Heringa Wuthrich, HaaiTém IL0TTGERING 'Zi CHEQUE-KOERSEN Ainsterdamsdie Beurs KINADRUPPELS DE FILM IN DIENST VAN DE WETEN SCHAP EN HET ONDERWIJS Centrale Ver war mins: VOOR ST00MEN - EN VERVEN - OPERATIEFILM MICROSCOPISCHE FILM —TIJD IN DE FILM VOGELFILM Een aula op de Algemeene Begraafplaats Plaatselijke Commissie va» Toezicht op de Bioscopen BURGERLIJKE STAND De vaische echtscheiding Personalia Het zilveren ambtsjiibiieum van den heer J. Brunt Gewetensgeld NederJandsche Natuurhistorische Vereeniging Gr. Houfslraal 5 a Tel. 10771 DE SPAARNEBANK Haarlem Amsterdam De „Shonga voor sloop i verkocht? BERICHTEN UIT ONZE VORIGE OPLAGE. 1C0 101»/18 ICC »/16 101 S8f 276 18 Ij 17?'/s 177 425 139$ 17U 577Ï 110f 14C 170$ 143$ 326i 210 1 349i 85$ 82 43 75 94$ 230$ 196 184| 202$ Onderscheiding Door een auto gegrepen De arbeidstijd in de zuivelindustrie LAATSTE NIEUWS De opstand in Mexico DB SPAARNEBANK Haarlem- Amsterdam Ontploffing in een briketten fabriek De Zuid-Tiroolsche kwestie Noodlottige ontploffing De Zuid Poolvlucht van Byrd Congres Wetenschappelijke Pers De Commissie-Simon te Madras Dr H.NAINNING's EETLU5T-0PWEKKEMD. 1.30 p. fl. Een aantal journalisten heeft Zaterdag middag in het showzaaltje van de filmfa briek Multi-film" aan het Spaarne 59 de proefvertooning gevolgd van de nieuwe rol prent „Wetenschap en film." Deze film geeft enkele voorbeelden van de toepassingen van het lichtbeeld voor onderwijs en volksontwikkeling, voor weten schap en onderzoek. Het doel. dat de directeur, de heer J. C. Mol, met dit proefdraaien beoogde, is vol komen bereikt, want iedereen, die kennis maakt met de wondere resultaten, die de rolprent-vervaardigers bereiken, ziet het nut in van deze mooie uitvinding, maar is overtuigd, dat nog veel te weinig gebruik wordt gemaakt van de film als onderwijs middel. Terwijl de fabrieken van z.g. speelfilms bij tientallen geteld worden en er met mil- lioenen gewerkt wordt om één speel film te vervaardigen, zijn in gansch Europa maar drie fabrieken en dan nog zeer kleine die zich bezig houden met het vervaardigen van wetenschappelijke films. De film voor het onderwijs staat nog aan het begin harer ontwikkeling en er moet op dit gebied nog. veel pioniersarbeid wor den verricht. Het vervaardigen van weten schappelijke films vereischt niet minder kos ten en meestal meer technische kennis dan het maken van speelfilms, terwijl de kring van belangstellenden in cultureele films veel kleiner is. De verkregen films zijn daarom maar zelden eenigszins rendabel te maken. En toch is op dit terrein zoo enorm veel nuttig en waardevol werk te doen. Op bijna "Ik gebied der wetenschap kan de film toe passing vinden en de onderwerpen, die waardevol- filmmateriaal voor onderwijs en volksontwikkeling zouden opleveren, liggen voor het grijpen. De „Multifilm"fabriek houdt zich reeds een jaar of tien bezig met het vervaardigen van wetenschappelijke films. Als geen ander is dit een terrein, waarop men zich moet specialiseereh. De fabriek beschikt over een groot aantal speciale toestellen en hulpmid delen. o. a. een installatie voor het maken van microspische films, een der zeer weinige in Europa en zij heeft zich in den loop der jaren de noodige ervaring op dit interes sante, maar technische moeilijke gebied eigen gemaakt. De Antony van Leeuwen hoekfilm, de Malariafilm en vele anderen zijn van haar afkomstig. Wat wij Zaterdag hebben gezien, heeft onze bewondering gaande gemaakt en wij konden de klacht van den bescheiden heer Mol, die met energie aan zijn onderneming werkt en ons de noodige inlichtingen ver schafte, zoo volkomen onderschrijven, dat er veel te weinig gebruik wordt gemaakt van de wetenschappelijke film. Zeer juist merkte de heer Mol op, dat de wetenschappelijke film minder de belang stelling geniet van het groote publiek dan de speelfilm, wijl zij niet zoo overstraald is door het licht der reclame en den roem van de artisten, maar zij is niet minder inte ressant en de resultaten zijn van meer blij vende waarde. De vervaardiger van wetenschappelijk filmwerk komt in technisch opzicht voor veel moeilijker opgaven te staan dan zijn collega van de speelfilm, en hij moet deze opgaven oplossen met veel bescheidener middelen en oogst bij lange na niet de roem en waardeering die zijn collega van de speelfilm ten deel valt, en heeft ten slotte voor de met veel moeite en kosten verkre gen film een veel geringer afzetgebied en veel minder belangstelling. Toch is het een dankbaar en interessant werk. Men staat steeds voor nieuwe moeilijkheden en nieuwe problemen, iedere stap op dit terrein opent pieuwe mogelijkheden, Is het te verwonderen, dat de heer Mol Zaterdagmiddag meermalen een open doek je kreeg? Interessant is het te vernemen, op welke manier verschillende wetenschappelijke films worden gemaakt. Wij schrijven daar om hier over, wat de heer Mol ons daar omtrent vertelde. De film een operatiefilm, een microscopische film; zij liet zien het pro bleem van den tijd in de film en gaf een ge deelte van de zoo interessante vogelfilm. De Operatiefiim. Een twintigtal jaren geleden werd door de bekende Parijsche chirurg Doyen reeds met net filmen van operaties begonnen. De voor deden toch lagen voor de hand. Bij het de- monstreeren van een operatie kunnen slechts weinige studenten alles goed volgen, de meesten staan te ver af en van het waar nemen van alle bijzonderheden der chirur- cisChe techniek is geen sprake. De oudere i.peratiefilms echter voldeden niet aan de verwachtingen. Men begon met de gebrui kelijke filmuitrusting, filmoperateur en sterke booglampen Inbegrepen ln de opera tiekamer te brengen. De opérateur moest tnet zijn toestel tamelijk ver van de operatietafel staan om de assisteerende zut- ;rs, artsen, enz. niet te hinderen en hij noest tusschen dezen door zoo goed moge lijk zijn gezichtsveld trachten te zoeken. Het resultaat is een film, die het operatie- -u'rein klein en onduidelijk weergeeft en ie meer geschikt is, om een algemeen idee e geven hoe men in een operatiekamer werkt, dan om de détals der chirurgische techniek te demonstreeren. Bovendien zag ket toestel hoogstens schuin van boven op de wond en gaf dus een scheef en verteekend beeld daarvan. Eindelijk behooren booglam pen, die stof afgeven, niet in de operatie kamer en ook dc klno-operateur zelf hoort cr niet thuis. De moderne operatiefilms worden gemaakt met speciale toestellen, die, aan den zolder hangend, boven de operatietafel worden ge monteerd. Zij geven een zeer groot beeld, alleen van het operatieterrein met de han den van den chirurg en toonen niets bij komstigs, dat stoort en de aandacht afleidt. Door de zeer vergroote weergave is ieder, ook het kleinste détail, zichtbaar. Het toe stel werkt geheel automatisch en behoeft geen deskundige bediening. Het wordt door het indrukken van een voetcontact door den chirurg zelf, of door een der assistenten, in beweging gebracht en door de opstelling, loodrecht boven het operatievlak, wordt nie mand door het toestel gehinderd. De mo derne operatiefilm geeft een beeld, zooals de opereerende chirurg dat ziet. De film toont op het doek meer bijzonderheden, dan men zou kunnen zien, als men zelf bij de operatie als toeschouwer aanwezig was. In de film zelf wordt, zoowel een voorbeeld van de oudere, als van de nieuwe operatiefilm gegeven. Verder wordt een modern opratie-fllmtoe- stel gedemonstreerd. Een uitgestrekt gebied op allerlei weten schappelijk terrein, ligt voor het filmbeeld open in de Microscopische film. De voordeelen van de film spreken, hier wel zeer duidelijk. Op geen enkele andere manier is het mogelijk aan een groot publiek beelden uit de wereld van het microscopisch kleine te toonen. De microfilm brengt de v/onderen van den microcosmos onder het bereik van iedereen. Ook voor den onder zoeker op dit gebied heeft de film groote voordeelen. De resultaten van een proefne ming, waarvan de voorbereidingen wellicht dagen hebben geduurd en die in enkele seconden afloopt, kunnen worden gefilmd en op ieder gewenscht cogenblik worden ver toond. Bij de microfilm ziet de toeschouwer met de oogen van den geduldigen onderzoeker aan het microscoop in zijn laboratorium en inzicht in de zoo uiterst belangwekkende wereld van het microscoop, kan het geeste lijk eigendom worden van iedereen. Het maken van de microfilms is niet ge makkelijk en er is wellicht geen terrein op dat gebied der kino-techniek, dat zoo be zaaid is met voetangels en klemmen. Slechts weinigen hebben dan ook op dit gebied goede resultaten berejkt en de installatie van de „Multikem" voor microfilms van groote capaciteit, is een der zeer weinige in Europa. Op dit gebied is men in hooge mate op eigen onderzoek en eigen ervaring aangewezen. Literatuur bestaat er over dit onderwerp nagenoeg niet en de toestellen er voor zijn niet in den handel. Men moet ze zelf samenstellen en nog dagelijks werkt de ..Multikem" aan de verbetering van haar in stallatie. Zij is nu echter zoover, dat wat ze kan zien door het microscoop, ze ook kan filmen, zoodat de grenzen voor micro film slechts worden gesteld door de grenzen van het vergrootend vermogen van de mo derne microscoop. Verschillende harer microscopische films b.v. de „Antony van Leeuwenhoekfilm" en de „Malariafilm" zijn op vele plaatsen in ons land en ook ln het buitenland, met veel succes vertoond. In „Wetenschap en Film" wordt een ml- crofilmtoestel gedemonstreerd en daarna worden enkele voorbeelden van microscopi sche films gegeven: Opnamen van verschil lende ziekte-verwekkende micro-organismen, van de typhus, de slaapziekte, de syphlis, de mijnwórmziekte en de malaria, wezentjes van een duizendste millimeter groot. Verder de bloedsomloop bij sterke vergroo ting gefilmd bij het levende dier en ter ver gelijking de protoplasmastroomingen in plantencellen, die levendig aan den bloeds omloop bij de dieren herinneren. Een film over „Het Raderdiertje" demonstreert de ge schiktheid van het filmbeeld om datgene te toonen, wat men anders slechts te zien krijgt ten koste van veel studie en geduld. Men ziet de ingewikkelde inwendige organisatie van deze wonderlijke microscopische bewoners van ons slootwater, ziet 't moederdier met de eie ren aan 't lichaam rondzwemmen en ziet, bij zeer sterke vergrooting het jonge raderdier zich in het ei ontwikkelen en eindelijk, het ei verlaten. Een film „Kiezelwieren" toont weer andere kleine waterbewoners in hun altijd wisselende vormenschoonheid, terwijl „Uit het Rijk der Kristallen" een blik geeft op de fantastische en schitterende rijkdom aan vormen, die de natuur bij de kristal lisatie van verschillende chemische stoffen ons door het microscoop toont. De tijd in de film. De tijd is voor ons een vaststaand begrip. In het filmbeeld kunnen we den tijd verlen gen en verkorten naar willekeur. Snelle be wegingen kan de film verlangzamen, zoodat het oog ze kan volgen en studie en analyse mogelijk is en aan den anderen kant kan de film in enkele seconden op het doek laten zien, wat in werkelijkheid uren, dagen of we ken heeft geduurd. Bij de filmopname worden iedere seconde 16 beeldjes opgenomen, die ieder een faze der beweging vastleggen en worden déze beeldjes achtereenvolgens op het doek gepro jecteerd met dezelfde snelheid van 16 beeld jes per seconde, waarmee ze zijn opgeno men, dan resulteert een natuurgetrouwe weergave der beweging. Neemt men in plaats van 16 beeldjes per sec. er echter 160 op en projecteert men deze beeldjes met de normale snelheid van 16 beeldjes per sec. dan ziet men op het doek de beweging 10-voudig vertraagd. Van deze „vertraagde films" worden er een aantal op het doek te zien gegeven. Enkele sportopna- men, sprongen, de vlucht van meeuwen, enz. Een aardige toepassing is ook het bepalen van aankomst bij wedstrijden door middel van de vertraagde film. Voor wetenschappelijk onderzoek heeft de vertraagde film dikwijls haar waarde bewe zen voor het bestudeeren en analyseeren van zeer snelle bewegingen. De toepassingen zijn zoo vele, dat er een afzonderlijk artikel over te schrijven zou zijn. Kort geleden is het ge lukt de vertraagde film toe te passen voor microscopische opnamen. Men kan ook het omgekeerde doen en de tijd op de film versnellen. Men neemt dan niet het normale aantal van 16 beeldjes per sec. op, maar veel minder, één per seconde, één per minuut of per uur. De op deze wijze verkregen film geeft in enkele oogenbllbken te zien wat in werkelijkheid dagen of weken duurde en op deze wijze worden bewegingen zichtbaar gemaakt, zoo langzaam dat ze aan ons waarnemingsvermogen ontsnappen. De film geeft enkele voorbeelden in den vorm van opnamen uit het plantenrijk. De plan tenwereld om ons heen zijn wij gewoon te beschouwen als in rust en slechts bewogen door den wind. Deze rust is echter slechts schijnbaar, in werkelijkheid is de geheele plantenwereld voortdurend ln beweging. Ver schillende planten bewegen zich op zeer merkwaardige en karakteristieke wijze, ver dringen elkaar, voeren strijd, in één woord voeden in verband met de omstandigheden oen groot aantal doelbewuste bewegingen uit. Wij zien deze echter niet omdat de bewe gingen te langzaam zijn om door ons oog als zoodanig te worden herkend. Door het toovermiddel der versnelde film komen al deze bewegingen binnen het be reik van ons waarnemingsvermogen en kun nen worden bestudeerd. Als voorbeeld wordt getoond het open- bloeien van verschillende bloemen, bewegin gen van lupinen, enz. We zien op de film paddestoelen werkelijk „als paddestoelen" uit den grond opschieten. Eindelijk een voorbeeld van een moderne onderwijsfilm met toepassing van de moderne hulpmidde len, versnelde films, microscopische films, enz., de ontwikkeling van een zeer merk waardige zwam, de stinkzwam of het Hek- senei. De Vogelfilm. Dit is wel een zeer karakteristiek voor beeld ervan dat het filmbeeld datgene onder het bereik van een groot publiek kan bren gen, wat anders slechts aan den specialist aan den vakman op de verschillende ge bieden van de wetenschap voorbehouden bleef. Zeker wij komen iederen dag met vo gels in aanraking, we kennen misschien vele namen en kunnen de verschillende ge luiden thuisbrengen. Maar slechts de gedul dige onderzoeker, de vogelkenner bij uit- nemendheid, ziet iets van het intieme leven der vogels, maakt kennis met al die myste rieuze gewoonten, die alle hun doel en hun nut hebben. Daarvoor is noodig ernstige studie, grondige kennis, veel voorbereiding en enorm veel geduld. Dan nog wat geluk en veel volhardings vermogen en het intieme leven der vogels onthult zijn geheimen. De film brengt het geheele vogelleven, zooals slechts de speci alist, de vakgeleerde, de doorkneede vogel kenner het ziet onder het bereik van ieder een en brengt ons daardoor tot beter be grip van de wonderen der schepping om ons heen. „Wetenschap en Film" laat kennis maken met de moeilijkhedèn, die bij het filmen van vogels moeten worden overwonnen. In de nabijheid van het vest wordt een tentje gemaakt en die wordt overdekt met takken en mos. Dan wordt het vest eenige tijd het rust gelaten en in die tent wordt een molentje gedraaid, dat het getik van de bioscoop nadoet om de vogel aan dat geluid te wennen. De film geeft dan eenige voor beelden van vogelfilmsEenige scenes uit de mysterieuze ontwikkeling van de jonge koekoek, die eerst de eieren uit het nest werpt en die later door de kleine vogels, veel kleiner dan hij zelf wordt gevoed. Verder o.a. de kiekendief een uiterst schuwe roofvogel, die men z'n jongen ziet voeden, eenstrenge tucht handhavend, af en toe straf uitdee lend, in één woord een beeld, zooals de leek op dit gebied in werkelijkheid nimmer te zien krijgt. Schitterende voorbeelden van vogelfilms, in ons land algemeen bekend, zijn de films van den heer Burdet, die ook in het buiten land nimmer zijn geëvenaard. Wat zijn wat uitvoeriger geweest in onze mededeelingen over de wetenschappelijke film, maar velen wenschen wel eens inge licht te worden over de geheimzinnigheden, die de vervaardiging van de rolprent over het algemeen nog omslulmert, maar boven dien wekt het zien van deze film „Weten schap en film" den lust op, anderen te wij zen op het groote nut, dat de opvoeding van dit onderwijsmiddel kan trekken en op de weinige waardeering, die de film op dit oogenblik nog geniet. Verschillende malen is reeds aangedrongen op het bouwen van een aula op de Al gemeene Begraafplaats. Voor het katholieke kerkhof, waar wij onze kapel hebben en waar trouwens nim mer langdurige toespraken aan een graf worden gehouden, is een gebouwtje, dat bescherming biedt tegen guur weer, wan neer lang moet gewacht worden op de komst van een lijkstoet of veel woorden aan de nagedachtenis van een doode wor den gewijd, niet zoo klemmend, maar voor de algemeene Begraafplaats doet zich het gemis zeer dikwijls gevoelen. Bij de begrafenis van Prof. Lorentz, toen de bloem van Nederland's intellectueelen en vele voorname buitenlanders hier op de stedelijke begraafplaats kwamen was het een geluk, dat er geen storm stond over het oude Akendam of een koude regen neerviel, maar toch wekte het medelijden op de vele voorname, reeds bejaarde ge leerden en voorname personen, te zien, die daar, veelal onvoldoende gekleed, lan gen tijd in een vrij koude temperatuur redevoeringen moesten aanhooren. Dan doet zich de behoefte aan een be hoorlijke spreekgelegenheid wel gevoelen. De moeilijkheid, om daar nu nog aan te voldoen. Men heeft de voorhal van het Mauso leum al eens voor aula willen inrichten, maar dit strookt niet met het doel, waar voor het Mausoleum werd opgericht en de beschikbare ruimte daar zou dan ook zeer onvoldoende zijn. Een nieuwe aula is zeer kostbaar. En nu zouden deze kosten wel geen groot bezwaar zijn (desgewenscht zou men een kleine retributie voor het gebruik van de aula kunnen vorderen), maar men dient langzamerhand om te zien naar een andere gelegenheid om de Haarlemsche dooden te begraven, omdat de tegenwoordige begraaf plaats zoetjes aan midden in het bewoonde gedeelte van de stad komt te liggen en dit, bij de hedendaagsche opvattingen, niet ge wenscht wordt geacht. Men ziet dan ook al vlijtig uit naar een andere begraafgelegenheid en denkt daar bij aan een terrein, dat gelegen is in de nabijheid van den Slaperdijk (nabij Sant poort) op de uiterste grens der gemeente dus. Vele jaren zal het wel niet meer duren of de dooden zullen daar hun laatste rust plaats vinden en daarom is het begrijpelijk en te prijzen, dat opgezien wordt tegen 't nu nog doen van groote uitgaven voor den bouw van een aula. Indien echter de in richting van een nieuwe begraafplaats nog vele jaren duren moet, zou het misschien aanbeveling verdienen een bescheiden en niet duur abri te maken, om eventueel als aula dienst te doen. Zooals bekend, zal I Maart a.s. de nieuwe bioscoopwet in werking treden. Deze wet zal verandering brengen in de plaatselijke com missies voor keuring van films, die zal ver anderen in een Commssie van Toezicht. Het aantal leden van deze commissie is 7, terwijl in de vroegere keuringscommissie 28 leden zitting hadden. Hoeveel leden der oude keu- rngscommssie in de nieuwe commissie be noemd zullen worden, is nog niet bekend. Geboren: 22 Februari: dochter van K. C. M. Buis-Plantinga 23 Februari: dochter v. G. Gosen-Hietkamp dochter van C. ten Bosch-Wiggers 24 Februari: zoon van E. de Nooijer-v. Belzen dochter van H. Ja- cobszoon-de Boer zoon van C. v. Bilder- beek-v. Stipriaan zoon van H. M. v. d. Linden-Spoor. Overleden: 22 Februari: M. Kriek-v. d. La ken, 76 j., Bakkerstraat 23 Februari: N. Hendriks, 77 j., Gasthuislaan B. Laver- man, 41 j„ Kloosterstraat L. Zegwaard, 74 J„ Hagestraat G„ 3 d„ zoon van C. H. v. d. Pieterman, v. Zeggelenstraat J. M„ 5 mnd., zoon van M. J. Maarschalkerweerd, Thom- sonlaan. Indertijd heeft de Haarlemsche Rechtbank den zaakwaarnemer H. de G. wegens het maken van een vaische echtscheidngsacte veroordeeld tot 5 maanden gevangenisstraf. In hooger beroep is thans bh het Amster- damsche Hof bevestiging van het vonnis ge vraagd. De uitspraak is bepaald op 6 Maart. Vrijdag 2 Maart herdenkt de heer W. Th. Hoykoop den dag waarop hij vóór 25 jaar bij de firma Joh. Eenschede en Zonen in dienst trad als letterzetter op de afd. letter- zetterij. De heer P. J. M. van Tetering, voorzitter der R. K. Middenstandsvereeniging, alhier, en penningmeester van den Diocesanen Bond is gisteren in de vergadering te Rot terdam benoemd tot lid van het Hoofdbe stuur van den Nederlandschen R. K. Mid denstandsbond (der vijf Bisdommen). Heden herdenkt de heer J .Brunt den dag, waarop hij vóór 25, jaar als politie beambte te Haarlem werd aangesteld. Aan gezien ook verleden jaar de heer J. Brunt heeft gejubileerd, is thans op zijn verzoek van alle feestvertoon afgezien. De jubilaris heeft een mooien staat van dienst achter den rug. Op 25 Febr. 1903 werd hij aangesteld als agent 3e klasse op proef, één jaar daarna werd hij als vast aangesteld: In 1907 volg- zijn overplaatsing bij de recherche en werd hij 1 Nov. 1919 hoofdagent-rechercheur. Na 1919 werd hij belast met administratieve bezigheden en kreeg veelal bijzonder ver trouwelijke onderzoeken in opdracht. Zelfs bij afwezigheid der inspecteurs nam hij den dienst voor deze functionaris waar. De hoofdinspecteur van den justitionee- len dienst de heer M. Woud, wilde ech ter niet geheel het feit onopgemerkt laten voorbijgaan. Daartoe werd de jubilaris op het politiebureau toegesproken. Wat geduren de den loop der jaren door den jubilaris is gepresteerd, aldus spreker, is zeer ver dienstelijk werk geweest. Spreker ging ver der en zeide, dat Brunt een geheel bijzon dere plaats inneemt als rechercheur, n.l. om misdrijven op te sporen, zoo memoreer de hij in het bijzonder de aangename sa menwerking met den jubilaris, waarvan als door hen behaalde resultaten kunnen wor den genoemd ,toen zij in 1920 een paar ver dachten van een 7-tal inbraken te pakken kregen o.m. van inbraken gepleegd bij „Eigen Hulp", de Erven Loosjes, de forceering van de brandkast op het Phoenixterrein, welke later in de Waarderpolder is teruggevon den e.a. Dit levert het bewijs, dat de speurzin van den jubilaris sterk was en töt heden geenszins verflauwd was. Dat de jubilaris onder z'n collega's niet minder hoog staat aangeschreven werd be wezen door het feit, dat ook deze blijk gaven van hun sympathie door het aanbieden van een aandenken Diep ontroerd bedankte de jubilaris voor de vriendelijke woorden en de hem gebrachte hulde. De jubilaris is 59 jaar oud, nog steeds in actieven dienst en immer paraat de meest moeilijke problemen in onderzoek te nemen, een teekenend feit, met welk een liefde hij zijn functie uitoefent. Een specialiteit is hem tevens eigen, n.l. een bijzonder goed geheugen, zoodat hij zoo wel de verdachten van twintig jaar terug als nu van buiten kent en hem heel toe passelijk in don dienst den naam van „het loopende adresboek" is toegekend. Van verschillende zijden bereikte den ju bilaris dien dag felicitaties en cadeaux, zoo dat dit jubileum hem wel lang in gedachte zal blijven. Na dezen min of meer vermoeien- den dag zijn hem bij verordening 5 ver lofdagen toegewezen, die hem niet onwel kom zullen zijn geweest. Ingekomen is bij den ontvanger dei- registratie en domeinen te Haarlem, 5.50 wegens te min betaalde Rijksinkomstenbe lasting; den ontvanger der directe belastingen te Haarlem, b. g., 16 gewetensgeld den ontvanger der directe belastingen te Haarlem 1479,83 gewetensgeld. De afdeeling Haarlem en Omstreken van de Nederl. Natuur-Historische Vereeniging' hield gisterenavond, in de tuinzaal van Restaurant Brinkmann, een vergadering. Nadat de voorzitter, mr. J. D. van der Plaats, uit Bloemendaal, de vergadering had geopend, heette hij de aanwezigen van harte welkom, in het bijzonder dr. Joh. van Burkom, algemeen voorzitter van de N. N. V. Hierna las de secretaresse de notulen, die onveranderd werden goedgekeurd. Het rapport van de kascommissie werd in orde bevonden en de penningmeesteresse onder applaus gedéchargeerd voor haar goed be heer. Het voorstel tot aanschaffing van een épi-projector werd met algemeene stem men aangenomen. Thans gaf de voorzitter liet woord aan dr. Joh. van Burkom, welke voor het ver dere verloop van den avond een lezing met lichtbeelden hield over „Drente". In zijn inleiding zeide spreker met groot genoegen de uitnoodiging van het afdee- lingsbestuur te hebben aangenomen, om de zen avond over Drenthe te spreken. Velen onder zijn auditorium hadden onder zijn leiding een excursie naar Drenthe gemaakt en de gedachte hieraan zou nog wel velen levendig in het geheugen liggen. Drenthe toch is één onzer karakteristieke provincies, waar, naast het overweldigende natuurschoon, als groote tegenstelling groote armoede te vinden is. Het is tevens de pro vincie, waar de relatieve bevolking per M2 het minst is. en aldus de 11e plaats inneemt tegenover de andere provincies. Vervolgens gaf spreker een zeer wetenschappelijke uit eenzetting van de grondvorming in de ver schillende tijdvakken der wordingsgeschiede nis en het ontstaan van diluvium en allu vium. Interessante kiekjes van kalksteen bij de Schaesberg, van de Reeuvvijksche plassen bij Gouda, van de Oisterwijksche vennen, als type van laagveenvorming, volgden el kander op, om zoodoende 't auditorium een blik te geven in de verschillende grondlagen. Het tweede gedeelte wijdde spreker aan de bevolking van Drenthe, welke de oudste is van Nederland. De eerste bewoners van ons vaderland, vermoedelijk uit Spanje en Frankrijk in Noordelijke en Oostelijke richting opgterokken, hebben gewoond op den bekenden „Hondsrug" en vormden de z.g. „hunnebeddenbevolking", getuige de overgebleven „hunnebedden" of begraaf plaatsen, die men ten huidigen dage daar nog aantreft. Eenige bijzonder waardevolle plaatjes verduidelijkten de overblijfselen van dat tijdperk, waaronder o. m. de potten in steekceramiek met hun eigenaardigen bouw in kalebasvorm en hun specifieke orna mentiek. die een ruimen blik gaven op de eigenaardige gewoonten van de eerste be woners van ons land. De opkomst van Drenthe, en hier speciaal voor de hoofdstad Assen, is bijzonder te dan ken aan Lodewijk Napoleon, die het in 1807 tot departement verhief. In 1913 is Drenthe een provincie geworden; omstreeks 1850 werd de provincie gekanaliseerd, werd zij ruimschoots van telegraafpalen voorzien, kwam er de eerste spoorlijn ZwolleGro ningen en dit alles heeft ruimschoots bij gedragen Drente te verlossen uit zijn isole ment. Doch ook de bevolking heeft gelijken tred gehouden met den vooruitgang. De cuituur in Drenthe levert veel rogge, noekweit, schapen, enz., hoewel deze laatste meer c*i meer verdwijnen en daarmede het lande lijke en karakteristieke, zoo lang aan deze provincie eigen geweekt, wegneemt. In het bijzonder neemt het bijenstandbe- drijf een vooraanstaande plaats in en Is de stand in weinig jaren van 9.000 uitgegroeid tot 19.000 korven. Het Staatsboschbeheer houdt zich speciaal bezig met nieuwe aan plantingen van bosschen. Met eenige droevige tooneeltjes tusschen al het verrukkelijke, o.a. een gezicht op de plaggenhutten en eenige intérieurs, beëindig de Dr. van Burkom zijn rede. Nadat de voorzitter den spreker had dank gebihcht voor zijn buitengewone aangename rede, sloot hij de vergadering. Tijdens de pauze onder de voordracht werd overgegaan tot verkiezing van een bestuurslid. In deze functie werd gekozen de heer Bonnant. Op 31 Maart zal in het „Paleis van Volks vlijt" te Amsterdam, een tentoonstelling ge houden worden over „Drenthe". MEDEGEDEELD DOOR MAANDAG 27 FEBRUARI. Gisteren heeft de duiker Va» Drimmelen, te IJmuiden, een bezoek gebracht in de ruimen van het achterschip van de „Shonga". I Hierin bevonden zich nog ongeveer 1C00 balen cacaoboonen en palmpitten. De lossing daarvan zal zeer moeilijk zijn, omdat men op dit gedeelte geen gebruik kan maken van de stoomlieren. Bovendien is er een groote hoeveelheid zand in liet ruim gespoeld De lossing van de verdere lading in het voorschip, gaat met moeilijkheden, gepaard, omdat men het water niet uit het schip kan houden. Duiker Van Drimmelen heeft ook hier een onderzoek ingesteld. Vermoedelijk is het voorschip over de geheele lengte lek ge slagen. In verband hiermede, vernamen wij, dat het niet onwaarschijnlijk wordt geacht, dat de „Shonga", wanneer zij gelost is, voor sloop wordt verkocht. Slotkoersen Zaterdag Staatsieeningen. 8% Nederland 1923 5% Nederland 1919 4 lA Nederl. 1917 6% N.-lndië 1923 D 4 'A N.Ind. 1926 B Banken. Koloniale Bank Indische Bank Cert. Handel Mij. Resc. Dito Industrieën. Jurgens gew Nederl. Kunstzijde Maecubee Holl. Kunstzijde Oude Philips Industr. Buitenland Anaconda U. S. Steel Handelsonderne mingen. Comp. Comm. de Liège Mijnbouw. Boeton Mijnbouw Redjang*Lebong Petroleum. Dorische Petr. Geconsolideerde Kon. Olie Rubber. A'dam Rubber Deli Batavia Rub- Serbadjadi Silau V. I. C. O Allied Scheepvaart. Holl. Amerika Lijn dito Gem. Eigend. Holl. Lloyd Holl. Stoomboot Kon. Ned. Stoomb Kon Paketvaart Mij. Nederland Rotterd. Lloyd Scheepvaart-Unie Marine comm Marine pref Suiker. H. V. A Java Cultuur Foerworedjo Vorstenlanden Actions idem Tabak. Deli Batavia Oude Deli Oostkust Senembah Spoorwegen. Southern Rails Union Pacific Wabash Prolongatie 278 950 5% 37 818 4)6 126$ 182 164 618 474 262»/16 515$ 142 193 6C%6 3$ EINDHOVEN, 25 Febr. De heer 3. H. Gaarenstroom, onder-directeur van de N.V. Philips Gloeilampen Fabrieken, is benoemd tot ridder in de orde van de Ster van Roemenië. HEELSUM, 25 Febr. Gisterenavond werd de 56-jarige heer van de Westeringh, oud-burgemeester van Veenendaal, bij het instappen in de tram te Heelsum, door een auto gegrepen. Hij bekwam hierbij een drievoudige been- en schouderbreuk en ver schillende andere kwetsuren, die onmiddel lijk opname in het ziekenhuis te Arnhem noodzakelijk maakten. De patiënt heeft geen goeden nacht gehad. Op het bureau van den directeur-gene raal van den Arbeid heeft, evenals vorige jaren, een bespreking plaats gevonden tus schen de vertegenwoordigers van de organi saties in de zuivelindustrie en van de be trekken arbeidersbonden over de werktijd regeling voor het jaar 1928/1929 in de boter en kaasfabrieken, fabrieken van geconden seerde melk en melkproducten en melk inrichtingen. Van werkgeverszijde (Bond van Coöp. Zuivelfabrieken) werd er op aangedrongen, voor de boter- en kaasfabrieken het aan tal arbeidsuren per jaar uit te breiden tot 2665 (voor 1927-1928 werd 2613 uur toege staan), en de werktijdregeling voor de Noord-Hollandsche kaasfabrieken ook te te doen gelden voor fabrieken met 9 per- neelleden (thans 7 personen). De particu liere werkgevers wenschten voor hun be drijven een meer soepele verdeeling van de toegestane werktijden. Van werknemers zijde werd elke verdere verlenging van den werktijd in de zuivelindustrie onnoodig geacht. MEXICO CITY. 27 Februari. Veertien aanhangers van den Katholieken rebellen leider, David Mendoza, zijn gisteren in een botsing met de federale troepen, nabij Lace- badilla gedood. Van de federale troepen werd één soldaat gedood. MEDEGEDEELD DOOR MAANDAG 27 FEBRUARI. Berlijn Parijs Brussel Londen Zürich Rome Madrid Weenen New-York (cable) Praag- Warschau Kopenhagen Oslo Stockholm Bieden 59.30 9.70 34.55 12,12 47.80 13.10 41.90 34.95 2.48 7.30 27.— 66.55 66.15 66.65 Laten 59.45 9.85 34.70 12.13$ 47.95 13.25 42.05 35.10 2.49$ 7.45 27.10 66.70 66,30 66.80 Vier dooden. KEULEN, Febr. Zaterdagochend om streeks 9 uur heeft in de briketten-fabriek op de mijn Hubertus van de Rheinische Brandkolenwerken een ontploffing plaats ge had. Vier arbeiders werden gedood en vijf en twintig gewond, van wie een aantal ernstig. Onder de gewonden bevindt zich de bedrijfs directeur. De oorzaak is een ontploffing van kolenstof. BUDAPEST, 27 Febr. In Hongaarsehe politieke kringen is men van meening, dat de moeilijkheden tusschen Oostenrijk en Italië omtrent Zuid-Tirool, welke hier zeer betreurd worden, het gevolg zijn van een reis van Dr. Seipel naar Praag, daar men te Rome een Oostenrijksch-Tsjechische toenadering als doel van deze reis voor oogen heeft. PARIJS, 27 Febr. Nabij Illiers is bij het aanleggen van een tunnel een dynamiet-laag te vroeg ontploft. Twee arbeiders werden ge dood en vier gewond. NEW YORK, 27 Februari. Byrd zal zijn tocht naar de Zuidpool maken met een 3- motoren Fokker-vliegtuig. Het vliegtuig, dat gelijk is aan dat, waarmede hij den vorigen zomer van New-York naar Frankrijk is ge vlogen, is reeds gereed. Verschillende proef vluchten zijn gehouden. PARIJS, 27 Febr. In de eerste helft van Augustus zal te Keulen, ter gelegenheid vaj* de internationale Perstentoonstelling „Pres- sa", een Congres van de wetenschappelijke pers worden gehouden. LONDEN, 27 Febr. De Engelsche grond wet-commissie voor Indië is gisteren te Ma dras aangekomen. Alle zaken waren op een enkele uitzondering na gesloten. De politie heeft ordeverstooringen voorkomen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1928 | | pagina 2