beer
Reinalda gestelde probleem is niettemin in'
teressant.
Op de langdurige discussies, welke a0^
over de samenstelling van het college van
B. en W. gehouden zijn. zullen we nu maar
niet verder meer ingaan Al was het woor
denspel van den heer Reinalda heel ver
makelijk, vast is blijven staan, dat de S. D.
A. P. met haar onmogelijken eisoh van twee
wethouders op nog geen derde van 't aan'aj
zetels in den Raad, een heel gevaarlijk spe'
heeft gesieeld en dat het figuur der ove
rige partijen met uitzondering van den f
Bond, heel wat degelijker, karaktervoller
en politiek juister is geweest. Dat heel'
o^k de heer Gerritsz in repliek niet weg
kunnen praten.
Nu wij het toch over de politiek" heb
ben, doen wij goed in dit verband gewag
te maken van een indrukwekkende impr0'
visatie welke mr. Heerkens Thijssen dade
lijk na de rede van den heer Reinalda
hield. De soc.-dem. wethouder had ge
sproken van de Katholieke arbeiders, die
door drogredenen hunner partijgenoo'e"
worden afgehouden van de plaats, waar
eigenlijk thu's behooren: de S. D. A. F'
De katholieke wethouder nam het dade-
lijk v0?r Roomscbe Staatspartij "P
schilderde eerst in het algemeen de opva^"
ting der Katholieken over den Staat en den
plicht van den staatsburger, welke word
bepaald door het gevoel van afhankelijk-
he d, hetwelk wij allen tegenover den
Schepper hebben; stelde h'ertegenover, boe
klein de onderlinge geschillen worden, wan
neer men het over zulk een groot begin
sel eens is er. hoe speciaal in Nederls""
de R.K. Staatsoartij een voorbeeld is da'
de bewondering van heel ?et buitenland
trekt. Dat zulk een par'ij u t b e g i n*
s e 1 baar kinderen vast houdt, behref'
'och waarlijk geen verwondering. Wij we
ten immers maar al te goed. dat, wie de
partij verlaat en naar hei socialisme over
loopt, ook zijn godsdi"nst, zijn hoogste
goed, verliest. Aan deze beschouw ng
knoopte de wethouder nog een pract'sche
waarschuwing aan het adres van de S. D.
A. P. in Haarlem vast. H»m was ter oore
gekomen, dat armbezoekers hun positie.
misbruikten voor socialistische propagan
da, door te zeggen: Kom bij ons, dan krijg
je meer! De wethouder waarschuwde krach
tig tegen deze onduldbare handelwijze; van
niemand, van welke parlij hij ook is, zal zoo
iets wórden getolereerd. De heer Gerritsz
liet bij de replieken een krachtig protest
tegen deze waarschuwing van weihouder
Thijssen hooren en eischte, dat voluit na
men zouden worden genoemd. Het ging z.i.
niet aan een groote partij zoo maar zon
der meer met zulk een ernstige beschuldi
ging in het openbaar te beladen.
Tenslotte uit het politieke debat nog een
paar opmerkingen van mr. Bruch. Dezen
wethouder had men zoo goed als buiten
de algemeene critiek gehouden. Alleen was
zijn naam nu en dan genoemd in verband
met de samenstelling van het college van
B. en W. waarbij hij dan als „democraat"
werd aangemerkt. Mr. Bruch greep deze
gelegenheid aan om een interessante uit
eenzetting over politieke en sociale demo
cratie te geven. Belangwekkend was daarbij
wat de heer Bruch zei over de gemaakte
opmerkirgen, dat de heer Wolzak in zijn
Partij de conservatief was tegenover hem,
mr. Bruch, den democraat. De verschillen
bepalen zich altijd tot kleinigheden; n.aar
zou het niet eens kunnen gebeuren zei
mr. Bruch dat in de toekomst de „con
servatief", die tegen verschillende over
heidsmaatregelen is omdat zij het indivi
du te veel leeren aanleunen tegen een an
der, op den duur meer democraat zal blij
ken dan wie men thans als zoodanig gelieft
'e betitelen? In ieder geval moeten we met
dat woord „democratisch" uiterst voorzich-
li8 zijn.
Het groote moment van den dag van gis
'eren was inmiddels de rede van mr. Slin-
Senberg, die negen kwartier gesproken
heeft, zonder de aandacht te verliezen;
een rede, die des te meer effect had door
de verklaringen van weihouder Reinalda
onmiddellijk daarna, verklaringen, die er
rechtdraads tegen in gingen.
Mr. Slingenberg dan heeft bewezen, dat
financieele positie van Haarlem gezond
is. Wie over een krappe begrooting pra
ten vergeten ten eerste, dat wij het vo-
r'8 jaar de opcenten op het personeel ver-
laagd hebben, wat dit jaar 300.000 min
der in kas geeft; ten tweede, dat 1928 met
een twee ton lager saldo opent dan 1927,
dat is dus samen een versch:I van een
kalf millioen bij 1927, Vervolgens mag wor
den gezegd, dat de annexa'ie niet op fi-
Pancieele gronden is gevraagd, maar voor
uitb'eiding van grondgebied. Wanneer dus
in de eerste overgangsjaren Groot-Haar-
lem er minder gunstig zou voorslaan dan
Klein-Haarlem, zou dit begrijpeliik zijn.
Men houde b.v. rekening met de nadeelige
saldi van Spaarndam en Schoten, die te
zanien vijf ton kunnen bedragen, af te
schrijven, naar wordt voorgesteld, in tien
iaar. Gedeputeerde Staten vinden dit goed.
Dan zijn er voorts de schadevergoedingen,
uit te keeren aan de gemeenten, waa- van
stukken zijn geannexeerd. Mr. Slingenberg
Saf interessante cijfers over de schadebe-
'ekening van Heemstede, d'e waarlijk wel
wat „aan den hoogen kant" isl Niettemin
zijn op de begrooting 1928 voor de scha
devergoedingen de maximum bedragen uit-
ëetrokken. Ziedaar, waarom de beg'oo'ing
"krap" is. Van den anderen kant zit er rok
veel muziek in. Uit de laatste mededeeling
volgt al reeds, dat de voo- de schadever
goeding uitgetrokken bedragen veel te
hoog zijn. Ook de belastingen zullen mee
vallen; met een zeer aannemelijke bereke
ning schatte de wethouder de opbrengst
van de eigen gemeenteliike belasting op
negen ton Men voelt echter, dat de an
nexatie alles op losse schroeven heeft ge
zet; bij de begrooting is geen houvast
aan vroegere cijfers. Het zou daarom on-
verantwoo-delijk zijn om van de inkomsten
°ok maar iets af te nemen. Veilig kan men
voorsnellen, dat het belastingnerrentage
°P l'A pet. zal kunnen gehandhaafd wor
den, wat in de gegeven omstandHhed-n
fopening der begroot'ng met een half mil
lioen minder dan verleden jaar enz.) fei-
telük een belasHndverlaging zal beteeke-
nen. En wanneer dit eenmaal vast staat,
kan worden nagegaan in hoeverre de ta
rieven verlaagd kunnen wo-den. Hiervoor
is trouwens geen haast. Haarlem maakt te
genover andere gemeenten een heel goed
figuur- Voor gas wordt b,v, 8.72 cent be-
Op ZONDAG 15 JANUARI 192:,
('s avonds 7 uur) in de Kerk van de
H. Jozef (Jansstraat).
FEESTREDENAAR
Ter herdenking van het 10-j'arig
bestaan der afd. Haarlem van de
R. K. Rcclasseeringsvereeniging.
HET BESTUUR.
taald tegenover 7 cent voor den oorlog
Men heeft dus waa.lijk niet te klagen. In
Rotterdam, met een socialistischen wethou
der voor financiën, staken de verbruikers
van stroom (winkeliers) omdat de gemeen
te zooveel uit het Electriciteitsbedrijl neemt
En wat de belastingen be .reft, voor een
gezin van drie kinderen betaalt men bij een
inkomen van
in Haarlem in Amsterdam
2000 28.50 42.-
3000 74.— 102.—
4000 124.— 163.—
terwijl men in Amsterdam de opcenten op
het personeel van minimum 50 op 90 heeft
gebracht. Men kan dus niet zeggen, dat in
Haarlem de kleine man het slechter heeft
dan in Amsterdam! Onder het beheer van
wethouder Wibaut zijn voorts de u'tkee-
ringen uit het Electr. Bedrijf van 3 mil
lioen in 1922 op 6 millioen in 1927 gebracht.
Alles bijeen kon de wethouder den li-
nancieelen toestand van Haarlem, zeker
voor de toekomst, dan ook niet anders dan
gunstig noemen. De crisisleeningen zijn wel
dra afgelost; de belastingen beloven een
hooger opbrengst dan de ramirg; er is nog
in uitzicht hulp van het Rijk. Dus s'.aan wij
voor een goede toekomst, mits wij vooral
in den overgangstijd een voorzichtige po
litiek voeren.
De rede van den Wethouder werd wat
zelden voorkomt met krachtig applaus
begroet.
Wethouder Reinalda nu staat lijnrecht te-
geno^fer deze voorzichtige polidek, een po
litiek, welke hij minachtend noemt het kij
ken naar de 1/^ pet Wethouder Reinalda
noemt de annexatie van Haarlem volgens 't
kleine plan een ongelukkige oplossing. Dat
zijn we met hem eens. Hij wil nu reeds op
het standpunt gaan staan, dat Haarlem alle
omliggende gemeenten moet annexeeren
Zonder de groote inkomens kan Haarlem
n.m. zijn sociale plichten niet vervollen. In-
tusschen, die groote annexatie is er nog
niet en tyje nuchter tegenover deze zaken
staat, weet wel, dat er nog we] een kwart
eeuw voorbij kan gaan, eer we zóóver zijn.
Als er inmiddels niet een geheel apdere
methode van samenwerking van gemeenten
voor in de plaa's komt! Toch doet de heer
Re'nalda, alsof dat, wat men wenscht, het.
zelfde is, als dat, wat men heeft. Hij wil
geen begrooting opmaken op basis van de
billijkheidshalve te verwachten inkomsten,
maar eerst opzetten wat de kosten zijn
van alles wat wenschelijk is en dan optel
len, hoeveel belasting er moet worden op
gebracht, natuurlijk met een enkel nrogres-
sieve heffing. En wanneer de heer Reinalda
aan het optellen gaat, dan sta men vast! Er
moeten millioenen worden u:tgetrokken
voor havenplannen, want met den grond
aankoop komen we 25 jaar te laat. Dan zul-
De gemeenteraad van Zandvoort heelt
gisteren besloten, dat geen Lunapark m de
gemeente gehouden zal worden.
De directeur dér Rotterdamsche Deposi
to- en Effectenbank is gearresteerd a!s ver
dacht van verduistering van effecten en
geiden-
Te Oegstgeest is een steiger ingestort;
twee werklieden werden ernstig gewond.
Te 's-Gravenhage zijn gearresteerd mr.
M, K. en mr. L -P. D., commissarissen der
gefailleerde maatschappij voor scheepsver-
band te Amsterdam, verdacht van verduis
tering van pandbrieven tot een vermoede
lijk bedrag van 4 a 500.000.
Voortgezet is voor de Hcagsche recht
bank de geruchtmakende zaak van de in
braak aan de Houtrustlaan te 's-Graven-
fcage, gevolgd door den moordaanslag op
irspecteur Paul; het O. M, persisteerde bij
zijn eiscb.
De Fransche communistische Kamerleden
Cachin en VaillantCouturier gearresteerd.
Briand heeft het antwoord van Kellogg,
inzake het anti-oorlogsverdrag, ontvangen.
Te Brussel wordt door nationalistische
jongelieden een sovjet-tentoonstelling ver-
weesü.
Ontploffing fn een Japansche ruurwerk-
labriek; 17 dooden.
len we veel uitgaven moeten doen om de
industrie te lokken; bouwplannen zullen
moeten worden gemaakt en voor millioenen
gronden moeten aangekocht om de volks
huisvesting te bevorderen; de openbare ge
bouwen zijn ten eenenmale onvoldoende;
honderdduizenden zijn. noodig voor scholen
bouw. Dat alles ontbreekt op deze begroo-
ting. Er wordt alleen maar gekeken naar
wat gedaan kan worden, zonder dat bet
percentage lA behoeft te stijgen. Wethou
der Reinalda, die dus leeft naar het begin
sel: „Geld spielt keine Rolle", ziet voorbij,
dat lage belastingen ook goede sociale po
litiek kunnen beteekenen, dat zij het leven
vlot kunnen maken, dat zij werkgelegenheid
kunnen scheppen en de algemeene welvaart
kunnen doen toenemen; dat zij vooral voor
Haarlem bitter noodig zijn, zoolang bet
„groote plan" van den heer Reinalda nog
geen werkelijkheid is geworden. Zoolang we
dus nog Groot-Haarlem omringd door
Heemstede en Bloemendaal hebben, lijkt de
reëele en voorzichtige politiek van de
meerderheid van het college van B. en W.
en van den Raad nog de meest aanbevelens
waardige. Die van den heer Reinalda lijkt
meer op: het betere is de vijand van het
goede.
In de avondzitting zijn de replieken tot
in den nacht voortgezet, zonder ook maar
iets nieuws op te leveren. Gaat men op de
ze wijze voort, dan zal 't mogelijk zijn dat
de perstribune in April den Raad 'n mandje
gele tulpen uit den kouden grond aanbiedt,
bij zijn honderste zitting, gele tulpen, om
den aard van onze waarachige gevoelens te
symboliseeren.
Een dezer dagen opende H. van Tol, uit
Volendam, aan de Ursu'as'raat no. 1, nabij
de Nassaulaan, een zaak in levende visch,
conserven en aanverwante artikelen. De
verbouwing van dit perceel is geschied door
B. A. Hoenderdos, het timmerwerk door J.
P. van Kipshagen. In korten tijd is het oude
perceel omgebouwd tot 'o modernen visch-
winkel. De winkel Is van binnen geheel wit
betegeld en levert een frisschen en prettt-
gen aanblik op en voldoet aan alle eischen
van hygiëne. Een groot aquarium voor le
vende paling is in den winkel aangebracht,
waaruit men rijkelijk keus kan doen. Dit ia
eveneens geheel van witte tegels vervaar-
digd. Met recht is hier de benaming „Eer
ste Volzndammer Vischhandel" ontleend
aan het karakteristieke visschersdorp aan
de Zuiderzee,
H. Tol is een rasechte Volsndammer.. Met
het oog op de toekomstige drooglegging
der Zuiderzee, waardoor wellicht broode
loosheid ontstaat voor de visschersbevol-
king van Volendam, heeft H. Tol zijn dorp
verlaten, om in Haarlem dezen vischhandel
te openen.
