Buitenlandsch Nieuws.
feuilleton.
RADIO-OMROEP.
DE GESTOLEN
GOUDMIJN
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT.
Derde Blad Maandag 16 Januari 1928
s»
Hei anti-oorlogsverdrag.
Aardschokken in België.
Het Pan-Amerikaansche
Congres.
GEM. BUIT. BERICHTEN.
KUNST EN KENNIS.
BOEKBEOORDEELING.
Het antwoord van Kellog.
Omtrent den gepubliceerden tekst van
het Amerikaansche antwoord inzake het
antLoorlogverdrag, wordt gezegd, dat de
beide regeeringen nog ver van elkaar staan,
Ten aanzien van de procedure wilde
Frankrijk beginnen den tekst op te stellen
en te teekenen, waarbij dan later andere
landen zich zouden kunnen aansluiten.
Washington echter wilde hiervan niet weten,
omdat aldus beide landen gebonden zbuden
blijven, ook wanneer anderen niet mee
doen, en prefereert daarom net terstond
openen van de algemeene discussie en
later gelijktijdige onderteekening.
Wat den inhoud betreft, blijft men te Parijs
vasthouden aan de formule van den aan
valsoorlog en spreekt de hoop uit, dat
Kellogg de noodzakelijkheid van de beper_
king ook zal inzien. Het lijkt weinig waar
schijnlijk, schrijft niet zonder ironie de
„Petit Parisien", dat de Ver. Staten zich
zouden willen binden door teksten, die
hun zelf alle krachtsgebruik zouden ont
zeggen, niet alleen in gevallen als die, welke
hun recente interventies in Mexico en
Nicaragua hebben gemotiveerd, maar zelfs
in geval van schending van de Monroe-leer,
die hun zoo ter harte gaat. Men verdedigt
daarom de formule-Briand, beantwoorden
de aan die, welke is aanvaard door de 47
naties, te Genève vertegenwoordigd.
Duitsche politici te Parijs.
Sedert eenige dagen vertoeven twee be
kende Duitsche politici te Parijs: de heer
Koch-Weser, voorzitter der Democratische
Partij, en oud-kanse.lier Wirth. Beiden zijn
reeds door Poincaré en Briand ontvangen.
In het onderhoud, dat Poincaré met Koch
heeft gehad, heeft de Fransche minister
president verklaard, groote belangstelling
te hebben voor de economische entente tus-
schen Europeesche landen. Hij uitte zijn
sympathie voor het tweede pan-Europeesche
congres, dat in November van dit jaar te
Parijs zal worden gehouden.
Fransche leeningen in de V. S.
PARIJS, 15 Jan. (V- DJ Naar de „Infor
mation" meldt, heeft de regeering der Ver-
eenigde Staten het verbod voor het uitge
ven van Fransche industrieele leeningen in
Amerika opgeheven.
Dit verbod gold voor alle industrieele
leeningen van landen, die hun oorlogsschul
den met de Vereenigde Staten nog niet ge
regeld hadden.
Moord en zelfmoord van een raads
heer bij het gerechtshof.
MÜNCHEN, 14 Jan. (V. D.) De raadsheer
bij het gerechtshof te Mündhen, Otto Kru-
mer, loste hedenochtend zonder eenige re
den een schot op zijn te bed liggende zoon,
een vierde jaarsstudent. Hierna pleegde hij
zelfmoord door zich meerdere kogels door
de slaap te jagen .De zoon werd in zwaar
gewonden toestand in het ziekenhuis ge
bracht. Men vreest voor zijn leven.
Dr. Marx 65 jaar.
Rijkskanselier dr. Marx werd gisteren
65 jaar.
Gisteren reeds heeft rijkspresident von
Hindenburg hem persoonlijk op de rijks
kanselarij gelukgewenscht.
Het observatorium, te Ukkel, heeft Zater.
dagnacht 0 u. 17 min. 54 sec. een aardschok
waargenomen. Deze schok werd met name
gevoeld in het Oosten van de provincie
Luik, in het dal van de Vesder en in het
Noorden van de provincie Luxemburg, in
Condroz en Famenne en in de streek van
Houyet en Grupont. Er werd een tweede
schok gevoeld tusschen 3 en 4 uur 's mor
gens. Het verschijnsel werd eveneens waar
genomen in de omstreken van Brussel, te
Schaerbeek, Hal en Genval. Er wordt geen
melding gemaakt van groot schade en tot
dusver zijn er geen slachtoffers.
Ook te Aken is een korte, maar vrij
hevige aardschok gevoeld.
De a.s. Poolsche verkiezingen.
De primas van Polen, kardinaal Hlond,
die op het cogenblik in Rome verblijf houdt,
heeft aan het algemeen secretariaat in
Posen een telegram gezonden, waarin aan
alle geestelijken van PosenGnesen een
candidatuur voor de Sejm en den Senaat
verboden wordt
Oorspronkelijk gold dit verbod slechts
voor den Duitschen domheer Hinke.
De Koning van Afghanistan te Rome.
BERLIJN, 15 Jan. (V. D.) Naar gemeld
.vordt heeft de Koning van Afghanistan den
Paus twee groote luchters met gouden or-
namen ten en zijn portret reet onderschriit
aangeboden.
Voor zijn vertrek stelde hij duizend pond
ter beschikking van de armen van Rome.
Communisten-actie te Kowno.
De politie te Kowno is een wijdvertakte
organisatie van communisten op het spoor
gekomen.
Negentien personen werden gearresteerd,
waaronder hooggeplaatste ambtenaren van
ondernemingen.
De leiders der organisatie, w.o. de boek
houder der Joodsche Centrale Bank, kun-
den eveneens worden gearresteerd.
De verbanning van Trotzky en zijn
aanhang.
De „Volkswille", het rijksorgaan der
Duitsche links-communisten, publiceert een
direct bericht uit Moskou, dat vermeldt,
dat het bevel tot verbanning van de Rus
sische oppositie-leiders voor de geheele
oppositie is uitgevaardigd en door de
staatspolitie met geweld ten uitvoer is ge
bracht.
Terwijl Zinowjew en zijn aanhangers naar
hun verbanningsplaatsen mochten reizen,
werden alle anderen onder politie-begelei-
ding met geweld weggevoerd.
Het bericht dat Trotzky zou hebben ge
weigerd om het bevel op te volgen, wordt
door het blad bevestigd.
Ernstig spoorwegongeluk. Een snel
trein loopt op een rangeerende lo
comotief.
Uit Weenen wordt aan de „Voss. Ztg."
gemeld, dat de sneltrein TriestAgram na
bij Wiener-Neustadt in volle vaart op een
rangeerende locomotief is geloopen.
De beide locomotieven werden geheel
vernield en de meeste wagens van den
sneltrein beschadigd. Vijf personen werden
levensgevaarlijk en zes andere licht ge
wond.
Bijzonderheden over den aanslag te
Skoplje.
Er worden nadere bijzonderheden uit
Skoplje gemeld over den aanslag op den
raadsheer Prelitsj.
De daderes, Mara Boelew, joeg zich, op
het oogenblik, dat men haar gevangen
wilde nemen, een revolverkogel in de hart-
streek. Zij werd naar het ziekenhuis ge
bracht en daar aan een verhoor onderwor
pen, waarbij zij verklaarde, dat zij van het
pro-Macedonische comité het bevel had
kregen om naar Skoplje te gaan om daar
personen te vermoorden, wier namen haar
later zouden worden medegedeeld
Uit het onderzoek bleek, dat mevrouw
Boelew gehuwd was met een officier in ac
tieven dienst van het Bulgaarsche leger.
De bladen wijzen er op. dat de vermoor
de een ambtenaar was met schitterende
vooruitzichten. Zeer belangrijke onderzoe
kingen waren hem bij het jongste spion-
nage-proces te Skoplje toevertrouwd.
Mara Boelew heeft in de gevangenis
zelfmoord gepleegd.
Prelitsj zelf zou aan zijn wonden zijn
overleden.
De wapen-smokkelarij.
Het besluit van de Hongaarsche regee
ring. om aan de Oostenrijksche regeering
te verzoeken een gemengde commissie van
onderzoek naar Szent-Gotthardt te zenden,
wordt in politieke kringen te Boedapest
besproken.
Als zich niemand als de eigenaar van de
wapenzending, die voorloopig slechts is aan
gehouden, maar nog niet in beslag is ge
nomen, mocht aanmelden, dan zal de Hon
gaarsche regeering de zending in beslag
nemen en vernietigen. Ingeval zich echter
de rechtmatige eigenaar aanmeldt en ach
teraf om het verleenen van een doorvoer-
vergunning zou vragen, dan zal de regee
ring zulks in overweging nemen.
Er is niets tegen, dat de Hongaarsche
regeering deze vergunning achteraf nog zou
verleenen.
De gemengde commissi^ zal haar onder
zoek op 17 Januari aanvangen.
De Amerikaansche vlootbouw.
Een aanvullende begrooting.
De Amerikaansche onder-staatssecretaris
van Marine heeft medegedeeld, dat dit
jaar aan het congres zal worden gevraagd
een aanvullende begrooting van 725 millioen
dolar goed te keuren, daar deze noodig is
om een begin te maken met de uitvoering
van het vootprogram betreffende den bouw
van nieuwe kruisers en hulpvaartuigen.
Het Mijn-ongeluk.
Allen gered.
Uit Bogota wordt gemeld: Alle mijnwer
kers, die in de mijn in de buurt van Cali
Dinsdag van de buitenwereld werden af
gesloten, zijn gered.
Nadere bijzonderheden omtrent deze red
ding ontbreken.
Typhus-epidemie in Marokko.
Volgens een telegram uit Agadir worden
drastische maatregelen genomen om de
typhus-epidemie te bestrijden, die thans in
Marokko heerscht. Taroedant is besmet
verklaard en de post mag eerst na een spe
ciale behandeling de stad verlaten. In Mar-
rakesj en Agadir, waar zich ook gevallen
van typhus hebben voorgedaan, worden alle
zwervers in verzekerde bewaring gesteld,
omdat zij in de eerste plaats gevaar vooi
besmetting opleveren.
Coolidge met gezelschap f9 uit Washing
ton naar Keswest (Florida) vertrokken,
waar hij zich op een slagschip zal insche
pen met Cuba als bestemming voor de ope
ning van de Pan Amerikaansche conferentie.
De gedelegeerden van 21 republiepen zll-
len de conferentie bijwonen, die heden te
Havana begint.
Volgen» een telegram uit Bogota hebben
de gedelegeerden van Columbia instructies
ontvangen om neutraal te blijven voor het
geval het standpunt der Vereenigde Staten
tegenover Nicaragua zou worden besproken.
Als de Columbianen neutraal blijven, acht
men het zeer onwaarschijnlijk, dat er veel
andere delegaties zullen zijn, diQ zich krach
tig zullen verzetten tegen de Pan-Ameri-
kaansche politiek der Vereenigde Staten.
Echter zou de Argentijnsche delegatie op-
dtacht hebben gekregen, om nog eens uiting
te geven aan de buitenlandsche politiek van
Argentinië ten gun#te van het recht der
Amerikaansche volken, om over hun eigen
lot en onafhankelijkheid te beschikken.
Telegrammen uit Havana melden, dat de
politie de hand heeft gelegd op twee Rus
sen, die hier kort geleden uit Mexico zijn
aangekomen en zouden hebben samenge
zworen tot het verwekken van onlusiten
bij de aankomst te Havana van president
Coolidge.
Een bom, die niet ontplofte.
Te Managua had een merkwaardig ongeval-
plaats. Een bom, welke vanuit een marine
vliegtuig viel, drong door een muur van
een restaurant, waar een tiental personen
hun maaltijd gebruikten. Het veiligheids
mechanisme voorkwam echter, dat de bom
ontplofte.
Samenzwering tegen Presi
dent Coolidge,
De politie te Havana heeft huiszoekingen
verricht in verband met een tegen president
Coolidge gesmede samenzwering. Tijdens de
reis naar Havana ter bijwoning van het
Pan-Amerikaansch congres zal de president
der Vereenigde Staten slechts door den ge
wonen geheimen politiedienst bewaakt
worden, doch te Havana zelf is een groote
politiemacht aanwezig. De inwoners zijn ge
waarschuwd, tijdens het bezoek van Coo
lidge geen vreemdelingen in diens nabijheid
te laten komen. De president is gisteren te
Havana aangekomen.
TWEE MOORDEN IN TWEE DAGEN,
In den nacht van 27 op 28 Juni van het
vorig jaar werd luitenant-kolonel Jacques
Sauvalle, leeraar aan de Hoogere Krijgs
school te Parijs, in den express Cherbourg
Parijs vermoord. Al spoedig werd de da
der gevonden. Hij was na den moord uit
den trein gesprongen, echter leelijk komen
te vallen en met gebroken arm, een revol
ver in de hand, aan den weg gevonden. Hij
bleek Follain te heeten, 27 jaar oud te zijn.
Geheel ongevraagd bekende hij tevens nog
een anderen moord te hebben gepleegd.
Follain was secretaris van de vereeniging
„La Vieille Commune de Lisieux" en had
ter gelegenheid van de voorbereiding van
een feestelijkheid 900 francs ontvangen van
een firma in het stadje, die op het pro
gramma wenschte te adverteeren. Hij had
het geld verbrast, en besloot, toen hij re
kening en verantwoording moest afleggen,
zich door diefstal van 'n nieuw bedrag te
verzekeren.
Zoo begaf hij zich den 15 Juni naar Caen,
nam aan het station aldaar een taxi en
liet zich in de richting van Lisieux rijden.
Onderweg brak hij de voorruit van den au
to, schoot den chauffeur in den nek. De
man was onmiddellijk dood; de auto, die
zeer langzaam reed, stopte vanzelf- Follain
fouilleerde het lijk, vond 600 francs, pam
ze weg en keerde daarna naar Lisieux
terug. Nooit werd hij als de dader ontmas.
kerd.
Toen hij de 600 francs wederom had op
gemaakt, besloot hij een nieuwen slag te
slaan. Hij nam eerst een trein naar Do-
zulé, stapte daarna in een trein naar Mé-
zidon over, vervolgens reisde hij naar Ser-
quigny en nam daar den express Cher
bourgParijs. In een eerste klas coupé zat
kolonel Sauvalle, Toen de trein in het holst
van den nacht Bernay voorbij was gereden
loste Follain eensklaps drie schoten op den
sluimerenden militair, die na een kort
oogenblik van verzet overleed. Daar de
trein toevallig zijn vaart verminderde,
dacht Follain dat de schoten waren ge.
hoord. Hij gunde zich niet den tijd zijn
slachtoffer te fouilleeren, maar spr°nS uit
de coupé met het bekende gevolg.
De eerste zaak, n.l. de moord op den
taxi-chauffeur, is voor het Assisenhof te
Caen behandeld, Follain werd verdedigd
door het Kamerlid Chauvin en mr. Gouget
van de Parijsche balie. Na twee dagen van
uitvoerige debatten werd Follain toereken,
baar verklaard en ter dood veroordeeld.
Desondanks zal hij zich nog voor de tweede
misdaad moeten verantwoorden.
OM ZICHZELF TE BETALEN.
Een Parijsch antiquair kocht in den afge-
loopen zomer van een jongen man voor
17.000 francs een Hittische tafel uit het As-
Syrische tijdperk. Hij toonde zijn aankoop
eenigen tijd later aan den conservator van
het museum van het Louvre, die er de
groote waarde van bevestigde niet alleen,
maar het stuk ook herkende als thu's be-
hoorend in een museum te Konstantinopet.
De antiquair noemde toen den verkooper:
een Turk van goede familie en adjunct -
conservator van het Oudheidkundig Mu
seum te Konstantinopel. De Turksche re-
geering werd op de hoogte gebrcht en dien-
de een klacht in en de Turk werd gearres
teerd en dezer dagen door den rechter van
instructie te Parijs gehoord. Hij deelde
mee, dat hij, daar de Turksche regeering
hem allang zijn salaris niet had uitbetaald
en zelfs weigerde door hem gemaakte on
kosten voor dienstreizen terug te betalen,
zijn hoofd was kwijtgeraakt en zichzelf be.
taald had. Bij een huiszoeking had de aan
gehoudene uit eigen beweging verscheide
ne andere stukken van groote waarde te
ruggegeven.
DE ARRESTATIE DER FRANSCHE
COMMUNISTISCHE KAMERLEDEN.
De inhechtenisneming van de communis
tische Kamerleden Cachin en Vaillant-Cou-
turier is Donderdagmiddag heel kalmpjes
in haar werk gegaan.
De beide communisten bevonden zich
reeds vrij vroeg in het Kamergebouw, en
waren reeds binnen toen de heer Chiappe,
de prefect van politie, de verschillende po-
litie-posten, die voor alle uitgangen ston
den opgesteld, ging inspecteeren.
Om zeven uur 's avonds pas wees het
rumoer in de Kamer er op dat de debat
ten geëindigd waren, en de députés zich
opmaakten het gebouw te verlaten. Tal van
afgevaardigden bespraken druk de jongste
anecdote: mevr, Marty, de echtgenoote van
den communistischen oud-zeeofficier, had,
ten einde de journalisten te weren, op
haar huisdeur een papiertje geplakt mtt
met de woorden: „De heer André Marty
communistisch Kamerlid, heeft sedert eenige
dagen de echtelijke woning verlaten. Zijn
vrouw zou dengene, die in staat is haar
zijn adres te bezorgen, hoogeliik verplicht
zijn
Het eerst Verliet de markies De Dion de
Kamer. De stroom zwol aan en twee aan
twee defileerden de leden langs de waak
zame politieagenten. Na een kwartier ver
schenen „zij" eindelijk: Cachin en Vail-
lant-Couturier, omstuwd door hun commu
nistische collega's De politiebeambten kre
gen ze aanstonds in het oog en verzochten
hen mee te gaan. „Leve Cachin, leve Vail-
Iant-Couturier", werd er geroepen. Nog een
oogenblik had Cachin gelegenheid een
jongen man, zijn zoon, te omhelzen, en
eenige vrienden de hand te drukken. Daar
na bracht een taxi ze naar de Santé-ge-
vangenis.
Bij hun aankomst werden zij verrast door
een sobere versiering hunner cellen met
roode kleuren, door enkele getrouwen ver
richt.
DE CORRUPTIE BIJ DE LEUNAWERKE,
De directie der Leunafabrieken publi
ceert een verklaring, waarin zij zegt, dat
er van een beschuldiging aan het adres van
een lid der juridische afdeeling van de
directie geen sprake is. Juist is, dat de oro-
curatiehouder Schönberger, die niet tot de
directie behoort, eenige weken geleden zijn
ontslag heeft genomen.
Tegen Schönberger is een instructie ge
opend in verband met de zaak Schönfeld.
Volgens de „Vorwarts" zou dr. Polier
(het bovenbedoelde lid der juridische afdee
ling) verzocht zijn, naar Ludwigshafen, waar
het hoofdkantoor van 't concern is, te komen,
ten einde de hoofddirectie rapport uit te
brengen over de misdragingen van Schön
berger.
De door Schönfeld aan de zaak berok
kende schade zou volgens de directie in de
bladen ernstig worden overdreven en bene
den de som van een millioen mark blijven,
daar men op de goederen van Schönfeld be
slag kan leggen.
EEN WOEKERAARSTER.
Te Chatham is een uiterst gewetenloozc
woekeraarster in handen der politie geval
len. Deze woekeraarster, de vrouw van een
visscher, een zekere Sarah Anne Newington
bracht haar slachtoffers renten in rekening,
die afwisselden van 780 tot 1040 percent. Zij
leende geld aan in behoeftige omstandighe
den verkeerende vrouwen, zonder haar
mede te deelen, hoeveel rente zij moesten
betalen en dreigde hen daarna, hun echtge
noote te zullen vertellen dat zij geld van
haar hadden geleend, tenzij zij aan haar
eischen voldeden. Vijf vrouwen, die er
op deze wijze waren ingevlogen, legden
voor den politierechter getuigenis af, waarbij
bleek, dat een vrouw, die zeven pond ster
ling had geleend, daarvoor vijfenvijftig pond
had terugbetaald. Een vrouw verklaarde,
dat zij dag en nacht op straat had rondge
doold, bevreesd als zij was naar huis terug
te keeren omdat zij de goede kleeren van
haar man had beleend om datgene terug te
betalen wat zij had geleend. De magistraat
merkte op, dat men hier te doen had met
een woekeraarster, die er zich niet om be
kommerde of zij families tot ondergang
bracht. Hij veroordeelde haar tot betaling
van een boete van twintig pond sterling
240) en de kosten van het geding.
TIJDELIJK TOT HET LEVEN
TERUGGEROEPEN.
De lijkschouwer die te Lambeth het lijk
schouwde van den 59-jarigen William
Hooker, die bij een operatie overleden was,
deed een merkwaardige mededeeling, dal
de man door hartmassage twee keer tot hel
leven was teruggeroepen. Hij zeide het vol
gende: Toen de operatie geschiedde, was de
man zoo goed als dood. Met succes werd
toen het hart gemasseerd, zoodat de man tot
het leven werd teruggebracht. Zoodra hei
hart weer klopte, werd den man zuurstof en
koolzuur toegediend om de ademhalingsor
ganen te prikkelen. Vervolgens ging hel
hart opnieuw stilstaan. Direct daarop werd
opnieuw massage toegepast en opnieuw werd
de man tot het leven teruggeroepen. Het
hart werd op deze wonderbaarlijke wijzk
een uur lang aan het werk gehouden. Daarna
ging het weer stil staan en kon men het niet
meer aan den gang krijgen.
GILBERT KEITH CHESTERTON.
Een journalist over een
journalist. Uitgave
Romen en Zn., Roermond
Gilbert Keith Chesterton is een man op
wien een volk trotsch kan zijn. Een groote
geest, een kunstenaar van de groote figuur,
een schrijver niet een fonkelenden stijl en
uitzonderlijke gaven en een maatschappelijk
hervormer, die zoozeer kind van zijn tijd is,
dat hij de ziekten van zijn tijd ziet en er de
medicijn voor zoekt, waardoor hij zijn tijd
ver vooruit is. Zijn geest en geesteswerk is
als zijn uiterlijke verschijning hij is groot
en zwaar en in zijn gestalte afwijkend van
het gewone type. In iedere Nederlandsche
provinciestad zouden kleine en groote kinde
ren lachen om zijn grotesken hoed op de
wilde manrenmassa maar als ge drie minuten
met hem spreekt, valt zijn kolossale gestalte
u niet meer op en ge voelt slechts de vreugde
te zijn bij een man met een hoog verstand en
een edelen geest, wiens regenende woorden
en paradoxen soms bizar schijnen maar
integendeel den lezer of hoorder met drie
zinnen in stevige logica en origineele argu
mentatie de juistheid van zijn stellingen be-
toogen.
Chesterton heeft iets gemeen met den
heilige van Assisië, over wien hij zijn schoon
boek schreef hij is bekend en beroemd,
velen praten over hem en weinigen lezen
hem, hij komt in de mode en Prinziepen-
reiters van allen slag willen hem voor hun
wagen spannen maar hij blijft Chester
ton, zooals St. Franciscus de blijde heilige
bleef, die in armoede de ware levenskunst
beleed en God diende.
DINSDAG 17 JANUARI.
HILVERSUM 1060 M. 12.00 Politieber. 12.35—2.00
Lunchmuziek door het Radio-trio. 3.004.00 Knip
cursus. 5.307.15 Dinermuziek door het Omroep
orkest. Mevr. A. de Nocker-Gardenier sopraan. 7.15—
7.45 Engelsche les. 7.45 Politieber. 8.109.0a
Lezing door Herman de Man Over landelijke letter
kunde. 9.00 Causerie van Mevr. Schaake-Ver kozen
De cursus in leerbewerking. 9»10 Concert.Annie Vee-
nenbos mezzo sopraan. Bella Hopman viool. Alice Hop
man piano. 10.00 Persber. 10.3012.00 Gramo-
foonmuziek. (NOV).
HUIZEN 1840 M. Na 6 uur 1950 M. 12.301.30 KRO*
Lunchmuziek door het Trio Winkels. 5-306.30
KRO. Dinermuziek. 6.307.00 Esperanto-les. 7.00
7.30 Engelsch voor beginners. 7.308.00 Cursus
Kerklatijn. 8.00 KRO. Concert in Roermond. St.
Alphonsuskoor v. d. kapel in 't Zand. Gem. Koor van de
R. K. onderwijzeressen. Klein Koor v. d. Kon. Zang
ver. „Roermond's Mannenkoor". Mej. Timmermans
sopraan. L. Capiau tenor. W. H. Schulpen clarinet. Gn
Schuren tuba. J. Kömer declamatie. L. J. Loos Cssrn
Rector Kapel in 't Zand. Rede van L. J. Loos Het oudo
ste Genadeoord van Nederland „O. L. Vrouw in 't Zand—
DAVENTRY 1600 M. 10.35 Kerkdienst. 11.20 Da.
ventrykwartet en 't London Ensemble kwintet met s-a
(sopraan bariton viool). 2.50 Muziekles. 3.35 M41
ziek. 3.40 Fransche les. 4-10 Concert. 4.20 -*
Orkestconcert. 4.35 Causerie. 4-50 OrkestconcerLu-
5.20 Causerie. 5.35 Kinderuurtje. 6.20 GramofooA
muziek. 7.20 Causerie. 7-35 Piano-préludes i
Chopin. 7.45 Causerie. 8.20—8.50 Mr. Robertson
Has farming a future? 8.50 Pianoconcert door M:
Cole. 9.20 Nieuwsber. 9-35 Muziekles. 9.55
Nieuwsber. 10.00 Kamermuziek. M. Hilliard so
praan. R. Garbousova cello. F. Kindler piano. 11.05—
12.20 Dansmuziek.
PARYS „RADIO-PARIS" 1750 M. ic.50~11.oo
Concert. 12.502.10 Orkestconcert. 4-005.00-
Orkestconcert. 8.5011.20 2e deel «Les Miserables"
en „Koning David" oratorium.
LANGENBERG 469 M. 12.25—1.50 prkestconcert.
5.206.20 Orkestconcert. 6.50 „Die Königskinder"
sprookjesopera in 3 acten van Huinperdinck. 9.50—
10.20 Wielerwedstrijden.
KONIGSWUSTERHAUSEN (ZEESEN) 12.50 M.
11.207.05 Lezingen en lessen. 7.20 Jazz' enwals.
8.20 Sprookjesmuziek door het radio-órkest. 9.20
Sluiten.
HAMBURG 395 M. 3.35 Vocaal en orkestconcert.
7.20 Orkestconcert. Norag-orkest en Melrose-band.
10.5011.50 Dansmuziek.
BRUSSEL 509 M. 5.206.20 Dansmuziek. 8.35
Orkestconcert. 10.05—10.35 Dansmuziek.
Deze waarlijk cosmopolitische Brit en
strijdbare bekeerling verdient dat een boek
over zijn werk en levensgang wordt geschre
ven. Willem Nieuwenhuis heeft dat boek
geschreven en wij stellen ons voor dat hij het
met liefde deed. Want Chesterton is een man
om vurig en oprecht te bewonderen en lief
te hebben, en het moet een hoog genieten
zijn het werk van Chesterton na lezing, te
bestudeeren en in de rijping der ideëen in de
opeenvolgende boeken den weg te reconstru-
eeren dien Chesterton gegaan is om te komen
waar hij gekomen is.
„Wat Feber deed voor v. Eeden, zou ik
willen doen voor Chesterton nu hij de gulden
hoogte beklommen heeft, wil ik terug zien op
den weg, dien hij aflegde," schrijft Nieuwen
huis in de Inleiding. Hij belooft dus de
psychologische ontwikkeling van Chester
ton na te gaan en aan de hand van zijn boeken
en journalistiek werk de invloeden en fac
toren terug te vinden, die Ch. gedreven
hebben in de richting, welke hij tenslotte koos.
Natuurlijk verwacht men dan allereerst een
diepgaande bespreking van Chesterton's
„Catholic Church and Conversion", waarin
hij zelf verhaalt hoe zijn houding ten aanzien
van Kerk en samenleving gegroeid is. Nieu
wenhuis behandelt dit boek echter niet,
zooals hij nog enkele andere werken onbe
sproken laat. Een diepe beschouwing van dit
boek zou Nieuwenhuis stellig een hoofdstuk
hebben ingegeven, dat den lezer inzicht zou
schenken in den strijd, dien Chesterton ge
voerd moet hebben. Is het menschelijker-
wijs beschouwd natuurlijk, dat schoon ge
proportioneerde geesten als deze universeele
Brit tot de Kerk komen, het is, zeker in zijn
geval, belangwekkend en leerzaam te hooren
langs welken weg hij er is gekomen.
Ofschoon er dus in Nieuwenhuis' boek
leemten zijn, die aangevuld moeten worden
om een volkomen overzicht en juist begrip
te verkrijgen van Chesterton's ontwikke
lingsweg, is deze studie meer dan een reeks
essays over de werken en godsdienstige en
economische inzichten van Engeland's meest
bekenden auteur. De volgorde reeds, waarin
Nieuwenhuis de verschillende boeken be
handelt, wijst daar op.In ieder hoofdstuk vindt
de schrijver gelegenheid beschouwingen le
horden over veel kwesties en problemen
geeft weer hoe Chesterton, blijkens zijn boe
ken, over sociale mistoestanden oordeelt en
welke geneesmiddelen volgens hem radicale
verbeteringen zullen brengen, en graaft in-
tusschen de grondslagen van Cb.'s geestelijke
bouwwerken open om daaruit te concludee-
ren tot de levensbeschouwing, die in stijl en
materie tot uiting komt. In 't kort Nieuwen
huis heeft het zichzelf gestelde ideaal (Feber
v. Eeden te fransponeeren in Nieu
wenhuisChesterton) niet geheel, maar voor
een grcot deel gerealiseerd.
Chesterton is beroemd o.a. om zijn para
doxen, die het speelsche, vernuftige, levens
krachtige aan zijn stijl geven, tegelijk met
een indringenden ernst en strenge betoog
kracht, waardoor men zich volkomen aan
hem overgeeft. Een enkele maal eente
wordt geconstateerd dat de verleidg,
waaraan kunstenaars als hij vooral zijn-
gesteld, te sterk is hij gebruikt den p„
om den paradox, hij laat zijn pen schitteren
in de zon van zijn licht-spattenden stijl, om
I zelf te genieten van het licht-spel. In dit boek
over hem doet men op enkele plaatsen een
i gelijke ontdekking. Wat moet men bijv. den
ken van den zin op bladz. 67 over de over
bodigheid van het genie En in de zinsnede op
bladz. 102 over „Ons Huis" geen knap ge
schreven kernachtige uiteenzetting van een
verkeerd begrip
De fouten, die de critiek hier en
daar zal aanwijzen zijn echter slechts kleine
doffe plekjes op het facette-rijke kristal van
Nieuwenhuis' eruditie en stylitische gaven.
Vele bladzijden treffen en boeien door scher
pe humor, sugineele behandeling, bondige
verklaring en schilderijtjes van stijl en woord
keus.
Zijn boek bezet een goede plaats in de
voorname ster-serie der Roermondsche uit
geversfirma. Men leze het en kome tot de
zelfde erkensing,
Chesterton is behalve journalist, publicist
over velerlei onderwerpen, hagio-gj-a/f (St.
Franciscus!) economist socioloog, roman
cier, tooneelschrijver maar hij blijft ook
journalist. Hij heeft zijn bijzondere gaven
gegeven aan het „geestelijk prostitutiebe-
drijf der journalistiek" (qualificatie van P.
v. d. Meer de Walcheren) en behoort tot de
geboren krantenschrijvers waarover een jon
gere in „De Gemeenschap" een geestig be
doelde, goedkoope satyre meende te moe
ten schrijven.
Ook W. Nieuwenhuis is journalist; on
derstaand citaat moge een denkbeeld geven
van wat deze dag-schrijver bereikt, het por
tret penseelend van den anderen dag-schrij
ver, Chesterton.
„Het is Maartsche dag: de Oostenwind
doet de schaarschte zonnestralen kil verstij
ven. De donkere wolken met zwarte vler
ken jagen boven dé stad en waar tusschen
de wolkdrommen de hemel even tintelt,
heeft de lucht de kleur van een gele tulp.
Uit een hal met veel kil marmer, kom ik in
een ontvangkamer, waar Chesterton mij
komt begroeten.
Chesterton is geweldig groot en dik, maar
hij doet geen oogenblik denken aan iets
zwaars iets logs. Chesterton is geweldig doch
hij zou kunnen dansen met een elf in het
maanlicht. Chesterton beeft iets ruims, en
de kleeren van bizarre afmetingen hebben
iets wapperends: een jas schijnt opgewon
den en blij als een vlag in Meischen morgen
wind. Chesterton's breed gelaat heeft flik
keringen en schaduwen als een zon-besche-
neu vijver onder luw geboomte en de krullen
van zi ver en zwart zwieren als wimpels van
een galjoen, Chesterton is teruggevonden
op de beeltenis van een grande van Spanje
door Vehsquez; hij zou alleen in banieren
gekleed moeten gaan, om te doen zien, hoe
licht en hup-ch en hoe schoon en indruk
wekkend hij is.
Doch wanneer ik met hem spreek, aan de
lange tafel in de ontvangkamer, waaraan
Chesterton prentbriefkaarten zit te schrij-
ven, dan wordt hij ineens anders. Want tot
mijn ontzaglijke verbazing en verlichting, is
de groote schrijver van wereldvermaardheid
vol van zoo groote bedremmeldheid, dat hij
de mijne geneest. Hij is zeer schuchter en
bedeesd, deze grande der Europeesche let-
teren; hij heeft een lieve manier om verle
gen te lachen, wanneer hij met antwoorden
durft, hij zit in zijn stoel, groot en bloeiend
als de eeuwige baby. En opeens doet hij mij
denken aan pater Brown, aan den zoo on-
noo'el-wijzen pater Brown van zooveel won
derlijke vertellingen. Aan pater Brown, een
bundeltje mensch in het zwart, wiens oogen
altijd kippig zoekende naar zijn regenscherm,
de zielen naakt zien; en wiens woorden ons,
als die van St. Paulus, de ooren scheuren,
wanneer hij den grootsten en geniaalsten
misdadiger van Europa bedreigt met den
Worm, die niet sterft en h t Vuur, dat niet
wordt uitgebluscht."
De "critiek heeft dat genoemd „knapge-
schreven en treffend getypeerd door den
uitnemenden stylist en journalist Willem
Nieuwenhuis."
Wij kunnen het onderschrijven.
NAAR HET ENGELSCH.
MKate trachtte te lachen, maar ze kon
niet; zij kon slechts even glim achen.
Er is niets te vergeven; bet was mijn
schuld, zeide ze vlug.
Vooruit, laten we elkaar de hand ge
ven, zei bij opgeruimd.
Ze stak haar hand uiten hij hield het
kleine handje een oogenblik tusschen zijn
groote, sterke vingers.
Wat onze volgende ontmoeting be
treft, zeide ze zoo opgeruimd mogelijk, dit
ligt geheel aan u Mr. Wynton. U is zeer
vriendelijk geweest, heeft u vele moeiten
getfoost.... zoudt u niet eens graag met
mijn vader kennis maken. Ik heet Hayden;
mijn vader is Sir Felix Hayden. Wij wonen
in de Andley Street no. 102) een oud huis
met een roode portiek. Mijn vader zou u
uankbaar zijn.
Ik kom, zeide Barry beslist. En dank
u voor de uitnoodigiajj, Vaarwel.
Zij wendde haar gelaat af van zijn vurige
oogen hare lippen mompelden ook zoo
iets van een vaarwel en zij reed weg.
Barry keek haar nog na, tot ze ui e
gezisht verdwenen was, dan liet hij zie op
een bank aan den weg neervallen, nam zijn
pijp en stopte haar.
Ja! Daar gaat de vrouw die voor )OU
bestemd is Barry, mijn jongen! zeide hi;
en hij blies groote tabakswolken weg. En
je wist het reeds toen je haar voor het
eerst ontmoette. In ieder geval indien )e
het nog niet zeker wist.... dan weet je net
nou. Maar ze is een dochter van een ba
ron. en jii bent maar een onbeleekenende
houthandelaar, een agent van Walker, d|e
zijn hout voor de papierfabricatie verkoo-
pen wil.... Waarom ben je niet verliefd
op een ster, een mooie schitterende ster
l.oog aan den hemel, dwaas die ie bent.
En terwijl hij zulke dingen bij zichzelf
overwoog, herinnerde Kate zich plotseling,
dat ze den geheelen middag vergeten was,
dat ze toch met Stanley Carrasford was
verloofd
HOOFDSTUK XIV.
VOOR DE TWEEDE MAAL IN
HET BOSCH.
Barry rookte zijn pijp leeg en klopte de
asch er zoo hard uit alsof hij het een of
ander voorwerp wilde vastspijkeren. En dat
was ook zoo. Want hij had zich zoo juist
vast voorgenomen den vader van .^et
mooie meisje te bezoeken. Daarna wilde
hij alle gedachten aan haar van zich af
gooien; want wat heeft het voor nut om
dol verliefd te zijn op een ster, die ®en
toch niet van den hemel kan halen? Barry
kende de wereld te goed en wist dat Ba
ronnen hunne dochters niet gaven aan han
delaars in papier.
Hij liep naar het station en bevond toen
hij er aankwam, zooals dat gewoonlijk ge-
beurl, dat de trein juist was vertrekken.
Om den tijd wat te dooden en Miss Kate
Hayden uit zijn gedachten te zetten voot
een oogenblik, kocht hij een krant. Het
spijt mij het te moeten zeggen, maar een
krant lezen, deed Barry bijna nooit» »rou-
wens menschen als Barry Wynton schijnen
daar niet van te houden; het eerst£« waar
hij naar keek waren de voetbaluitslagen
Toen hij deze allen met veel belangstelling
had doorgelezen, las hij het andere nieuws
en toevallig viel zijn oog op een naam die
pijnlijke herinneringen bij hem opwekte.
Het was de naam van Stanley Carras
lord, en de schrijver aarzelde niet heip
nu reeds als een opkomenden staatsman te
beschrijven. Het was een mooi, klein ar
tikeltje, buitengewoon waardeerend ®n vol
profetieën, betrekking hebbende op Mr.
Stanley Carrasford. Het was duidelijk, dat
de schrijver een groote bewondering voor
dezen man koesterde en vast overtuigd
was van zijn toekomstige grootheid.
Toen Barry het artikeltje had gelezen, lag
hij de krant op zijn knieën en scheen in ge
dachten verzonken. Het behoeft nauwelijks
gezegd te worden, dat het niet de eerste
maal was, dat hij aan Stanley Carrasford
dacht. In gewone omstandigheden had hij
dadelijk bij zijn aankomst in Londen den
man, die hem het leven gered had, trach
ten op te sporen. Maar de omstandigheden
waren niet gewoon. Barry was arm en
moest hard werken om in zijn onderhoud te
voorzien en Mr. Stanley Carrasford was
zooals hier in de krant stond een voor
name persoonlijkheid. Barry had, zooals we
weten, vast besloten, al zijn vroegere aris
tocratische vrienden te mijden en was voor
iedere nieuwe kennismaking afkeerig; hij
vergat een oogenblik, dat hij morgen met
Sir Felix zou.kennis maken. Bovendien kon
hij de kennismaking met Stanley Carras
ford niet hernieuwen, zonder te spreken
over het ongeluk, dat de oorzaak was van
Dave's dood, en dat hem zijn besten vriend
ontnam. Neen, hij zou niet gaan naar Stan
ley Carrasford, deze had Barry's dank
neusch niet noodig.
Dien avond bleef hij lang op. Hij zag
eenige orders na en was blij dat de zaken
tamelijk goed gingen. Telkens kwam tus
schen zijn berekeningen het gelaat van
Kate hem voor den geest; en toen hij met
zijn berekeningen klaar was, liet hij zich
de gebeurtenissen van dezen middag, de
buitengewoon heerlijke oogenblikken in het
surreybosch aan zijn geest voorbij trekken.
Den volgenden dag, 's middags kleedde 1
hij zich heel zorgvuldig, wat hq in langen
tijd niet gedaan had, en ging naar de Aud-
ley Street. Maar Sir Felix was met thuis.
Barry voelde zich opgelucht, en begreep
nog niet, hoe hij toch had durven aanbellen.
Toch voelde Barry ook eenige teleurstel
ling. toen hij van het deftige huis weg wan
delde. Toevallig zag hij den volgenden mor
gen in het Park de schoone gestalte van een
dame, die op een prachtig paard reed. Hij
herkende beiden en was in het geheel niet
.,^r«.mnflGFcl ZC te Zien: want ïpmanrl Air»
'Keuuu gcucet mis l
verwonderd ze te zien; want iemand, die
>ortdurend aan dezelfde persoon denkt
t rorriteT wnnnnnn Lil .1i i_ i*
VOO
- |zciouwii ucuni
is niet verrast, wanneer hij deze plotseling
voor zich ziet slaan. Hij liep gewoon door,
en hoopte bijna, dat Miss Hayden hem niet
zou z,.®n' cn mocht ze hem wel zien, dan
zou hij slechts zijn hoed afnemen. Ze zag
hem, voelde, dat ze een kleur kreeg, en
nam zich voor hem slechts goeden dag te
knikken, maar toen ze dicht bij hem was,
veranderde ze ineens van gedachte want
vrouwen zijn wispelturig en liet Mollie
stil staan.
Hoe gaat het met u, Mr. Wynton?
zeide ze gemeenzaam. Het spijt mij, dat
mijn vader gisteren met thuis was. Hij zou
gaarne met u kennis gemaakt hebben, dat
weet ik zeker.
Ook mij spijt het, zeide Barry, met
neergeslagen oogen. Miss Mollie maakt het
nog goed zei ik.
Werkelijk scheen het paard schik te heb
ben, hem weer te ontmoeten. Want het
splitste zijn ooren bij den klank van zijn
stem.
Is u gisteravond veilig en wel thuis
gekomen? zëide Barry, die toch iets wilde
zeggen; inderdaad wist hij heusch niet wat
hij toch motst zeggen; want haar gelaat
was in werkelijkheid nog mooier, dan h
zich in den geest had voorgesteld; en dat
wil zeer veel zeggen.
O, ja, zeide Kate. Ik verheug mij zeer
over het kleine avontuur. Nogmaals hen ik
u zeet dankbaar.
Mollie begon te trappelen en keerde zich
om, en Barry wandelde als vanzelf naast
hen voort: maar het scheen, dat Barry Vi< yn-
ton en Miss Kate weinig aan elkander wis
te vertellen. Op het laatst zei Kate maar
dat het mooi weer was.
Of 't! zeide Barry, ernstiger dan vooi
zoo'n onbelangrijk onderwerp noodig was
Mijn vader scheen zich uw naam t«
kunnen herinneren zei Kate, na eenig zwij
gen. Hij gelooft, dat u een van de Leamshire
Wyntons bent
Ja dat is zoo zeide Barry. Ik ben een
neef van den tegenwoordigen eigenaar van
dat uitgestrekte landoed.
Vreemd toch, zeide Kate, maar neen,
eigenlijk toch weer niet. Waarom zou het
niet kunnen? Mijn vader zal zoo bijl zijn!
Ik denk dat u vandaag uw beoek toch wel
weer zult hernieuwen. Waarschhlijk zal hij
ook u een bezoek brengen,
(Wordt ytrvotoflL
