ONDER ROOD SCHRIKBEWIND.
SI J'ETAIS ROI.
Y erkeerson^evallen
Voornaamste Nieuws
MAANDAG 30 JANUARI 1928
HOE DE SOCIALISTEN IN WEENEN
HUISHOUDEN.
Een waarschuwend voorbeeld.
R.K. Kiesvereeniging
„Credo Pugno"
8
DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN
EEN EN VIJFTIGSTE JAARGANG No. 16768
AANGIFTE MOET. OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL.
Jr. mr. O. F. A. M. van Nispen
tot Sevenaer.
Hoe de N.Z.H.T.M. zich de
oplossing van het verkeers<
vraagstuk voorstelt.
De Hoogovens.
Godsdienstlessen.
MUZIEK.
tournee julia en johannes
röntgen.
De heer en mevrouw Eveleln. t
Prof. dr. Eug. Dubois 70 jaar.
J. J. WEBER ZOON
OPTICIENS FABRIKANTEN
Koningstraat 10 Haarlem.
De werking van den Krakataa
neemt langzaam weer toe.
Nederlandsche Filmliga.
BUREAUX: NASSAULAAN 49
Teleiooo No. 13866 (drie li}nen)
Postrekening No. 5970.
ABONNEMENTEN: rooi Haarlem en
Agentschappen: per week 25 ct.; per
kwartaal I 3.25; per post, per kwartaal
i 3.58 bij vooruitbetaling.
E HAARLEMSCHE COURANT
ADVERTENT I EN 35 ct. p. regel
VRAAG- EN AANBOD-ADVERTEN
TIES. 1—4 regels 60 ct. p. plaatsing;
elke regel meer 15 ct., bij vooruitbet.
Bij contract belangrijke korting.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
tusscbco den tekst 60 ct. per regel.
mni's cp dit blad zijn, ingevolge de veizekeringsvcoiwaarden f - Leven Lnr e ge..eelc ongeschiktheid tot werken door f 7Cfl bij een on;eval rret f QCfl bij verlies van een hand, f IOC bij verlies van een f Cfl
ngevallen verzekerd voor een der volgende uitkeer.'ngen vüUU. verlies van beide armen, beide beenen of beide ocgen; 1 wU." do;d:lij:en aflcop; I iwU." een voet of een oog; 1 1Z«J." duim of wijsvinger; I 3U«" been of arm;
bij 'n breuk van f in m fcij verlies v, een
1 andere vinger.
TER INLEIDING.
Wien, Wien, nur Du allein
Solist stets die Stadt meiner
Traume sein....
(Weenen, Weenen .slechts gij alleen
Zult steeds de stad mijner droomen
zijn....)
Het oude, smachtende, droom-stemmige
lied wordt in de steden er oude Donau-
monarchie zelfs in Budapest en in Praag
waar men waarliik wel andere droomen
koestert! in alle mogelijke restaurants,
café's en cabarets nog steeds afgedrensd.
Vooral de vele Zigeuner-strijkjes maker,
zich in dit opzicht verdiinsteliik.
En nog steeds, onwillekeurig, neuriën de
gasten méé....
Nog steeds geven ze den zigeuner-leider
van het orkest, wanneer deze al spelend
de zaal doorschrijdt en als de zigeuner
uit het Czardaslied: „Zigeuner, spiel' mir
was vor!" - zich hier en daar voor een
tafeltje posteert om ter eere van de gas
ten daar het diepste van ziin ziel te leggen
in de aan ziin viool ontstreken klanken,
met een indolente hoofdbeweging een be-
loonend knikje van instemming en bewon
dering.
Dat is zoo de macht der gewoonte,
en och! wat is er gedachtenloozer dan een
gezellig zitje in een gezellige omgeving,
waar de muziek-muze triomohen viert,
een heerlijkheid, waarvan de restaurants in
de vroegere Donau-monarchie het geheim
schijnen te bezitten!
En toch zoo onder het neuriën door
kom je tot de realiteit; je ziet Weenen
voor je, zooals het in deze dagen leeft en
....geregeerd wordt, en je glimlacht even
om het zotte van het geval.
Is dat nog het „Wien" van onze droo
men?
Deze stad, waar de menschenhaat hoog
tij- viert, waar de klassenstrijd gestreden
wordt op ongelooflijk brutale wijze,
waar tei. getafbneerd bolsjewisme den so-
cialistischen heilstaat tot werkelijkheid
tracht te brengen, waar de vulkaan der
afschuwelijkste menschelijke hartstochten
ieder oogenblik getuige de Juli-revol.u-
tie van het vorig jaar tot een verwoes
tende én moordende uitbarsting kan ko
men!
Neen, Weenen is.. Weenen niet meer.
O zeker! Ook thans is Weenen nog een
prachtstad, een „ville lumière", welke be-
toovert en boeit, haar ligging, haar na
tuur- en stadsschoon dwingen nog steeds
tot stille bewondering en blijde verrukking,
maar.... de ziel van het vroegere Wee
nen is niet meer
Het leven is er gematerialiseerd: de ge
moedelijkheid, de blijgeestigheid, de goede
en wereldberoemde Weensche humor is ver.
dwenen; nog kan de echte Wiener zijn naar
humor neigend karakter vaak niet verloo
chenen, maar zelfs in ziin beste momenten
heelt het iets bitters gekregen.
't Is dan ook niet om ons weer eens te
vermeien in de blijde Weensche sfeer van
voorheen, dat wij in dezen wintertijd een
reis naar de Oostenrijksche hoofdstad on
dernomen hebben.
Neen, onze reis had een minder aanlok
kelijk, hoezeer ook een nuttig doel:
Uit jarenlange ondervinding was het ons
bekend, dat in Weenen, dank zij het daar
heerschende socialistische regiem, toestan
den heerschen, welke een ernstige waar
schuwing beteekenen voor lederen staat en
voor iedere stad, welke erover zou den
ken, zich over te leveren aan roode re
geerders; het was ons bekend, dat de
toestanden te Weenen een afschuwwek
kend voorbeeld vormen voor allen, die no*
prijs stellen op persoonlijke en maatschap
pelijke vrijheid, op een gezond economisch
en politiek leven; het was ons bekend,
dat zekere onthullingen omtrent Weensche
toestanden vooral den Katholieken hier te
lande de oogen nog wijder openen zouden
voor het ontzettende gevaar, dat ons en
onzen godsdienst van socialistische zijc'e
dreigt, wanneer de roode leiders hier de
macht in handen zouden krijgen.
En daarom om ons, voor zoover noo-
dig, nog nader te oriënteeren in het roode
schrikbewind te Weenen, en om onze ken
nis van feiten en toestanden nog nader te
toetsen aan de huidige werkelijkheid
daarom zijn wij naar Weenen getogen.
Opdat wij den goedm-oedigen katholieken
lezer een juiste en gecontroleerde be
schrijving van het roode schrikbewind te
Weenen zouden kunnen geven. opdat de
Nederlandsche Katholiek zich aan het
Weensche voorbeeld zou kunnen spiegelen
en nog krachtiger en energieker en prin-
cipieeler zich zou gaan te weer stellen te
gen het roode gevaar, dat ook hier dreigt.
Want men behoeft het zich niet te
verbloemen de Nederlandsche socialis
ten zijn, als 't er op aan komt en als ze
de macht in handen hebben, geen haar be
ter dan bun Oostenrijksche partügenooten.
Ook hier zouden zij alle vriiheid den kon
indrukken, ook hier zouden zij een schrik
bewind uitoefenen en vooral de Katholie
ken op 't onbarmhartigst vervolgen.
Evenals zij zich dit alles thans in Wee
nen veroorloven.
„Austria docet":
Oostenrijk strekt ons tot leering.
Laten wij, Katholieken van Nederland,
onzen tijd toch goed begrijpen en benutten,
en laten wij ons toch niet in slaap sussen
met de geruststellende gedachte; Och! zoo
Iets kan óns niet gebeuren wij hebben
een betrouwbaar kiezerscorps, wij hehben
politieke voorstrijders, welke ons bescher-
men.
Zoo heeft men in den goeden ouden tijd
In Oostenrijk, in Weenen óók gedacht,
en het roode schrikbewind is daar om te
bewijzen, hoezeer onze geloofs- pn partij-
ge-ooten ald-ar zich vergist hebben.
Er moge alsnog veel cont-ast op te mer
ken ziin tusschen de politieke toestanden
ip beide landen en dé wiize, waarop dié
toestanden ontstonden Oostenrijk heeft
yj». een afschuwelijken oorlog achter den
rug met heel veel rouw en onbeschrijfelij
ken nood, terwijl wij slechls indirecte oor
logsellende te verduren hadden Oosten
rijk is betrekkelijk zóó uit het Katholicis
me getreden in het socialisme, terwijl daar
toe in Nederland een evolutie van eeuwer
is noodig geweest doch hierin is de
groote, de alleszeggende overeenkomst ge-
legen:
In beide landen wordt de eindstrijd ge
streden tusschen zwart en rood.
Ook óns staat geen andere keuze open
dan die, waarvoor men zich in Oostenrijk
gesteld ziet:- of Katholiek oi socialist!
In Oostenrijk verkeert die eindstrijd
thans in een bijzonder belangwekkend sta
dium:
de Rijksregeering met den eminenter
priester-staatsman Mgr. Dr. Ignatius Seipe!
aan het hoofd is nog rechtsch;
in den Oostenrijkschen Nationalrat (onze
Tweede Kamer) hebben zitting:
73 Christelijk-socialen,
12 Groot-Duitschers en
9 Agrariërs;
de Christelijk-socialen zijn bh'na aller
katholiek; de Protestanten beteekenen in
Oostenrijk heel weinig; en ook de Groot-
Duitscbers en de Agrariërs rekenen zich
tot rechts; tegenover deze rechtsche
groepen staan in den Nationalrat de soci
aal-democraten met 71 mandaten.
Ook de Oostenrijksche Bundésrat (onze
Eerste Kamer) is rechtsch; de Bundesra'
heeft echter weinig politicken invloed.
Tegenover deze rechtsche Rijksregeerin,
nu, waarin alle drie de groepen van rechts
vertegenwoordigd zijn, staat het roode
Weenen.
De Weensche gemeenteraad bestaat uit
120 leden, waarvan er niet minder dan 7'.
sociaal-democraat zijn; de Christelijk- so
cialen beschikken er slechts over 41 de
Groot-Duitschers slechts over 2 zetels.
Zoodat de socialisten (de communisten
hebben er geen enkelen zetel) beschikker
over een meerderheid, waartegenover
dank zij ook de grenzenloos brutale star
heid en eigenmachtigheid van de roo''e
leiders iedere poging van rechts bi;
voorbaat tot mislukking gedoemd is.
De toestand is des te ernstiger en ge
vaarlijker, nu de gemeente Weenen in het
Rijk een heel bijzondere, machtspositie in
neemt en een groote autonomie bezit.
Weenen is bovendien niet alleen een ge
meente Weenen is ook een „Land'
(wij zouden zeggen: „een provincie"); de
verschillende „Bezirke" Van Weenen heb
ben ieder een eigen burgemeestertje en een
eigen Raad-je, maar de macht berust ge
heel en al bij het gemeentebestuur; de
roode burgemeester K. Seitz is niet allecr
de (eerste) burgemeester van Weenen, h"
is ook de „Landeshauptmann", en de
raadsleden zijn niet alleen vertegenwoordi
gers der burgerij in den gemeenteraad, zi'
zijn ook (wat wij zouden noemen) leden
van de Provinciale Staten.
Uit een en ander blijkt wel, dat de
macht der Weensche raadsmeerderheid
zeer groot is, en dat de socialisten nu
zij daarin de groote meerderheid vormen
in de Oostenrijksche hoofdstad naar harte
lust „schalten und walten" kunnen.
Een gelegenheid, waarvan zij op de bru
taalste wijze misbruik maken.
Zooals wij zullen verhalen en bewijzen
L. S.
Verleden jaar, na de Juli-revolutie,
stond het roode Weenen in het brandpunt
van aller belangstelling. Opnieuw is toer
weer gebleken, hoe snel onze georgani
seerde samenleving tot een bloedigen chaor
vervalt, wanneer socaial-democraten 't be
wind voeren, eenerzijds met haat en nijc'
bezield tegenover allen, die een christe
lijk-sociale politiek voorstaan, anderzijds
slap en weifelend tegenover de commu
nistische elementen. Na de tactvolle onder
drukking der revolutie door mgr. Seipel if
de belangstelling weer langzamerhand ver-
loopen, hoewel het gebeurde en ook de
wijze, waarop speciaal „Het Volk" voor het
roode bewind in Weenen reclame maakte,
ons hadden moeten aanmanen, om onze aan
dacht op de nieuwe republiek aan den Donau
gevestigd te houden. Telkens en telkenr
weer kwamen van daar berichten en ge
ruchten, welke wezen op een vulkanischen
toestand en ook hierop, dat wij omtrent
hetgeen daar plaats had gegrepen en zich
voortdurend afspeelde, een slechten kijk
hadden in ons land.
Wij verkeerden in de gelukkige omstan
digheid, dat een der redacteuren aan „De
Spaarnestad" verbonden, de heer Leo
Speet, redactioneel leider van ons liliaa!
te Alkmaar, berhaaldeli'k de laatste jarer
in verband met de Oostenrijksche en H"n-
gaarsche kinderactie in Weenen en Boeda
pest was geweest en daar langzamerhand
uitstekepde relaties verkregen had. Deze
journalist heeft nu deze maand wederom
'n reis naar Weenen gemaakt met het spe
ciale doel aldrar eenige weken den huldi
gen toestand te bestudeeren. daar voor het
Nederlandsche publiek rond te kijken en te
speuren. Hij is met interessante gegeven?
omtrent het roode Weenen terug gekom-n
en wij bevelen ziin leerzame artikelenreeks
daarom met nadruk in de belangstelling
onzer lezers aan.
REDACTIE N. H. Ct.
Komt ernst'g in aanmerking voor het ambt
van gezant te Brussel.
Thans meldt het Ned. Corr. Bur., dat jhr
mr. O. F. A. M van Nispen tot Sevenaer
nu Nederlandsch gezant te Weenen, zeer
ernstig in aanmerking komt voor het ambt
van Nederlandsch gezant te Brussel ter
vervanging van wijlen ilir. dr. C. G. W F,
van. Vredenburch.
(Van onzen Romeinschen correspondent.)
Als ik koning was! Ik weet niet, wat
:k doen zou. Ik heb er nooit zoo over na
gedacht, omdat de kans, om nog eens ko
ning te worden, mij, zacht gezegd, nogal
klein lijkt. A's ik het werd, zou ik mij
hoogstwaarschijnlijk over de grenzen laten
zetten en dan gaan tuinieren of houthakken
of mémoires schrijven. Of misschien wel 'n
-usthuis stichten voor- verdreven koningen
-n zoo ri'k worden. Maar misschien ook
'eed ik dit allemaal niet. Ik zeide hel u al:
'k heb er nooit zoo over nagedacht. Het
:s maar zoo een hoogvliegertje van me -
'k heb dat wel eens meer cn slechts
'én ding weet ik heel zeker: dót namelijk.
".vat ik niét zou doenIk zou me nooit
-fficieel laten ontvangen in Rome.
Dat komt zoo:
De man, die, als ik nog eens koning werd
-i dan naar Rome kwam, mi'n voorganger
rirn zou, is Ahman UUah Kban, koning van
kHhanis'an, pp wien de Urbs Aeterna on-
•mgs haar ontvangroes heeft botgevierd. Ik
heb het, voor zoover m"n ti'd het toeliet,
zens aangezien en m;;n hart is vervu'd van
—edeliiden met den forschen, stra'emd-'euri-
figen man, die, als een lachende .held, on
wetend van wat hem wachtte, op een zon.
eglinsterenden Zondagmiddag aan stazione
Termini verscheen en een week later met
uitgewrongen handen, een geknakten ru<f,
op wanke'ende heenen, bleek als een wrak,
weer in den trein stapte, niet op weg naar
een sanatorium, malt naar andere on'vang.
'ten. En een beetje angstig' vraag ik me af,
wat hij, weer terug in Kaboe', zal denken
m vertellen van het Europa, dat zoo be-
"chaafd is én vooral zoo humaan. Oh, si
'etais roi, ik liet me van roe leven- niet
m'vangen in Rome!
Het begon in Cairo. Werd daarna, een
heetje heviger al, voortgezet-in Napels. En
'oen kwam Ahman UHa-h Khan argeloos
-ar»r Rome.
Eigenlijk moet hij toen, Zij het ook nadat
■et al te laat geworden was, hebben voor
den, wat het ging worden. De eerewacht,
'ie hij cadeau kreeg, werd nameli-k niet
neer en niet minder dan in een luchtschip
•oerd, dat een meter of twint,rf boven den
'rein zweefde, die hem van Naoels naar
"!qoe bracht. Daar werd hij op het station
mtvang->n door den koning, de konin-tfn.
'-un familie, die nogal groot is, Mussolini,
'-eel de regeering en no<* eenige mindere
'odjes, wier namen een kraut-nkolom vul-
'■zn en die koning Ahman UUah Khan wel,
~et als ik," vergeten zal zijn.
Boven het station verscheen een zwerm
liegtuigen, wier aantal ik niet waag te
-chatten en waarvan er ia de gauwigheid
uog twee tegen elkaar vlogen. (Dit stond
-"'et op het programma.) De heele piazza
lelie Terme en ook dB piazza Esedra was
'"tusschen vol gepropt met so'daten van
ri'erlei wapenen, en een paar baterije». 'er_
wijl 's konings eerewacht, hoog te paard en
"onkerend in de zilveren harnassen, Jen
'mogen bezoekers alle uitzicht benamen. Dat
\hman U'I-ah Khan op zijn weg van het
-tation naar het Quirinaal één burger heeft
:ezien, beschouw ik als buitengesloten. Een
■ierdubfcele haag van soldaten bakende heel
'en weg af.
Uitsluitend zichtbaar voor enkele achteraf
■"ehouden joiwnalisten en een leger geheime
zolitie, rolden eindelijk de rijtuigen aan
'/eel plezier had echter Z. M. van zijn uü-
tanje nog r.ie', want honder meter verderop
-trandde hij al op de tribune, waar prm»
"oalla Potenziani, de gouverneur van Rome,
wachtte, die hem ook weer de noodige man
netjes had voor te ste'l-n en hem nog eens
rijn melancholiek volkslied liet hoore"-
Daarna mocht de koning, tusschen de s0
'aten door, naar het Quirinaal.
De doorsnee-tourist neemt er een baN®n
Jag voor, om dit te bezichtigen. Z.
\hman UI'ah Khan kreeg een kwartiertje,
'anal het balcon mocht hij even neerzien
op de enkele duizenden soldaten, die hem
bewaakten. Waarna hii alweer natuur'i'k
'usschen de soldaten door! moest rennen
naar het CampidoMio, da? te ziüier eer
'vas geïl'umineerd. Daarna was het tijd voor
len galo-maaltijd, die tot in den nacht hae"
'eduurd.
„U moet nu toch eens vertellen," zcKe
'•oningin Helena van Italië, aan wier zi;de
'rij zat: „heet u Ahman TTllah (uitspraak'
"ma-nu'lal?"
Dé koning, die alleen Afghaansch, P'V®
vijf en twintig woord Fransch, liep er 10
-u knik'e.
„Het is zonderling," antwoordde de k°*
rirgin: „Ama-nu'la beteekent in onze tam-
i' houdt van niets!"
Toen had de koning een druk onderhoud
met zijn tolk en verk'aarde hij stralend;
„Ik zal mij Ama-tutto (hij houdt van alles)
'aten noemen, mevrouw!"
Den volgenden morgen moest de koning
vroeg op, om een vliegdemonstratie, die hi]
cadeau kreeg, te gaan zien. Hij heeft het
gedaan, maar de uitnoodiging, om roede te
vliegen, sloeg hij af. Wat hij daarna gegeten
heeft, mag de heme! weten, maar een kwar
tier nadat hii thuis kwam, ging hii weer uit.
met onbekende bestemming. Het moet ech
ter nóg ?J ver geweest zijn, want er waren
dertig duizend man troepen noodig, om de
straten af te zettten. Dien avond gaf de
Afghaansche gezant een gezellig avondje,
dat tot laat in den nacht duurde. Van den
koning zijn dien dag geen geestigheden be
kend geworden. Ik heb zelf gezien, dat ook
4e lach, waarmede hij in enkele uren heel
Rome veroverd had, van zijn bronzén ge
laat verdwenen was.
Den derden dag heeft hij kazernes gezien
en so'daten, soldaten en kazernes. Hij blijk?
er zelfs meer gezien te hebben, dan ik
vermoedde. En het heeft indruk gemaakt
Toen men hem vroeg, om een klein aan
denken van de stad Rome te willen aan
vaarden, antwoordde hij prompt;
„Dat is 'goed. En als het u hetzelfde blijft,
geef u mij dan een batterij van die kanon
nen" hij wees het soort aan „of zoo
een gepanserden auto!"
Welk geschenk men den koning had toe
gedacht, heeft het volk niet vernomen.
Men heeft hem een pantser-auto gegeven
met twee kanonnen er op.
Dien nacht een aardige ontmoeting.
Het was mijn laatste- beetje conie, dat
met de laatste lichting mee ging. Tusschen
het s'ation en mijn huis ligt het Grand
Hotel, waar dc koning verb'eef. De carabi-
niri waren ontelbaar. Ze stonden in alle
donkerfe hoeken en achter eiken boom. Het
zwermde er van geheime politie. Ik kreeg
juist het verzoek, om links te willen houden
en niet zoo vlak langs het hotel te loopen
je kan niet weten; een mensch kan een
bom op tjvee beenen zijn toen drie hoe
ren in regenjassen en met rieten wandel
stokken aankwamen. Twee waren er klein,
de derde viel op door zijn grootte. Ik her
kende hem dadeli'k: Z. M. Ahman Ullah
Klian, koning van Afghanistan. Wij lichtten
onzen hoed. De koning ook. „A katan!"
cêide bij; zoo klonk het tenminste. Zijn
tolk lief hij vertellen, dat hij het tamelijk
frisch Vond.
Dat was om twee «ut 's nachts en den
volgenden morgen was de koning alweer
vrceg present. Ditmaal gold het zijn offici-
eele audiëntie bij Z. H. den Paus, waarover
ik al eerder berichtte. Een aanvulling nog.
Toen hi; Z. H. Paus Pius XI had begroet,
zeide hij letterlijk:
„Wat heb ik gehoord? Komt U nooit de
denr uit?"
En toén de Paus daar niet dadelijk een
antwoord op wist;
„Ik begrijp het niet. Men heeft mij ver
teld, dat U in conflict is met den koning
van Italië. Maar de koning is zoo een
goede man! U zal zien, Heiligheid, dat bin
nen twee, drie jaren alle» in orde is en dat
u vrij kan uitgaan."
„Dat weet God alleen," was het ant
woord.
Dien middag bracht de koning een bezoek
aar. het Vaticaansch Museum. Als men zijn
'evensgeschiedenis leest, vraagt men zich
onwillekeurig af, wat hij daar eigenlijk kwam
zoeken. Een feit is het echter, dat er uil-
stekende rustbanken zijn
De dagen, die daarop volgden, heb ik den
koning uit het oog verloren. Ik had het
druk zij het dan ook niet zoo druk als
hij met andere dingen. Ik zag hem niet
terug voor Zondagmorgen, toen ik bijna
onder zijn auto lag. Hij rijdt nog al hard,
naar het schijnt en voor het eerst was hij
zonder soldaten.
En ik ben van hem geschrokken.
Heusch van hem en niet van zijn auto.
Hij zag haast bleek en ook de koninrin was
n'et meer, wie zij geweest was. Het was
•rijn laatste dag in Rome en het is natuurlijk
■ncgelijk, dat hij juist zijn rekening had ont
vangen het Grand Hotel is niet goed
koop maar ik vreesI.aten wij ech-
'er het beste hopen. Een half uurtje later
hoorde ik hem heel vriendelijke dingen zeg
gen op een tentoonstelling van Fiat-auto-
wobielen.
Nog veel heeft de koning in Italië geno-
!en: in Milaan, Venetië, Spezia en waar hij
verder gehuldigd is. Ik moet het er echter
hi) laten. Hij schünt meertijd te hebben,
rian ik plaatsruimte.
Oh, si j'étais roi, ik liet me van mijn
leven niet ontvangen in Rome.
In verband met den steeds toenemende0
ertsaanvoer zal binnenkort op de ka-'e &an
de zeehaven van het Hoogovenbedrijf 'e
IJmuiden een derde electrlsche loskraan
worden geplaatst. Met het monteeren va0
dezen kraan, welke een hefvermogen hee"
van 12K ton en voorzien zal worden va"
grijpers van circa zeven tons inhoud, word'
reeds einde Februari aangevangen.
AUTOBOTSING TE SANTPOORT-
Zondagmiddag had op den hoek Wfist®"
laanRijksstraatweg te Santpoort een bot
sing plaats tusschen een auto van den he°r
N. uit Haarlem en auto G 12737 van een dok
ter uit Castricum. Laatstgenoemde kwanl
uit de richting Velsen, terwijl de ander m
de richting Velsen reed.
Auto 12737 reed met fli ke snelheid de
ander aan, waardoor zij zwaar beschadigd
werd en met de kraan van den heer Jak moest
worden weggesleept. De auto van den heer
N. Icon "".et lichte beschadiging de reis ver
volgen. Een jongen, die in laatstgenoemde
auto zat, werd door glasscherven in 't gelaat
verwond en in de naastbijzijnde woning
„Schoon-Oofd" verbonden.
.De Godsdienstlessen in de Koningsslraat,
die wegens ziekte eenige weken niet werden
ëcgeven, zullen morgen (Dinsdag) weer be-
S'nnen. om 4.15 uur.
Onder auspiciën der N. V. Internationale
Concert Directie Ernst Krauss, zullen Julia
en Johannes Röntgen een tournée maken.
Plannen voor de toekomst.
Plannen, onmiddellijk voor uitvoering
vatbaar.
In een adres aan B. en W. heeft de direc
tie der N. Z. H. T. M. de volgende plannen
ontwikkeld.
Het tram- en busverkeer
in de toekomst.
In de toekomst worden gedacht de vol
gende tram- en buslijnen:
1. Heemstede, Dreef Groote Hout
straat Jansstraat, Jansweg, viaduct Kenne-
merplein, Kleverpark, bebouwing benoorden
Kleverlaan; terug Stationsplein, Kruisstraat,
Markt Koningstraat, Gierstraat, Dreef.
2. Leidsche Vaart, Wilhelminastraat, Nas-
saulaan, Parklaan, Jansweg viaduct Frans
Halsplein, Schoten.
3. Station, Zijlweg, Overveen, Rampe
laan.
4. Amsterdamsche Buurt Amsterdam-
sche Poort, Koudenhorn, Parklaan, Station,
Verspronckweg Julianalaan, Overveen,
Nieuwe Zeeweg.
a. Westergracht, Oranjestraat, Keizer
straat Verwulft, Ged. O. Gracht, Spaarne,
Damstraat, Jansstraat, Station, Pres. Slein-
straat Ged Schalkburgergracht (buslijn).
AmsterdamHaarlemZandvoort.
LeidenHaarlem (Wilhelminastraat),
Station.
Wat direct kan worden
uitgevoerd.
Het direct voor verwezenlijking in aan
merking komend plan, omvat de volgende
tram- en buslijnen;
Heemstede, Dreef Groote Houtstraat,
Kruisstraat, Parklaan, Jansweg, viaduct
Kennemerplein, Kleverpark Bloemendaal,
en terug Station, Kruisweg Kruisstraat,
Barteljorisstraat Koningsslraat, Gierstraat,
Dreef.
2. Leidsche Vaart, Wilhelminastraat,
Raaks, Nassaulaan Parklaan, Jansweg,
viaduct, Schoten en terug Station, JGuis-
weg Parklaan.
3. Station, Zijlweg, Overveen (Raad
huis).
4. Kampervest, Ged. Oude Gracht. Zijl
weg, Julianalaan, Overveen;
en de autobus'ijnen:
a. Westergracht, Oranjestraat, Keizer
straat Verwulft, Ged O. Gracht, Spaarne,
Damstraat, Jansstraat, Station, Pres. Stein-
straat Ged Schalkburgergracht.
b. Amsterdamsche Buurt Langebrng,
Ged. Oude Gracht, Parklaan, Station,
Maarten van Heemskerkstraat. Kleverlaan.
JAARVERGADERING
op VRIJDAG 3 FEBR., 's-avonds te
8K uur, in het geb. St. Bavo.
AGENDA:
1. Opening- 2 Jaarverslag Secretaris;
3. Jaarverslag Penningmeester;
4. Bespreking nieuwe reglcin®nlen"
5. Ronvraag en sluiten.
Aller opkomst dringend noodzakelijk.
HET BESTUUR
Men schrijft ons uit Vijfhuizen
Zaterdagavond laat bereikte ons het schok
kende bericht, dat de heer J. H. M. Evelein
omstreeks 6 uur in den avond was overleden,
en Zondagmorgen hoorden wij, dat zijn
vruw, mevrouw N. EveleinKlapwijk, haar
man vier uur daarna gevolgd was. Begrijpe
lijk brachten deze twee zoo treurige berich
ten algemeene verbazing en ontsteltenis te
weeg, want weinigen wisten iets af van de
ziekte van het echtpaar. En de ziekte is ook
niet van langen duur geweest. Op 6 Januari,
toen de heer Evelein zijn 80sten geboorte
dag vierde, waren beiden nog gezond, doch
de laatste dagen ging het met de gezondheid
niet naar wensch en Zaterdag ging het met
mevrouw zienderoog achteruit. Men be
greep wel, dat het einde spoedig zou volgen,
doch de toestand van den heer Evelein was
toch zeer bevredigend, En toen, terwijl de
kinderen rondom het sterfbed van hun lieve
moeder geschaard stonden, stierf in een an
dere kamer, geheel onverwachts hun dier
bare vader, en vier uur later overleed, onbe
wust van het overlijden van haar man, mevr.
Evelein.
Met den heer Evelein is een bekend figuur
en een groot man heengegaan. Omtrent
zijn levensbeschrijving kunnen wij kort zijn,
daar deze gepubliceerd is, toen de overledene
zijn tachtigsten geboortedag onder zoo'n enor
me belangstelling drie weken geleden heeft
mogen vieren. Nog zijn de bloemen niet
verwelkt, die ze hem, dien dag hebben aan
geboden. Hij was dan ook algemeen geacht
en een man, die zich op menig terrein ver
dienstelijk heeft gemaakt. In tal van openbare
instellingen heeft hij belangrijke functies
bekleed. Noemen wij hem enkel maar als:
Lid der provinciale Staten, lid van den Raad
van Haarlemmermeer, Hoogheemraad van
Rijnland, Rentmeester van vele boerderijen
en bezittingen, vooral op het gebied van
landbouw stond hij vooraan, en trots zijn
buitengewoon druk leven wist hij altijd nog
tijd te vinden om een ieder zonder onder
scheid met woord en daad bij te staan. Wij
kunnen gerust zeggen, dat zijn verscheiden
niet alleen in zijn naaste omgeving maar ook
ver daarbuiten door velen zal gevoeld wor
den. Ook mevrouw Evelein was zeer goed,
iemand die het hart op de juiste plaats droeg.
Haar heengaan zal dan ook door velen be
treurd worden. Nooit zou een arm mensch
tevergeefs aankloppen en zonder aalmoes of
bcterham het erf verlaten. Ze had dan ook
een ieders achting. In de maand Juni van
dezen zomer hoopte het echtpaar hun dia
manten huwelijksfeest te herdenken.
Prof. dr. Eug. Dubois, hoogleeraar in de
mineralogie en kristal'ogie, aan de Univer
siteit van Amsterdam, bereikte Zaterdag den
70-jsrigen leeftijd.
Hij werd deswege door zeer velen ge
complimenteerd, maar tevens moesten zijn
vrienden en bewonderaars van zijn weten
schappelijk werk afscheid van hem nemen,
daar hij, genoopt door den daarvoor gestel
den termijn, zijn ambt als hoogleeraar moet
neerleggen. i
Het afscheid geschiedde in het gebouw
der Universiteit te Amsterdam.
Het woord werd gevoerd door prot dr.
H- Burger, rector magnificus der Universi
teit, door prof. J. C. H .de Meyere, door
prof. c'r. G. A. P. Molengraaff, die bet
door Frans Oerdez geschilderd portret van
prof. Dubois onthulde, door prof. Sluiter,
slotte door dr. P. Tesch, directeur van den
Geologischen dienst.
Bij een ernstige ontploffing in een fabriek
te Amsterdam is een monteur levensgevaar
lijk gewond.
Mgr. Dr. J. O lav Smit zal binnenkort ets
bezoek aan Nederland brengen.
Waarom Canada personen weigert, «Me
met steun «Ier Nederlandsche regeering
emlgreeren.
Nadere bijzonderheden over de vlieg-
plannen van den heer v. Lear Black; een
uitstapje naar Karachi en Allahabad; over
China misschien terug.
Jhr. mr. O. F. A- M. van Nispen tot Se
venaer komt ernstig in aanmerking voor
het ambt van Nederlandsch gezant te
Brussel.
De conferentie voor internationaal pri
vaatrecht te 's-Gravenhage is gesloten.
Ook de tweede advocaat, gearresteerd in
verband met de debacle van de Maatschap
pij voor Scheepsverband, is op vrije voeten
gesteld.
Sneeuwstormen in de Vereenigde Staten.
De Niagara-waterval totaal bevroren. Tal
rijke verkeersongelukken.
Te Bundaberg in Queensland (AustraDë)
zijn eli kinderen overleden tengevolge van
inenting.
Kans op bijlegging van ket conflict ia de
Duitsche Centrum-partij,
De noodlijdende Duitsche landbouw; 30
millioen M. steun der Rijksregeering.
De typhus-epidemie te Hagen breidt ziek
uit.
De bemiddelingspogingen in het Zweed-
sche mijnconilict afgebroken.
De Noorsche regeering vraagt 6.6 mfllloen
M. schadevergoeding voor schade, door
Duitsche oorlogsmaatregelen aangericht.
In Britsch-Indië wordt een protest-staking
aangekond'gd bij aankomst der Britse ha
commissie-Simon.
Ernstig spoorwegongeluk bij Rangoon (Br.
Indië).
De strijd tusschen Kerk en Staat la
Mexico; nieuwe arrestaties.
Barometerstand 9 uur v.m.: 754. Vooruit,
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 5.11.
Proi. Dubois dankte voor de hulde.
Na afloop had een drukbezochte receptie
plaats in de Senaatskamer.
Aneta seint hedenmorgen uit Bataviat
De werking van den Krakatau neemt lang
zaam weer toe.
ACTIE TOT VERBETERING VAN DEN
FINANCIEELEN TOESTAND.
Vrijdagavond vergaderde de afdeeling
Haarlem van de Nederlandsche filmliga in
café Brinkmann, ter besprekingvan den finan-
cieelen toestand der afdeeling en mogelijke
actie tot verbetering daarvan.
De voorzitter, de heer J. H. Pfersich, be
toogde, dat de geestdrift, waarmee het plan
tot oprichting van de liga in Haarlem ont
vangen is, de verwachting had gewettigd
van het toetreden van een zoo groot aantal
leden, dat de afdeeling niet in de financieele
moeilijkheden zou zijn geraakt, waarvan hij
thans tot zijn leedwezen moest gewagen. Een
groot en geheel onverwachte tegenslag is
geweest, dat de liga, hoewel zij zich in geen
enkel opzicht als een publieke vermakkelijk-
heid beschouwt, nochtans door de gemeente
Haarlem wordt verplicht vermakkelijkheids-
belasting op te brengen. Het gemeentebe
stuur van 's-Gravenhage merkte de voorzit
ter niet zonder bitterheid op, neemt ten deze
een ander, naar zijn inzicht juister standpunt
in en beschouwt de liga als een artistiek-
wetenschappelijke studieclub en heft geen
vermakelijkheidsbelasting.
De heer Loman meende, dat de belasting,
waar niet aan te ontkomen is, ongetwijfeld op
de leden verhaald kan worden. Een voorstel
van deze strekking werd met algemeene stem
men aangenomen. j
Op voorstel van mevrouw Frank-Jacobs
werd besloten het bestuur te machtigen het
aantal voorstellingen van 12 op 8 te brengen,
indien het ontbrekende geld niet zou wor
den bijeengebracht.
Staan de de vergadering werd een pro-
pagandacommissie samengesteld, die pogin
gen zal aanwenden om l^et ledental uit te
breiden en gelden voor een reservefendj
bijeen te brengen.